BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Schaakrubriek*
MAAS EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 12 MEI 1934
N. C. C.
9M DE EER VAN DE VLAG
Vooral Prof. Visscher wees op den samen
hang en riep op tot krachtigen arbeid in de
plaatselijke Gemeenten. Alle Geref. Gemeen
ten in ons "vaderland moeten zich nauw aan
een sluiten opdat zij één geheel vormen tot
een kracht in ons volksleven om op te ko
men voor het recht der Kerk op hare belij
denis. Dat is de roeping van Godswege die
wij hebben (applaus).
Ds. P. A. K1 u s e n e r te Vinkeveen sprak
over:
Nationaal Socialisme of Calvinisme
als nationale kracht.
De N.S.B. wil een geestelijke beweging
zijn (doch niet religieus geworteld), dus
hangt ze in de lucht, maar heeft met de
richtingen, die zij bestrijdt, gemeen, dat zij
liet productieproces als doel der samenle
ving stelt, zonder dit te zien in eeuwigheids
licht. Met historische voorbeelden kan aan
getoond worden, dat volks- en staatssouvo
rciniteit in de practijk dikwijls op hetzelfde
neerkomen.
Het Nat. Socialisme staat niet principieel
absoluut tegenover het revoluitiebeginsel en
is dus naar de maatstaf, die Groen ons
leerde hanteeren, revolutionair. Dit geldt
ook de N.S.B. Men meent staatsabsolutisnre
(brochure 3) te kunnep verbinden met er
kenning van de soevereiniteit Gods (bro
chure IV). Eerst als zij baar geheele pro
gram op dit fundament bouwt, zullen wl]
het gelooven.
Nu vragen wij: is dit uw a.s. fundament
of een vlag om een tegenstrijdige lading
te dekken?
Communisme of Nat. Socialisme, zegt
men: een derde mogelijkheid is er niet! We
behooren hier in Nederland een andere
kracht tot nationaal herstel te kennen: het
Calvinisme. Een nationale kracht? Tegen
het revolutiebeginsel? De fabel, dat Revo
lutie en Reformatie uit één wortel voortko
men, is door Groen reeds voldoende weer
legd. Het Calvinisme leeft uit de absolute
souvereiniteit. Gods, waar hot al wat leeft
aan bindt. Daaruit wordt alle gezag op
aarde afgeleid.
In 't Calvinisme met zijn vasthouden aan
1de soucereiniteit Gods met daaruit afgeleid
de souvereiniteit in eigen kring krachtens
sciieppingsordinantie, vinden gezag en vrij
heid hun harmonie als nergens elders.
Het Calvinisme is tevens oorsprong en
waarborg onzer constitutioneele vrijheden
(Kuyper). die door de revolutiegeest tot vei
wording gekomen zijn. Ons nationale leven
is ernstig ontwricht
Waarom is ons Calvinisme geen kracht,
zoodat menigeen het van do N.S.B. vc»
wacht?
Gewezen wordt op de kerkelijke verdeeld
heid en de politieke versplintering. Ook
hier de kanker van het individualisme, als
mede schadelijke invloed van wcreldgelijk-
vormigheid.
Het Calvinisme is zuiver religieus leven.
Het wil in zijn beginselen niet slechts be
leden. doch bovenal beleefd worden.
Op het referaat van Ds. Klusener volgde
eenige bespreking.
Nadat gezongen was Psalm 8!) 8 werd
de vergaderin- gesloten, nadat de bondsse-
cretaris Ds. H. A. de Geus van de Bilt was
voorgegaan in dankzegging.
BOND VAN CHR. GEREF. J V.
AFDEELING ZUID HOLLAND
De jaarvergadering dezer afd. werd gehou
don in gebouw Patrimonium te Dordrecht.
Zij stond onder leiding van den heer A.
Alblas, van Dordrecht, Voorzitter der afd.,
die op de gebruikelijke wijze opende en een
openingswoord sprak over ,,'t Is bijna eeu
eeuw geleden".
Uit liet jaarverslag bleek, dat de afd. 21
aangesloten vereenigingen telt. Plus minus
ontbreken ruim 10 vereenigingen.
Het afdeelingsleven is tamelijk opgewekt.
Het Ringleven functioneert goed. De voor
studie kon beter worden, 's Penningmeesters
verslag besloot met een nadeelig saldo van
4.651/2.
Daarna vond plaats het afscheid van den
heer C. Bestebreurtje, van Rotterdam, die,
genoopt door interne moeilijkheden, als be
stuurslid der afd. heenging.
Dc uitslag van 'de gehouden bestuursver
kiezing was, dat gekozen werden de hee-
ren Van Rossen (Lisse) en Molenaar (Oud
Beijerland).
Hierna leidde vr. R. J. van Pagee Jr. van
Delft in: „Het Socialisme", aan de hand van
een 7-tal stellingen.
Na de pauze beantwoordde de inleider een
zevental vragen, welke gesteld werd. Het
was een pittig, leerzaam referaat, dat niet
paliet indruk te maken.
In de avondvergadering, die te 6 uur aan
ving, trad op de leger- en vloot-predikant
i.a.d. Ds. H. Janssen, met het onderwerp:
„Het vraagstuk van den oorlog"
Het eerste punt, bij hetwelk spr. wil stil
staan is, dat het bezien mod worden bij het
licht van Gods Woord. Nu leert dat Woord
Gods, dat de oorlog niet bezien moet wor
den buiten den mensch. De diepste oorzaak
.van den oorlog ligt in de zonde.
Een tweede punt, waarop spr. de aandacht
vestigt, is het karakter van den oorlog. Spr.
gelooft er niets van dat de oorlogen vroeger
menschelijker waren dan de laatste oorlog.
Het karakter van den oorlog is niet veran
derd, maar de middelen waarmee hij ge
voerd. wordt zijn anders.
Mr Dr J. Schokking, lid ran den Raad van State, die vele jaren een vooraanstaande
plaats innam in de Chr. Hist. Unie, herdacht Donderdag zijn lOslen jaardag. We geven
hier een foto van Dr Schokking temidden van zijn familie.
Ileering e.a. hebben voor de oplossing van
het oorlogsvraagstuk afgerekend mot het
Oude Testament, want aanvaarding daarvan
brengt onoverkoombare moeilijkheden met
zich.
Komend tot de nieuwe bedoeling, beziet
spr. de roeping der kerk als een getiu.ige-kerk
en Spr. vraagt zich af: heeft do kerk deze
roeping t.a.z van den oorlog, betracht? Spr
zegt prof. Heering niet na dat de Kerk een
zondeval heeft gemaakt, maar hij loochent
het feit niet, dat de Kerk na Constantijn
verwereldlijkt is. Het eenige lichaam, dat
met een non possimus den oorlog zou kun
nen opheffen, is de Kerk. Maar dan moet de
Kerk ook inderdaad Kerk zijn: d.w.z. zout
der aarde. Het oorlogsvraagstuk, is evensils
alle andere vraagstukken, een k e r k e 1 ij k
vraagstuk. Het kerkelijk vraagstuk is pri
mair.
De laatste vraag, die spr. beziet, is: hoe
staan wij als christenen tegenover dit pro
bleem? Wie den oorlog niet aanvaarden wil,
volge de konsekwentie en wordt absoluut
dienstweigeraar. Maar dienstweigering is zelf
rechtvaardiging en zelfrechtvaardiging is
farizeïsme. Men volge de andere weg en
aanvaarde den oorlog als vrucht der zonde.
De christen werlce mee aan alles wat den
oorlog voorkomen kan en doe voorts zijn
plicht als er oorlog komt.
Wij zijn nog niet in 't vredegrijk, maar '1
komt. Wat de Engelen boven de kribbe van
den Vredevorst zongen, zal eenmaal heerlijk
worden vervuld.
Een geanimeerde bespreking volgde; de
vragers werden door Ds. Janssen kostelijk
van repliek gediend.
Hierna sluiting.
KONINGIN EMMA. D. Hans
Bij de fa. Sijthoff te Leidien ie een boekje
verschenen over Koningin Emma, geschre
ven door den bekenden journalist D. Hans,
met een woord vooraf van Dr H. Coljjn- den
min ieteivpresident.
Ieder Nederlander moet dit prachtig uit
gevoerde geda-chtcniisboek van den heer
Hams, die een warm vaderlander is en het
Vorstenhuis een groote liefde toedraagt, be
zitten.
Dr Colijn zegt in zijn voorwoord:
Wie de Ivoningin-Moeder persoonlijk ge
kend hbeben, bij die bestaat geen oogonblik
twijfel aan de Juistheid dier visie van den
scltrijver. Het geschetste levensbeeld is na
tuurgetrouw. Het is daarom, dat ik hoop,
dat dit herinneringsboek in breeden kring
worde vast gehouden. Nederland en Oranje
beide ten zegen."
In de rubriek voor „Vrouw en Kind" heb
bende lezers reeds uitvoeriger over dit
prachtige rijk geïllustreerde boek kunnen
lezen.
DIE GOEDE, OUDE TIJD. Van Cornells
Vefh.
Bij d fa. G. W. den Boer te Middelburg is
bovengenoemd boekwerk verschenen in de
Praat- en Plaatserie onder leiding van 1!.
J. Goddiard.
In dit werkje wordt het HollandSche le
ven in 't laatst van de vorige eeuw geschil
derd.
Met groot genoegen hebben wij de vaak
humoristische beschouwingen van Cornelis
Votih gelezen. Duidelijk laat hij zien dat or
een op en neer gaan is in de begrippen van
bet-amilijkheid.
I)e schrijver laat zien de verandering die
er in de kringen ran de uitgaande burgers
van ons volk in de laatste decenniën heb
ben plaats gegrepen.
De meerdere welvaart, de meebdiere zorg
van de ovrheid voor huisvesting en hygiëne
de sociale verzekeringen hebben volgens
den schrijver de onverschilligheid, ruwheid
en baldadigheid doen verminderen. „De
mensehen die zoo klagen over de lasten en
ile kosten dor sociale wetgeving waarbij
ongetwijfeld bureaucratische misbruiken
zijn ingeslopen mogen dit wel eens be
denken.
Ik herinner miij zeen* goed don tijd, dat
arbeiders in de bouwvakken bijvoorbeeld
om van mijnwerkers, fabrieksarbeiders
en-z. niet eens te spreken in den zomer
tieii tot twaalf uur por dag werkten, een
gezinsleven nauwelijks kenden, te nnoe wa
ren vror uitspanning van eeni-gen aard en
daarentegen 's winters maanden lang rond
liepen, om dan gewoonlijk overat in de
sahi'Jld te raken- die later weer moest war
den ingelost. De leuze van den strijd om
een meinaclh-vvs-ardig bestaan is waarlijk
geen fraze geweest. 1
Maar ook aan een kindivvaardig bestian
ontbrak veel. Vooral in schooltijd. Men
heeft sedert wel hier en daar wat overdre
ven, maar in liet bijzonder wat de kinderen
der armen betreft is er toch enorm veel
gods tot stand gekomen. Wie de leerplicht
nog heeft zien tot wet worden, kan dit moei
lijk ontkennen.
De srholen zelf, wat lokaliteit betreft, wat
leerstof en peisoneel aangaat, zijn aanmer
kelijk verbeterd.
Men heeft het onderwijs aanschouwelijk
gema-akt, minder op machinaal van buiten
leeren doen aankomen, liefde voor de na
tuur gekweekt, de zong en de liefhebberij
voor planten en bloemen aangemoedigd,
bet spel uit de ergste verwildering geheven
Men heeft bloemen en planten op school,
men heeft schooltuintjes, speelplaatsen, ge
organiseerde uitgynngen, alles dingen waar
van toen nauwelijks nog sprake was."
Een ander typeerend gedeelte vindt de lei
zer op bld'z. 25, waar de schrijver het heeft
over woord collega.
„Ik neem daar het woord collega, en bej
denk mij tegelijkertijd dat de scherts, die
bk er in wilde leggen- niet za.l worden ge
waardeerd. Ik leefde even in den tijd waar
in nog slechts a-mbtena-eis dezen term ge
bruikten, en verder geleerden, gestudeer
den, zooals dokters en advocaten. Men zon
het toen potsierlijk gevonden hebben, als
een kelln-er, een winkelbediende, en zelfs
een werkman van bun collega's zouden heb
ben gesproken, zooals dat nu geschiedt.
Een arbeider sprak van zijn maat.
Dit woord is thans bijna evenzeer in on
bruik ails „vrijer", een personage dat tegen
woordig ails verloofde wordt aangeduid, liet
vrouwelijk van vrijer is vrijster, en ik heb
het nog bijgewoond, dat bet dienstmeisje
dat opendeed, zoo werd aangesproken. Het
was een soortnaam. De vrouwelijke dienst
bode was vrijster in het oog van een vreem
de, ook al was ei* niemand die om haar
vrijde, en dien zij met gelijke munt kon
betalen. Er lag misschien naast gemoede
lijkheid ook een soort nonchalante gering
schatting in dergelijke benamingen, en het
is geen wonder dat de democratie ze heeft
weggevaagd. Meer geringschatting dan ge
moedelijkheid lag zeker in de gewoonte, om
eiliken kellner Jan te noemen (maar waarom
neemt geen e rake te Fransche kellner aan
stoot aan het vecil enger ,-garcon"?) en in
het geheel geen gemoeddlijikihoid in de ge
woonte van sommige mevrouwen om al'e
meisjes rion-ze-lfd-on naam te geven, b.v. Ma
rie, omdat ze niet konden onthouden hoe
ze elk voor zich heeften. Men zou met zul
ke dingen nu eens aan moeten komen!"
liet boek bevat prachtige spotprenten uit
binnen- en buitenland.
RUTH. Jolles Limburg.
Bij de firma D. A. Da amen te VG raven-
ha,ge is een nieuw boek versohon-en van den
bekenden Jelles Limburg, wiens boeken
„Wie niet heft", „Wie" enz., zoo zee-r de
aandacht getrokken hebben.
In dit boek wordt geschilderd boe de geld
zucht, de zucht naar gewin, den mensch on
gelukkig maakt.
Een meisje van het land, Bertha gc-hee-ten
trouwt met een bollenkwee-ker, die de goud
koorts te pakken heeft en door zijn groot
doenerij te gronde gaat.
Ze moesten liet dorpje waar zij woonden,
met hun beide kinderen verlaten en gaan
zicih vestigen in Amsterdam, waar A-driaan
Veldhuizen- de man van Bertha, een nieuwe
zaak begint, voorspoed heeft en tenslotte
door de speculatiezucht te gronde gericht,
failliet verklaard Wordt en zelfmoord
pleegt.
Bertha bleef over met haar zoons, Jan en
Adriaan.
Adriaan hoeft het karakter van zij-n va
der en most, nadat hij carrière gemaakt
lieeft in de zaak van een vooraanstaand ~ker
kelijk man, de wijk nemen na-ar Amerika,
omdat hij met dezen „broeder" vele broe
ders van do gemeente had opgelicht. Jan
krijgt kennis aan een meisje uit de Jordaan
waar zijn moeder* na den dood van zijn va
der is gaan wonen, trouwt er mee. Voor
zijn trouwen krijgt Jan t.b.c. en twee jaren
lang mag Fietje, zijn vrouw, hem verple
gen, waarna hij als socialist en godlooche
naar sterft. Bertha heeft al die jaren haar
broodje verdiend met het naoien van klee-
ren, heeft een aanzoek van neef Peter, met
wien zij in haar jeugd werd opgevoed, en
sedert dien tijd een groote liefde voor haal
bar! opgevat, zoo zelfs dat hij tot nu toe on
getrouwd gebleven was- afgewezen, omdat
zij voor baar jongens wilde zongen.
Neef Peter komt haar na den dood van
Jan opzoeken en vond haar verstijfd van
rheumatiek en gebroken van ellende op 'n
kamertpe van de met haar lot bewogen
oudere van Fietje in de Jordaan.
Ze gaat met Fietje, die een groote liiefde
ycior haa-r gekregen heeft, cn tevens tot ge
loof was gekomen, naar het dorp, waar zij
vroeger de bollenkweekerij hadden. Peter,
een schatrijke man, richtte daar een huisje
vohr hen beide in. Bertha is vergrijsd cn
een vrouw van zeventig geworden, hoewel
ze pas in de vijftig is. Al haar schoonheid
is vergaan. Fietje daarentegen is een
bloeiende jonge vrouw.
Ais een Ruth is ze met Bertha, de Naomie
uit de groote stad naar hot dorp getrokken
Van achterbuurtm-e-isje was ze tot een
vrouw geworden, die in het dorp door de
mannen van huwbaren leeftijd al spoedig
begeerd wordt.
Hot slot van deze boeiende geschiedenis
is dat Fietje met Peter trouwt, tot groote
emgernis van het dorp, dat gehoord heef
dat Fietje vroeger een meisje uit de Jor
daan was geweest cn ook op zedelijk gebied
volgens de spraakmakende gemeente niet
te vertrouwen is.
Ondanks alles trouwt Peter en is over
gelukkig met haar!
U ziet lezers, er zit vaart in dit boek, alle
verschrikkelijke dimgen, die er i,n het leven
gebeuren kunnen, zijn er in verwerkt, zelf
moord- t.b.c., Amerika, farizeeërs in grooi
formaat, kletspraatjes enz. Gelukkig dat de
schrijver sliuöt met een prachtig slot. Jelles
Limburg heeft er verstand van tegenstel
lingen te maken. Te maken zeggen wij,
wamt o.i. is dit boek meer gemaakt dan ge
baren. Alles gebeurt met een snelheid, die
ons niet bekoren kan. De figuren zijn opp'*r
vlokkig geschetst en de veranderingen die
een mensje als Fietje, en Jan in geestelijk
opzicht ondergaan, zijn in elkaar gezet,
maar niet gegroeid.
Overigens dit boek biedt een boeiend volks
verhaal. Litterair kunnen we liet ectrter niet
bewonderen.
IDEEEN OVER KUNST EN SCHOON
HEID, van L. Hoyack.
Bij d fiirma M. E. Kluwor te Deventer is
een boek volschonen „Ideeën over Kunst
en Schoonheid", van den schrijver L.
Iloyack.
Hierin ontwikkelt de schrijver zijn pan
theïstische kunstbeschouwing.
De eohrijver heeft een groot liefde voor
de natuur en in prachtige stijl zet hij zijn
gedachten op papier.
Wat God wil zeggen hult Ilij in sluieis
van symbolentaal.
De wereld van namen cn vormen wordt
ons een symbolentaal, waarin een godde
lijke bedoeling, een goddelijke gedachte
tracht kenbaar te maken aan don mensch.
De wereld wordt een tooneelopvoering,
waarvan God de schrijver en regisseur is.
en waarin Hij zelf optreedt, in de gestalten
der spelers, aldus de schrijver.
De schrijver negeert de bijzondere open
baring cn zijn beschouwingen- van de pan
theïstische idealen doortrekken, plaatsen
den mensdh op een voetstuk, dat stvij it
met alle werkelijkheid cn -geen rekening
houdt met don Bijbel, die den menscli schil
dert, als onbekwaam tot eenig goed. Iloyack
verwisselt den Soliepper met bet schepsel.
In dit bock wordt, voor do zooveelste
maail, getracht de mensobheid te brengen
van onder de tyrannie der fottcn; als de
zondeval en de heilsopenbaring, de komst
van Christus op de aarde. De schrijver
wijst er in zijn boek op, dat vanaf de Cal
vinistische preekstoelen geen nadruk ge
legd wordt op Gods Schoonheid. Het Calvi
nisme echt echter creatu-ur-vergeding één
van de zwaarste zonden en ons inziens
maakt Iloyack hiervan in zijn ideeën over
kunst en schoonheid zich schuldig.
Overigens is dit boek zeer zker lezens
waard, vooral om zijn monumentale stijl.
PAULUS DE APOSTEL. Dr. A. M. Brou
wer.
Bij de fa. G. J. A. Ruys te Zutphen is de
nieuwe uitgave vereehenen van het boek
van Dr A. M. Brouwer, hoogleeraar te
Utrecht, „Paulius de Apostel", waarin de
eohrijver een toelichting en een vertaling
geeft van de brie-ven aan de Thessaloni-
censcn.
In dit geschuift poogt de schrijver uit
zeiidingsoogpunt een pra-ctische verklaring
te geven van de brieven aan de Tthessaioni-
oenscn.
Tevens diept de schrijver uit deze brie
ven ailge-mecne beginselen op, die ook voor
liet leven van beden moeten gelden.
De gehoorzaamheid aam Gcd, de- ruimte
van zijn blik- de diepte van zijn medegevoel
met de heidemvereid, de geestelijke ge-meen
schap met de nieuw toegebrachte Christe
nen, de toewijding va-n zijn geheele persoon
en van al zijn krachten, zoo laat de schrij
ver Paulus zien terwijl hij tevens goed uit
laat komen dat de bedendaageohe zendings
arbeid zich hem tot voorbeeld moet etelllen
Het is een prachtig werk, de groote heiden-
apostel wordt hier in ware grootheid ge
plaatst.
JOHN BUNYAN. Christen en Ghristinne-
reis. Vertaald door Ds A. G. Barkey Wolf,
met illustraties van J. I-I. l6-ings (uitgave
Mei-nema, Delft). Twee boeken in één pracht
band gebonden.
Twee boeken van ou-den datum, en toch
van beteekenis voc-r onzen tijd. Twee boe
ken die door de eeuwen heen een rijken ze
gen hebben verspreid en in d-e toekomst tot
rijken zegen zullen zijn.
Twee boeken, die men niet één keer leest
doch die men gaarne af en toe nog eens
doorleest. Van vele boewen kan worden ge
zegd: één keer gelezen, en dan weet ik liet
wel. Bunyons boeken brengen u telkens tot
Gods Woord en daarom veruoderen ze niet
Vele zijn de uitgaven. Doch de 2e dru-k d-ocr
de firma Meinema uitgegeven, 16 een uit
gave, met duidelijke letter gedrukt, en in
een pra-abtgewaad gestoken, die tof de beste
uitgaven kan cn ma-g worden gerekend.
Van heeler ha-rte hopen we dof zeer veilen
dit boek zich zullen toeöiigenen en lezen.
Niemand zal het berouwen zich in de din
gen in dit boek geschreven, te verdiepen.
Correspondentie deze rubriek betreffende te
zenden aan F. V. NANNING, St. Gerarduslaan
15, Eindhoven.
No. 341
No. 407 heeft tot auteursoplossing 1. Ddl.
Helaas gaat ook 1. Pf2.
No. 408 (B.W.) heeft tot oplossing 1. Dc2 dl
2. Kd4. Het veld e5 wordt tweemaal geblok
keerd.
Men kan altijd tot den oplossingswedstrijd
toetreden. Een goede oplossing van een twee-
zet telt voor twee punten enz. Voor een fou
tieve oplossing wordt een punt in mindering
gebracht. (Minimum aantal punten is nul).
Voor den maandelijkschen prijs van f2.50
moet men de meeste punten hebben. Ook niet-
abonné's zijn welkom. Heeft men tien keer ach
tereen geen oplossing ingestuurd, dan verliest
men zjjn aantal punten. Een onoplosbaar pro
bleem vervalt voor den wedstrijd.
Ter besparing van porti is de oplossings
termijn op circa 4 weken gesteld, zoodat op
lossers meerdere oplossingen eventueel te
zamen tegelijk kunnen inzenden.
Problemen voor den wedstrijd
No. 415
J. B. VERDONK, Hulst
Eerste plaatsing
Zwart (6)
„MAAS"-N Y MP HEN.
Off er grage Nederlanders
Doet gij allen thans weer meet
Hebt ge soms nog iets te miss.
Voor het crisis-comité?
Wilt gij helpen te verlichten
Veler nood.cn, veler leed
Zooals, in de loop der eeuwen,
Holland dat met liefde deed?
Hebt gij meelij met die moeder
Die haar arme, zwakke kind
Door ontbering ziet verkwijnen
En maar nergens uitkomst vindt?
Voelt gij mee met die gezinnen
Waar het noodigste ontbreekt
Waar d'ondragelijke armoe
Stumperds en misdeelden kweekt?
Als gij met hun lot begaan zijt
Treft hun bange klacht uw hart
Als gij waarlijk mee ivilt werken
Tot beteug'ling van de smart
Als gij inderdaad wilt helpen
Al wat hongert, al wat lijdt
Al wie dreigen om te komen
In deez' donk're crisistijd
Geeft spontaan dan aan de oproep
Van het N.C.C. gehoor
Brengt uw vriendelijke gaven
Onverwijld naar 't postkantoor.
Koopt daar enk'le van die zegels
Voor het crisis-comité
We vergrooten er de inhoud
Van de crisis-schatkist mee.
Het bedraagt slechts enk'le centen
Maar als iedereen het doet
Is het comité geholpen
Dus: Vooruit! Pak aan! Het moet!.
(Nadruk verboden.)
HAKATE.
No, 416
B. WAGNER, Stad a. h. Haringvliet
Eerste plaatsing
Zwart (7)
g
Wit (8)
Wit: Kb3, Td5, Ld8, Pe5, pi.af, b2, c3 en c4
Zwart: Ka5, Dc7, Tc8, Pb6, pi.a6 en d6
Wit geeft mat in twee (2) zetten
Wit (10)
Wit: Kdl, Dh2, Ta3, Pe3 en g2, Lal, pi.bT, c4,
d6 en e2
ZwartKe4, Te7 en e8, Lh6, pi.aG en g5, Pc7
Wit geeft mat in twee (2) zetten
Oplossingen inzenden vóór (Zaterdag 9 Jtlhi,
Oplossing Eindspel no. 520
1. Dd6 f5 2. TaS Pb8 3. PJ>6 cb6: 4. Tb8 mat
of: 1. BdGf 2. Dd6 enz.
Eindspel no. 521
H. GUINET
T.N.S.B.
Wit: Ke5, TaS, pi.h3
Zwart: Kh5, Tg2, pi.g5 en h4
CORRESPONDENTIE
B. en A. VV, De prijs kan zoo geregeld wor
den t.z.t.
LADDERWEDSTRIJD
A. Wagner (1) 70
C. van Gelder (2) 71
J. P. Coppens (6) 52
D. Karrels (3) 49
P. Klein (2) 50
F. C. Laas (9) 39
B. Vis (1) 23
J. L. Braber (4) 12
B. Wagner (2) 102
406
407
408
Totaal
2
6
2
SO
2
3
2
78
2
3
2
59
2
3
2
56
2 -
-1
51 (1)]
2
3
2
46
2
3
2
30
1
3
2
16
prijs
6
2
8
N. J. V.
VERGADERING RING HOEKSCHE WAARD
De Ring „Hoeksche Waard" van het Ne-
d-erlandsch Jongelings Verbond zal op Twee
de Pinksterdag zijn jaarlijksch Zomerfeest
houden te Numansdorp.
Er is medewerking toegezegd door de pre
dikanten Ten Bokkel Huinink (Numans
dorp), Mantz (Charlois) en Van der Loos
(Lage Zwaluwe). Als declamator hoopt op
te treden de -heer Jan van der Ree uit Rot
terdam.
Enkele muziekgezelschappon zorgen voor
de noodige afwisseling.
Historisch verhaal over de gebeurtenissen
van 1830—1833
Door J. SNOEP Jr.
Grootvader en Rijkers probeerden wel 'te
troosten, maar die -kwellende onzekerheid
konden zij toch niet wegnemen; en hoe lan
ger 't duurde, hoe meer die onzekerheid ook
hen ongerust en angstig maakte.
't Was in die dagen, dat dominee Van
Kooten zijn vrienden in de Breestraat kwam
bezoeken.
Heel Dordt was in feeststemming, want
men wist; dat van een Belgischen tegenstand
geen sprake meer kon zijn. België hoopte
nu maar op de beloofde tusschenkomst var.
Frankrijk, dat aan de Nederlandsche troepen
een gebiedend halt zou toeroepen. Natuurlijk
zou dan 't. leger het bezette gebied moet-en
veria-ten, maar aan de verwaande Belgische
snoeverij was een einde gekomen en heel
Europa had gezien-, dat Nederland zich niet
straffeloos beleedig-en liet. Dat laatste gaf
voldoening aan heel een volk, dlat maanden
lang in zijn heiligste gevoelens was ge
krenkt
Maar hoe verheugd de stemming in Dordt
ook was, in de bekende woning aan de
Breestraat kon de oude dominee er niets
,van merken.
Grootvader en Rijkers zeiden niet veel en
op 't gezicht van -i' altijd zoo kordate huis
moeder stond droefheid te lezen.
Sinds dezen morgen de mare door Dordt
ging, dat ook Kees Sanders tot de gevallen-en
behoorde, was de an-gst -bij moeder Rijkers
weer grooter dan ooit; en niemand kon haar
troosten, omdat niemand haar omtrent haar
jon-gen zekerheid kon geven.
„Hoe gaat 't er mee?" vroeg de 1 eeraar haar
en in zijn stem klonk warme deelneming.
,,'t Is haast niet uit te houden, dominee!"
antwoordde vrouw Rijkers en weer spron
gen do tranen in haar oogen.
„Moedig zijn, moeder! En vast gelooven,
dat -de Ileere een Hoorder der gebeden is."
„Ach, dat weet ik wel, dominee maar
daig en nacht laat me de vraag niet los wat
er van Anton geworden is
Er kwam een bijna onmerkbare glimlach
op 't gelaat van -den grijsaard. Moeder Rij
kers zag 't niet, want ze was te bedroefd,
maar haar man zag 't wel.
„Hoe is 't met Anton, dominee?" vroeg hij
met nauwelijks te bedwingen ongeduld. „Ja,
kijk me maar n-iet zoo aan, want ik zie, dat
u meer van hem weet!"
Dominee Van Kooten stond op cn zijn bei
de handen op de schouders der bedroefde
moeder loggend, zei hij bewogen: „Anton
maakt 't best en laat inzonderhei-d zijn moe
der -hartelijk groeten!"
Dat was een ommekeer na de dagen va:i
kwellende onrust! De oude leeraar moest
haarfijn vertellen, hoe hij aan dit goede
niaiuws kwam, en hij deed 't met blijde op
gewektheid.
Er liestorod eeni geregeld en druk verkeer
tussohien de troepenmacht in België en
Dordrecht. Want Dordt was de stapelplaats
van levensmiddelen cn soms vertrokken
zestien schepen tegelijk om de duizenden
soldaten in België van al 't. noodige te voor
zien. Er waren dagen, dat ibij, burgemeester
Van der Eist tweemaal een koerier ver
scheen met een spoedorder uit 't hoofdkwar
tier.
Dat hadden de Dordtsohe schutters gewe
ten en ze hadden een van die ijlboden ver
zocht een brief voor den bekenden Dordt-
schen dominee mee te nemen.
Die brief was een uur geleden bij d-en'
predikant bezorgd en hij haastte zich in vele
woningen blijdschap te brengen. Liefst zou
hij 't persoonlijk doen, maar daar kon do ge
brekkige grijsaard niet aan denken. Gaarne
namen eenige vrienden deze aangename
taak van 'hem over.
Maar naar de Breestraat wilde hij zélf
gaan. Hij wist van den angst, die hier al
vele dagen ziin intrek had genomen; hij
dankte Go-d voor 't voorrecht op dezen dag
een boodschapper van goede tijding te mo
gen zijn.
Dominee Van Kooten haalde het gewich
tige stuk uit zijn za-k, cn nooit was er in dit
huisgezin meer aandacht en blijdschap ge
weest dan bij 't zien van dit oude, vergeel
de blad papier, 't Bevatte maar eenige re
gels, die zeer gebrekkig geschreven waren.
De schrijver had -blij-k-baar een niet al (e
beste pen gehad en in groote haast geschre
ven.
Moeder Rijkers hield 't papier ia haar be
vende handen en met tranen in haar oogen
en siem las ze:
„De ondergeteekonde Dordtsche Schut
ters geven niet -blijdschap te kennen, dat
zij gezond en welvarend zijn. Zij groeten
familie en bekenden hartelijk en hopen
spoedig thuis tc zijn.
Hoezee voor Koning en Vaderland!"
Daaronder volgden achttien namen. En de
vijfde naam vaa onderaf was Anton Rij
kers.
Het stond er, beverig en onbeholpen en
achter den naam la-g een groote inktvlek.
Maar voor moeder Rijkers was dit 't kost
baarste dokument, dat ze ooit in handen
had. Ze spelde de lettors cn wel driemaal
achtereen sprak ze den naam luit: „Anton
Bij kers
Henk, -die juist thuis kwam, keek heel
verbaasd. Hij verdeelde zijn aandacht tus-
schen dominee Van Kooten en 't stuk
papier, waarop zij-n moeder maar bleef sta
ren, en iiij wist niet wat hij er van denken
moest.
„Anton is springlevend en niet gewond!"
iuichte Nel hem tegemoet en toen kwam er
ook een blijde glans in Henks oogen. Veer
tien lange dagen had hij hier thuis niet
anders gezien dan bedroefde ge-zichten. Ge-
iuk-kig, die sombere dagen waren voorbij.
Anton was springlevend en de blauwkie-
len had-den flink op hun kop -gehad! De wil
de rakker, die zich weken lang in toom had
moeten houden maakte met Nol een vreug
dedans om de tafel.
Dominee Van Kooten bleef nog een poos
je praten en allen waren in verheugde stem
ming. In geen weken was 't bij de Rijkers
zoo gezellig geweest.
Henk en Geurt brachten samen den ouden
leeraar naar huis.
Dc Dordtsche straten waren vol menschen
in feeststemming. Van sommige hui-zen
wapperde de vlag en vele burgers hadden
zich getooid met oranje.
't "ostte de jongens soms moeite den
grijsaard door do menigte -heen te leiden,
maar voor dominee Van Kooten werd gaar
ne ruimte gemaakt. En zonder ongeliu-k-ken
werd de deftige predikantswoning bereikt.
Op weg naar huis ontmoetten Henk en
Geurt een hossende jongenstroep, waaronder
zich Piet van Dam bevond. De broers sloten
er zich aanstonds -bij aan en zongen dapper
mee het lied van de Dordtsche Schutterij:
Voor haardstee en altaren,
Voor Vorst en Vaderland
Trotsecren wij gevaren
't Was laat, toen de jongens eindelijk
thuis kwam-en.
Maar moeder Rijkers was heelemaal niet
boos.
Ze was blijde en dankbaar want de
Heere had alles wél gemaakt!
VIJFTIENDE HOOFDSTUK
Toen de kogels floten...
De plotselinge vrede was voor velen een
tegenvaller.
De Prins van Oranje was op een kanon
schot Leuven genaderd, toen Engelsche en
Fransche gevolmachtigden zich bij hem
aanmeldden en meedeelden, dat de Fransche
maarschalk Gérard bij Wavre met 40.000
man gereed stond om de Nederlandsche
troepen tot den terugtocht te dwingen.
Wel wist de Prins zich nog van Leuven
meester te maken, maar reeds 20 Augustus
bevond hij zich weet* met bet leger binnen
de vaderlandsche grenzen.
De onverschrokken Hertog van Saxen-
Weimar, die met zijn krijgsmacht reeds op
weg was naar Brussel, was woedend, toen
hij 't. bevel ontving om onmiddellijk terug
te trekken. .Van spijt wierp bij zijn muts
en degen tegen d-en grond, maar 't slot was
toch, dat ook hij gehoorzaamde.
Toch had de Tiendaagsche Veldtocht op
de Lon-densche Conjerentie grooten indruk
gemaakt. De nieuwe schikking, die zij Ko
ning Willem I voorlegde was heel wat gun
stiger dan de vorige. Maar weer dacht de
Koning er niet aan toe te geven-, te meer
daar de mogendheden hem bevelen gaven
alsof hij haar onderdaan was.
Toen besloot de Conferentie hem door ge
weld te dwingen. Een Engelsch-Franeche
vloot stak in zee en na-m al de Nederland
sche koopvaardijschepen in beslag.
Dat was voor den handel een geweldige
schadepost, maar Koning Willem wist van
geen toegeven en heel 't vaderland stond
hierin trouw achter zijn Vorst. Een onweer
staanbare geestdrift had zich van het Ne
derlandsche volk meester gemaakt/met ge
willigheid droeg 't het reeds liooge cijfer der
iaarlijksche uit-gaven van 45 millioen gul
den, en toen een vrijwillige leening werd
uitgeschreven, werd nog een gelijk bedrag
-bije-en -gebracht.
Maar ondanks dez-e geestdrift zag d'e toe
komst van Nederland er somber en drei
gend uit. Waar twee groote mogendheden
't zich tot taak hadden gesteld, clat kleine,
koppi-ge land-je van even v-ier millioen inwo
ners, dat hun bevolen durfde tc wederstaan,
te dwingen naar hun wil tc handelen
daar was 't wel zoo goed als zeker, dat
Nederland ten slotte toch zou moeten toege
ven.
Grootvader Rijkers zag met groote zorg de
ontwikkeling der gebeurtenissen tegemoet,
en dominee Van Kooticn was 't in dit op
zicht -geheel met hem eens.
(Wordt vervolgd)]
)V
NED.
HEI
Onder
Christelijl
te opgeko
tienjarig
V. een sc
bauw van
luisteraar:
haar plan
bestuur li
Utrecht v
vinciale C
Beslotei
den, uitga
sies, om ti
Bestuur
„N.C.R.V.-
tenminste
Voor de
van een r
de heden
bedrag ni
maatscha
de initiati
niet op
ren, terw
zijn, dat
is, wanne
doordron-f
Het zal bi
offer van
volk voor
V. gedure
daarbuite
Over d<
zal worde
mededeel
ciale Cor
werken a
mité's, di
vorming
bevelin-g
Het Uit
Jubileum
van de P
terwijl d<
gen aai
Utrecht,
vendeel,
IJsselstei
van Duy
Het bu
gevestigd
14S06, Gi
■■•TT*