Kerk en School.
fèP.WIEIHOUWEn
DDOGI5TEDX/
k
Ingezonden Stukken
Plaatselijk Nieuws.
HEEMST^
R.T.M. zelf uit eigen beweging wel doen, an
ders zullen anderen wel autobussen laten loopen.
De VOORZITTER is ook niet geheel gerust
voor het veer Ooitgensplaat, indien het in han
den van de R.T.M. alleen kwam. Daarom moe
ten we het vastleggen aan de subsidie. We
moeten ook op alle punten uitspreken wat we
willen, maar alles stil liggen op Zondag, dat
kunnen we niet bereiken.
De heer VAN KEMPEN is het met den heer
Waling eens, diat de trammaatschappij de zaak
niet alleen moet regelen, doch zou wenschen,
wat het .veer Ooitgensplaat betreft, dat dit op
Zondag geheel stil moet liggen.
De heer HOBBEL acht het noodig voor
zieken, dat het veer Numansdorp op Zondag
niet stil ligt. Voor onze zieken is Numansdorp
de aangewezen weg.
De heer VAN GURP wil de veerdienst op
Ooitgensplaat uitschakelen. Middelharnis is vol
doende, en wanneer het ziekenhuis te Dirks-
land klaar is, is het niet meer noodig, een der
beste krachten van Nederland heeft zich hier
aan reeds willen verbinden.
De VOORZITTER: Ik kan moeilijk gelooven
dat de allerbeste krachten naar Flakkee komen,
ieder zal in ernstige gevallen toch nog een
ander ziekenhuis zoeken.
De heer VAN NIEUWAAL kan er zich
niet mee vereeniging, om het veer Ooitgensplaat
geheel te sluiten, het is niet alleen voor zieken-
vervoer, maar ook kan men opgebeld worden.
De heer WALING wijst er op, dat wie kin
deren in dienst heeft, ook naar Bergen op Zoom
opgeroepen kan worden, alles stil liggen gaat
niet.
De VOORZITTER: De Katholieken geven
de voorkeur aan Breda misschien, en wat de
geestelijke verwording betreft, daarvoor is per
soonlijk verantwoording voor schuldig, en zou
niet weten wat menschen 's Zondags in de Plaat
moeten komen doen. Bij de opening der tram
20 jaar geleden, heb ik mij afgevraagd: wat zal
het worden, en thans merken velen onzer niet
eens, dat er nog een tram rijdt op Zondag.
De heer VAN KEMPEN wil niet alles stop
zetten, maar beperken.
De heer Van GURP wil, indien noodig, ook
zieken bezoeken.
De heer VAN KEMPEN: Ik ging mijn vrouw
2 maal per week in het ziekenhuis bezoeken,
maar nimmer op Zondag.
De heer VAN ES verklaart aan Van Kem
pen, dat het niet zijn bedoeling is op Zondag
zieken te gaan bezoeken, en zal de laatste zijn,
om voor uitbreiding van de Zondagsdienst te
stemmen, maar een ongeval of ziekte komt nooit
op een tijd als wij dat denken, en is daarom
dankbaar indien het noodig is onze zieken zoo
snel mogelijk te vervoeren of te kunnen be
reiken.
De heer VERMAAS is zooveel mogelijk voor
den rustdag, maar alles stil gaat niet.
De heer VAN GURP weet wat het zeggen
wil zieken te moeten bezoeken, doch wil 't veer
Ooltg'ensplaat stil leggen en Middelharnis be
perken.
De heer DORSMAN denkt, dat de kerken
wel gesloten kunnen worden als de veerver-
binding doorgaat.
De VOORZITTER: Het doet mij genoegen,
dat er geen principieel verschil bij ons bestaat
over totale stopzetting van alles op Zondag.
Niemand heeft dit dezen middag betoogd. Wel
was er een gradueel verschil, meer of minder
diensten.
B. 'en W. spreken zich dan ook uit, dat bij
het verleenen van subsidie door deze gemeente
in acht wordt genomen niet alleen het veer
Middelharnis te verbeteren en Ooitgensplaat te
isoleeren, doch verbetering van beide veren,
geen uitbreiding van veerdiensten op Zondag
in het veer Middelharnis en de voorgestelde
diensten op Zondag in het veer Ooltgensplaat-
Dintelsas-Numansdorp tot de helft terug te
brengen, en medezeggenschap in de vaststelling
van den geheelen dienst.
Het voorstel wordt hierna aangenomen met
8 stemmen voor en 3 tegen.
Vóór de heeren Jacobs, Noordijk, Vermaas,
Van Es, Brinkman, Waling, Van Nieuwaal en
Hobbel. Tegen de heeren Van Gurp, Van
Kempen en Dorsman.
Vervolgens worden af- en overschrijvingen
over 1930 met algemeene stemmen goedgevon
den.
De pensioengrondslag van den weger C. H.
Metaal wordt vastgesteld op 374.
B. en W. stellen voor brandbluschapparaten
te bestellen in combinatie met de gemeente Den
Bommel. Ze kosten dan 25.--. Deze gemeente
wil er 8 plaatsen, en wel: Openbare school,
Bijzondere school, Gemeentehuis, School Acht
huizen, School Langstraat, café Buijs in combi
natie met Den Bommel en bij Vermaas.
Met 10 stemmen voor en 1 tegen (Dorsman)
wordt besloten deze aan te schaffen.
Voorstel B. en W. tot verlaging van het sa
laris fairbankweger tot 40 der weegloonen.
Met 50 bedroeg het salaris 1332.24, met
45 1199.20 en wanneer het tot 40 terug
wordt gebracht, zou het bedrag 1ÓÖ5.95, na
tuurlijk gerekend naar de vermoedelijke op
brengst der fairbank. Door de vele ziekte van den
weger zou dan iets aan de gemeente terugkomen,
en nu is ziek zijn een kwaad ding, doch er is
meer, de weger is op zijn zachtst genomen zeer
onhandzaam. Meer wil ik niet zeggen.
Door verschillende leden wordt hierover het
woord gevoerd, waarbij o.a. naar voren komen:
1. geen salarisverlaging, maar zelf de plaats
vervanger betalen; 2. strengere maatregelen, die
zeer ver gaan, doch waarvoor geen termen
aanwezig zijn; 3. geen salarisverlaging, doch
keuring vragen of hij werkelijk dikwijls onge
schikt is.
Ten slotte wordt met algemeene stemmen
besloten een keuring aan te vragen bij den
Pensioenraad.
Rondvraag.
De heer BRINKMAN vraagt beter toezicht
op de Politieverordening, daar 's nachts voer
tuigen in de Prins Hendrikstraat blijven buiten
staan.
De heer HOBBEL heeft vernomen, dat
Zondags op den hoek bij Tiggelman de kerk
gangers door jongelui worden uitgejouwd en al
is hij zelf nu geen kerkbezoekers, toch wenschte
hij dat dit nagelaten werd.
De VOORZITTER was van meening, dat
bij het aangaan der kerk veelal politie aanwezig
was, doch zal zulks onderzoeken.
De heer VAN KEMPEN vraagt naar de oor
zaak dat de weegbrug nogal eens hapert.
De VOORZITTER geeft een toelichting en
zegt dat de fabrikant verklaart dat de brug goed
is, maar de gegeven wenken worden niet opge
volgd. De weger beweert het tegenovergestelde.
Het juiste midden zal moeten 'blijken.
De heer VAN GURP vraagt fijnere keislag
te gebruiken aan den Oudelandschen dijk.
De heer VAN ES vraagt betere behandeling
met keislag aan den onderberm van de Sluische
haven, wat hij nader toelicht.
De VOORZITTER zal zulks nader laten
onderzoeken en met de gegeven wenken reke
ning houden.
De heer DORSMAN vraagt een betere lan
taarn bij het ziekenhuis.
De heer VAN NIEUWAAL meent als er een
paar takken werden afgekapt, de deur wel vol
doende verlicht zou zijn.
De VOORZITTER raadt de leden aan dat
allen zich maar eens moeten overtuigen of er
werkelijk een lantaarn bijgeplaatst moet worden.
In een volgende zitting moet de raad dan maar
beslissen,.
De heer VAN NIEUWAAL vraagt verplaat
sing vap een lantaarn op het Weespad.
De heer HOBBEL vraagt de Dreef langs het
einde der Prins Hendrikstraat verder te begrin-
ten. Een en ander zal onderzocht worden.
Niets meer te behandelen zijnde wordt de ver
gadering gesloten.
De copie van ingezonden stukken, die niet ge
plaatst zijn, wordt niet teruggegeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers.
WERKLOOSHEIDSZORG.
Het onderschrift onder het ingezonden stukje
onder bovenstaanden titel, voorkomende in de
„Maas- en Scheldebode" van heden, noopt mij
tot het maken van enkele opmerkingen.
De beschouwingen van Mr. Levenbach, door
mij in het kort weergegeven, zijn te vinden in
het Juridisch tijdschrift, uitgegeven door de
broederschap van candidaat-notarissen in Ne
derland en zijne Koloniën. Deze broederschap
mag zoo goed als alle candidaat-notarissen tot
haar leden rekenen de sociaal-democraten vor
men dus een uiterst kleine minderheid. De na
men van het Bestuur der Broederschap en de
namen van de leden der Redactie van genoemd
Tijdschrift staan er borg voor, dat het Week
blad voor Privaatrecht, Notaris-ambt en regi
stratie niet gebruikt wordt voor politieke of
godsdienstige propaganda.
De beschouwingen van Mr. Levenbach zijn
dan ook zuiver Juridische beschouwingen. Ver
anderen deze beschouwingen van aard, wanneer
zij door een sociaal-democraat worden weerge
geven
Hoe zou de redactie denken over een van mij
afkomstige weergave van Juridische beschou
wingen van b.v. den A.R. Mr. Anema
En bovendien Van Mr. Levenbacht weet ik
alleen dat hij een bekend jurist is, die veel be
langstelling heeft voor Arbeidsrecht. Van zijn
politieke of godsdienstige overtuiging, weet ik
niet het minste.
Deze doet ook niets ter zake De Jurist Mr.
Levenbach verdedigt in een Juridisch tijdschrift
zijn standpunt inzake „Werkloosheidszorg" op
Juridische gronden.
Wanneer Mr. Levenbach b.v, spreekt van
„Gemeenschap" kan daaronder dan ook alleen
worden verstaan „Gemeenschap" in Juridi
sch e n zin, dus „alle menschen geza-
m e n 1 ij k". Een politieke uitleg blijve dus buiten
beschouwing.
Dat Mr. Levenbach in genoemd artikel niet
aan „politiek doet" blijkt uit zijn beschouwingen
overduidelijk. Ten bewijze deze zinnen
„Of dé werkloosheid te vermijden zou zijn
„dan wel een noodzakelijk gevolg is van de
„best mogelijke economische ordening, kan ge-
„heel in het midden gelaten worden. Want in
ieder geval mag de productierechtsorde niet van
„één kant alleen beschouwd worden de ge-
„meenschap die er de lusten van geniet, kan de
„lasten niet maar zoo van zich afschudden."
Deze laatste zin moge tevens bewijzen, dat
ik Mr. Levenbacht zooveel zulks in een klein
ingezonden stukje mogelijk is, woordelijk gevolgd
ben.
Het onderschrift der redactie is dus weinig
ter zake.
De sociaaldemocratische schrijver dezes was
niets meer dan de zakelijke weergever van Mr.
Levenbach's beschouwingen. Hij schuwt een ge-
dachtenwisseling over „Werkloosheidszorg" in
ruimen zin geenszins.
Doch thans zou dit van het onderwerp af
leiden.
De redactie bestrijde dus thans alsnog den
Jurist Mr. Levenbach.
M. M. SCHUT.
Sommelsdijk, 14 Januari 1931.
De heer Schut schreef in zijn vorige be
schouwingen, nadat hij op de verplichting der
gem eens chap gewezen had
„Bij de organisatie van de werkloosheidszorg
behoeven dan nog niet alle middelen door de
overheid verschaft te worden. Maar wel
moet voor den werklooze een aanspraak op een
deugdelijke overheidszorg bestaan, waarbij als
„sluitstuk" een van de armenzorg afgescheiden
ondersteuning van overheidswege kan gedacht
worden."
Nu in zijn tweede stuk schrijft hij
„Wanneer Mr. L. b.v. spreekt van „gemeen
schap" kan daaronder dan ook alleen worden
verstaan „gemeenschap" in juridischen zin, dus
„alle menschen gezamenlijk". Een politieke
uitleg blijve dus buiten beschouwing."
Maar die politieke uitleg heeft de heer
Schut juist niet buiten beschouwing gelaten,
want hij noemt in zijn eerste artikel gemeen
schap en overheid in één adem.
En dat is zuiver socialistisch. Ons onder
schrift was dus wel ter dege ter zake.
RED.
Mijnheer de Redacteur
In den laatsten tijd geeft de pers ons allerlei
te lezen over toekomstverbetering in de reis
gelegenheid tusschen Flakkee en den vasten wal.
Als het niet te onbescheiden is, zou ik de
aandacht willen vestigen op iets, dat niet als
verbetering kan gelden in de maatregelen, die
de R. T. M. voor het publiek neemt.
Voor eenigen tijd konden reizigers, die per
auto naar de haven kwamen, op de boot retour
krijgen naar Rotterdam. Vroeger was dit niet
zoo, maar gedurende korten tijd hebben gega
digden zich in dit gemak kunnen verheugen.
Sinds eenige weken bestaat dit gemak niet
meer. Om hun te treffen, die per autobus van
Ouddorp komen, moeten de kaartjes genomen
worden aan het station Middelharnis.
West-Flakkee is hiermee niet gedupeerd. De
autobus stopt even aan het station, de passagiers
worden' van retours voorzien en voort gaat het
weer naar de haven.
Oost-Flakkee, dat met de autobus-concurren-
tie van Ouddorp niets te maken heeft, wordt
hierdoor alleen en uitsluitend getroffen.
Voor de 7 uur sneldienst 's morgens kunnen
Den Bommel en Stad aan 't Haringvliet geen
gebruik maken van de autobus der R. T, M.
Wat is nu eenvoudiger, dan dat ze op de boot
een retour kunnen krijgen naar Rotterdam
Neen, zegt de R. T. M. Gezult naar Middel
harnis station. De zaak met Ouddorp zit ons
dwars, 'en nu zullen we dat op U verhalen.
In den tijd, dat verhoogde subsidies over
wogen worden voor de R. T. M„ acht ik het
wenschelijk, dat de autoriteiten op deze geste
van de machthebbers over het vervoer eenige
aandacht schenken.
Met dank voor de plaatsing.
Ds. SCHAAFSMA.
Den Bommel, 15 Januari 1931.
SOMMELSDIJK. Belanghebbenden worden er
aan herinnnerd, dat de ontvanger dezer gemeente
Dinsdag 20 Januari a.s. zitting zal houden tot
het ontvangen van schoolgelden.
De raad dezer gemeente is tegen Zaterdag
17 Januari a.s. v.m. 10.30 uur in openbare ver
gadering bijeengeroepen.
De aardappelen werden deze week alhier
verkocht voor 5.terwijl men voor de uien
1.30 per H. L. bood.
De heer D. Joppe, 3e machinist bij de
K. P, M„ tijdelijk met verlof in Holland, slaag
de heden Donderdag, te Den Haag voor het
machinistenexamen diploma A.
MIDDELHARNIS. Bij publieke verkooping
van een landbouwschuur van den heer K. van
der Velde is deze ingezet door den heer L.
Nieuwland voor 1410..
De heer I. Born heeft zijn benoeming als
regent van het Burgerlijk Weeshuis aangenomen.
OUDE TONGE, Memento morie. Dinsdag j.l.
kwam J. van der Made om half twaalf van de
Kaai huiswaarts. Toen hij thuis kwam werd hij
onwel, zakte in een en was enkele oogenblikken
daarna een lijk.
-- De prijzen der veldvruchten zijn als volgt
Uien 1.50, aardappelen 4.505.en peen
0.25.
NIEUWE TONGE. Bij den landbouwer M.
Vreeswijk alhier, is onder het vee de besmette
lijke ziekte Mond- en Klauwzeer uitgebroken.
De collectebus uit de trouwzaal ten bate
der armen heeft in 1930 opgebracht 45.19.
Prijzen der veldvruchten Uien 1.60,
pen 0.35, aardappelen 4.50 per H.L. De prijs
de roomboter is 2.—, melk 14 cent per liter.
DIRKSLAND. Bij de arbeidsbemiddeling al
hier stonden 43 werkzoekenden ingeschreven.
Voor den dienstplicht lichting 1932 zijn
alhier 26 personen ingeschreven, waarvan er 9
vrijstelling wegens broederddenst hebben ge
vraagd.
Verleden week werden van hier verscheept
1085 H.L. aardappelen, 5340 balen uien en 4800
balen peen.
HERRINGEN. Bij beschikking van den Minis
ter van Defensie is aan den dienstplichtige der
lichting 1930 P. Soeteman A.Wz. voorgoed vrij
stelling verleend van den dienstplicht, wegens
kostwinnerschap.
Tot le machinist bij de motorspuit, is in
de plaats van P. de Gast benoemd A. Wolfert,
terwijl tot ass. machinist in d'e plaats van E. van
der Velde is benoemd L. van Putten Johz.
OUDDORP. De heer P. Voogd Klz. heeft
onderhands een perceel bouwland in deze ge
meente aangekocht van Joh. de Gans te Mid
delharnis.
Bij enkele melkboeren is de prijs der melk
verlaagd en gebracht op 12 cent per liter.
De lichtwachter K. van der Velde is ge
plaatst op het vuurschip Maas.
ZUIDLAND. Op verzoek van de pluimvee-
vereeniging „Zuidland en Omstreken" heeft de
firma P. Sluis te Weesperkarspel j.l. Vrijdag 9
Januari haar pluimveeiilm „Kiest eieren voor
uw geld" in de v.m. Bewaarschool alhier ge
demonstreerd.
De toegang tot de zaal was voor ieder die
een kaart had, welke gratis verkrijgbaar gesteld
waren, bij de handelaren in Sluis pluimveevoe
ders en bij den Voorzitter der vereeniging.
Met groote interesse werd de vertooning dooi
de stampvolle zaal van het begin tot het einde,
langer dan twee uren, gevolgd.
De film begint met ons de vertwijfeling te
vertoonen, waaraan een niet-deskundig jong
pluimveehouder ten prooi valt bij het contro
leerden van de dag-opbrengst zijner hoenders.
Juist op dat moment verschijnt dé vertegen
woordiger der Sluis' pluimveevoederfabrieken
per auto op het tooneel, die hem uitnoodigt tot
een bezoek aan de fabrieken van Sluis, waar
hij wordt overtuigd, dat het heusch niet de
schuld is van zijn kippen dat zij haar kostje niet
opbrengen.
Ontegenzeggenlijk is deze film als reclame
bedoeld voor Sluis' pluimveevoederproducten,
maar zij brengt ons meer dan deze reclame.
Den oningewijde opent zij door eigen aan
schouwing de oogen voor wat goed voer is, en
brengt zij de overtuiging, dat goed voer niet kan
worden geleverd, wanneer de fabrikant niet vol
komen daarvoor is geouitilleerd, zoowel weten
schappelijk als technisch.
Na de hoofdfilm werd op het doek nog het
bedrijf van de heeren Molijn en Huidecoper te
Wiesel getoond om een denkbeeld te geven van
de eischen, die men aan een modern ingericht
pluimveebedrijf dient te stellen.
En vervolgens de gevolgen van enkele beken
de pluimveeziekten op het lichaam van aange
taste dieren, terwijl als slot een humoristische
teekenfilm werd vertoond.
Een der vertegenwoordigers van de firma S.
gaf onderwijl op de beelden een toelichting, wat
wel gelijk te stellen was met een lezing, en waar
in zeer leerzame gedeelten voorkwamen, ja wat
op zich zelf al vee] meer als de moeite waard
was om naar te gaan luisteren.
De firma Sluis heeft met deze film niet alleen
een doeltreffende reclame voor het eigen bedrijf
in 't leven geroepen, doch bovendien voor de
heele pluimveeindustrie een werk van groote
opvoedende kracht gebracht, dat wij niet genoeg
kunnen waardeeren.
Bij den aanvang der vertooning werd een kort
woord ter inleiding gesproken door den voor
zitter der vereeniging, die ook na afloop dank
bracht aan de firma Sluis en met een opwekking
om lid te worden van de vereeniging en voeder
te koopen van Sluis dezen avond sloot.
TEGEN DE NATIONALE
ONTWAPENING.
Rede van Dr. H. M. A. v. d, Valk.
Over bovengenoemd onderwerp sprak Vrijdag
9 Januari des avonds om half acht in het beurs
gebouw te Nieuw-Helvoet Dr. M. H. A. van
der Valk van Hilligersberg, daartoe uitgenoo-
f digd door de Antirev. en Chr. Hist, kiesver-
eenigingen te Nieuw-Helvoet en Hellevoetsluis.
Om kwart over zeven was het restaurant reeds
geheel bezet en moesten talrijke personen zich
met een staanplaats tevreden stellen.
De heer L. Quak opende de vergadering met
gebed en sprak een inleidend woord. Spr. zeide,
dat in den laatsten tijd de meeningen liepen over
voor of tegen ontwapening. Gezegd werd maar
eenvoudig, dat wi-e niet voor ontwapening was,
voor oorlog was. Wie echter even nadenkt,
ziet, dat deze zaak inderdaad niet zoo eenvoudig
is als wordt voorgesteld. Met het oog hierop is
besloten om een spreker uit te noodigen, n.
Dr. van der Valk, die aanstonds het woord werd
gegeven.
Het jaar 1930, aldus spr., is door de treurige
tijdsomstandigheden somber en droevig voorbij
gegaan. Met het oog op de algeméene wereld
crisis en wereldmalaise wordt het jaar 1931 met
angst en vreeze tegemoet gezien. Alle takken
van volksbestaan zijn kwijnend. Alleen in
Duitschland zijn 5 millioen werkloozen en in de
andere landen is dit aantal eveneens groot. We
hebben elk oogenblik te verwachten, dat de toe
stand buigen of barsten moet. Of wereldoorlog
of wereldrevolutie. Daarbij is de strijd ontstaan
tusschen bewapening en ontwapening. Het ware
te wenschen, dat algemeene ontwapening mocht
komen en nooit meer oorlog plaats had. Spr.
denkt niet, dat er één in de zaal aanwezig is,
die oorlog wenscht. Wanneer er dan ook straks
gedebatteerd wordt, hoopt hij niet, dat gesproken
zal worden over de ellende en de gruwelen van
den oorlog, dat kan spreker ook zeer goed. Of
wij geroepen zijn in Nederland tot ontwapening
te komen, is niet wenschelijk. Er zijn in ons
land 8 soorten van ontwapenaars. Spr. noemt
die soorten en zegt, dat ze allen verschillen en
reeds daardoor oorlog ontstaat. In Rusland is
men begonnen met afschaffing van leger en
vloot, want werd gezegd, wij zijn allen broeders
en zusters. Schitterend Doch daarna heeft de
Sovjet-republiek een leger aangeschaft van 1
millioen 200 duizend soldaten en is Rusland
voorgegaan in de bewapening, Spr. heeft het
even over de martelingen, die daar gebeuren.
Onze vad-erlandsche bodem is tot heden daarvan
vrijgebleven. Spr. denkt echter met vreeze aan
de toekomst van zijn kinderen, van het opkomend
geslacht, die wellicht vreeselijke dingen zullen
aanschouwen en ondergaan. Reeds in 1918
trachtte Mr. Troelstra het bewind in handen te
nemen, wat hem echter niet lukte. Als we toen
geen bewapening gehad hadden, waren we weg
geweest. Ook bij de spoorwegstaking konden
we met de militairen het land voor revolutie en
wanorde bewaren. We bleven dank zij Gods
genade buiten de wereldoorlog van 1914. Het
is bekend, dat de bedoeling was van Duitsch
land ook door Nederland te trekken. De tegen
woordige president van Duitschland, von Hin
denburg, heeft echter er op aangedrongen dit
niet te doen, daar dan nog eerst een leger van
350 duizend soldaten moest ontwapend worden.
Bij nationale ontwapening moet de kerk er aan.
En nu komt men met een vereeniging „Kerk en
Vrede" aan, om de menschen te overtuigen In
de eene zak heeft men de lijst van Kerk en
Vrede en in de andere het program der socia
listen. Op het eene kunnen de kerkmenschen en
op het andere de ongeloovige massa teekenen
voor vrede. Ge moet die moderne dominees
maar eens hooren, als ze in het Nieuwe Testa
ment Jezus, die ze niet erkennen als Gods Zoon,
voorstellen als te zijn tegen den oorlog. Spr.
brengt verschillende voorbeelden bij, waaruit
duidelijk blijkt, dat Jezus zich nimmer tegen het
militairisme heeft uitgelaten. De Heere Jezus
is in zijn omwandeling op aarde aanhoudend met
militairen in aanraking geweest. Er is zelfs
sprake van „een godzalige krijgsknecht". Nim
mer heeft Jezus hen berispt over hun militai
risme. Bovendien is Jezus niet gekomen om
vrede te brengen op de aarde, maar het zwaard.
Hij is gekomen niet om de wet én de profeten
te ontbinden, maar om die te vervullen. Het
Oude Testament is een oorlogsboek. Jezus heeft
echter nimmer den oorlog in het O. T. bestre
den of afgekeurd. De moderne dominees kunnen
de menschen, die ongeveer niets van den Bijbel
afweten, van alles wijs maken en de domme
massa neemt alles van hen voor zoete koek op.
Wij Nederlanders zijn niet oorlogszuchtig, wij
wenschen niet aan te vallen, maar we willen
onze vrijheden, vooral ten opzichte vgn ons ge
loof in God vrij uitspreken. Daarvoor streden
we den 80-jarigen oorlog met Spanje. Wij wil
len ons volksbestaan verdedigen tegen alle po
gingen van geweld, zoowel van binnen als van
buiten ons vaderland. Wij willen onze innige
overtuiging, God, Nederland en Oranje beves
tigen en schragen. De menschen mogen den
Bijbel verdraaien en met eigen ideeëen voor
den dag komen, met gebrokene bakken, die geen
water houden, de Bijbel verdedigt zich zelf. Alle
vleesch is als gras en als een bloem op het
veld. Het gras verdort, de bloem valt af, maar
het Woord Gods blijft tot in eeuwigheid. Spr.
heeft vele boeken geschreven en ook veel boeken
gelezen. Maar niets gaat boven den Bijbel, het
Woord van God. Daarin is vastgelegd de ge
schiedenis der wereld. Onderzoekt dan de
Schriften, die zijn het die van Mij getuigen.
Spr. is geen profeet noch een profetenzoon,
maar dit is hem duidelijk uit het Woord Gods,
dan geen vrede, zal komen dan wanneer de
mensch terugkeert tot God en Zijn dienst. Nie
mand heeft vrede gehad, die zich tegen God ver
zette. Atheïsten zijn er niet. God heeft den
mensch de eeuw en volgens een andere ver
taling de eeuwigheid in het hart des menschen
gelegd. Dat er geen God is, is meer een wensch,
dan een dadelijk geloof. Wederkeering tot God
en Zijn dienst is het eenige wat ons redden
kan. Dan alleen zullen de bergen vrede dragen
en de heuvels heilig recht. Doet men dat niet;
De Heer zal opstaan tot den strijd, Hij zal zijn
haters wijd en zijd, verjaagd, verstrooid doen
zuchten, hoe trotsch zijn vijand wezen moge.
Maar ook dat andere: Maar 't vrome volk in
U verheugd, zal huppelen van zielevreugd,
daar zij hun wensch verkrijgen.
Van de gelegenheid tot debat werd geen ge
bruikt gemaakt. Slechts een tweetal vragen wer
den gesteld, die door den spreker werden be
antwoord.
Na een kort woord nog te hebben gesproken
omtrent de toekomst der wereld en de komst
van den Christus op de wolken, eindigde Dr.
van der Valk met dankgebed.
Duidelijk zagen we, dat hij, die den Bijbel
als grondslag neemt en daarin goed thuis is,
ontzaggelijk sterk staat.
De vergadering had een goed en ordelijk ver
loop. Een enkele maal moest spreker iemand tot
de orde roepen. Dat was hem toevertrouwd. Hij
wist op passende wijze de orde dézen avond
te handhaven. Het was voor de A.-R. en C.-H.
een succesvolle avond.
SOMMELSDIJK. De Weleerw. Heer Ds. E.
van Asch hoopt Zondag 15 Maart a.s. afscheid
te nemen van de Ned. Herv. Gem. te Arne-
muiden en Zondag 22 Maart d.a.v. bij de Ned.
Herv. Gem. alhier zijn intrede te doen.
Zondagmorgen 10 uur zal in de zaal' van
de Harmonie alhier vanwege de Chr. Geref.
leesdienst worden gehouden, terwijl op Vrijdag
23 Januari a.s., 's avonds 6.30 uur hoopt op
te treden Ds. J. W. van Ree van Barendrecht.
De heer S. van Nimwegen alhier heeft
zijne benoeming tot lid van de Schoolcommissie
aangenomen.
OOLTGENSPLAAT. Tot President-Kerk
voogd der Ned. Herv. Kerk is gekozen de heer
P. van Rossum.
Woensdag 21 Janunari van 2 tot 4 uur
zullen de door de Meisjesvereeniging „Martha"
vervaardigde kleedingstukken ter 'bezichtiging
liggen in de consistoriekamer der kerk. Des
avonds zullen deze klëedingstukken aan de be-
'hoeftigen in de gemeente worden uitgedeeld.
NIEUWE TONGE. De catechisaties voor
de jongens zullen a.s. Maandag weer beginnen
op de gewone uren.
Rectificatie. In ons vorig nummer
werden per abuis 4 berichten Kerk en School
van Nieuwe Ton ge onder Oude Tonge
vermeld.
DIRKSLAND. Ds. C. van der Wal alhier
is beroepen bij de Ned. Herv. Gemeente te
Papen'drecht.
Tot tijd. onderwijzer aan de O. L. School
alhier is benoemd de heer W. Schlüter te
's-Gravenmoer.
ZUIDLAND. Op Donderdag 22 Januari a.s.,
des avonds 7 uur, hoopt in de Chr. Geref. Kerk
alhier op te treden Ds. van der Molen van
Rotterdam.
„De Standaard" schreef
WAT SAMENWERKING VERMAG.
Maandag had te IJsselstein de opening
plaats van de nieuwe school aan het Kronen
burgplantsoen. Deze is ontstaan door de ver
eeniging van de beide scholen Walkade 2 en
Schapenstraat 6. In zijn openingsrede wees de
voorzitter van 't Schoolbestuur, Ds. B. Moor
rees, op de goede gunst van God, in deze
samenvoeging ervaren en dankte hij B. en W.
en den Gemeenteraad voor de zeer loyale
wijze van medewerking. Verschillende toe
spraken volgden, o.a. van den pastoor Van
Rooyën, die zich verheugde over deze ver
draagzaamheid onder de Protestanten, van den
Burgemeester J. J. Abbink Spaink, die even
eens zijn verheuging daarover uitsprak, van
den heer J. v. d. Spek, inspecteur van C.N.S..
die deze vereeniging een unicum noemde in
ons vaderland, waarover in heel Neder
land zou gesproken worden, van den heer
A. Fock, inspecteur van het L. O. in, de
inspectie Breukelen en van Ds. J. A. de
Kruijk van Kamerik, die de samenwerking
mede heeft helpen bevorderen. Na het be
ëindigen van de samenkomst volgde een rond
gang van de talrijke aanwezigen, waarbij het
vernieuwde gebouw door ieder om 't zeerste
werd geprezen. Een zestiger vond het zelfs
zoo mooi, dat hij graag weer met de kinderen
hier zou willen schoolgaan, 't Mooiste is,
dat Hervormden, Gereformeerden en Oud-
Gereformeerden nu medewerken aan de in-,
standhouding van één school. ijl
Ons dunkt op verschillende plaatsen van
Flakkee had men óók wel eens moge bedenken
wat Christus over de éénheid van Zijn volge
lingen zegt.
Maar zelfhandhaving komt het zon
dige vleesch altijd meer in het gevlei dan ge
hoorzaamheid. Want dat laatste beteekent
zelfverloochening.
LIJST 23
VAN DE 52e JAARCOLLECTE VOOR DE
SCHOLEN MET DEN BIJBEL.
Transport van lijst 22 f 88297,66
Bellingwolde 141,25
Sappemeer104,75
Vlagtwedde115.
Augustinusga40.-
Nijemirdum53,90
Coevorden60. -
Vroomshoop233,05
Dieren123,36
Ellecom25,05
Nunspeet14i,50
Nijbroek198,75*
Vkaverveen30,11^
Halfweg214,41
Huizen (N.»H 131,82
Nederhorst den Berg163,75
Wormer110,93
Gouderak180,
Nieuw. Lekkerland132,
Nieuwkoop134,86
Papekop33,95
Wijugaarden15,50
Axel232, -
Brouwershaven (Geref. kerk) 45,33
Groede60,
Dinteloord 54, -
Totaal van 575 Loc.'com, f 91071,93
Mr. J. J. HANGELBROEK,
Adj. Seer, van de Unie
»Een School met den Bijbel
ONS LAND IN DEN OORLOG.
Bij een dezer dagen gehouden debat over het
vraagstuk van Oorlog en Weerloosheid, werden
door een debater enkele opmerkingen gemaakt,
die al vaak weerlegd zijn, maar telkens op
nieuw worden naar voren gebracht. Gewoonlijk
wordt dan uit het hoofd en niet geheel juist
geciteerd. Het kan daarom nuttig zijn de waar
heid nog eens weer te stellen tegenover de looze
legenden.
le. De debater beweerde op gezag van
Prof. Van Embden, naar hij zei dat niemand
minder dan de oud-opperbevelhebber, generaal
Snijders, het volstrekt onvoldoende onzer weer
macht in Augustus '14 zou erkend hebben.
De waarheid is, dat generaal Snijders op
27 Juni 1923 gezegd heeft
„Welnu, als oud-opperbevelhebber, wil ik
dan nogmaals en voor de zooveelste maal ge
tuigen, dat onze gemobiliseerde weermacht en
haar voortdurende gereedheid een factor van
de grootste waarde voor het beleid van de
toenmalige Regeering is geweest bij haar streven,
om onze inmenging in den oorlog te verhoeden.
Niet, dat ons leger en onze vloot in staat
zouden zijn geweest op den duur eiken
rechtstreekschen overmachtigen aanval te weer
staan, maar omdat de sterkte en de militaire
beteekenis onzer weermacht zoodanige waren,
dat zij de oorlogvoerenden van zulk een aanval
terughield, omdat zij voldeed aan den
minimum-eisch, dat haar vernietiging
zoodanige offers aan tijd en krachten van den
schender van ons gebied zou vorderen, adt de
met deze schending beoogde voordeelen zouden
worden opgewogen. De feiten wijzen dit uit."
2e. Ons land zou, volgens de debater, in 1914
slechts „toevallig" voor den oorlog gespaard
zijn. Het lag geenszins in het plan van Duitsch
land ons in den oorlog te betrekken. Dat ware
ook dwaasheid geweest. De Duitschers wilden
naar Parijs en de weg daarheen lag niet over
ons grondgebied.
Zie hier de waarheid in dezen, medegedeeld
door Kapitein van Voorst tot Voorst in zijn
geschrift „Over Roermond"
„Graaf Schlieffen de chef van den Duit-
