en Schoo!
Hevige kloppartij tnsschen
N.S1 en Fascisten
Merk eens op hoe
Gemi
MAAS EN SCHELDEBODE
JSDAG 30 MEI 1934
Gemengd Nieuws.
Tumult in een Haagsche vergaderzaal
op weg naar een familie
feest
voor ƒ7000 een gemeente
opgelicht
de roofoverval
te amstelveen
ernstige auto- en motor
botsing
de valsche munterij
in twente
een politieke brand
stichting
OM DE EER VAN DE VLAG
MAAS
SBH
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Etersheim-Schardam (toez.)
H. J. Pol, hulppred. te Sloten. Te Zoetermeer-
Zegwaard (toez.), F. J. Broeyer te Woerden.
Te Renswoude, B. van Ginkel, cand. te Zeist.
Te Latigerak a. d. Lek, cand. W» Bonsema te
Hoogkerk (Gr.)'. Te De Kaag. A. Verwaal te
Etteci. Te Huizum (Evang.), C. J. Laarman te
2e Exloërmond.
Aangenomen: NaarRenswoude, B. van
Ginkel, cand. te Zeist.
Bedankt: Voor Nieuwerkerk a. d. IJssel, B.
van Ginkel, cand. te Zeist. -Voor Leerbroek,
B. van Ginkel, cand. te Zeist.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Eefde-Gorssel, H. N.
Ridderbos, cand. te Kampen. Naar Palembang,
(Sumatra), G. J. Sijbesma te Vinkeveen. Naar
Oud-Loosdrecht, L. Kuiper Jr. cand. te Bilthoven.
Bedankt: Voor IJmuiden-Oost, W. F. M.
Lindeboom te Serooskerke (W.). Voor Wans-
werd a. d. Streek, G. J. Hoytema te Kooten.
Voor Zeist, D. van Dijk te Groningen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Bruinisse, J. D. Barth te Bor-
selen.
SYNODE CHR. GEREF. KERK
De Generale synode van de Chr. Geref. Kerk
zal dit jaar gehouden worden te Zwolle in de
eerste week van September. Aan den vooravond
zal aldaar een bidstond worden gehouden.
THEOLOGISCHE SCHOOLDAG TE KAMPEN
De Theologische Schooldag zal dit jaar op Don
derdag 21 Juni te Kampen worden gehouden. De
avond tevoren, te 7 uur, wordt een ure des
gebeds gehouden in de Burgwalkerk, waarin hoopt
voor te gaan Ds. J. H. A. Bosch van Alphen a. d.
Rijn.
De vergaderingen van den 21 en zullen in de
Burgwalkerk worden gehouden, en onder leiding
staan van Prof. Dr. J. Ridderbos.' In de morgen
vergadering, die te 9.45 begint, zal, na een openings
woord van den Rector der School, Prof. Ridderbos,
Prof. Dr. G. M. den Hartogh een rede houden
over: „Door het geloof".
De middagvergadering zal aanvangen te 2 uur.
Hier hopen op te treden: Dr. G. Keizer van
Rheden-De Steeg (over: „De vrouw in de Af
scheiding') en Ds. W. H. v. d. Vegt van Goes
(over: „de Afscheiding en wij").
1816, 1834 EN 1934
^Hervormden en afgescheidenen moeten tot
elkaar komen."
In ,De Gereformeerde Kerk" maakt „Ju
nior" in verhand met de Ministerieele be
langstelling bij de herdenking der Afschei
ding te Kampen de opmerking, dat z.i. de
overheid nu ook wat heeft goed te maken
aan de Ned. Herv. Kerk. Herstel van „de
grondfout waaruit de ellende \an 1834 en
1886 en onze tegenwoordige kerkelijke nood
metU is voortgekomen", zou „weer wijde
uitzichten openen betreffende een nieuwe
verhoudfng, ja zelfs een hereeniging met de
nu helaas van ons gescheiden broeders. We
hebben goeden moed voor clit alles."
Verder op deze gedachte ingaand, zegt de
schrijver in het orgaan der Confess. Ver-
eeniging:
„Is dat werkelijk het voornemen der re
geering, dan mogen wij niet achterblijven.
„Wij, hervormden en de afgescheidenen,
moeten dep geba^nden weg bewandelen en
tot elkaar komen.
""„Er zijn van beidé kanten fouten b'egaanr
die houden ons van elkaar gescheiden.
„Nu is. het beste middel om elkaar te be
naderen, dat ieder z'n eigen fouten voor den
ander erkent.
„Laat er daarom van de Hervormde Kerk
een poging in dezen geest gedaan worden.
Laat de Hervormde Kerk eveneens het on
recht aan de afgescheiwenen gedaan, her
stellen. Misschien ligt hier een taak voor
do Conf. Verceniging. Ze zou b.v. aan de a.s.
Classicale vergaderingen kunnen voorstel
len, bij de Synode aan te dringen op een
daad in dezen geest.
„Ze zou de kerkeraden aller gemeenten
kunnen verzoeken, een dergelijk voorstel te
steunen. Bovendien zou ze pogingen in het
werk kunnen stellen om tot een algemeen
kerkelijk petitionnement te komen; tenein
de bij de Synode sterken aandrang uit te
oefenen".
EEN ONGELUKKIGE.
De 23-jarige vrouw van een 65-jarigen
arbeider te Dedemsvaart (Ov.) verkeert reeds
geruimen tijd in zeer overspannen toestand,
vermoedelijk tengevolge van huiselijke om
standigheden. Onlangs wilde zij haar twee
jeugdige kinderen van 4 en 5 jaar door
ophanging van het leven berooven- tijdens de
afwezigheid van haar man, die werkzaam is
in de rijkswerkverschaffing. Gelukkig is het
nog niet zoover gekomen. De burgemeester
heeft terstond maatregelen getroffen om her
haling te voorkomen. De vrouw verklaarde aan
de politie, dat zij zelf ook een eind aan haar
leven wilde maken.
POLITIE WOEDT BEDHEIGD EN
DREIGT MET SCHIETEN.
De Nationaal-Socialistische Beweging had
Zaterdagmiddag een vergadering belegd in
het Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen in Den Ilaag, waar als spreker optrad
de heer Kees Frenay.
De vergadering, die zeer druk bezocht
was, had in den beginne een behoorlijk
verloop; er werd eenige malen geïnterrum
peerd en eenige personen, die zich niet van
interrupties konden onthouden, werden uit
de zaal verwijderd.
In de huurt van het Gebouw was veel
politie; politieke tegenstanders van de N. S.
B„ die zich op den Zwarteweg verzameld
hadden, werden herhaaldelijk door de po
litie tot doorloopen gemaand en toen dit
niet hielp op krachtige wijze verspreid.
Vechtpartij in de zaal
Na de pauze is liet echter in het
Gebouw tot een ernstige vechtpartij
gekomen. Er was aangekondigd, dat
er na de pauze gelegenheid zou zijn
tot debat. Hiervoor had zich o.a. op
gegeven de heer J. Baars, de bekende
fascistische leider.
Toen de pauze ten einde was en al
len hun plaatsen weer hadden inge
nomen, deelde de leider der vergade
ring mede, dat men aan den heer
Baars het woord niet zou verleenen.
Hierop stonden Baars en een aantal
geestverwanten op en uitten hun ver
ontwaardiging over deze weigering.
Toen Baars uitriep; „lafaards, waar
om durf je mij niet te laten spre
ken?", werd getracht hem te verwij
deren. Hij verzette zich echter hierte
gen en zijn vrienden kwamen hem te
hulp. Spoedig ging men tot handtas
telijkheden over, welke een ernstig
karakter gingen dragen.
Bebloede koppen
Binnen enkele seconden was in het mid
dengedeelte van de zaal het gevecht zoo
goed als algemeen. N.S.B.-ers sloegen op
de fascisten los, en omgekeerd, terwijl bei
de partijen werden aangevallen door ver
schillende in de zaal aanwezige communis
ten. De verwarring was groot en er werden
rake klappen uitgedeeld.
Het duurde eenigen tijd alvorens de po
litie in de gelegenheid was de vechtenden
te scheiden en de orde te herstellen, In de,
gangen van het Gebouvy voor K. en W. la
gen verscheidene personen, die gewond wa
ren of op een dusdanige wijze bewerkt, dat
zij door kameraden de zaal uitgedragen
moesten worden. Van ernstige verwondin
gen is echter niets gebleken; wel hadden
verscheidene personen vleeschwonden en
schrammen opgeloopen. Eenigen zijn dooi
de politie op hardhandige manier uit het
Gebouw verwijderd.
Na dit incident was de orde teruggekeerd
on kon de vergadering voortgang hebben.
Inmiddels had de leiding besloten aan den
lieer Baars toch het woord te verleenen,
waarop deze het podium beklom en een
korte rede hield.
Om 6 uur was de vergaderipg afgelpop^n.
Toen is het huiten nog tót* 'G a -
ernstige orde-verstoringen
gekomen.
Aanvankelijk was alles rustig en ver
spreidden de vergaderingbezoekers zich or
delijk. Op den Zuid-Oost-Buitensingel had
zich echter een troepje verzameld, dat, na
herhaaldelijk daartoe aangespoord te zijn
door de politie, niet wilde doorloopen. De
motorbrigade ging er toen op af en dwong
den menschen uiteen te gaan. Hierbij schijnt
een man te zijn aangereden, door de motor
politie. De man viel op straat, doch in hoe
verre hij gewond was, kon niet geconsta
teerd worden, daar eenige kameraden hem
dadelijk opnamen en naar zijn woning
droegen in een hofje aan den Zuid-Oost-Bui
tensingel.
De politie werd toen heftig uitge
scholden. Het publiek, dat voor het
grootste deel uit bewoners van het
hofje bestond, werd uiteen gejaagd en
vluchtte het hofje in. Aanvankelijk liet
de politie het daarbij, doch toen het
schelden niet ophield, trok zij 't hofje
in om de menschen te dwingen naar
binnen te gaan.
Nadat de agenten echter eenige pas
sen gedaan hadden, werd plotseling
een gedeelte van een grooten houten
kist voor hun voeten gegooid, direct
gevolgd door een partij glasscherven,
die van 'n bovenverdieping rakelings
langs het hoofd van een der ageten
naar beneden kwamen, gelukkig zon
der iemand te verwonden.
Uit de huizen werd toen nog allerlei
naar de politie geroepen, waarop do
agenten hun sabel trokken en het
hofje schoon veegden.
Eensklaps werd uit een bovenver
dieping een zware ijzeren staaf van
een meter lengte naar beneden gewor
pen, deze schramde een agent onbe
duidend bij het oog. Toen werden de
revolvers getrokken en werd geroepen,
dat niemand zich voor de ramen
mocht vertoonen of zich op de daken
mocht bevinden. Alle ramen moesten
dadelijk gesloten worden, anders zou
er geschoten worden. Nadat nog eeni
ge malen door politieruiters en mo
torbrigade was opgetreden gelukte het
eindelijk de rust te herstellen.
Er bleef nog geruimen tijd politie
in de buurt surveilleeren.
DOOR ERN SNELTREIN VERMORZELD.
Zaterdagmorgen had te Vriezenveen
(Ov.) een tragisch ongeluk plaats.
Het echtpaar Roolfs-Hulscher met
twee kinderen begaf zich per rijwiel
van Ittesbeck, een Duitsch grens-
plaafsje, naar Goor voor een familie
feest.
Te Vriezenveen moesten ze een on-
bewaakten spooroverweg passeeren.
De beide kinderen waren reeds den
overweg gepasseerd, toen de man zijn
vrouw waarschuwde vcor een nade
renden trein. Blijkbaar heeft de vrouw
deze waarschuwing niet gehoord, want
terwijl de heer R. van de fiets sprong
reed zijn echtgenoote door en werd
door den uit de richting Almelo kc£
menden trein gegrepen en meege
sleurd en was terstond dood.
Vreeselijk was de aanblik voor den
man en de kinderen van het zwaar
verminkte lijk van echtgenoote en
moeder.
De familie uit Goor, die de gasten
verwachtte, werd opgebeld en was
spoedig ter plaatse.
In de raadszitting van de gemeente Leeu
warderadeel (Fr.) werd niet eervol ontsla
gen de gemeente-ambtenaar K. H., werk
zaam op het bureau van gemeente-werken,
die de gemeente heeft weten op te lichten
voor de som van ,f 6831.471/2.
Uit nadere gegevens blijkt, dat H. al ja
ren aan het knoeien is geweest in de admi
nistratie. De gemeente ontvanger kreeg kort
geleden argwaan en gelastte aan een ac
countant om een onderzoek in te stellen. H.
vond dit best, maar wilde gaarne dat men
in het begin van de volgende week zou ko
men, daar Donderdag, Vrijdag en Zaterdag
de drukke dagen waren, waarin men ande
re werkzaamheden niet best kon verrichten.
Dit is toegestaan. Toen heeft H. kans gezien,
wetende dat het toch verkeerd zou uitloo-
pen om nog 2000 op te nemen welke be
stemd waren voor uitbetaling van werkloo
non van het gemeentepersoneel. Hiermede1
heeft hij nog eens goede ?:er willen maken,
voor zijn verduisteringen aan het licht kwa
men.
Men heeft toen eerst in Ie richting Gro
ningen gezocht, maar kreeg spoedig van in
gezetenen bericht, dat II. in Amsterdam was
Daar heeft men hem des Zaterdags al ge
zien en de Amsterdamsche politie opmerk
zaam gemaakt op de aanwezigheid. Volgens
niet nader te controleeren gegevens heeft de
politie toen daar geen ar' t op geslagen.
Zoo verliep eön week, waarin H. lce zag
om 2000 er door te brengen. Toen liet geld
op ivas heeft hij zich per telefoon gemeld
bij de politie te Huizum (Leeu warderadeel)
De Amsterdamsche oolitie heeft hem toen
op aanwijzing van de politie van Leeuwar-
deradeel in het opgegeven perceel gevangen
genomen.
Naar „Friesch Dagblad" meldt weigerde
H. de dagen, dat hij opgesloten zat in de
cel in het gemeentehuis van Leeuwardera
deel eenig voedsel tot zich te nemen. Had de
Amsterdamsche politie sneller ingegrepen,
dan was misschien og een groot deel van
het geld gered geworden.
DE DADERS OPGESPOORD
Men zal zich herinneren, dat in
den ochtend van 5 Maart j.l. op den
Amsterdamscheweg onder Amstelveen
een brutale overval met berooving
heeft plaats gehad ten huize van den
veekoopman H. J. Gels, tijdens zijn
afwezigheid, waarbij geld en sieraden
zijn ontvreemd, nadat de daders de
vrouw des huizes ernstig hadden mis
handeld, bloedend verwond en vast
gebonden.
De politie van Nieuwer-Amstel is
er thans in geslaagd de beide man
nen, die den overval hebben gepleegd
op het spoor te komen.
Het zijn de Hagenaars Oliehoek
en Hofman, die dezer dagen in het
Huis van Bewaring te Den Haag zijn
opgesloten, als verdacht van de over
val met berooving aldaar gepleegd op
12 Mei j.l., waarbij, zooals men weet
in een leegstaand huis aan den Rijs-
wijkschenweg een man ernstig is mis
handeld.
Mevrouw Gels heeft bij con
frontatie ha'ar belagers pertinent her
kend. Ook een boomenrooier, die tij
dens den overval in de nabijheid van
het huis werkte, herkende een der
mannen.
De verdachten hebben nog niet be
kend.
Omtrent de opsporing vernemen
wij nader, dat de inspecteur van poli
tie te Nieuwer-Amstel, de heer Bus-
ser, een overeenkomst meende te ont
dekken tusschen de wijze, waarop de
overval te Amstelveen en die te Den
Haag was gepleegd. Men heeft toen
bij de Haagsche politie de foto's van
verdachten opgevraagd en deze aan
mevrouw Gels getoond, die de daders
evenals bij de confrontatie heeft her
kend.
EEN BOM OP EVERDINGEN?
Men meldt ons uit Everdingen: Toen dezer
dagen drie vliegmachines boven ons dorp
vlogen hoorden onze dorpsbewoners eensklaps
een hevige knal. Uit een der machines was een
soort bom ter grootte van een ei gevallen en
terecht gekomen op de woning van het hoofd
der openbare lagere school. De schoorsteen
werd iets beschadigd. De dienstbode, die bezig
was de ramen te zeemen, werd gelukkig niet
geraakt. De bom is door de politie in beslag
genomen en voorloopig op het gemeentehuis
voor onderzoek gedeponeerd.
EEN DOODE EN TAL VAN GEWONDEN
Zondagmiddag tegen hall drie wil
den twee motorrijders op de Rijksweg
te Naarden passeeren, juist op het
oogenblik, dat van de tegengestelde
richting een auto uit' Bussum naderde.
De beide motorrijwielen raakten el
kaar even aan, hetgeen tot gevolg had,
een van de beide motors over den kop
sloeg. De bestuurder van dit rijwiel
werd door de ruit geslingerd van de
auto uit Bussum, met het gevolg dat
hij op slag werd gedood.
De autobestuurder, de heer De Groot
uit Amsterdam bekwam geen letsel,
echter bekwam de naast hem zitten
de heer Hannema uit Amsterdam een
armfractu-ur.
De twee motorrijder had ook een bui
teling gemaakt en bleef met een her
senschudding op den weg liggen. In
zorgwekkenden toestand is hij naar de
Majella-stichting te Bussum vervoerd
Zijn naam en woonplaats zijn nog niet
bekend. De om het leven gekomen mo
torrijder is de 36-jarige H. Koppenol
uit Bovenkerk (Z.H.) Zijn broer, die
op de duo zat, kwam in een sloot te
recht, doch werd niet gewond. De duo
passagier van de andere motor, de
heer Waaien uit Uithoorn werd slechts
licht gewond.
Eenige motorrijders, die in de file
reden, botsten door de opstopping,
die door het ongeval was ontstaan te
gen elkaar. Hierbij werden eenige per
sonen licht gewond.
De auto van den heer De Groot
had slechts met een vaart van 75 KM.
gereden, terwijl volgens ooggetuigen
de beide motorrijders hun tempo had
den opgevoerd tot 100 K.M.
DE DIEFSTAL IN HET CULLINAN HOUSE
Zaterdag is te Berlijn de Duitscher ge
arresteerd, die eenigen tijd geleden, juwee-
len gestolen uit het Cullinan-House in de
Kalverstraat, aan een buffetjuffrouw te Am
sterdam had gegeven. Zijn signalement was
naar het buitenland gezonden en Zaterdag
gelukte het de Berlijnsche politie den man
te arresteeren.
HET GEHEIM VAN DE HEIDE
Nader onderzoek van de Enschede-
sche politie inzake de valsche
munterij in Twente heeft nog ver
schillende belangrijke aanwijzigingen
opgeleverd. De politie meent met
stelligheid te kunnen aannemen, dat
de valsche rijksdaalders en guldens
zijn vervaardigd, ten huize van den
lasscher M., die in de voormalige
gemeente Lonneker (thans Enschede)
niet ver van Hengelo woonachtig is
in een zeer eenzaam gelegen huis.
In een schuur achter deze woning
werden zooals gemeld, wel enkele
voorwerpen aangetroffen, die erop
wezen, dat het mogelijk was dat deze
gebruikt waren voor het maken van
valsch geld, maar afdoende zeker
heid leverde dat niet op. Justitie en
politie onderzochten daarna een
naast de woning gelegen heideveld
waar brokken gips werden gevonden,
welke afdrukken van rijksdaalders
en guldens vertoonden.
De politie heeft naderhand te Denekamp nog
een ooderzoek ingesteld, ten huize van een half.
broer van W., den te Zutfen gearresteerden ex-
gevangenbewaarder uit Rotterdam, die betrapt
werd bij het uitgeven van valsche rijksdaalders. In
het huis van den halfbroer werd een matrijs ge
vonden geschikt voor het maken van 5-Mark-
stukken.
Toen de politie van Denekamp terugkeerde,
begaf zij zich opnieuw naar het huis van M., waar
het heideveld ten tweede male werd onderzocht.
Aanvankelijk kon men niets ontdekken, doch juist
toen de politie wilde heengaan, zag een der
ambtenaren een los op den grond liggende heide
plag. Daarop werd onder deze plag gegraven,
waarbij men een groote zak ontdekte, waarin ver
schillende nieuwe matrijzen werden gevonden voor
het maken van valsche rijksdaalders en guldens,
alsook ijzeren vormen, welke men gebruikt voor
het maken van matrijzen. De lasscher M. heeft,
naar men vermoedt, deze voorwerpen verborgen,
zoodra hij van W.'s arrestatie in Zutfen hoorde.
Nader worclt nog gemeld;
Reeds voor het bezoek van justitie en poli
tie waren enkele berichten in de couranten
verschenen over de arrestatie van den ex-
gevangenbewaarder zoodat de monteur ge
waarschuwd was en hij dus alle gelegenheid
had gehad om matrijzen, specie en andere
voorwerpen die hij gebruikte voor het ver
vaardigen van de valsche geldstukken, weg
te stoppen Een minitieus onderzoek echter
leverde nog genoeg op om tot de arrestatie
van den monteur over te gaan. Tusschen
zijn werktuigen immers in 't achtergedeelte
van de schuur, werden enkele kleine voor
werpen gevonden, die meestal niet in het
bezit van monteurs zijn doch die bij uitstek
dienstig zijn voor het vervaardigen van val
sche munten. De man, die als cocaine-smok-
kelaar bekend staat, ontkende en zeide van
niets te weten, doch hij werd gearresteerd
en ter beschikking gesteld van de justitie
te Almelo, waar hij door den rechter-com-
misaris is gehoord. Ook nog een derde per
soon uit de buurt, die waarschijnlijk betrok
ken- is-jn..hgt .uitgeven van-sJe .valspb» gela
st ukken en door de arrestatie van beide per
vrij gelaten.
Vanzelfsprekend heeft een en ander in
Twente groote beroering gewekt. Men is nu
allerwege op zijn hoede voor valsche geld
stukken en dor de arrestatie van beide per
sonen is het dan ook niet waarschijnlijk, dat
nog eenige valsch geldstuk in Twente zal
verschijnen.
COCADORUS OVERLEDEN
Zondag is te Amsterdam in den ouderdom
van 67 jaar overleden Meier Linnewiel, de
Amsterdamsche marktkoopman, die alge
meen bekend stond onder den naam Coca-
dorus. De overledene was de meester der
marktkooplieden, die steeds werd nageaapt,
doch nimmer geëvenaard.
Een 25 jaar geleden stond Cocadorus op
het toppunt van zijn roem, welke hij als
marktkoopman te Amsterdam behaalde. Hij
wist op meesterlijke wijze zijn waar aan den
man te brengen en zijn toespraken, waarin
de politiek steeds een rol speelde, waren van
onverbeterlijken humor. Van heinde en ver
kwam men zelfs om Cocadorus tel hooren,
die, behalve in Amsterdam, ook in den om
trek zijn talenten ten ge-hoore bracht.
Niet alleen als marktkoopman, ook als
humorist was Cocadorus gezocht. Zoo werd
hij meermalen uitgenoodig-d voor tentoon
stellingen en dergelijke. Ook de feesten van
de onafhankelijkiheidsviering en in het
kroningsjaar luisterde hij op en zelfs is hij
eens op Het Loo voor de Koninklijke Fami
lie opgetreden. Dit laatste was aanleiding
voor Cocadorus, om zich hofleverancier te
noemen.
Zijn „redevoeringen'' zijn gebundeld in
een werkje: „Op het Amstelveld".
heerlijk IVOROL-tandpasta schuimt. Maar
dit schuimen is juist ook zoo noodzakelijk,
want dit schuim dringt reinigend door in
alle ruimten tusschen tanden en kiezen,
waar de borstel niet kan komen.
IVOROL, De Nederlandsche Tandpasta.
Een raadselachtige gebeurtenis heeft
zich, naar eerst thans bekend wordt,
te Gouda in een woning op het Pre-
toriaplein afgespeeld, waar des nachts
een brand uitbrak, welke tijdig ge-
bluscht kon worden en op zichzelf niet
zooveel te beteeken,en had. Uit de om
standigheden is echter gebleken, dat
hier van opzettelijke brandstichting
sprake is, doch de motieven en het
daderschap zijn een volkomen myste
rie.
Volgens de Tel. werd de vrouw van den
bewoner 's nachts omstree' een uur wak
ker. De man, vader van drie kinderen, ging
er op uit. Hij ontdekte twee vuurhaarden,
een in de gang en een in de achterkamer.
In de gang brandden kleeren, welke over
daar staande fietsen hingen en een kapstok
mot eveneens kleeren. In de achterkamer
had een fauteuil vlam gevat.
De bewoners stelden onmiddellijk pogin
gen in het werk om den brand, welke nog
maar kort geleden moest zijn uitgebroken,
in de kiem te smoren. Er is naar schatting
van den bewoner voor 150 schade aange
richt, welke door verzekering gedekt wordt.
De kleeren op de fietsen en aan den kap
stok in de gang, liet tafelkleed en stoeien in
de voor- en achterkamer bleken met petrole
um overgoten te zijn zoodat het ongetwij
feld de bedoeling is geweest den boel in
brand te steken. Voorts werd de deur van
den achteruitgang, welke naar de tuintjes
achter de huizen leidt en waard -or men over
een pad in verschillende omliggende straten
kan komen, geopend en on een kier staand
aangetroffen. Volgens verklaringen van de
bewoners was deze deur voor het naar bed
ga;an met een haakje -"esloten.
Het gezinshoofd meent, dat hier van een
aanslag moet worden gesproken. De man,
die lid van de O. IP. is, gelooft, dat politie
ke tegenstanders aan het werk zijn geweest.
Nadat de brand gebluscht 's. heeft de
man zich des nachts direc-t naar het politie
bureau begeven om aangifte van deze vreem
de historie te doen. Een politioneel onder
zoek werd daarop ingesteld.
Dit heeft tot gevolg gehad, dat Woensdag
morgen de 36-jarige bewoner, d: werkloos
is, onder verdenking zelf de hand in het
spel gehad te hebben, werd gearresteerd.
De politie hield rekening met de mogelijk
heid van bedrog om door bran '~.t'-' een
verzekeringssom, welke 2000 bedraagt, ge
heel of gedeeltelijk machtig te worden.
Er geschiedde een huiszoeking, welke
evenwel niets opleverde. De man ontkent
met klem zelf iets met deze geheimzinnige
gebeurtenis uitstaande te hebben. Hij houdt
vol dat het daderschap bij anderen gezocht
moet worden zonder te kunnen vermoeden
wie d-e onbekende is of de onbekenden zijn.
Voor de tegen hem gerezen verdenking
blijkt intusschen ge-en voldoende bewijs
grond te bestaan, want na 32 uur in ver
zekering te zijn geweest, is hij Donderdag
op vrije voeten gesteld en naar huis terug
gekeerd. 'i p-i
OM HET GOUD VAN DE „LUTINE"
Woensdagmiddag even voor 3 uur is de
toren van den ondernemer Beckers, welke
toren het goud van de gezonken „Lutine" bij
Terschelling zal moeten naar boven halen,
uit Amsterdam vertrokken, geladen op een
drie honderd tons dekschuit.
Op deze dekschuit stond de toren van 70
ton in twee gedeelten. Het kleinste deel lag
achterop in een groote hoeveelheid ballast-
zand, dat noodig was om de zolderschuit
waterpas te houden. Voorop stond de eigen
lijke ketel, aan twee zijden nog wel een
meter over de dekschuit uitstekend.
Het schutten door de Oranjesluizen bij
Schellingwoude duurde tien minuten en
tegen vier uur was de enorme toren op het
IJsselmeer aangekomen, om naar Harlingen
getrokken te worden door den sleepdienst
Huisman te Amsterdam. Vandaar wil men
overvaren naar Terschelling. Men heeft veer
tien dagen noodig om den toren in zijn ge
heel te monteeren en in den bok te hangen.
Bij windstil weer vaart men dan uit. Don
derdagmorgen is het geheele zaakje in de
haven van Terschelling aangekomen.
DOOR EEN DRAAIAS VERPLETTERD
Te Dorst (N.Br.) heeft op de steenfabriek
van de firma Oomen een droevig ongeluk
plaats gehad. De 54-jarige machinist A. van
Bijnen uit Oosterhout werd tijdens zijn werk
zaamheden door een draaias gegrepen en
rondgeslingerd. De ongelukkige werd zwaar
verminkt en moet op slag gedood zijn. Hij
is naar het St. Jozefsgesticht te Oosterhout
overgebracht. De hêer Bijnen, die reeds meer
dan 40 jaar bij de firma Oomen in dienst
was, was niet gehuwd.
Histouseh verlisa! over de gebeurtenissen
van 1830—1833
Door J. SNOEP Jr.
(31
Maar reeds schrok men op door de mare
van een nieuwe ramp: bok in 't tweede
huis, dat door 't vuur reeds was aange
tast en vol rook stond, moesten nog men
schen zijn; een oude man en een kind van
slechts eenige maanden.
Weer renden eenige mannen het huis
binnen en een groote schrik had zich van
heel de menigte meester gemaakt zou
deze .vreeselijke morgen nog meer men
schenlevens eischen?
't Duurde lang eer men zekerheid had.
In de gang en op de trappen was de rook
zoo dicht, dat 't bijna onmogelijk was naar
boven te komen. Er he.erschte een gewel
dige spanning; het blusschingswerk mocht
niet worden gestaakt, maar 'toch ging aller
gedachten uit naar 't tweetal menschen.
wier loven door een afschuwelijke dood
bedreigd werd.
Opeen-s drongen allen zoo dicht mogelijk
naar voren en velen slaakten een diepe
zucht van verlichting; de grijsaard was ge
red! Hij zag erg bleek en keek als versuft
om zich-heen; twee mannen droegen hem
naar een woning in de nabijheid.
Hoe zou 't met liet kind- afloopen? Zou
dat niet meer kunnen worden gered, en
waar bleven de -mannen toch, die zoo moe
dig hun leven, waagden? Wie weet waren
ize zélf misschien
Maar weer rekten allen de hals om toch
maar goed te kunnen zien wat er nu ge
beurde. Daar kwamen weer menschen uit
't bedreigde huisdaardaér
strompelde een jongen naar buiten en hij
droeg in oen deken wat op de armen
Er steeg een onderdrukt gejiUiich uit de
menigte op.
,,'t Kind is geredo-en jongen heeft
't van hoven gehaald!" riep een stem vlak
bij 't huis.
„Wie is die jongen?" vroegen verschillen
de stemmen, doch niemand die 't wist.
Maar -dan opeens schreeuwde de zware
stem van een der brandweermannon: „Wie
die dappere jongen is?Geurt Riikers
uit de Breestraat!"
Men verdrong zich om den jongen held
te zien, maar Geurt had zich al uit d-e voe
ten gemaakt.
De ,suffer" had weer getoond welk een
moedig jongenshart in hem klopte. Toen hij
hoorde van 't kind, dat in groot gevaar ver
keerde, was hij gelij-k met eenige mannen
het huis binn-emge-rend. 't Viel niet mee de
trap te vinden en 't was nog moeilijker naar
boven te komen. Hand aan hand hadden zo
zoo laag mogelijk bij den grond de kamer
bereikt, waar 't kind in de wieg lag. Met
een snelle beweging -had Geurt d-e kleine er
uitgetild en toen was de moeilijke terugtocht
begonnen. Zijn oogen deden h-ern pijn van
de rook, op 't laatst was bijna geen adem
meer te halen; maar twee mannen hadden
hem stevig vast gehouden en zoo waren zo
allen behouden buiten gekomen.
De kleine leefde nog en lag spoedig in de
aim en van een overgelukkige moeder.
I-Iet vuur had nu uitgeraasd, 't Had twee
menschenlevens gecisclit, terwijl er twee
nauwelijks kond-en worden gered.
Deze 3d-e Maart van 't jaar 1832 was een
droeve dag voor Dordrecht. Maar ook werd
dankbaar herdacht de onverschrokken moed
van dappere burgers, die 't leven waagden
om dat van anderen te redden.
Wat keek moeder Rijkers op, toen ze Van
Geurts heldendaad hoorde vertellen!
„Je bent m'n flinke jongen, waarop ik
trotsc-h ben!" zei ze met tranen in de oogen,
toen Geurt thuis kwam.
En allen waren 't met haar hartelijk eens.
Ook Henk, die wel eens ruzie met z'n
broer had, omdat deze vaak zoo saai en
secuur kon zijn
Do zomer kroop voorbij.
De roemrijke Tiendaagsche Veldtocht was
al weer een jaar geleden, maar de verhou
ding tusschen Nederland en België blee*
gespannen.
In de Breestraat ging 't leven zijn gewone
gang. Henk en Geurt waren al veertien jaar.
Henk was timmeimansleerling geworden,
maar Geurt ginig nog steeds naar school.
Dat een flinke jongen o-p dien leeftijd nog
geen ambacht leerde, was wel een zeldzaam
heid. Maar de tijden waren moeilijk, de
werkloosheid groot, en de oude schoolmees
ter had gezegd: „Laat Geurt nog maar 'n
poosje -bij me. Hij kan goed leeren en help*
me al aardig wie weet kan hij straks m'n
opvolger word-enl"
't Was midden-Aug-ustus, toen voor Dordt
een vreeselijke tij-d aanbrak: de cholera
brak uit
Grootvader zoowel als Rijkers en zijn
vrouw wisten wat dat beteekende. Ze waren
't jaar 1807 nog niet vergeten, ioen in kor
ten tijd meer dan twee honderd menschen
aan deze gevreesde ziekte bezweken.
De Schoolmeester, die zich graag in de
Dordtsche kronieken verdiente, wist te ver
tellen van nóg vreeselijker bezoekingen. In
vroeger eeuwen werd Dordt herhaaldelijk
geteisterd door d-e pest, die in enkele dagen
honderden menschenlevens afmaaide. In
.1637 werden meer dan 3500 burgers graf
waarts gebracht.
Zóó erg was 't in later tijden gelukkig
niet meer geweest, dank zij vooral de
krachtige maatregelen door 't stadsbestuur
genomen.
Maar toch werd de cholera als een ont
zettende geesel beschouwd, en ieder sloeg
de schrik om 't hart bij 't vernemen van de
tijding, dat er binnen de stad lijders aan
deze ziekte waren.
In dien avond van 10 Augustus ging de
schrikmare door de stad: een zieke is naar
het cholera-liuis gebracht. Dit huis aan de
Vriesestraat werd steeds gereed gehouden
om lijders aanstonds te kunnen opnemen
Grootvader Rijkers beschouwde 't als een
groote zegen, dat in dezen tijd de stedelijke
overheid rusteloos bezig was met alle be
schikbare middel-en -de ziekte te bestrijden.
Er waren menschen, die beweerden, dat al
die maatregelen toch niets konden helpen,
omdat deze ziekte een bezoeking van den
Heere was. De gel-oovige grijsaard stemde
dit laatste volkomen toe, maar zeide tevens
met grooten nadruk, dat waar God midde
len gaf om ahri 't onheil te ontkom-en, die
middelen met alle kracht moesten worden
aangegrepen. En dominee Van Kooten was
't hierin hartelijk met hem eens.
De ziekte breidde zich snel uit; tientallen
lijders werden naar 't sombere huis aan
de Vriesestraat gebracht, en de donkere
wolken pakten zich met steeds meer drei
ging boven de Merwestad samen.
De oude leeraar was rusteloos in de weer
de kranken te bezoeken. Men smeekte hem
thuis te blijven, want 't gevaar van besmet
ting was zoo groot. Maar de bijna blinde
prediker wilde daarvan niet weten. Hij liet
zich naar de woningen der lijders brengen,
ook bezocht hij telkens weer het cholera-
-huis. En terwijl hij aan de krankbedden
vurig smeekte of 't d-en Heere behagen
mocht den slaand-en engel terug te roepen,
bereidde hij de kranken ernstig voor op de
laatste ure. Hij sprak over de pestilentie,
die in de donkerheid wandelt en het ver
derf, dat op den middag verwoest; maar
ook herinnerde hij aan de belofte des Hee-
ren, waarin hij zelf troost putte: Hij zal u
dekken met Zijne vlerken en onder Zijne
vleugel-en zult gij betrouwen; Zijne waar
heid is een rondas en beukelaar.
De trouwe leeraar werd niet moede zijn
Zieken te -bezoeken. Maar een groote ontroe
ring greep hem aan, toen hij de tijding ont
ving, dat ook Grootvader Rijkers naar 't
chol-erahiu-is was gebracht
Hij bezocht zijn trouwen vriend geregeld,
en terwijl hij hem bracht de troost van 't
Woord, werd hij zelf gesticht en verkwikt
door liet krachtige geloof van den vromen
grijsaard.
Hoe stil was 't in de Breestraat in de-ze
bange dagen. Nu eerst, beseften allen hoe
lief ze den kranke hadden en allen vereenig-
den zich in vurig gebed om zijn herstel.
Rijkers had 't Anton geschreven, maar wie
zou zeggen wat er al gebeurd kon zijn eer
de brief zijn bestemming had bereikt?
Moeder Rijkers was 't laatste jaar oud
geworden; heur haar begon te grijzen en
zorgrimpels ploegden 't trouwe gelaat.
Kwam dan nóóit een ein-de aan de tegen
slagen en bezoekingen? Misschien zouden
ze Grootvader nooit meer in de Breestraat
terugzien en Anton?
Maar als de golven der beproeving hoog
gingen, greep ze zich vast aan het Woord
des Heeren en dacht ze aan dien tekst,
waaraan dominee Van Kooten gedurig weer
herinnerde: Hij zal u dekken met Zijne
vlerk-en en onder Zijne vleugelen zult. gij
betrouwen
Tien dagen, die wel bange maanden sche
nen, woedde -de cholera binnen Dord-t; 158
inwoners werden door de ziekte aangetast en
94 maal moest de droeve tocht worden ge
maakt naar 't nieuwe kerkhof bij 't. Blaauw-
lvuis te Dubbeldam. En bij die velen be
hoorde ook 'n zusje van Jan van Zomeren...
Nu de dood zoo vlak bij was en zijn sik
kel eiken dag talrijke menschenlevens af
maaide, heerschte in de huizen en op straal
een ongekende ernst; de stad geleek wel een
groote ziekenkamer, waar 't ergste gevreesd
werd en de dood elk oogenblik de vensters
kon binnenklimmen. Van menschen, die
men gister nog gezond en wel had gespro
ken, ontving men plotseling het doodsbe
richt o, wat bleek het oude Schriftwoord
een niet te loochenen waarheid te bevatten
er is maar één schrede tusschen ons en de
dood
De bidstond op Zondagavond 2 September
werd door een groote schare bijgewoond en
vol eerbied en ontroering zong de gemc'enic:
*k Zucht, daar kolk en afgrond loeit,
Daar 't gedruisch der wat'ren groeit,
Daar Uw golven, daar Uw baren
Mijn benauwde ziel vervaren.
iWorüt vervolgd)
g
Donderdag
Raad dezer
onder voorzit
Hollander.
Aanwezig
houder Mijs.
De VOORZ
waarna de
ring gelezen
De heer LI
vóór de verg
zooals in de
De SECRE
besloten is.
De li-eer
vroeger ook
gestemd mo
aansluiting
toen tegen
dat hij er v
De SECRE
de juistheid
Comte heeft
De notuler
Aan de
Ingekomei
Staten vam
Ingekomer
beetuiur Dirl
zond-er keur
keurd wore
Uit Stellei
Nieuwe Ton-;
ricM ingeko
Ingekomei
commissie
lagen.
B. en W.
tenzij de pri
verhoogd wc
De heer
laatste. De
goéd-koop e
De VOOR
prijs niet ve
De heer
zooveel mog
gehouden.
De VOOR;
worden gehc
De heer
ging van d-e
De heer
raden blijve
De heer
competent
is er v-yor li
alleen in be
De VOOR
de g-aecomn
leen een we
ten de gemi
geven mom
De heer
commissie
moeiten die
werken?
Wethoud-e
niet mid-dei
komen. De
niet doen a-1
vertrouwen
1931 sloot
was toen
drijf kan ee
dragen!
De heer
in het pres
verlaging
den i6.
Het voor.
m.a.s. aan-g
Ingekome
waarin voo
wijzigingen
aan te bre
maakt wor<
buitengewo
bestuur.
Ald-us wo
Ingekome
meentera-a-d
eteld wioirdt
bestuursled
ding op Gc
ren.
Met de st
wordt het
Inge-kome
Bond van
wilde bokk
B. en W.
verord-eninj
kan warde
verordeni-ni
Volgens B.
de prov-inci
De ra-ad
vereenigen,
Het voor
te-begrootin
zigen, wot-
De be-gro
wordt op
onderzoek,
den heer
Het totaal
De begrc
„Goeroe er
bespreking
Wethouc
bedrijfspot
een dure
dat tariefs
Dat zou d
ten drager
Ook ander
't begin. D
voordeelen
De cadeau
De VOO:
kunnen,
nieuwe al
gestreefd
tarief. He
de resulta
vermeerde
volge en v
kan het ti
De h-eer
recla-mcan
voordeeier
Wethou
ti-ngx bete
stand hee:
daar steui
getroffen,
holpen m
dingen. E
niet mee
lie heer
gebruik v
op.
Wethou
•1. t ei re
het ve l
De gas:
houder
De VO<
noodig ei
kan het
Om tot
Hrijf opg
