Antire voluiionair Orgaan voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden. De SI. Gerei. Dwaling. BUM :lame IILfflOnTUREnl I GA&Co IN HOG SIGNO VINCES I araniie vanal f 3,-. laraniie Benauwd op de Borst? femtoch Abdijsiroop! No. 3720 ZATERDAG 14 FEBRUARI 1931 45STE JAARGANG EERSTE BLAD. entrale Proeftuin IKBAAR. nl TELIJK IEUWS N&ZONEN Op den Uitkijk. W. BOEKHOVEN A ZONEN Alle stukken voor de Redactie bestemd, Ad vertes» tl ©ia ©sa verdere Administratie fratico lo® te zenden aass «I© Uitgevers erpanden, rente vanaf r getaxeerde waarde. ASSURANTIËN TRATIËN TeS. 36566 ERSCHIJNT ONDERSCHRIFT TOKVIS LEUREN OMSLAG 5 CENTS ereelen uit het boek album in beeld KHANDEL VAN K g kei 6.—. DE DUIF" rmometers AKKER's A DE BETEEKENIS VAN DE CHR. SOCIALE BEWEGING IN DEN STRIJD TUSSCHEN GELOOF EN ONGELOOF. Januari 1930 te Middelharnis n in 1930: 303; 'bedankt, ver den 147. Het ledental vermeer bedroeg op 1 Jan. 1931. 2991 1 Januari 1930 te Sommelsdiik i in 1930: 243; bedankt, ver den 143. .Het ledental vermeer bedroeg op 1 Jan. 1931: 2206. leden in beide gemeenten Der 5197. was thans de verkiezing van en wegens periodieke aftreding r. P. Knöps en J. C. van Loo. meerderheid van stemmen wer- herkozen. De heer van Loo direct bereid zijn herbenoeming aan Dr. P. Knöps zal van deze nnis worden gegeven. Nog was bestuursvacature ontstaan door ens bedanken, of zich eigenlijk sbaar stellen van den heer tweede stemming bleek met 85 en benoemd te zijn de heer elsdijk. plaatsvervangende leden voor ning werden benoemd de heeren A. Koese, J. Verbrugge en st en C; Tieleman. de contributie voor het a.s. ooals deze was. elde voor art. 4 van het Huish. e wijzigen, dat de leden recht voer van een patiënt naar de ekenhuizen tot een uitkeering 0.Voor andere ziekenhuizen nderd op 20.—. Alzoo werd loten art. 13 der Statuten zoo geen uitkeering kan geschieden erpleging voor T.B.C. patiënten, ratief moet worden ingegrepen, arna men recht op uitkeering erd wederom bepaald op 4 vraag werd geen gebruik ge- uiten der vergadering sprak de artelijke woorden tot afscheid lid Van Es. Het bestuur stelde n waardeering den heer Van Es chap onzer vereeniging aan te om van contributie en behoud Deze Courait verschiet eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franc per post 1 1.- bS vooruitbetaling BUITENLAND b? vooruitbetaling f 8.50 per jaar. AFZONDERLLKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMELSDIJK Telef. interc. No. 202 Postbus No. 2 ADVERTENT1ÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.- per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte, die zg beslaan, Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. laus werd dit voorstel aange- Van Es dankte het bestuur en ze onderscheiding, sprak woor- ering over 'het bestuur en de nwerking, die steeds in de Ver- eheerscht en in het bijzonder sch bestuur, de vergadering gesloten. EREE en OVERFLAKKEE te mis (Langeweg) is op eiken oor belangstellenden GRATIS Ük. Desgewenscht geeft d? alle inlichtingen die mochten erlangd. BEWERKT ftfcn. ^ie MAST KAPOKMATRAS, onvermengde Java.Kapok 5STEL compleet voor f27,75 ns tegen ongekend lage prijzen. de voorraad strekt. EEN DEKEN CADEAU ROTTERDAM ICHTING Hoogstraat 132, ROTTERDAM. Het is de laatste jaren wel duidelijk geworden, dat de kloof die Antirev. en St. Geref. scheidt, breeder en dieper is dan in het begin werd vermoed. Het is waar, dat de S, G. P. haar meeste programpunten aan het A.-R. program van beginselen heeft ontleend, maar er zijn toch ook enkele punten bij, die een geheel andere richting uitwijzen dan waarin de A.-R. partij ooit gegaan is en ooit gaan kan. Dat onderscheid wordt beheerscht door het verschil in theologisch denken. We houden er aan vast, dat Kerk en litiek twee afzonderlijke terreinen ïjn, die gescheiden moeten blijven, maar politiek of beter: Staatkunde en theologie kunnen wel onderscheiden, maar niet gescheiden van elkaar ge dacht worden. Vandaar, dat Groen van Prinsterer, de stichter der A.-R. partij kon zeggen: „staatsman niet, maar Evangeliebelij der". Onze staatkundige principiën moeten gedragen worden door, voortvloeien uit onze theologische inzichten. Wie Calvinist is, is antirevolutionair. De Antirev. politiek wordt door de Cal- I vinistische beschouwing beheerscht. Het is een principe, dat zijn wortels heeft in het bloeitijdperk van het Cal vinisme, de zestiende en zeventiende eeuw. Natuurlijk is dat Calvinisme rij ker ontplooid met der eeuwen worste- g gegroeid en ontwikkeld, maar de iem bleef ongewijzigd. Anders staat het met de St. Geref. partij. Tragisch is, dat zij nog leeft uit een misverstand. Zij noemen zich nakroost van Calvijn en de Dordtsche vaderen, maar inderdaad is dit niet zoo. Wij hebben reeds meer öp het principieele onderscheid, dat er ligt tusschen hun theologisch denken en dat der Geref. oudvaderen, gewezen. In de fundamenteele leerstukken wij ken zij van de drie formulieren van Eenigheid af. Hun Doopsbeschouwing, hun Kerkbegrip, hun leer over het doen van belijdenis, hun denken over het H. Avondmaal, hun Kerktucht, hun Sabbathsopvatting, hun piëtistische op vatting van het leven, hun methodisti sche opvatting over wedergeboorte en bekeering, het wortelt alles in de acht tiende eeuw, toen vooral de theologi sche wind, die van uit Engeland kwam overwaaien, het oud-Gereformeerde denken ging benevelen. Wie studie maakt van de geestes- strooming der achttiende eeuw, ziet dat steeds duidelijker. De klove, die er gaapt tusschen de zestiende eeuw van het kloek Calvinis tisch getuigenis en de achttiende eeuw van 't mystiek-piëtistisch-methodistisch vertroebelen der oudvaderlijke theolo gie, gaapt nog tusschen den theologi- schen achtergrond, waarop de A.-R. partij en de St. Geref. partij uitkomen. Wie dan ook deze dingen principieel bezien wil, moet kennis hebben aan deze stroomingen. Wie daar geen oog voor heeft, staat telkens weer verbaasd over hetgeen de S, G. P. openbaart. Een zeer voornaam dingen, waaruit het theologisch onderscheid blijkt, is de kwestie van overheid en geestelijk leven. Onze Calvinistische vaderen hebben, nu afgezien van hun formeele fout in art, 36, duidelijk de positie der Nieuw- Testamentische gemeente, tegenover die van het Oude Testament getee- kend. Zij hebben het karakter van het theocratisch koningschap, dat in het Oude Testament overheerscht, helder gezien en de bedoeling er van begrepen. Het was alles schaduwdienst, typee rend den komenden Christus, afbeel dend soms ook de Nieuw-Testamen- tische gemeente, maar daarmee ook volstaande. Als Christus sterft aan het vloekhout, scheurt het voorhangsel, het heilige der heilige wordt profaan, de middelmuur des afscheidsel wordt ver broken, het theocratisch koningschap neemt een eind, theologie en koning schap laten elkander los en kiezen hun eigen weg, kerkelijke en wereldlijke overheid worden onderscheiden en van elkaar gescheiden. De overheid blijft uit de aarde aardsch, houdt een aard sche roeping, de kerk is uit den hemel hemlsch, heeft een deel in den hemel als triumfeerende Kerk, heeft een deel op aarde als de strijdende Kerk. Deze zijn als vreemdelingen en bijwoners, pelgrims, reizigers naar de eeuwigheid, die hier geen blijvende stad hebben, maar zoeken de toekomende. Wel blijft die Kerk het zout der aarde, wel doet ze niet aan wereldmijding doch aan we reldwijding, wel blijft zij kurken waarop de wereld drijft, maar het zout is een vreemd bestanddeel, anders ware het geen zout, de kurken blijven vreemd aan het lichaam dat zij dragen. De Nieuw-Testamentische gemeente is van aard geheel anders dan de Oud- T estamentische. Dat hebben onze Calvinistische oud- vaders duidelijk begrepen en vastge houden. Hun theologie was ook in dit opzicht zuiver Schriftuurlijk, al hebben zij in de toepassing (art. 36) een mis greep gedaan, een misgreep echter, die ze praktisch nooit hebben toegepast, want daarvoor waren ze weer te Gere formeerd. Nederland bleef het land der vrijheid, ook voor den Jood en den libertijn. De theologische fout der St. Geref. is nu, dat zij teruggrijpen naar de Oud- Testamentische gedachte. Hun ideaal ligt eigenlijk in het theocratisch koning schap. De overheid moet de geboden Gods handhaven, dus kerkelijke zonden straffen, de leerzuiverheid beschermen, valsche godsdienst uitroeien, ongeloof straffen. Precies wat de taak was van het Oud-Testamentische koningschap. Natuurlijk is bij hen ook de natuur ster ker dan de leer, want het gaat nu een maal niet meer den oudtestamentischen toestand te herstellen. Ds. Kersten, Ds. Zandt en Ir. van Dis zijn ook elk lid van een ander kerkelijk instituut, wat dus met hun eigen theorie in strijd is. Maar hun beginsel is toch zoo. En dat is de groote dwaling. Want hierin ligt een niet begrijpen van het karakter en het wezen der Nieuw-Testamen tische gemeente. Hieruit volgt logisch ook 'het terug grijpen naar de middel eeuwen, toen door de Roomsche fout Staat en Kerk weer ineengestrengeld werden, ondanks het scheuren van het voorhangsel. De S. G. P. grijpt naar de Roomsche gedachte terug. Zij denkt dat er nog wezenlijke eenheid tusschen overheid en kerk kan bestaan. Een onzettende dwaling, die hen theologisch duur zal komen te staan. Want de Christen, die leeft bij zijn Bijbel, weet dat we leven in den grooten advent-tijd, den tijd, die staat in het tee- ken van de Wederkomst des Heeren. Wij, in Nederland zien daar ge lukkig eigenlijk nog het minste van. We hebben het hier onder de politieke omstandigheden nog tamelijk rustig als Kerk. Maar in het buitenland is dat overal anders. Daar zien we dat de Christenheid schier alle invloed heeft verloren op het publieke leven. De Overheden zijn eigenlijk in wezen tot het heidendom terug gekeerd. En dan komt de vervolging. Het kan niet anders. Overheid en Christendom worden dan weer tegenstellingen. Dat wij daarvan in Nederland nog zoo weinig zien, komt door de bizondere bemoeienissen die God nog met ons volk houdt. Maar dat houdt ook op. We hebben maar te letten op den groei van het on geloof en de afval van de Kerk, Het Nieuw Testamentisch karakter van de Kerk des Heeren, zal steeds dui delijker aan het licht treden, los van de wereldlijke overheid, wortelend in het Hemelsche leven, vreemdelingen en bij woners op aarde, strijdende Kerk. In het St. Geref. systeem komt deze gedachte nooit goed tot haar recht. Onze taak is het te leven bij de open. baring van Johannes, maar de St. Geref. leven bij de Oud-Testamentische ge dachte. Ziedaar het principieel onderscheid dat ook de politiek beheerscht. De S.G.P. leunt nog op de Overheid, terwijl die Overheid straks wordt het instituut van den Antichrist, die de Kerk komt uitroeien, zoo God haar voor dien tijd niet van de aarde wegnam. En waarom is dit nu zoon ontzetten de dwaling Omdat, wie zich hier vergist, in het verleden leeft inplaats van in de toe komst, geen oog heeft voor hetgeen de Heiland zegt in Mattheus 24 en v.v. Zij kunnen geen oog en geen oor heb ben voor het diep ernstig woord van den Heiland„Wanneer gij alle deze dingen zult zien, zoo weet dat het einde nabij is voor de deur De Kerk van Christus zal zich in de twintigste eeuw moeten gewennen te leven in de sfeer van toekomstverwach ting. Te lang is de Openbaring van Johan nes door haar verwaarloosd. Er zal geloof moeten zijn, niet in een wereldlijke overheid, die nog alle af goden en valsche godsdienst uitroeit, maar geloof in een Christus, die, als de wereldlijke overheid alle afgoden en valsche godsdiensten zal concentreeren en uitoefenen om de Kerke Christi weg te vagen van den aardbodem, komen zal en Zijn Engelen zal uitzenden met een bazuin van groot geluid om de uitver korenen bijeen te vergaderen uit de vier winden van het eene uiterste der heme len tot het andere uiterste der zelve (Matth. 24 vers 31 Eerst als de S.G.P. van deze haar ernstige theologische dwaling genezen zal zijn, zal zij ook vanzelf terug komen op haar politieke dwaling. Geve God de Heere, haar ware Schriftkennis opdat zij leve uit de Nieuw-Testamentische gedachte. Want eerst dan zal er vrucht te ver wachten zijn voor het theologisch en politiek denken en handelen. Eenige weken geleden terug, deed een schrij ver van en ingezonden stuk in Het Volk zijn beklag over het in Gemeente-dienst zijn van gehuwde vrouwen. Hij wist te vertellen dat vele gezinnen zoodoende een dubbel inkomen hebben en dat terwijl er duizenden werkloos zijn, waar van het hoofd er naar snakt een inkomen te hebben als die gehuwde vrouwen verdienen. En hij vroeg of de S.D.A.P. niet een ander standpunt moest gaan innemen, want dit was toch eigenlijk de onrechtvaardigheid gekroond. Henri Polak, die deze vraag had te beant woorden' was het volkomen met den vrager eens. Hij zag ook de onbillijkheid er van in, maar hij wees er op, dat de partij als zoodanig er nu eenmaal een beginselkwestie van gemaakt had, en het zou wel niet meer te veranderen zijn. In Amsterdam is deze kwestie urgent ge worden. Een onzer dagbladen schreef dezer dagen Door een der leden van den Amsterdam- schen Gemeenteraad, den heer Rustige, wer den voor enkele weken aan B. en W. der hoofdstad vragen' gesteld betreffende het aan tal gehuwde ambtenaressen in gemeentedienst. Uit het thans gepubliceerde antwoord blijkt, dat hun aantal niet minder bedraagt dan 151 en dat de verdiensten dezer 151 dames moeten worden gesteld op 200.000. Deze cijfers zijn veelzeggend wanneer men bedenkt, dat de gegevens niet werden ge vraagd aangaande alle gehuwde ambtena- ressen, maar alleen omtrent hen, die gehuwd zijn met gemeente-ambtenaren en gemeente, werklieden. Ware het eerste het geval geweest, dan zou de vraagsteller nog heel wat andere cij fers onder het oog hebben gekregen. Intusschen staat dan nu in elk geval vast dat niet minder dan 151 gehuwde paren een dubbel salaris trekken uit de gemeentekas van Amsterdam. Let men nu op het gezamenlijk salarisbe drag dezer .gehuwde ambtenaressen, dan blijkt, dat zij gemiddeld 1300 per hoofd verdienen. Wanneer men nu bedenkt, dat menig ge zin met talrijk kroost in onze dagen van eën geringer bedrag moet rondkomen, voelt men dat hier iets is, dat wringt. Wat zou er aan levensblijheid en arbeids- vreugde gewonnen worden, wanneer deze 151 plaatsen konden worden ingenomen door man. nen en vaders, die zich thans ten gevolge van de heerschende crisis tot werkloosheid ^*1 Tast de wortel van het kwaad aan. Gij zijt niet ziek. Het is alleen maar vies daar van binnen. Uw borst zit als 't ware vol slijm en ziektekiemen en die moet Gij verwijderen. Abdijsiroop kan U helpen de oude ontsteking veroorzakende slijm op te lossen, die kleverige massa te ver dunnen en op normale wijze te doen verdwijnen. Wordt wegens haar bijzon dere samenstelling sedert jaren geprezen bij: Hoest, Bronchitis, Kinkhoest, Asthma. ,,Voor de Borst" fr Alom verkrijgbaar. Prijs Fl. 1.50, Fl. 2.75, Fl. 4.50 Gebruik buitenshuis Abdijsiroop-Bonbons (60 ct.Dan bespoedigt Ge Uw genezing. ABDIJSIROOP-BONBONS (Gestolde Abdijsiroop) zien gebracht en van particulieren of publie- ken onderstand moeten' leven. En wat deze gehuwde ambtenaressen zelf aangaat, zou er niet rijkere glans aan hun huiselijk leven worden verleend, wanneer zij aan den kring van het gezin werden terug gegeven In dit verband ware het zeker niet van be lang ontbloot geweest, als naast de verstrekte gegevens nog enkele andere inlichtingen waren gegeven omtrent het kindertal dezer gehuwde paren in gemeentedienst. Al deze overwegingen hebben echter bij B. en' W. geen beteekennis. Dit college meende te kunnen volstaan met de simpele verwijzing naar het eenmaal inge nomen standpunt, dat aan een vrouwelijk werkman of ambtenaar, waneer zij in het huwelijk treedt, niet op grond van haar huwe lijk ontslag behoort te worden verleend. Dienovereenkomstig waren B, en W. van oordeel, dat opengevallen plaatsen eveens dienden open te staan voor vrouwen, die ge huwd zijn met gemeente-ambtenaren of ge meentewerklieden. In het door malaise zoo sterk veranderd aspect der arbeidsmarkt vindt dus het da- gelijksch bestuur der hoofdstad, waarin S.D. A.P. een zoo sterke machtspositie inneemt, geen aanleiding om het vroegere standpunt aan een nadere beoordeeling te onderwerpen of voorstellen tot verbetering toe te zeggen. Men denke zich het eens in Alleen in Amsterdam verdienen gehuwde dames in gemeentedienst 200.000 per jaar. Een bedrag waarvan 100 gezinnen weer met een flink aantal kinderen ruimschoots zouden kunnen leven. En dat in dezen werkloozen tijd. Nu mag de één toekijken met hongerige oogen en de ander heeft dubbel. Dat is het systeem van het socialisme, dat spreekt van vrijheid, gelijkheid en broederschap 't Is toch eigenlijk een paskwil. Die inzender in Het Volk, die ik zoo even noemde liet doorschemeren, op welke manier die gegevens met dubbele salarissen nu hun geld opmaken. Ze gaan 's zomers in de vacan- tie buitenlandsche reisjes maken, niet zoo maar es een Rijnreisje of naar de Ardennen, maar naar Italië b.v. of naar Egypte enz. Waarom zouden ze het ook niet opmaken Als ze terug komen verdienen ze weer volop 'eri dubbel. En als die inzender dan vraagtmoet dat nu maar blijven door gaan antwoord Polak Ja, ik ben het eigenlijk wel met je eens, maar de Partij, ziet je Die partij rekenter moet absolute gelijkstel ling zijn van man en vrouw. Met het huwelijk wordt niet gerekend. Van het gezinsleven moet zij in beginsel eigenlijk totaal niets hebben. Het gezin is nog een product van de tegenwoordige samenleving. In de socialistische heilstaat (zie Rusland) wordt het gezin afgeschaft. Daar werkt alles voor de gemeenschap. De Duitsche so cialist Bebel heeft daar een mooi boek over ge schreven. Of de vrouw nu gehuwd is of niet doet niets ter zake, zij heeft haar eigën baas te zijn en doet wat zij wil. Wil zij blijven ver dienen dan mag niemand haar hierin hinderen. Krijgt zij kinderen dan moet ze evengoed mogen werken. Ontslag "aan zwangere vrouwen vindt de S. D. A. P. verschrikkelijk. Zelfs al zijn ze ongehuwd. Er is genoeg over te doen geweest. Toch eigenlijk een wreed beginsel. De Schrift zegtDe barmhartigheden der god- deloozen zijn wreed. Wanneer de socialisten de baas worden, krij- g'en we een hel op aarde. Een wereld vol egoïsme, waar geen sterveling meer .op een ander let, ieder voor eigen hagje moet worstelen en wie zwak is moet maar onder gaan. Want als'het gezinsleven uit de maatschappij weg is, is de vuurhaard der liefde gedoofd. Er is dan geen ouderliefde meer, geen kin derliefde meer, geen zuster en broederliefde, geen samenleving in zelfopoffering en overgave meer. De kinderen behooren aan den Staat 'en de vrouw behoort aan den Staat. Dat is de theorie van het socialisme. Reeds nu, nu ze nog zoo heel weinig te zeg gen hebben zien we reeds de wreedheid van die theorie waar ze maar even in toepassing komt. Terwijl de een dubbel heeft, staat de ander zonder. En waag het niet er aan te raken slechts met den vinger want dan raakt men aan het heilige huisje. Het is eenmaal een socialistisch beginsel. Wreede barmhartigheid UITKIJK. IV, Naar Gods Woord heeft de Kerk ook een roeping den opzichte van bestaande misstanden, zoowel wat betreft den ontstanen nood, als ook om te getuigen tegen onrecht en overheersching of dwingelandij. Ook onze belijdenis wijst daar herhaaldelijk op. Op dit laatste moeten we in dit verband wijzen. De Kerk heeft het volle licht des Evangelies te doen uitstralen over het geheele leven. En het behoeft geen betoog, dat juist bij het op komen van nieuwe vragen en andere verhoudin gen, er zooveel gevaar bestaat voor botsingen, waarvan niet alleen de Kerk ook de nadeelige gevolgen zal ondervinden, maar ook om door de prediking van het Evangelie, voor ieders consciëntie te leggen het volle gewicht en de groote verantwoordelijkheid. Het is niet denk beeldig, maar werkelijk voorgekomen, dat bij staking of uitsluiting ook zij, die zelfs kerkelijk één waren, uit hun, evenwicht geraakten, en 'groote verdeeldheid, haat en vijandschap het gevolg was. Wat groote taak en zware ver antwoordelijkheid heeft dan de Kerk. Niet alleen omdat het al zoo moeilijk is om bij min of meer nieuwe denkbeelden den juisten weg te gaan, maar ook hierdoor, dat de gemoederen dan ver stoord zijn, en de objectiviteit zoo spoedig zoek is. En wat maakte 'het de Kerk dan zoo moeilijk Dit, als één of beide partijen, op z.g. neutraal standpunt stonden. Maar aan de andere zijde als één of beide partijen Christelijk georgani seerd waren, den strijd in beginsel schuwden, gaarne tot al het mogelijke bereid waren, om een broedertwist te voorkomen, wat een zegen bleek dan het C h r. georganiseerd z ij n. En dat kan niet verwonderen. Als de ver schillende groepen zich maar op Christelijk standpunt stellen, dan zullen ze, ondanks ver schillen die dan daarop nog niet direct voor allen helder zijn, voor het Chr. beginsel wil len en moete n zwichten, wat de Kerk in zulke tijden een grooten steun is. En dan juist blijkt de beteekenis van het Chr. georganiseerd zijn, ook de beteekenis van de Chr. Vakbeweging, zoowel van werkgevers als werknemers. Want dan blijven ze nog bij een, ondanks de meest ingrijpende verschillen, en vormen ze tegenover het ongeloof nog die kracht, die Gods Kerk behoeft, om tegenover haar ook voor de maatschappelijke vragen, eigen beginsel en eigen praktijk te stellen, en ri'iet meegesleurd te worden met de geest van den tijd.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1931 | | pagina 1