Officieel Gedeelte.
Kerk en School.
Gemengd Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Dordrecht
en Omstreken.
Ingezonden Stukken
STEMMING.
De Burgemeester van Sommelsdijk brengt
ter openbare kennis, dat op Donderdag 11
Juni 1931, van des morgens acht tot des na*
middags Vyi uur, zal geschieden de stemming
ter verkiezing van de leden van den Raad
dezer gemeente.
Herinnerd wordt aan de verplichting, op»
Selegd bij artikel 72, tweede lid, der kieswet,
at ieder, die volgens de kiezerslijst bevoegd
is tot de keuze mede te werken, zich binnen
den voor de stemming bepaalden lijd ter uit»
oefening van zijn kiesrecht moet aanmelden
bij het stembureau van het voor hem op de
kiezerslijst aangewezen stemdistrict.
De kiezer, die aan deze verplichting niet
voldoet, wordt, tenzij van eene geldige reden
van verhindering blijkt, gestraft met geldboete
van ten hoogste drie gulden,
Indien tijdens het plegen van de overtreding
nog geen twee jaren zijn verloopen sedert
eene vroegere veroordeeling van den schul»
dige wegens gelijke overtreding onherroepelijk
is geworden, wordt geldboete van ten hoogste
tien gulden opgelegd.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op
Artikel 128 van het Wetboek van Strafrecht,
luidende: Hij die opzettelijk zich voor een
ander uitgevende, aan eene krachtens wettelijk
voorschrift uitgeschreven verkiezing deelneemt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar.
Artikel 150a der kieswet, luidendeHij die
bij eene verkiezing als gemachtigde stemt voor
een persoon, wetende dat deze overleden is,
wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste
een maand of geldboete van ten hoogste
duizend gulden,
Sommelsdijk, 3 Juni 1931.
De Burgemeester voornoemd,
L. J. DEN HOLLANDER.
SOMMELSDIJK. L.l. Zaterdag stond bij den
correspondent der arbeidsbemiddeling dezer ge
meente 1 bouwkundig opzichter-teekenaar in
geschreven.
In de maand Mei werden ter gemeente
secretarie alhier 10 aanvragen ingediend tot
het bekomen van een vischakte.
De uitslag van de laatste 2 door den
B. V. L. afdeelingen Sommelsdijk en Middelhar-
nis gehouden vrije schietoefeningen is als volgt:
Adr. Groenendijk 97 p.; A. de Gans 95; A.
Groenendijk Mz. 95; J. Bom 95; J. J. Bienefelt
94; D. Kieviet 94; L. Mastenbroek 94; L. Tanis
94; J. C. Kievit 92; T. van den Boogert 91;
B. van Dijk 91; J. H. Dijkers 91; A. A. F. J.
Guérand 91; J. Jordaan 91; Job Kievit 91;
K. J. van Splunter 90; J. Hollaar 89; A. Vis
van Heemst 88; C. Knape Az. 87; G. C. Binne-
weg 85; C. Hartensveld 85; L. Kievit 83; J.
Schol 76; H. van den Doel 73.
Ingehaalde schietoefeningen: J. Jordaan 98 p.
A. A. F. J. Guérand 93; A. Groenendijk 90
en B. van Dijk 87.
Totaal aantal te bereiken punten 100.
MIDDELHARNIS. Toen Zondag eenige per
sonen uit deze gemeente zouden gaan toeren
naar Ooltgensplaat, geraakte de auto met in
zittenden in een sloot. Met een nat pak konden
zij huiswaarts keeren.
Door Mej. de Wachter is alhier een woon
huis gekocht van den heer J. Boeter, staande
aan de Juliana van Stolberglaan.
Door de politie is proces-verbaal opge
maakt tegen 2 personen wegens het visschen
In de Vliegers zonder vergunning.
De dienstplichtigen Marinus Wielaard en
Jacob van Sliedrecht zullen 22 Juli ingedeeld
worden in hun garnizoen te Breda.
Uitslag postduivenwedvlucht van de P.V.
„Seinpost" vanuit Noyon. Losgelaten 12.50 uur.
D. Kardux le, 7e en 15e prijs; J. J. Nipius
2e, 4e, 10e, 18e en 19e prijs; M. Koert 3e,
6e en 9e prijs; N. C. Buth 5e prijs; C. Vroeg-
indeweij 8e prijs; P. le Comte 11e en 14e prijs;
A. Kaptein 13e prijs; J. Jordaan 12e en 20e prijs;
A. Schuurman 16e, 17e en 21e prijs.
Aankomst eerste duif 3 uur 41, laatste duif
5 uur 12.
DEN BOMMEL, Vervoerd: 650 H.L. aard
appelen.
Bij den correspondent der arbeidsbemidde
ling staan 48 werkloozen ingeschreven.
Door de N.V. American Petroleum Com
pany is verzocht aan den beneden Oostdijk een
benzine-po^ipj-insjfcdlatie te mogen; oprichten.
Eenzelfde verzoek is gedaan door The Texas
Company, eveneens op een perceel aan den
Beneden-Oostdijk.
A.s. Vrijdagmorgen 10,15 zal het centraal
stembureau de uitslag van de in deze gemeente
gehouden verkiezing van leden van den gemeen
teraad vaststellen.
De zitting is openbaar en wordt gehouden in
het gemeentehuis.
Naar wij vernemen is de werkverschaf
fing aan werkloozen in deze gemeente tijdelijk
stop gezet.
OOLTGENSPLAAT. Vorige week zijn ver
scheept 10865 K.G. aardappelen.
Het huis vroeger bewoond door H. Broos-
hoofd is thans verhuurd aan W. Beijer voor
4,35 als hoogste bieder.
Het grasgewas van den Dorpsdijk is
door B. en W. verhuurd aan Joh. Mooijaart
voor 18 totaal.
De collecte voor den Gewapenden dienst
zal volgende week langs de huizen worden ge
houden.
OUDE TONGE. Het dochtertje van A. van
Peperstraten werd onder het werk onwel. Door
den' ontboden dokter werd blindedarm-ontsteking
geconstateerd. Opname in een ziekenhuis was
noodzakelijk.
Het kind van J. K. geraakte onder een
fiets. De dokter schreef rust voor.
W. v. S. viel in het ruim van een schip.
Geneeskundige hulp was noodzakelijk.
NIEUWE TONGE. A.s. Donderdag zal de
Rijksontvanger zitting houden op de gewone
uren.
Het maken van een bestek en teekening
voor den aanleg van de centrale verwarming
in de Ned. Herv. Kerk alhier is opgedragen
aan den architect Durbaoh te Voorburg.
Bij den correspondent der Arbeidsbe
middeling is thans één werklooze ingeschreven.
Het bouwen van een schuur voor den
heer A. Vijfhuizen is opgedragen aan de heeren
M. J. van Driel metselwerk en C. P. G. Holle
man, timmerwerk.
DIRKSLAND. Op de jaarlijksche paarden
markt waren alhier aangevoerd 60 paarden, 5
veulens en 3 hitten.
Tegen een ingezetene van uit Sommels
dijk werd hier proces-verbaal opgemaakt wegens
het rijden zonder licht.
HERRINGEN. De landbouwschuur, eigenaars
D. Wittekoek en J. G. Noordijk, is. onderhands
verhuurd aan dén landb. J. Buth Dz.
--Het dochtertje van den heer H. had
het ongeluk zich zoodanig aan een der voeten
te branden, dat ze voorloopig gedwongen rust
moet nemen.
—De Rijksontvanger zal a.s. Woensdag
zitting houden in deze gemeente tot ontvangst
der belastingen.
GOEDEREEDE. Onze vroegere dorpsgenoot
de heer W .C. Neele te 's Gravendeel, slaagde
te Arnhem voor het examen Wegenbouw.
Woensdag 3 Juni des avonds 8 uur ver
gaderden in het logement „De Gouden Leeuw"
de vereeniging „Ui'ensorteeren". 28 leden wa
ren tegenwoordig. Na opening door den Voor
zitter, werden de notulen der vorige vergadering
gelezen en onveranderd goedgekeurd. Uit de
rekening bleek dat het zaakje goed marcheert,
daar sorteerder met benoodigdheden bijna zijn
afgelost. Er werden 16454 balen juin klaarge
maakt. De Voorzitter sprak zijn tevredenheid'
uit over den aangenamen omgang met het be
stuur en met alle aandeelhouders. Hij prees den
chef-sorteerder 'en allen die bij de sorteering
voor loon werkzaam zijn geweest. Besluiten voor
een volgende campagne werden niet genomen
daar is een volgende vergadering voor noodig,
Dé Voorzitter dankte allen voor de opkomst en
te tien uur ging deze vergadering uiteen.
OUDDORP. In de maand Mei zijn in deze
gemeente 17 vischakten uitgereikt, wat voor
namelijk is voor palingvangst.
Door L. v. Splunder in den- Oostdijk is
een ballonnetje gevonden, dat volgens de aan
gehechte kaart te Rijssel in Noord-Frankrijk was
opgelaten. Aan het verzoek, op die kaart ver
meld, om bericht van het vinden te zenden aan
Mr. Leeners te Rijssel, is door den vinder ge
volg gegeven.
De visschers vingen de vorige week van
30 tot 40 kilo garnalen per dag en per vaartuig,
in de stallen 2 zalmen.
Mej. N. Hameeteman vertrekt binnen
kort naar Grave (N.-Br.) om in een der ge
stichten aldaar als leerling-verpleegster werk
zaam te zijn. Zij is de derde uit deze gemeente,
die in dit jaar zich aan dat wark geven wil.
Wij ontvingen van bovengenoemde Kamer
het lijvig jaarverslag over 1930.
Het verslag bevat weer veel wetenswaardige
dingen betreffende den stand van handel, land
bouw, 'industrie en scheepvaart in het ressort,
waarover deze Kamer zich uitstrekt.
Ditmaal bevat het verslag een breed opge
zette beschrijving, verlucht met scherpe foto's
van het gebouw der Kamer en de localiteit,
waarin de Kamer haar arbeid verricht.
Voor wat betreft het gewest, dat voornamelijk
door ons blad bestreken wordt, vinden we in
het verslag de volgende bizonderhed'en vermeld.
Volledigheidshalve deelen wij mede, dat de
gegevens door de burgemeesters der diverse
dorpen werden verstrekt.
Den Bommel. De handel in land- en
veldvruchten dn deze gemeente is gedrukt ge
weest. Ook was dit het geval met den handel
in kunstmeststoffen.
Dirksland', H e r k i n g e n en Melis
sant. In de gemeenten Dirksland, Melissant
en Herkingen is geen industrie van eenige be
teekenis aanwezig.
In Dirksland is in de maand Juni een
paardenmarkt gehouden. De aanvoer bedroeg
63 stuks. De handel was slap.
Verder wordt in Dirksland ieder'en Donder
dagmorgen in de café's een z.g.n, landbouwbeurs
gehouden, die druk bezocht wordt door de
landbouwers en kooplieden uit Dirksland en de
omliggende gemeenten. Dirksland is een cen
trum van aanvoer en uitvoer van aardappelen,
uien, koepeen en andere veldvruchten, die in
de alhier aanwezige pakhuizen ook voor uitvoer
naar het buitenland worden gesorteerd en ver
pakt, waartoe de gunstige ligging ten aanzien
van Rotterdam en 's-Gravenhage veel bijdraagt,
terwijl de haven, die geen getijhaven is, zich
daarvoor uitstekend leent.
In Melissant bestaat een door de land-
bouwvereeniging aldaar opgericht gebouw,
waarin pootaardappelen tot ontkieming worden
gebracht.
De coöperatieve aardappelbewaarplaats
„Dirksland" bezit ook een dergelijk gebouw.
Op Herkingen is een overzetveer ge
vestigd, dat den dienst onderhoudt tusschea dft
gemeenten 'en den Zeeuwschen wal.
In 1930 kwam de electrificatie van de drie
gemeenten tot stand.
Goedereede en Stellendam. De
landbouw leverde zeer slechte resultaten op
door de werkzaamheid der landbouwvereeniging
„Eiland Goedereede" werd de achteruitgang
nog eenigszins geremd. De uitvoer van ge
droogde cichorei bedroeg 600.000 K.G. of
230.000 K.G. minder dan in 1929. Beter waren
de uitkomsten in de veeteelt.
Voor de zee- en binnenvisscherij waren 28
blazers dn bedrijf. De gemiddelde opbrengst per
vaartuig steeg van 1230.— in 1929 tot
1300.— in het afgeloopen jaar.
Middel har nis. Met voldoening wordt
vermeld, dat het elctriciteitsbedrijf voor het
westelijk deel van Flakkee, zijnde acht gemeen
ten, begin October 1930 door Zijne Excellentie
den Minister van Staat, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Zuid-Holland, in tegen
woordigheid van autoriteiten 'en belangstellen
den officieel werd geopend, welk feit van groote
beteekenis is voor de betrokken gemeenten.
De straatverlichting werd electrisch, terwijl
tal van openbare en particuliere gebouwen aan
het net werden aangesloten.
De Openbare U.L.O. School, zoowel als de
Bijzondere U.L.O. School werden in het af
geloopen jaar in gebruik genomen.
Een bijbouw aan de oostzijde van het ge
meentehuis onder directie van den heer Rouville
de Meux kwam tot uitvoering.
Een aanbesteding had plaats van het leggen
eener rioleering in het nieuwe deel der ge
meente, aan de zuidzijde der Hoflaan, en van
het behard'en der in dat deel ontworpen wegen.
De resultaten van het landbouwbedrijf waren
weder ongunstig, zoodat de terugslag in ernstige
mate worden gevoeld.
Ouddorp. De met dien landbouw ver
kregen resultaten waren slecht te noemen, wat
geheel is toe te schrijven aan de economische
factoren; van misgewas was althans geen spra
ke. Ook de tuinbouw, voor zoover deze hier
wordt aangetroffen, gaf een treurig beeld. De
veestapel was in goeden staat.
In deze gemeente bestaan 5 cichoreidrogerijen.
De opbrengst der kust- en zeevisscherlj was
middelmatig, de gemaakte prijzen waren laag.
S o m m e 1 s d ij k. H a n d e 1., De handel
dn deze gemeente beperkt zich voornamelijk tot
de landbouwproducten. In het vcorjaar waren
de prijzen van de producten van den oogst
1929 laag, de handel was traag en de producten
werden slechts langzaam geruimd; vele artikelen
zi'n onverkoopbaar op de akkers achtergebleven.
In het najaar begon de handel flauw met lage
prijzen, behalve voor de aardappelen, die een
goeden prijs hadden. Zoo bleef het gedurende
het geheele najaar. De handel was in het najaar
iets vlugger dan in het voorjaar.
Industrie. De voornaamste industriebe-
drijven in deze gèmeente zijn: eene courant- en
handelsdrukkerij; eene machine-smederij; eene
cichoreidrogerij; eene inrichting voor het ma
chinaal schoonen van erwten. Beide laatste
bedrijven zijn seizoenbedrijven en beteekenen
voor de gemeente niet zoo heel veel. Vérder
is hier de gewone ambachtsnijverheid, welke
voor een groot deel in dienst van den landbouw
staat. Ook de ambachtsnijverheid lijdt onder
de malaise, welke in den landbouw heerscht.
Marktwezen. Er wordt in deze ge
meente wekelijks eene markt gehouden gelijk
tijdig met de beurs voor den handel in land
bouwproducten. Slechts een gedeelte van het
jaar is er aanvoer van biggen en kippen. Deze
markt is eigenlijk een uitvloeisel van de beurs.
Voorts wordt in het voor- en najaar eene markt
gehouden, welke voor het geheele eiland van
beteekenis is. In 1930 werden op de voorjaars-
markt ge'en runderen en varkens aangevoerd
wegens schorsing der markt tengevolge van het
heerschen van mond- en klauwzeer. Op de
beide markten te zamen werden in 1930 aan
gevoerd': 34 paarden boven 3 jaar, 34 paarden
beneden 3 jaar, 80 stuks groot vee, 68 stuks
jong vee, 4 vette varkens, 2 magere varkens,
172 biggen, alsmede nog wat pluimvee. Ook
worden verschillende landbouwwerktuigen ter
markt gebracht.
Stad aan 't Haringvliet. De
handel welke in deze gemeente gedreven wordt
bestaat hoofdzakelijk in het verkoopén van
landbouwproducten als aardappelen, suikerbie
ten, uien en peen.
Des Zaterdags wordt in de morgenuren van
101 uur een druk bezocht beurs gehouden in
Hotel Smits, gelegen aan de kade, waar koop
lieden van deze en omliggende gemeenten hun
producten verhandelen. De prijzen der aard
appelen waren dit jaar vrij hoog te noemen
(f 5.per H.L.), daarentegen de prijs der
uien zeer laag 1.-per H.L.).
Industrie van eenige beteekenis is hier niet
gevestigd.
Nieuwe Ton ge. Het jaar 1930 heeft
zich doen kennen door slappen handel der veld
producten. Hoewel de prijzen iets beter waren,
voornamelijk die van de aardappelen, lieten ze
in het algemeen te wenschen over.
Aardappelbewaarplaatsen werden gebouwd.
De glascultuur nam in beteekenis toe. Ook
de bloembollenteelt maakte verderen voortgang.
Oude Tonge. Industrie bestaat in deze
gemeente niet. De handel bestaat in hoofdzaak
in producfen en voortbrengselen van het land
bouwbedrijf en in geringe mate van veehouderij.
lederen Vrijdag wordt in de uren tusschen
9 en 13 uur een druk bezochte beurs gehouden,
waar beurtschippers en kooplieden en commis-
sionnairs van deze en omliggende gemeenten en
alle landbouwers van Oost en Midden Flakkee
en enkelen van West-Flakkee komen en waar
granen, erwten, zaden enz. dn den zomer en
later ook aardappelen, uien en paard'epeen, wor
den verhandeld voor de Rotfcerdamsche en Am-
sterdamsche markt en ook voor Den 'Haag,
Dordrecht en andere plaatsen, terwijl ook voor
al aardappelen én ook wel uien worden ver
scheept naar Antwerpen.
De prijs der granen, hoofdzakelijk tarwe, was
begin van den oogst 10.— per 100 K.G. en
liep terug tot 7.50 per 100 K.G.
De prijs der schokkererwten, die hier in hoofd
zaak worden verbouwd, was in het begin 13.
en liep terug tot 8.50 per 100 K.G. De kleine
groene erwten, die zeer weinig verbouwd wor
den, in het begin 12later 10.per
100 K.G.
De prijs der aardappelen (Eigenheimer) waar
in veel ziek voorkwam, begon met 2.50 tot
3.— in het najaar, terwijl deze thans worden
verhandeld voor 5.— per 70 K.G. De aard
appelen van oogst 1929 werden dit voorjaar
voor een izeer lagen prijs verhandeld tot zelfs
0.40 per 70 K.G.
Andere soorten, waarvan de opbrengst zeer
kleine was, wortfen bijna niet verhandeld, ter-
wiil een enkel partijtje wordt gevraagd om te
laten overwinteren en direct te ontvangen voor
een prijs van 4.— tot 4.75 per 70 K.G.
De uien, die in het voorjaar (vorige oogst)
bijna waardeloos waren, werden in de afge
loopen herfst verhandeld voor ongeveer 0.90
en thans voor 1.60 per 60 K.G.
Paardepeen waren in den herfst onverkoop
baar en thans worden kleine partijtjes ver
handeld voor 0.35 per 60 K.G. Ook zijn zeer
enkele geteelde partijtjes niet eens gerooid,
omdat die arbeidskosten hooger waren dan de
opbrengst; deze zijn eenvoudig ondergeploegd
en vernietigd.
Haver wordt niet of zeer weinig voor de
markt verbouwd. Aanvoer van vee op de we-
kelijksche markt was onbeteekenend.
SOMMELSDIJK. Onze dorpsgenoote, Mej.
J. van der Poel, slaagde vorige week te Helle-
voetsluis voor de akte van onderwijzeres lager
onderwijs.
Zondag werd in de Ned. Herv. Kerk
een gift van 10 voor de Kerk gecollecteerd.
MIDDELHARNIS.* Naar men verneemt heeft
de heer L. Vroegindeweij alfaier tegen 1 Juli
a.s. bedankt als lid teVens secretaris van het
College van Kerkvoogden der Ned. Herv. Kerk.
Onze dorpsgenoot Drs. W. Vroeginde
weij, theologisch candidaat, werd beroepen bij
de Ned. Herv. Gjemeente te Gouderak en Arne-
muiden.
Donderdagavond zal voor de Gereform.
Gemeente alhier optreden Ds. de Blois van
Dirksland, des avonds 7 uur.
DIRKSLAND, Ds. A. de Blois alhier is be
roepen bij de Geref. Gem. te Rotterdam-Zuid.
De in de Ned. Herv. Kerk alfaier gehouden
collecte voor de Zending bracht ruim 86.-
°p.
HERKINGEN. In afwijking van anders zal
er D.V. a.s. Zondag in de Ned. Herv. Kerk
slechts eenmaal dienst worden gehouden, in
welken dienst hoopt voor te gaan Ds. Vlasblom
van Oude Tonge.
Vorige week werd in de Ned. Herv. Kerk
een extra gift van 10.gecollecteerd ten
bate der kerk.
OUDDORP. De collecte voor het christelijk
sanatorium te Zeist, onlangs in de Ned. Herv.
Kerk gehouden heeft opgebracht 52.72; terwijl
de collecte voor den zending met Pinksteren
82.12 opleverde.
DEN BOMiMEL. Een milde gever heeft aan
de Ned. Herv. Kerk 500.geschonken.
Dr. C. KOPPENAAL.
Na een ernstig en zwaar lijden is Zondag
te Amstelveen in den ouderdom van 42 jaar
overleden Dr. C. Koppenaal, predikant bij de
Geref. Kerk in Hersteld Verband aldaar.
Cornelis Koppenaal werd 1 Nov. 1888 te
Stad aan 't Haringvliet geboren en studeer
de aan het Geref. Gymnasium te Kampen en
aan de Vrije Universiteit, waar hij in 1912
candidaat werd. Na eerst eenigen tijd als hulp
prediker bij de Geref. Kerk van Meppel naast
Ds. J. C. Brussaard te hebben gearbeid, ver
bond hij zich 30 Maart 1919 als predikant aan
de Geref. Kerk van Monnikendam. 31 Januari
van datzelfde jaar promoveerde hij aan de Vrije
Universiteit tot doctor in de theologie op een
proefschrift getiteld: „Het werk Gods in den
geloovige bij Paulus."
Toen in 1926 het kerkelijk conflict rondom
den persoon van Dr. J. G. Geelkerken in de
Geref. Kerken uitbrak, schaarde de overledene
zich aan de zijde van laatstgenoemden predi
kant. Hij verbrak het verband met de Geref.
Kerken en vestigde zich metterwoon te Zand-
voort en voegde zich bij de Geref. Kerken in
Hersteld Verband. Nadien woonde hij eenigen
tiid te Den Haag. In 1929 bracht de Geref. Kerk
in H. V. te Amstelveen een beroep op hem
uit, dat werd aangenomen. Zondag 15 Sept.
van dat jaar bevestigde Dr. Geelkerken als
consulent den thans ontslapene te Amstelveen en
Woensdag 18 Sept. d.o.v. verbond Dr. Koppe
naal zich aan deze gemeente sprekende over
Zach. 8:19, deze woorden „Hebt dan de
waarheid en den vrede lief."
Kort daarop openbaarde zich de ernstige
ziekte, die hem nu in volle mannelijke kracht
heeft ten grave gesleept en waarvoor een ope
ratie tot driemaal toe helaas geen redding ver
mocht te brengen.
Dr. Koppenaal heeft meerdere artikelen over
Schriftbeschouwing etc. gepubliceerd in het
weekblad „Woord 'en Geest" en in het jaarboek
van de Geref. Kerken in Hersteld Verband.
Dr. Koppenaal was deputaat voor de oplei
ding tot dienaren des Woords; kerkvisitator en
secundus-deputaat voor het examina vanwege
zijn kerkformatie.
Met hem daalt te grave een 'buitengewoon
bescheiden persoonlijkheid, die allerminst een
militant figuur was en die stil zijn weg ging.
De begrafenis zal plaats hebben op Donder
dag te 1.30 uur op de Nieuwe Oosterbegraaf
plaats te Amsterdam.
De copie van Ingezonden stukken, die niet ge
plaatst zijn, wordt niet teruggegeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers
Geachte RedactieJ
Vergun mij s.v.p. een klein plaatsje in LIw
blad.
Naar ik vernam zijn er aan verschillende per
sonen brieven gericht van een zich noemende
Christelijke Lectuurverspreiding „Uw Koninkrijk
kome", Halleijstraat 31, Schiedam, alwaar zij,
zonder dat ik er het minst van weet, mijn
naam gebruiken ter aanbeveling, om langs dien
weg gelden in te zamelen.
Het is niet mijn bedoeling die vereeniging
verdacht te maken. Ik weet niet of het bedrog
is en of het goed is. Ik wensch in ieder geval
buiten beschouwing te blijven.
Met dank voor de plaatsing.
Sommelsdijk. F. VAN DER WEIDE.
AARDBEVING OM DE
NOORDZEE.
OP VERSCHILLENDE PUNTEN IN ONS
LAND WAARGENOMEN.
Wat men er in de Bilt van zegt,
In verscheidene plaatsen van ons land, in de
Westelijke kuststreek, in de hoofdstad, in Hee
renveen, zoowel als in Tholen, in de Bilt, Heer
len enz., is in den nacht van Zaterdag op Zon
dag een aardbeving gevoeld.
Het Persbureau Vas Diaz vernam van het
■Koninklijk Nederlandsch Meteorologisch Insti
tuut in de Bilt
„Zondagnacht te 1.50 uur is op de instrumen
ten van het Instituut een vrij sterke aardbeving
opgeteekend. Aan de hand van onze bereke
ningen zijn wij tot de conclusie gekomen, dat
de haard der aardbeving zich bevindt op 400
K.M. afstand in N.W.-richting, uitkomende dus
op de Oostkust van Engeland in de nabijheid
van de Wash-Bay.
,De Wash-Bay ligt ten Zuiden van de rivier
de Humber. De voornaamste plaatsen, welke
aan deze baai liggen zijn Kingslynn en Boston,
welke in de oorlogsjaren nog al eens door Ne-
derlandsche schepen werden bezocht.
Te Londen was de beving zóó sterk, dat ver
scheidene bewoners, verschrikt door dit voor
hen ongewone verschijnsel, uit hun huizen liepen.
Prof. van Everdingen, hoofddirecteur van faet
Meteorologisch Instituut in de Bilt deelde aan
het Utrechtsch Dagblad mede
Alle posten van faet Meteorologisch instituut
hi bben den aardschok gemeld en de instrumenten
van de Bilt hebben hem ook geregistreerd als
een lichte aardbeving van matige sterkte, die
haar oorsprong gehad heeft op 400 K.'M. in
Noord-Westelijke richting, wat ook overeen
komt met de uit Londen ontvangen 'berichten,
die gewag maken van een sterke aardbeving
op de Oostkust van Engeland. Voor ons land is
deze aardbeving een groote bijzonderheid, aan-
gezi'en zij ten onzent nimmer geconstateerd zijn.
De schok is des nachts o.m. waargenomen op
Texel en in Velp. De aardbeving 'heeft on
geveer 20 seconden geduurd.
In de kuststreek.
Ook te Rotterdam is de aardbeving waar
neembaar geweest, al zullen weinigen er door in
hun nachtrust gestoord zijn, of, zoo zij de tril
lingen al hebben gevoeld, die aan alles anders
dan aan een aardbeving hebben toegeschreven.
Iemand woonachtig te Beukelsdijk, lag in bed
te lezen, toen plotseling de deuren begonnen
te rammelen en ergens in e'en ander huis een
deur dicht sloeg. Toen hij naar de lamp keek,
hing deze te sdhommelen. Het verschijnsel be
vreemdde den lezer, daar er van tocht of een
hevigen windstoot geen sprake was. Toen hij
de lamp stil gehouden had en haar losliet, be
gon zij weer te schommelen. Na korten tijd hield
het verschijnsel op. Het was toen op 's lezers
klok ongeveer twee uur. Hij heeft zijn lectuur
nog een uur voortgezet, doch verder niets on
gewoons meer bespeurd.
Eenige menschen te Rotterdam hebb'en het
stil staan van hun klokken alleen met de aard
beving, waar zij niets van hadden gevoeld, in
verband kunnen brengen.
De correspondent van de N. R. Ct. in Den
Haag meldt
Toen het ons in D e n H a a g Zondagochtend
verteld werd, wilden wij het niet gelooven.
Maar het bleek achteraf dan toch werkelijk
waar te wezen. Mededeelingen van verschillende
ernstige menschen, die met elkaar overeenstem
den, lieten werkelijk geen twijfel meer over.
Er is in den nacht van Zaterdag op Zondag
omstreeks twee uur (de preciesse tijd moet 1 u.
50 min. geweest zijn, maar zóó precies wisten
onze zegslieden het ons niet op te geven) een
aardbeving geweest. De meeste Hagenaars zul
len op dit uur te bed en in slaap geweest zijn
en voor zoover zij vast geslapen hebben is hun
het zeldzame verschijnsel ontgaan.
Het schijnt trouwens niet overal waarneem
baar, of ten minste even goed waarneembaar
geweest te zijn. De stelligste berichten zijn van
Scheveningen, of laten wij zeggen uit de strook
langs de kust. Op Scheveningen-dorp, in het
bloemenkwartier en de zeeheldenbuurt, heeft men
het verschijnsel het duidelijkst opgemerkt.
Er zijn menschen, die tegen twee uur een
schok, een trilling, of een reeks van schokjes
gevoeld moeten hebben. Voorwerpen rinkelden
en vielen om, deuren sloegen onverwachts dicht
en zelfs werd ons meegedeeld, dat men het ge
voel had alsof men in zijn bed lag te dansen.
Wij hebben het getuigenis van eenige oud-In
dische gasten, die wel weten wat een aardbeving
is en ons stellig bevestigden, dat het een heusche
hoewel zeer lichte aardbeving geweest moet zijn.
Ook de politie kan er van meepraten. Zij is in
den nacht van Zaterdag op Zondag verschil
lende malen opgebeld voor mededeeling'en om
trent de aardbeving
Eén ding, dat karakteristiek bij aardbevingen
schijnt voor te komen, n.l. dat de klokken blijven
stil staan, hebben wij in dit geval van niemand
vernomen. (Wel in Rotterdam. Red.) De schok
is dus wel zeer licht geweest en met wat ge
rinkel van ruiten is, voor sommigen, een on
rustige nacht voorbijgegaan.
Van ongelukken of iets dat daarop lijkt wordt
niets gemeld, tenzij dan dat er hier en daar een
voorwerp, dat wat onvast of op het randje
stond, omgevallen en gebroken is.
De waakzame politie.
Van andere zijde vernemen wij nog uit Di
Haag
De hoofdcommissaris van politie, de heer van
't Sant, die aan de Nieuwe Parklaan woont,
werd omstreeks kwart voor twee door een schok
wakker. Niet wetende wat er aan de hand was,
maakte hij licht en op hetzelfde oog'enblik voel
de hij een eigenaardige trillende beweging, waar
door verschillende voorwerpen in de kamer
schudden en slingerden.
De heer van 't Sant 'belde het hoofdbureau
van politie op en vroeg aan de dienstdoende
telefoniste of er iets bijzonders gebeurd was,
een ontploffing of iets dergelijks.
De juffrouw wist echter van niets. Wei vroeg
zij of de heer van 't Sant wellicht die merk
waardige schokken had gevoeld, welke even te
voren op het hoofdbureau waren waargenomen.
E'en' collega-telefoniste stond bij de theetafel en
bemerkte duidelijk een schuddende beweging en
gerinkel. Ook de inspecteur van dienst had
eigenaardige bevindingen; de deuren van de kast
in zijn kamer sprongen eensklaps open en gingen
klapperen.
Van verschillende zijden zijn aan het hootd-
bureau telefonische kennisgevingen binnen ge-
komen van personen, die lichte aardschokken1
geconstateerd hadden.
Voor zoover bekend is van schade echter
niets gebleken.
Te Leiden is de aardbeving waargenomen
om 14 minuten voor twee. Ongeveer een minuut
lang rammelden de ramen en zij, die in hun
legerstede den slaap nog niet hadden gevat,
voelden dit rustoord bedenkelijk schudden, zon
der dat eenig vervoermiddel er voor aansprake
lijk kon worden gesteld. Vooral ijzeren ledi
kanten zijn gelijk bekend uitstekende seis-
mografen 1 Voorts kraakte het hier en daar in
de huizen en bewogen zich deuren, die niet
gesloten waren of men hoorde een stukje kalk
vallen in den schoorsteen of van het dak, doch
tot erger kwam het gelukkig niet. Geen wonder,
dat weinigen aan een aardbeving hebben ge
dacht, een verschijnsel, dat in deze streken met
betrekkelijk jonge aardlagen, zoo uiterst zeld
zaam is.
Ook te Alkmaar en omgeving zijn om
tien minuten voor twee lichte aardschokken ge
voeld. Bij een inwoner op het Woud te Bergen
vielen schilderijtjes van den wand.
Ook in M i d d e 1 b u r g zijn omstreeks kwart
voor twee verschillende menschen in hun slaap
gestoord door een lichte aardbeving, terwijl ook
uit andere deelen der provincie Zeeland,
o.a. uit Oostburg, 'bericht wordt, dat men ook
daar de trilling, die vrij hevig was, heeft waar
genomen. Personen, die zich te Middelburg nog
niet te ruste hadden begeren, hebben echter
geen herinnering iets bijzonders te hebben op
gemerkt.
Ook in het centrum van ons tand zijn de
schokken gevoeld.
Te Heerenveen en te Doetinchem is de aard**
beving eveneens waargenomen.
In Engeland en Schotland.
In den nacht van Zaterdag op Zondag werden
in een groot deel van Engeland, o.m. de Mid
lands, de Oostkust, de Zuid-Oostelijke en Z.W.
graafschappen en Londen aardschokken waar
genomen.
De schokken werden eveneens in Schotland
geregistreerd.
Het observatorium te Kew verklaart, dat de
eerste schok plaats had om 0 uur 26 (Green-
wich-tijd, 1 uur 46 Ned. zomert.), terwijl de
grootste hevigheid een minuut later werd waar
genomen. De amplitude was zoo groot, dat zij
niet meer op de seismograaf kon worden op
geteekend. De schokken duurden ongeveer een
half uur.
Volgens de berekeningen van de observatoria
te Kew en Brussel moet het epidentrum onder
de Noordzee gelegen zijn, op ongeveer tien
a dertig mijlen langs de Engelsche kust ter
hoogte van Huil.
Het schijnt, dat de materieele schade gering
is, terwijl geen ernstige persoonlijke ongelukken
worden gemeld.
Te Lowestoft zijn eenige schoorsteenen en
muren omgevallen. De bewoners werden onge-
