VICTORIA-WATER
Huidverwondingen
Marktberichten.
BES35T ZESCOEKIJ-
VO O
Voor de Vrouw.
Voor de Jeugd.
Zat.
Ditmu
genezen het vlugst met
aardappelveiling.
Plaa
Vai
m
m 'I
'vf
til k
11
(1
ll
jii
ii's
Dezer dagen kreeg ik een statistiek onder de
oogen, welke was opgemaakt door de Verzeke
ringskamer over 1927, waaruit blijkt, dat in
ons land aan premies betaald werden ongeveer
85,000.000.-.
Deze statistiek vertelt
De totale Nederlandsche bevolking bedroeg
op 31 December 1927: 7.625.938 zielen.
Wij zien dus, dat in Nederland in het jaar
1927 per hoofd aan premie voor levensverzeke
ring werd uitgegeven een bedrag van plm.
11.13 per jaar.
Raadplegen wij nu eens verder de statistische
gegevéns, welke het Centraal Bureau voor de
Statistiek in zijne jaarcijfers, betreffende het
jaarlijksch gebruik van verschillende voedings-
en genotmiddelen verstrekt, dan vinden wij, dat
in het jaar 1927 per hoofd der bevolking werd
verbruikt
aan gedistilleerd 2.09 Liter,
aan bier 25.40 Liter,
aan wijn 1-79 Liter,
aan tabak 3.10 K.G.
Schatten wij verder, om aan den zeer veiligen
kant te blijven, den prijs van 1 Liter gedistilleerd
op 2,—, van 1 Liter bier op 0.25, van
1 Liter wijn op 1.en van 1 K.G. tabak
op 1.50 (waaronder ook het gebruik van
sigaren en sigaretten begrepen is), dan zien wij,
dat aan genoemde artikelen per jaar en per
höofd der bevolking werd uitgegeven
aan gedistilleerd pl.m. 4,18
aan bief pl.m. 6.35
aan wijn pl.m. 1.79
aan tabak pl.m. 4.65
dus te zamen 16.97
Bij deze berekening hebben wij de prijzen van
de diverse verbruiksartikelen wel erg laag ge
taxeerd.
Het is echter bij het maken van vergelijkingen
als wij hier op het oog hebben, en waarbij wij
ons moeten behelpen met zeer globale gegevens,
nu e'enmaal gewenscht om aan den zeer veiligen
kant te blijven.
Wat de hierboven gegeven getallen betreft,
kunnen wij daaruit met zekerheid de conclusie
trekken, dat hier te lande aan drank en aan
tabak per jaar meer wordt uitgegeven dan aan
premies voor levensverzekering.
Immers volgens deze gegevens werd in het
jaar 1927 per hoofd der bevolking aan premie
uitgegeven 11.13 en aan de bovengenoemde
genotmiddelen 16.97.
Zulk een statistiek is wel leerzaam.
Er blijkt uit, dat de mensch over het algemeen
meer zorg heeft voor hetgeen mom'entee] onder
zijn bereik ligt, dan voor de toekomst.
Genotmiddelen stelt hij boven verzekering
tegen geldelijke gevolgen van onheilen en on
gemakken.
Uit de dorre cijfers kan men dus vaak inzicht
krijgen in de zielsgesteldheid van het mensche-
lijk geslacht.
En dat is leerzaam.
De volkstelling nu is voor de statistiek onmis
baar.
Maar ook op zichzelf is zij al leerzaam.
We komen weer eens te weten hoe het er
met ons volk bij staat.
Oók op godsdienstig terrein.
Het getal godsdienstloozen stijgt onrustbarend
hard.
En ik vrees, dat óók deze volkstelling ons
in dit opzicht weer pessimistische gegevens zal
verstrekken.
UITKIJK.
L-attd- en Tuinbouw.
(Nadruk verboden).
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT.
In moes- en bloemtuin, keuken en
kelder.
2e helft Augustus.
Wij waren op bezoek bij een kennis en wan
delden den tuin eens door. Die mocht gezien
wordende meeste vruchten stonden vrij goed
en alles was netjes onderhouden. Maar met de
kool was het mis meer dan de helft der plan
ten waren aangetast door knolvoet. Ik vroeg
hem, of hij zijn hof wel eens gekalkt of ge
mergeld had. Ja, e'ens was het antwoord, jaren
geleden waarop ik hem vertelde, dat de knol-
voetziekte bij onze koolsoorten door een flinke
kalkbemesting kan worden tegengegaan. Op
proefvelden is dit gebleken en velen hebben dit
ook bij ondervinding. Een Rijkstuinbouwproef-
veld in Noord-Holland, 2 Are groot werd ge
woon bemest, terwijl op de eene helft boven
dien nog 50 K.G. ongebluschte kalk werd toege
diend, die in een hoopje op het omgespitte land
werd gebracht, gebluscht en daarna onderge
werkt. Elke helft van 't proefveld werd beteeld
met vroege bloemkool, plus minus 20 planten,
als eerste vrucht en een 300 tal spruitkoolplan-
ten als nagewas. Op het niet met kalk be
handelde perceel werden nog 14 zieke bloem-
koolplanten gevonden, en op het bekalkte
slechts één. Het perceel zonder kalk le
verde bij spruitkool 161 planten op, die a&n
knolvoet leden, terwijl er op het perceel met
kalk slechts 14 exemplaren met knolvoet
werden gevonden. De opbrengst van 't perceel
zonder kalk bedroeg 2 H.L. spruitjes, die
verkocht werden voor 6. Het perceel met
kalk gaf 5 H.L. spruitjes, die te zamen voor
15 werden verkocht. Op de behoefte van
den bodem aan kalk, op een juisten kalktoe-
stand van den grond wordt hoe langer zoo meer
gelet. De kalk bevindt zich in hoofdzaak in de
gro'ene bladiachtige organen der plant. Zoo
heeft men ook opgemerkt, dat warkruid, woe
kerende op de kalkrijke klaver, toch bijzonder
weinig kalk bevat, wat zijn verklaring kan vin
den hierin, dat de bladontwikkeling, bij deze
woekerplant uiterst gering is. Ook zijn de witte
deelen van bonte bladeren altijd veel armer aan
kalk dan de groene deelen. Lagere planten die
geen bladgroen vormen, kunnen de kalk geheel
ontberen. Bladrijke gewassen zijn dus rijk aan.
kalk, en hebben dan ook veel kalk noodig. De
meeste vlinderbloemigen, zooals erwten, boo-
nen, alle peulvruchten en klavers, kunnen zich
niet voldoende ontwikkelen, wanneer de bodem
arm aan kalk is. In 't algemeen vertoonen de'
planten op kalkrijken grond een krachtigen
groei, de geheele bouw der plant is steviger,
solider. De planten krijgen daardoor ook een
grooter weerstandsvermogen tegen ziekten en
schadelijke weersinvloeden. Op kalkarme gron
den zijn de klachten omtrent het niet gedijen,
ziek worden en sterven van de appelboomen
veelvuldiger dan die omtrent het niet gedijen en
doodgaan van pereboomen.
Dit staat stellig daarmede in verband, dat de
appelboom meer behoefte aan kalk heeft dan
de peer, en minder diep wortelt dan deze, zoo
dat hij minder goed nog kalk uit de diepere
bodemlagen kan putten. Over 't opbinden
van a n d ij v i e willen we iets zeggen. Hoe
eenvoudig het ook schijnt, toch is het voor een
leek soms nog moeilijk. Vaak worden de plan
ten veel te stijf gebonden en te veel gekneusd,
waarvan rotting het gevolg is. Wil men het
goed doen, dan neme men als bindmateriaal
biezen, stroo, raffia, of ook wel uitgerafelde
moscovische matten. De struik wordt eerst met
beide handen bij elkaar genomen, dan neemt
men de bladeren in één hand over, houdt de
bies of 't raffia met den wijsvinger vast, en
windt met de andere hand het bindmateriaal
er om.
Onder door steken is voldoende, dus
vast knoopen is niet noodig. Men klaagt soms
over het niet spoedig geel genoeg worden van
de opgebonden andijvie, en vooral bij zomeran-
dijvie is dit het geval, want lang opgebonden
te laten staan, is niet wenschelijk, omdat ze dan
licht gaat schieten. Men raadt in den regel aan
om met het opbinden te wachten, tot de harten
droog zijn daar anders de krop gaat rotten.
Toch is dat voor zomerandijvie niet wenschelijk
hier mag de struik van binnen nog wel ietwat
vochtig zijn dit heeft dan het gunstige gevolg
dat de harten spoediger geel worden. Zomer
andijvie blijft niet lang gebonden staan, en men
heeft dus voor rotting niet zoo bang te zijn.
Er is geen tuinbeziter, die niet over blad
luizen te klagen heeft, den een zomer meer,
den andere minder. Ze zijn vies en schadelijk.
Vele groenten moet de huisvrouw weg doen,
omdat de bladeren met de vieze luis bezet zijn.
En schadelijk zijn zijn ze, omdat ze door mid
del van haar snuit zich in jonge plantendeelen
inboren er zijn er ook, die leven op takken, ja,
zelfs wortelszoo b.v. de bekende druifluis, die
opzwellingen veroorzaakt aan de wortels van
onzen druif, 't Gevolg van 't zuigen der talrijke
luizen is, dat de blaren en jonge scheutjes zich
ombuigen en in ontwikkeling vanzelf geheel stil
staan. Ze zitten doorgaans aan de onderzijde der
blaren, die, zoo de luizen ongestoord haar gang
kunnen gaan, op den duur moeten verdorren.
Naast de schade, die de luis direct aan de plan
ten toebrengt, zijn 't haar uitwerpselen, die in
de tweede plaats de normale ontwikkeling in den
weg staan en bovendien den planten een alles
behalve frisch aanzien geeft. Als sproeimid
delen ter bestrijding noemen we 1 K.G. soda,
2 K.G. groene zeep, 1 L. petroleum op 100 L.
water. Ook maakt men wel gebruik van quas-
sia-hout1 en een halve K.G. quasia-spanen,
die men laat opkoken in 10 L. water, 't Af
kooksel wordt vermengd met 100 L. water.
Met dit mengsel sproeit men. Het eenmaal afge
trokken quassia-hout kan niet meer dienen.
IETS OVER HET BEMESTEN VAN
AARDBEIEN.
De voornaamste factoren tot het verkrijgen
van een groote oogst aardbeien zijn: de soort,
een flink losgemaakte grond, en een ruime, doel
matige bemesting. Vooral bij de bemesting wor
den wel eens fouten gemaakt, niet alleen bij de
keuze der meststoffen, maar ook omdat de prac-
tijk de bemesting op aardbeien niet altijd op
het juiste tijdstip, toepast. De beste en doel
matigst bemeste aardbeien geven de meeste en
mooiste vruchten.
In den regel wordt bij het aanleggen der aard
beien flink gebruik gemaakt van mest of com
post, de volgende jaren kan men deze echter
minder gemakkelijk toedienen, vooral niet wan
neer men, zooals op de meeste plaatsen het
geval is, de bedden vol Iaat loopen. Men is dan
geheel op het gebruik van kunstmeststoffen
aangewezen. Trouwens waar de teelt eenigszins
in het groot wordt gedreven, zal men boven
staande manier niet altijd kunnen toepassen en
reeds van het begin af kunstmest moeten ge
bruiken.
Wil men nu zijn aardbeien volledig bemesten,
dan zou men gehruik kunnen maken van Zwa
velzuren Ammoniak, superfosfaat (of Thomas-
slakkenmeel) en patentkali.
De Zwavelzure Ammoniak heeft e'en geleide
lijke werking en een langdurige, welke juist bij
aardbeien verlangd wordt. Vele telers hebben
door de slechte resultaten, welke zij bereiken
door geven van te groote hoeveelheden drij
vende stikstofmest, de stikstof geheel achterwege
gelaten, wat zich natuurlijk aan de opbrengst
wreekte. Op de stikstof komt het dus bij een
doelmatige bemesting van aardbeien vooral aan.
Bij het gebruik van enkel kunstmest zou ik
dan willen geven per Are 3—4 K.G. Zwavel
zuren Ammoniak, 3—4 K.G. patentkali en 45
K.G. superfosfaat of Thomasslakkenmeel. Van
de stikstof zou ik nu zoo spoedig mogelijk de
helft willen geven, in den herfst of winter de
kali en hef fosforzuur en de rest van de stikstof
vroeg in het voorjaar. Worden de aardbeien
aangelegd met ruim stalmest of compost, dan
geeft men nu geen Zwavelzuren Ammoniak,
maar een weinig kali en fosforzuur om in den
winter of vroege voorjaar de halve volledige
bemesting te geven.
Dan wijzen wij hier nog op de volledige mest
stof Nitrophoska IG met een gehalte aan stik
stof van 16J^ aan kali van 21Deze
meststof heeft in de praktijk bewezen voor aard
beien uitstekend te zijn. Men gebruikt van deze
meststof dan 45 K.G. per Are, waarvan men
ongeveer 2 K.G. zoo spoedig mogelijk, de rest
in het vroege voorjaar geeft.
Gemengd Nieuws
NEDERLANDER IN TSJECHOWAKIJE
IN HECHTENIS GENOMEN.
De correspondent van de N. R. Ct. te Praag
seint
Naar Ceske Slovo meldt is de heer W. Valk,
leeraar in de geschiedenis aan de 2de gemeente
lijke H. B. S. te Amsterdam, op last van den
rechter van instructie te Budweis in verband
met een auto-ongeluk in hechtenis genomen.
De heer Valk maakte door Tsjechoslowakije
een studiereis. Zijn aandacht gold voornamelijk
G ----- G"-' ::-v
HEERLIJK EH WELSfflAKEND
OBERLAHNSTEIN
ükTUURLIJK BROItUfATER
De VICTORIA.BRON te Oberlahnstein ontspringt op eene diepte van 380 Meter en
wordt als heilbron beschermd door de Wet van 1860 van het Hertogdom Nassau.
ïgW Voor huishoudelijk gebruik in heele liteoechroefflesschen, inhoudsprijs 32 ct.
Voo'deelie en gemakkelijk.
oude burchten en kasteelen. Hij reisde met een
aanbevelingsbrief van buitenlandsche zaken en
van het Tsjechische bureau voor monumenten
zorg.
Volgens genoemd blad heeft de heer Valk,
die met zijn vrouw in een two-seaeter zat, bij
het uitwijken voor een wagen op den weg tus-
schen Budweis en Trebonj, het beheer over het
stuur verloren en een 57-jarig'en wegwerker aan
gereden. De auto kantelde, mevrouw Valk kwam
er onder en werd aan het rechterbeen gekwetst.
Ernstiger bleek de wegwerker echter te zijn
verwond, wiens rechterbeen bovendien gebroken
was. Met behulp van omstanders bracht de heer
Valk den auto weer op gang en reed met ach
terlating van den gewonden wegwerker weer
naar Budweis terug.
De gendarmie wachtte hem, omdat zij hem
's avonds vruchteloos had gezocht, den volgen
den morgfen in zijn hotel op en leidde hem voor
den rechter van instructie. Daar deze van oor
deel was, dat de heer Valk de schuld van het
ongeluk droeg, liet hij hem in voorloopige hech
tenis stellen. De auto is in beslag genomen.
PUROL
fcoPDmiscn liieeHouerzicni.
De Federal Farm Board heeft weinig geluk
gehad met de door hem gevolgde politiek. Met
al de millioenen welke hem ter beschikking
waren gesteld, heeft de Board niet kunnen ver
hinderen, dat de tarwe in prijs naar beneden
ging. Zoozeer is de prijs gedaald, dat voor het
eerst sinds 28 jaren zelfs mais hooger noteerde
dan tarwe. De Board heeft thans voorgesteld,
tarwe als veevoeder te gaan gebruiken, terwijl
e'en verdere stimulans ten goede ligt in de om
standigheid, dat de groote hitte het gewas nadee-
lig is. Als een dreiging hangen nog steeds boven
dem arkt ca. 300 millioen bushels van den ouden
oogst der Vereenigde Staten en bovendien nog
ca. 70 milioen bushels die de Board heeft ach
tergehouden. Ter bespreking van de gezamen
lijke nooden in het landbouwbedrijf zijn thans
de boeren in Oost-Europa bijeengekomen, en
verder wordt op initiatief van Polen een inter
nationale ministrraad bijeengeroepen. Dit alles
geschiedt om zoo mogelijk een weg te vinden
welke naar oplossing der bestaande crisis op
landbouwgebied kan leiden. De regeering in En
geland overweegt het plan van een organisatie
tot afzet der landbouwproducten, en hier in
Holland hebben wij ons weer op het gevaarlijke
pad der protectie gewaagd, door aanneming
van het suikerwetje. Niet alleen is de prijs van
tarwe teruggeloopen, doch ook andere produc
ten hebben nieuwe laagterecords geboekt. Wij
noemen hier suiker, katoen, koffie en verder
nog tal van andere.
Het spreekt wel vanzelf, dat de prijsdaling
op de goederenmarkten een red'en te meer was
voor een groote gereserveerdheid aan de ef
fectenbeurs. De handel bleef tot een minimum
beperkt, misschien ook wel wegens de vacantie.
Tegen een omzet in dezelfde week van het af-
geloopen jaar ten getale van 18.050.000 shares,
stond thans een omzet van 10.379.000 shares in
Wallstreet. Dit toont wel aan, dat de toestand
niet bepaald rooskleurig is te noemen, en vindt
zijn reden hoofdzakelijk in de omstandigheid,
dat de gepubliceerde cijfers ove£ het afgeloopen
halfjaar ten duidelijkste een teruggang over de
geheele linie aantoorien. Hierbij komt nog, dat
de faillissementen steeds toenemen. Het totale
passiva van gefailleerde firma's bedroeg over
Juli 2 maal zooveel als over Mei j.l. Het be
drijfsleven schijnt wel in een zeer ongunstigen
toestand te verkeeren.
Het valt niet gemakelijk na te gaan, hoe de
finantieele situatie in onze eigen industrieën is.
Dit komt, doordat in Holland nog steeds de,
naar onze meening zeer verouderde, methode
heerscht om slechts eenmaal per jaar de aandeel
houders met den stand van zaken op de hoogte
te stellen. Er was een goede vraag voor aan-
deelen Philips en Margarine Unie. Omtrent de
Glanzstoff werd bericht, dat de omzet in de
eerste 6 maanden zou zijn gestegen bovén het
vorige jaar, doch dit behoeft nog niet juist op
grootere winsten te wijzen. Men spreekt ten
minste over onbevredigende prijsverhoudingen.
Een herstel der rubbermarkt schijnt nog niét
aanstaande te zijn, aangezien het product op
nieuw een laagte-record bereikte door 4.15/16
3. per 1b. te noteeren. Ditmaal namen de voor
raden in Engeland 433 ton af. Van de zijde der
Chineesche planters is aangedrongen op wette
lijke beperking van de productie en opschorting
der concessie-verleening in Indië, Ceylon en
Malakka. Wellicht is de verklaring van Presi
dent Mackado, als zouden de Cubaansche sui
kerproducenten bereid zijn mede te werken aan
een algemeene beperking der productie, bedoeld
om de V.I.S.P. uit haar schuilhoek te lokken.
Voor H.V.A.'s was een eenigszins verbeterde
stemming merkbaar.
V erkoopingen.
Zaterdag 16 Augustus bij inzet en Zaterdag
23 Augustus bij afslag, telkens des avonds 6 uur
(zomertijd) te Ouddorp, in het Logement Akers-
hoek. A. ten verzoeke van de erven weduwe
A. Kasteleijn van een huis en erf te Ouddorp,
aan den Achterweg, kadaster Sectie E no. 2736,
groot 78 centiaren, dadelijk te aanvaarden.
B. ten verzoeke van de weduwe Johannes Meijer
P.Jz. van een huis en verdere opstal, erf en
bouwland te Ouddorp, aan den Dorpsweg, ka
daster Sectie E no. 2709 en 2411, samen groot
37 ar'en of 242 R. V. M., dadelijk te aanvaarden,
en van een perceel bouwland, gelegen ten
noorden van het vorig perceel, kadacter Sectie
E no. 2708, groot 47.50 aren of 310 R. V. M.,
te aanvaarden blootschoof 1930.
Notaris VAN DEN BERG.
Op Woensdag 20 Augustus 1930, bij inzet,
en op Woensdag 27 Augustus 1930, bij afslag,
telkens des namiddags 4 uur (zomertijd) in het
Café Smits te Sta'd aan 't HaringvlietEen
huis met erf aan de Voorstraat te Stad aan 't
Haringvliet.
Op Woensdag 27 Augustus 1930, des namid
dags 3 uur (zomertijd) meubilaire goederen, aan
voormeld huis.
Ten verzoeke van de Erven van den heer
C. Koppenaal.
Notaris VAN BUUREN.
per 100 stuks
per 100 bos
7,50
Centrale Velling te Mlddelharnls.
Veiling van Woensdag 13 Augustus.
Bloemkool f 0,60 tot f 8,—
Savoye kool f 3,20 tot f 8,50
Roode kool f 4.20 tot f 10,—
Witte kool f 9,50
Komkommers f 0,80 tot f 4,60
Meloenen f 28,— tot f 53,—
Peen f 4,20 tot f 5,10
Kroten f 1,50 tot f 1,70
Dubbele princessen f 2,50 tot f
Enkele princessen f 5,70 tot f 16,—
Stamsnfjboonen f 2,50 tot f 7,50
Stoksnijboonen f 11,— tot f 24,—
Augurken f 14,- tot f 18,—
Zilveruien f 17,—
Postelein f 7,50
Eigenheimers f 3,60
Blauwputten f 2,— tot f 2,70
Noord. Holl. Suikerperen f 9,'
Mooie Neeltjes f 9,20
Handperen, div. soorten f 8,— tot f 17,
Appels f 8,40 tot f 10,—
Transp. de Cronsel f 19,—
Stoofperen f 4.70
Pruimen f 12,40 tot f 17,—
Krozen f 6,50 tot f 10,—
Boter f 0,77 tot f 0,79
tot f 10,50
per 100 kg.
per 100 pond
per pond
Veiling van Donderdag 14 Augustus.
Kipeieren 50-52 kg. f 4,80 tot f 4,90
idem 58-60 f 5,55 tot f 5,65
idem 60 -61 f 5,65 tot f 5,90
idem bruin 60 f 5,75 tot f 6,-
Poelpetaat<eieren f 3,20
Eendeieren f 5,40 tot f 5,55 per 100 stuks
Aanvoer 14000 eieren
Eigenheimers f 3,- tot f 4,10 per 100 kg.
Aanvoer 40000 kg.
ROTTERDAM, 12 Aug. 1930
Op de heden in ons Veilingslokaal, W3i^
moezierstraat 37—39, gehouden Veiling, wei'
den de volgende prijzen besteed
Kipeierenf 4.25 tot 6,30
Eendeieren a 4,85 tot 5,55
Ganseierentot -
Middenprijs f
Aanvoer 150 000 stuks,
DF ROTTFRDAMSrHF VFIIIMG
TTESO"CT"W E]*T
In de Nieuwe Rotterdamsche Courant las ik
binnenkort het verhaal van een dessa bruiloft
op Midden Java. Daar is nog al wat toe noodig
eer men in Java in 't huwelijksbootje stapt.
Maar oordeel zelf
In de dessa Ngadiredjo zou een gewichtige
gebeurtenis plaats hebben. Kasijah, de dochter
van den Loerah (dorpshoofd), zou in het hu
welijk treden daarom was men weken lang voor
de gewichtige dag bezig met de toebereidselen
voor het feest.
Voor het huis werd de Taroeb gebouwd, een
gaanderij, waar de gasten zouden dansen. Het
huis werd versierd met lange slingers van lce-
moengbladeren, vlaggetjes en schel gekleurde
papieren bloemen. In dè keuken waren dag en
nacht tientallen vrouwen uit de dessa bezig met
koken en braden. Den dag voor het feest richtte
men voor het huis een groote versierde bamboe
poort op, met de woorden: „Soeg'eng-rawoeh"
(Welkom). Bij den ingang werden twee pisang-
boomen met half ontluikende, bloemkolven ge
plant als symbool van het aanstaande huwelijk.
Al dien tijd was Kasijah niet meer buiten
geweest: opgesloten in haar kamer was ze bezig
met het batikken van een kain (kleed) en een
hoofddoek voor haar bruidegom. Hem was het
ook streng verboden de woning van zijn schoon
ouders te betreden; zijn aanstaande vrouw mocht
hij de laatste weken voor het huwelijk niet
meer zien.
Den avond voor het huwelijk werd er e'en
slametan in de missigit gegeven, bijgewoond door
de familieleden, maar het jonge meisje zat in
•haar kamer en moest den avond en den nacht
temidden van eeri aantal oude vrouwen wakend
doorbrengen. Heel vroeg in den morgen moest
Kasijah een bad nemen in zeven bakken water,
waarin een aftreksel van geurige bloemen was
gemaakt. Daarna werd haar heele lichaam met
een gele zalf, de borèh, ingesmeerd.
De doekoen penganten of toekang paës, een
oude vrouw, die belast is met het aankleeden
van bruiden, begon nu heur haren op 't voor
hoofd weg te knippen en daarna werd het zware-
haar tot een kunstige wrong verwerkt. In het
kapsel werden twaalf gouden spelden, in den
vorm van kleine zonnebloemen, gestoken. Dat
was heel zwaar en het bezorgde haar een felle
hoofdpijn, maar dat hoorde nu e'enmaal bij den
trouwdag.
Toen werden haar wenkbrauwen afgeschoren
en met houtskool trok de doekoen lange smalle
strepen op haar voorhoofd. Het maakte haar
gezichtje teer en onwezenlijk. Donkere strepen
onder de oogen deden deze zwarter en vol glans
schijnen. En al dien tijd moest ze doodstil op
haar matje zitten, te midden van de offers, die
men er neergelegd had, om de geesten goed
gunstig te stemmen. Een kruik met water, een
bakje met gele rijst, een gebraden, witte kip
en allerlei bijspijzen had men er neergezet, want
bij zoo'n gelegenheid moesten ook de geesten
zich te goed kunnen doen.
Het was de bruid ook streng verboden in den
spiegel te kijken, want dit zou ongeluk brengen.
Een zijden doek, de tjindé, bedekte het boven
lijf, zoodat hals en armen bloot bleven. De
bovenarm werd versierd met een armband, die
aan den buitenkant den heiligen vogel Garoeda
droeg. Om den hals had ze een dun gouden
kettinkje met een brillanten medaillon in dén
vorm van de halve maan. Eindelijk was het
toilet klaar.
Buiten stonden versierde rijtuigen. Aan de
hand van haar ouders begaf ze zich naar haar
wagen en daarna zette de stoet zich in beweging.
Bij de missigit gekomen troffen ze den bruidegom
met zijn gevolg. Hij was gekleed als een hadji
en een witte, met goud doorweven tulband be
dekte hem 't hoofd.
Zij aan zij betraden beiden de missigit. Op
een tapijt namen ze plaats; de beenen gekruist.
De p'enghoeloe (geestelijke) las eenige verzen
uit den Koran voor. De familieleden zongen
het refrein mee. „Amin, Amin", galmde het,
waarna allen zich met de handen over 't heele
gezicht streken ten teeken dat het gebed tot in
het hart was doorgedrongen. Nu gaf de priester
het teeken, dat het huwelijk voltrokken was en
begeleid door de familieleden begaven bruid en
bruigom zich ieder weer naar hun eigen woning.
's Avonds had de „ketemoe pengatèn", de
samenkomst van de jonggehuwden, plaats. Het
geheele huis was met tapijten belegd, want de
gasten mochten niet op stoelen zitten. Midden
in de Taroet was een open plaats, waar later
gedanst zou worden.
De bruid zat in de bruidskamer met gekruiste
beenen voor het rijk versierde bruidsbed. Op
het bed zelf lagen verschillende dingen, die geluk
moesten aanbrengen, zooals een spiegel, een
kam, een mes en e'en schaar.
Doodstil, met de oogen zedig neergeslagen,
zat ze daar te kijk voor de gasten. Aan weers
zijden zaten haar bruidsmeisjes, die haar koelte
toewuifden en haar met reukwater besprenkelden
als de vermoeienis haar te machtig werd. Aan
weerszijden van het bed stonden twee koperen
spuwbakken, gevuld met gagarmajang, groote
bouquetten van gevlochten klapperbladeren.
Plotseling liet de gamelan haar lieflijke tonen
hooren, want de bruidegom was in aantocht.
Hij was nu anders gekleed dan 's morgéns. Zijn
fijngebatikte sarong werd samengehouden door
een zwartfluweelen gordel, waarvan de zilveren
gespen met diamanten waren bezet. In den
gordel stak op den rug een kris, waaraan
bloemkettingen van half ontloken melatiknoppen
hingen.
Aan de hand van haar grootmoeder en de
Doekoen p'engantèn ging het meisje haar brui
degom tegemoet. Op de stoep van de voorgalerij
stond een kom met water en een rauw kippenei
lag er naast. Met zijn rechtervoet trapte de
bruigom het ei stuk, waarna Kasyah zijn voet
met het water uit de kom waschte.
Daarna gingen beiden naar binnen.
Op een pas of vijf van elkaar bleven zij
staan. Er werd een scherm tusschen hen ge
spannen.
Elk kreeg nu zeven opgerolde sirihbladen en
over 't scherm heen moesten ze elkaar er mee
gooien en elkaar trachten te raken.
Kasyah trof het eerst doel. De omstanders
knikten goedkeurend. De jonge vrouw zou nu
het meeste geluk in huis brengen.
De bruid knielde nu voor haar echtgenoot
neer, maakte een sembah (teeken van eerbied),
waarbij zij het hoofd boog en de beide handen
tegen het gelaat drukte. Als teeken van onder
danigheid kuste zij zijn rechterknie. Daarop na
men beiden plaats voor het versierde bruidsbed.
Toen begon weer de marteling voor beiden.
Eenige uien lang moesten zij doodstil blijven
zitten, te kijk voor de gasten.
Tegen tien uur kreeg het bruidspaar wat eten.
Voor den bruidegom werd een bord met rijst
en bijspijzen neergezet en de bruid kreeg een
leeg bord. Van de rijst maakte hij balletjes,
ter grootte van e'en kippenei, die hij neerlegde
op haar bord, waarna zij ze opat. Daarna open
de de jonge echtgenoot met een solodans het
feest. Het dansen bij paren wordt in de in-
reemsc'he wereld als onwelvoegelijk beschouwd.
Soms zijn er bij deze feesten een paar gehuurde
dansvrouwen, die met de mannelijke gasten dan
sen, maar aan een omstrengeling als bij de
Europeesche dansen is geen sprake. De vrou
welijke gasten dansen in het geheel niet.
Eindelijk konden de jonggehuwden zich in het
bruidsvertrek terugtrekken.
Bij welgestelde menschen wordt er nog zes
dagen Teest gevierd, totdat de jongelui zich
op den zevenden dag naar hun eigen woning
begeven. Dikwijls neemt de bruid dan e'en mat
en een kussen uit het ouderlijk huis mee, welke
voorwerpen haar geluk moeten aanbrengen in
haar eigen woning.
M'n beste nichtjes en neefjes
Dezen keer maar een heel kort praatje. Dat
komt Ook al door de vacantie. Later haal ik
mijn schade wel eens in. Ik begin toch wel te
verlangen, dat de raadselvacantie, die ik ge
geven heb, maar weer voorbij is, want ik ben
nieuwsgierig om te weten hoe jullie het allemaal
gemaakt hebben in de vacantie.
Allemaal heel veel groeten van jullie
TANTE TRUUS.
EEN SPEL OM BUITEN TE SPELEN.
Voor dat spel zijn heel wat ballen noodig.
Maar dat is geen bezwaar, denk ik, want dik
wijls zie ik kinderen, die er twee of drie hebben
en dan deelt de gelukkige die er meer heeft
voor het spel maar mee aan degenen die er
geen heeft. Dan moet er ook nog wezen één
groote bal. Je kunt dit spe] met een heel clubje
spelen.
Je spreekt met elkaar af waar je spelen gaat
in een stille straat, of waar je ook maar kunt.
We zullen denken, dat het een straat is en dan
moet je die zoo verdeelen als de teekening
aanwijst.
piu
Streep A en B zijn maar één groote stap bij
elkaar vandaan. D 'en E ook.
Maar B en C en C en D elk wel 6 groote
stappen.
Achter streep A en C staan de kinderen,
behalve vier er van. Achter elk de helft.
Twee er van worden in F gezet en die
hooren bij de groep wit en de twee anderen
worden in G gezet en die hooren bij de groep
rood.
Midden op de streep C ligt de groote bal.
Alle kinderen van groep rood en wit hebben
een bal in de hand.
Zoo alles is klaar. Het spel kan beginnen.
Maar welk spel
Rood 'en wit gaan allemaal gooien op de bal,
die in 't midden ligt.
Rood gooit zoo hard ze kunnen om de groote
bal over streep B te krijgen. Maar wit gooit
hard tegen den bal om die bij rood over streep
D te krijgen.
Heeft wit de bal bij D over de streep ge-
kregen, dan heeft wit het gewonnen. Maar
kreeg rood de bal bij B over de streep, dan
heeft rood het gewonnen.
Alle ballen, die in G blijven liggen, brengen
die twee jongens of meisjes die daar staan
in naar rood.
AUe ballen, die in F blijven liggen, brengen
die twee jongéns (meisjes) naar wit.
Als een van de witten over A stapt is hij af.
Als een van de rooden over E stapt is die ook
af en mag dus niet meer mee spelen tot het spel
uit is.
De kleine ballen mogen niet met de voeten
geschopt worden. Ze moeten steeds gegooid
worden. Wie schopt is ook af. Pas dus op
dat niemand van je partij afraakt, anders ver'
zwakt je partij en winnen de anderen het.
Speel maar plezierig.
fli
Herinn
ting en
de
Door het
toegezonden
ter beoordei
droeg de sjf
waarschijnlijj
geen flauw
waarschijnlijlj
hoofd van
Er werd
menschen vd
arbeid te vé
te beperken
palingen in
mesten van
onmogelijk
In een u|
zwaren vaq
overweging
kinderen, did
hadden beref
gemeen een
vrouwen, e:
geen arbeid'
bode willen
voorkeur
zijn, dat hei
critieken Jee
veldarbeid t]
het oog op
behoorde te
't Ontwe:
blad versch
Voorts kri
Het ontwer
dagelijksch
uitbreiding
een andere
^allesbehalve
'.'enals Ou,
contributiebe
gen niet all
b.v. Stellend
gemeenschapl
aan 't Harir|
per lid resp.
de bedrijfsoj
controleeren,
kere depress! 8
'welk evenw|
meene vergat
stellen met e
vijf personen
gende statute
terhalen.
SOMMEL
aan herinner, I
Dinsdag 19
tot het ontvel
-Tegen
v*roces-verba|
voorziej
merk.
Door
den dienstplil
ting 1928, v<T
plicht verle'e]
De
en de eigeri
per H.L.
MIDDELlj
aangebracht L
heimer aard'1
Woen|
Arn. Buis
voor de w..
vooras. De
haald en ev|
in de Kaai.
om vlas en
35)
..Dora, ik
„Och kon
beter worder
„Dora, lae
Stootend
voelde haar
vreeselijk
Even zage|
Leeuwen naf
de hand var
Rotterdam
voeteinde s
gonnen was.
„Alfred,
mevrouw
Als eenig 1
de zwakke 1
met een blik,
aan, om <Iai
Toen, plot
verbroken
zooals iemar
dwaald, om
Een snik,
Dokter Va
meer
Wéér klorl
viel in zwija
Geheel w
arbeid, dien
zij zich over
haar groote,
Dit sterfbc
