Hè
t
en. I
W enz.
Antiré volutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Oil nummer Destaai uil tijuee Bladen
s Winter
IN HOG SIGNO VINCES
Dr. H. COLIJN
w
-9
EUNE,
igrijk!!!
(chmarkt 12
iSBD't komtioords
W EISS"
No. 3949
WOENSDAG 26 APRIL 1933
48ste JAARGANG
EERSTE BLAD.
No. 1 van LIJST 33,
Brieven uit Amerika.
Vader Willem in Ooltgensplaat
herdacht.
De geheele bevolking present.
Ds. Akkerhuis en Ds. Luteijn spreken.
POLITIEKE REVUE
r
*5I
1
ZIS
I ontsmettingen
tESAN"
JNTSMETTINGS.
[•ARTIKELEN.
ef. 162,
- DIRKSLAND.
U beleefd mede,
den onze prijzen
erlaagd zijn.
t ons motto;
|n kwantiteit is
om alles een-
toed te geven,
jandatie is onze
5341, Rotterdam
/oor U.
behandelen
/ASCH la
en S try kinrichting
Deze Courant verïchijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAQ.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 1.— bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ
v.h. W. BOEKHOVEN <S ZONEN
SOMMELSD1JK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent. BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentifin worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Alle stukken voos- de Redactie bestemd, Advertentlën en verdere Ad m in i s t r a t e franco toe te «enden aan de Uitgevers
NAAR DE STEMBUS VOOR LIJST 33,
Woensdag 26 April, de dag, waarop het
Nederlandsche volk zelf beslissen mag in
welke richting het geregeerd wil worden, de
dag, waarop een ieder door zijn gang naar de
stembus de verantwoordelijkheid op zich neemt,
die voortvloeit uit het Nederlandsche staats
burgerschap.
De historie en de toekomst, de eerste waar
schuwend, de tweede angstig vragend, kijken
naar het resultaat van dezen dag.
Woensdag brengen wij onheil over onszelf en
over ons nageslacht, zoo wij in bitterheid ons
scharen achter de revolutie-partijen en prijs
geven de Christelijke idealen voor het staat
kundig leven.
Woensdag brengen wij onheil over onszelf
en over ons nageslacht, zoo wij in bitterheid
ons afwenden en afscheuren van onze religieus-
naaststaande volksgenoten en ons niet als één
man „rücksichtslos' geven aan het ideaal van
de anti-revolutionaire partij: de eere Gods
De Almachtige zegende het Nederlandsche
volk boven andere volken met een hechte, krach
tige christelijke partij, als de antirevolutionaire.
Uit het Calvinistisch beginsel levende man
nen als Groen van Prinsterer, Abraham Kuyper,
Hendrik Colijn, waren en zijn onze voormannen.
Staatslieden van den eersten rang, geen zoekers
van eigen eer, maar mannen, die zich ten volle
bewust zijn, welke verantwoordelijkheid op hun
schouders rust.
Laat daarom af alle scheurmakerij, niet alleen
in het kerkelijk leven, maar zeer zeker ook in
het staatkundig leven,
Weest dankbaar, dat de Almachtige ons land
nog met Christendom zegent, dat op staatkundig
terrein kracht kan ontplooien. In welk land ter
wereld wordt dit nog in die mate gevonden
Op ons Christenen, tot welk kerkgenoot
schap ook behoorend, rust de heerlijke plicht
in de wereld als een lichtende flambouw: den
fakkel van Christus-verlossing rond te dragen.
Weten wij of elke Christenman en -vrouw-
Woensdag 26 April zijn of haar plicht zal doen
Nu weken achtereen is er voor dezen dag
gewerkt. In woord en] geschrift is de bevolking
den weg aangewezen, die tot herstel van de
landszaken leiden kunnen. De Antirevolutionaire
partij heeft daarom recht op aller stem. Wij
hebben moed op de uitkomst van den stemdag.
Flakkee weet wat wij willen, en stemme daar
om op
PRINS WILLEM-HERDENKING OP
FLAKKEE.
Ooltgensplaat heeft den Prins geëerd.
Daar heeft men Maandag op waardige
wijze dezen merkwaardigen nationalen gedenk
dag gevierd. Vooral de aubade voor het ge
meentehuis van alle schoolkinderen in deze
gemeente was indrukwekkend en deed ons goed.
De herdenkingsavond, waaraan menschen van
allerlei richting meededen, bewees, dat er in
deze plaats een gezonde Hollandsche geest
heerscht.
In andere plaatsen als Middelharnis en Som-
melsdijk, vlagden niet alleen de torens, maar
ook vele particuliere huizen. Kinderen vormden
zelf kleine optochten, met sjerpen en vlaggetjes
versierd en luid zingend „Oranje bovenJam
mer, dat geen gemeenschappelijke kinderoptoch
ten georganiseerd worden. Waarom kan dat
toch niet
Waarom kunnen] de anderen, van welke gods
dienstige richting ook, geen openbare gemeen
schappelijke herdenking organiseeren Thans
zijn het slechts los naast elkaar staande acties.
Vooral de predikanten moeten in dit opzicht
hun plicht tegenover de historie verstaan. Men
spreekt we1! eens van Holland op zijn smalst.
Dat is op Flakkee toch niet het geval
Beste Vriend!
Zooals gij wel weten zult is er in den Staat
Californie een vreeselijke aardbeving geweest.
Velen, die in mijn omgeving wonen, hebben
daar gedurende den winter hun verblijf. Vooral
Los Angeles en omgeving is het winterverblijf
voor vele Amerikanen van Hollandsche afkomst.
Ook zijn daar vele Hollanders, die er hun be
staan, 'en hun familie in het Oosten des lands
hebben. Geen wonder, dat toen onze morning
papers ons het vreeselijke onheil berichtten, wij
dadelijk en in de eerste plaats dachten aan hen,
die wij van nabij kennen. Telegrammen werden
verzonden, om informatie van naastbestaanden.
Ook werden pogingen in 't werk gesteld om
telefonische verbinding te krijgen, maar noch
het een noch het ander gaf bevrediging aan onze
spanning. Laat in den namiddag ontving een
in angst verkeerend ouderpaar eën telegram van
hun zoon, dat hij ongedeerd de aardbeving had
meegemaakt en druk bezig was de gewonden en
dooden te helpen zoeken.
Ik geef U hieronder een schrijven van een
van mijn vrienden, predikant J. de Jonge van
Long Beach, Californie,' die het zelf mee door
leefd heeft en het op de volgende wijze weer
geeft
„Het vreeselijk lot, dat Zuidelijk Californie
en inzonderheid Long Beach heeft getroffen, is
U thans zeer wel bekend. Door radio en nieuws-
blda zijt ge wel op de hoogte gebracht. Het is
dus niet noodig, dat ik daar veel over schrijf.
Enkele opmerkingen en gewaarwordingen tijdens
deze aardbeving zijn nu misschien meer aan de
orde. Daarom het volgende.
Ik was juist van mijn Zendingswerk in de
omgeving thuisgekomen. Er was niet veel zon
neschijn vandaag. Den geheelen dag ten donkere
grauwe lucht. De auto is juist in dc garage.
Opeens een oorverdoovend geraas. Wat is dat?
Het losbranden van het grof geschut der vloot
Circa 150 oorlogschepen, klein en groot, liggen
in onze haven. Nu dat is het niet. Maar wat
dan Het gedreun van een zwaren donder
Neen, ook dat niet. Dan het gieren van een
stormwind Het gebruisch der zee Het ge
loei der golven Neen, neen, neen, dat kan het
ook niet zijn En toch iets van die geluiden
ofmisschien van al die geluiden tezamen.
In elk geval „oorverdoovend", zegt eigenlijk
nog niets, 't Is in één woord vreeselijk, ont
zettend, ontroerend, om nooit te vergeten. Ik
doorleef, ik hoor het weer, terwijl ik dit schrijf,
'k Word er weer koud van Terzelfdcrtijd een
rukken en schudden, een tevergeefs grijpen naar
iets, dat vastigheid geeft of steun kan bieden,
alles wankelt, alles wijkt ,alles beeft, alles sid
dert. De aarde zelf beweegt zich, gaat op en
neder, zelfs de cementen weg schijnt te leven.
Het huis buigt zich naar rechts en links, 't
wordt omhoog geheven en weer neergedrukt.
Wat van baksteen is opgetrokken stort als een
kaartenhuis ineen. De frama of stucco-building
kraakt, maar heeft toch eenige kans te blijven
staan. Ons huis doorleeft de schok, het staat
nog, al wankelt het. Maar hoe ziet het er binnen
uit Binnenshuis te zijn tijdens een aardbeving
is nog vreselijker dan buiten. Dat laat zich
denken. De eerste gedachte is: hoe kom ik er
uit Hoe vreemd lijkt alles. Waar is toch de
deur Wat gaat er toch om Is een legioen van
booze geesten losgebroken Geen ding blijft
op zijn plaats, als met onzichtbare hand wor
den kasten en laden uitgeschud en den inhoud
in de kamer door elkaar gegooid. Glas- en aar
dewerk, boeken, schilderijen, tafels, stoelen en
klok, alles in hopelooze verwarring door el
kander, geheel of t'en deele vernield. De keuken
vloer is bedekt met een mengelmoes van krui
denierswaren meelbloem, eieren, ingemaakt fruit-
gelei, aardappelen, groenten en wat dies meer
zij. Vanzelf, dit alles wordt tijdens het onheil
nauwelijks opgemerkt. Hoe men eigenlijk onder
dat alles te moede is Ja, hoe laat zich dit be
schrijven Dit is zeker, dat in zulk een ©ogen
blik ontzaggelijk veel wordt doorleefd, men
kan later niet begrijpen hoe het mogelijk is, dat
in zulk een kort tijdsbestek zooveel ervaringen
door de ziel kunnen gaan, mfen gevoelt in zulk
een oogenblik, dat men als het ware den dood
in het aangezicht staart. Gaat daarom dan mis
schien de koude rilling door merg en been en
leden
Ja, er is nog iets andersWat dan Is het
omdat men de rand van de eeuwigheid als het
ware aan zijn voeten ziet gapen Ja, maar ook
dat is nog het meeste, het diepste niet. Wat
dan Mij dunkt, het is 'het levendig besef, dat
men van aangezicht tot aangezicht staat tegen
over de grootheid en de majesteit Gods, althans
wat mij betreft, nog nimmer te voren gevoelde
ik zoo diep eigen nietigheid en 's Heer'en groot
heid.
„Hoe groot, hoe vreeslijk zijt G' alom
In Uw verheven heiligdom,
Aanbiddelijk Opperwezen
Ge ziet, ge gevoelt, ge ervaart de almacht
Gods en zelf, o, minder dan een druppel in de
emmer en een stofje aan de weegschaal, min
der dan niets en ijdelheid. Maar dan is diezelfde
groote en almachtige God om Christus wil mijn
Vader ook thans en vooral thans. En hoor, ja
wel ten diepste ontroerd en met vreeze en beven,
ruischt het in de ziel
„Dies zal geen vrees ons doen bezwijken,
Schoon de aard uit hare plaats mocht wijken,
Schoon 't hoogst gebergt uit zijne stee
Verzet wierd in het hart der zee."
Den geheelen nacht door gevoelden wij hevige
aardschokken. Ook Zaterdag en Zondag. Ja
feitelijk is de geheele aarde levende tot op dit
oogenblik toe (22 Maart).
Tot heden hebben wij nog buitenshuis ge
woond. De gasverbinding is nog steeds afge
sloten. Bij een kampvuur achter ons huis be
helpen wij ons. De publieke parken zijn in
tentsteden herschapen. Van levensbehoeften
worden de tentbewoners ruim voorzien. De
milddadigheid en de hulpvaardigheid is groot.
Voor velen heeft Zuidelijk Californie en voor
al Long Beach hare bekoring verloren. Honder
den, zoo niet duizenden hebben in allerijl deze
omgeving verlaten en spoeden zich terug naar
't Oosten. Van een der vluchtelingen vernamen
wij, dat hij juist intijds in Tennesee arriveerde
om daar juist een vreeselijke tornado mee te
doorleven. Daarom, Heere, bij U schuilen wij.
Waarlijk, God en God alle'en is een toevlucht
en sterkte, een hulpe ten dage der benauwd
heden. In zekeren zin helpt de aardbeving mij in
mijn zendingswerk. Wij vinden vele harten, an
ders koud eni onverschillig, nu in meerdere of
in mindere mate geopend voor den troost des
Evangelies. Heere, Uw werk behoud dat in het
leven De verwoesting is groot, de schade aan
zienlijk. Velen vonden een ontzettenden dood.
Ons volk, ons Ohr. Geref. volk in deze omgeving
is tot heden gespaard gebleven. Moge de Heere
ook verder sparen en bewaren.
Daar waar Broadway en Pine ave elkander
kruisen staat een klok. Die klok staat thans
stil. De uurwijzer staat op zes, en de minuut-
.wijzer op voor 12. Alzoo herinnert deze
stilstaande klok de duizenden, die haar dagelijks
passeeren, aan den dag, aan het uur, aan het
oogenblik, dat de stem des Heeren zoo krachtig
over de parel van den Stillen Oceaan werd ge
hoord. Den lOen Maart 4minuut vóór 6.
Die er voorbij gaat, merke daarop. Nog 4J^
minuut voor het uur vol was. Hoe lang eer de
mate van den tijd vol zal zijn Ook dat oogen
blik genaakt. Dat het niemand onzer onvoor
ziens overkome en ons slapende vinde
Uw broeder in den Heere,
J. DE JONGE,
Long Beach, Californie.
Tot zoover onze vriend, die in de plaats
woont, waar de aardbeving het meest de ver
woesting heeft aangericht en waar de meesten
om 't leven zijn gekomen. In die omgeving zijn
6 of 8 kerkgebouwen, die door Amerikanen van
Hollandsche afkomst zijn gebouwd. In enkele
van die kerken wordt nog een dienst in 't Hol
landsche gehouden. Opmerkelijk is 't, dat vol
gens bovengemeld schrijven niet één van ons
volk het leven verloor en de kerkgebouwen ge
spaard zijn gebleven.
Je AMERIKAANSCHE VRIEND.
De Ned. Herv. Kerk in Ooltgensplaat heeft
in langen tijd niet zoo'n groote menigte geborgen
als Maandagavond het geval was voor de her
denking van den 400sten geboortedag van Prins
Willem van Oranje.
Inwoners van onderscheidene richting hebben
grootheid van karakter getoond en spoedden zich
in grooten getale naar het kerkgebouw om uit
drukking te geven aan hun liefde voor het
Oranjehuis en hun trouw te betuigen aan de
groote ideeën, die Prins Willem in ons volks
leven heeft getracht.
De voorzitter van het comité tot herdenking
van den Prins, burgemeester Donkersloot,
heette allen namens het Comité
hartelijk welkom
in deze ure. De tijdsomstandigheden, aldus spr.,
laten het houden van een kostbaar feest niet
toe. Daarom zijn wij in dit kerkgebouw samen
gekomen om te herdenken den geboortedag en de
beteekenis van Prins Willem van Oranje.
Spr. heette in het bijzonder welkom Ds. A.
Luteijn, Ned. Herv. predikant te Vlaardingen,
die dezen avond spreken zou over „Oranje als
stichter onzer nationale eenheid". Dat gij ons.
aldus richtte spr. zich tot Ds. Luteijn, hier in
dit kerkgebouw bijeen ziet, is vrucht van het
werk van Prins Willem van Oranje. Hier is
eenheid
trots alle verscheidenheid.
Ook heette spr. welkom Ds. G. W. Akker
huis, Geref predikant te Maassluis, die over
„Onze roeping in den tegenwoordigen tijd"
handelen zou.
Spr. hoopte tenslotte ,dat deze avond mocht
verloopen tot eer van de gedachtenis van den
grooten man, die nu 400 jaren geleden geboren
werd.
Ds. A. L u t e ij n beklom daarna den kansel
en: las enkele verzen voor van Ps. 78, waarna
hij voorging in gebed.
Spr. begon zijn rede met het lezen van Ps.
78 1—4: „O, mijn volk, neemt mijne leer ter
oore, neigt ulieder oor tot de redenen mijns
monds. Ik zal mijnen mond open doen met spreu
ken, ik zal verborgenheden overvloediglijk uit
spreken van oudsher, die wij gehoord hebben en
weten en onze vaderen ons verteld hebben. Wij
zullen het niet verbergen voor hunne kinderen,
voor het navolgende geslacht, vertellende de
loffelijkheden des Heeren en Zijne sterkheid en
zijne wonderen, die Hij gedaan heeft."
Hierbij werd ik, aldus spr., 'bepaald nu wij
hier saamgekomen zijn ter herdenking van Prins
Willem van Oranje, den vader des vaderlands.
Het is vandaag 400 jaar geleden, dat Prins
Willem het levenslicht zag te Dillenburg.
Bij velen is de vraag: is er reden om overal
samenkomsten te 'beleggen. Velen zijn er, die
er niet veel voor voelen. Er zijn vooral zoo
vele jongeren, voor wie de historie zoo weinig
te zeggen heeft. Zij lezen liever een goed
romannetje.
Een volk echter, dat zijn historie zou vergeten,
graaft zijn eigen ondergang. Wanneer wij daar
entegen in de historie de wondere hand Gods
mogen zien, dan is er alle reden om in dezen
felbewogen tijd den zegen des Heeren aan ons
volk in Willem van Oranje geschonken, dank
baar te gedenken.
Van verschillende zijden is de persoon van
Willem van Dronje reeds belicht. Hedenavond
wilde spr. hem voor oogen schilderen als den
j stichter onzer nationale eenheid, terwijl Ds.
Akkerhuis, aldus spr., voor u zal spreken over
onze roeping in den tegenwoordigen tijd.
j Spr. wees er allereerst op, dat van eenheid
j van ons volk voor Oranje's tijd geen sprake was
en toonde dit aan de hand van enkele feiten
duidelijk aan. Allerlei kleinere groepen in
onderlinge vijandschap
levend beoorloogden elkander. Karei V wilde
een kunstmatige eenheid bewerken met het
zwaard. Deze kunstmatige band bracht de ge
westen niet tot elkander.
Hoe is het mogelijk geworden, dat wij nu
nog Nederlanders zijn
Onder dëni zegen Gods zou Prins Willem
dit bewerkstelligen.
Zijn ideaal was om zoowel Noord- als Zuid-
Nederland tot één natie te mogen samensmelten,
waarin vrijheid zou heerschen. Vandaar zijn z.g.
tolerantie-politiek, waarin hij streed voor vrij
heid van godsdienst en tegen de vervolging van
Roomschen en Protestanten.
Oranje heeft van de verwezenlijking van dit
ideaal maar betrekkelijk weinig gezien. In zijn
leven 'heeft hij vaak alleen gestaan, werd hij
niet begrepen.
De Prins is telkens gestuit op wantrouwen.
Niet met geweld van wapenen heeft hij tegen
strijdige elementen bijeen vergaderd. Door de
macht van
zijn opofferende liefde,
in de kracht en onder de genadige leiding Gods!
Daarvan spreken tallooze handelingen van den
Prins.
Dit vervult ons daarom met liefde en hoog
achting voor hem.
Zeer terecht wees uwen voorzitter er op, dat
wij ook hier dezen avond 'belichaamd zien wat
de Prins in zijn tijd gaarne had gewild: eenheid
in de verscheidenheid. Deze vergadering is daar
het symbool van en zal den band met het Vor
stenhuis versterken. De jonge menschen zijn
heden ten dage vaak erg nuchter. Wat voel
je nu van de Koningin. Ik heb haar nooit ge
zien Zoo is het niet bij ouderen. Oranjeliefde
zit in het bloed van hen. Wij zien er een god
delijkere weg in, dat Nederland en Oranje nu
reeds vier eeuwen lang met elkander verbonden
zijn. Spr. schilderde vervolgens
de jeugdjaren
van den Prins en schetste het ontwikkelings
proces van hem als staatsman tot tegenstander
van de politiek van Philips II, die slechts één
ideaal had, dat in zijn rijk, waarvan Nederland
een onderdeel was, één wet, één geloof, éen
koning zou heerschen en in die richting al zijn
krachten inspande, tenslotte zelfs overgaand
tot de inquisitie en de geloofsvervolging.
Om het kettersche land van ketterij te zuiveren
werd Al va gezonden. Hij vergat echter, dat
„het niet door kracht noch door geweld zal
geschieden". Er was groote moedeloosheid bij
Oranje. Duizenden vluchtten het land uit. Alle
krachten spande hij in om Roomschen en Pro
testanten te beschermen. Edhter tevergeefs. Het
LIJST 33 LIJST 33
ONZE A. R. TER STEMBUS!
Wat een drukte langs de straten,
wat een leven en getier
Overal hoor je ze praten
over 't groote stempapier
Menschen, wat een aantal lijsten,
waaruit ik nu kiezen mag.
Waarom ging men niet polijsten1)
vóór den grooten stembusdag?
Mannen, vrouwen, nü goed kijken,
waar nu onze man zal zijn.
„O, ik zie hem 't al moet wijken
voor den Leider H. COLIJN
Niet te haastig, niet te vluchtig,
ééns in vier jaar moogt ge 't doen 1
Wees bij 't stemmen nooit te luchtig,
blijf steeds kalm en hou je koen
Nummer één van drie en dertig,
vóór den naam van H. Colijn
't hokje rood juist zóó is 't fertig 2),
zóó stem ik „Den man van lijn 3)
Nü nog even veer'fieeren 4).
't Jonge, dat is knap gedaan
Als de A.R.'s zóó zich weren,
wordt geen enk'le fout begaan."
Mocht ge moog'lijk u vergissen,
„Vraag gerust een nieuw biljet".
'n Tweede keer kan het niet missen.
Maak het rood, precies en net.
Wil er ook vooral op letten,
dat ge niets er bij nog schrijft.
Enkel rood in 't hokje zetten,
en uw stemmenwaarde blijft I
Drie en dertig is ons jaartal,
Drie en dertig onze lijst
Hier beleven wij het geval,
Dat de tijd„Den man aanwijst 1"
d' A.R.'s doen dus trouw hun plichten,
hoe de uitslag wezen moog' 1
Zij, die zóó hun taak verrichten,
kunnen 't 'wachten van Omhoog 1
J. A. KLERK DE MEESTER.
Mdhs, 26 April 1933. (Nadruk verboden).
polijsten besnoeien, veredelen.
2) fertig klaar.
y) van lijn van hèt beginsel.
4) verifieeren nazien; de echtheid onder
zoeken.
LIJST 33
LIJST 33
scheen, dat het gemakkelijk was om de ketters
uit te roeien, maar dit werd juist in Gods hand
het middel om de eenheid van het volk te be
vorderen, Prins Willem was
de wanhoop nabij,
hij had geen geld meer, geen troepen, alles
scheen verloren. In Dillenburg vond bij hem een
innerlijke omzetting plaats. Ook voor hem wed
het toen duidelijk wat noodig is om zalig te
leven en te sterven. Zijn vrome moeder bemoe
digde hem met de woorden: wie voor de waar
heid strijdt zal nimmer omkomen
En ziet, wat door Philips ten kwade wordt
gedaan, wordt ten goede gekeerd. Er kwam een
geest van dadelijk verzet. Roomschen en Pro
testanten voelden zich daarin één. Uit den nood
der tijden treedt het ideaal van den Prins naar
voren.
Oranje en het volk wilde niet tegen den Ko
ning in opstand komen, maar tegen diens raads
lieden, als een Alva, die het land ten verderve
wilde voeren.
Den Koning van Hispanien heb ik altijd ge-
eerd 1
Evenals in het leven van Oranje loopt het
in ons leven voortdurend anders dan wij dachten.
God haalt door onze wegen een streep. God
geeft nooit zijn eer aan een ander.
Prins Willem moest zijn broeders verliezep-
Alle moed werd hem ontnomen, in Heiligerlee
en op d<e Mookerheide woden zijn legers ver
slagen.
Hij rukt zelf met een leger België binnen,
rekent op
den steun van Frankrijk,
maar ook die hoop ziet hij in den rook van den
Parijschen bloedbruiloft vervliegen. In dien tijd
zegt hij: Ik ga met Gods hulp naar Holland. Ik
heb besloten den dood te verwachten. Maar
neen, hij moest niet naar Holland om te sterven,
maar om te leven.
Daar kwam hulp.
De Watergeuzen, die overigens heel wat op
hun geweten hebben .namen Den Briel in. Dan
volgden Vlissingen en Enkhuizen. Het werd een
strijd op leven en dood tusschen Spanje en
onze gewesten.
Wat niemand durfde denken, geschiedde.
-