PLAATSELIJK. NIEUWS
Rechtzaken*
UI
Ker
MAAS EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 12 MEI 1934
IVSELÏSSANT EN HAAR
POLDERS
DE KONINKLIJKE FAMILIE
NAAR LIMBURG
SPELLINGVEREENVOUDIGING
MAAS
DE BLAUWE KAMER
Thans stappen wij in onze historische ver
handelingen af van het eiland Qoeree en
wenden wij ons naar het eiland Overflakkee.
Ileeds eerder schreven wij, dat de vijf
eilanden (ie Dirksland, 2e Herkingen, 3e
Grijsoord, 4e Midelliarnis en Sommelsdijk en
fie. St Adolfsland) door kreken, die noggroo
tendeels te vinden zijn, afgescheiden, na de
indijkingen door opslikkingen van tijd tot
tijd, aan elkander vastgemaakt zijn.
Dit laatste geschiedde op de volgende
wijze.
Dirksland door de O u d e D e e en het
Paarden gat van Herkingen en door den
Boom vliet, van Sommelsdijk afgeschei
den, heeft zijn eersten aanwas gehad door
de heerlijkheid van Melissant, welke al de
aanwassen bevat, die in den omloop van
Dirksland zouden opkomen: hiervan is liet
Oudeland bedijkt in 1 iSO en volgens sommi
gen bij indijking van de St Elisabethpolder,
anno 1180, aan Herkingen en door de indij
king van dc Oude Plaat anno 1 ISO aan Som-
mclsdijk vastgehecht.
Volgens anderen zou liet niet waarschijn
lijk zijn, dat Dirksland aan Herkingen is
aangehecht door de bedijking van den St.
Elisabethspolder, omdat Klinkerland, dat
waarschijnlijk aan Herkingen vastzat, vroe
ger bedijkt is dan de St Elisabethspolder, dit
blijkt niet alleen uit de ligging van den tus-
schendijk, waarv an men de vlakste zijde
naar de kant van den St Elisabethspolder
vindt, die altijd „genomen" wordt naar den
kant waarop men het buitenwater moet af
wachten, maar ook en vooral, omdat liet
Paardenga t, kort bij den ilijik niet ge
vonden wordt, dat daar sedert de bedijking
van Klinkeilaml opgeslikt moet wezen, men
vindt het verderop weer terug onder den
naam van Klaasjeswater. Daar nu
Klinkerland. in 1505 bedijkt is, en ouder is
dan St Elisabeth kan bet niet juist zijn, dat
laatstgenoemde polder in 1180 bedijkt zou
zijn.
Wanneer wij eerst iets gezegd hebben
over de polders, waarin het dorp Melissant
ligt, dan komen wij thans lot liet dorp zelf.
De tegenwoordige gemeente Melissant be
staat uit de vroegere gemeenten Roveniste,
Onwaard c.a. en Melissant. Tot 1812 waren
ze drie afzonderlijke gemeenten en had ieder
haar eigen bestuur. Door liet „machtwoord"
van Napoleon weirlen ze met Dirksland ver-
eenigd, welke toestand tot 1S17 zoo gebleven
Is. In dit jaar werden ze weer van elkander
gescheiden en kreeg ieder weer liaar afzon
derlijk bestuur.
Bij de wet van 1S57, Staatsblad no 61 wer
den de
drie gemeenten
weer verbonden en aan de nieuw ontstane
gemeente don naam van Melissant gegeven.
Deze gemeente is zeer uitgestrekt, daar ze
de geheele gemeente Dirksland als een keurs
lijf omvat en beknelt; zoo zelfs, dat men niet
uit of in dit dorp kan komen, of men moet
over liet grondgebied van Melissant.
We zullen de verschillende vroegere ge
meenten met polders, die daaronder behoor
den afzonderlijk behandelen, om daarna
aan Melissant in zijn gelieel nog eenige
woorden te wijden.
De gemeente Rovenisse bevatte de polders
Rovenisse en een groot gedeelte van don
Gabriëllinapolder, waarvan Rovenisse, ais
de oudste, hier het eerst wordt behandeld.
De polder Rovenisse, door de Staten van
Holland en West-Friesland op den 2Gen Maart
16U2 ter bedijking uitgegeven, was toen
eigenlijk een herdijking; tusschen 1565 en
dit genoemde jaar is bij ingevloeid en blij
ven drijven. (Toen werd zijn naam Roucx"
nisse gepsekl) Bij de eerste bedijking, die
waarschijnlijk omstreeks 1500, misschien iets
vroeger, heeft plaats gehad, maar zeker na
.1480, was hij veel grooter.
Blijkbaar had men toen reeds moeite om
'deti polder voor inbraken te vrijwaren; im
mers in 1552 was men genoodzaakt een in
lage vermoedelijk aan de Zuidzijde, te ma
ken,' wat in 1557 herhaald moest worden;
door welke omstandigheid ook dc „kerk"
werd buitengesloten. Van dit gebouw zijn
nog sporen aanwezig op het slik door
Rovenisse en onder den naam van „De
blauwe kamer" bekend, hetgeen blijkt uit
de „Unquote end e Informatie op 't stuk van
de Reductie ende reformatie van den Schild
toelen over Voorne in 1565" Van Dam tee-
kient omtrent bet verdwenene bet volgende
aan; „Hier omtrent de slikken van Roxe-
nisse heeft weleer een dorpje gestaan, dat
genaamd werd
de Blauwe Kamer
Men heeft er nog wel eenige teekenen van
steen, stompen en wortelen van hoornen ge
zien; er is ook een steenen kist gevonden,
waarin sommigen willen dat een priester
weleer is begraven geweest. Deze kist stond
in 1082 nog op de woning, onder dc juris
dictie van Melissant gelegen, en behoorde
toe aan Paulus Metsz Driesmans. Het dek
sel werd voor een dorpel gebruikt ibij een
boerenhuis, dat onder Dirksland behoorde
Dc tegenwoordige polder werd. zeiden
we, in 1602 ter bedijking uitgegeven, maar
eerst in 1604 of 1605 bedijkt.
Mei veel moeite en veel zorg en groote
kosten moest de bedijking in stand worden
gehouden, wat alles te vorgeefsch bleea
door den grooten vloed van 1682.
Ook met uitwatering had deze polder
steeds met bezwaren en moeilijkheden te
kampen. Tot 1663 had men met de polders
Oud-Melissant en Al te Klein een eigen
waterloozing op den Hals; door het voort
durend en snel aanwassen der buitengorscn
en slikken, werd ze echter zeer gebrekkig,
en daarom wendde men zich tot den polder
Dirksland, om daardoor te mogen loozen,
dat bij contract van 16 Juni 1665 werd toege
staan.
Deze uitwatering bleek echter ook me.
voortdurend te voldoen; ze gaf aanleiding
tot klachten van beide partijen, waardoor
op den 6don Juli 1726 een ander contract
werd geteekend, waarbij bepaald werd, dat
de drie polders weer door Roxenisse op den
Hals zouden loozen. Daarvoor werd een
nieuwe sluis in den zeedijk gemaakt. Dit
alles kostte f 2800.
De gorzen en slikken buiten Roxenisse
bleven echter aangroeien, zoodat men voort
durend met veel moeite en groote kosten
de uitwatering op den Hals in eenigszins
dragelijlcen toestand moest houden.
Spoedig bleek echter, dat een betere Ioo-
zing noodig was In 1839 verzochten de drie
polders weer door Dirksland te mogen uit-
wateren.
Deze polder wilde het verzoek met inwil
ligen de drie polders zouden in bet
hemelwater verdrinken.
De toestand was voor de betrokkenen treu-
j-ig. Vele velden waren bij een eenigszins
overvloedigen regen onder h.et water bedol
ven; de beste mestspeciën werden in opgc-
losten toestand weggevoerd; aardappelen en
andere aardvruchten rotten in de landerijen.
Onberekenbaar was de schade, die de land
bouwer leed, en de kans op verbetering was
bijster klein. Nochtans ze zaten niet stil. Ze
bleven bij Dirksland aandringen op erken
ning van liun good recht en tallooze bijeen"
MIDDELHARNIS. Door de muziekverecni-
ging „Sempre Crescendo" zal Maandag 2en
Pinksterdag deelgenomen worden aan het te
liouden nationaal concours te Goedereede.
Door het bestuur der waterleiding al
hier is voor deze gemeente aangesteld tot
het ophalen van de maandelijksche gelde:»
de heer G. d. Kooy, lid van den gemeente
raad; hij is tevens ophaler van de contribu
tie van de vereeniging S.B.Z.V. alhier.
Het aantal aangegeven leerlingen voor
den nieuwen cursus voor de verschillende
scholen alhier is als volgt: o. 1. school 49
leerlingen, Groen van Prinstererschool 2i
leerlingen, Ulo-school bijna 30 leerlingen,
Chr. Ulo-school 21 leerlingen, Geref. Wees-
buisschool 1 leerlingen.
Aan de Kaai zijn aangebracht en Don
derdagmorgen per scheepsgelegenheid naar
's-Gravenliage verzonden 830 H.L. aardappe
len.
Woensdagavond was mej. W. V. bezig
zich te oefenen in het fio>„ ijden. Op een ge
geven oogenblik maakte zij zoo n beweging
met baar fiets, dat zij tegen de straat, tui
melde en haar hand bloedend verwondde.
Ds. XV. F. Laman alhier komt op 't. twee
tal voor bij de Clir. Geref. Kerk te Nieuw-
poort.
DEN BOMMEL. Bij den agent der arbeids
bemiddeling staan 59 werkloozen inge
schreven.
Bij gehouden control is onder deze ge
meente tegen een aantal personen proces
verbaal opgemaakt wegens liet overtreden
van het motor- en rijwielreglement.
Tot incasseerder van de gelden voor
de waterleiding in deze gemeente is be
noemd de lieer A. Bakeiaar Pz.
Degenen' diie in aanmerking wenschen
te komen vcior de extra bedoeling door liet
plaatselijk crisiscomité, kunnen een aan
vraagformulier bekomen bij dien secretaris
van genoemd comité, den heer L. G. L.
Lomkes.
- De leverantie van de leermiddelen
voor de openbare lagere scholen is gegund
aan den laagstcn inschrijver, de Fa. Plan-
eken te Zvvijnd'necht.
Ecu negental verlofgangers uit deze
gemeente behoort op 3 Juni a.s. deel te ne
men aan het jaarlijksoli onderzoek, het
welk wordlt gehouden te Oude Tciige, School
straat 12
Gedurende de afgeloopen week zijn uit
deze gemeente vervoerd 225 II.L. aard
appelen.
Bij de gehouden schietwedstrijd van
de B.V.L. te Briellc heeft liet korps den
Bommel dc 3e prijs gewonnen.
Door F. Fluit is een stuk bouwgrond
aangekocht. Ilij is voornemens daarop ar
beiderswoningen te bouwen.
V.I.O.S. I speelde een voetbalwedstrijd
togen de II.B.S.-club te MMdelharnis.
V.I.O.S. won deze wedstrijd met 2—1.
OUDE TONGE. Op den lioek Oostdijk—
Heereudijk botste liet zoontje van den lieer
I'. dc Korte met zijn rijwiel legen een auto,
bestuurd door den heer 1.. Boom. Door tijdig
remmen wist laatstgenoemde een ernstige
aanrijding te voorkomen. K. kwain er dan
ook nagenoeg ongedeerd af. Zijn rijwiel was
echter totaal vernield.
Maandagmiddag j.l. geraakte het doch
tertje van den heer N. van Noord, alhier,
suelonderwijs in de Kerkgraolit. Dank zij 't
spoedig te liulp schieten van W. M, van den
Tol, die na eenige moeite 'de kleine op lióv
droge bracht,werd erger voorkomen.
Woensdagmorgen geraakte een paard
van den lieer J. H. de Leeuw, waarschijnlijk
geschrokken van een juist passecrende auto,
aan de Stationsweg alhier in een aldaar ge
legen sloot. Tengevolge van de groote hoe
veelheid modder, die zich in die sloot be
vond. en waarin 't dier steeds verder weg
zakte, mislukten aanvankelijk de pogingen
om bet wederom op hot droge te krijgen.
Eerst na verschillende touwen om het dier
gewonden te hebben mocht men meit vereen
de krachten er in slagen het paard uit de
benarde positie te bevrijden.
Tijdens de Dinsdag j.i. in de polderska
mer gehouden vergadering van stemgerech
tigde ingelanden van den Heerenpijlder al
hier, werd na herstemmjpig .tusschen de hoe
ren G. C. van Schouwen en C. van Prooijen
eerstgenoemde benoemd tot secretaris van
dien polder.
Ter kennis van belanghebbenden wordt
gebracht, dat deze week liet rundvleesch in
blik verkrijgbaar is bij tien slager Jac. de
Vos, Molendijk alhier, en wel tegen inleve
ring van bon no. 22, terwijl de goedkoopb
margarine, welke deze week tegen inlev»
ring van bon no. 20 wordt verkrijgbaar ge
steld, geleverd wordt door den winkelier B
de Koning, eveneens op den Molendijk al
hier.
Als eerste wedstrijd van de dit jaar ts
spelen competitie krijgt de korfbalclub „Ex
celsior" hedenavond bezoek van haar zuster-
vereeniging S.S.S. uit Ooltgensplaat.
Wij 'twijfelen er niet aan of beide twaalf
tallen zullen hun best doen de eerste twee
puntjes in de wacht te slepen, zoodat zee.
zeker een spannende match tegemoet kan
worden gezien.
In de afgeloopen week werden 75 pei
sonen in de werkverschaffing ,te werk ge
steld.
HERKINGEN. Bij de afd. S.B.Z. alhier ls
een regeling in werking getreden, nl. dat als
men zich voor 1 Juli als lid opgeeft, op de
gewone voorwaarden wordt toegelaten, ter-
wijd opgave na 1 Juli inhoudt, dat men 6
maanden lid moet zijn om voor eventueele
ziektegevallen steunuitkeering te ontvangen.
De openbare belijdenis des geloofs in de
Ned. Herv. Kerk alhier zal plaats hebben op
Pinksterzondag. Ds. P. Bouw, van Melissant,
hoopt dan in die dienst voor te gaan.
J.l. Zaterdag moest plotseling van hier
vervoerd worden naar het ziekenhuis to
Dinksland mej. v. d. O., tot het ondergaan
eener operatie. De patiënte maakt het op lie
den wel.
In de plaats van den heer H. Dorst, die
ontslag had aangevraagd als brandmeester,
is door B. cn XV, benoemd de heer J. G.
Noordijk.
In verhand met de in te voeren zomer
tijd op 15 Mei a.s. zullen de kerken, scholen
en gem.-secretarie zich houden aan de zon
netijd.
Voor het contracteeren van chlchorei-
wortelen, te leveren franco fabriek, wordt
hier betaald f 8 per 1000 kiló.
De verhooging opcenten personeele be
lasting dezer gemeente is door de Kroon
goedgekeurd.
De jaarlijksche inspectie van verlofgan
gers der militie zal dit jaar voor deze ge
meenite worden gehouden te Dirksland op 3
Juni a.s. des voorm. 9.45 (z.t.), in de open
bare bewaarschool in het Achterdorp, en wel
voor de lichtingen 1922 en 1925.
Op de Bijz. Lagere School, hoofd H. van
Hekezen, zijn niet, zooals gemeld, 10 doen
12 nieuwe leerlingen per 1 Mei toegelaten.
MELISSANT. Op de j.l. Zaterdag gehou
den schietwedstrijd to Den Briel was de afd.
mat 19 leden vertegenwoordigd; op de korps-
baan werden 150 punten behaald (te behalen
500) terwijl op de personeele baan nog dooi
6 leden een prijs werd behaald. Door W. van
Veen werd op de beide schietbanen een prijs
behaald met 49 punten (te behalen 50}.
Doordat het paard van de landbouwer
E. S., dat voor een melkwagen was gespan
nen, schrok, sprong hel dier van den dijk.
Hierbij kwam een meisje, dat op de wagen
zat, onder de wagen terecht en verwondde
zich zoodanig, dat geneeskundige liulp noo
dig was.
Woensdag kwam het zoontje van A. v.
O. spelenderwijs te vallen en verwondde zien
zoodanig aan zijn hoofd, dat geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen.
STELLENDAM. Aan de dezer dagen te
Den Brielle gehouden schietwedstrijd werd
door 9 man van de B.V.L. deelgenomen. Met
450 punten kwam de afdeelingbij den korps
wedstrijd uit de bus.
Onder leiding van den Burgemeester
werd hier de vorige week een propaganda-
vergaderinig gehouden voor de B.V.L. in de
School met den Bijbel.
Als spreker trad op de welbekende Luite
nant Ilogeweg van Stad aan 't Haringvliet.
In bezielende taal liet de spreker goed naa:
voren komen de verplichtingen van den
Landstorm. De S.D.A.R en. de illegale aclie
werden flink onder de loup genomen. De fas
cist gooit, de staat ondersteboven. In de
X.X.B. zelf is geen tucht; er wordt daar ge
logen. De B.V.L vraagt alleen mienschen van
lS-karaat, die zich vrijwillig en geheel achter
de Regeeritig plaatsen.
Na afloop werden aan de leden nieuwe
legitimatiebewijzen uitgereikt.
GOEDEREEDE. De korfbalvereeniging G.
S.V. heeft deelgenomen aan de serieu edstrij-
deti, die door de korfbalvereeniging S.S.S.
van Ooltgensplaat werden uitgeschreven.
Onze vereeniging behaalde een lauwertak.
Verleden week Vrijdag hield de B.V.L.
alhier haar gewone schietoefeningen. De
punten waren als volgt: E. A. Snijder 9t,
J. Roos 93, A. J. Hoek S7, IJ. Sandifort 8ti,
J. tic Vogel 84, KI. Boshoven S3 en F. den
Eerzamen 81.
Deze week vond A. v. A. een dood koe
beest in de weide. Dit is voor liem een scha
depost, want iiet beest was niet verzekerd.
Donderdagavond om lialfnegen wem
onze gemeente opgeschrikt door een brana
in het naburig gelegen landschap de Oost-
dijk. Vele menschep gingen er op de, fiets ei.
te voet Jieen. Toen ze daar kwamen zagei.
ze dat liet maar een cementkcet. was, die li,
de OostdnineTi hij de waterleiding stond. De
keet stond spoedig geheel in vlammen. Mei
een slang op de waterleiding werd het vuui
geblusclit. Dit is dus een geval, waarbij ue
waterleiding ook van groot nut is.
OUDDORP. Wij brengen in herinnering,
dat de routekaarten en -boekjes van de ar
beiders, die in Ouddorp wonen en werken
moeten worden ingeleverd bij don Raad van
Arbeid te Brielle vóór 13 Mei 1934.
Deze week zijn een vijftal werklciozcn
vertrokken naar Zuidliiand en kunnen daar
werken, wat weer een uitkomst is.
Daar deze maand dc landbouwtelling
plaats zal hebben en hot voornemqn bestaat
de wettelijke voorschriften met de meeste
gestrengheid uit te voeren, wordt een ieder
aangeraden, aan de tellers de juiste op
gaven te verstrekken cn ook medewerking
in elk opzicht te verleencn. Als men soms
onverhoopt bij de tollin-g overgeslagen wordt
is bet liet beste zicli Dij den teller in zijn
gemeente te vervoegen,
Wegens ziekteverlof van Mej. Buis,
onderwijzeres aan de O.L. School is nu tij
delijk benooipd mej. Huffllu van Goes.
A.s. Zondag zal in de Ned. Herv. Kerk
dbopsibedienhig plaats hebben.
Dezer dagen werd door Kare-1 Heer
schap aan B. en W. vergunning gevra-agd
tot. het bouwen van een woonhuis aan do
Nieuwe Weg alhier.
In dc Westduincn zijn voor de bewei
ding 160 stuiks rundvee en 30 paarden in
geschreven. Voor de Ooetduiiincn 160 stuks
rundvee en voor de Midldelduincn 78 stuks
rundvee en 30 paard-en.
BURGERLIJKE STAND
DEN BOMMEL
Gehuwd: Chr. Buijs, te Oude Tonge, en B. Min-
kenterg, alhier.
MELISSANT
Geboren: Pieternella Cornelia, d. v. C. Goe-
degebuur en D. Klink; Janna, d. v. D. Leu
dens en J. C. Touw; Kaatje, d. v. E Grooten-
hoer en C Hoogmoed.
Ondertrouwd: Pieter Dale, jm. 28 j. ei»
Jannetje van Damme, jd. 28 j.
GOEDEREEDE
Geboren: Benjamin, z. v. Corn, van Erkelens en
Jannetje Grootenboer.
Getrouwd: Dimmen Luime, 28 j. en Maria Roos
20 j.
komsten met de verschillende besturen wa
ren er het gevolg van. In 1873 kregen zij
weer do uitwatering door Dirksland.
Een volgende maal iets over den Gabriël
linapolder en Onwaard.
er nog and-ere personen waren, met wier geld
verdachte op onregelmatige wijze gehandeld
zou hebben.
Mr Bonger verklaarde, dat bij het onderzoek
is gebleken, dat nog een aantal personen gel-
del. aan verd. hadden toevertrouwd, om deze
als hypotheek te vers-trekken. Verdachte heeft
deze geilden n-iet op deze wijze belegd. Voorts
zijn er ook gelden in deposito gegeven. Tegen
over de vorderingen staan aanzienlijke activa,
o.a, het gl-oote huis van verd., doch de opbrengst
daarvan is in dezen abnprmalen tijd niet te
schatten. In totaal zal het tekort, met inbegrip
van de belangrijke vordering van mej. Hoed-
koop, ongeveer een kleine 100.000 bedragen.
Getuige zeide nog, dat verdachte's boekhouding
zoo tn de war was, dat een reconstructie daar
van noodzakelijk is.
De president vroeg ve-rd., hoe deze er toe ge
komen is, na de behandeling der zaak een brief
tan de rechtbank te schrijven, waarin hij o.m.
zegt, dat hij de zaken van zijn notariaat ver
dachte rekende de administratie van het bij
hem in beheer zijnde gedee-lte va.n het ver
mogen van mej. Goedkoop, als vallende buiten
t notariaat stipt en eerlijk behandeld heeft,
als men nu van den curator hoort, dat ook an
dere pers-onen door hem benadeeld zij-n.
Als getuige décharge wordt dan nog ge
hoord een zuster van verd-, die zegt den indruk
te hebben gehad, dat het gezin zeer eenvoudig
leefde.
Mr Bonger voerde r.og aan, dat uit de boek
houding is gebleken, dat voor het huishouden
slechts weinig geld besteed werd. Verdachte
moest rchte-r jaarlijks 5000 aan rente betalen
van geld-en d-ie door hem verduisterd waren.
Het O.M. is van oordeel dat het zijn eisch
juist gesteld heeft en het persisteert dan ook
bien eisch, doch thans met aftrek van vijf
maanden voorarrest..
De verdediger-Mr G. C, A. Oskam, refereerde
zich aan he-t hij de eerste be-handel-iu-g -re-hou
den pl-eidooi.
De rechtbank heeft verdachte tot 1 jaar cn
zes maanden met aftrek von 5 maanden preven
tieve hechtenis.
FRAUDE BIJ DE BRANDASSURANTIE
MIJ „HET PLATTELAND"
Het rapport der controle commissie
Naar aanleiding van liet ontslag van den
directeur der Onderlinge Brandassurantie
Maatschappij „Het Platteland", gevestigd in
de gemeente Voorst, had in December 1933
in de Buitensocieteit te Deventer een zeer
bewogen vergadering plaats, waar, behalve
uitstel van het benoemen van een nieuwen
directeur ook aangedrongen werd op het op
nieuw nazien der hoeken, aangezien men
twijfel uitsprak omtrent de grootte der ont
dekte tekorten.
Den directeur was inmiddels ontslag aan
gezegd, aangezien deze het beheer der gel
den had gevoerd, en inmiddels reeds had toe
gegeven, dat de tekorten aan zijn toedoen te
wijten waren.
Op de genoemde vergadering is toen een
commissie ingesteld voor het opnieuw con
troleeren der hoeken, bestaande uit de hee-
ren A. Jurriens, dr B G B Scholten en C.
Blokker. Deze commissie is thans met haar
taak gereed gekomen en heeft rapport uit
gebracht.
Het is de commissie gebleken, dat de wijze
waarop de fraude gepleegd is, zoo weinig in
gewikkeld was, dat men deze malversaties
zelfs bij de minste „controle" of „beheer"
onmiddellijk moest ontdekken. Zoo waren
velschillende bedragen hooger geboekt, dan
op de kwitanties vermeld was.
Bij het installeeren der commissie be
droegen de tekorten f 20.265.54. Bij het ver
der controleeren der boeken, waarbij men
terug ging tot 1924 stegen de tekorten tot
een bedrag van f 23.298.54.
Op de vergadering van December 1933
was reeds toezegging gedaan door den direc
teur, dat 21.225 terug gestort zou worden,
waaraan inmiddels voldaan was. Ook thans
is door den ex-ilirecteur weer een aanbod
gedaan, van diverse bezittingen enz. tot
dekking van het tekort, in totaal van 118.275
zoodat er thans nog een tekort is van
f2.290.54. De commissie is eenparig van
meening, dat de leden van den raad van
beheer en de controle-commissie, mede aan
sprakelijk zijn voor de tekorten, aangezien
van „beheer" of „controle" nimmer sprake
is geweest.
Een zeer belangrijk punt van bespreking
was een leening van f 30.000, welke was
verstrekt aan oen onderlinge Paardenverze-
kering maatschappij.
Omtrent de solditeit van deze maatschap
pij had men niet geinformeerd, terwijl men
had kunnen weten, dat ze er slecht voor
stond en dan ook failliet ging, alles was „op
goed vertrouwen" gegaan. De borg noor deze
f 30.000, een familielid van den ex-directeur
vroeg uitstel van betaling en kreeg dit zoo
lang, tot deze borg eveneens failliet ging en
er zoodoend niets meer te halen was. Op de
vergadering van December jl. was door de
raad van beheer een schrijven, door den
voorzitter voorgelezen van een accountants
kantoor, doch dit schrijven hield niet in,
zooals de voorzitter het wilde laten voorko
men. „dat alles klopte". Integendeel, men
wist toen, dat de boekhouding in de war
was.
De commissie stelt voor een nieuw bestuur
te kiezen en de voordracht voor den nieuw
te benoemen directeur, welk reedis was op
gesteld door het nog zittend bestuur te laten
NAAR JULIANAKANAAL EN
OVERLAADBEDRIJF
Een zegetocht door 't Zuiden
Limburg heeft Maandag 'n goeden dag ge
had. Door liet ingebruiknemen van het noor
delijk deel van het Juliana Kanaal is niet
alleen een verbinding tot stand gekomen
met de overige waterwegen van ons land,
maar staat ook de weg open voor het indus
triegebied aan den Rijn, terwijl ook de Lim-
burgsehe industrie en de mijnstreek er ten
zeersle mee gebaat zijn.
Ook de mijnstreek heeft voor zijn kolen-
vervoer een groote verbetering gekregen
door liet ingebruiknemen van het nieuwe
overlaadstation te Born.
Deze ingebruikneming welke op zich
zelf door den rouw een eenvoudig karakter
droeg is geschied in tegenwoordigheid
van de Koninklijke Familie. De tocht, van de
Koningin, de Prinses en de Prins is een zege
tocht geworden.
Toen de plechtigheid te Maasbracht was
afgeloopen. is de Koninklijke Familie per
auto vertrokken naar Sittard. Langs den weg
6tonden hier. en daar schoolkinderen opge
steld en in de dorpen Echt en Susteren was
dc geheele bevolking uitgeloopen ter begroe
tir.g van de Koningin, terwijl uit tal van wo
ningen de driekleur was uitgestoken. In Sit-
tard was het aan het station en omgeving
een groote drukte. Politie, bijgestaan door
marechaussee hield de bevolking op eenigen
afstand, toen de Koninklijke Familie van de
aut'os zich naar den extra-trein begaf, die
Haar en de genoodigden naar Born brachten
voor het ingebruikstellen van
het nieuwe overlaadstation
Tof de genoodigden behoorden behalve
vele waterstaats-autoriteiten, de voorzitter
van de Tweede Kamer, mr Ruys de Bee-
renbrouck. de Commissaris der Koningin
van Limburg, vele leden der Gedeputeerd
en Provinciale Staten van die provincie, hoofd
ambtenaren van de Nederiandsche Spoorwe
gen, voorzitters en secretarissen der Kamers
van Koophandel in Midden-Limburg, hoofd
ingenieurs en ingenieurs van kolenmijnen
benevens de burgemeesters van Born, Sit
tard. Roosteren, Echt en Maasbracht.
Te Born werd de Koninklijke Familie be
groet met luide hoera's van de zijde der be
volking en speelde het Juliana Fanfarecorps
bet Wilhelmus Ook hier was, evenals te
Maasbracht, een paviljoen ingericht, waar
de Koninklijke gasten werden ontvangen
door den Minister van Waterstaat, I r J. A.
K a 1 f f. Deze zette de belangrijkheid van dit
overlaadstation uiteen, dat niet alleen ten
goede komt aan de mijnindustrie, maar ook
aan de consumenten van de kolen.
Op verzoek van den Minister stelde Prin
ses Juliana door te drukken op een knop.
he; overlaadstation in werking. Een
technisch wonder
voltrok zich hierop. Een wagon geladen
met kolen reed van de draaischijf, waarop
iiij stond in den kolentip. Nauwelijks was do
wagen daar mechanisch vastgezet, of hij
rijst eenige meters in een bak, die vervol
gens een paar meter vooruit gebracht wordt,
om daarna voorover te buigen, waardoor de
geheele inhoud in een schip wordt, gestort.
Op dezelfde wijze, zonder dat iemand zich
feitelijk niet het geval bemoeit, keert de
wagon weer mechanisch terug naar zijn
oorspronkelijke plaats. De inhoud van een
twintigtal wagons kan in een uur op deze
wijze worden overgestort.
Onder leiding van ingenieurs ging de
Koninklijke Familie het bedieningshuis be
zichtigen.
Geestdriftig uitgeleide
Na dat bezoek vertrok de extra-trein weer
naar Sittard. Geestdriftig werden de Ko
ninklijke gasten door de geheele bevolking
uitgeleide gedaan.
Aan den trein, die te 17.03 uit Sittard ver
trok, werd de salonwagen gekoppeld.
Een zegetocht door geheel Limburg begon
toen. Overal langs den geheelen weg'tot
Nijmegen stond de Limburgsclie bevolking,
waar liet maar even kon. langs den spoor
iveg geschaard en werd gewoven naar he
salonrijtuig, waarin de Koningin, de Prin
ses en de Prins hadden plaats genomen,
Niet minder hartelijk werden deze bewijzen
van aanhankelijkheid aan ons Vorstenhuis
door het Koninklijk Gezin beantwoord.
Aan de stations, waar de trein langs snor
de, was het zeer vol en op de plaatsen, waar
de trein een oponthoud had was overal poli
tie aanwezig om de menigte op een beschei
den afstand te houden.
Limburg heeft een goede dag gehad. Het
heeft zijn Vorstin in zijn midden gehad en
dat spontaan op hoogen prijs gesteld.
vervallen, met tevens een grondige herzie
ning van het huishoudelijk reglement.
Door de commissie is een schrijven ont
vangen van een lid van het bestuur, dal
noch de financieele commissie, noch de raad
van beheer genegen zijn de tekorten aan te
vullen. Enkele leden der financieele com
missie willen deze kwestie overlaten aan de
algemeens ledenvergadering, welke binnen
enkele dagen zal worden gehouden.
Marchant
Minister Marchant kondigt invoering
tegen September voor het
onderwijs aan
DE OUDE BOEKEN ZAL MEN
KUNNEN OPGEBRUIKEN
Minister Marchant heeft Maandag over
de beide Nederiandsche zenders een rede
gehouden over de voorgestelde vereenvoudi
ging der spelling.
Do publicatie der wijzigingsvoorstellen',
aldus Spr., is ge
schied, opdat men
er zich over zou
kunnen uitspre
ken, en niet het
verwijt zou woi-
den gehoord, dat
men door de nieu
we schrijfwijze
zou worden over
rompeld. Wat zou
men wel gezegd
hebben als op do
verjaardag der
Koningin de wij
ziging in het
Staatsblad zou
komen?
Spr. wil in zijn
rede een po-ging
doen om uiteen te zetten dat de wijziging
niet zoo verschrikkelijk is als ze lijkt. Het
heeft Spr. getroffen, dat in veel wat over
de voorsteilen geschreven is, de jeugd en
het onderwijs een ondergeschikte plaats in
nemen. De ouderen zijn aan het woordbeeld
van het systeem gehecht, maar hetzelfde
gold bij de invoering van het huidige stel
sel. Men kan echter gerust zijn, hun zal
niets worden ontnomen. Ook onze taalkun
stenaars kunnen blijven schrijven in de spel
line-De Vries cn Te Winkel. Om schrijnen
de ergernis te besparen is het woordbeeld
ook niet meer dan noodjg veranderd. Ook
aan eigennamen wordt niet geraakt.
Een der belangrijkste argumenten voor
wijziging achtte Spr. het belang der jeugd.
Het is thans met het schrijven onzer taal
treurig gesteld. Velen schrijven volgens geen
enkele taalregel juist. Dat werkt slordigheid
in de hand en daarvan worden jongelieden
bij eventueele sollicitaties het slachtoffer.
De overheid is aansprakelijk als de warl
ord e blijft voortbestaan. Toen de Minister
daar eenmaal van overtuigd was, heeft hij
besloten er een eind aan te maken. Half
werk deugt niet. Spr. was ook eenmaal aan
De Vries en Te Winkel verknocht, maar
heeft met de commissie van deskundigen
saamgesproken. Daar is in onderling over-
Ipg resultaat bereikt en daarvoor neemt
Spr. de verantwoordelijkheid op zich.
De Minister ging daarna uitvoerig da
worgestelde vereenvoudigingen bespreken,
wat hij dikwijls op geestige wijze deed.
Vooral het bezwaar tegen de opheffing van
de !>uigings-n besprak hij uitvoerig. Degenen,
die het sterkst zich tegen deze wijziging
verzetten, maken zelf tallooze fouten. Dik
wijls gebruikt men dan een n in de „eerste
naamval", wat vooral in dialecten het geval
is. Ook de dichters, zooals Gczelie, gebrui
ken vaak een n, waar de onderwijzers die
„fout" zouden rekenen, bijv. in „Den avond
is gedaald". Maar dat is een heel ander
geval en zal niemand verbieden. Spr. 'moet
dan ook. erkennen, dat het voorstel van 1918
om de n te handhaven een misgreep is ge
weest. Toen Spr. dan ook voor 'de. werkelijk
heid kwam te staan, dat wij met opoffering
van tijd en gold opgaven aan de kihueron
géven, die Aiet te verdédigen zijn, was* zij a
besluit genomen Er is plaats voor schaam
te, dat wij de mannen der wetenschap zoo
lang hebben laten praten zondpr van de
resultaten van Iran werk kennis te ne
men. Spr. gelooft dat ook de hoeren De
Vries en Te Winkel zich tegen wijzigingen
niet zouden verzetten; hun geschriften bewij
zen dat zij zeer goed beseften dat een taai
aan verandering onderhevig is en dat dus
ook de spelling op z'n tijd weer wijziging
behoeft
De betrekkelijk geringe veranderingen zijn
in korten tijd te Jeeren; de schoolkinderen
zullen het in korten tijd kunnen leeren en
de beste methode is de oude leerboekjes te
laten opgebruiken en hen zelf de wijzigingen
te laten aanbrengen. Op die wijze zal men
de voorraad oude schoolboeken kunnen op
gebruiken. Onder de boeken in de oude
schrijfwijze is dan geen opruiming noodig.
De wanorde mag men niet. laten voortdu
ren. Noodig is orde en rust. Daarom ia
voor uitstel ook geen redelijke
grond aanwezig. Ook een ovep
gangsterm ij n heeftgeenzin.
Het. belang der uitgevers is ook met uit
stel niet gediend; het kwaad der wanorde ls
ook voor hen schadelijk. Het feit is te aan
vaarden, dat de schrijfwijze veranderlijk is.
Men kan niet zeggen dat de uitgevers dooi)
de verandering zijn overvallen, twee ambts
voorgangers van Spr. zijn er reeds mee be
zig geweest.
Ten slotte zegt spr., dat de nieuwe voor
stellen met September voor het on-
derwijszullen worden ingevoerd.
Verzet daartegen zal niet haten. Wie dan nog
het spelletje zou gaan spelen van „na u" zou
ons volk geen dienst bewijzen. Het is zoowel
een Belgisch als een Nederlandsch belang
dat het compromis spoedig aanvaard en in
gevoerd wordt. Na korte tijd is zeker alle te
genzin overwonnen.
DE ONTROUWE NOTARIS
TE OOLTGENSPLAAT
TOT ANDERHALF JAAR VEROORDEELD
Een maand geleden heeft voor de Rotterdarn-
sche rechtbank terechtgestaan de 54-jarige C.
A., uit Ooltgensplaat, die in zijn kwa
liteit van notaris verduisteringen had gepleegd
tot een totaal van 50.000 ten nadeele van mej.
D. C. G., een 78-jarige dame uit Den Hang. B'j
de op 10 April gestelde uitspraak achtte de
rechtbank het onderzoek niet volledig en ge
lastte zij het hoeren van Mr E. P. Bonger, die
curator is van het faillissement van verdachte.
De rechtbank wensohte te wo-rdien voorgelicht
of de verduisteringen zich beperkt h-aclden tot
die ten nadeele van m,ej. Goedkoop, dan wei of
Dat zijn
Zeeuwsche
waarvan u il
Als men af
hoe heet <1
woorden:
wat vertroe
u ook veil
dertjes uitfcf
die aangaaa
wel wat tel
die lage, zwj
daad hier
ook in de
nabijheid vl
als bijvoorll
Berg, Konijl
berg, Hazen|
ligt zelfs
draagt: „La
De bewoneJ
daarvan mcf
Niet slechl
den vindenT
ook namen I
zen er op.
spronkelijk I
den. Zij stoj
licht reeds
devlandschel
deze strekeij
lieden, die
hielden mej
nië. Óp hel
scheidene II
uit de eerstl
eens schenT
De ligginl
gewijzigd; i|
duinkust gf
nemen ze lj
overstuiven
Achter de
een groot nl
gen schorreT
flinke, breel
Zoo bestol
wen van oif
de Bevelanl
De ramp bij de kaliwerken van Buggingen. Familie van de slachtoffers verdringt zich voor de poort van dc mijnwerkers, waar 86
arbeiders tn de brandende, mijngangen wcr den ingesloien.
Fe boerder\
taigne"
Beroep!
Ginkel. candl
Boogert, can|
A a n g e nl
Oosterïiuis tl
B e d a n k|
a. d. Lek.
Voor Obergl
cuum. V|
kerk.
D r i e t a l|
Dijk. te Katt
en H. de Va|
woude, Ds.
den. H U-
Valk, cand.
Tweetal
en J. Bavinc|
B eroe
cand. H. dé
hang (Ned
Vinkcveen.l
.1. lloytemj
te Groning
A a n g e r.|
Versteegt tel
Bedank|
Abcoude.
T w e e 11
ma te Aal|
dam.
Be roe p|
meer.
Boer te Led
T w e e t
en M. Heil^
DE HEF
Naar wil
do Afscheil
zoodanige T
Comité te I
pelijk gedl
aangebrac
Geref. Coi
gaan, ach
wenscht,
eigen ged
Het gevol
twee gei
den, een ii
dc Chr. C
Niet zo:i
melding,
betreurem
eerste of
Geref. Ke
moge lij kh
tusschen