in, enz. rei. w. 9 'veo Antirevolutionair Orgaan voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden. NIEMEIJER's FRIESCHE HEERENBAAI rz. IN HOC SIGNO VINCES VOOR FIJNPROEVERS No. 3562 ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1929 44ste JAARGANG EERSTE BLAD. Op den Uitkijk. lasse en ijk '.N, Ring JRABER KALLE SNIJDER jiTEREN )IJ Kzn. VALK ANTEN ZONEN 1PFENS ^EN \jL F^wijk Fa. W. BOEKHOVEN*ZONEN Het nadrukken van den inhoud van dit Blad is verboden overeenkomstig de Wet op het Auteursrecht. scholen. De vrucht der samen werking. I mr (zomertijd) Osseweijer te ïn huis A. 57 an Overdorp. e Tonge, kad. 24 A. 31 cA. bruik geweest ISPELEN '29 bij veiling 1929 bij afslag, (z.t.) te Mid. Een huis met erf en grond Vstraat en uit. sectie B no. en. Toebehoo. Middelharnis. ER SLUYS. inkelhuis met [te Stad aan 't len Heer Jan ten kantore Middelharnis. v.m. 10 uur ;e van A. Kaas. davers wassen, n kabels 12,37 in kabel 7 van an den heer D. &EN BERG. petaren Bouw. kleine land. in diverse per. Woensdag 28 Woensdag 4 pns des avonds Spee te Som» Erven van den e Sommelsdijk. BUUREN. HHHi dag en. Ier tfjals, Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG, ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 1,- b? vooruitbetaling. BUITENLAND bj vooruitbetaling f 8.50 per jaar, AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEEFSTER SOMMELSDIJK Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2 ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 1 1.— per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die z| beslaan. AdvertentlCn worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. Wij hebben er in voorgaande artike len op gewezen, dat de Anti-Rev. Partij van meetaf bereidheid tot samen werking met de Roomsch-Katholieken getoond heeft. Dan hebben wij er op gewezen, dat Groen van Prinsterer op die samenwerking heeft aangedrongen omdat ook hij goed inzag dat alléén op deze wijze invloed van ons Christelijk volk op de staatkunde kan uitgaan. Vervolgens deden we zien, dat zonder meerderheid in het Parlement de parle mentaire kracht gebroken ligt en de waarborgen voor volksrechten en -vrij- heden hierdoor verloren gaan. De Re- ^jeering komt als het ware onafhanke lijk tegen over het Parlement te staan en daardoor wordt ons volk gebracht op een hellend vlak dat leidt tot tyran nie en rechtsverkrachting. Maar we wezen er ook op, dat die meerderheid in onze Staten Generaal slechts verkre gen kan worden door samenwerking der politieke partijen. Nu wordt tegen de rechtsche samen werking ook vaak aangevoerd dat zij geen nut heeft afgeworpen. ,,Wat is er nu door die samenwerking bereikt vraagt men dan. Wij stellen hier direct tegenover, dat al was er niets hoegenaamd aan posi- tiven arbeid tot stand gebracht wij de coalitie toch niet gaarne gemist zouden hebben en wij haar bestaan dan nog zouden toejuichen alleen al omdat zij ide doorwerking van de beginselen van '^Ongeloof en Revolutie heeft tegenge houden. Om te zien wat dit beteekent heeft men slechts op den gang van za ken in het buitenland te letten Dat het in ons land niet zóó erg is als b.v. in België en Duitschland en Frankrijk hebben we te danken aan het bestaan der coalitie. Er zijn dan ook wel groote christenmannen, in Duitschland b.v. die hun verlangen uitspraken dat het ook ten hunnent tot zulk een samenwerking mocht komen tusschen de geloovige- protestanten en de roomsch-Katholie- ken. Maar de rechtsche samenwerking heeft voor ons land en volk méér dan negatieve beteekenis. Wij hebben reeds eer gewezen op de overeenstemmende punten in de begin sel-programs der drie groote rechtsche partijen. Die overeenstemming is ook meermalen gebleken in de toepassing der beginselen in de practische politiek. Wij wijzen hier in de eerste plaats op het Onderwijs. De coalitie-kabinetten Mackay Kuyper, en Heemskerk brachten alle drie een betere subsidieregeling van het bijzonder lager onderwijs. De libe rale heeren hadden het op den onder gang van de school met den Bijbel toe gelegd, en begunstigden daarom het o- penbaar onderwijs frappante staaltjes zouden daarvan te noemen zijn De co alitiekabinetten hebben de bijzondere scholen evenwel in betere positie ge- racht, waardoor zij de concurrentie met de openbare scholen beter konden doorstaan. Het coalitie-kabinet Ruys e eerenbrouck heeft de z.g. finanti- eele gelijkstelling in de Lageronderwijs- vas* 9e'e9d. En van die finantieele gelijkstelling profiteeren alle voorstan ders van de christelijke school zonder uitzondering. Aan het coalitie-kabinet Kuyper is het te danken dat ook andere universi teiten dan de staatshoogescholen den z.g. effectus civilis kregen, en dat aan de Rijkshoogescholen bijzondere leer stoelen voor Hooger Onderwijs konden gevestigd worden. Het groote voor deel hiervan zien we in Utrecht waar thans Professoren van Gerefor meerde confessie doceeren. Zonder co alitie zou dat nooit gebeurd zijn Het coalitie-kabinet Heemskerk be gon met subsidie-verleening aan het bijzonder Middelbaar Onderwijs, welke subsidieregeling onder het Kabinet Ruys de Beerenbrouck nog verbeterd werd. Wat Defensie betreft bepalen wij ons tot het noemen van wat er onder het coalitie-kabinet Heemskerk plaats gehad heeft. De slappe houding van het Kabinet De Meester (een links kabinet) had ons leger in het moeras geholpen, en zou er weer een links kabinet zijn opge treden dan zouden we waarschijnlijk in 1914 niet buiten den oorlog gebleven zijn Onder het Ministerie Heemskerk heeft de heer Colijn echter bij defensie een nieuwe koers gekozen. De reorga nisatie van het leger werd tot stand ge bracht en dit is van groote beteekenis gebleken bij het uitbreken van den wereldoorlog. Zonder coalitie zouden we ook dat niet gehad hebben Ook onder Ruys de Beerenbrouck kwam het defensie vraagstuk meerma len in het centrum der politieke belang stelling te staan. Tegenover den eisch van socialisten en andere radicale ele menten om tot eenzijdige ontwapening over te gaan hebben de rechtsche par tijen dank zij de coalitie de instandhou ding onzer weermacht kunnen verde digen Met Financiën staat het precies zoo. Wij gaan de financieele politiek der vroegere coalitie-kabinetten stilzwij gend voorbij (ofschoon ook hier op veel leerzaams ten bate der coalitie te wijzen is) en wijzen slechts op wat er onder het coalitie-kabinet Ruys in 1923 ge beurd is. Ieder zal het zich nog herin neren dat het toen de heer Colijn ge weest is, die door krachtig ingrijpen en door den steun van de Protestantsche en de Roomsch-Katholieke groepen, ons land heeft mogen bewaren voor de ontzettende ellende waarvoor wij heb ben bloot gelegen, n.l. de waardedaling van de munt. Zonder coalitie zouden we ook aan dit gevaar, gezien de hou ding van links, niet ontkomen zijn. Wij wijzen op de handhaving van het Gezag en de behartiging van Gees telijke en Zedelijke belangen. Wat het Gezag betreft letten we op de behartiging eener behoorlijke defen sie in- Moederland en Koloniën, door krachtig ingrijpen bij revolutionaire woelingen als het anarchistisch avon tuur in 1903 (de spoorwegstaking) en de revolutie van 1918. Wat zou er ge beurd zijn als er toen geen coalitie-Mi nisteries aan het bewind geweest wa ren Wij houden ons hart vast als we er aan denken Wat de geestelijke belangen van ons volk betreft, wijzen wij op de eerbiedi ging van den Zondag door de coalitie kabinetten, hetgeen blijkt uit hetgeen zij gedaan hebben om het overheidsper soneel minder werk op Zon- en feest dagen te laten verrichten. Wie dat niet ziet moet maar eens nagaan hoe het dertig jaar geleden bij spoor-, post-, te legraaf- en telefoonpersoneel gesteld was Wat er hier in goede richting ge daan is, is gedaan door de coalitie-ka binetten en onder hun drang. Wat de publieke Eerbaarheid en Ze» delij'kheid betreft, staat het precies zoo. We denken aan de drankwetgeving onder het Ministerie Kuyper aan de zedelijkheidswetgeving van Minister Regout onder dat coalitie-kabinet en welke wet in werking trad onder het Ministerie Heemskerk, door welke wet de bordeelen, de vuilschrijverij, de schending der eerbaarheid, ontucht met minderjarigen en vruchtafdrijving be streden werden. Wat hebben de coalitie-kabinetten niet gestreden om wijziging van de hu welijkswetgeving, het pogen om den huwelijksband losser te maken, te we ren We wijzen op het schrappen van het verbod van onderzoek naar be weerd vaderschap en regeling van de rechten van het natuurlijk kindop het verbod van spel en dobbelarijop de herziening der armenwet met be houd van vrijheid en wettelijken voor rang van de kerkelijke en particuliere weldadigheidop de vrijlating der Christelijke zending in Indië, de be vordering van het Christelijk onderwijs aldaar op de totstandkoming van de bioscoopwet tot stuiting van het bios coopkwaad op de maatregelen ter be scherming van de gewetensvrijheid bij de regeling van den dienstplicht en bij de vaccinatie. We zouden op zoo veel meer nog kunnen wijzen, allen zaken die onder deze ééne formuleering val len de handhaving van de Christelijke grondslagen van ons volkslevenge wichtige zaken waaraan echter onder linksche kabinetten, óf niet gedacht zou zijn, óf uit ons staatsrecht geweerd zouden zijn, maar die alleen dank zij de coalitie, beschermd en in ons staatsle ven ingedragen zijn. Wie dan ook zeggen durft dat de coalitie geen nut afgeworpen heeft, openbaart een groote onkunde inzake ons politieke leven. De rechtsche samenwerking was ons land en volk steeds tot grooten zegen, zoowel door het weren van de ,,paga~ nistisch factoren" uit wetgeving en be stuur als door het inbrengen van wat eisch der Goddelijke ordinantiën is. De rechtsche samenwerking had steeds een bewarend en een bouwend element en was deswegen voor ons volk tot grooten zegen. Wie iets afweet van de staatkundige worsteling der laatste dertig, veertig jaren beaamt dit ten volle HET NIEUWE MINISTERIE, Spoediger dan verwacht zal zijn kwam Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck gereed met de vor ming van zijn extra-parlementair ministerie. De namen der nieuw-optred'ende ministers wij zen met zekerheid uit welken aard dit kabinet hebben zal. Nu een coalitie-kabinet afstuitte op den onwil der Christ. Hist., lag het voor de hand, dat Ruys de Beerenbrouck een kabinet zou vormen van rechtsch karakter maar onder „Roomsch signatuur," zooals de „Maasbode" het uitdrukt. Zoowel de formateur als de bezetting van een viertal Departementen waaronder Binnenland- sche Zaken, Waterstaat en Arbeid drukken dit cachet op het Ministerie. Voor ons is het verheugend dat Minister Donner rustig aan zijn ministrieelen arbeid blij ven kan 'en dat iemand als Prof. Woltjer, hoog leeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam het Departement van Onderwijs zal krijgen. We mogen verwachten dat het nieuwe mi nisterie ofschoon extra-parlementair, principi eel zal verschillen van het intermezzo-kabinet- De Geer, en dat het zich niet van behandeling en uitwerking van beginselvraagstukken in be stuur en wetgeving zal onthouden. Overigens zullen we de Troonrede moeten afwachten om iets te weten te komen aangaande het werkprogram dat dit Ministerie zich zelf voorgelegd heeft. Dezer dagen las ik in een socialistisch vrou wenblad dat er in de socialistische beweging toch ook wel veel veranderd is. Vroeger waren de mannen socialistisch en verder werd er in het gezin niet over gesproken. Maar nu heeft men het socialistisch huisgezin. Niet alleen de man, maar ook de vrouw leeft met de beweging mee en de kinderen zijn lid van de A. J. C. Zóó werkt het socialisme. In zijn opkomst voor een dertig jaren was het de partij voor den zwoegenden werkman, die misleid door de leuze van het socialisme er zijn stem aan gaf. De ouders van zulk een werkman waren dikwijls nog godsdienstige menschen, die hun hoofd geschud hebben over hun kind, die in verbittering over zijn lot meende dat het socialisme helpen zou. Hoevele gezinnen zijn er niet geweest, waar de man en de vrouw verschillende wegen uit gingen De man was volgeling van de roode vaan en de vrouw ging 's Zondags naar de kerk Maar die tijd raakt ook al weer voorbij Het socialisme begreep wel dat als het alleen den man maar had, het maar half overwonnen had. En daarom ging het zich al spoedig met de vrouw bemoeien. En toen is gebleken hoe gevaarlijk die ge mengde huwelijken zijnDe meeste vrouwen hebben het pad dat vader en moeder bewandelde verlaten en zijn hun man gevolgd. Eerst aarzelend. Zij ging eens een keertje mee naar de ver gadering, er was e'ens een vergadering speciaal voor vrouwen belegd. Daar moest ze toch eens heen gaan, vond de man. Dan kreeg ze eens socialistische lectuur in handen en zoo werd de geest van het ongeloof schier ongemerkt in gedronken. Dan kwam de „Proletarische Vrouw" in huis, ze werd op den duur van één zijde ingelicht, de kerk trok hoe langer hoe min der haar belangstelling, vele christenen gaven door onverstandig optreden 'haar nog een duw tje, toe, andere Christenen waren er helaas, die wel vroom praten maar wier leven met hetgeen ze zeid'en in tegenspraak was, en zoo is ze al meer in de handen van het socialisme terecht gekomen. Vader en Moeder hebben er wel tranen om geschreid en haar gebeden om toch te bedenken dat bet zonder God in dit leven niet kan. Maar ook daaraan raakte ze gewend. En was het so cialisme) eigenlijk ook niet godsdi'enstig Liet het den mensch althans niet vrij om naar de kerk te gaan als hij wilde Had ze niet meer malen haar man hooren zeggen Godsdienst is privaatzaak 'en toen ze hem gevraagd had wat dit beteekende, had hij toen niet gezegd, dat het niet anders beteekende dan dat het socialisme zich niet met den godsdienst bemoeit en ieder vrij laat om te gelooven wat hij wil en naar de kerk te gaan waar hij wil Ja, had hij haar niet eens een mooi stukje uit Het Volk laten lezen, dat toch echt godsdienstig was Zóó had ze gepraat en haar geweten gesust. Haar man kreeg steeds meer omgang met rasechte socialisten, haar huis werd steeds meer het verzamelpunt van roode broeders, en weldra had ze het 's Zondags net zoo druk als in de week. Van kerkgaan kwam niets meer. Er is 's Zondags ook zoo veel te doen voor den socialistEr moest vergaderd worden, er wer den congressen gehouden, die den geheelen Zon dag in beslag namen, zoodat voor het andere geen tijd overschoot. En bovendien ze kreeg er steeds minder lust in ook. Wat gaf de kerk nu eigenlijk Altijd maar preeken, en anders hoorde je er niets Dan was het op de vrouwen vergaderingen toch veel leuker. Daar kon ieder die wilde een voordracht doen, daar werden aardige stukjes opgedragen en daar leerde je nog wat aangaande je huisgezin, de opvoeding van je kindeten' enz. De kerk raakte in een hoekje en de Bijbel in de kast. Want het socialisme deed zijn intrede in het gezin De kinderen werden grooter, de oudste was al veertien jaar en die zanikte maar over de A.J.C. Hij wilde er lid van worden. Waarom ook niet Dan kon hij wat aan sport doen en ging hij er met z'n kornuiten eens op uit. Dat gebeurde natuurlijk meest op Zondag, in de week was er geen tijd voor. 't Padvinderspakje stond hem wel aardig En 't was gezond in de buitenlucht. Meteen was ze dan van een rumoe rig ventje af 'eri kon ze haar Zondag geven aan haar werk voor de vrouwenvereeniging Straks werd haar dochtertje ook veertien jaar en die wilde ook al lid van de A. J. C. worden Eerst had ze er wel wat bezwaar in. Een meisje is toch wat anders dan een jongen Maar haar man had haar al die bezwaren wel uit het hoofd gepraat. Of het een jongen of een meisje is doet er niet toe. Ze moesten opgroeien als flinke so cialisten. Ze waren geboren niet voor de ouders maar voor de samenleving. Ze moest'en maar vroeg met anderen van hun leeftijd in aanraking komen, dan werd uit hun kroost een flink ge slacht voor het socialisme geboren Zoo was het gegaan. Niet in eens, maar langzaam aan, bijna onge merkt. De ouders van het socialistische paar zijn in dien tijd gestorven en sindsdien bemoeien zij zich geheel niet meer met de kerk en den godsdienst. Het socialisme heeft zich meester gemaakt van het gezin. Vader en moeder en kinderen werken er voor, leven er voor en dan moet de godsdienst met wat er aan verbonden is de deur uit. Zóó is het gegaan in honderden gezinnen. En zoo gaat het nog dagelijks. Dat is de practijk. En moeder weet nog wat van den godsdienst af krachtens haar opvoeding. En haar geweten laat haar nog niet altijd met rust Soms in zieke dagen, toen haar moeder stierf en als ze aan haar eigen stervensure denkt dan kan ze het er nog wel eens benauwd onder hebben. Dan gevoelt ze het wel dat het socialisme toch niet alles geeft wat een m'ensch noodig heeft Maar haar man helpt haar hier wel over heen. Als we maar goed leven, ieder het zijne geven dan komt dat wel terecht, als er ten minste nog een eeuwigheid na dit leven is Toen was ze van zijn woorden toch wel ge schrokken en had ze gezegd „Maar jo, moet je dat zoo maar zeggen Hij had echter ge zegd „Waarom niet Er is nog nooit iemand terug gekomen om het je te zeggen hoe het daar er uit ziet Ze had het wel gemerkt, dat hij hoe langer hoe minder om godsdienstige dingen dacht. De kinderen waren grooter geworden. En toen de jongste veertien jaar was en van een kampeertocht met verscheidene andere A.J.C. jongens en meisjes, was thuis gekomen, had ze zoo terloops aan haar moeder gevraagd „Wie is toch eigenlijk die Jezus geweest, waar de christelijken het zoo druk over hebben En Hl fl

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1929 | | pagina 1