Scmim op FiaRRee.
ROTSMA
Van Ouddorp tot De Plaat
jZafidschaps/oto 'f
HOOPT 000 HEDEN EER CAMERA BIJ
De strijd op de
Kalimarkt ontbrand.
woordigers dezer partij met alle middelen hebben
gepoogd, de zaak te doen mislukken. Ook na
dat ik een bespreking op het Bureau van het
Centraal Comité met den heer Den Ouden en
in een schrijven aan de partijleiding gevraagd
had maatregelen te nemen, ging men voort
op den ingeslagen weg, want, zoo luidde het
antwoord: de Hervormde School is overbodig.
Ik heb toen gewaarschuwd voor de politieke
gevolgen, doch het bleek ,dat de A. R. partij
zich ook in deze zaak in dienst stelde van de
kerkelijke groep, die er de leiding heeft.
De heer A. noemt het de werking eener splijt
zwam, wanneer er Hervormde, dus kerkelijke
scholen worden opgericht. Hij schijnt te ver
geten, dat hij zelf aan een kerkelijke school
werkzaam is en dat zeer velen zijner geestver
wanten voorstanders van zulke scholen zijn. Al
leen uit tactische overwegingen van uitbreiding
van eigen invloedssfeer werkt men samen met
anderen. Geldt hier misschien: Quod licet Jovi,
non licet bovi, m.a.w, wij mogen wel kerkelijke
scholen oprichten, maar gij niet Hij houde het
ons ten goede, dat wij zelf uitmaken, volgens
welke methoden wij de jeugd onzer kerk voor
het Chr. Onderwijs kunnen winnen. Indien de
practijk zegt, dat alleen een' eigen school kans
van slagen heeft, dan dient deze weg gevolgd
te worden.
De heer A. ontkent blijkbaar ons recht om
Hervormde scholen op te richten. Allerlei be
schuldigingen werpt hij den stichters naar het
hoofd. Wij zijn sluipmoordenaars met een vroom
Christelijk kleed, schijnvromen, menschen zon
der liefde tot de eeuwige beginselen, doch met
veel eigenliefde en zelfzucht, pure egoïsten,
jagers naar eigen roem en aanzien', Mammon-
dienaarsDaar kunnen we het voorloopig wel
mee doen, geloof ik. Ik ben echter niet van plan,
me van al deze invectieven ook maar het minste
aan te trekken, hoewel een flink deel er van
wel voor mij bestemd zal zijn, daar ik te M>id-
delharnis als bestuurslid en te Stellendam als
hoofd mijn aandeel heb gehad in de stichting
dezer scholen. Roem en aanzien was er ove
rigens heel weinig aan te verdienen, wel smaad
en hoon. Als de 'heer A. denkt, dat wij deze
scholen voor ons plezier hebben opgericht, dan
geeft hij blijk weinig kennis te dracfen van wat
er aan een Schoolstichting vast zit. En wat al
die andere fraaie woorden betreft, daarover
debatteert men niet, die neemt men voor ken
nisgeving aan. Zij illustreeren alleen, welk een
verbittering er in sommige kringen tegen deze
scholen heerscht. En waarom nu? Enkel en
alleen, omdat de Geref. scholen te Middelharnis
en Stellendam eenige leerlingen verloren, die
op een Hervormde School thuisbehooren. Men
neemt ons kwalijk, dat wij de in de Hervormde
Kerk gedoopte kinderen opeischen voor onze
Hervormde Scholen Wat doen de Gerefor
meerden als ze een eigen school hebben Heeft
niet A.'s eigen schoolbestuur leerlingen onttrok
ken aan de School met den Bijbel te Sommels-
dijk, hetgeen hij de Groen van Prinstererschool
zoo euvel duidt Eischen zij ook niet voor hun
eigen school hun gedoopte kinderen op
De heer A. brengt ook de poging van den
heer Van der Waal ter sprake van 2 jaar terug.
Deze riep in de „Maas" de collega's op tot
stichting van een Scholenbond en schreef, dat
de verdrietelijkheden, die sommigen hadden ge
had door de stichting der nieuwe scholen, geen
beletsel mochten zijn. Precies dus het tegen
overgestelde van den heer A. En wat bleek
tenslotte Dat niet de Hervormden de zaak
toen gesaboteerd hebben, zooals de heer A. voor
geeft, doch juist de engere geestverwanten van
den heer Van der Waal er niets voor voelden
Ik heb toen met den heer Van der Waal de
zaak besproken en in „Eilandennieuws" er voor
gepleit, doch er was geen gang in te krijgen
De heer A. heeft dus ook hier de zaken op
hun kop gezet.
De inzender meent, dat door de actie der
Hervormden onherstelbare schade is toegebracht
aan het Chr. Onderwijs op Flakkee. We moeten
i eerlijk bekennen niet te begrijpen, hoe dit mo-
1 gelijk is. Ik stel voor aan onze tegenstanders
van de Openbare School te vragen, hoe zij hier-
over denken. Het antwoord zal niet twijfelachtig
zijn, gezien de geweldige actie, die men van die
zijde tegen' ons gevoerd heeft. Op Stellendam
werden 80 kinderen aan de Openbare School
onttrokken, die anders nooit naar de Chr. School
waren gegaan. En in Middelharnis neemt het
aantal, dat de O. S. verlaat, ook langzaam doch
zeker toe. Hoe men nu van verlies voor het
Chr. Onderwijs kan spreken, is ons een raadsel.
Als hij geschreven had: onze Geref. Scholen ver.
liezen van hun invloed, dan had hij gelijk gehad,
doch het Chr. Onderwijs is daarmee niet iden
tiek Naar ruwe schatting behoort nog geen
derde deel der leerlingen van de Chr. Scholen
op Flakkee tot de Geref. Kerken. Daar nagenoeg
alle Geref. kinderen een Chr. School bezoeken,
moet uitbreiding van het Chr. Onderwijs dus
van Hervormde zijde komen. Voerden w ij geen
actie, dan stond derhalve de uitbreiding stop,
daar de Gereformeerden, dat leert de praktijk,
den greep op de groote Hervormde massa onzer
dorpen niet hebben.
Tenslotte lanceert de heer A. nog een aantal
verdachtmakingen als zouden de nieuwe scholen
met ongeoorloofde middelen aan hun leerlingen
gekomen zijn. Hij kan dit echter alleen „met
aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ge-
looven" en is dus niet in staat iets te bewijzen.
Ik zou echter gaarne zien, dat de heer A. eens
waarmaakte, dat wij kinderen met diaconiegeld
hebben gekocht en dat wij andere dan princi-
pieeie bezwaren tegen de bestaande scholen
hebben ingebracht. Wij verhelen onze menschen
niet, dat er kerkelijke en theologische verschil
punten bestaan, hetgeen nog onlangs Prof. Vis.
scher in het Geref. Weekblad overtuigend heeft
aangetoond, doch het is voor ons een eerezaak,
als wij van minderwaardige practijken worden
beschuldigt. Het schijnt, dat „Volksonderwijs"
school maakt
Alles bijeengenomen, concludeeren we, dat de
heer A. en zijn medestanders niet alle Geref.
zijn het met hem eens, dat bleek wel ter ver
gadering, waar meerderen aanwezig waren en
niemand de bezwaren van den heer A. naar
voren bracht hun bezwaren tegen de nieuwe
scholen overbrengen op den Scholenbond en
niet wenschen mee te werken. Het zij zoo. We
hopen, dat deze niettemin tot stand zal komen
en onder Gods zegen een gunstig resultaat zal
afwerpen voor het Chr. Onderwijs.
Met dank voor de plaatsing, verblijf ik,
Uw dw. dr.,
A. VAN E|CK,
Hoofd der Herv. School,
Stellendam.
SOMMELSDIJK. Gedurende de maand Juni
1.1. vestigden zich alhier 10 personen, 19 inge
zetenen verlieten deze gemeente; 5 kinderen
werden geboren, 6 huwelijken werden voltrok
ken, terwijl geen enkel sterfgeval plaats vond.
De landbouwersknecht L. v. P. had het
ongeluk van een voer hooi te vallen. Hij bekwam
verschillende inwendige kneuzingen, tengevolge
waarvan geneeskundige hulp dringend nood
zakelijk was.
De Wilhelminabrug dezer gemeente werd
in de maand Juni gepasseerd door 17 schepen.
Hieronder zijn niet begrepen schepen met abon
nement en beurtschepen.
Bij den agent der Arbeidsbemiddeling dezer
gemeente stonden 1.1. Zaterdag ingeschreven:
6 landarbeiders, 2 transportarbeiders, 1 land
bouwersknecht, 1 los werkman en 1 machinist
groote vaart.
MIDDELHARNIS.f Tot voorzitter der Ge
zondheidscommissie is voor een tijdperk van
5 jaren herbenoemd Notaris L. van der Sluys
te Dirksland.
f Uitslag toelatingsexamen RH.B.S.
A. Arends, A. den Hollander, M. de Jager,
A. Kerling, W. Roert, R. Tichelman en J.
Vrijdaghs, allen wonende alhier; W. van Driel
en J. van der Velde, te Sommelsdijk; G. van
Gangelen te Dirksland; G. Huisman en M. Kort
te Melissant; J. Mijs te Den Bommel.
f De bevolking bestond op 31 December
1932 uit 4497" personen; deze vermeerderde in
het eerste halfjaar met personen die uit een
andere gemeente kwamen met 89 en door ge
boorte met 36. Verminderde door vertrek met
103 en door overlijden met 20. De bevolking
vermeerderde dus met 2 personen en bedraagt
thans 4499 personen.
Zaterdagavond werd aan het havenhoofd
een vriendschappelijke wedstrijd waterpolo uit
gevoerd door V.Z.C. uit Vlaardingen en M.Z.C.
alhier, welke eindigde met einduitslag 2—2.
Door de stoomboot „Middelharnis" zijn
de vorige week de eerste nieuwe aardappelen
(200 kisten) vervoerd, met bestemming 's-Gra-
venhage.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Vanuit
dze gemeente werden de vorige week vervoerd
400 H.L. aardappelen.
Bij den agent der Arbeidsbemiddeling ston
den de vorige week 3 werkloozen ingeschreven.
Woensdag 12 Juli a.s., des avonds 6 uur,
zal de motorbrandspuit beproefd worden.
A. C. K. had het ongeluk bij het afstappen
van de fiets zijn been te kneuzen. Geneeskundige
hulp was noodzakelijk.
Loop der bevolking in de maand Juni.
Ingekomen: Hendrikus Petrus Godri en gezin
van Rotterdam, Laurientje Bruggeman van
Dirksland.
Vertrokken: Maria Jacoba Holleman en Maat
je Florijp, beiden naar Den Bommel.
Bij publicatie wordt bekend gemaakt, dat
op Zaterdag 8 Juli a.s., des namiddags 2 uur,
ten huize van den gemeente-geneesheer gelegen
heid is tot kostelooze in- en herinenting.
Maandagavond j.l. had aan den Stadschen
dijk nabij den wegwijzer een aanrijding van twee
fietsers plaats. Doordat de voorste persoon geen
richting aangaf, reed de achter hem aankomende
W. P. van hier tegen zijn achterwiel, met het
gevolg, dat beiden' tegen den grond sloegen. Met
enkel materieele schade liep het ongeluk af.
Voetbalnieuws. Zaterdag j.l. speelde
V.V.S. I een wedstrijd te Ooltgensplaat tegen
„De Zwervers" aldaar. Eindstand 5—3 voor
„De Zwervers". „De Zwervers" II speelde al
hier tegen V.V.S. II, stand 3-0 voor V.V.S.
Zaterdag krijgt V.V.S. I bezoek van H.V.V. I
van Herkingen en gaat V.V.S. II naar H.V.V. II.
Donderdag speelde V.V.S. I een wedstrijd tegen
£èmbinatie van Flakkee II en III. Na een mooien
strijd werd de uitslag 8—7 voor Flakkee.
OOLTGENSPLAAT. De weegbrug aan de
Kaai is weder goedgekeurd; die aan de Gala-
theesche haven is afgekeurd.
Het 3-jarig dochtertje van den commission-
nair A. H. geraakte spelenderwijze in de volle
haven. Nadat het kind een paar malen was
ondergedoken, kwam op het hulpgeroep van een
broertje de landbouwer A. N. aangeloopen,
welke het genoegen mocht smaken het kind be
houden op het droge te brengen.
Loop der bevolking in de maand Juni.
Vertrokken Marie Donkersloot naar Slie-
drecht, Pieternella van Everdink naar Voorburg.
Ingekomen: Katharina Brands van 's-Graven-
zande, Wed. Jan van den Berg van Den Bom
mel, Lamberta Verburg van Rotterdam.
De timmerman J. Rademaker heeft dezer
dagen een struik aardappelen gedolven, waar-
aam 52 stuks, w.o. 20 stuks groote.
OUDE TONGE. Loop der bevolking in dq
maand Juni,
Vertrokken Adriaantje van der Veer naar
Dirksland, Ewoud P. van der Vliet naar Her
kingen, Adriana van der Splunder naar Oud
dorp, Sietje Koster naar Middelharnis, Pieter
L. Bervoets naar Dantumadeel.
Ingekomen Pieter A. van Tilburg uit Oister-
wijk. Dirk Eschauzier én gezin uit Leiden,
Teuntje E. Nieuwaal uit Ooltgensplaat.
Gedurende het steenlossen, verwondde
de heer W. Verweij zich zoodanig aan zijn
hand, dat geneeskundige hulp noodzakelijk was.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer C.
A. Holleman, slaagde te 's Gravenhage voor
het examen „Gemeente-financiën", afgenomen
door de Nederlandsche Vereeniging voor Ge
meentebelangen.
Het zoontje van den heer L. Fluit, alhier
kwam met zijn rijwiel in de Voorstraat te vallen
en kwam zoodanig met een paal in aanraking,
dat hij een bloedende hoofdwonde opliep. Mej.
v. d. Voorde alhier, verleende eerste hulp, waar
na hij zich onder behandeling van Dr. Parree
moest stellen.
De Edelachtb. Heer burgemeester Vooys
alhier, is voor de dit jaar te houden examens
voor het politie-diploma, die begin September te
Amsterdam zullen worden gehouden en uitgaan
de van den Alg. Ned. Pol. Bond, wederom be
noemd tot lid van de Examencommissie.
Gasvergiftiging. In den nacht van Zater
dag op Zondag j.l. heeft zich in het huis van
den heer A. v. Noord Wz. staande aan de
Schoolstraat alhier een gasvergiftiging voorge
daan, waarbij gelukkig geen menschenlevens
vielen te betreuren.
Te 4.30 v.m. werd de fam. gewekt door ge
schrei van het jongste dochtertje dat inmiddels
naar buiten was geloopen en daar het bewust
zijn verloor. Bij nader onderzoek ontdekten de
ouders van dat kind dat nog 2 kinderen bewus
teloos warén tengevolge van het openstaan van
de gaskraan in de keuken, zich bevindende on
der het slaapvertrek der kinderen.
Terstond werden maatregelen genomen, die
bij de kinderen het bewustzijn weer terug deed
keeren en zoo liep dit incident dat zeer zeker
ernstige gevolgen had kunnen hebben nog be
trekkelijk goed af.
Bij een nader ingesteld onderzoek bleek dat
de kinderen geen nadeelige gevolgen hadden ten
gevolge van het inademen van het gas, doch be
grijpelijkerwijze waren de ouders der kinderen
nog zeer onder den indruk,
In de week van 26 Juni1 Juli meldden
zich bij den Agent der Arbeidsbemiddeling als
werkloos aan28 landarbeiders2 landbouw-
knechts2 transportarbeiders en 1 chauffeur,
terwijl er in genoemde week 45 personen in de
werkverschaffing werden tewerk gesteld.
Woensdagavond te 7.30 uur n.t, speelt de
korfbalvereeniging „Exelsior" een competitie
wedstrijd tegen „Weest Kwiek" uit Middelhar
nis op het M.S.V.V. terrein aldaar.
Zaterdagavond speelde de voetbalver-
eertiging Xerxes II" op eigen terrein een wed
strijd tegen D.J.S. II uit Middelharnis, welke
wedstrijd eindigde met een 3-0 overwinning
voor D.J.S. II.
Naar wij vernemen zijn de werkzaamhe
den met het leggen der buizen voor de water
leiding thans zoo ver gevorderd, dat deze in
den loop van de volgende week als geëindigd
kunnen worden beschouwd.
Nu volgen nog de aansluitingen met de hui
zen en na beëindiging hiervan is het wachten op
het groote moment, waarna vele ingezetenen
zoo reikhalzend uitzien.
Maandagmiddag j.l. is een auto bestuurd
en behoorende aan den heer A. Taaie te Mid'
delharnis, nabij den Molenweg alhier in een
sloot gereden. Het voertuig werd door N.V. Pul
leman's autobedrijf weer op dèn beganen grond
gébracht en zoo liep dit ongeluk behoudens eeni.
ge materieele schade, zonder persoonlijke onge.
lukken af.
NIEUWE TONGE. Onze vroegere dorps
genoot de heer A. Kornet, thans op de Kon,
Mil. Academie te Breda, slaagde dezer dagen
voor het officiersexamen voor Ned. Indië.
Loop dér bevolking over de maand Juni,
Vertrokken: Gerrit Knops en gezin naar Som
melsdijk, Johanna Cornelia Breur naar Dirks
land, Cristina Johanna van der Werf naar
Naaldwijk.
Ingekomen: Wed. A. Knöps-Kievit van Som.
melsdijk, Marinus Cornelis Knöps van Sommels
dijk, Cornelia Wilhelmina van Alphen van Rot
terdam.
Bij den heer J. van H. lag een varken
dood in het hok. Voor den heer v. H. een
schadepost.
Door eenige ingezetenen dezer gemeente
worden pogingen aangewend om een autotocht
te organiseeren voor de ouden van dagen. Op
meerdere gemeenten van ons eiland zijn derge
lijke autotochten reeds geweest, tot groot ge
noegen der oudjes. Zij, die dus voor boven
genoemd doel iets voelen, kunnen hiervoor een
bijdrage afgeven aan hen, die dezer dagen met
een lijst gelden voor dit doel zullen inzamelen.
De heer G. Knöps Az. is aangesteld tot
agent der R. T. M. voor Nieuwe Tonge en
omstreken.
Het dochtertje van Mej. M. verloor j.l.
Zaterdag een briefje van 25. Dit werd ge
vonden door het zoontje van B. V.f welke het
de eigenares ter hand stelde. Hij kreeg hiervoor
een belooning van0,55.
J.l. Vrijdag is alhier de motorbrandspuit
geprobeerd. Zij yolde^d (uistekend aan dfe
eischen, zoodat men niet ongerust behoeft te
zijn wanneer er brand uitbreekt.
Onze vroegere dorpsgenoot H. Noordijk
slaagde voor het examen M.T.S., afd. A. op
leiding Bouwkunde aan de Academie van Beel
dende Kunsten en Technische Wetenschappen te
Rotterdam.
De fairbank bij 'het tramstation is goedge
keurd voor de a.s. bietencampagne.
Vergadering van den gemeenteraad op
Vrijdag 7 Juli 1933, des namiddags 2 uur (o.t.)
Onderwerpen ter behandeling
1. Notulen.
2. Ingekomen stukken en mededeelingen.
Benoeming ambtenaar van den burgerlijken
stand.
4. Vaststelling eischen verlofslokalen ingevolge
de Drankwet.
DIRKSLAND. Tot wegkantonnier aan den
weg van het Sas van Dirksland tot Herkingen
is benoemd de heer Jl. Zoon te Melissant. Voor
déze betrekking meldden zich ruim 90 sollici
tanten aan.
Bij de door Notaris Van der Sluijs alhier
gehouden publieke veiling van een woonhuis aan
den Tramweg van de erven van wijlen Mej. de
Wed. M. v. d. Baan werd dit ingezet door den
heer J. Roodzant op 3500,—.
De woning op 'het eind van de Voorstraat
en eigendom van de Ned. Herv, Kerk wordt
thans afgebroken. De vrijkomende grond zal
onbebouwd blijven en het hek van den ingang
van het kerkplein worden doorgetrokken.
J.l. Vrijdag maakten de leerlingen van de
O. L. School een schoolreisje naar Breda en
omstreken. De reis werd gemaakt van hier naar
Ooltgensplaat per tram en verder tot Dinteloord
per motorboot en vervolgens piet autobussen
naar Breda. Des avonds haalde Amicitia de
kinderen van de tram af.
Verleden week werden van hier de eerste
aardappelen van dezen oogst (Eigenheimers)
verscheept. Dit is een week vroeger dan ver
leden jaar. De prijs van 3 cent per K.G. is
echter laag, zoodat nu reeds met verlies ver
kocht wordt.
MELISSANT, Een openbare vergadering van
den Raad dezer gemeente is belegd tegen
Woensdag 5 Juli, des nam. 2 uur (o.t.)
Op den gehouden schietwedstrijd van ge
meenteveldwachters werden de volgende punten
behaald: Bolman, leider, 127; Geluk, Den Bom
mel, 127; De Vos, Melissant, 122, Viergever,
Oude Tonge, 116; Wolfert, Herkingen 103;
Uijl, Sommelsdijk, 42; Dirkx, Middelharnis, 104;
Van Nieuwenhuijzen, Middelharnis, 82; Van
Donk, Stad aan 't Haringvliet, 108 punten.
- Door B. en W. dezer gemeente is bekend
gemaakt, dat de lijst van inkwartiering geduren
de 14 dagen voor een ieder ter inzage is neder-
gelegd.
HERKINGEN. Tot kantonnier bij den grint
weg Sas Dirksland—Herkingen is benoemd de
heer J. Zoon van Dirksland.
Een 12-tal werkloozen zijn geplaatst bij
de werkverschaffing (waterleiding), terwijl nog
een 5-tal staan ingeschreven bij de arbeidsbe
middeling.
Ter secretarie zijn verkrijgbaar gesteld de
groote vischakten voor 7,50 en de kleine
voor 1.
Wcfensdag 5 Juli zal er gelegenheid zijn
ten gemeentehuize voor kostelooze inenting door
dokter Huisman.
Vorige week zijn de eerste nieuwe aard
appelen van dezen oogst per beurtschipper ver
zonden. Prijs zeer laag, wat voor den komenden
oogst weer niet bijzonder veel belooft.
Vrijdag 7 Juli hopen de leerlingen van
de bijzondere school (hoofd Van Hekezen) een
schoolreisje te maken naar Rotterdam onder
leiding van het personeel. Op 't programma voor
dezen dag staat ook een bezoek aan de Dier
gaarde.
GOEDERBEDE. Visschérij. De garnalen-
visschers vingen de vorige week gemiddeld 70
kilo per dag en per vaartuig. De Noordzeevis-
schers besomdën van 25 tot 180 per vaar
tuig. De Noordzee-visscher C. van Huizen had
een schade van ongeveer 100 aan zijn visch-
tuïg.
In de weide van H. Lodder lag een paard
dood. De eigenaar er van was Van Putten van
Dirksland.
Maandagochtend kwam het 5-jarig zoontje
van D. Orgers in de volle achterhaven terecht.
Het knaapje was zeker verdronken, doch ge
lukkig was de havenwerker J. Luime in de
nabijheid, die hoewel hij geen eerste klas zwem
mer is, gekleed te water ging en hem behouden
op het droge bracht. Ze kwamen er beiden met
een nat pak af. Hulde aan dezen koenen jeug
digen redder.
Ingekomen over de maand Juni: Leentje
Tanis-Nieuwlander van Rotterdam en' G. W.
Olter van Avereest.
OUDDORP. Als een zeldzaamheid kan ge
meld worden, dat bij A. van 't Geloof in zijn
bloementuin een Hortensia staat, hoog 2 M.,
omtrek 12J^ M., middellijn 3 M. 78, die 800
bloemen draagt. Wel de moeite waard dit mooie
exemplaar te zien.
In de 3 weervisscherijen werden vorige
week geen zalmen gevangen. De zeevisschers
hebben van 80 tot 100 besomd. De garnalen-
visschers met de zeilscheepjes vingen van 40—50
kilo garnalen per dag en per schuit; de motor
visschers hadden van 80—100 kilo per dag:
alles werd afgeleverd aan de pellerijen voor 10
cent per K.G.
Door den Minister van Landbouw is de
commissie inzake de steunverleening suikerbie
tenteelt gemachtigd maatregelen te treffen voor
de garantie-regeling oogst 1933. De uitkeering
steun zal zoodanig zijn, dat voor 1000 K.G.
normale bieten een bedrag aan de telers wordt
gegarandeerd van 11 per 1000 K.G. netto,
alleen voor de bieten, die een gehalte van 17
hebben.
Dezer dagen is van C. Grinwis een groot
varken bezweken en moest onder politietoezicht
worden begraven. Wel een groote schade, daar
het dier niet was verzekerd.
Van P. Kaptijn is een varken bezweken,
wat een groote schade is.
De Mannenzangvereeniging uit den Oost-
dijk zal a.s. Woensdag een reisje maken naar
Goes.
Thans definitief opgericht.
Zaterdagmiddag werd in het Koor van de
Ned. Herv. Kerk te Middelharnis een vergade
ring gehouden, waarop een Scholenbond defini
tief werd opgericht.
In zijn openingswoord laat de voorzitter,
Ds. v. d. Wal
te Dirksland uitkomen, dat hij geen fusie met
Voorne en Putten maar een federatie het beste
acht.
Spr. komt vervolgens tot het ingezonden stuk
van den heer Autsema in de „Miaas- en Schel
debode" over den scholenbond, in welk stuk
zware beschuldigingen worden geuit, alsof de
menschen in Hellevoetsluis een steen zouden
hebben willen aandragen voor den bouw van
een huis, dat tegen zichzelf verdeeld is.
Volgens spr. heeft de heer A. geen doorslaan
de argumenten voor deze bewering. Wat
het geval-Stellendam
betreft, heeft spr. de geschiedenis zelf mede
gemaakt als voorzitter van het schoolbestuur.
Mlen kan bezwaren hebben, dat er naast een
Christelijke school nog een Hervormde school
is opgericht, tegen dé wijze waarop propaganda
is gevoerd, zijn geen bezwaren in te brengen.
Het geval-Middelharnis ken ik minder en
daarover kan ik dus niet spreken.
De bewering als zou er op Goeree en Over-
flakkee geen samenwerking plaats kunnen vin
den, acht spr. onjuist. Inderdaad de Flakkeeë-
naars zijn een tikje materialistisch, maar dat ze
slechter zouden zijn dan andere menschen wil ik
ze niet aangewreven zien.
Flakkee vormt wat de toestand over het ge-
heele land genomen betreft, geen uitzondering.
De bedoeling van den Scholenbond is „Ge-
trennt marschieren, vereint schlagen". Willen
wij een zoo groot mogelijke actie uit kunnen
oefenen tegen het openbaar onderwijs, dan moe
ten wij niet gescheiden en ten koste van ons
zelf, maar
gezamenlijk optrekken.
Ondanks bepaalde mentaliteiten moeten wij
toch één doel voor oogen houden en wij moe
ten niet generaliseeren.
Ik ben, aldus spr., voorzitter van de Herv.
School in Stellendam, maar ook voorzitter van
een gemengde school als de U.L.O.-school in
Middelharnis. Dat behoeft geen verhindering te
zijn.
Spr. wijst er tenslotte op, dat deze vergade
ring de volgende vragen te beantwoorden heeft
Is een' Scholenbond beslist wenschelijk en is
Flakkee groot genoeg of moet samengewerkt
worden met Voorne en Putten
De heer v. d. Poel van Sommelsdijk
vraagt of het voorloopig bestuur zich al verge
wist heeft of alle scholen mee willen doen.
De Voorzitter merkt op, dat deze ver
gadering daartoe juist dient.
De heer v. d. Poel deelt mede, dat 'hij den
secretaris van zijn bestuur gesproken heeft, die
namens het Bestuur gezegd had, dat zij er wei
nig voor gevoelen. En ik zelf 'ben er ook geen
heftig voorstander van.
De heer v, d. Heuvel van Ooltgensplaat
merkt op, dat dan eerst de bezwaren van den
heer van der Poel uit dén weg moeten worden
geruimd.
De Voorzitter wijst er op, dat in Hel
levoetsluis nog geen bezwaren gehoord zijn er
dat men er zich door unaniem voor verklaard
had.
De heer v. d. Poel antwoordt, dat het be
stuur
openbare propaganda
niet gewenscht acht. Er worden 2 ouderavon
den gehouden per jaar. Onze ervaring ishoe
meer propaganda er gemaakt wordt, des te min
der resultaat.
De Voorzitter: Zelfs de varkens doen
dat ook. (Vroolijkheid).
De heer v. d. Poel wijst er op, dat dé men
taliteit van bepaalde streken daar niet geschikt
voor is. Jaren geleden is er trouwens een Scho
lenbond geweest. De heer Verheul was er ook
bij. Er werd een bestuur gekozen maar er is
niets meer van gekomen. Men kan veel beter op
een listige manier de menschen vangen. Oprecht
als de duiven en listig als de slangen.
De heer Klein van Ooltgensplaat wijst op
het hoofddoel van den bond de verdieping van
de beginselen bij de ouders door de verspreiding
van de Unieblaadjes.
De ouders moeten weten
waarom zij hun kinderen naar de Christelijke
school sturen.
De heer v. d. Poel: Dat is in de eerste
plaats de taak van den predikant
De heer v. d. Heuvel vraagt naar een re
glement van den Scholenbond.
De heer van Eek van Stellendam leest het
reglement voor van den Hoekschewaard,
De heer Ho ge weg van Stad aan 't Ha
ringvliet merkt op, dat hij er veel voor voelde
als de propagandanummer één was. Spr. is
met hetgeen over de verdieping van de begin
selen door den heer Klein gezegd is, niet eens.
Dan komt juist aan de orde wat wij op onder
wijzersvergadering moeten bespreken. En een
onderwijzersbond is hier geweest! Spr. gelooft
dat de scholenbond dan ook in 'het water zal
vallen. Vooral als de bespreking van paedago-
gische vraagstukken voorop wordt gesteld. Daar
krijgt men geen belangstelling voor
Ds. van Evert van Hellevoetsluis is het
daar niet mee eens. Spr. heeft eens een school
dag meegemaakt, die
zeer interessant
was en ook door ouders zeer toegejuicht werd.
De heer Hogeweg: Ja, predikanten mo
gen misschien graag paedagogische onderwer
pen hooren, maar onze bestuursleden gaan lie
ver naar de „juun".
De heer Klein: Herinnert u zich nog de
sectievergadering in Ooltgensplaat. Was daar
geen belangstelling voor
De heer H o g e w e g Ja, daar lagen ze
achter mij te slapen als ossen. Is het niet waar
mijnheer van der Veere?
De heer v. d. Veere knikt toestemmend
(Vroolijkheid).
De heer Brab|er zegt, dat het geheele
Bestuur uit Oolgensplaat vanmiddag hier is en
dus niet bij de juun zit. (Vroolijkheid).
De heer Hogeweg: Dat is dan een uit
zondering. Al is dat in Ooltgensplaat zoo,
dan is het niet overal zoo. Het beste bewijs
van mijn stelling is, dat er
maar heel weinig
menschen uit het heele eiland zijn vanmiddag.
Vervolgens wordt nagegaan hoeveel scholen
zich aan zullen sluiten op deze vergadering.
De Qroen van Prinstererschool, de Herv.
School te Stellendam, treden toe als leden van
den Scholenbond. De overige scholen zullen de
zaak nog eens bespreken.
De heeren van Eek en v. d. Heuvel
maken bezwaren tegen samenwerking met Voor
ne en Putten.
Ds. v. d. Wal acht federatieve samenwer
king het beste en stelt voor deze vergadering te
sluiten, waarna na afloop een commissie kan
worden samengesteld, die deze zaak onderzoekt.
Er zal binnenkort nog een vergadering wor
den gehouden, waarop dan definitief beslist zal
worden of al dan niet niet Voorne en Putten
samen zal worden' gewerkt.
Ds. van Evert eindigt met dankgebed.
INTERESSANTE GEGEVENS OVER DE
SPAANSCHE KALI-INDUSTRIE.
Een besparing van ruim een millioen gulden
voor den Nederlandscben landbouw
II.
Ejen groot aantal zeebooten, varieerend tus-
schen 2000 en 6000 tons kalizouten werden dan
ook van Barcelona naar de Hollandsche havens:
Rotterdam, Delfzijl en Terneuzen gedirigeerd.
De hoedanigheid van het zout bleek zeer mooi
te zijn. Wegens het geringe magnesium-gehalte
was het groote bezwaar van hard-worden tijdens
den opslag vrijwel geheel uitgesloten.
De verkoop geschiedde verder geheel onder
dezelfde garanties als te voldoen aan de eischen
van den Codex voor Meststoffen.
Er werden tot April 1933 reeds ca. 50,000
ton ruwe kalizouten in den vorm van kainiet
14—16 kali-bemestingszout 20 en kali-
bemestingszout 40 uit Spanje hier in Holland
ingevoerd en in consumptie gebracht, en de
aanvoer gaat nog steeds voort.
Het Syndicaat moest dezen import met leede
oogen aanzien. Zijn belang hiertegen hetzelfde
jaar iets ondernemen, was betrekkelijk gering,
daar de groote verkoop aan zijn importeurs,
zooals gebruikelijk, in de zomermaanden reeds
had plaats gehad, toen men zich van de Spaan-
sche concurrentie nog geen voorstelling kon
maken. Er was buitendien een baisse-garantie
gegeven, welke den koopers voor verliezen op
onverkochte voorraden vrijwel vrijwaarde.
Het bleek echter reeds tegen het einde van
het vorige bemestingsseizoen, dat het Syndicaat
in deze politiek van lijdelijk toezien bij de
volgende campagne niet zou volharden. De
groote onzekerheid voor het Syndicaat was ech
ter of de Viska ook in het bemestingsjaar 1933-
34 in staat zou zijn den import uit Spanje te
continueeren, of zelfs verder uit te breiden.
Toen men langzamerhand zekerheid begon te
bekomen, dat de band tusschen de Viska en
Spanje een van langeren duur was, begonnen
voorbesprekingen, om te trachten, hetzij recht
streeks met producenten, dan wel met de Viska
Nederland een overeenkomst te treffen.
Het Syndicaat bleek de Spaansche productie
capaciteit ver te onderschatten, althans er werd
geen basis voor samenwerking gevonden, daar
er voor Spanje, in verhouding tot haar gunstige
situatie, een veel te klein aandeel in den afzet
overbleef. Zelfs een dreigement, den concurren
tiestrijd aan te binden, mocht de Spaansche
producenten er niet toe doen besluiten, zich naar
de wenschen van het Syndicaat te voegen en
met een in verhouding tot haar zeer sterke
positie veel te kleine percentage in de wereld
consumptie genoegen te nemen.
Op zichzelf hadden deze besprekingen ook
daarom, wat betreft de Hollandsche markt, een
betrekkelijk weinig effect, omdat zooals reeds
gezegd, Spanje toch reeds voor langen tijd aan
de Viska hier in Holland gebonden was. Het
is overigens zeer verklaarbaar, dat de Spaansche
producenten op hun stuk blijven staan. Hun
positie is n.l. dermate gunstig, dat het hen
zeer gemakkelijk is hun concurrentiestrijd met
het Syndicaat vol te houden. Het Syndicaat
toch omvat een zeer groot aantal mijnen in
Duitschland, de Elzas en Polen en een kleine
mijn in Spanje (Suria). Van deze ca. 250 mijnen
zijn slechts de ca. 140 best en
goedkoopst werkende mijnen in 'bedrijf.
