nil nummer Desiaal uil flrie Blaflen
woc-SÏÏTNO vnrsEs
Zaterdag 11 October 1930* No. 3684
TWEEDE BLAD.
SCHAAKRUBRIEK.
Plaatselijk Nieuws.
Kerk en School
Correspondentie deze Rubriek betreffende te zender
aan F. W. Nannlng Middelharnls.
No. 168.
De oplossing van probleem no. 197 is 1. Te8.
De zwarte Dame en looper hebben beide de 2
witte batterijen onder vuur. Zoodra zich echter
een verplaatst kan een der witte batterijen mat
qeven. B.v.
1Ic5; 2. Pg3 enz.
Verder aardige interferenties na paardzetten
van zwart, b.v.
1Pc3; 2. Dd2.
Na 1Pd2 volgt wederom 2. Pg3 mat.
Men kan a 11 ij d tot den oplossingswedstrijd
toetreden. Een goede oplossing van een twee-
zet telt voor 2 punten, enz. Voor een foutieve
oplossing wordt een punt in mindering gebracht
(minimum aantal punten is nul). Voor de maan-
delijksche prijs van 2.50 moet men de meeste
punten hebben. Ook niet-abonné's zijn welkom.
Heeft men 10 keer achtereen geen oplossing
ingezonden, dan wordt men geacht niet meer
mee te doen. Een onoplosbaar probleem vervalt
voor den wedstrijd.
Probleem voor d|en wedstrijd,
No. 200.
J. P. COPPENS - Amsterdam.
Zwart (3)
Wit (5).
Wit: Ke2, Db8, Th2 en h5, pi. g3.
Zwart: Kf5, pi. g6, h7.
Wit geeft mat in drie (3) zetten.
Oplossing tot en met 2e zet van wit inzenden
vóór Donderdag 30 October,
Oplossing Eindspel no. 238.
1. Kf4, Kh7; 2. Kg5, Kg8; 3. Kg6, Kh8; 4.
Pe5! Kg8; 5. h7-j, Kh8; 6. Pf7 mat.
Oplossing Eindspel no. 239.
1. Kd6, Kb6; 2 Pd3, Kb5; 3. Pc5, Kb6; 4.
Kd5, Kb5; 5. Pd3, a4! 6. b4, a3! 7. Pel,, Kb4:
Eindspel no. 241.
Keemink en Fahrni no. 133.
Wit: Kgl pi. h2.
Zwart: Kf3, Pe4, pi. h3.
Zwart kan niet winnen.
Eindspel no. 242.
Idem no. 134.
Wit: Kf6, Pf5.
Zwart: Kh8, pi. g4, h7.
Wit geeft mat in 4 zetten
Eindspel no. 243.
Wit: Kd3, Pf6.
Zwart: Kh8, pi. f5, h4.
Zwart aan zet, wint.
Wit begin, remise.
Eindspel no. 244.
Gespeeld met wit door Dr. Lasker op een
Zweedsch tournooi in een simultaan-séance en
door hem zelf gepubliceerd in de Telegraaf.
1. Lh3, Dh3; 2. d7, Tg3f; 3. Khl, Tg2;
4. d8Df. Kh7; 5. Dd6, f2; 6. Df4 de reddende
en winnende zet. 6flDf; 7. Tfl, Td2;
.8. Df7f en zet in 4 zetten mat.'
Stand van den ladderwedstrijd na
probleem no, 197.
196 197 Totaal.
2 50
2 48
2 44
2 43
2 35
2 35
2 26
2 19
2 9
2 6
2 6
CORRESPONDENTIE.
Jos. Duv. No. 159. 1. Lb6. Een goede dubbele
'Grimshaw No. 160. 1. Pf7.
F. C. L, Heeft U Septembernummer nog
196
A. van Dijk
46
2
J. Braber
44
2
„Udi"
40
2
J. P. Coppens
39
2
J. v. Nieuwenhuizen 31
2
G. van Gelder
31
2
F. C. Laas
22
2
A. Verbrugge
15
2
W. Nieuwland
5
2
D. Uitert
2
2
C. Hofland
2
2
SOMMELSDIJK, Ieder heeft gehoord van het
Petitionnement van de S.D.A.P. Misschien heeft
men de roode heeren zelf wel aan zijn deur ge.
had om te bedelen om een handteekening. De
Bijzondere Vrijwillige Landstorm afdeeling Som-
melsdijk meende ook nu tegen het roode woelen
te velde te moeten trekken en heeft een groote
openbare vergadering belegd op Dinsdag 14
October 1930, des avonds 7 uur in Hotel Spee.
Als spreker zal dan optreden de bekende rede
naar Dr. M. H. A. van der Valk van Hille-
gersberg, met het onderwerp: „Het ontwerp-
Vlootwet en 't Petitionnement van de S.D.A.P.'
Voor de goede orde en de bestrijding der on
kosten wordt een geringe 'entree geheven van
35 cent.
Ieder houde zijn avond voor a.s. Dinsdag
vrij.
Bij publieke verkooping van de werkplaats
met erf van den timmerman S. Kastelijn is deze
aangeloopen op den inzet van den heer C. van
Oorschot, n.l. 2830.
De ontvanger dezer gemeente zal Dinsdag
14 October a.s. zitting houden tot het ontvangen
van schoolgelden.
L.l. Dondeddagavond werden door den
Bijzonderen Vrij willigen Landstorm alhier de eer
ste schietoefeningen in deze wintercampagne ge
houden. Over het geheel werd er goed gescho
ten. Het hoogste aantal bedroeg 48. Het maxi
mum-aantal te bereiken punten was 50.
De aardappelen worden alhier gekocht
voor 2.75; de groote uien voor 1.50 en de
kleine uien voor 2.— per H.L.
Belanghebbenden worden er aan herinnerd,
dat de inlevering van rijksgoederen door dienst
plichtigen van de lichting 1915, voor deze ge
meente zal plaats hebben op Woensdag 15
October a.s., n.m. 2 uur in de Bewaarschool te
Middelharnis.
Overzicht van de vergadering van Polder
en gemeentebesturen op Woensdag 8 October
1.1, in het hotel Spee, ter bespreking van de
kwestie der uitwegen naar den nieuwen Pro
vincialen weg.
Aan de oproep der Commissie, bestaande uit
de heeren P. Kieviet Dz., J. A. Slis Dz. en J.
M. van Paasschen bleken 11 gemeentebesturen
en 33 polderbesturen gehoor te hebben gegeven.
Twee ingelanden waren vertegenwoordigd, t.w.
de Ambachtsheerlijkheid van Middelharnis en
de Vereen, ter bevordering van de verkrijging
van onroerend goed door landarbeiders „Som-
melsdijk".
Voorzitter der vergadering is de heer P.
Kieviet Dz. Deze roept de aanwezigen een har
telijk welkom toe. Hij zegt inzage te hebben
genomen van de op de gemeente-secretarie te
Sommelsdijk ter inzage gelegde onteigenings
plannen voor de verbetering van de wegen, wel
ke tot den Provincialen weg komen te behooren.
Aan het slot van de daarbij behoorende „zake
lijke beschrijving" komt een zin voor, welke
inhoudt, dat de afwatering niet zal worden ver
stoord of belemmerd en dat de bestaande uit
wegen behouden blijven. Dit laatste houdt juist
veel in omdat spr. uit ervaring weet, dat hier
uit moeilijkheden zullen voortkomen. Hij her
innert aan een geval, dat zich dezen zomer voor
deed bij de te bouwen Landbouwschool. De
aannemer had van hem als voorz. van den pol
der het Oudeland vergunning op grond van de
bepalingen der keur om in de sloot langs den
Langeweg een dam te leggen. Toen gaf een op
zichter van den Provincialen weg last om dien
dam te verwijderen. Had de aannemer nu maar
naar hem toegekomen, maar dat deed hij niet,
want dan had de zaak uitgezocht kunnen wor
den.
De Provincie wil een weg krijgen voor het
snelverkeer, daarop mogen geen rij- of voer
tuigen stil blijven staan, wat zou worden be
vorderd door het geven van veel uitpaden. Daar
zijn evenwel ook nog andere belangen. En dat
zijn de belangen der gemeente, polders en de
aangrenzende eigenaren. We moeten niet ver
geten dat we hier op een eiland zitten. Hier in
Sommelsdijk b.v. is de Langeweg aangewezen
voor bebouwing in de naaste toekomst en zoo
zal het ook in andere gemeenten zijn. De pol
ders worden beroofd van een hun volgens de
keuren toekomend relht van vergunning geven
tot uitwegen, terwijl de belanghebbende eige
naren er danig mee zitten als hun vergunning
wordt geweigerd voor een uitpad.
Het geval van de Landarbeidersvereeniging
is een sterk voorbeeld. Deze vereen, heeft een
perceel aan den Langeweg dat bestemd is voor
het stichten van zes plaatsjes. Bedoeld perceel
heeft één dam. Het Bestuur der Vereen, wil drie
uitwegen hebben, voor elke twee plaatsjes één.
De Provincie wil evenwel ten hoogste twee
dammen geven, waarvan én nog gezamenlijk
met een aangrenzend perceel. Het gevolg daar
van is dat de Vereen, een weg over het eigen
terrein zou moeten aanleggen. Het is duidelijk,
dat het bouwen aan den Langeweg zoo goed als
onmogelijk wordt gemaakt bij Zulk een standpunt.
Spr. gelooft dat velen zijn bezwaren tegen het
voornemen der Provincie zullen deelen. Spr. is
ook geen voorstander van teveel uitpaden, maar
het bouwen aan een weg mag toch nimmer wor
den bemoeilijkt.
We staan nu eenmaal voor het feit en nu
wordt deze vergadering voor de vraag gesteld
wat zou er nog kunnen gedaan worden Spr.
geeft deze vraag in bespreking.
Een geanimeerde gedachtenwisseling begint.
Daarbij komt wel vast te staan, dat de verga
dering het met den Voorz. eens is, dat de hou
ding der provincie met betrekking tot de uit
wegen in strijd is met de belangen van ge
meenten, polders en aangrenzende eigenaren en
dat hier iets moet worden gedaan. Dit verzet
kan uitgaan van deze vergadering, waarin ver
tegenwoordigd zijn de gemeenten en de polders
door hunne besturen, terwijl de gemeenten te
vens opkomen om hunne ingezetenen en de pol
ders voor hunne ingelanden.
Aanvankelijk is het nog een vraag voor de
vergadering hoe het nu eigenlijk zit met de door
de polderbesturen te geven vergunningen voor
het leggen van dammen. Gaat dit recht te loor
alhoewel het toch in de Keur zijn grond vindt.
Dit recht blijft evenwel gehandhaafd, naast de
poldervergunning is voortaan bovendien noodig
een vergunning van de provincie tot uitpaden
naar den weg. Wat heeft men dus aan de ver
gunning van het polderbestuur indien de pro
vincie vergunning weigert.
Verder komt vast te staan, dat de provincie
niet geheel onwillig is om vergunningen te ge
ven voor nieuwe uitpaden. De Landarbeiders
vereeniging b.v. kon vergunning krijgen voor
drie dammen, maar dan moest voor hare reke
ning over de volle breedte van het perceel de
reservestrook van den weg worden verhard.
Dit zou komen op 10.— per strekkende meter.
Het is te begrijpen dat het bestuur der vereen,
op zulk een vergunning géén prijs stelt.
In Ooltgensplaat is het voorgekomen, dat ei
genaren meer dan een jaar moesten wachten op
een vergunning tot het hebben van een voet
bruggetje. Toen de vergunning eindelijk kwam
waren er verschillende bezwarende voorwaar
den aan verbonden, waaronder ook deze, dat
bij werkzaamheden aan den weg. die het noodig
maakten dat de brug werd opgeruimd, dit op
kosten van de eigenaren moest geschieden, terwijl
de vergunning alsdan zou zijn vervallen.
Enkele personen blijken getracht te hebben
om bij de akte van verkoop van de strook
grond noodig voor de verbreeding van den
weg te bedingen, dat er een zeker aantal uitpaden
om hun perceel zullen worden gegeven. Een
had bedongen, dat de afscheiding in plaats
van door een sloot zou worden gemaakt door
hekwerk. Het ging evenwel niet. De provincie
laat niets conditioneeren.
Enkele stemmen gaan er op die verzet tegen
het voornemen der provincie wel plicht vinden
maar er toch weinig heil van verwachten.
Besloten wordt de Commissie te machtigen
om bij Ged. Staten een audiëntie aan te vragen.
Voorts zullen bezwaren worden ingediend tegen
het voorgenomen onteigeningsplan bij den Mi
nister van Waterstaat.
De heer Kieviet sloot daarna de vergadering.
Verslag van de Inbedrijfsstelling van het
eerste eleotrische poldergemaal op ons eiland,
van den polder De Oude Plaat onder deze ge
meente.
L.l. Donderdag had deze opening plaats. Ver-
schilfende autoriteiten waren uitgenoodigd om
deze plechtigheid bij te wonen. De heer A. van
Es, Voorzitter van „De Oude Plaat" heette de
aanwezigen hartelijk welkom en betuigde zijn
dank dat zoovelen gehoor hadden gegeven aan
de uitr.oodiging om deze plechtigheid bij te
wonen.
De Voorzitter haalde daarna de handle over
om de motor in beweging te brengen. Deze
werkt bijna geruischloos. De machine die
een waterverplaatsing heeft van 45 kub. M.
water per minuut maakt een degelijken in
druk.
De Burgemeester van Sommelsdijk feliciteert
den Polder met zijn besluit om een electrisch
watergemaal te stichten en sprak de hoop uit,
dat dit in de toekomst een zegen zou blijken te
zijn voor dezen polder 'en een oorzaak van rij
ken bloei. Duidelijk komt hier uit, aldus spr.
dat het gebruik van electriciteit vele voordeelen
biedt.
V. Stenis, de ontwerper van het gemaal, gaf
daarna aan de belangstellenden verschillende
inlichtingen. Daarbij bleek ons, dat het gemaal
zich automatisch uitschakelt, zoodra de water
stand de gewenschte hoogte heeft bereikt. Een
machinist is dus overbodig.
Het blijkt dan ook dat V. Stenis een mooi stuk
werk heeft geleverd. Ook den uitvoerders komt
alle hulde toe. De machinerieën zijn geplaatst
door het Landbouwhuis te Sneek, het gebouw
door P. van den Doel en" P. Ie Comte.
Dat het gebouw voorziet in een noodzakelijke
behoefte staat wel vast. Een der sprekers meen
de daaraan uiting te moeten geven in het vol
gende versje
Laat dit gemaal een zegen heeten,
Tot in het verre nageslacht,
Ean dan zal dit geslacht vergeten.
Dat er zoo lang op werd gewacht.
Ook wij wenschen „De Oude Plaat" gaarne
geluk met haar nieuwe gemaal.
MIDDELHARNIS. Uitslag postduivenwed-
vlucht door de P. V. „Seinpost" van uit Mons,
met 21 dieren. N. C. Buth le en 3e prijs, Le
Comte 2e prijs, Kardux 4e prijs en Krijtenberg
5e prijs.
De milicien-korporaal A. van den Berg
bij de luchtvaart-artillerie, is bevorderd tot on
derofficier.
-Alhier zijn aan de kaai aangebracht en
verzonden 1000 H.L. aardappelen en 700 balen
STAD. AAN 'T HARINGVLIET. De rijks
ontvanger zan Zaterdag 11 October van 1012
uur feri gemeentehuize alhier zitting houden.
De collecte ten bate van het Ned. Roode
Kruis heeft in deze gemeente opgebracht 14.35.
De heer J. H. had het ongeluk van een
wagen te vallen en kwam met zijn hoofd op den
grond neer. Hij werd per auto naar huis ver
voerd. De inmiddels ontboden geneesheer con
stateerde dat hij ernstig aan zijn hoofd was
gewond en ook eenige ribben had gebroken.
De toestand van de patiënt die zich in het begin
ernstig liet aanzien, is thans bevredigend.
DEN BOMMEL. Vervoerd: 2167 H.L. aar
dappelen, 200 H.L. peen en 1100 H.L. uien.
De opruiming van de pee-aarde en ander
vuil van de kade is door B. en W. gegund aan
Joh. de Bakker.
Gedurende de vorige maand zijn 9 per
sonen ingekomen, terwijl 8 personen uit deze
gemeente zijn vertrokken.
Pieter Kieviet, dienstplichtige der lichting
1924, behoorende tot de le artillerie brigade,
zal op 12 Januari a.s. te Den Haag voor dertien
dagen voor herhalingsoefeningen onder de wape
nen moeten komen.
Het z.g. „Binnenpad", loopende vanaf dén
Molendijk tot het gehucht de Zuidzijde, zal naar
wij vernemen, weder in behoorlijken toeganke-
lijken staat moeten worden gebracht.
Loop der bevolking.
Ingekomen personen Chr. Ypelaar en gezin
van Ooltgensplaat; A. de Boed van Middelhar
nis; B. Dam van Kollummerland, c.a.; P. M.
van Wezel en gezin van Melissant; R. Polle
mans van Oude Tonge.
Vertrokken personenL. Scheepers naar
Steenbergen; Th. A. |de Waal en gezin naar
Ooltgensplaat; P. C. van Melle naar Middel
harnis.
OOLTGENSPLAAT. Alhier zijn pogingen in
het werk gesteld tot oprichting eener christelijke
bibliotheek. De leiding berust bij de heeren G.
C. van den Berg, A. Braber, E. Huijzer, A.
Pieterse, J. W. Korteweg. Den eersten Zaterdag
in November denkt men met de uitgifte der boe
ken te beginnen.
Loop der bevolkingIngekomen Hugo
Hartman van Oude Tonge, Gerarda Vonk van
Delft, Arendje Leijdens van Hekelingen, Leen-
dert C. Braber van Den Bommel, Francina van
der Made van Den Bommel, Arendje Koppenaal
van Oude Tonge. Vertrokken Jacobus Kamp
naar Sliedrecht. H. B. J. Warnink naar Mon
ster, Maria H. Linkels naar Monster, Ruilof C.
van Putten naar Doetichem, Johannis van Nieu-
wenhuijzen naar Dordrecht.
De gemeentebegrooting voor 1931 luidt als
volgtGewone dienst ontvangsten en uitgaven
140486.72. Kapitaaldienstontvangsten 6500
uitgaven 4800. Batig slot 1700.—.
OUDE TONGE. De goedgekeurde keur op
de keersluis van den Dijkring Flakkee ligt ge
durende 3 maanden bij den Secretaris ter inzage.
G. H. had het ongeluk met bieten hakken
een stuk van haar duim te hakken, zoodat ge
neeskundige hulp noodzakelijk was.
Met het bieten laden stak Ch. de W. met
een bietenriek dwars door de neus van C. S.,
zoodat direct medische hulp moest worden in
geroepen en hij zijn werk moest staken.
Van den landbouwer J. P. geraakte een
wagen, die onbeheerd was, in de sloot. Met veel
moeite en eenige materieele schade werd hij op
het droge gebracht.
Op de Maandag 1.1. gehouden vergadering
werd een' vereeniging tot het sorteeren van uien
opgericht. Aan het bestuur, dat bestaat uit de
heeren L. Slis, A. de Lint, C. de Haas van
Dorsser, S. v. d. Doel en Jac. de Berg, werd
opgedragen de verdere werkzaamheden, te weten
het aankoopen van een sorteerder, loods e. a„
af te werken.
De boterprijs is met 0.10 per K.G. af
geslagen, zoodat de prijs nu 1.90 per K.G. is.
NIEUWE TONGE, Het dochtertje van den
heer V. alhier had het ongeluk een naald in
haar voet te trappen en haar voet zoodanig te
bezeeren, dat geneeskundige hulp noodzakelijk
was.
frijzen der veldvruchten: Uien 2.-
aardappelen 2.55 tot 2.75 de H.L.
Door den Minister van Financiën is be
sloten aan de gemeente een voorschot te ver-
leenen van 46800.— ter verstrekking aan de
landarbeidersvereeniging „Werkmansbelang" al
hier, ter verkrijging van dertien plaatsjes inge
volge de Landarbeiderswet.
DIRKSLAND. Bij de arbeidsbemiddeling
stonden 3 werkzoekenden ingeschreven.
Tegen een tweetal ingezetenen is proces
verbaal opgemaakt wegens overtreding der Ar
beidswet.
Van de boomen der gemeente langs de
verschillende wegen zijn er niet minder dan 89
door iepenziekte aangetast.
HERRINGEN. Vorige week werden van hier
vervoerd 33284 K.G. aardappelen, 3027 balen
uien 'en 400 balen koepeen.
OUDDORP. Hoewel tal van ingezetenen
reeds de electrische verlichting met groot ge
noegen in hun woning gebruiken, en vele an
deren met verlangen den tijd tegemoet zien, dat
ook zij er van kunnen genieten, is de electrische
verlichting Donderdagavond voor deze gemeen
te officieel in gebruik gesteld. De voorgevel van
ons mooie dorpshuis prijkte tot zelfs boven in
het torentje met honderden electrische lampjes,
terwijl de kerktoren met eenige schijnwerpers
van alle zijden prachtig was verlicht.
Omstreeks zeven uur vereenigden zich op het
gemeentehuis de volgende heeren: Burgemeester
Gobius du Sart met enkele raadsleden; verder
de burgemeesters van Middelharnis, van Dirks-
land en van Stellendam; A. W. Nijgh, secretaris
van Middelharnis; J. Rooij, id. van Dirksland;
A. A. Mijs, wethouder van Sommelsdijk; P. D.
Sieling van Melissant, commissaris der Emgo;
notaris van den Berg van Goedereede; G. Boom,
directeur Emgo; ingenieurs D. Pleyte en N.
Biezeveld enz.
Staande op het versierde bordes voor het ge
meentehuis, opende onze burgemeester met een
kernachtig woord den avond; waarna burg. Den
Hollander meer op het belangrijke feit wees,
dat we nu electrisch licht hebben. De beide hier
bestaande zangvereenigingen zongen haar mooie
liederen, afgewisseld door de muziek van het
pas opgerichte fanfarecorps. Door velen werden
zang en muziek in stille aandacht beluisterd.
Dat er zeer veel volk op het dorp was, be
hoeft niet gezegd te worden.
Door de diaconie der Ned. Herv. Kerk
zijn twee perceelen bouwland verhuurd voor
67.— per geniet, vorige maal 158; en voor
105, j/orige maal 165. Alzoo ook een aan
merkelijke daling in huur.
In de haven is weder een groot schip met
bazaltblokken gearriveerd voor de versterking
der duinen aan het Flauwe werk. Doch, helaas!
zijn de steenen van rijkswege afgekeurd, dus kan
niet tot lossen worden overgegaan.
De ontvanger van 's Rijks belastingen wenscht
degenen wien het aangaat er aan te herinneren,
dat de fietsplaatjes aan het rijwiel moeten vast
gemaakt zijn. Wie zijn plaatje in de kleeding
bij zich draagt, wat niet voldoende is, beloopt
groot gevaar, beboet te zullen worden.
Het woonhuis van Jb. v. d. Klooster is
ondershands verkocht aan een garnalenvisscher
uit Arnemuiden.
-Twee ongevallen op één dag. Een zoontje
van P. B. stak vlak voor een auto den weg
over. Hij kwam te vallen. Het liep wonder goed
af; alleen het voorhoofd werd geschaafd. De
chauffeur bracht hem thuis.
Een jongetje van J. de J. is door een met
cichorei beladen wagen overreden. Het eene
been werd daardoor erg gewond, een wiel ging
er over heen. Liggende in de zieken-brancard
werd de knaap per auto naar Stellendam en ver
volgens per motorvaartuig naar een ziekenhuis
te Rotterdam vervoerd.
Heden Donderdagavond werd in hotel Spee
aanbesteed, bij inschrijving, voor de Eendracht,
het rijden van cichoreiboonen. Laagste inschrij
ver was A. v. d. Heuvel voor 52 cent de 1000
kilo; voor het opscheppen P. Meijer Az. voor
43 cent.
MIDDELHARNIS.* Cand. L. Vroegindeweij
van hier, heeft zich Zondag j.l. aan zijn eerste
Gemeente de Ned. Herv. Gemeente van Wilnis
verbonden. Als bevestiger trad op Ds. H. A.
de Geus, van Huizen, met Hand. 16 14b en 30.
Aan de handoplegging nam met den bevestiger
deel Ds. H. Haselager, van Baambrugge. Des
middags hield Ds. Vroegindeweij een intree-
predikatie over Psalm 143 10a. Na deze
predikatie sprak hij tot het college van B. en W.
van Wilnis, Kerkeraad, Kerkvoogdij, Christelijk
Schoolpersoneel enz., terwijl hij ook een woord
van dankbaarheid tot zijn ouders richtte en tot
den bevestiger. Ds. Vroegindeweij werd toege
sproken door den consulent namens Kerkeraad
en Ring, vertegenwoordigers der studentengezel
schappen „Progredior" en „Koinonia". Des
middags was mede aanwezig Ds. J. Vermaas
van Ter Aa. Vooral des middags was het kerk
gebouw zeer vol. Er waren vele vrienden uit
Utrecht aanwezig.
OUDE TONGE. Op de j.l. gehouden ver
kooping van zitplaatsen in de Ned. Herv. Kerk
zijn er maar ruim de helft verkocht en de rest
voor een jaar verhuurd, wat zeker zijn oorzaak
vindt in de heerschende malaise in den landbouw
HERRINGEN. Tot schoolschoonhouder aan
de Herv. School is benoemd de heer H. de Geus.
SAMENWERKENDE ZENDINGS
CORPORATIES.
Het Zendingsbureau te Oegstgeest meldt ons
De geldmiddelen der Samenwerkende Zen
dingscorporaties blijven een voorwerp van voort
durende zorg. Wel spiegelt de slechte economi
sche toestand er zich gelukkig nog weinig in
af, want voornamelijk door de goede inkomsten
in de maanden Juni en Juli was op 1 September
de totale ontvangst 32.000 gulden hooger dan
verleden jaar op dien datum, wat ook zeer noo
dig was, daar de totale begrooting voor dit jaar
50.000 gulden hooger moest zijn dan die van
verleden jaar.
Nu is er evenwel in de maand September
bijna 40.000 gulden minder ontvangen dan in de
overeenkomstige maand van verleden jaar. Er
komt een omstandigheid bij, die dezen toestand
te zorgelijker maakt. De Zendingsweek nadert
en vele menschen schijnen daarop te wachten
met het geven van hun bijdragen. Zij nemen
als het ware nu reeds een aanloop, om dan een
grooten sprong te doen. Maar men vergete niet,
dat ook in October het werk moet voortgaan.
Ook voor deze maand is er 80.000 gulden noodig
om de behoeften te dekken. Wij hopen zeer,
dat mén ook die som zal bijeenbrengen zonder
tekort te doen aan wat men straks in de Zen
dingsweek als werkelijk offer zal schenken.
VROUWEN ZENDINGSBOND.
De Vrouwen Zendingsbond houdt zijn jaar
vergadering in aansluiting aan de Algemeene
Zendingsconferentie op Maandag 20 October
des namiddags half 3 in de consistoriekamer der
Nieuwe Zijdskapel te Amsterdam, onder pre
sidium van Jonkvr. A. M. Elout van Soeter-
woude. De secretaresse, Mej. A. E. Adriani,
zal verslag uitbrengen over de werkzaamheden
in het afgeloopen jaar, terwijl Mevr. H. Schuur-
man-Nijhoff van Malang (Oost-Java) zal spre
ken over„Wat ik zag van het Javaansch
Vrouwenleven".
NIEUWS VAN HET ZENDINGSVELD.
Het Zendingsbureau te Oegstgeest meldt ons
De zich wijzigende maatschappelijke en eco
nomische verhoudingen op Java doen ook haar
invloed gevoelen in de vrouwenwereld. Eener-
zijds worden vele meisjes en vrouwen uit de
economisch zwakste gezinnen er toe gedreven te
gaan werken op fabrieken of op cultuuronder
nemingen, of worden verkwanseld aan contract
koelies die naar de Buitengewesten gaan. An-
dererzijds verlaten velen, die een of andere op
leiding hebben gehad, inzonderheid als ver
pleegster, gezin 'en' dessa, en komen maar al te
dikwijls in een omgeving, waar de positie der
vrouw nog heql weinig gerespecteerd wordt.
Kortom, op allerlei wijze blijkt, dat de alleen
staande vrouw in de Inlandsche maatschappij
aan groote gevaren is blootgesteld en daardoor
het zedelijk peil van het gezin ernstig wordt be
dreigd, mede omdat er van opvoeding van de
kinderen natuurlijk weinig terecht komt.
Alles wat de uithuizigheid der vrouwen en
meisjes kan tegengaan, verdient dus onze aan
dacht. De Zending tracht op dit gebied ook
steeds weer nieuwe wegen te vinden; zoo wordt
nu op Oost-Java een begin gemaakt met de
systematische bevordering van de weefkunst als
huisvlijt. De Heer en Mevrouw Luinenburg,
zendelingen te Pareeredjo nabij Paree, hebben
zich in opdracht der conferentie van Zende
lingen in verbinding gesteld met de bestaande
Gouvernementsweefschool te Bandoeng en met
het Departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel te Buitenzorg. Van daar is hun alle
gewenschte steun toegezegd om de invoering der
weefkunst, dit tot dusver voornamelijk in de
Soendalanden werd beoefend, ook op Oost-Java
te bevorderen; eenvoudige weeftbestellen kunnen
voor ca. 30.worden aangeschaft en men
is begonnen op den Zendingspost Pareeredjo van
het Ned. Zend. Genootschap, een weefschool
te organiseeren, met de bedoeling daar een
aantal Javaansche vrouwen op te leiden, die
dan weer op haar beurt leiding zullen kunnen
geven in de verschillende desa's. Tot dusver
bleek reeds van Javaansche zijde veel belang-
stelling voor een en ander te bestaan; er is
reden om te verwachten, dat naast het ideëele
doel, dat allereerst met dit werk wordt beoogd,
ook een niet te versmaden bijverdienste met deze
huisindustrie kan worden verworven.
OF HIJ DEZE GEWISSE BELOFTE
GELOOFT.
In ons Avondmaalsformulier komt een ge
deelte voor, waarover schuchtere zielen vaak
struikelen. Het luidt, zooals men weet, aldus
Ten tweede onderzoeke een iegelijk zijn hart,
of hij ook deze gewisse belofte Gods gelooft,
dat hem al zijne zonden, alleen om het lijden
en sterven van Jezus Christus vergeven zijn
en de volkomen gerechtigheid van Christus hem
als zijn eigene toegerekend en geschonken is,
ja zoo volkomen, alsof hij zelf in eigen persoon
voor al zijn zonden betaald en alle gerechtigheid
volbracht had.
Door dit stukje worden velen in de war
gebracht.
Omdat ze niet goed lezen.
Ze lezen, alsof er staat: of hij gewis, dus met
volle verzekerdheid deze belofte Gods gelooft,
enz.
Ze zetten het gewis dus op een andere
plaats.
Ze leggen niet den nadruk op de gewis
heid en zekerheid van Gods be-
o f t e, maar op de gewisheid en zeker
heid van het hart, van hun geloof.
Ze leggen het accent niet, zooals het Formu
lier doet op het voorwerp, op Gods Woord,
maar op het onderwerp, op zichzelf.
En natuurlijk komen ze dan in de war.
Zij lezen, alsof het Formulier zegt, dat er
bij ons verzekerdheid des geloofs
moet z ij n, dat we vergeving der zonden
moeten hebben, eer we ten Avondmaal gaan.
Maar daar staat niets van.
Trouwens, dan zou het Formulier ook met
zichzelf in tegenspraak zijn; immers later staat
er, dat we niet van de Tafel mogen afblijven,
omdat we geen volkomen geloof hebben en nog
veel gebreken hebben.
Lees het Formulier maar aandachtig na en
nergens zult ge zién, dat alleen degenen die
verzekerd zijn en vergevorderd in hun geloofs
leven. aan het Avondmaal mogen deelnemen.
Het is zeer zeker ook voor de zwakken en
schuchtere zielen, opdat hun geloof juist daar
door gesterkt zou worden.
Er wordt niet gezegd, dat we gewis en zeker,
met volkomen vastigheid, de beloften Gods zul
len gelooven, maar dat we de wisse, zekere,
onwankelbare belofte Gods zullen gelooven.
Van die belofte wordt gezegd, dat ze vast
en zeker is. En niet van ons.
Er wordt gewezen op het fundament, dat
buiten ons ligt.
We worden daar juist vermaand om nie t
af te gaan op onze gestalten, op de
toestanden waarin w ij verkeeren; op de vraag