BLUE BAND
GARANTIE
Gemeenteraad van Sommelsdijk
Kerk en School
MAAS- EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 14 APRIL 1934
RADIODISTRIBUTIE EN BELASTING liwiizcn te geven. Daarom willen zij een plan
De correspondent Arbeidsbemiddeling ^ZTtèZ-Z
Ik geef U
zegt het
BLUE BAND-melsje
Schaakrubriek*
OM DE EER VAN DE VLAG
Woensdagmiddag kwam de Raad dezer
gemeente in vergadering bijeen onder voor
zitterschap van burgemeester L. den Hol
land er.
Aanwezig zijn a.Ule leden.
De VOORZITTER gaat voor in gebed,
waarna allereerst de beëediging plaats vindt
van liet nieuw-benoemde raadslid, de heer
L. J. Buth.
De heer BUTH legt de door den voorzit
ter voorgelezen eedsformule af.
De VOORZITTER heet de heeir Buth wel
kom in den Raad en hoopt dat hij steeds de
belangen van de gemeente zal behartigen.
De heer BUTII dankt rle voorzittter voor
de tot hem gerichte woorden en hoopt, dat
hij steeds aangenaam samen zal mogen
werken in het belang van de gemeente.
Vervolgens worden de notiulen van do
vorige vergadering gelezen, welke onver
anderd worden goedgekeurd.
De heer KXAPË neemt naar aanleiding
van de notulen het wcord en deelt mede,
dat hij bezoek gehad heeft van den burge
meester van Stad aan 't Haringvliet. Het
is hem daarbij gebleken, dat liet door hem
gesprokene in de vorige raadsvergadering
niet juist is geweest. De burgemeester heeft
spr. van zijn onschuld betuigd en spr. voelt
zich dan ook verplicht 0111 volledig terug
te nemen wat hij in de vorige vergadering
gezegd heeft.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Ingekomen is bericht van Ged. Staten i.z.
een streekplan voor het bouwen van huizen
langs dan provincialen weg van Sommels
dijk naar üuddorp.
De VOORZITTER deelt naar aanleiding
daarvan mede, dat door Gedeputeerde Sta
ten een streekplan gemaakt zal worden.
Daartoe is opdracht gegeven aan het in
stituut „Stad en Land" in Zuid-Holland. l)c
gemeenschappelijke kosten daarvoor zullen
J' 3000 bedragen. Door D irks land, Stelle n-
dani. Goedereede en Ouddorp zullen j' 730
bijigedragén moeten worden. De bijdrage
voor Sommels'dijk is op 180 gesteld.
De heer JOPPE vraagt of Sommelsdijk
daar belang bij heeft.
De lie.er VAN ES vraagt hoe breed de
strook, waarop gebouwd kan worden, is. Is
zij tot de trambaan?
De VOORZITTER antwoordt dat de breed
te nog niet bekend is. In het plan zal dat
vermeld worden.
De heer VAN ES wil er op aandringen
dat die strook tot de trambaan zal komen,
De VOORZITTER denkt dat daarmee wei
rekening gehouden zal worden.
De heer BLOK dacht dat Ged. Staten te
gen bouwen aan den provincialen weg wa
ren. Vergunningen om te bouwen werden
tenminste nog niet verstrekt.
De VOORZITTER: Wel onder bepaalde
voorwaarden.
De heer BLOK vraagt hoe er dan gebouw d
zal worden, vlak langs den weg, of zullen
er complexen huizen gebouwd worden
waarbij dan een aparte toegangsweg aan
gelegd wordt 0111 op den hoofdweg te ko
men.
Wethouder M1JS wijst er op, dat daarom
geen toestemming tot bouwen werd gegeven
omdat er nog geen streekplan is. Als er
aanvragen binnen komen, geven we ver
gunning, maar dan netmen de bouwers het
risico op zich tegen Ged. Staten in te gaan
Tot nu toe hebben de bouwers dat nog niei
gedurfd.
Ged. Staten keuren bouwen langs don
weg niet goed, omdat er nog geen streekpupi
is. Spr. is vanmorgen nog langs Rhoon ge
komen en daar heeft men overeenkomstig
liet: streekplan gebouwd. Het was daar vrij
aardig aangelegd.
l)e heer VAN ES is bang, dat de strook
1c smal zal worden en voelt er voo»r, dal
Sommelsdijk afzonderlijk met een plan
komt.
De VOORZITTER antwoordt, dat natuur
lijk met de wenscheji van Somniolfidijk ge
rekend zal worden. Wij kunnen meedeel-en
dat wij er prijs qp stellen, dat de strook tot
de trambaan wordt uitgebreid.
De heer LE COMTE fulmineert tegen het
instituut „Stad en Land" en wijst er op dat
de gemeenteraad van Spijkenisse het m
stituut eruit getrapt heeft. De heele boel
hebben ze daar 111 de war gestuurd. Spr
wil vragen of de gemeente er nu nog niet
genoeg van heeft
Wethouder MIJS: Wat dan? We hebben
er nog nooit wat mee te maken geluid.
De heer LE COMTE: Met het uitbreidings
plan.
Wethouder MIJS: Dat heeft er niets mee
te maken!
De heer I.E COMTE: liet zijn dezelfde
soort menschen. Ze rekenen niet mot de be
landen van particulieren.
Wethouder MIJS: Dat zijn heel andere
menschen
De VOORZITTER: Op 't oogenblik mag
niet langs de wegen gebouwd worden. Ged.
Staten hebben er bezwaar tegen nu er zoo'n
mooie provinciale weg ligt iedereen maar
vergunning tot het lukraak bouwen van
maken; hoe dat er uit zal zien, weet ik niet!
dat de belangen van particulieren
ten grofste verwaarloosd
zijn door „Stad en Land"
Wethouder MIJS: Wat er in Spijkenisse
in den Raad gezogd wordt, behoeft nag niet
juist te zijn. In de Raad van Middelliarnis
zeggen ze ook wel dingen die niet waar zijn
Bo VOORZITTER: Laten we schrijven,
dat we het samenstellen van een streek plan
aanvaarden als er met de belangen van de
bevolking rekening gehouden wordt.
Ltc heer VAN ES: Dan hebben we niets
meer te zeggen.
Wethouder DIJKERS: liet streekplan
moet de Raad toch goedkeuren!
De lieer BLOK vraagt waarom Ged. Sta
ten zelf geen commissie van deskundigen
hebben ingesteld. liet instituut „Stad en
Land" Iet alleen maar op de schoonheid
De lieer LE COMTE: We mogen voor Ge
deputeerde Staten ja-knikken!
De VOORZITTER brengt het voorstel van
B. en W. in stemming.
De heer le Comte stemt tegen, het voor
stel van B. en W. wordt aangenomen.
Op voorstel van B. en W. worden enkele
wijzigingen van de gemeente begreotingen
1933 en 1934 goedgekeurd.
Ingekomen is bericht van 'te heer L. *J
Biutili, dat hij zijn benoeming tot regent van
het Burgerlijk Armbestuur aanneemt.
Ingekomen is een schrijven waarin in.be
roep gegaan wordt bij den Raad tegen de
afwijzende beschikking van B. en W. op
een verzoek tot liet mogen bouwen aan dun
provincialen weg naar Dirkslamd.
De VOORZITTER deelt med,e, dat afwij
zend op dit verzoek is beschikt op voorstel
van Ged. Staten. In verband met het inge
stelde beroep stellen B. en W. voor, te
wachten op liet antwoord van Ged. Staten
aangezien B. en W. de meening van dit
college over deze zaak hebben gevraagd.
De lieer LE COMTE: Men heeft hem eerst
opgehangen en nu gaat men pro,boeren!
Wethouder DIJKERS' Wij mochten geen
vergunningen geven, omdat Ged. Staten
wilden wachten op het streekplan.
Wethouder MIJS: Men kan tocli moeilijk
eeist aan liet streekplan zijn medewerking
brieenen en daarna een vergunning geven
tot bouwen. Dat zou inconsequent zijn.
De VOORZITTER: Als het een cultureel
belang geldt, bijv. het bouwen van een
boerderij, moet een uitweg venteend worden
etihouder MIJS: Het zou niet van ernst
getuigen als de raad besloot met een streek
plan niet mee te gaan omdat er een parti
culiere aanvraag was. Het particulier be
king mag niet voer liet algemeen belang
gaan. Met is logisch dat 13. en W. deze volg
orde met de agenda ook gehouden hebben
I)e heer LE COMTE: Met gaat niet over
oen persoonlijk belang. Er is beroep op den
Raad ingesteld.
Wethouder MIJS: Deze zaak kan uitge
steld worden tot het streekplan klaar is.
De heer JOPPE: Dat kan wel een jaar
duren!
Wethouder MIJS acht het noodig dot ge
wacht wordt op het streekplan, want vroe
ger is bijv. in Sommelsdijk maar lukraak
gebouwd en dan moet er weer 14 a 15000
gulden komen voor een doorbraak.
De heer VAN ES: We zijn tien a veertien
jaar te laat met het uitbreidingsplan! Dat
is du oorzaaJv.
De SECRETARIS: Ja, voor Kmalingen
hadden we allang een uitbreidingsplan
moeten hebben.
Wethouder DIJKERS: Toen hadden we
niet zulke mooie provinciate wegen. Nu
hebben we een streekplan noodig.
Met voorstel van B. en W. om de zaak
aan te houden wordt niet aiigemeene stem
men goedgekeurd.
Vervolgens komen aan de orde d!e veror
deningen op heffing en invordering van gel
den voor het hebben van lijnen hoven open
bare gronden of wateren ten dienste van
radio distributie-inrichtingen.
Be VOORZITTER deelt mede dat een ver
zoek is binnengekomen van Corn. Vis, En
kele Ring, Sommelsdijk, tot liet verleenen
van een concessie voor liet distribuee-ron
van radio, aangezien de tegenv,oordigs con
cessionaris
geen vergoeding
af wil staan voor de gemeente. Spr. wijst
er op, dat het niet juist is dat de concessio
naris geen vergoeding wil geven. De heer
Blokland vindt de eisoli van het gemeente
bestuur te zwaar.
In het studium waarin deze zaak ver
keert kan hierover thans eohter geen be
shewing genomen worden.
De heer LE COMTE: De lieer Blokland is
wel geen concessionaris meer, niu de ver
ordening niet goedgekeurd is!
De heer BLOK: .luist.
De heer LE COMTE: Er is mij verteld,
dat de lieer Blokland in geen geval bereid
is iets te betalen.
De VOORZITTER: 1-Iij wil wel betalen,
maar liet is te hoog volgens hein.
De heer LE COMTE: Dan liegen ze niet
allemaal eender.
De VOORZITTER zet uiteen wat de ver
ordening inhoudt. Er zal 2.50 per aanslui
ting gevraagd worden.
De heer VAN ES wijst er op, dat de hef
fing veel te veel i6 en acht 75 ct. per aan
sluiting meer dan voldoende.
De lieer LE COMTE: Zijn er ook nog meer
particuliere dimden over openbaren grond'
De VOORZITTER: Ja, dat zou wel kun
nen, maar hier in Sommelsdijk gelooi ili
niet.
Wethouder MUS acht het noodig dat deze
voorstellen aangenomen worden, wil het
prestige van den Raad er niet onder lijden.
De heer van Es heeft zich nu wel opgewor
pen tot advocaat van Blokland, maar er
zijn anderen, die de concessie zoo wel zou
den wallen hebben. Spr. kan natuurlijk liee)
goed begrijpen dat men er tegen is.
D-e lieer BLOK: Dat de zaak thans weet'
behandeld wordt, ligt niet aan den Raad
maar zit hem ill de overeenkomst. Een van
de partijen vvil-die deze overeenkomst niet
aangaan.
De heea- VAN ES protesteert tegen de op
merking van wethouder Mijs, dat hij zich
opgeworpen' zou hebben tot advocaat van
Blokland. Spr. vindt dat niet deze maat
regel een belang ernstig benadeeld wordt,
12% van de bruto-ophrengist wordt gevraagd
Spr. is er tegen een bedrijf stuk te maken
hij wil de billijkheid betrachten.
Met voorste! van B. en VV. tot liet vast
stellen van de verordeningen wordlt met de
stemmen van de heeren ïvortew-eg, van Es
en Blok tegen, aangenomen.
Aan de orde is vervolgens de uitgifte van
grond in erfpaolit aan den üosteJijkcn
Achterweg.
Wethouder MIJS zet uiteen hoe B. en W.
de grond in erfpacht wilden geven.
De „Tien Hezen" kunnen er een strook
grond in erfpacht bij krijgen. Ook is er een
verzoek binnengekomen van Goudswaard
cm meer grond in erfpacht voor zijn garage
Er blijft volgens den wethouder nog eon
stuk grond over, dat open kan blijven.
De lieer LE COMTE vindt het niet erg
fair van wethouder Mijs dat lnj een ver
keerde voorstelling van zaken geeft.
Wethouder MIJS: Als liet zoo is, dan doe
ik dat onbewust.
De lieer LE COMTE: De aanvragen zijn
alle tegelijk binnengekomen. Door het aan
vaarden van de voorstellen van B. en W.
wordt bouwen aan den Noordkant onmoge
lijk. Dat is niet volgens li-et raadsbesluit.
Wethouder MIJS werpt deze besdhiildi
ging van zich. Spr. wijst erop. dat liet voor
de huizen de z.g. „Tien hazen" een verbete
ring zal worden.
De lieer VAN ES wil de bepaling' o-pnemen
dnt ten allen tijde op de strook grond van
de „Tien Mazen" gebouwd kan worden.
Besloten wordt aan Goudswaard geen
grond nieeir in erfpacht te geven, terwijl
een kleiner strookje aan de Tien Hazen in
erfpacht gegeven zal worden.
Alle raadsleden stom-men vóór.
Vervolgens komt aan de orde liet voorstel
van B. en W. tot regeling om toerbeurt van
liet doen uitvoeren van werken vocir de ge
meente ton hoogste telkens voor 300 dooi
de ambachtslieden.
De lieer LE COMTE stelt voor deze rege
ling eeist 1 Januari 1935 in te laten gaan,
opdat de ambachtslieden, die dit jaar nou
aan de gemeente leveren, niet gedupeerd
worden.
Aldus wordt besloten.
De VOORZITER deelt mede, dat door don
hew van Es een voorstel is ingediend: le
om den lieer J. Knapo ais correspondent
van de aubeidsbemkidcling en de werkloo-
zenizong te ontslaan, en 2e. het salaris van
don correspondent met 50 te verlagen.
De voorzitter wijst ero-p, dat dit met
elkaar
in tegenspraak is
eerst wil hij Item ontslaan en dan zijn sa
laris verlagen!
De lieer VAN ES: Met gaat hier niet om de
persoon maai' o-nt de zaak. lk wil liet sala
ris van den correspondent in 't al-genteen
verlagen.
11e VOORZITTER wijst eirop, dat deze
zaak nog niet door B. en W. beha-nde-ld is.
Spr. wil de zaak aanhouden tot B. en W.
een memorie van toelichting aangeboden
hebben.
De lieer VAN ES: Het kan toch wel in
behandeling gebracht worden.
De VOORZITTERo B. en W. kunnen er
niets van zeggen.
De heer LE COMTE wil de zaak in gehei
me zitting behandelen, en den ambtenaar
gelegenheid geven zich tc verdedigen.
De heer BLOK kan dit waardeeren, maan-
volgens spr. kan deze kwestie zeker wel
openbaar besproken worden.
De heer VAN ES: Als het over d-e ambte
naar ging dan stond ik vol komen aan uw
zijde, maar 't. geldt hier d-e za-a-k niet de per
soon. Met gaat hier over liet feit, dat de
commissie van advies opgeheven is. Geen
mensch weet daar iets van. Ik acht een
openbare bespreking noodiig.
De heer LE COMTE: En ik wensch hier
niemand te slachtofferen zond-ei- dat hij ziifh
verdedigen kan.
De heer BLOK: Ik kan mij daarmee ver
eenigen, maar ik lia-d een interpellatie wil
len houden.
Wethouder MIJS: De kwestie kan mij niet
schelen. Ik wil het nu wel behandelen, liet
geldt hier echter een persoonlijke aangele
genheid. De lieer Van Es stelt voor cle
tegenwoordige functionaris te ontslaan en
een andere te benoemen.
De lieer VAN' ES wil twee dingen zeg
gen: de correspondent weigert mo-menteeJ
een raadsbesluit uit te voeren. Er moet ver
gaderd worden door de commissie van ad
vies, maar hij doet het niet. De Raad heeft
een commissie aangesteld en hij doet alles
op eigen houtje en stelt z'n mannetjes in de
werkverschaffing op eigen gezag.
De heer LE COMTE wenscht stemming
over zijn voorstel om de zaak in besloten
zitting te behandelen.
liet voorstel wordt met d-e stemmen van
de heeren Blok en Van Es togen aange
nomen.
Op voorstel van B. en W. wordt het tarief
van de steunregeling voor de crisiswerkloo-
zen gewijzigd, zoodat het verschil tussehuii
ge-organiseerden en ongeorganiseerden groo-
ter wordt.
Het voorstel aankoop huis van J. van
Boek ter vet-breeding van de Dost Krabeel-
straat zal in besloten zitting behandeld
worden.
Op voorstel van B. en W. wordt aan Bus-
cop voor 1.50 het visohrecht in d-e haven
verpacht.
Tot lid van het bestuur van de vereen, tot
bevordering van landbouwonderwijs op
G-ceree en Overflakkee wordt in de vaca
ture van wijlen den heer Slis gekozen de
heer L. J. Buth.
De verzoeken van Mastenbroek en Vis om
afschrijving van de hondenbelasting wor
den ingewilligd.
Eenzelfde verzoek van C. Joppe wordt
niet ontvankelijk verklaard.
Daarna gaat de raad over in geheime
zitting.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Batenburg~Niftrik, cand. J.
J. Plantsoen te Kort gene. Te LettelbertEnu-
matil, J. A. Tammens te Parrega. -—Te Oldebroek,
A. H. J. G. van Voorthuizen te Rijssen. c— Te
Zuid-Beyerland, F. van Asch te Wierden.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Rockanje. J. Duiven te Nyega-
Opeinde. Te Palembang (Ned. OostTndië),
G. ZeijJ te De Glind (bij Achterveld).
T weetal: Te Wanswerd, Koppe te Wa
genborgen en I. de Wolff te Mussel.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Westzaan, J. D. Barth te
Borssele.
BEGRAFENIS DS J. W. VAN REE
HAD ONDER GROOTE BELANGSTELLING
PLAATS.
Maandagmiddag werd op Nieuw Eyk-
en-Duynen te Den Ilaag ter aarde besteld
het stoffelijk overschot van Ds. J. W. van
It e e, in leven predikant bij de Chr. Gercf.
Gemeente van 's-Gravenhage-West.
Zuster M. dHon, die na 35 jaar haar beste
krachten le hebben gegeven aan het Zieken
huis „.Eudokia" te Rotterdam, met 15 Apri
a.s. met pensioen hoopt te gaan.
Toen om half drie ongeveer de droeve
stoet in een regenbui den doodenakker be
reikte, hadden zich daar al 1000 a 1500
menschen verzameld om de laatste eer aan
den overledene te bewijzen. Behalve een
groot aantal leden der Haagsche gemeenten
bevonden zich er honderden anderen onder,
die van heinde en verre per auto, autobus
of anderszins naar de Residentie waren ge
komen.
Van de predikanten merkten we op Ds.
W. F. Laman van Middelharnis; Ds. A. Du
bois van Oud-Beijerland; Ds. P. Zwier van
Schiedam; Ds. J. B. G. Croes van Gouda;
Ds. K. Groen van Rotfferdam-West; Ds. W.
Bijlevcld van Haarlem; Ds. J. Smelik. pre
dikant der Gerei. Kerk van Loosduinen en
Ds. P. Honkoop, predikant der Gerei. Ge
meente van Den Haag. In den stoet kwa
men mede Ds. L. H. v. d. Meiden van Den
Haag-Centrum; Prof. J. .T. v. d. Schuit van
Apeldoorn; Ds. C. v. d. Zaal, van Deventer;
Ds. H. Janssen, leger, en vlootpredikant;
Ds. L. S. don Boer van Leerdam; Ds. S. v.
d. Molen van Rotterdam-Centrum; Ds. N.
de Jong van Rijnsburg; Ds. P. de Smit van
Utrecht; Ds. J. A. Riekel van Delft; Ds. D.
J. v. Brummen van Driebergen; en Ds. P.
do Groot van Gorinchein.
Nadat de kist door drie ouderlingen en
drie diakenen van Den Haag-West boven
hot (tijdelijke) graf was geplaatst, omringd
door de naaste familieleden van Ds. van
Ree, zijn catechisanten en de sprekers
de groote schare overige aanwezigen had
zich in een dichte haag (achter touwen)
daaromheen verzameld verzocht Ds. van
der Meiden te zingen Psalm 89 19. inmid
dels daalde do kist in de groeve neer.
Ds. v a n der Me iden, die ten sterfhui-
33
de garantie van een product, bereid onder de strengste controle. Een
waarborg, dat slechts de beste grondstoffen werden uitgezocht om
Blue Band te maken. Een helofte voor een smakelijk maal, waar
groot en klein van zullen smullen
VERSCH GEKARND
ze al gesproken had over Psalm 42 3, nam
nu opnieuw liet woord, herinnerend aan
Psalm 71, waarin men leest: Gij hebt mijn
rechterhand gevat en Gij zult mij leiden
naar Uwen raad en mij in heerlijkheid op
nemen.
Achtereenvolgens werd 't woord gevoerd
door Ds C. v. d. Zaal, secretaris van de de-
putafen der Evangelisatie; den heer Meulen-
berg, ouderling van Den Haag-West; Ds N.
de Jong, van Rijnsburg, namens de classis
Den Haag; Prof. J. J. v. d. Schuit, namens
de Chr. Geref. Predikantenvereenigin-g; Ds
S. v. d. Molen, na-mens vele kerkeraden uit
onderscheiden gemeenten; Ds P. de Groof,
leermeester van den ontslapene; on Ds L. S.
den Boer, vriend van den overledene.
Na afloop hiervan heeft een broeder van
Ds. van Ree bedankt voor de blijken van
medeleven, waarop allen diep onder den
indruk het kerkhof verlieten.
Correspondentie deze rulbrieflc betreffende
te zenden aan F. W. Nannin-g, St. Gerurdus-
laan 15, Eindhoven.
No. 337
De sleutelzet van probleemnuimner 402 is
1. Lg2 dreigt 2. Pe4 mat. Door onderbreking
van de diagonaal a7gl kan zwart pareeren.
Bijv. 1Ld4 2. Daö; mat. Verder 1.
Td4 2. Pb7 en 1Ddd 2. Tc7
mat -enz.
Men kan altijd tot den oplossingswedstrijd
toetreden. Een goede oplossing van een
tweezet telt voor twee punten enz. Voor een
foutieve oplossing wordt een punt in min
dering gebracht. (Minimum aantal punten
is nul). Voor den maandelijkschen prijs van
f2.50 moet men de meeste punten hebben.
Ook niet-abonné's zijn welkom. Heeft men
tien keer achtereen geen oplossing inge
stuurd, dan verliest men zijn aantal pun
ten. Een onoplosbaar probleem vervalt voor
den wedstrijd.
Ter besparing van porti is de oplossings-
termijn op circa 4 weken gesteld zoodat op
lossers meerdere oplossingen. eventueel te
zamen tegelijk kunnen inzenden.
PROBLEEM VOOR DEN WEDSTRIJD
No. m
M. SEGERS
1L. Problema 1933
Zwart (9)
abcdefgh
Wit (8)
Wit: KbS, Db7, TI3 en g3, La2 on h2 Pel
en e2
Zwart: Kef, Tc6, Lc3 en h7, Pa7 en c8, pi.d2
d6 en 12
Wit geeft mat in twee (2) zetten
Oplossing inzenden vóór Zaterdag 12 Mei
Oplossing Eindspel no. 514
1. Dfl! Kfl 2. dG enz.
Eindspel no. 515
KOSTROVICK
W.: Kill, Dc3, TE, Lf6, Pf5, pi.a2, bi g3 eu
h2 en Ld3
Zwart: Kc8, I>g5, TeS, Ld5, pi.aO, -b7, c7, dö,
f7, f3, g-1, h6
Zwart begint on -wint
Oplossing
1Df6, 2. Del Db2' 3. Dfl Df2 4. Df2
Tel 5. Del f2 6. Lei Lei 7. Dei 11D mat,
Eindspel no. 516
T.N.S.B.
Wit: Kei, Th7
Zwart: Kf5, Tg2, pi.f3 en 15
Wit begint en houdt remise
LADDERWEDSTRIJD
400
Cl
0
1
Totaal
B. Wagner (1) 8S
2
2
2
94
A. Wagner 56
2
2
2
62
C. van Gelder (2) 55
2
2
o
61
D. Kareis (3) 45
2
2
-49(1)'
J. P. Coppens (6) 38
2
2
2
44
P. Klein (2) 36
2
2
2
42
F. C. Laas (9) 25
2
2
2
31
B. Vis (1) 11
o
2
15(1)'
J. Floorij p 2
2(5)
J. L. Braber (4)
2
2
2
6
CORRESPONDENTIE
Tot mijn spijt moet ik melden, dat geen
liefhebber zioli heeft aangemeld voor den
prijs door den heer Laas beschikbaar ge
stold, betreffende probleemnummer 392. Ik
wil don termijn nog wel verlengen tot 15
Mei.
Historisch verhaal over de gebeurtenissen
van 1830—1833
Door J. SNOEP Jr.
(23
Antwerpen volgde spoedig 't Brusselsche
voorbeeld.
Van vluchtende burgers uit deze koopstad
wist men in Dordt weldra hoe de zaken daar
geloopen waren.
„Net als m Brussel", zei grootvader Rij
kers. „De Overheid durfde niet. flink aan
pakken en toen werd 't gepeupel de baas."
Zóó was 't inderdaad.
In den morgen van 26 October barstte 't
oproer los. Onder geweldig geschreeuw be
stormde 't grauw der achterbuurten de
hoofdwacht. Maar daar was men aan 't ver
keerde adres. Niemand minder dan de Her
tog van Saksen-Weimar voerde hier 't lieve!,
en deze onverschrokken krijgsman dacht, er
niet aan de oproermakers iets toe te geven.
„Weg canailje, o!' ik laat vuren!" was zijn
ccnig antwoord; en de aanvallers dropen af.
In den namiddag echter werden de troe
pen bij het Stadhuis door een groote menig
te gewapende opstandelingen aangevallen,
en dat gebeurde met zóóveel heftigheid, dut
generaal Cliassé hevel gaf d-e heele Neder
landsche krijgsmacht 'binnen de Citadel te
rug te trekken.
Deze oude houwdegen had vele malen op
schitterende wijze getoond een voortreffelijk
aanvoerder te zijn. Maar nu weigerde hij ge
weld met geweld te keeren. Hij bleef zich
beschouwen „als in vrede met de Belgen to
zijn"
Toen nn de troepen naar de Citadel trok
ken, weiden zij van alle kanten beschoten,
zelfs uit liet Stadhuis en de brandweer
kazerne.
Van een HoHandsch koopman, die in Ant
werpen een winkel had en, lievreesd voor
zijn leven, naar Dordt was gevlucht, hoorde
moeder Rijkers 't vreesel-ijk verhaal.
Ze wist en hoe vurig dankte zij er God
voor! haar jongen was te Oosterhout en
buiten oogenblikkelijik gevaar. Maar welke
moeder zou niet beven bij 't vernemen van
de gruwelijkheden, die daar te Antwerpen
waren afgespeeld?
De soldaten waren op van honger en ver
moeidheid. Ze vochten om in de Citadel te
komen: daar was voedsel en misschien ook
rust te vinden. En als ze eindelijk 't afge
tobde lijf binnen de beschermende muren
van het op last van Alva gebouwde, kasteel
gesleept haden, vielen ze neer. Ze waren te
moe om te eten, ze kónden niet meet;; en al
ratelde ook van alle zijden 't moordend
vuur van den vijand ze sliepen en hieven
slapen
Seeeds meer werd te Dordrecht van de af
schuwelijke, verradelijke slachting binnen
de Scheldestad bekend. En meer dan één
vader, terwijl de tranen hem in de oogon
brandden, balde de vuist. Wat was die Chas-
sé dan toch voor e-en man! Over Antwerpen
loeide de stoum van den opstand, de orkaan
der revolutie doch boven de Citadel blee'
maar" waaien de witte vlag
De muiters, ra-zend geworden door hun
overwinning, gingen zelfs over tot de be
storming van liet arsenaal. Ook dit plan zou
gelukt zijn; de poort was reeds bezweken
een nog vreesp.lij.ker slachting stond o-p 't
punt te beginnen.
En nog maar altijd woei de witte vredes-
vlag hoven de. Citadel
Maar plots rolde een donderslag over de
Schelde. En gillend en vloekend stov-eu de
ruiters uiteen.
Wat was er gebeurd?
'De commandant van een Hollandsche ka
nonneerboot had zijn manschappen en zich
zelf niet langer in bedwang kunnen houden
en liet een kanon afvuren.
Dit schot redde honderden menschenle-
vens. De rebellen lieten de naar de Citadel
trekkende troepen verder ongemoeid om al
ham woede te luchten op de zeven schepen,
die dicht bij den wal lagen.
Een tijd lang bleven de scheepskanonuen
zwijgen, want alzoo was de wil van Cliassé.
Maar eindelijk werd 't de Hollandsche ma
trozen te erg. Op de schepen waren reeds
dootlen gevallen; de muiters richtten zelfs
geschut op do oorlogsbodems. Mocht die
schande ongestraft wo-rden aangedaan aan
de Nederlandsche üpot, waarover eens de
Trompen en de De Ruyter's 't hevel voer
den? Moest men zich dan maar als weerloos
vee laten doodschiotenï
De matrozen waren niet meer te houden,
ze vlogen naar de kanonnen, en weldra barst
te van alle schepen 't geschut los. De Hoi
landsche Zeeleeuw, te lang in toorn geho-u
den, had zijn boeien verbroken en oefende
rechtvaardige wraak over een stad, die aan
't monster der revolutie was overgeleverd.
En op de muren van de Citadel stond een
oud man in hel'-tigen strijd met zichzelf. De
teugels waren hem bit de handen gerukt
daar dreunde met machtige stem het Ne
derlandsche scheepsgeschut, en dat tégen
zijn wil. Wat moest hij doen? Ilij had geen
bloed will-en vergieten, maar tóch had 't
bloed in breede stroomen gevloeid het
bloed van zijn eigen soldatenDaar
over nam Hollands Janmaat nu wraak.
Wat moest h ij doen?
Toen trad de Hertog van Saksen-Weimar
generaal Cliassé ter zijde. Nooit had deze
krijgsman een moeilijker dag beleefd. Ilij
had Chassé gevraagd een uitval te mogen
doen om de afgebeulde troepen bij te staan;
hij had Cliassé verzekerd het oproer te zui
len smoren. Maar alles was vruchteloos ge
weest de heldendagen van den onvervaar
den Hertog moest in de schede blijven.
En nu kwam hij weer en smeekte Chassé
de witte vlag neer te halen, toch te bewij
zen, dat de Hollandsche krijgsman nooit
wijkt voor schandelijk oproer.
Toen gaf Chassé eindelijk toe
üc witte vlag ging omlaag en de donder
van 't Nederlandsche geschut rolde over de
trouvvelooze stad. Antwerpen werd getuch
tigd, cn 't was een rechtvaardige tuchtiging.
De Nederlandsche vuurmonden loeiden huil
toorn en verontwaardiging uit over dezen
vreeselij-ken dag, waarop 't bloed van hon
derden Hollandsche soldaten had gevloeid
Vóór middernacht verschenen eenige voor
name An-twerpsche burgers bij Cliassé en
smeekte liem 't bombardement te staken. De
oude generaal gaf toe: weer ging de. witte
vlag omhoog en op 't zelfde oogenblik zwe
gen de kanonnen.
Maar Antwerpen was in de macht van
revolutiehelden en sluipmoordenaars. De vva
p-enstilstand was ingetreden, maar deze man
nen deinsden er niet voor terug liet vuren
op de Hollandsche schepen plotseling weer
te beginnen.
Toon de matrozen vernamen, dat de jonge
luitenant Klinkhamer doodelijk getroffen
was, kende hun woede geen grenzen meer
Het hevel van hun kommandant was nauwe
iijks noodig om de verradelijke schoten met
een volle laag te beantwoorden. Zij wreek
ten den moord op hun beminden luitenant.
Maar van de Citadel ging aanstonds 't
sein op, dat niet meer mocht worden ge
vuurd.
Toen zwegen de vuurmonden wederom. En
't bleet dien nacht rustig op den wal en op
de schepen.
Dat was. 't treurspel van Antwerpen
Vrouw Rijkers liad gelijk: Anton was te
Oosterhout en wist van 't Antwerpsche treur
spel niet veel meer dan iedereen in Dordt.
Toen de Dordtsche schutters op den dag
van hun vertrek bij Moerdijk weer voet aan
wal hadden gezet, was gelijk aantreden ge
blazen. Ze moesten naar Breda en konden
dus aanstonds tooncn voor 'n Hinken matsen
niet bang te zijn.
't Was eon prachtige najaarsdag, en An
ten kreeg onderweg zóóveel te zien, dat hg
in blijde, opgewekte stemming kwam.
Dat was met alle schutters lang niet het
geval. Vooral Kees Sanders had aan 't mar
cheeren een ingeboren hekel. „Liever drie
dagen vochten, dan één dag loopen", zei hij
op z'n gewone luidruchtige manier, en hij
trok daarbij zoo'n ernstig gezicht, dat iedci
cr om lachen moest.
Breda lag niet ver van de vijandelijke
grenzen; de stad was daarom in staat van
verdediging gebracht en vaa een sterke be
zetting voorzien.
Die oërste dagen, in 't oude stadje door
gebracht, zou Anton nimmer vergeten. Al
les was anders dan thuis; en in de lange
avonden, die in een groot vertrek, slecht ver
warmd en nog slechter verlicht, moesten
worden doorgebracht, besloop hem meerma
len 't heimwee naar de warme, gezellige
ouderlijke woning.
Maar 't kón niet anders, 't móést. Anton
Rijkers had aan de roepstem van zijn Vorst
gehoor gegeven, hij wilde een goed soldaat
zijn, zooals 't een Dordtsche vrijwilliger
paste.
De schutters bleven niet lang in Breda;
spoedig kwam de order naar Oosterhout tc
march eeren.
Die verandering bleek een groote verbe
tering. In Breda was alles even vol en eng.
„Die kazerne leek wel een menschen-pak-
huis!' beweerde Sanders cn daarin had hij
niet geheel ongelijk.
Hoe heel anders was 't to Oosterhout, Daar
was de ruimte van de onafzienbare heide.
De schutters konden hier hun hart ophalen.
Overdag hadden ze weinig rust. Voor grooto
oefeningen kon de omgeving niet beter zijn
en de kommandant liet deze zeldzame gele
genheid dan ook niet ongebruikt.
Anton had zijn moeder beloofd stellig eens
per week te zullen schrijven, en hoe blij
w-as liij met den eersten brief van thuis. Ze
hadden er allemaal een stukje van geschre
ven: Vader cn grootvader, moeder cn Nel,
Henk en Geurt.
Wel driemaal achtereen las Anton den
brief; toen borg hij hem op als een kost
baar bezit. Den volgenden dag las hij den
-brief wee-r en ook den dag daarna; zoo ging
't heele week.
IWordt vervolgd)
