ANTIREVOLUTIONAIR ORGAAN VOOR DE ZUIDHOLLANDSCHE EN ZEEUWSCHE EILANDEN
GIJ, SUIKERLIJDERS
vinces
Kerk en School
934
ZATERDAG 7 APRIL 1934
49E JAARGANG N°. 4048
IN
In
TUINBEMESTING
INPERKING AARDAPPELTEELT
WERKLOOZENRELLETJE
TE OUDDORP
GOEDEREEDE EN
HAAR PRED1KANIEN
DE TOREN
Voornaamste Nieuws.
DROGISTERIJ VERWAAL
le Middellandstraat 49, ROTTERDAM
MINISTER COLIJN'S INDISCHE
REIS
ALG. NEDERL. FASCISTENBOND
KONINGIN
1
I zijn, een groote
|t vaa ons volk,
in sociaal op-
In zal de arbeid
Ir waardigs wor-
Iselijke diensten
In zal tnen met
(dienen" dau in
|zaam te zijn.
dus weer voor
Intaliteit, om de
pldaten,
J gaan
pegel slaan,
rusten laten,
Ier baten,
ïaf zal gaan.
i'le waan
fel Gehaten.
I een vlam
|cht gelijkend.
kwam
steen, die,
wijkend,
|ate Doode leeft.
D'aarde beeft.
MAAS EN
BODE
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 0.90 bfj
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave N.V. DRUKKERIJ EN UI TGEVERIJ v.h. W. BOEKHOVEN
ZONEN, SOMMELSDIJK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Advertenliën 20 cent, Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent pei
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen f 1.per plaatsing
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur
ptmoette, had ik
jij dat later ook
iet zoo'n stalen.
lEZET
(ïzoek van een,
ist niet beter t®
en naar de be-
immer".
ïetgeen den lan-
I eele" opmerking
r was als in een
lm - daar kaö
>ordeelen!"
studeerd, lag o{S
I ige geneesheeren
tiënt nog konden
vende de oogen
uw vriendelijk®
bidden mag
UWEN
iichtei' Miltorï
tegenstrijdig»-
|it in verschil-
eertienjarigen
jeering werd
|ijk vóór het
Ich: „Het is
n volk te re-
oofden gebogen,
1 in den Hoogen
wil.
eren stil.
ppen geklonken,
escbonken.
gen wil,
ren stil.
eraar vernomen,
lisweg gekomen,
hun wil,
"onderlijk stil.
n hun harte,
rende smarte.
nu gaan,
Hem aan.
nde kLuren,
en niet treuren,
vol vreugd,
lijven verheugd.
H. SI—B.
.1
ringvliet. Ja,
ooie vaas, wie
mmer, dat ik
anders kwam
had er even
nneer je dien
eten wanneer
in seconden
vas een heele
ringvliet. Moe
juist om do
een raadscl-
raadseltantes
is het dat dio
nd je het, nu
zoo dicht na-
klein beetje
te mogen
eesje wel een
s hij nu al
Dat belooit
tl hij al zoo
al wel gauw
woord lamp.
hardst.
te Sommels-
vvant die is
na.
te Stad aan 't
inden. Als er
eel blijven er
G. te Som-
iö, van twee
t met een N.
t vermelding
en adres tot
zonden aen
RUUS,
Sommelsdijk,
V 1
i DE KONINKLIJKE RADIOREDE
Er zullen wel niet veel Nederlanders zijn,
die veiieuen vvoek Zatercla-giiiicKliig ver
zuimd Ueuben te mislenen nam* üe rede,
die W.M. de Koningin voor de radio uit-
gpials
Eu te weten, dat deze koninklijke bood
schap ook in de ovcrzeesche gewesten zou
gehooid worden, gal aan dit luisteren nog
meer bekoring.
De Koningin hield, als gewoonlijk, een
zeer korte rede. Zij vroeg voor dit wooid
n,el meer dan zes minuien aandacht.
Maar als steeds was ouli dit korte woord
vol rijken inlioud
Dat deze koninklijke boodschap in ver
band zou staan met het overlijden en de
plechtige uitvaart der Koningin-Moeder,
had wel ieder aanstonds begrepen.
En dat de Dochter diep ontroerd zou dan
ken voor de bewijzen van aanhankelijkheid
door heel de natie aan haar Moeder bewe
zen, dat stond voor ieder vast, die daarvan
in Den Haag of Delft ook maar iets heeft
gezien
Ofschoon we dit alles van te voren ons
reeds hadden gerealiseerd we zijn Za
terdagmiddag toch met een groote ontroe
ring ontroerd geworden.
Vooral door wat onze Koningin over de
laatste dagen van haar Moeder meedeelde.
Dat de Koningin-Moeder een vrome vrouw
was in den hesten zin van 't woord, wist
heel t land. En evenzeer, dat zij zich de
goede belijdenis nimmer heeft geschaamd.
Tóch deed de groote liefde, die ons volk
steeds voor haar heeft gekoesterd, vanzelf
vragen" hoe zouden haar laatste dagen ge
weest zijn? Dat was geen onbescheiden
hinderlijke bemoeizucht; diep gevoelde
sympathie deed die vraag vanzelf rijzen.
Sober naar vorm, maar even rijk als heer
lijk van inhoud was in dit opzicht het woord
onzer Vorstin.
..Moeder is Gods heerlijkheid ingegaan;
zij is in de. armen van haar Heiland inge
slapen"
Welk een voorrecht, als een Kind zóc»
over haar Moeder mag spreken.
Maar welk een zegen ook, als een volk
een Vorstenhuis mag bezitten, waar Gods
genade sterkte geeft in leven èn in sterven.
Zulk een volk mag met zijn Koningin
roemen, dat „hel onvergetelijk heerlijk is te
ervaren de liefdevolle hand van God, Die
alles zoo beschikt heeft."
Veel is ons in Koningin Emma ontnomen.
Maar veel werd ons in Koningin Wilhel-
mina gelaten.
Inderdaad, 't was zooals onze Vorstin in
haar radio-toespraak zeide; „Als volk in
gedachten samen te staan met dat sterbed,
doet een heel bijzondere en hechte onder
linge band ontstaan en verlevendigt op zoo
bijzondere wijze ons aller saamhoorigheids
gevoel".
Een (uin te bezitten is een groot voorrecht!
Niet alleen dat het veel genoegen geeft zijn
groenten, enz. te kweeken, ook kan ten tuin,
hoe bescheiden ze van grootte ook is, een
flink voordeel opleveren.
Toch geven vele tuinen niet die opbrengst
welke men er van verlangen kan. omdat de
bezitters niet voldoende met de behandeling
en met de teelt op de hoogte zijn. Vooral
aan de bemesting hapert dikwijls veel. ij
bedoelen hier meer de particuliere tuinbezit-
ters, maar ook de hoeren.tuin wordt dikwijls
stiefmoederlijk behandeld. Men heeft hier
met dp bemesting nog niet voldoende erva
ring. En juist een goede, oordeelkundige be
mesting is ook in den tuin onmisbaar. Dn
meening van velen maar uit een tuin te
kunnen halen groenten, bloemen, fruit, enz.,
zoneter ooit te geven, moet tot teleurstelling
leiden. Evenais de andere veldgewassen ha-
len deze dezelfde voedingsstoffen uif den bo
dem Zijn deze in voldoende hoeveelheid en
in opneembaren vorm "voorhanden dan kar>'
men flinke opbrengsten verwachten.
Meer en meer zal men dan ook voor tuin-
bemesting gebruik gaan maken van kuns*
meststoffen. De bemesting hiermee is veel
gemakkelijker en - zindelijfcer dan het
gebruik van natuurlijke meststoffen als stal
mest, beer enz.
Maar ook kan men met kunstmeststoffen
veel oordeelkundiger mesten. Men kdn hei
gebruik Zoo regelen, dat .men de verschillen
de voedingsstoffen in zulk een hoeveelhein
en vorm geeft, als de gewassen noodig heb-
hen en ook op de geschikste tijd. Men kan
met kunstmest den geheelen zomer mesten,
hetzij als overbemesting, hetzij als een per-
ce.el geoogst is en voor een volgende groente
soort wordt gereedgemaakt. Men heeft een
goede opbrengst dus veel meer in de hand
dan bii de ouderwetsche manier van be
mesten.
Daar het ook bii de (.uinbowvgewasspn
hoofdzakelijk neerkomt op de toediening der
drie volgende voedingsstoffen: kali. stikstof
en fosforzuur, moet men er dus op bedacht
zijn dat deze in voldoende hoeveelheid en in
onneembare'» vorm aanwezig zijn. Hoe be
reikt men dit? 'n,
Kali geeft men het liefst in den vorm van
Patent-null. Deze meststol bevat 25 'pet. kali
en geen chloor. In ue z.g. ruwe kanzouten
zil nog al wat daarvan en dit is voor veie
groeiden, iruit en bloemen minder goed. In
de toni gebruiken wij dus Patent-kali.
Voor stikstoi geelt men liet beste oe snt>.
werkende naiksaipeier oi Cliiiisaipeter.
Voor losiorzuur superlosiaat ui 1 nomas
slak Kerndeel.
lie bemesting in den groetentuin Js dus
niet ingewikkeld, ja ze kan zeer eenvoudig
zijn. Ivaniieer uien bi denkt dat een hemes
ting in den boven beschreven vorm sieclils
lutiele uitgaven voi-ueit en men daardooi
voiop groenten, enz. van prima kwaliteit kan
oogsien, zal men verstandig doen, liet boven
staande toe te passen.
Met de inperking van do aardappelteelt
staat het gelukkig goed. Na de beperking
van de teeit van vroege aardappelen in oen
tuinbouw, is ook een maatregel getrouen
door de N.A.C., zoodat ook in de landbouw
bedrijven de cultuur van vroegi aardappelen
zal worden ingeperkt. Uok voor de vroege
aardappelteelt m de veenkoloniën heelt de
Uegeeniigscoinmissaris een beperking als in
de landbouwb» drijven voorgeschreven. De
vroege aardappelteelt zal dus over de ge
heel lijn worden beperkt. Wij juichen dit
toe, omdat dit een waarborg biedt, dal dezp
bnperkiug resultaat zal geven. Niet onder
vroege aardappelen vallen o.a. de Eigenhei
mers en het soor.t Bintje. Hierin schuilt een
groot gevaar, in 1U33 zijn als vroege aard-
appelen geregistreerd de aardappelen, dis
vóór 3 Augustus waren gerooid. Up deze
wijze is echter lieel wat land als tuinbouw-
land geregistreerd, dat nu weer landbouw-
land geworden is en dus o i e i voor de teelt
van tuinbouw gewassen in aanmerking mag
komen.
iemand, die in 1933 2 H.A. Eigenheimers
of Bintje heeft geteeld, ook al heelt hij deze
vóór 31 Aug. gerooid, mag daan-oor in de
plaats nu geen groenten telen. Alleen voor
vroege aardappelen is deze omwisseling
toegestaan. Bintjes of Eigenheimers zijn nu,
zoo luidt de regeling, late aardappelen De
Eigenheimers en het Bintje zullen ook in
de maanden Juni en Juli niet vrij mog» n
worden verkocht en aan de markt worden
aangevoerd. Dit zou onbillijk zijn tegenovei
de beperkte vroege aardappelen. Naar wij
vernemen ligt het in het voornemen, om den
verkoop van beide genoemde soorten in de
maanden Juni en Juli alleen toe te staan
aan hen, die ook in 1933 in gi noemde maan
den deze aardappelen aan de markt hebben
gebracht.
Die aanvoer zal echter eveneens beperkt
worden tot hoogstens 2/3 van de hoeveelheid,
die in Juni en Juli 1933 aan de markt it
aangevoerd.
Gelijke monniken, gelijke kappen. Er is
een streven waar te riemen, om uit de maat
regelen die moeten worden genomen een
voordeel to halen. Daartegen zal met groote
scherpte worden opgetreden. Het zou onhil
lijk zijn om den boer, die nu zijn 100 pet
Eigenheimers en Bintjes mag telen, te laten
profiteered van de beperking ten aanzien
van vroege aardappelen, die de tuinbouw
zich nu getroost
tegen j. b. drie maanden ge-eischt
Op 29 Jan. 1932 was Ouddorp in rep en roer
en trok een groot aantal werkloozen naar het
huiis van den Burgemeester. Zulks geschiedde
naar aanleiding van de uitbetaling van steun
aam de wea'kloozen, welke in het schoolgebouw
plaats vond.
Bij die gelegenheid werden de werkloozen,
die de nieuwe steunregeling van de gemeente
Ouddorp niet goed begrepen hadden, opgeruid
door den 41-jarïgen J. B.. secretaris van den
Chr. Ned. Arbeidersbond, die den menschen toe
riep: „gooi ze verrot". Ongeveer 400 man togen
daarop naar het huis van den burgemeester, al
waar eenige ruiten werden ingeworpen.
De Rotteï'damsche politierechter heeft B. we
gens opruiing veroordeeld tot 3 maanden ge
vangenisstraf.
B. die tot nu toe steeds ontkend had boven
aangehaalde woorden te hebben geuit, kwam
ter terechtzitting van het Hof op deze ontken-
tenis terug.
Een, vijftal getuigen, waaronder de burge
meester va.n Ouddorp, werd ais getuige gehoord
Laatstgenoemde gaf ook eenige inlichtingen
omtrent den persoon van B.
In zijn requisitoir wees de advocaat-generaal
Mr de Visser er op. dat van dezen verdachte
allerminst kon worden verwacht op grond
van zijn beginselen dat hij tot een dergelijk
optreden kon komen. Hem had openlijke ge
weldpleging ten laste kunnen worden gelegd.
Het feit dat de zaak reeds zoo lang geleden
was, heeft den politierechter aanleiding ge
geven slechts 3 maanden op te leggen. Spr.
zag geen omstandigheid oim wijziging in het
vonnis te brengen.
De verdediger legde een rapport over van
verdachte's huisdokter, die verklaarde, dat B.
een zenuwpatiënt is en daarenboven erfelijk
beilast. Hij verzocht het Hof een voorwaarde-
'ijhe straf te willen opleggen.
Over enkele predikanten van de Ned
llerv. Gem. in vroeger tijden valt weinig
goeds te vei tellen.
Coinelis Groen, was een „beminnaai
van hernergeu", meer dan van den predik
stoel en is c m die reden, ook om het bedrij
len van andere slechte daden, in het jaar
1736 afgezet.
„Men zegt dat hij zulk een zware stem
had, dat hij predikende, op een gerumieii
alstand eau de kerk niet alleen gehoord,
maar ook konde verstaan worden; daarbij
was hij zoo vlug, dat hij op den predikstoel
komende, meermalen de woorden teil tekst
Duin, welke bi| tiet opslaan des Bijbels, hem
het eerste in het oog vielen en daarover,
zonder die bestudeerd te hebben, een leer
rede deed."
Johannes Momentiel, een andere
predikant vertrok in 1752 naar Sommelsdijk.
Daar rezen geschillen lusschen hen en vele
gemeenteleden over enkele uitdrukkingen
in zijn predikatie, hij de verklaring van den
Catechismus, welke geschillen zoo hoog he
pen, dat sommigen weigerden hun kinderen
door hem te doen doopen, omdat zij niet
wilden verklaren, dat de ware leer door
hem werd gepredikt. Daarom gingen zij
naar l)s Kerwal te Middelbands.
Ds. A n d i e a s K li n k e is 4 maanden te
Goedereerie geweest, doch tieeft in dien tijd
slechts tweemaal gepredikt Hij vertrok
naar Oude Toage en werd hier verdacht
van een schandelijke misdaad en daarom in
de gevangenis gezet Omdat de zaak echter
niet bewezen kot worden, is hij ontslagen,
doch gedeporteerd of verbannen.
üs. Cornells Gavel bezat veel kunde.
Zijn verhandeling tegen Priestlei werd door
liet Haagsche genootschap met goud be
kroond.
Het schijnt dat ook in Goedereede zooge
naamde refugiés geewecst zijn. Wat dit war
ren? Bij hel Edict van Nantes, in 1593, was
den Protestanten in Frankrijk vrijheid van
godsdienst toegestaan. Reeds jaren voor de
herroeping in 1Ö85 waren zij (de Hugenoo
ten) echter aan allerlei gewelddadigheid
blootgesteld geweest en na dit merkwaardig
leit werdtn de kerken verwoest, de predi
kanten verbannen en de godsdienstoefenin
gen verboden.
Duizenden, die hun gelooi boven alles
acntten, waagden liun leven om in andere
landen een veilig toevluchtsoord te vinden
Deze vluchtelingen noemt men rélugiés
Uo'k in ons land viel hun een gastvrij ont
vangst ten d»el. I'c Amsterdam, Maastricht
en andere steden werden geheele straten
aangelegd.
En ook te Goedereede schijnt zulk een
vluchteling geveest te zijn. We lezen ten
minste van een zekeiur. Damel Reboulet,
een Kransche uitgewekene, het volgende
voorval.
Up den Sen Mei 1695 strandde een Duin
kerker kaperschip Een "lecl dei bemannirg
werd til de kerk ,cn uuodorp v.angru ge
houden terwijl de overige manschappen op
de Slikken bij „en Hals .lucbiien. On .-ij
dellijk werd te Goedereede krijgsraad belegd
en de weg naar den Hals door twee Kor-
poraalschappen onder commando van Cor
nells Boogertmein en Gerrit Jansen Roos
bezet, die er in slaagden het restant dei-
kapers gevangen te nemen.
Burgemeeiter en Schepenen belastten met
de overbrenging der gevangenen aan de Ad
miraliteit genoemden Reboulet die de op
dracht kreeg H. E. G. M. Staten van Hol
land, vergoeding te vragen voor de voe
dings- en transportkosten en geld om vol
doende ammunitie te kunnen koopen voor
mogelijke overvallen.
Ds. Reboulet ontving f 55 voor de gemaak
te kosten, terwijl hem werden gegeven: 4
kanonnen, 60 snaphanen, 25 sabels, 200 pon
den buskruit, 100 vier-ponds kogels en 50
schoten gegoten lood voor de snaphanen.
De predikant kreeg een aanstelling als
kolonel over 't krijgsvolk en de wachters,
maar daar hij zich meer een man van 't
woord dan van 't zwaard gevoelde, veirzocht
en verkreeg hij ontslag.
De hoofdkerk van Goeree werd in het jaar
1453 gebouwd; het was weleer een fraai ge
bouw, voorzien van een koor en hoofdkapel,
rustende op een rij [Maren en prijkende met
een practitig orgel. Deze kerk had tot patro
nes de heilige Elizabeth. Bij een zvvaren
brand, welke in het jaar 1482 bijna de gan-
sche stad verwoestte, bleef deze kerk ge
spaard; doch de tijd deed het gebouw al
lengs vervallen, zoodat men de noodzake
lijkheid inzag, om het oude gebouw door
een nieuw te doen vervangen.
Van de tegenwoordige kerk werd de eer
ste steen gelegd op den 28sten Juni 1708,
door Bastiaan Coomans, blijkens een op
schrift, staande boven het portaal der kerk,
luidende:
Bastiaan Coomans heeft den
Eersten steen tot herbou
Wing dezer kereke gelegt
Op den 28 Juny Anno 1708.
Behalve de hoofdkerk, was er weleer in
Goedereede nog een kfein kerkje, de Pa
rochie-kerk genoemd, voorzien van een spits
torentje, dat stond in de Katharinastraat:
doch bij den hevigen brand van het jaar
1482, is de kerk verwoest en sedert niet meer
opgebouwd
Merkwaardig is vooral de zware vierkan
te toren, die in het jaar 1512 voltooid is.
Men oordeelede reeds in vroeger^ tijden
dezen toren zeer geschikt, om den binnen
komende schepen, des nachts, tot een baken
te dienen.
Daartoe werd de spits van den toren af
genomen, en een huis in plaats daarvan
^eliouwd; aan den zeekant met glazen ra
men voorzien, waarin des nachts een sterk
kolenvuur brandde, waarvan de kosten door
het rijk werden gedragen.
In 1833 werd dit kolenvuur vervangen
door een stilstaand licht.
Tot beveiliging van den toren is er een
bliksemafleider aangebracht, die van het bo
vensto gedeelte van de lantaarn, langs de
zuidzijde van den toren, in den grond neer
daalt. Reeds tweemalen is de toren door den
bliksem getroffen.
Bij het aanbrengen van den bliksemaflei
der is met opzet onderzocht en gebleken,
da» deze toi;cn geen ondergeheide fundamen
ten heeft, en slechts 3 ellen 5 pollen onder
den beganen grond op het zand is gesteld:
de twee onderste lagen bestaan uit ruwe
stukken steen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Broek in Waterland, J, J. T.
Spaargaren te Midsland (Terschelling). Te
Eexta, W. F. Dankbaar te Ku.nre. Te Oss
(toez.), Mr. F. C. M. Boenders te Utrecht. Te
Wezep, A. H. J. G. van Voorthuizen te Rijssen
Te Rljnsaterwoude. A. G. Oosterhuis te Eem-
nes-Buiten. Te Rotterdam (vac.-Dr. S. F. F.
J. Berkelbach van der Sprenkel), J. G. Fran
De Bilt. Te Zaandam-West (Evangelisa
tie), A. van der Hoeven te Vollenhove.
Aangenomen: Naar Sliedrecht (vac. G. J,
G. de Bel), P. van der Kraan te Hoogvliet.
Bedankt: Voor Ouddorp (Z.-H.). W. Rijns
burger te Oud-Beyetrland. Voor IJsselstein, A
G. Oosterhuis te Eemnes-Buiten. Voor Wor-
kura (vac.-J. P. E. Eerhard), Fred. J. Broeyer
te W oer .km. Voor Den Bommel (Flakkee). J,
van Rootselaar te Hagestein. Voor Oud-Vos-
semeer, J. Ronge te Hoog-Blokland.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Groningen (vac.-H. van de
F'skamp), P. Deddens te Rijswijk (Z.-H.). Te
Minnertsga, G. W* van Houte te Nijeveen.
Bedankt: Voor Den Haag-West (5de
pred.pl.), C. van der Woude te Leeuwarden.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Kornhom, D. Hemstra te
Dokkum.
Aangenomen: Naar Sliedrecht, C. Smits
te Nieuwpoort.
Bedankt: Voor Aagtekerke, A. de Blois U
Dirksland.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Sassenheim, N. Bijdemast te
Boskoop. Voor Aalten, W. Heerma te Aals
meer.
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: Te Scheveningen, cand. B. Hen-
ciephof te Kampen.
Ds. J. W. VAN REE f
Tengevolge 'an 'l hartverlamming is Woensdag
middag plotseling te Apeldoorn overleden, waar
heen hij zich had
begeven voor een
vergadering van de-
putaten voor de In
wendige Zending,
Ds. J. W. van Ree.
sedert enkele maan
den predikant van
de Chr. Geref. Ge
meente van Den
Haag-West.
Tijdens de verga
dering werd Ds. van
Ree ongesteld, waar
om hij naar zijn
logies bij mej. Roo-
denburg. Badhuis
weg 109, werd ver
voerd, waar hij te
drie uur overleed.
De uitgeschreven vergadering van deputaten ging
niet door.
Ds. J. W. van Ree werd 24 Febr. 1890 te Hil-
legersberg geboren. Hij diende de Chr. Geref. Ge
meente te Rotterdam als ouderling en werd op
Art. 8 Kerkenorde toegelaten tot het predikambt
in de Chr. Geref. Kerk. Hij bezocht derhalve nim
mer eenige Theol. inrichting van opleiding tot het
predikambt. In 1925 oandidaat geworden, aan
vaardde hij in November van dat jaar het predik
ambt bij de Chr. Geref. Kerk van Schiedam, van
waar hij in 1927 naar Barendrecht vertrok. Daar
heeft hij tal van beroepen, ook van groote steden,
afgeslagen. Woensdag 7 Dec. j.l. bevestigde Ds.
L. H. van der Meiden, van Den Haag-Centrum,
hem te Den Haag-West met een predikatie over
Jes. 52 7, waarna hij Donderdag 8 Dec. d.a.v. zijn
intrede deed, sprekende over 2 Cor. 4 7. Slechts
enkele maanden heeft hij in Den Haag gewerkt
en zijn plotseling verscheiden heeft in zijn Ge
meente groote ontroering gewekt.
Ds. van Ree maakte deel uit van het College
van Deputaten voor de Inwendige Zending der
Chr. Geref. Kerk en was secundus-lid van de
Part. Synode van het Zuiden der Chr. Geref.
Kerk.
De begrafenis is bepaald op Maandag 9 April
a.s., des middags te 2 uur, op „Nieuw Eijk en
Duinen" te Den Haag.
Prof. Dr. T. HOEKSTRA
Naar men ons meldt uit Kampen, is Prof. Dr.
T. Hoekstra te Kampen sinds de vorige week on
gesteld, en za\ hij, naar het oordeel van den dokter,
gedurende een maard het bed moeten houden. De
hoogleeraar is lijdende aan neuralgie. Men wordt
vriendelijk verzocht in de eerstkomende weken
(ongeveer 7 a 8 weken) geen correspondentie aan
zijn adres te richten.
D. Mulder
D. MULDER f
Zaterdag j.l. is te Z i e r i k z e e na een geduldig
gedragen lijden, in den ouderdom van ruim 84
jaren, in zijn Heere en Heiland ontslapen de heer
David Mulder, oud-hoofd der Chr. School aldaar
De overledene, een
bekende figuur in heel
den lande, was een
J-f 20011 van wi)len J-
jr Mulder, die hoofd was
van de Openbare
J Nutsschool te Zierik-
<-"^r 0 zee, doch die, toen
door de Wet van 1857
de Bijbel uit de School
moest, naar de pas op
gerichte Chr. School te
Terneuzen ging, met
groote vermindering
van salaris en derving
van pensioen.
Opgeleid aan de Rijksnormaalschool te M.d-
deiburg werkte D. Mulder van 1 Mei 1868 tot
Januari 1874 bij zijn vader. Daarna werd hij
hoofd der Chr. School te Dinteloord, waar hij
geheel alleen werkzaam was tot einde Juli 1881
Van 1 Aug. 1881 tot 1 April 1920, dus omstreeks
40 jaren lang, heeft hij de Chr. School te Zie-
rikzee gediend met zeldzame toewijding, waardoor
zij vermaard werd tot ver buiten de plaats.
Voorts gaf hij zich ook aan het Zondagsschool-
onderwijs.
Van de Geref. Kerk te Zierikzee is hij meer
dan 50 jaren ouderling geweest en omstreeks
even lang scriba van den Kerkeraad. Van de
Classis-vergaderingen, de Particuliere en de Ge
nerale Synoden maakte hij bijna geregeld deel
uit.Zoo is hij ook voor de Geref. Kerk in zijn
plaats een steunpilaar geweest en heeft hij aan
het heil der Geref. Kerken naar vermogen willen
medewerken.
Niet minder was hij op politiek terrein actief
Toen bij zijn komst in het kiesdistrict Zierikzee
de politieke strijd ontbrand was door de stichting
van de A.R. Kiesvereeniging te Bruinisse (de
eer9te voor een georganiseerde A.R. Partij in dit
landsdeel) werd hij weldra tot voorzitter van de
Centrale A.R. Kiesvereeniging van Zierikzee
benoemd. Onder zijn bezadigde en vaste leiding
groeide de actie en plaats en invloed werden
verkregen in Gemeenteraad en Prov. Staten van
Zeeland. De heer Mulder nam ook een vooraan
staande plaats in het Prov. Comité in en werd
gekozen in het Bestuur van de Dr. A. Kuyper-
stichting te Den Haag. Heel het politieke en
antirevolutionaire leven had zijn hart en daad
werkelijke belangstelling.
Zoo is in den heer Mulder inderdaad een
voortrekker en leidsman heengegaan, die een
groote leegte nalaat. Met dankbaarheid wordt
hij nagestaard. Veel van de vrucht van zijn
arbeid blijft nog.
De heer Mulder was ridder in de Orde van
Oranje-Nassau.
De begrafenis had j.l. Dinsdagmiddag onder
groote belangstelling plaats.
STAAT VAN HET CHRISTELIJK
ONDERWIJS
Blijkens het verschenen Jaarboek voor het Chris
telijk Onderwijs (1934), uitgegeven door de Unie
„Een School met den Bijbel", bedroeg op 1 Jan.
1934 het aantal leerlingen op de scholen voor ge
woon lager onderwijs 299, 388, met 8959 leerkrach-
woon lager onderwijs 299.388, met 8959 leerkrach
ten en 1908 scholen; voor uitgebreid lager onder
wijs 21.887 met 957 leerkrachten en 224 scholen
voor buitengewoon lager ondervijs 1613 met
115 leerkrachten en 17 scholen, totaal 2150 (vorig
jaar 2139) scholen met den Bijbel voor lager on
derwijs met 10.031 leerkrachten en 322,888 (vo
rige jaar 326.294) leerlingen.
Sedert het vorige jaar is het aantal scholen met
den Bijbel gestegen met 11 (opgeheven werden 2
scholen voor g.l.o. en 1 voor u.l.o.). Nieuw ge
opend werden 14 scholen met den Bijbel, waar
onder 3 u.l.o.-scholcn.
Bij de Vereeniging voor Chr. Nat. Schoolonder
wijs hadden zich aangesloten 600 scholen (bene
vens 13 kweekscholen); bij den Schoolraad 1703
(waaronder 14 kweekscholen en 27 bewaarscho
len); bij de Vereeniging voor Chr. Volksonderwijs
532 (benevens 5 kweekscholen); bij het „Gerefor
meerd Schoolverband" 393 scholen.
Op 1 Jan. 1934 bedroeg het aantal kweekelin-
gen 3480, tegen 3290 op 1 Jan. 1933. In 1933 heb
ben 652 kweekelingen de akte van onderwijzer (es)
verkregen, tegen 552 in 1932.
Vreeselijk drama te Den Haag, waarbij vrouw
en kind 't leven laten.
Het Ouddorpsche werkloozenrelletje voor de
Haagsche Rechtbank. ri
Uit de geschiedenis van cms Eiland: Goede-*
reede en haar predikanten.
Gemeenteraadsvergadering van Middelharnis.
die genezing zoekt, vraagt gratis
brochure „Kruidengeneeswijza
PRIESTER H A M O N"
WAT DE EERSTE KAMER ERVAN DENKT
In het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over de Indische begrooting, treffen wij enkele
beschouwingen aan over de voorgenomen Indi
sche reis van Minister C o 1 ij n.
Verscheiden leden waren van meening, dat
onder normale omstandigheden zulk een reis geen
aanbeveling zou verdienen. In het huidige, zeer
kritieke getij, nu zooveel maatregelen van buiten
gewoon karakter vereischt zijn, zal echter een
samenwerking tusschen den minister en den gou
verneur-generaal wellicht van nut kunnen zijn.
Vele andere leden voelden het als een bezwaar,
dat de minister gedurende geruimen tijd aan ziji%
taak als hoofd van het kabinet zal worden ont
trokken. Ook het niet ongevaarlijke vervoermiddel
gaf aanleiding tot bezorgdheid. Sommigen hunner
hadden het juister geoordeeld, dat dé Gouverneur-
Generaal naar Nederland was gekomen.
Anderen meenden, dat aan de afwezigheid via
den minister niet zulke bezwaren zijn verbon Jen,
dat de reis daarom zou behooren te worden na
gelaten, en dat de minister, indien hij de reis in
's lands belang acht, volkomen verantwoord is
haar met de er aan verbonden risico s te aan
vaarden.
Eenige leden spraken den wensch uit, dat da
regeering zou medewerken aan de kolonisatie van
Nederlandsche werkloozen op Nieuw-Guinea.
Verschillende leden spraken de hoop uit, dafi
een einde gemaakt zal worden aan den zoo onge-
wenschten toestand, waarbij Nederland vrijwel n'et
in aanmerking komt als afzetgebied van de Ned.-
Indische suiker. Zou opheffing van het compen-
.-.ato'e invoerrecht niet bevorderlijk zijn?
Vele leden toonden zich bezorgd over verde.'ö
bezuiniging op leger en vloot, ook met het oog
>p de mogelijkheid van conflicten ;u de naaot-
bijgelegen wateren. Over de uiterst gestrenge
wijze, waarop de overheid en justiie zijn opge
treden tegen de officieren en schepelingen op „De
Zeven Provinciën hepen de meenin j»r uiteen.
Vele leden brachten hulde voor de wijze, waar
op het Gouvernement zijn plicht om te bezuinigen
vervult. Andere leden ontrieden het overnemen
van Jeeningen als het verkenen van ge'delijken
steun voor de uitvoering van groote wer<en, om
dat zoowel het eerste als het laatste naar hun
inzicht gevaar zou opleveren voor den toer reeds
verontrustenden toestand van Nederlands finan
ciën.
Naar de „Msb." bericht, is de heer J.
Baars afgetreden als leider van den Alg.
Ned. Faseistenbond en is als zoodanig be
noemd Dr, Brinkgreve, te Voorschoten.
Dit heengaan van den heer Baars zou ver
band houden met zijn persoonlijk inzicht,
dat gewijzigde omstandigheden hem er toe
moesten brengen de leiding over te laten
aan anderen, daar deze zijns inziens te veel
van zijn krachten eischte.
HM. de Koningin bii 't verlaten van de Groote Kerk te 's-Gravenhage, waar zii Zater
dagmiddag haar radiorede uitsprak.
l
