de NIEUWE,
PIRATE
IEDEREEN
fcpnoniM uitöMHierzicDl
jPUROL
'zeer vergroot
fóiedé Uur ÏUctrlcoaJ-
Hoe men de Kiezers
voorlicht.
Bevat zeer vele VliGUWG en moderne
artikelen. Belangrijke reductie in
coupon aantallen. Vraagt nog heden
uw gratis Catalogus aan, teneinde lang
wachten te voorkomen. Alle aanvragen
zullen in volgorde behandeld worden.
Hoogste kwaliteit in Sigaretten en Cadeaux
BON (te posten in open enveloppe,
ELECTRIFICATIE.
ingezonden Stukken.
Ruwe Huid
Ruwe Handen
een nieuwen grondslag worden opgetrokken.
Precies als bij den Volkenbond.
Maar zegt hij nuer is voor den christen
geen plaats in het Nederlandsche Parlement
Integendeel, hij probeerde alles om inplaats
van twee, drie afgevaardigden te krijgen.
Waarom mogen dan de Antirevolutionaire
kopstukken, die met eere in het internationale
leven genoemd worden, datzelfde niet do'en
Waarom mogen zij hun invloed niet ten gun
ste van het internationale leven aanwenden
Er zou nog iets voor te zeggen zijn, wanneer
onze leiders hun beginsel in de internationale
vergaderingen verloochenden.
Maar er is niemand die dat zeggen kan.
Wie kennis heeft genomen van de redevoe
ringen die onze mannen in de Volkenbondsver
gaderingen hebben uitgesproken, weet, dat zij
Zich hun Christelijk beginsel niet schaamden, dat
ze er een positief geluid lieten hooren.
En daarom niet in de negatie van het in
ternationale leven ligt de kracht van ons be
ginsel.
Oók in de Volkenbondsvergaderingen moet
onze stem gehoord worden en wij moeten dank
baar zijn dat die gelegenheid aan groote chris
tenstaatslieden geschonken wordt.
En daarom is het dwaasheid om te zeggen
„ondanks de mislukkingen van den Volken
bond, blijven christenen, blijven leden der A.R.
partij al hun krachten aan het werk van den
Bond geven".
Precies met hetzelfde recht kan men zeggen
„ondanks alle mislukkingen bleef Groen zich
maar met de Ned. Staatkunde bemoeien", en
precies met hetzelfde recht kan men zeggen
„ondanks alle mislukkingen, ondanks het niet
krijgen van de toepassing van art. 36 in de
Staatkunde blijft de heer Kersten maar lid van
de Tweede Kamer.
Ge gevoelt dat dat niet opgaat
Maar laat men dan consequent en eerlijk zijn.
En waardeeren wat er te waardeeren valt
Negativisme is zoo gemakkelijk I
Het is een kleinigheid om te zeggen, dit deugt
niet en dat is verkeerd.
En men kan er nog wel een wit voetje bij het
domme publiek bij halen ook.
Maar Christus trotseerde de publieke opinie
als Hij voor de taak gesteld werd de positieve
kracht van het waarachtig christendom te rea-
liseeren. En het kostte Hem Zijn zondeloos leven
aan het vloekhout.
Maar het cristendom heeft het toenmaals hei
densche Europa er door mogen overwinnen
Gaan we in dit voetspoor biddend en wer
kend verder.
En God zal Zijn woord niet ledig doen we-
derkeeren I
UITKIJK.
D e (Staatk. Gerei.) Banier geeft in haar
nummer van 4 November j.l. antwoord op het
geen ik schreef over het aandeel, dat de A.R.
leden der S. G. zouden gehad hebben in de
totstandkoming van het Vrouwenkiesrecht.
Laat ik allereerst de mededeeling van D
Banier doorgeven, dat niet Ds. Zandt de
schrijver van het door mij gewraakte artikel
was.
Maar nu de zaak zelf.
De Banier heeft niet het oog gehad op
de stemmingen over het voorstel-Marchant tot
invoering van het Vrouwenkiesrecht, waarin ik
het zocht, maar het blad doelde op de behan
deling der grondwetsvoorstellen van het min
Cort van der Linden in 1916 en 1917. Had ik
dat misschien moeten ruiken Wie zonder na
dere aanwijzing over het Vrouwenkiesrecht
schrijft, verwijst zijn lezers, dunkt mij, naar
1919.
Edoch 't spijt mij wel, maar ook met het
oog op 1916 en 1917 was, wat De Banier
schreef, onjuist. En is 't latijnsche spreekwoord
dat de schrijver op mij wil toepassen: wie niet
goed onderscheidt, is geen goed onderwijzer,
veeleer in dit geval voor hemzelf ter onder
wijzing bestemd.
Ik moge er aan herinneren, dat De Banier
schreef
„De Antirevolutionaire Tweede-Kamerleden
stemden echter voor het Vrouwenkiesrecht in
groote meerderheid, ten minste voor zoover zij
tegenwoordig waren. In de Eerste Kamer heeft
het lid 't Hooft zich tegen deze beginselver
loochening verzet, doch tevergeefs; hij bleef
alleen staan."
Hoe ging het nu bij de aanvaarding dezer
grondwetsvoorstellen. De Banier deelt het
zelf omstandig mee.
15 Nov. 1916. Het kiesrechtsvoorstel bij eerste
lezing in de Tweede Kamer aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
12 Dec. 1916. Het geheel der grondwetsvoor
stellen in de Tweede Kamer aangenom'en zonder
hoofdelijke stemming.
16 Mei 1917. Het geheel der grondwetsvoor
stellen in de Eerste Kamer aangenomen met al-
gemeene stemmen.
Op dit alles klopt reeds niet de mededeeling
van De Banier: de Antirevolutionaire leden
die belang stelt in de wonder,
baarlijke GENEESKRACHT
van de beroemde
kan gratis een brochure krijgen bij
FIRMA A. VERWAAL
GEDIPLOMEERD DROGIST
le Mlddellandatraat 49 b
Telef. 44859 Rotterdam
20
i
stemden vóör het Vróuwenkiesrecht. „In groote
meerderheid, ten minste voor zoover zij tegen
woordig waren.
Maar bovendien en als De Banier nu
eerlijk wilde voorlichten, had zij dat toch niet
mogen verzwijgen van Antirevolutionaire
zijde passeerden deze voorstellen toch niet den
hamer zonder principieel verzet en zonder prin
cipieel getuigenis. Er werd toch een amendement
op art. 80 ingediend, onderteekend door de
heeren Van Nispen (R.K.), Beumer, Duymaer
van Twist, Van der Voort van Zijp en de
Monté ver Loren, en strekkende om, zooals de
Kamervoorzitter het uitdrukte, „de deur voor
de invoering van het vrouwenkiesrecht, die de
Regeering wil openen, weer te sluiten."
Natuurlijk kreeg dit amendement ge'en kans
van slagen.
In de tweede plaats legde de voorzitter van
PIRATE CATALOGUS 19
-TwSv,i' t"
porto lucent)
AS Aan PIRATE AMSTERDAM.
Postbus 716.
Naam:
Adres
Stad:
Gelieve mij gratis en franco uw
nieuwen Pirate Catalogus te zenden
met HIJf VRIJE COUPONS.
Van éénzelfde adres wordt slechts één deze:
bons geaccepteerd.
de Antirevolutionaire Kamerclub, de heer Van
der Voort van Zijp, vóór de eindbeslissing de
volgende verklaring af
„Zoowel het individualistisch kiesrecht als de
stemplicht en het openzetten van de deur voor
het vrouwenkiesrecht blijven bij ons op prin-
cipieele gronden bezwaar ontmoeten."
De Antirevolutionairen achtten het echter in
de gegeven omstandigheden nutteloos, stemming
te vragen, daar zij op hun vingers konden uit
tellen, dat dit niet baten zou.
De tweede lezing.
25 Sept. 1917, Het geheel der voorstellen in
de Tweede Kamer aangenomen met 71 tegen 2
stemmen, die der heeren Van Idsinga en Bichon
van IJselmonde.
Het voorstel tot wijziging der Additioneele
artikelen aangenomen met 74 tegen 1, die van
den heer Van Idsinga.
(Men ziet, de mededeelingen van De Ba
nier zijn ook op ondergeschikte punten niet
juist.)
29 Nov. 1917. Het geheel der ontwerpen
aangenomen met 42 tegen 1 stem, die van den
heer 't Hooft.
Het voorstel Add. artikelen met 41 tegen 2,
die der heeren Stork en 't Hooft.
Behalve de tendentieuze voorstelling, door
De B a n i er gegeven, door te verzwijgen op
welke wijze, ook van antirevolutionaire zijde,
gepoogd is de deur voor het vrouwenkiesrecht
weer te sluiten en hoe daartegen werd gepro
testeerd ook in de redevoeringen, zelfs van
Dr. Bavinck, al legde die zich er nu bij neer
blijft haar mededeeling onwaar „de A. R. leden
van de Tweede Kamerstemden voor het
vrouwenkiesrecht in groote meerheid."
De schrijver voelt ook zelf wel, hoe hij in dezen
d# plank mis was, want hij vervangt het vo
renstaande nu door de bewering
„Ze stemden er ten minste niet tegen."
„Wie niet goed onderscheidt, is geen goed
onderwijzer," meneer
Ook niet, omdat er nog meer op te merken
valt., NI. dit:
Al zette het nieuwe art. 80 der Grondwet d e
deur voor het vrouwenkiesrecht open, daar
mede werd het toch niet ingevoerd. Door
de tegelijkertijd behandelde wijziging der Addi
tioneele artikelen, reeds boven genoemd, werd
slechts het mannenkiesrecht ingevoerd.
Het luidde
„De leden van de Tweede Kamer der Staten
Generaal worden gekozen door de manne-
lijke ingezetenen des Rijks, tevens
Nederlanders of door de wet als Nederlandsche
onderdanen erkend, die den leeftijd van 25 jaar
hebben bereikt."
Met te stemmen vóór het gewijzigde Grond
wetsartikel, of met dat zonder stemming te
aanvaarden, stemde men dus nog niet vóór het
vrouwenkiesrecht. En met te stemmen vóór bet
Ad. artikel of dat zonder stemming te aanvaar
den, stemde men feitelijk te g e n het vrouwen
kiesrecht
Daarom waren de stemmingen in 1919 gehou
den over het voorstel Marchant wel degelijk van
groote beteekenls, al zegt nu ook D e B a n 1 e r
„Wat beteekent dus dit tegenstemmen in
1919 door sommige antirevolutionairen?"
In alle deelen is en blijft de voorstelling, wel
ke De Banier gaf, onwaar en tendentieus.
R. A. d. O.
(Slot).
Ethertrillingen kunnen ook worden opgewekt
door radiolampen, zendlaxnpen. En deze worden
gebruikt bij de uitzending van muziek.
De door de muziek verwekte geluidtrillingen
worden door de microfoon omgezet in wissel-
stroomen, in aantal en sterkte gelijk aan die
trillingen. Deze wisselstroomen worden door een
kabel gevoerd naar een versterker en deze ver
sterking is zoo groot, dat ze met voldoende
kracht naar het zendstation kunnen gaan. Met
behulp van den zender (audionlampen, spoelen
condensatoren) wordt een wisselstroom van bui
tengewoon hooge frequentie voortgebracht (de
wisselstroom slingert eenige millioenen malen
per seconde heen en weer). Daartegenover heb
ben de door het geluid voortgebrachte wissel
stroomen een zeer lage frequentie. Met bepaalde
middelen is het nu mogelijk deze laatste laag-
frequ'entie om te zetten. De laagfrequente spreek-
stroomen worden ingeënt op den hoogfrequenten
stroom, zoodat als het ware de hoogfrequente
trilling als drager van de laagfrequente fungeert.
De zendgolf wordt vervormd, gemoduleerd. We
krijgen gemoduleerde golven, draaggolven ge
noemd.
Brengt men met kracht één toon te voor
schijn, welke men plotseling afbreekt, dan hoort
men de piano denzelfden toon e'en tijdje na
zingen. De luchttrillingen, door de stembanden
gevormd, waren van een bepaalde golflengte.
Deze luchtgolfjes loopen langs alle snaren. Al
leen die snaar, welke bij trilling dezelfde golf
lengte heeft, gaat meetrillen; alle overige snaren
blijven nagenoeg in rust. Bij de electrische tril
lingen hebben wij iets dergelijks. Indien ergens
een metaaldraad geheel vrij van de omgeving
is opgesteld en met de aarde Verbonden, dan
zullen ethergolven in die draad heen en weer
gaande stroomen opwekken, mits deze lucht-
draad eenzelfde golflengte bezit als de zend-
antenne. Wordt dus muziek op een bepaalde
golflengte uitgezonden, dan dient de luisteraar
dén opvangdraad zoo te regelen, zoo af te stem
men, dat hij die electrische golven kan opvan
gen. Dit afstemmen geschiedt door middel van
spoelen en condensatoren. Een condensator be
zit de eigenschap electriciteit op te hoopen en
wordt verkregen, warineer twee geleiders elkaar
naderen. Er ontstaat dan een zekere capaciteit
ten opzichte van elkaar en de capaciteit wordt
des te grooter, naarmate de tegenover elkaar
liggende oppervlakken grooter zijn en elkaar
dichter naderen. Met gehulp van zoo'n conden
sator nu kan de golflengte worden vergroot en
verkleind. Waar de golflengte afhankelijk is van
de lengte van den draad, begrijpt men, dat ook
een spoel kan medewerken tot regeling der golf
lengte.
Daar het ontvangstation op alle golflengten
moet kunnen worden afgestempeld, wordt ge
bruik gemaakt van een regelbaren condensator.
Door draaiing aan e'en knop worden de losse
platen min of meer tegenover de vaste platen
van den condensator gebracht. Heeft de luis
teraar de gewenschte golflengte gevonden, dan
is niets anders meer te doen dan de trillingen
te leiden door een detector en de telefoon.
De detector zal de snelle, hoogfrequente tril
lingen gelijk richten op zoodanige wijze, dat door
de telefoon slechts onderbroken pulseerende
gelijkstroom loopt. We kunnen gebruik maken
van een kristaldetector, welke bestaat uit een
stukje kristal (lood-glans, silicon, enz. Evenwel
is het om verschillende redenen beter gebruik
te maken van een lampdetector, waarmede een
vrijwel onbeperkte ontvangst kan worden ver
kregen en die tegelijkertijd als versterker ge
bruikt kan worden. De weergave der muziek
i? dus beduidend luider dan bij gebruikmaking
van kristal.
Keeren wij terug. De z.g.n. primaire spoel
dient dus voor afstemming van den eersten tril
lingskring ongeveer op de gewtenschte golflengte.
Door inductie worden nu de antennetrillingen
van de primaire op de secundaire spoel over
gebracht. Wij zijn gekomen in den tweeden tril
lingskring. In dezen kring kan zich weer een
condensator bevinden. Is toch de secundaire
spoel te klein genomen, dan zal een conden
sator den kring zoolang vergrooten, totdat hij
eindelijk met den primairen kring gaat meetril
len. In den secundairen trillingkring, dén rooster-
kring, vindt men de ontvanglamp. In een radio
lamp ziet men alleen een gloeidraad. Rondom
den gloeidraad is een spiraalveer aangebracht
(rooster) en daaromheen weer een metalen busje
(plaat).
Door een accumulator gaat de gloeilamp bran
den. De gloeiende draad zal een hoeveelheid
electronen de kleinst denkbare negatieve la
dingen uitstooten. Sluiten we nu de plaat aan
op de positieve pool van de anodebatterij en
verbinden we de positieve pool van den accu
mulator met de negatieve pool van de anode
batterij, dan zal de positieve plaat op de nega
tieve electronen een aantrekkende werking uit
oefenen. Er ontstaat een strooming van nega
tieve electriciteit van den gloeilamp naar de
plaat. Alle lichamen, die wij door wrijving elec-
trisch kunnen maken, gedragen zich of als ge
wreven glas of als gewreven eboniet. Wat de
gewreven glasplaat aantrekt, stoot de gewreven
ebonietplaat af. De glaselectriciteit noemen we
positief ebonietselectriciteit negatief. Gelijksoor
tige electriciteit stoot elkaar af, ongelijksoortige
trekt elkaar aan. En deze strooming treedt op
in den derden trillingskring, den plaatkring. We
zien dus, dat we in de lamp hebben een gelijk-
richter of detector.
In de derde electrode, het rooster van de
lamp, bezitten we een middel om den electro-
nenstroom te beïnvloeden. Het rooster ligt op
den weg tusschen gloeidraad en plaat en kan
beschouwd als een weerstand, welke grooter is
naarmate het rooster van buitenaf sterkere ne
gatieve ladingen ontvangt. In dit geval kan de
plaatstroom niet zoo gemakkelijk door de lamp
volei'en en wordt min of meer tegengehouden.
Hij verliest afwisselend van kracht. De trilplaat
van den telefoon in den plaatkring zal daar
door beurtelings minder sterk of sterker worden
aangetrokken. De plaatstroom loopt door een
3e spoel (terugkoppelspoel). Brengen we de 2e
en 3e spoel dichter bij elkaar, dan zal de invloed
van de terugkoppelspoel een heftiger trillen van
den secundairen kring tengevolge hebben, de
muziek wordt versterkt. Met behulp van de
terugkoppelspoel brengt de detectorlamp dus
versterking van muziek; ten tweede zorgt de
lamp voor stroomen, die in staat zijn de telefoon
te doen aanspreken.
Hoe dichter men de 2e en 3e spoel bij elkaar
brengt, des te grooter zal de versterking der
muziek zijn. Maar we kunnen ze ook te dicht
bij elkaar brengen. De lamp begint te genetee
ren, dus de lamp wekt zelf hoofdfrequente tril
lingen op, die kilometers ver gehoord kunnen
worden; we zijn aan 't uitzenden. We moeten 't
tot onzen spijt hierbij laten. Veel zou er na
tuurlijk nog te zeggen zijn geweest. We hadden
echter de bedoeling slechts een tipje van den
sluier, die ligt over de wereld der electriciteit,
op te lichten, den leek eens kennis der elec
triciteit bij te brengen en hopen hierin geslaagd
te zijn. (,De Merwebode").
De copie van ingezonden stukken, die niet ge
plaatst zijn, wordt niet teruggeven. Buiten
•erantwoordelijkheid van Redactie es Uitgevers,
Mijnheer de Redacteur
Nogmaals vraag ik eenige ruimte in uw blad.
De drang om de Christelijke vakorganisatie
op Flakkee vooj-uit te brengen, is mijn inziens
noodzakelijk voor werkgever en werknemer.
Beiden hebben een eigen Christelijke vakbewe
ging noodig. Immers God de Heere gaf Zijn
ordinantiën voor elk levensgebied, en mitsdien
voor eiken levenskring. Het levensbeginsel gaat
over alles, wat wij zien en wat wij doen.
Het is dan ook goed gezien van onze Chris
tenmannen, dat men in ons land gesticht heeft
den Christelijken .Boeren- en Tuindersbond en
den Christelijken Landarbeidersbond.
Het is dan ook voor onze mannen op ons
eiland, die uit het Christelijk beginsel leven, be
slist noodig in onzen tijd, dat zij zelfstandig
optreden en niet loopen aan den leiband van
de moderne vakbeweging, zoowel werkgever als
werknemer.
Maar waarin ligt toch het principieel verschil
Hierin ligt het toch, al willen beiden hetzelfde
tot stand brengen, is er verschil in 'het bewan
delen van den weg. Hierin zoekt en tracht de
Christelijke vakbeweging de oplossing der maat
schappelijke vragen te verkrijgen door de toe
passing van de beginselen van Gods Woord.
Wij willen de vragen bezien bij het licht van
dat Woord, en erkennen, dat in ons geen licht
dan alleen door Gods genade.
Dit nu moesten de ambtsdragers op Flakkee
beter beseffen bij hun huisbezoek en het onder
scheid zien tusschen Chr. en niet-Chr. vak
beweging.
Immers de laatste, meent daar wel buiten te
kunnen, men oordeelt dat Gods Woord ons te
dien opzichte niets te zeggen heeft. Da Costa
schreef er reeds van, dat zij zeiden
Geen nood, wij redden het zonder Hem,
Maar, die het zeggen, Zinken.
Er moet op ons eiland komen samenwerking
tusschen patroon en arbeider. Komt die samen
werking er, en zij is er, dan komt er ook een
erkenning van elkanders rechten. Dan zullen
werknemer en werkgevers elkander niet langer
vijandig gezind* zijn, maar zullen op het stand
punt staan, dat ïij gezamenlijk hebben te ar
beiden aan een geme'enschappelijke taak. Die
taak is om overeenkomstig de Goddelijke roe
ping die aan den arbeid gegeven is, gezamenlijk
te werken aan de voorziening wat de menschen-
gemeenschap voor haar onderhoud noodig heeft,
Daarom erkent de Chr. vakbeweging vol
mondig de taak van den werkgever en de be
drijfsleiding. Omdat deze zulk een groote be-
teekenis heeft voor heel het maatschappelijk
leven.
Daarom vraagt de Chr. vakbeweging de er
kenning, dat de arbeid een niet minder gewich
tige factor is in het productie-proces, en voor
de samenleving van onschatbare waardij.
Daaruit volgt, dat bij de vaststelling der ar
beidsvoorwaarden voorzeker eisch is, dat de
arbeiders medespreken. Als vanzelf is het daar
om roeping van onze Chr.» arbeiders zich te
organiseeren in onzen Nederlandschen Christe
lijken Landarbeidersbond. Zullen de arbeiders
goede arbeidsvoorwaarden bedingen en een be
hoorlijke geregelde rechtspositie, is organiseeren
eerste eisch. Om te verkrijgen een voldoend
loon, waarvan de arbeider met zijn gezin leven
kan, zonder al te groote materieele zorgen, als
mede om zijn roeping als m'ensch Gods in deze
wereld te vervullen, ook om niet rechteloos te
zijn sluite hij zich aan bij de Chr. vakbeweging.
Langs den weg der vakorganisatie alleen kan
een regeling van arbeidsvoorwaarden en loon
tot stand komen die houdbaar is. Zij wil dit
bereiken in onderling overleg tusschen werk
gever en werknemer. Verbetering van positie
is voor meer dan één, maar voornamelijk voor
de arbeiders op 't land dubbel noodig. Hoevelen
uwer zijn niet, 't .zij langer of korter, werkloos.
Wat is er dan niet een schier niet te dragen
last te torsen. Waar blijft dan de levensvreugde
van den arbeider en zijn gezin Daarom gaat
het ook in de Christelijke vakbeweging om gees
telijke waarden. De arbeider moet van het zijne
iets af kunnen zonderen voor kerk en zending,
voor de zaak van het Koninkrijk Gods. Hij moet,
geroepen zijnde, de gelegenheid hebben op het
breede terrein de zaak van Gods Koninkrijk te
dienen. De Ghristen-arbeider moet op het ter
rein van het maatschappelijk leven zich kunnen
ontplooien en dat terrein opeischen voor de eere
zijns Qods. Bedenk het wel, dat alle tijd, dat
gij u niet aansluit en lid wordt, verloren tijd is.
Laten Christen-werkgevers en Christen-arbei
ders zich spoedig organiseeren. De winter staat
te kom'en, dan is er tijd voor rustig te werken.
Dan kunt gij, neen dan zijt gij geroepen te doen,
wat uw hand vindt om te doen met alle macht.
Hartelijk dank voor de plaatsing, teeken ik,
Uw lezer,
Middelharnis. A. KRIJGSMAN Pz.
Na het groote liquidatieproces, dat zich op
de Amerikaansche beurs heeft voltrokken, had
men gevoegelijkerwijze mogen veronderstellen,
dat eindelijk een toestand van stabiliteit te New-
York zou intreden. Nadat de beurs te New-
York enkele dagen was gesloten bleek echter
duidelijk, dat men nog niet bekomen was van
de ontsteltenis, veroorzaakt door de plaats ge
had hebbende debacle. Met geen mogelijkheid
kan dan ook worden gezegd, op welke wijze
de beurzen zich zullen gaan ontplooien.
Leek het er sommige oogenblikken op, alsof
men te New-York het vertrouwen absoluut heeft
verloren, later werden we verblijd met een vaste
beurs, al hadden dan ook verschillende fondsen
wederom aanzienlijke koersverliezen geleden. In
den tijd, dat de koersen zich allerwege in een
opwaartsche richting bewogen, werden uit Ame
rika vrijwel niets anders dan berichten van een
gunstige strekking ontvangen. Nu was het al
gemeen zakenverkeer dan ook voorspoedig.
Door een aantal ondernemingen werden winsten
gemaakt, die de verwachtingen verre overtrof
fen. Als gevolg hiervan werden hoogere divi
denden uitgekeerd, hetwelk de speculatie-zucht
prikkelde. Verschillende fondsen waren op een
niveau aangeland, dat niemand aankoop dorst
adviseeren, omdat er toekomstkansen in de koer
sen waren verdisconteerd, welke niet mogelijk
werden geacht. Het lijdt geen twijfel (al wordt
zulks door velen ontkend) dat de crisis zijn in
vloed zal doen gelden op het economische leven.
Men zal er zich op moeten prepareerën, dat wij
voorloopig pessimistische berichten uit de Ver-
eenigde Staten zullen ontvangen. In de aller
eerste plaats zal de automobielnijverheid sterk
verminderen. De bedrijvigheid in dezen tak van
industrie was veel en veel te hoog opgeschroefd.
Handelaars zitten vol met tweedehandswagens.
De rubberindustrie in de Ver. Staten is ten
nauwste verbonden met de automobielnijverheid,
zoodat ook de bandenfabrieken hun productie
moeten inkrimpen.
Waar verder de automobielnijverheid sterk
geïnteresseerd is bij de staalindustrie, zal bij
een teruggang der auto-industrie ook de staal
industrie beïnvloed worden- Ook de bouwnij
verheid vertoont teekenen van teruggang, en
daarom verwachten wij een langzame teruggang
van aandeelen van automobielfabrieken etc.
etc. Het een is een gevolg van het ander. Nu
is het best mogelijk, dat het koerspeil van veel
fondsen teveel gedrukt is, doch dat herstelt zich
wel. Aankoop van Amerikaansche shares moet
men zooveel mogelijk met contanten doen.
Tijdens deze berichtsperiode had de Amster-
damsche beurs een aarzelend voorkomen. Het
vertrouwen van het publiek is sterk geschokt,
'en tot dusverre niet teruggekeerd. Weliswaar
bestaat er niet meer zoo'n verkoopsdrang als
eenigen tijd geleden, doch er hangt meer aan
bod boven de markt, dan meenigeen denkt. Er
behoeft dan ook niet veel te gebeuren om een
verdere koersafbrokkeling te veroorzaken. Ver
schillende fondsen hebben wederom een niveau
bereikt in overeenstemming met de intrinsieke
waarde en waarbij de rendementsoverweging
wederom kan worden aangevoerd, doch de al-
geheele beurs-situatie is nog onbehaaglijk 'en de
noodige voorzichtigheid blijft geraden
Groote omzetten vonden pl.aats in Philips en
Margarine-Unie. Philips kwaï tien in de nabij
heid van 500 en zelfs daaron'der, terwijl Mar
garine zelfs tot 360 terugliep. Kunstzijde-aan-
deelen aangeboden. Onze verwa chting, dat voor
al kunstzijde-aandeelen gedeukt zullen worden,
is bewaarheid geworden.
Petroleum-aandeelen konden zich vrij goed
handhaven. Koninklijke bewoyen zich tusschen
390 en 400 De berichten uit Amerika
zijn gunstig, 'en men verwaciht, da t men daar
de productie van ruwe olie zeer spoedig onder
controle zal hebben.
Rubber-aandeelen zijn nog steeds aan aanbod
onderhevig. Van de plannen der Nederl. Rub
bercommissie hoort men niets meer.
Suiker-aandeelen en ook Tabaks-aandeeleö
aangeboden.
Hetzelfde dient gezegd te worden van Scheep-
vaart-aandeelen. Toch kan men een fonds als
Scheepvaart-Unie niet duur noemen.
Amerikaansche fondsen werden op lagefe
koersen druk verhandeld.
