MAAS- EN SCHELDERODE
ZATERDAG 31 MAART 1934
Gemeenteraad van Ooltgensplaat
Ingezonden Stukken-
OM DE EER VAN DE VLAG
Donderdagavond om 6 uur werd gemeen
teraadsvergadering gehouden en-der Voor
zitterschap van burgemeester Donkersloot.
De VOORZITTER opent de bijeenkomst'
met het uitspreken van een herdenkings
rede over H. M. de Koningin-Moeder, welke
door de raadsleden staande werd aange
hoord.
Spr. voelt zich gedrongen enkele woor
den te wijden aan de nagedachtenis van
Koningin Emma. Het is u bekend, aldus
spr., dat Zij de gade werd van Koning Wil
lem III, toen zij een meisje was van 20 jaar.
Zij heeft de laatste levenswegen van on
zen geëerbieuigclen Koning tpgevroolijkt,
die na een 10-jarig huwelijk is overlieden.
Toen kroeg Zij de teak om tijdens de min
derjarigfiieid van de kroonopvolgster het
Regentsohap waar te nemen.
Bovendien heeft Zij boven alien lof de
opvoeding op zirah genomen van H.M. de
Koningin. Haar leven kenmerkte zich dooi
nederigheid, welke beschamend is. Vcorts
beeft Zij gewenkt om de lijdende merasdh-
hoid te helpen, te troosten en te schragen.
Het gesouenk, dat ons volk aan Haar- gaf
heeft Zij niet gebruikt ten eigen bate, Zij
stichtte er mode het Oranje-Na ssau-Oord,
Van welk een grooten zegen deze stichting
is geweest voor de tubereulose-besvrijding
zal u allen bekend zijn. Hoevele malen ook
heeft Zij een beizoek gebracht aan de Zieken
huizon om de zieken te troosten met woord
en daad.
De dood heeft een einde gemaakt aan dit
zegenrijke leven.
Laat de nagedachtenis van deze groote
figuur, die ons volk en zijn gewoonten zoo
heeft liefgehad cn waarin God ons zoo rijk
gezegend heeft, in groote eere blijven.
Vervolgens worden de notui.cn gelezen en
onveranderd goedgekeurd.
I»e heer HOBBEL wijst er n.a.v. de no
tulen op dat de verzekering van de ge-
meentegebouwen veel te hoog is.
De VOORZITTER antwoordt, diat een
rapport wordt ingewacht over deze kwestie,
Dan zal op doze zaak nader teruggekomen
wat dien.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Ingekomen is de goedkeuring van Ged.
Staten van het raadsbesluit i.z. demping
van de slot aan het Weespad.
ingekomen is het verslag over kas en
bceken van den Gemeente-ontvanger.
In ka» was op 14 Maart 7229.89. De
hoeken en kas zijn in orde bevonden.
Ingekomen is het verslag van de com
missie tot wering van schoolverzuim over
1933 en een bericht van deze commissie, dat
tot voorzitter gekozen is de heer Breur en
tot secretaris de heer Verkerk.
Ingekomen is een verzoek vain het ge
meentebestuur van Sommelsdijk om de in
voer van vleesch, afkomstig uit andere ge
meenten van het eiland vrij te laten.
B. en W. gaan hiermee accoord. De Raad
kan zicii hiermede veroenigen.
Het verzoek van de elagersvereeniging
„Ons Allen- Belang" om de tarieven voor
alle districten van den vleeschkeurings-
dicnet uniform te maken, wordt voor ken
nisgeving aangenomen, aangezien inwilli
ging van dit verzoek tien nadeele van liet
bedrijf en van de gemeentekas zou zijn. Er
zal gezocht werden naar een juiste beam
ming van een pink.
Ingekomen is een verzoek van Mej. D. C.
Bosch, onderwijzeres aan de Openbare La
gere School, tot het verleenen van eervol
ontslag, aangezien "zfj iH Het 'huwelijk zal
trëdé'n.
B. en W. stellen voor haar op de meest
eervolle wijze ontslag te verleenen.
De VOORZITTER dankt Mej. Bosch voor
al hetgeen zij voor de kinderen ge-daan
heeft
De Raad kan zich hiermee vereenigen.
De VOORZITTER wijst er cp, dat hij den
inspecteur gevraagd heeft of deze een ge
schikte onderwijzeres in zijn district wist.
De inspecteur antwoordde, dat in Ouddorp
de school aan den Oostdijk wordt opgehe
ven. Daar komt Mej. van Putten op wacht
geld. In Oude Tonge komt Mej. Keyzcr op
wachtgeld. De inspecteur achtte dit zeer
geschikte sollicitanten.
De VOORZITTER zegt, dat hij aan ge-
noeme dames reeds geschreven heeft. Mej.
v. Putten zal sdlliciteeren, Mej. Keyzer had
reeds een - ndere benoeming ontvangen en
zou niet sodicitearen. Spr. heeft echter ook
nog een schrijven ontvangen van Mej. M. J.
E. Poots te Nieuwe Tonge, dde eveneens op
wachtgeld komt.
Spr. stelt voor Mej. van Putten en Me].
Pools in de gelegenheid te stelen te solli-
citB^rsn
De heer VAN KEMPEN acht het beter het
advies van den inspecteur te volgen en Moj.
v. Putten te laten soliiciiteeren.
De VOORZITTER wil niet alleen aan de
leiband van den inspecteur loopen. Spr. wil
wel eenige vrijheid hebben.
Aldus wordt besloten.
Het verzoek van P. Pietersen tot vrijstel
ling van schoolgeld over 1934, wordt niet
ingewilligd, aangezien adressant te laat
heeft gereclameerd. Wel voor het volgend
jaar zal vrijstelling worden gegeven.
Op voorstel van B. en W. worden de op
centen op de gemeenteflondsbelasting even
als vorig jaar gesteld op 100 opcenten.
Ingekomen i6 een schrijven van Gedepu
teerde Staten over
de Gemeentebegrooting 1934
De begrooting is behandeld in de inter
departementale commissie.
De rijksbijdrage in de steunverieening
op 54% gesteld.
De VOORZITTER wijst erop d-ait deze bij
drage eerst op 46% is gesteld, de gemeente
gaat er dius op vooruit. Er zal 27.000 door
het Rijk hijgedragen wo'dien.
j God. St-aton maken bezwaar tegen het be
sluit van den Raad om niet over te gaan
tot het heffen van etraatbelastiing en reini
gingsrechten.
Ook wijzen Ged. Staten op tal van ver
dere bezuinigingen, o.a. verlaging gratifica
tie» aan gemeenteiveldwacliteir en afschaf
fing assistent-machinist bij de brandweer.
De VOORZITTER deelt mede, dat B. en
W. voorstellen moeten tot belast'ingverhoo-
ging over te gaan, wil de gemeente niet
onder curate el e kom en.
B. en W, stellen voor het instellen va.n de
gevraagde etraatbelasting. B. en W. kun
nen niet overgja-an 'tut het heffen van reini
gingsrechten, omdat niet alle menschen er
onder zouden kunnen vallen. Het gevol,
van deze belasting zou zijn, dat zij die an
ders hun emmers met faeoaliën meegeven
aan den karreman, die dat, wanneer 't geld
zou gaan kosten, wegwerpen in riolen enz.,
wat niet bevorderlijk is voor de netheid van
de gemeente.
De straatbelasing zal gegrond zijn op de
belastbare som volgens de grondbelasting,
voor onbebouwd 2% en voor bebouwd 3%.
Dat zou een opbrengst van ƒ3800 geven. De
belasting moet in twee termijnen betaald
worden.
Wanneer deze belasting wordt ingesteld,
kunnen B. en W. voorstellen de eteunnor-
men met 1 te verhoogen, dus van 6 op
ƒ7, voor kostwinners en gehuwden.
Indien deze begrooting zoo wordt vast
gesteld dan kan hiertoe werden overgeg.
De maximum-steun zou dan 9 worden
voor de georganlseerden.
B. en W. voelen verder voor verhooging
van de hondenbelasting: voor de losse hon
den op ,f 6 en voor de vaste op 3, om fe
voo-ita men, dat er vele hondjes den dood
sterven, waardoor verhooging van deze be
lasting dus niets zou geven.
Het verzoek van Ged. Staten om de kos
ten voor de particuliere krankzinnigenver
pleging niet alhlieen door de gemeente maar
ook door de betrokkenen zeil te laten be
falen kan bij B. en W. geen instemming
vinden.
Er zijn hier twee gevallen, waarin de be
rokkenen armlastig zijn.
Bezuiniging op de kosten van wegen-
onderhoud, van een nderwijzerswoning;
van gemeentehuis en H.B.S., kan onmoge
lijk plaats vinden.
Verlaging onderhoudskosten van begraaf
plaats en schoolbibliotheken zal plaats vin
den.
B. en W. voelen ook voor schrapping van
de post van 100 voor de commissie tot
wering van schoolverzuim. De commissie
zou echter aftreden wanneer daartoe wordt
overgegaan.
B. en W. willen toch verlagen en de post
brengen op ƒ40.
De heer VERMAAS verzet zich daartegen
het is te weinig, volgens hem.
De VOORZITTER antwoordt dat Ged.
Staten dit wensohen.
De koeten van telefoonaansluiting van de,
dokterswoning -zullen worden afgeschaft.
De gratificaties voor de veldwachters wil
len B. en W. handhaven yoor den buiten
dienst. Andere komt Achthuizen des Zon
dags zonider politietoezicht.
Verlaging van salarissen van lagere amb
tenaren met 10aohten B. en W. ongz
wenscht.
B. en W. stellen voor den post voor het
schoonhouden van het raadhuis op advies
van Ged. Staten met 170 te verlagen.
B. en W. hebben bezwaar tegen opheffing
van de functie van helpster aan de Open
bare Sohoo! bij het Handwerkttnderwijs.
Met ontslag van een assistent-machinist
bij de brandweer kunnen B. en W. accoord
gaan.
B. en W. stellen voor de presentiegelden
van ƒ300 op ƒ200 te brengen.
Verlaging van de subsidie van ƒ100 aaja
die S.B.Z. achten B. en W. onjuist, omdat er
vele gemeentenaren zijn, die de contributie
niet kunnen betalen.
De heer VERMAAS vraagt of alle ge
bouwen belast zullen worden. Het voorstel
is spr. onsympathiek als het voor
iedereen gelijk is. Het is een groot verschil
of men aan een mooie straat woont of aan
eer slechte weg.
De heer VAN GURP wijst erop, dat het
volk op het platteland in zorgwekken Ie toe
stand i?'Leert. Steeds zullen nieuwe belas
tingen geheven moeten worden. Er zulten
twee standen komen, rijk en airm, de mid
denstand zal kapot gedrukt worden. Spr.
ztet geen uitkomst meer. Spr. w t in over
weging geven om dit nogmaals in Den Haag
voor te spiegelen.
Van de week heeft spr. iemand geepro-
k'-n. die kuv.tn."cp zijn ..l"u»cli"lner ha-I
liggen, die hem 30 cent meer had gekost,
dan wanneer hij het van de lamib":w-
vereeniging had gekregen. Het was een hy-
potheekboer. Moeten we die menschen nu
nog meer gaan bezwaren. Het is geld v-ain
den eenen arme naar d-n anderen arme
brengen
De heer VAN KEMPEN wijst èrop, dat
Ged. Staten niets anders zeggen dan: je
geld of je leven'.
We zouden het schrijven van Ged. Staten
voor kennisgeving aan moeien nemen, al
dus spr. Spreker is het eens met de heeren
Vermaas en Van Gurp.
De heer VAN ES zeigt, dat het inderdaad
moeilijk is de gevraagde maatregelen te ne
men. Toch is sipr. ervoor, de autonomie, van
de gemeente zoo lang mogelijk te handha
ven. Spr. acht het gewenecht de hoogere
ambtenaarssalarissen te verlagen, opdat
iedereen de lasten zal dragen.
De heer VAN NIEUWAAL sluit zich aan
bij den heer Van Es.
De heer HOBBEL zegt, dat hij een motie
had klaargemaakt om in te dienen. Nu is
het niet meer noodig, gezien de voorstellen
van B. en W. Spr. gelooft ook, dat bezuini
ging va-n bovenaf moet geschieden, opdat
de ontevredenheid van de bewolking niet toe
zal nemen. De hooge salarissen steken veel
te veel af bij de kleinere salarissen.
De heer VAN ES wijst erop, dat hij ver
laging van salarissen wenscht als aangege
ven was in het voorstel-Vermaas in de vo
rige vergadering. Spr. zegt niets over de
rijikssalairissen.
De VOORZITTER antwoordt, dat er van
de salarissen af zal gaan. B. en W. staan
op het standpunt, dat de kleine salarissen
niet verlaagd kunnen worden. Wij zijn in
dit opzicht democratischer dan de heeren
uit Den Haag.
Spr. wijst er op, dat, indien de raad de
maatregelen niet zou nemen, de eteuntrek-
kenden er die dupe van zouden worden. Het
advies van den heer Val Guip mag dan
ook niet opgevolgd worden. Ged. Staten zit
ten ook met groote moeilijktheden. Het is te
begrijpen, dat ze deze maatregelen moeten
nemen.
Spr. heeft nog niet zoo'n onaangenaam
voorn-tel moeten doen als thans. De men
schen moesten eigenlijk belastingver
laging hebben. Het voordeel van de straat
belasting is,'dat thans alle menschen ge
troffen worden, ook menschen die men
vroeger nooit er bij betrekken kon en die
toch gebruik moiken van de wegen.
De heer HOBBEL vraagt, of er nog geen
commissie ingesteld kaa worden, dde reor
ganisatievoorstellen doet, die bezuiniging
opleveren.
De VOORZITTER: Ik weet ze niet!
De heer HOBBEL: Ik wil me nog niet
uitlaten, maar ik wil verhooging van de
straatbelasting voorkomen. We zitten vast
aan 't Rijk. 'Ve zijn eigenlijk kwajongens!
De VOORZITTER: Daar protesteer ik te
gen. U mag uw mederaadsleden niet als
kwajongens uitschelden!
De heer HOBBEL: Ik schakel u uit!
(Vroolijkheid).
De VOORZITTER: U mag mij daarvoor
uitschelden, want een voorzitter kan nog
wel wat veredragen, maar de raadsleden
niet!
De heer HOBBEL: We worden als kwa
jongens behandeld!
De VOORZITTER: Nee, dat is niet waar!
Daar protesteer ik tegen! We moeten hier
als meunen onderhandelen.
De meer VAN GURP pleit nog eens voor
zi,n voorstel om de workveischaffing in te
stellen.
De VOORZITTER: Dan staan we onder
curateele en dan moeten we absoluut neg
,aan al ij^ze maatregelen voldoen.
De heer VAN ES: Dan krijgen we ook nog
verheuging Van straatbelasting.
De VOORZITTER: Er zijn gemeenten met
10 En dan hebben we heelemaal niets
meer te zeggen.
De heer HOKKE vindt het redelijk, dat
een straatbelasting ook de gewone landbou
wers treft.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN wijst
erop, dat de bouw van arbeiderswoningen,
waartoe door den raad van 10 of 15 jaar ge
leden is overgegaan, een groot nadeel is ge
weest, want thans zitten we met de stukken
Spr. wil meewerken aan de voorgestelde
belastingverhooging, maar spr. ziet niet in,
waarom de lage salarissen niet aangespro
ken mogen worden.
Spr. is ook voor verlaging van de hooge
salarissen en het doet eigenaardig aan, dat
Ged. Staten daarover niet schrijven.
De VOORZITTER: Dat hebben ze wel ge
daan. Spr. leest het schrijven voor.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN wil den
heer Hokke zeggen, dat en- landbouwers
zijn, die meer arbeidsloon uitbetalen dia-n ze
aan steun ontvangen. Spr. acht het zeker
in de tegenwoordige omstandigheden ge-
wensoht, om de werkloozen in het vrije be
drijf arbeid te laten verrichten.
De VOORZITTER wel iets recht zetten.
Er is gezegd, dat. de bouv van arbeiders-
weningen tot gevolg heeft gehad, dat veel
te veel menschen in Ooltgensplaat zijn ko
men wonen.
De menschen echter, die in de gemeente
woningen gevestigd zijn, zijn uit krotwonin
gen gekomen, die gelukkig thans afgebroken
zijn. Dat was een groot sociaal belang.
Den arbeidersafgevaardigden stelt spr. de
vraag of zij dit kunnen bevestigen, waarop
zij bevestigend antwoorden.
De VOORZITTER zou een enquête in wil
len stellen, en dan zou hij er glansrijk uit
komen.
De plechtige bij-zetting van het stoffelijk
overschot van H.M. de Koningin-Moeder, j.l.
Dinsdag in de Nieuwe Kerk te Delft is door
vele tienduizenden land-gen-ooten bijgewoond.
Na het brcede verslag, dat wij in ons
vori-g numimer opnamen, rest ons nog alleen
mee te dee'en, da' deze indrukwekkende ge
beurtenis ondanks dc enorme menschen-
menigte, een zeer plecht'g verloop had.
Dat geldt zoowel van het vertrek van den
rouwstoet uit Den Haag, den tocht langs een
bijn-a 10 K.M. langen weg, de aankomst te
Delft en vooral ook de bijzetting in het
mausoleum der O 'anje's.
Een onvergetelijk oogenblik, dat zichtbare
ontroering wekte bij de duizenden voor de
N'-euwe Kerk, was wel de aankomst van
H. M. de Koningin. Terwijl de muziek het
Wilhelmus speelde, presenteerde de ©ere
wacht het geweer. (Zie de foto hier boven).
Zaterdagmiddag 1 uur zal H.M. de Ko-
n-lng'n een korte radio-toespraak tot haar
volk houden. Oogetwijfe'.-d zal Zij dan uiting
geven aan Haar groo'e erkentelijkheid, dat
de bijzetting van Haar geliefde Moeder zulk
een indrukwekkend, onvergetelijk verloop
mocht hebben.
Wethêuder JACOBS wijst er op, dat na
den bouw van gem-cen-tewoningen er nog 50
huizen bijgebouwd zijn door particulieren.
Dè heer VAN NIEUWENHUIZEN: Omdat
de gemeentevvoningen te duur waren!
De VOORZITTER: Dat is niet waar. Ze
waren allemaal bezet!
De heer VAN GURP zegt, dat er secties
uit de andere gemeenten zijn gekomen.
De VOORZITTER: Dat kan u niet bewij
zen. Het is absoluut onjuist.
De heer HOBBEL vraagt, of als de door
B. en W. voorgestelde maatregelen genomen
worden, B. en W. de begrooting bij Ged.
Staten goedgekeurd zullen krijgen.
De VOORZITTER zegt, dat, ails deze maat
regelen genomen worden, de begrooting
sluitend is. Spr. vraagt tensktte of de raad
de voorstellen van. B. en W. kan aanvaar
den. Spr. zal de begrooting den minister
voorleggen en alle mogelijke moeite doen
'on. haar goedgekeurd te krijgen, en ij
heeft, gezien de ervaring in Den Bommel
op-gedaan, er moed op, dat de begrooting
thans aanvaard zal worden.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN houdt
vast aan zijn voorstel om de hooge salaris
sen te verlagen.
De VOORZITTER dringt er cp aan, dit
voorstel te scheiden van de kwestie, welke
B. en W. vooretellen.
De voorstellen van B. en W. worden met
de stemmen van de heere-, Van Gurp en
Van Kempen tegen, aangenomen.
De VOORZITTER deelt tensilotte mede,
dat de schoolgeldverordening voor de be
waarschool door B. en W. is vastgesteld.
Voor een inkomen van f500 tot 1200 pr/
leerling 25 ets, van 1200 tot 2000 35 ets
en van ƒ2001) en daarboven 50 ets per week.
De inkomens beneden 500 zijn vrij. Doze
verordening zal Ged, Staten worden aan
geboden.
Daarna volgt sluiting'.
EINDCURSUS E.H.B.O.
TE OUDE-TONGE
In de gymnastiekzaal der O. L. school al
hier had de eindcursus E.H.B.O. plaats. Dr,
Parree, de leid-er van genoemde cursus,
opent de-ze bijeenkomst met een hartelijk
woord van welkom aan Burg. Vooys als
vertegenwoordiger van B. en W., aan den
heer A. de Haas van Dorsser als voorzitter
van Oost-Flakkee van de Hollandse-hé Mij.
van Landbouw, aan Zuster Verwoerd en en
kele belangstellende dames. Ook steekt hij
er zijn groote teleurstelling over uit, dat
vanwege de Holl. Mij. van Landbouw geen
diploma's kunnen worden verstrekt, even
wel zal hij trachten deze onderscheidingen
te verkrijgen hij het Oranje Kruis.
Hieima worden de cursisten in de gelegen
heid gesteld hun kennis op het gebied van
hulpverleening te demonefreeren, uit welke
demonstratie bleek, dat zij een en ander
goed onder de linie hadden.
Na deze demonstratie volgt een sluitingjs-
woord door dr. Barree. Hij spreekt den
wjenedh uit dat alle aanwezigen de overtui
ging zullen hebben, dat deze cursus vrucht
dragend is geweest; allen hebben diploma's
verdiend. Hoewel de een meer zal kunnen
presteeren dan de ander, zullen zij toch
alien in staat zijn, indien noodzakelijk, hulp
te verleenen. Spr. meent echter een uitzon
dering te moeten maken voor den heer C.
S. Both, welke zich de beste en ijverigste
leerling betoonde. Spr. hoopt, dat in geval
van een ongeluk, allen zullen toonen de
rechte man op de rechte plaats te zijn. Zijn
taak, de leiding dezer cursus was hem al
tijd, zeer aangenaam geweest. Spr. eindigde
met d-en wensch uit te spreken, dat de op
deze cursus vergaarde kennis moge zijn in
het belang der mienschheid in het algemeen.
Hierna richt Burgemeester Vooys hst
woord tot de aanwezigen. Het lag oorspron
kelijk niet in zijn bedoeling hier nog een
enkel woord te spreken, maar het gepres
teerde werk der cursisten was de aanlei
ding geweest dit toch te doen. Hij dankte
namens B. en W. voor de ontvangen uit-
noodiging om hierbij tegenwoordig te wezen.
Spr. was zeer voldaan over hetgeen hier
zooeven op het gebied van hulpverleening
was getoond. Hij wijst op het ruime
standpunt dat de Holl. Mij. van Landbouw
inneemt door cursussen te organiseenen Li
naaien, ko-lien, enz. enz., waardoor velen in
staat werden gesteld practisch werk te le
veren. Toch kan het, volgens spr., gebeuren,
dat de cursisten ondanks hun kennis, niet
in staat zullen zijn, dit in practijk te bren
gen bij gebrek aan materiaal. Hij geeft in
verband daarmede in overweging de Holl
Mij. van Landbouw een plan voor te leggen
teneinde op verschillende plaatsen ver-
bandtrommels te doen plaatsen. Betrekke
lijk gebeuren hier weinig ongelukken, maar
toch zal he-t een genoegen zijn te weten, dat
ingeval van afwezigheid van dokter en zus
ter, personen aanwezig zijn, welke eerste
hulp kunnen verleenen. Indien n-oodig is
medewerking van B. en W. verzekerd.
Hierna sp.ccikt de heer G. Verweij, in zijn
fractie van secretaris van meergenoemde
Mij., enkele woorden namens de cursisten
Hij dankt in de eerste plaats het Gemeen
tebestuur voor de beschikbaarstelling van
enkele Iocaliteiten en wijst nog op enkele
klippen, welke dank zijn deze medewerking
kondtón worden omzeild. Verder bren-gt hij
woorden van dank aan zuster Venvoerd voor
haar zeer gewaardeerde medewerking, wel
ke zij den vorigen winter verleende. Door dit
onderwijs kregen de cursisten een klein tip
je te zien van hetgeen een zuster moet ken
nen en weten. De kennis der cursisten is
gering in tegenstelling met die der zuster,
doch reden te meer om voor die van haar
eerbied te hebben. De cursisten hebben ge
meend, dat hier een stoffelijk blijk van
waardeering niet misplaatst zou zijn. Spr.
biedt zuster Verwoerd een prachtige kamer
plant aan en spreekt den wensch uit, dat zij
die zal verzorgen met dezelfde toewijding
als zij haar patiënten verzorgt.
Spr. zegt, dat het initiatief was uitgegaan
van den heer Both en brengt hem dank
voor zijn bel-angelooze medewerking in
deze.
Verder brengt spr. nog een woord van
dank aan dr. Parree voor de zeer aangena
me wijze waarop hij deze cursus heeft ge
leid. Het was voor allen steeds een genoegen
geweest haar te volgen en de Woensdag
middagen waren aantrekkelijk en gezellig.
De cursisten he-bben dan ook gemeend het
ook hier niet bij woorden te moeten laten
en n-amens hen bood hij dr. Paree een boek
werk aan getiteld „Vademecum" van dr.
Eernstman, waarmede dr. Parree zeer was
ingenomen.
Tenslotte spreekt de heer Dc Haa/ can
Dorsser nog een enkel woord.
Bij aanvrage otn medewerking te r rlee-
:ien deze cursus in het leven te roeper .vord
deze dadelijk toegezegd en toen het besluit
van den Minister hekend werd, dat in deze
geen subsidie meer zou worden verleend,
heeft Oost-Flakkee van de Holl. Mij. van
Landbouw de kosten geheel voor haar re
kening genomen. Ware de aanvrage twintig'
of vijf-en-twintig jaar vroeger gekomejj^dp^
zou medewerking wellicht geweigerd" zijn.
Doch de afmetingen welke verkeer e. d. in
de laatste jaren genomen hadden, waren aan
leiding deze medewerking te verleenen. liet"
doet spr. genoegen, dat deze cursus zulke
prachtige resultaten heeft opgeleverd en hij
spreekt, den wensch uit, dat de cursisten,
indien noodzakelijk, niet zullen aarzelen de
hier vergaarde kennis te stellen in dienst
van het algemeen belang.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie)
Mijnheer de Redacteur
Waar het voor den Sportman van Chr.
Huize dikwijls zeer moeilijk is een belang
rijke Sportgebeurtenis tc kunnen zien, ver
zoek ik vriendelijk een plaatsje voor het
volgende.
Aangezien op Zaterdag li April in Rotte!'
dam een zeer belangrijke zwemwedstrijd
wordt gehouden, waanbij o.a. meedoen Hol
landsche dames kampioenen, Hongaarsche
polospelers, de Duitsche en Belgische polo
kampioenen, benevens de beste I-Iollandsche
zwemmers, tracht ondergeteekende daarheen
een tocht te organiseeren met een extra
boot, die 's avonds na dien wedstrijd nog
terugkeert, zoodat do deelnemers Zondag»
thuis zijn.
Met inbegrip van de reis kost het mini
mum 2.— waarvoor U een goede staan
plaats hebt.
Aangezien ik voor 1 April de kaarten moet
aanvragen, worden liefhebbert voor dezen
bijzonderen wedstrijd verzocht zich bij on
dergeteekende voor dien datum op te geien.
M. BOOMSMA, Middelharnis.
Inlichtingen worden gaarne door mij ver
strekt.
Historisch verbs al over de gebeurtenissen
c van 1830-1833
Dooi J. SNOEP Jr.
(20
Nel en Geurt waren in heel wat minder
geestdriftige stemming, en dat kwam voor
al door de Lanen, die zij telkens in de
oogen van hun moeder zagen.
V rouw Rijkers bemoeide zicli niet veel met
de ingewikkelde politieke vraagstukken, die
den laatsten tijd ook in haar huis zoo vaak
werJen besproken. Daarvoor had zij 't veel
te druk met haar huishouden. Er kwam heel
wat kijken om alles schoon en heel te hou
den, b weerde ze meer dan eens, en daar had
de wakkere huisvrouw groot gelijk in. Maar
opeens had zij begrepen, dat, al bemoeide zij
zich niet met de verwikkelingen, waarover
de mannen steeds den mond vol hadden, die
verwikkelingen ook haav huis niet onge
moeid zouden laten.
De Koning riep, riep ook haar Anton, en
zij kende haar jongi'n genoeg om aanslon-'s
te weten wat hij doen zou. Anton zou g I
natuurlijk zou hij gaan, en uit de gespren-
ken van haar grootvader en haar man wist
ze maar sl te goed, dat die hem niet zouden
tegenhouden.
F.n zou ze dat eigenlijk ook wel willen?
O, God alleen wist ten volle wat 't haar
kost haar jongen, die hpar steun en ha.»r
trots was. te zien heengaan naar 't oorlogs
veld naar de nntiherine en de ellende, mis
sohien wel naar den doodAls zr riaóraen
liadht, zou ze Anton wel willen afhouden in
't veilige ouderlijke huis, ver van dien oor
logsgruwel, die straks wellicht in alle hevig
heid zou losbarsten.
Ja, dat zou zo willen doen en dat zou ze
ook doen, als ze alleen handelen mocht naar
wat haar liefhebbend moederhart haar ingaf.
Maar mócht ze dat doen? Ze was niet al-
'een moeder, maar ook was ze een dochter
van dat volk, welks eer thans door een ben
de oproerkraaiers door 't slijk werd gesleurd.
Moeder Rijkers praatte viel niet veel over
die dingen, maar toch sprak ook haar hart
in deze dagen van geweldige nationale beroo
ring. De Vorst, die was gezeten op den ouden
Oranjetroon, regeerde bij de gratie van God.
En lang had ze nagedacht over het ernstig
woord van den ouden Rijkers: „Een koning,
die lichtvaardig het zwaard trekt, staat schul
dig voor God, maar niet minder «en koning,
die straffeloos toelaat, dat men spot met hel
gezag, dat God hem gaf".
Zóó dacht haar man er ook over, en Anton
zelf was geen andere meening toegedaan.
Ze was alleen in de kamer, toen hij tihuis
kwam met de groote tijding.
„Do Koining roept vrijwillig. rs op, moeder,
en natuurlijk gaaf de Schutterij meet".
Ze keek hem strak aan en scheen hem niet
te begrijpen. „Wat bedoel jewaarheen
gaat de Schutterij?".
Anton moest lachen om 't verbaasde ge
zicht van z'n moeder. „Natuurlijk naar Bel
gië, moeder, naar die brandstichters en
dieven, die denken, dat ze alles maar mogifn
den".
Ze schrok op alsof er plots een ongeluk ge-
heurde. Zoo heel onverwachts kwam deze
vreeseliike tijding toch niet Al een parr da
gen p le-'en had ze er van gehoord. Ms.t
ook in Dordt waren er velen, die altijd 't
ergste dachten en bad ze gehoopt en zich
zelf moed ingesproken zoo zou 't ook nu
wel weer zijn.
En nu kwam daar haar jongen met 't be
richt, dat de Schutterij, dus ook hij zou
gaan
De flinke vrouw werd door een groote ont
roering aangegrepen. Het gevaar, dat ze zoo
vw weg had gehoopt, bleek vlak bij te zijn
en greep reeds naar 't leven van een van
iaar kinderen.
Beschroomd stond Anton daar bij de tafel.
Diep had 'hij de beleediging gevoeld, die
«chaamtelooze oproermakers zijn land ei.
Koning hadden aangedaan, en met geestdrifi
had hij de tijding vernomen, dat ook de
Dordtsche Schutterij meehelpen mocht die
schande uit te wisschen. Hij stelde er een
eer in zijn jongen, krachtigen arm in dienst
van 't vaderland te mogen stellen.
Maar hij had daarbij niet gedacht aan zijn
moederEn nu zat die moeder daar vóór
hem, en hij las smart en ontsteltenis op haar
trouw gelaat.
Hij ging heel dicht bij haar zitten en nam
hara hand in de zijne.
..Vind ge 't zóó erg moeder
Ze sprak geen woord, mnar haar hoofd
zakte op tafel, en ze schreide.
't Was een poosje stil in de kamer en dui
delijk hoorde Anton 't tikken van de oude
Frinscbe klok.
Toen kwam Grootvader thuis en dm grijs
aard sprak z'n bedroefde schoondochter
moed in.
..De Koning roept". w>j bij. „en een di"
-ne-'stcTY) mep! A"ton ppboorznnm 7'ir
Vis t" '"tin- I jpnr,pr „inn, p- .pl<
vast mee. Oo= 'volk mug niet met z'n ee: la
ten spelen. We hebben geen oorlog gezócht,
maa,- nu 't zóó ver gekomen is, moet Neder
land toornen, dat 't zich niet door muiters
laat ringeloorenEn al gaat Anton ons
verlaten wie zullen eiken dag voor -hem
bidden, en 't gebed is 't beste schild in den'
striid
Zoo had de oude Rijkers gesproken cn z'n
hartelijk wóórd had 't bedroefde moederhart
goed gedaan.
De berichten uit België waren vooral de
laatste dagen zeer ernstig. De vestingen in
het Zuiden en Westen waren door de Neder-
landsche troepen ontruimd: vPie Belgische
soldaten hadden 't leger verlaten. In Antwer
Den was een vreeselijk oproer losgebarsten,
waardoor de oude generaal Chassé zich ein
delijk had laten overhalen de trouw louzc
stad o-p geduehte wijze te hombardeeren. En
de Prins van Oranje, naar België gezonden
om tiideüik in 's Konings naam het bpstuui
over de Zuidelijke Nederlanden waar te ne
men, werd thans door velen voor een
landvpr ader gehouden
Dat Prins Willem een landverrader kon
ziin, dip hpuldo met dp Belgische opstande
lingen grootvader Bijk'rs geloo'de er niets
van. Maar toch: ri-e Koning had de aan zijn
zoon gegeven ondrarht weer ingetrokken.
't Duurde nog een paar weken vóór de
Sehi'tWij vertrok, maar die ti'd werd goed
besteed.
Ook in de versehitlendp dornen rondom
Dordrorht was e-eu k'eeke pep«t over velen
vaardig geworden. De kreet „Te wapen!"
p-p-d TY.pt ipcIpTtYnplr— hpiY'-ppt pn f'
„lil,- H-Un—fte cplv-ttprc treWpe UP"*
v- m zich daar nog penigen tijd te
opt pen.
Honderden burgers verdrongen zich op de
pleinen cn in de sraten, waar de schutters
lrun oefeningen hielden. En 't Schutterslieu
werd dapper meegezongen:
Voor haardstee en altaren,
Voor Vorst en Vadi. rlan-d
Trotseeren wij gevaren,
Verlatend kring en stand.
Een goede zaak maakt krachtig;
Verdubbelt tal en moed;
Door eendracht zijn wij machtig
't Geldt eigen erf en bloed!
Eindelijk brak Donderdag 30 October aan:
de dag, waarop de Dordtsche Schutterij zou
vertrekken.
't Was een stille, droeve morgen in dt
BreestiaaL 't Wilde inaar geen dag worden;
fijne motregen viel neer een iombere,
Loostelooze heristdag.
Met hun zessen zaten ze om de groote, ron
de tafel: Anton tusschen vader en moeder in.
Straks zou hij Dordt verlaten God alleen
wist voor hoe lang; Hem alleen was 't be
kend óf Anton ooit onder 't ouderlijk dak
zo i terugkeer n
l)ie gedachte groep allen aan; zelfs Henk
was dezen morgen ongewoon stil en Nel had
tranen in haar heldere oogen.
Maar moeder Rijkers was wt er do kloek»
vrouw van altijd. Ook deze zware beproeving
had ze leeren overgeven in Gods trouwe Va
derhand, en zo wilde haar jongen 't schei
den niet moeilijker maken.
Ep werd weinig gesproken en weinig gege
ten.
Kees Panders kwam nog even goeden dag
•p„gen Hij had geteekend als vrijwilliger en
pp nauwe uniform neg grentei en
nweld'H r. Hij was even luidruchtig al» al
th" Htj kneep Nel in de kin en zei lachend;
„Bewaar je tranen maar voor later, meiske!
Binnen veertien dagen zijn we terug. En we
zullen die Belgen op hun nummer zetten
- dat beloof ik jel". Hij schudde allen de
hand en stormde toen heen: met een haast
en drukte of hij alken de zaak in orde moest
brengen.
Toch gaf zijn bezoek waf opluchting; zelfs
Geurt moest glimlachen, toen zijn vader zei:
„Blijf maar dicht bij Kees in de buurt, An
ton als je in 't nauw zit, zal die je wel 'n
bandje helpen!".
Maar toen werd 't weer stil, een heele poos.
Na 't eten nam vader Rijkers den ouden
buisbijbel en las den een-en-veertigsten
Psalm:
Die in de schuilplaats der Alierhoogsten
is g.zeteu, die zal vernachten in de scha
duw des Almachtigen.
Ik zal tot den Heere zeggen: Mijne toe
vlucht en mijn burg, mijn God op wien
ik vertrouw. Want hij zal u redden van
den strik des voleclvangprs, van de zeer
verderfelijke nestilentie. Hij zal u dekken
met Zijne vlerken, en onder Zijn vlc.ee-
k'n zult gij betrouwen: Zijne waarheid is
een rondas en beukelaar.
Gij zult niet vreezen voor den schrik
des nacht, voor den pijl dip d-es daags
vliegt, voor de pestilentie die in de don
ketiheid wandelt, voor he-t verderf dat op
den middag verwoest.
Aan uwe zijde zullen er duizpnd vallen,
en tienduizend aan uwe rechterhand' tot
u zoj het niet genak" n
De huisvader las met ontroerde stem en
moeder Rijkers nam de hand van Anton in
de hare.
(Worde vervolgd)
