1
PLAATSELIJK NIEUWS
MAAS- EN SCHELDEBODE
WOENSDAG 7 FEBRUAR11934
Uit Ouddorps School-
verleden
OM DE EER VAN DE VLAG
MAAS- 1
I
DE DOLFIJNEN VAN 1854
Uit Ouditorp deelt men ons over de histo
rie mede:
Wanneer wij ons thans voornemen om iets
wit het grijs verleden van ons Oude dorp,
naar voren te brenigicn. dan doen wij dat
uit een oogpunt vain recht te doen aan de
historie.
Daar Oud dorp thans staat to het midden
der belangstelling van groote en minder
groote schoolvossen, schuifelen daarom wel
eens van dtie legendarische verhalen over en
van ons dorp heen, die meestal tot doel hph
ben. om deze plaats met deszelfs inwoners
tot belacihinp en tot spet te maken.
Ben geboren Ouddorper lacht evenwel om
die pogingen, en weet door zijn aangeboren
laeonie, met behulp van zijn eigenaardig
dialect altijd een passend antwoord te ge
ven aan hen die trachten om met hem een
loopje te nemen. Wanneer nu n fiigwirlij-
hen zin een vreemdeling dat „loopje" slecht
liekornt. zoo vergaat het hem waanneer lui
in werkelijkheid een loopje mot hem doet-
want het muille zand neemt de voetdirukken
van een vreemdeling dieper op dan die van
een dwinhewoner.
Dat Ouddorp tea Westen en ten Noorden
omgeven is dooi" een veilige duinengordel,
die als natuinrliike wering dient voor de
soms grillige golven der Noordzee, is ieder
hakend. De archieven van het Sonimels-
dijksc.he Gererht, zouden dat met spreken
de bewiizen nog meer kunnen staven.
Een Ouddorpsoh haasie of konijntje heeft
'dikwijls als bewijsmateriaal gediend voor
(bewezen „misdaad" in de oogen der man
nen van het regelrechte recht. Ook alle mo
gelijke en onmogeliike vuurwapenen, of
footer gezegd strooperssreweren, vervulden
vaak de ruimte van het Gerechtsgebouw
die at en toe dat overtollig oud roest aan
een opkooper deed verkoopen, zoodat deze
bewijsstukken der overtreding weer dikwijls
naar de plaats van herkomst terugkwamen
om dan weer ter gelegenertijd die cirkel
gang opnieuw aan te vanpen.
Voor een bewoner van middan-Flakkee
was Ouddorp dus altijd een plaats die hem
in het bijzonder aantrok. Tal van jaren voor
dat tram of bus de plaats hadden ingeno
men van de Utrechtsche-, Geld'erscbe of
andere rijtiuligjes, werd Ouddorp dikwijls be
zocht door de dusgenaamde Flakikeenaars.
die meerendeels voor zaken en anderdeels
voor plezier een tochtie hierheen maakten
Een bijzonder voorval
Öat aanleiding gaf voor een dergelijke tocht
naar Ouddorp, en voornamelijk naar haar
strand, had in den jare 1854 plaats.
De geruchten hadden zich daar verspreid,
'dat aan het strand te Ouddorp een groote
tmenigte van groote visschen was aan
gekomen, zoodat het geheele strand als het
ware daartan was overdekt. Inderdaad was
dit dan ook het geval, het was een evene
ment in de geschiedenis onzer kunstplaat
sen.
Op een zekeren morgen ging als naar ge
woonte een duinbewoner naar het strand,
in de hoop, iets te kunnen vinden, dat als
voor hem bruikbaar kon worden mede
genomen, of het voetspoor volgde van een
haasje of konijntje die met strik en toebe-
(hoorea een goed heenkomen had gezocht
Daar ontwaarde hij in zee een donkere
schaduw over het water, die zijn bijzondere
aandacht trok. II» t was geen drij vend wrak
hooit, dat zag hij wel, want zijn geoefend
oog had zulks al te veel zien drijven, otn
dat niet te kennen. Het was een levende en
zwemmende massa van zeedieren, welker
gampen zich boven de oppervlakte van het
"water verhieven. Al veel had deze zone
Nimrods gezien, gehoord en ook besproken
in alle dialecten van het Jagerslatijn, doch
aooiets, dat was in zijn verbeelding nog
ïiooit opgekomen. Hij zag de massa naderen
naar de kust wat zou hij nu doen, zou hij
vluchten, of zou hij hiuilp gaan halen? Geen
denken aan, om zooiets vreemds dat zoo
maar zwemmende naar de kust komt daar
anderen van op de hoogte te stellen. Hij
wéét wat hij doen zal, hij gaat zijn vuur
roer haien, en jaagt daarmede een schot in
de verebde school van de mienigte der vis
schen. Dit schot miste de uitwerking niet
want een panische schrik voer in de me
nigte dezer zoogdieren en de gevolgen
waren, dat een groot aantal door schrik
en verwarring rechtstreeks strandwaarts
snelden, alwaar zij buiiten htm element hiua
<lood afwachtten.
Op zulk een strandbezoek waren de dorps
autoriteiten niet berekend geweest, en de
Burgemeester tevens strandvonder maakte
dan ook alles in gereedheid om die vondst
in veiligheid te laten brengen. Men stelde
zich in verbinding mot kooplieden, die deze
visschen opkochten hetzij voor de traan of
voor het vleesch. Het groote aantal dezer
visschen die aangeduid werden als Tonijnen
of Noordkapers, gaven aan kuipers en zou-
torshanden vol werk. Het spreekt dus van
zelf, dat
dit ongewone schouwspel
'de belangstelling trok van de bewoners ook
buiten het dorp; zij kwamen dan ook van
iheinden en ver om zich van de juistheid
van die vernomen geruchten te vergewissen.
Nu ligt het verscholen in de onzekerheid
of wel het bewuste schot van dien strooper
dat groote aantal strandwaarts heeft doen
komen, of dat indien niet, geschoten ware
geweest er nog meer waren „verobt". want
het is waargenomen, dat er nog v© -1 meer
voorde kust rondzwommen dan er gestrand
zijn. Doch hoe hel ook zij, het aantal ge
strande exemplaren was zoo groot, dat he.'
juiste aantal nooit, is vastgesteld, want liet
getal vermeerderde zelfs nog op hot strand,
uii'dat velen vuai die visschen >,n hun doods
angst nog jongen wierpen.
De strandvonderij was dus in volle actie
„een reuzembof" zou ieder strandvonder van
dien togenwoordigen tijd gezegd hebben, on
dat was hot inderdaad toen ook.
Toch scheien ook hier dat de verrassing
wol eens te groot kan zijn, en dat men niet
altijd naar de juriste waarde zulke in den
schoot vallende verrassingen van de hand
doet. Er zijn in elk gevai door opkoopers
goede zaken gemaakt, en de plaatselijke we'
vaart ;is er door gebaat geweest, want een
en ander gaf aan werkvolk handen vol
werk
Na afwikkeling van de verkoop van deze
wonderlijke vischvangt, waren de baten na
aftrek van gemaakte onkosten nog zoo, dut
het Gemeentebestuur daarvan een Schoolge
bouw kouden stichten..
Daarover iets te melden zullen wij trach
ten te doen in een der volgende nummer.-
van dit blad.
Noot Redactie: Om vergissing te voot
komen deelen wij mode, dat tonijnen geen
zoogdieren maar visschen zijn. Deze beho
ren tot de familie der mak reel acht igen.
(lat. naam voor tonijnen: Tliynnus thynnus)
Komen meestal voor in de Middellandsche
Zee.
Noordkapers en Dolfijnen zijn zoogdieren
zoodat deze vermoedelijk in 't bovenstaande
stii ik bedorld zullen zijn. Tonijnen zijn het
niet geweest, want deze werpen geen jongen
waarover hier geschreven wordt. Dolfijnen
komen in alle zeeën voor, dit is niet het
geval met Noordkapers, deze leven in de
Noordelijke IJszee.
EEN GECOMBINEERDE JAAR
VERGADERING TE HERRINGEN
VAN DE NED. HERV. (GEREF.) J.V.
.T1MOTHEUS" EN DE KNAPENVEREEN.
.BENJAMIN"
Deze vijfde jaarvergadering werd gehouden in de
Ned. Herv. Kerk te Herkingen.
Aangevangen werd met het gemeenschappelijk
zingen van Ps, 119:5 en 19, waarna de eere-voor
zitter de heer J- Overweel voorging in gebed.
Vervolgens werd gelezen Spreuken 8:1—21.
Een hartelijk welkom werd alle aanwezigen toe
geroepen en de medewerking verzocht voor het
doen slagen dezer vergadering.
Als openingswoord voor dezen avond koos spr.
1 Timotheus 6 20: ,tO, Timothëus, bewaar het
pand u toebetrouwd". Du Apostel Paulus geeft hier
aan Timotheus wenken omtrent het kerkelijk leven.
Niet genoeg zorg kan er besteed worden aan de
beginselen. Spr. stond uitvoerig bij een drietal
punten stil: de persoon, het kostbaar pand en de
dure plicht.
Vele jongelingen vallen af, op wie van toepas
sing is het woord dat de Apostel Paulus bezigde
ten opzichte van Demas. Ze hebben de tegenwoor
dige wereld liefgekregen. Dezen kennen geen zelf
verloochening. Vandaar de zucht van den Apostel:
O, Timotheus, bewaar het pand u toebetrouwd.
Durf toch de consequentie aan; word toch geen
materialist, heb de wereld toch niet lief. Alleen in
Christus kan uw zaligheid liggen.
Hierna volgden de jaarverslagen van secretaris
en penningmeester. Het jaarverslag van den biblio
thecaris was ditmaal in dichtvorm gegoten, wat
zeer in den smaak viel. Alle jaarverslagen werden
onder dank aan de functionarissen goedgekeurd
Daarna werd een gecombineerd jaarverslag van
secretaris en penningmeester der Knapen-Vereen,
ten gehoore gebracht. Ook dit was in dichtvorm en
werd op keurige wijze voorgedragen en oogstte
nogal bijval van de aanwezigen.
Voorts kregen we ten gehoore een inleiding over
„Het groote Avondmaal" (Lucas 14 16—24) door
J. Bestman. Een keurig onderwerp! Jammer dat
inl, wat zacht las, zoodat de verstverwijderden
het niet in zijn geheel konden volgen. In aansluiting
hierop werd nu gezongen Ps. 25 5 en 6, terwijl
gecollecteerd werd, wat heeft opgebracht f 15.76.
De M.V. Dorcas" zong nu nog als toepasselijk
lied bij het geleverde onderwerp „Er is nog plaats"
Dan kregen we een inleiding door F. van den
Ouden (K.V.) „de Verloren Zoon". Deze inlei
ding was door een vader van een der leden der
K.V. geheel op rijm gemaakt. Een pracht onder
werp, waarnaar alle aanwezigen met het grootste
genoegen hebben geluisterd.
Na een korte pauze werd gezongen van 't Bonds
lied het le en 5e couplet. Nu kwamen de afge
vaardigden aan de beurt, n.l. de M.V. „Dorcas"
alhier, de J.V. „Obadja" van St a. h. Haringvliet,
de J.V. „Jehova Nissi" van Middelharnis en de
J.V. „Gloria Patri" van Nieuwe Tonge. Schrifte
lijke felicitaties waren binnen gekomen van de afd.
Ooltgensplaat en Dirksland.
Hierna volgde een inleiding door W. van der
Haar over Stadhouder Willem III. Een keurig
onderwerp en goed voorgedragen. Nu volgde een
Bijb. onderwerp „Goliath verslagen" door W. de
Geus (K.V.). Ook dit mooie, goed hoorbare on
derwerp werd met aandacht gevolgd.
Tenslotte kregen we nog een vrij onderwerp
„het Marxisme" door A. Dorst. Ook dit onder
werp had voor zoover we konden nagaan nogal
belangstelling. Op alle geleverde onderwerpen
werd bespreking gegeven. Vooral het laatste onder
werp ontlokte nogal wat vragen.
De M.V. „Dorcas" lie de aanwezigen nogmaals
een mooi zangnummer hooren en wel „Ga niet
alleen door 't leven".
De voorzitter der J.V. R. Witvliet heeft ten
slotte allen dank gezegd die dezen avond van hun
belangstelling deden blijken, voorts allen die in 't
afgeloopen jaar hun steun verleenden. Tevens ver
zocht hij vele jongeren zich aan te sluiten bij de
J.V.
Op verzoek van iemand, die meeleeft met de
jeugdarbeid werd tenslotte gezongen Ps. 122:3.
waarna de eere-voorzitter eindigde met dankgebed.
De J.V. mag op een uitnemend geslaagden avond
met groote dankbaarheid terugzien, daar alles een
ruslig en gezellig karakter droeg.
NED. HERV. J.V. „PREDIKER
12 13" TE OOLTGENSPLAAT
VIJF JAAR VAN GROOTE ZEGEN.
In de Chr. School hield de Ned. Herv.
Jongelings vereen. „Prediker 12 la haar
jaarvergadering. De leiding van dezen
avond was opgedragen aan den Eere-voor-
zitter, Ds. Kleyne, welke laat zingen Ps. 86
vers 6. Vervolgens wordt gelezen Ps. 119
vers 1—16 en gebeden.
Z.F.env. riep verder alle aanwezigen een
hartelijk welkom toe, hel verhevigt hem
dat zoo velen blijk van belangstelling geven
ter gelegenheid van dit eerste lustrum.
Maar ook is Spr. verwonderd, dat niet meer
deren als lid dezer vereeniging toetreden.
Spr. wensch is dan ook, dat de vrucht van
dezen avond moge zijn, verdubbeling van
het ledental.
Hierna volgt een jaarverslag van den
Secrfc.aris. II. van Rossum, waaruit blijkt
dat 50 vergaderingen zijn gehouden en tal
van onderwerpen behandeld De vereeni
ging telt 12 leden, een van haar beste
krachten moest zij missen door het ver
trek naar elders, haar voorzitter de heer
H. Harti,an.
Hit het verslag van den penningmeester
Van Gurp blijken de ontvangsten te zijn
f 149.25, de uitgaven f 141.77. Saldo f 7.48.
De Bibliothecaris geeft een verslag van
de gekochte en aanwezige boekou.
Al deze verslagen worden onder dank
vastgesteld.
Vervolgens een inleiding van J. Buscoh:
„Jezus in Samaria". Op dit onderwerp
volgde een interessante bespreking.
Alsnu volgt een pauze waarin tractatie
en collecte, welke laatste opbracht f 17.68.
Hierna felicitaties van de Herv. Meisjes-
vereeniging „Martha" door mej. E. Neels,
Geref. Jongelingsvereeniging „Obadja" door
G. J. van Kempen, Geref. Meisjesvereeni-
ging „Bidt en Werkt" door mej. A. Korte-
weg A.J.d., Herv. Knapenvereen. door L. v.
Kempen, allen alhier. Schriftelijke geluk-
vvenschen zijn ingekomen van de Herv J.V.
van Middelharnis en Dirksland.
Nadat C. van Putten een opstel over Don
Frederik had gelezen gaf Joh. van Gurp
een inleiding over het onderwerp „Is gods
dienst privaatzaak?" waarop een korte be
spreking werd toegestaan, ofschoon de
voorzitter meende dat de naam van het
onderwerp niet klopte met den inhoud.
Vervolgens gaf L. Hokke Jz. een inleiding
over „Wat is Christelijk sociaal?"
Een kort slotwoord werd gesproken door
den heer P. den Braber Lzn., die opwekte
tot de leer der vaderen terug te keeren en
als een eenig man te werken voor het wel
zijn van Kerk en Vaderland.
Dank werd gebracht aan Ds. Kleyne, die
trots drukke werkzaamheden tijd wist te
vinden om deze vergadering te leiden.
Voorts is spr. verheugd, dat de vereeniging
in deze 5 jaar groote vorderingen heeft ge
maakt en vele nieuwe leden zich zullen
aansluiten. Nadat door spr. dank is ge
bracht aan allen die aan het welslagen
van deze vergadering medewerkten werd
gezongen Ps. 73 13 en sluit C Korteweg
Lz. met gebed.
PROV. BOND VAN GEITEN-
FOKVEREENIGINGEN
Zaterdag 27 Januari werd te Rotterdam de alge-
meene vergadering van den Provincialen Bond van
Geitenfokvereenigingen geihouden.
Na opening van de vergadering door den Voor
zitter worden de notulen van den secretaris gelezen
en onveranderd goedgekeurd.
Daarna volgt het zeer interessante jaarverslag
van den secretaris, waarvan aan elk der leden een
exemplaar wordt uitgereikt.
De rekening 1933 wordt onveranderd goedge
keurd.
Daarna komt de begrooting in behandeling. Op
voorstel van de afd. Oudenhoorn worden de con
tributies 50 hooger geraamd, terwijl de post uit
gaven voor melkcontrole met 50 wordt verhoogd.
Als bestuurslid wordt verkozen de heer H. Roest
van Nieuw-Helvoet De heer A. van Kleef van
Hoornaar verkreeg 14 stemmen, tegen 24 op den
heer Boon en 2 blanco.
De commissie voor het uitgeven van een eigen
orgaan brengt rapport uit bij monde van den heer
Van den Broek, van Leiden. De conclusie was dat
men over het algemeen niets voelde voor een eigen
orgaan.
De heeren Roest en Hoogdalem spraken nog een
woord van aanbeveling voor „De Geit".
Vervolgens kwamen in behandeling een voorstel
van de afd. Leiden tot verhooging der contributie,
hetwelk werd verworpen, en een voorstel van de
afd. Nieuw-Lekkerland en drie andere afdeelingen
betreffende een verbod om wilde bokken te houden
Het resultaat van de besprekingen was, dat iedere
vereeniging moet trachten een gemeentelijke veror
dening te krijgen, die het houden van wilde bokken
verbiedt. De heer Hoogdalem zal alle vereenigin-
gen hierover inlichten.
Daarna sluiting.
Het prachtige buitengoed van Sir Jeremiah Colman te Merstham (Eng.) geraakte in brand. Het werd totaal verwoest. Lucht-opname
van den brand.
SOMMELSDIJK
RAADSLID
De heer L. J. Buth alhier, benoemd tot lid van
den Raad dezer gemeente in de vacature van den
heer J. A. Slis Jzn., heeft zijn benoeming als zoo
danig aangenomen.
BEVOLKING
Gedurende de maand Januari 1.1. vertrokken uit
deze gemeente 6 personen, 2 personen vestigden
zich alhier, 4 kinderen werden geboren, 3 ingezete
nen stierven terwijl geen huwelijken werden vol
trokken.
HUISSLACHTINGEN
Ter gemeente-secretarie alhier werden vorige
wpek 9 aanvragen ingediend tot het doen van huis
slachting.
PROCESSEN-VERBAAL
Tegen een inwoner dezer gemeente is proces
verbaal opgemaakt wegens het rijden over dat ge
deelte van den Langeweg dat voor het berijden met
rijwielen verboden is, terwijl hem bovendien een
proces-verbaal werd gegeven omdat zijn rijwiel niet
was voorzien van een aeldig rijwielbelastingmerk.
WILHELMINABRUG
Gedurende de maand Januari 1.1. passeerden 17
schepen de Wilhelminabrug dezer gemeente, waar
onder niet begrepen schepen met abonnement en
beurtschepen.
MOND- EN KLAUWZEER
Bij het vee van een landbouwer in de buurtschap
Kralingen alhier, is de besmettelijke veeziekte mond
en klauwzeer geconstateerd
OUDERAVOND
Donderdag 8 Februari a.s„ des avonds 7 uur zal
in hotel Spee alhier ouderavond worden gehouden
voor de openbare lagere school alhier.
MEMENTO MORI!
De 60-jarige H. R. alhier begaf zich 1.1. Zater
dag omstreeks half tien van zijn woning naar de
Kaai. Daar aangekomen werd hij onwel en greep
zich aan een hekje vast, terwijl zich daar bevin
dende personen toeschoten en hem voor vallen kon
den vrijwaren. Onmiddellijk werd hij naar de dok
terswoning vervoerd. Aldaar aangekomen, gaf hij
eenige oogenblikken later den geest. De overledene
was bestuurslid van de Vereeniging Kolenbond
Helpt Elkander" alhier.
MIDDELHARNIS
MUZIEKUITVOERING
Het Muziek-ensemble „Napolitana" zal
een muziekavond geven op Donderdag 15
Februari a.s. in de zaal van hotel Meijei
onder leiding van den heer Joh. YV. Mov-
ser. des avonds 7.30 uur.
S. B. Z.
Woensdag 14 Februari zal er een vergade
ring worden gehouden van de vereeniging
S.B.Z. in het Zondagsschoolgebouw in de
Aerssenstraat te Sommelsdijk.
KINDJE TE WATER
Vrijdagmiddag viel een 3-jarig meisje
achter de ouderlijke woning aan den Oost
dijk in de watering. Het dreef tot nabij hei
watergemaal aan de Kaaidreef weg. De
heer Witte, die daar juist voorbij kwam en
het kind drijvende zag, sprong te water en
had het genoegen haar te redden, en zag
tevens, tot zijn groote verbazing, dat hei
zijn eigen dochtertje was. Het is te begrij
pen dat zijn blijdschap groot was.
WERKLOOS
Bij den correspondent der arbeidsbemid
deling hebben zich als werkloos opgegeven
63 landarbeiders, 9 transportarbeiders, 11
diepzeevisschers, 4 letterzetters, 5 timmer
lieden, 7 metselaars, 2 schilders, 2 opper
mannen, 1 kabelmonteur, 1 boekbinder, 1
borstelmaker, 2 pakhuisknechts, 2 schippers
knechts. Totaal 110 personen.
Historisch verhaal over de gebeurtenissen
van 1830—1833
Door J. SNOEP Jr.
(10
Maar "t werd spoedig anders.
Er kwam verzet en dat verzet werd steeds
krachtiger.
Vele Rooinsohe geestelijken, inzonderheid
do bisschop van Gent, bleken met groeen
den tegenzin de wetten en bevelen van een
Protestantsch vorst te gehoorzamen. België
was een Roomsche natie; de invloed dei-
geestelijken was groot, en daarom nam 't
verzet steeds toe in kracht en beteekenis.
Ook werden weldra andere grieven open
baar.
Waarom was 't nu een Vereenigd Konink
rijk der Nederlanden geworden waarom
heette de nieuwe staat niet België? En
waarom had de Belgische vlag plaats moe
ten maken voor 't rood-wit-blauw der Hol
landers?
Aoh, de bezwaren en grieven vermeer
derden met de maand; het Haagsche Bin
nenhof was een politiële slagveld geworden,
waar de afgevaardigden van Noord en Zuid
elkander fel bekampten
't Was een moeilijke tijd. Door den strijd
tegen Napoleon was de toestand der schat
kist bedroevend; de oogst van 1816 mis
lukte heel de hemel was vol donkere
wolken en t onweder gromde reeds van ver.
Voor welk een moeilijke taak stond Wil
lem I! Hij wilde zoowel Noord als Zuid be
vredigen, met t gevolg, dat men overal
steeds meer ontevreden werd.
Van 1817—1820 was 't tamelijk kalm en
rustig, maar in laatstgenoemd jaar stak de
tegenwerking met veraieuwe kracht 't hoofd
op 't onweder schoen met snellen spoed
naderbij te komen.
Vijf jaar had nu de vereeniging bestaan.
En 't resnltaat was, dat de twee door één
band soamgesnoerde volken elkander steeds
minder begrepen en immer feller bestreden
De Belgen waren niet tevreden over de
belastingwetten, die naar zij beweerden voor
hen zeer nadeelig en onrechtvaardig waren.
De koloniën van Nederland bleken een
groote schadepost te zijn waarom werd
maar niet besloten ze te verkoopen aan den
hoogs t b ie dende
Met ongemecne bekwaamheid en groote
nauwgezetheid gaf Willem I zich aan de
behartiging der belangen van beide deelen
van zijn rijk, maar beter werd de toestand
niet.
Neen, er haperde iets aan de samenwer
king, er haperde alles aan! Van een samen-
loven was geen sprake; menigmaal zocht
zoowel Noord als Zuid voor zichzelf het
beste zonder te vragen of dit de gemeen
schappelijke zaak ten goede kwam.
De mannen van de pen mochten dan al
met prachtige zwierletters op 't geduldige
paper heblxm neergeschreven: „De ver
eeniging zal volkomen en innig zijn, zoortat
de beide landen slechts één enkelen Staat
zullen uitmaken" in de werkelijkheid
kwam van die „volkomenheid" even bitter
weinig terecht als van die „innigheid".
Grootvader Rijkers was maar een een
voudig man, die blij was in zijn jeugd lezen
en schrijven geleerd te hebben. Van al de
groote, mooie woorden, te Weenieu gespro
ken, begreep hij maar heel weinig. Maar al
zeiden ook alie grooten der aarde, dat Ne
derland en België voortaan „vereenigd"
zouden zijn de oude Rijkers geloofde er
niets van. Hij kende België; in zijn jongen
tijd had hij meermalen dit land doortrokken,
en hoeveel ook in dit volk te waardeeren
viel 't was een ander volk dan het Ne-
derlandsohe.
Een volk wordt nu eenmaal niet gemaakt;
zooals elk mensoh wordt ook elk volk op
Gods tijd geboren dat geloofde Rijkers
stellig. En even zeker als de mensoh niet
scheiden mag wat God heeft vereenigd
evep zeker komt 't den mensoh niet toe de
grenzen tusschen twee volken uit te wis-
scihen en dan te zeggen; voortaan zal dit
één volk zijn.
Dom nee Van Kooten dacht over de ver
eeniging van 1815 heel anders; de bezwaren
van Rijkers noemde hij denkbeeldig of over
dreven maar waren de laatste jaren niet
een droeve bevestiging van de overtuiging,
die de schrandere grijsaard uit de Bree
straat altijd had uitgesproken?
De Belgische grieven werden met 't jaar
talrijker en ernstiger, en de toon, waarop
ze bekend werden gemaakt, immer feller
en vijandelij ker.
Men voelde 't als een groote beleedlging,
dat 't Nederlandsoh als de offdcieele taal
werd beschouwd, en op vaak grove wijze
gaven vele schrijvers aan hun verontwaar
diging lucht.
De Brusselsche referendaris De Potter
verwierf groote vermaardheid door alle ge
legenheden aan te grijpen om zijn haat te
gen Nederland en den „Hollandschen
Koning" te luchten; hij maakte 't eindelijk
zóó erg, dat hij tot gevangenisstraf werd
veroordeeld. Maar toen hij zijn kerker ver
liet, weid hij als martelaar en nationale
held door duizenden begroet.
Noen. Noord en Zuid verstonden elkan
der niet, en de klove werd steeds wijder en
dieper. De afgevaardigden, die in Den Haag
samenkwamen ter behartiging van de ge
meen happelijke belangen, bestreden el
kander als vijandige partijen. Telkens wer
den den Koning adressen aangeboden,
waarin de Belgische bevolking zich beklaag
de over onrecht en hoon. Binnen enkele da
gen waren die adressen van 70.000 hand-
toekeningen voorzien, en de voorstanders
merkten snoevend op, dat men wel kans
zag 300.000 handteekeningen te verzamelen
Er was met de Belgen en met vele van
hun woordvoerders geen huis meer te hou
den. En als een oorlogsverklaring klonk
door heel 't land 't woord van Gijshort
Karei van Hogendorp: „Wanneer de Zui d
Nederlandsehe afgevaardigden ons .toevoe
gen: Wij willen u niet, dan antwoorden wij:
wij hebben u niet noodigl"
De vereeniging werd een bespotting en
een verachting in de Belgische steden
schold 't achterhuurtvolk op de „Hobland-
sche kaaskoppen"
Dat volk werd opgezweept door even
dwaze als gevaarlijke heethoofden. De on
zinnigste verhalen werden onder de menig
te verspreid en geloofd. De „Hoilandsche
Koning" moest zich ten behoeve van zijn
gezondheid gedurig baden in het bloed van
jonge kinderen, werd geheimzinnig gefluis
terd. En een oproerzaaier dreigde luid:
„Eén minuut slechts is er noodig om een
koord om den Vorstelijken hals te leggen
of om een Lodewijk XVI aan de plank der
guillotine te hechten",,
GEREF. GEMEENTE
Donderdagavond 6.30 uur zal in het
kerkgebouw der Geref. Gemeente gepredikt
worden door Ds. A. de Blois uit Dirksland.
COLLECTE THEOLOGISCHE SCHOOL
De gehouden collecte in de Chr. Gerei.
Kerk ton hate van de Theologische school
te Apeldoorn heeft opgebracht de som van
ruim f 52.
KUNSTMESTAANVOER
In de Kaai is alhier gearriveerd een
sleepschip inhoudende 1500 ton kunstmest.
Dit is het grootste schip dat hier ooit in dp
Kaai is geweest.
VERGADERINGEN
Dinsdag 1 Maart des avonds 7 uur zal in
de Chr. School, voor den Chr. Vrouwen
bond een rede uitgesproken worden door
Ds. Fokkema.
Dinsdag 8 Maart 's avonds 7 uur zal voor
de Geref. Jongelingsvereen. in het Zondags-
gebouw „Rehoboth" gesproken worden dom
den heer Francken uit Utrecht
OVERTREDING WARENWET
Tegen enkele slagers in deze gemeente is
door de daartoe aangestelde controleur Pro
cesverbaal opgemaakt wegens overtreding
van de Warenwet.
GEREF. MANNENVER. „CALVIJN"
De Geref. Mannenver. Calyijn houdt een
vergadering op Donderdag 8 Febr. a.s. des
avonds 8 uur. Onderwerp: „Richteren", door
den heer Schroots.
OOLTGENSPLAAT
LOOP DER BEVOLKING GEDURENDE
JANUARI 1934
Ingekomen persbnen: Jan Jordaan van
Zwijndrecht; Tymen Vinke van Broek op
Langendijk; Pieter van Splunter en gezin
van Bergh; Jannetje van Dam van Middei
harnis; Barendina de Wachter van Stad
aan 't Haringvliet.
Vertrokken personen: Neeltje Kreeft naar
Oude-Tonge; Maria van Oostenbrugge naar
Nieuwe-Tongo; Johannis de Vos naar Delft;
Huibrecht Kruik en gezin naar Voorburg;
Saartje Donkersloot naar Den Bommel.
DIENSTPLICHT
Door den Commissaris der Koningin in
deze Provincie is bij besluit van 26 Januari
1934. A. No. 9 (4e afd.) aan de volgende in
geschrevenen der lichting 1935 voor goed
vrijstelling van den dienstplicht verleemt
wegens broederdienst: Arend de Bonte.
Klaas Duim, Willem C. van Gurp, Marinus
A. Hack, Magchipl Kagchelland, Gerrit J
van Kempen, Pipter van Kempen, Johannis
Koppenaal, Gerrit van Nimwegen, Johannis
Okker, Jan Pollemans, Jan van Putten Cz
Jacobus Stoop, Eliza van Oer Veer, Laurens
Vermaat Wz. Abraham de Vos Jz„ Adrianus
W. van der Welle Az. en Hendrik Ypelaar
De volgende dienstplichtigen der lich
ting 1934 zijn opgeroepen om voor eerste
oefening op 19 Maart a.s. onder de wanenen
te komen: H. G. J. Dapper, 14e Regt. Inf. fp
Bergen op Zoom; Franciseus J. Janssen,
Regt. Genietroepen, Me Ratj. te Utrecht, Jo
hannis J. Kroon, 6e Regt. Inf. te Breda.
Hymen L. Schilperoort, 14e Regt. Inf. tp
Bergen op Zoom.
WINTERLEZING
Op Woensdag 14 Februari a.s. des avonds
6.30 uur hoopt Ds. W. J. J. Velders, Geref.
predikant te Rotterdam in de Ned. Herv.
Kerk alhier een winterlezing te houden,
over het. onderwerp: De wederopbouw van
Palestina.
BAKKERSNACHT ARBEID
Door Joh. Kosten, broodbakker alhier, is
bij den burgemeester een aanvraag om ver
gunning voor bakkersnachtarbeid inge
diend.
ARBEIDSBEMIDDELING
Bij den agent der arbeidsbemiddeling al
hier stonden op 31 Januari j.l. 222 werk loer»
zen ingeschreven.
HANDELSBERICHT
Sedert de laatste opgaaf zijn verscheept
105.000 kg. uien en 22.000 kg. aardappelen.
OUDE TONGE
ONGEVALLEN
Zaterdagavond had de heer B. van Rumpt van
Stad aan 't Haringvliet, die uit de richting Achthui
zen naar Oude Tonge reed, het ongeluk op den
Magdalenadijk alhier n et zijn motor te slippen.
Genoemde persoon kwam hierdoor te vallen en ge
raakte onder de motor. Door eenige voorbijgangers,
die getuige waren van dit ongeval, werd het slacht
offer opgenomen, waarna bleek dat hij eenige hoofd
wonden had opgeloopen. Per auto is hij daarna
huiswaarts vervoerd.
p— Tijdens het haversnijden in de schuur van den
heer A. C. de Lint had de heer D. de Been alhier
het ongeluk zich zoodanig in een der vingers te
snijden, dat de geneeskundige hulp van Dr. Parree
moest worden ingeroepen.
BEURSBERICHT
Op de Vrijdag j.l. alhier gehouden beurs werden
de navolgende prijzen genoteerd: aardappelen f 2,
grove aardappelen f 0.90, poters f 0.90 per H.L.;
uien f 1.20, drielingen f 0.40 per 60 K.G.; koepeen
f 1.20 per H.L., schokkererwten f 0.13—0.15, erw
ten (kl. gr.) f 0.09—0.10, bruine boonen f 0.08—
0.09, maanzaad f 0.17—0.18, haver f 0.05—0.06
per K.G.
ARBEIDSBEMIDDELING
In de afgeloopen week meldden zich bij den
agent der Arbeidsbemiddeling als werkloos aan:
174 landarbeiders, 4 landbouw knechts, 2 transport
arbeiders, 1 timmerman en 1 chauffeur, terwij} 8
personen in de werkverschaffing werden te Wérk'-
gesteld.
CURSUS HUISVLUT
Maandagmorgen j.l. is namens de Ontwikkelings-
Commissie de cursus „Huisvlijt voor jeugdige werk-
loozen" door den burgemeester alhier geopend, en
wel des voorm. te 11 uur in het Patronaatsgebouw
en des nam. te 2 uur in het gebouw der Oude
School. Leeraar van deze cursus is de heer Tilburg,
die tot den burgemeester het verzoek had gericht
deze cursus op officieele wijze te openen, aan welk
verzoek dcor Z. Ed. Achtb. zeer gaarne werd vol
daan.
Aan het gesprokene door den burgemeester ont-
leenen wij het volgende:
Wij leven in een zeer moeilijke tijd, met zeer
vele onoplosbare problemen, waarvan wij de werk
loosheid als het ernstigste gevolg kunnen nemen.
Het ernstige gevolg van deze werkloosheid Is de
moreele inzinking bij de menschen, die graag willen
arbeiden doch nergens werk kunnen vinden.
Het is daarom zoo goed, aldus spr., dat vooral
de jongere menschen kunnen toonen dat zij toch
nog wel iets presteeren, en het was volgens hem
dan ook een buitengewoon verblijdend verschijn
sel. dat zoovelen aan deze cursus deelnemen; door
geregeld bezoeken van deze cursus kunnen vele
van hen toonen dat het him ernst is, en dat zij er
ook wel van doordrongen zijn dat van al het ge
leerde in hun schooljaren, waaraan zoo goed als
geen aandacht meer geschonken is, veel is verloren
gegaan.
Spr. wees vervolgens nog op de medewerking
die zij van het onderwijzend personeel der beide
scholen mochten ontvangen en bracht hen, evenals
den heer Tilburg, hiervoor namens bovengenoemde
commissie zijn oprechten dank. Ook aan het be
stuur van het Patronaatsgebouw werd voor het be
schikbaar stellen hiervan dank gebracht.
Vervolgens sprak Pastoor Janus nog enkele
woorden tot de cursisten en spoorde hen aan deze
cursus zoo geregeld mogelijk te bezoeken.
Namens de cursisten werd én in het Patronaats
gebouw én in de Oude School door een van hen
het woord gevoerd tot den burgemeester. Voor zijn
ijverig streven en het geven van zijn volle mede
werking om een cursus als deze in het leven te roe
pen, werd hem dan ook hartelijk dank gebracht.
De Koniirer was er echt-er van overtuigd,
d-at. het. éohte Belgische volk in zijn breed e
geledingen Nederland en Oranje niet vijan
dig kon zijn. Daartoe basitond ook geen oor
zaak. want de Koning had immers alles ge
daan wat maar diienen kon tot vermeerde
ring der welvaart van zijn nieuwe onder
danen? Werd zelfs in Nederland niet meer
malen gefluisterd, dat VVvIlem I hierin zóó
ver ging, dat hij soms trachtte 't Zuiden
vooruit te helpen ten koste van de belan
gen van 't Noorden?
Daarom kon de Koning niet gelooven, dat
de toestand zóó gespannen en ernstig was
als sommige uitingen wel zouden doen den
ken. 't Volk werd opgeruid en opgezweept,
maar 't was en bleef z ij n volk, dat hij naar
tijden van geluk en voorspoed leiden wilde
Willem I trok naar 't Zuiden; van de eene
stad gng hij naar de andere; en zijn ver
wachting werd niet lieschaamd. Men juichte
hem toe; overal waar hij verscheen barstte
de volksjubel los. Luik, dat bekend stond
aks een broeinest van tegenstand, bereidde
den Vorst de meest grootsohe ontvangst en
de hartelijkste begroeting.
Dankbaar en voldaan reisde de Koning
naar Den Haag terug; op de treffendste
wijze had toet Belgische volk van zijn ver
khocihtheïd aan 't Oranjehuis blijk gegeven
hij wilde met volle toewijding werken
't in hem gestelde vertrouwen niet te be
schamen......:...
Maar spoedig fewam de vreeselijke ont
goocheling.
Al donkerder werd die staatkundige he
mel; telkens weer flitste 't bliksemlicht
langs 't sombere zwerk het onweder
kwam steeds na^er
Do tegenwerking, de omkeening, de revo-i
lutie z^t in de lucht, en geen menschenhanti
was bij machte 't opkomend noodweer af ie
wenden.
Na den val van Napoleon was 't oude
Europa niet tot rust te brengen. Telkens
weer stak het i-oode revoluties pook den kop
op, en 't ergste was wel, dat velen zich van
't groote gevaar niet bewust waren.
Toch waren er wel, tie met bange zorg
in 't hart de toekomst tegemoet zagen. In
Mei 1830 sprak een Fransch minister op een
feest in 't prachtige Palais-Royal„Wij dan
sen op een vulkaan'", en reeds twee maan
den later ging deze sombere profetie in
vreeselijke vervulling.
Plots werd de revolutiefakkel In 't Fran-
sche staatsgebouw geworpen en 't fel-op
laaien de vuur vond voedsel in overvloed.
Men dacht eerst 't verzet tegen de regie
ring gemakkelijk te kunnen onderdrukken,
maar een ontzettende burgerkrijg ont
brandde in alle kracht. „Weg met de mi
nisters!" was de kreet geweest van eenige
honderden ontevredenen, maar weldra zwol
die kreet aan en eischten honderdduizen
den: „Weg met de Bourbons!" Frankrijk
ging voor 't Huis Bourbon verloren en de
troon werd bestegen door dien Hertog van
Orleans.
Dat was de groote gebeurtenis in Frank
rijk; maar deze opstand van 't volk sloeg
spoedig naar andere landen over.
En ook voor 't Koninkrijk der Vereenig*te
Nederlanden zou deze gebeurtenis vérstrek
kende gevolgen hebben
.(Wordt vervolgd.)
NIEUWE T<
ARBEI
Bij den ag<
stondeh f.1. Zat
schreven
SCHIETi
In verband
0. L. Scljopl all
dertlagavoncl Vi
gen der B.V.L.
HAI
De i vorige w
2200 halen uien,
aardapptelen
VE
De heer C. S
het woonhuis
Lukaart, aan d
Verkocht aan d<
Dè heer J.
ceel tuingrond
hands verkoe)
Zielst J.Jz.
DIRKSLAND
Door B. en W
beek ingevolge de
tot het oprichten
ceel kadastraal be
en gelegen aan hs
genmakerij zal eei
geplaatst.
Zaterdag j.l. s;
Arbeidsbemiddelir
1 metselaar, 2 tin
103 werkloozen
VI
Deze week zal
ïoozen en armlas
J. Kaslander in d
son en die daarvot
Donderdagmorgen
HERKINGEf
De Ned. He
„Dorcas" hoop
dezer des avoi
5de jaarvergad
Herv. Kerk, 01
yoorz., den Eer
ONTS
Pe Kerkelijl
Kerk, de heer
gens langdurig
aangevraagd
DIEFSTA
Bij den heer
door enkele jor
ontvreemd. De
tie. De daders
de keus gestelc
VERLOI
Een dochtert,
verloor vorige i
Later werd he
het de eigenan
De ingeschre'
nl. T. Bertman
op een daarto
vrijgesteld van
derdienst,
HUISVLL
Bijzondere ot
zal er op de la
of de eerste Zi
lokalen van d<
vlijttentoonstel
was een goed
te trachten een
organiseeren. V
Ïoozen, zijn doe
en hebben de
best gedaan in
lei luxe en hu
en ander beloc
is te hopen, c
mogen verleer
naam maar oc
van de straat
binnenkort op
komen en mee
ze tentoonstell
zorge zooveel
werkstuk gere
SCHIEI
De schietoef
gen" van den
len voorloopig
dagavond van
zet De schieti
in de uienlood:
toe welwillend
zeven tot ha
der leden is
MELISSAN
Donderdaga
linge Hulp bi
zesde jaarver;
M. v. d. Werf.
De voorzitte
de de vergade
waarna de se
notulen der vi
ke onverandei
na las de sec
vereeniging v
eeniging nog
op 31 Dec. If
3933 bedroeg
groei in leden
stuursvergadc
klaringen we
een ziekenhui
twee voor Dr
Dr Huisman
Uit het fins
meester bleel
ging zat Hoe\
contribute is
toch vooruit,
droegen f 24:
batig saldo
in. kas 31 De
kas op 31 D<
Hierna bra
monde van
Spr, bracht iu
meester voor
geerde de rel
Op voorstel
ge discussie
de 3 a 4 maai
Hierop volf
wezigen (132
eenige sigaie
Na de pauz
vervulling
gekozen wen
van den Raa
Dr G. Hnism
Bij de ri n<
gen g-steld,
ziekenhuis te
Ion van con
door den vooi
half ell' sloot
T
