Mwieen id Uil Blad
H.H. Fokkers
Warta Sari.
III
I
Economisch iMoverzichL
rei
BFURTSCHIPPi BSKBFCHT.
BI POLITIQUE POSITIE DTR
HERUORiKIQ l'REFDIirRBB
WONING
Uitvoering
mannen» „Mnendo"
Gemengd- en mairakuianei
201,6011160
HedenlFening
«EHRSEli
UIENZAAD
BERVÖET5'
UITVERKOOP
Colbert-Costumes 4.80
Heeren-Ulsters 490
Regenjassen
Motopjekkers
Pantalons
Kinderpakjes
Kinden-Ulsters
Kinderjekkers
Kinder-Cape's
CtëRe^enjasaen 3.90
SchoolbroekjesQ39
590
675
0.98
140
1.90
1.75
1.08
I
Lui
Burgerlijke Stand.
Marktberichten.
DimmETJE HEERSCHIP
vaste Arbeider
Broedmachines,
Kunstmoeders
en öfiderdeelerc.
2 IFIifHSCHIPPEISNTS
KNECHT
aan besteden
12700 KaMSlOi
en een par m Sparpsien en Ruliers.
Hoofdknecht
Arbeidersgezin
Nieuwe Tonge
Heepcnmodeartikelen, Hoeden]
Petten,Onderóoederenyakkleedifi
GEOPENDvan: NEGEN tot HALFEEN en van HALFDRI|!
tot ACHT UUR, en ZATERDAGS tot TIEN UUR'
DRAlSltlA-vANVALKEnBURG'S-
e "A •'iLEVERTR/
Ingezonden Stukken.
Ondertrouwd
MIE ZUIflAR
6ERDR0IRA ADRIBHA KASTELEIH
Ondertrouwd
JAN DE JONQ LZN.
MAATJE ZOON JD.
Ondertrouwd s
ANTHONY TH. VAN VUGT
EN 30902
MARIA J. BUIJS
ACHTHUIZEN
60000 m aniisaipeier
10400 Haiusalpeter
binnen enkele
dagen verschijnt:
door A. VAN FCK.
Deze brochure, die meer dan
100 pagina's telt, behandelt uit
voerig de positie dezer groep ten
pzichte van de vier Protestansche
partijen, inzonderheid de a.-r.
Partij wordt aan een breedvoerige
bespreking onderworpen. De be
zwaren, die bij vele Hervormden
tegen deze partij bestaan, worden
ontvouwd, te-wijl een weg ter op
lossing wordt aangewezen. Ieder
die politiek meeleeft, neme kennis
van dit hoogst actueele geschrift.
PRIJS f 1,00.
BIJLSItf A HEINE
UITGEVERS - BARNE"£LD
bestellingen worden
nu reeds aangenomen.
A. Zuivere Bonte
Engelsche bacontipo
staat ter dekking
bij A. LUMOHDIJK, Telef. 204,
SOMMELSDIJK. 30911
op 14 en 15 Januari van het
te Ooltgensplaat, met
medewerking van een
in de Bewaarschool.
Aanvang 6,30 uur.
Eenige oudere modellen,
waaronder met slagwerk
ruimen wij op met
Doet Uw voordeel. Op alle
uurwerken garantie.
HEETMAN
OOSTPLEin 8 ROTTERDAM
van het Manufacturen»
Magazijn van D. MELIS»
SANT op den MOlENDIJK.
leder die voor minstens f 2.50
koopt ontvangt een verrassing.
Ziet de prijzen Vergelijkt de
kwaliteiten30912
Een filmreis door het Zendings-
gebied van Oost-Java,
TB KOOP een partijtje
eigen teelt 1928, p- pond f 2.»
bij A. KLAPMUTS,
Nieuwe Tonge.
Molendijk,
30913
biedi werkelyke voordeek
Geen üilvspkoop in sGbcjn,
doch een royale aanbieding
van moderne antikelen
0en prijzen ven beneden o.
normale
Overtuigt U eri/an
vanat
\nz, j
C. Wi
PR
OP
STI
1K
sTI
1 >J:
schiedenis der kalibemesting op ons eiland in
herinnering te brengen. Was men voor 20 jaren
algemeen de meening toegedaan, dat een kali
bemesting op onze kleigronden onnoodig was,
proeven onder leiding van den heer Bijleveld
aangelegd toonden dit ook aan, thans zijn deze
tijden veranderd en is het zaak ook aan de
kalibemesting zijn volle aandacht te schenken.
Spreker zegt over kalibemesting op klei nog
heel wat te kunnen mededeelen, staat nog even
stil bij het verschijnsel van het blauw worden
der aardappelen en geeft het woord aan den
heer Balk, vertegenwoordiger van de Kalimaat
schappij te Amsterdam.
Het zou te veel plaatsruimte vergen spreker
in zijn voodracht op den voet te volgen. Na
een overzicht te hebben gegeven over de be
mestingsleer in het algemeen, bespreekt hij uit
voeriger de kalibemesting op kleigrond. Dat men
de oude theorie, op kleigrond geen kali, moet
laten varen, omdat de proefvelden het tegen
deel bewezen hebben. Vele kleigronden hebben
groot gebrek aan kali, zoo groot gebrek zelfs,
dat de eerste giften geheel door den grond ge
absorbeerd worden en deze niet ter beschikking
der gewassen komen. Het is een neiging der
grond om in zijn oude hoedanigheid terug te
keeren. Eerst bij verdere toediening blijft het
succes niet uit.
Hoeveelheden aan te geven, welke men ge
bruiken moet is zeer lastig, dat hangt geheel
af van den toestand ter plaatse. Enkele cijfers
volgen hier nog.
Voor aardappelen 500—800 K.G. 40 kali-
zout per H.A. in November of vroeger, of
800-1000 K.G. Patent-kali.
Voor suikerbieten 500800 K.G. per H.A.
Voor halmgewassen 250—400 K.G. per H.A.
In de tuinbouw 15001600 K.G. Patent-kali
per H.A.
Spreker staat hierna eenigszins uitvoer g stil
bij de behandeling der verschijnselen aan de
gewassen welke lijden aan kaligebrek, hoofd
zakelijk behandelende het blauw worden der
aardappelen (wat zeker tegenwoordig wel een
kardinaal punt genoemd mag worden), het rotten
van bieten, branderigheid bij kool, randjesziekte
bij bessen, legeren van graangewassen, wat
alles door kaligebrek veroorzaakt kan worden.
Met de mededeeling, dat het vorige seizoen
in Nederland is uitgezaaid 40.000 wagons kali-
meststoffen of per H.A. 40 K.G. zuivere kali,
besluit spreker zijn voordracht.
Daarna worden de films vertoond, de eerste
de winning en bereiding der kali-meststoffen
vanaf de groote stukken ruw zout tot het mooie
fijne zout in baaltjes, werkelijk een zeer in
teressante film. De tweede film is een komische,
een wedstrijd tusschen twee boeren in het telen
van aardappelen, de eene met stal-, de andere
met kunstmest, zeer leuk. In dit genre zagen
wij er later nog een, getiteld: „het bietenoproer",
welke zeker in koddigheid voor de andere niet
onder deed.
Vervolgens een film niet direct voor deze
streek van belang, de bestrijding van onkruid
door fijngemalen kainiet. Zeer mooie resultaten,
vooral bij herikbestrijding. Prachtige microsco
pische, honderden malen vergroote afbeeldin
gen van het afsterven der weefsels van een
onkruidblaadje door het onttrekken van vocht,
veroorzaakt door de kainiet.
Tot slot nog een groeifilm, ontkieming van
het zaad en groei vati enkele gewassen in een
honderden malen versneld tempo. Zeer aardig
is het te zien, welke bewegingen een groeiende
plant maakt.
En hiermee was dezen leerzamen avond ten
einde.
De voorzitter dankte den spreker voor wat
hij ons doen hooren en laten zien had, doet nog
enkele mededeelingen omtrent zijn ondervinding
van bestrijding van koperworm door gemalen
kainiet, acht het van groot belang dat deze
proeven worden voortgezet, wekt nog op tot
het nemen van proeven met kali-meststoffen,
en sluit de bijeenkomst.
De Vereeniging van Oud-leerlingen „Ceres''
mag trotsch zijn op dezen schitterend geslaagden
avond.
Een ieder, die assuranties heeft te plaatsen,
hetzij slechts nu en dan of regelmatig, weet hoe
groot het overwicht is van de Britsche Maat
schappijen, welke op dit gebied werken, en
eveneens dat van Lloyds. Naast de nationale
zaken, is het bedrijf dezer assuradeuren zoo
internationaal als er slechts weinigen zijn. Dit
is slechts alleen geldig voor de directe zaken,
aangezien de toestand op het gebied der reas
surantie-zaken anders is. Ongeveer alle Britsche
assuradeuren accepteeren herverzekeringen, of
geven reassuranties af, doch in vergelijking met
elders wordt het reassurantiebedrijf in het Ver-
eenigd Koninkrijk op vrij bescheiden schaal uit
geoefend. In sommige andere landen is dit
bedrijf van veel grooter beteekenis. Tot zuiver
begrip van hetgeen onder reassurantie verstaan
wordt, diene men te weten, dat reassurantie
feitelijk beteekend: afgeven en accepteeren van
herverzekering, met uitsluiting van alle directe
zaken met de primair verzekerden. De reassura-
deuren onderhouden dus uitsluitend relaties met
directe assuradeuren of andere reassuradeuren,
hetzij door tusschenkomst van een makelaar, of
wel direct.
Het zuivere reassurantiebedrijf werd voor den
oorlog het sterkste in Duitschland uitgeoefend,
doch ook in Rusland en in Zwitserland vorm
den deze soort van assuradeuren een aparte,
sterke macht. De gebeurtenissen van 1914—1918
beroofden de Duitsche Maatschappijen van haar
relaties, en de Russischhe zijn daarna geheel
verdwenen. Daarentegen zijn de Zwitschers
sterk vooruitgegaan, een hunner ondernemingen
zelfs zoo, dat zij in 1927 een bruto premie
inkomen had, dat driemaal grooter was dan
dan der na 1919 ontstane zuivere reassurantie
maatschappijen in Engeland. De Skandinaviërs,
en speciaal Denen, waren na den oorlog aardig
op weg geen macht van beteekenis te worden,
dochh een zekere wildheid in zee-assuranties
heeft hun een zoodanig bedrag gekost, dat zij
het grootste gedeelte van hun winst daardoor
weder zagen verdwijnen.
Dat de gro'ote Engelsche assuradeuren, naast
hunne directe zaken, zoo gesteld zijn op re
assurantie, schrijft men in de eerste plaats toe
aan hun streven om hun premie-inkomen op
pei lte houden, eri zoodoende den druk der
kosten te verminderen. Aangezien deze aan
gelegenheid zuiver technisch is, kan het hier
niet worden nagegaan of deze politiek de juiste
is. Wel mag er op gewezen worden, dat de
reassurantie-honger de politiek om opeenhoping
van risico's binnen één en hetzelfde risico
gebied te voorkomen, dwarsboomt. De Engel-
schen bezigen de tactiek, om voor afgifte van
reassuranties, een uit de eigen teekening voort
spruitende noodzakelijkheid, van de wederpartij
hetzelfde te vragen. Datgene, wat dus aan den
eenen kant uit een oogpunt van risico-verdeeling
gewonnen wordt, gaat aan den anderen kant
wellicht weder verloren.
In Engeland werd de oprichting van zuivere
reassurantie-maatschappijen eerst mogelijk na
1919, toen de beperkende bepaling op de op
richting van nieuwe vennootschappen kwam te
vervallen. Alhoewel de ondernemingsgeest in
1919 niets te wenschen overliet, waren de re
sultaten dikwijls zoo slecht, dat vele der nieu
welingen even snef weer verdwenen als zij ge
komen waren. Op het oogenblik zijn er in to
taal tien reassurantie-maatschappijen, waarvan
er zes zijn opgericht na den oorlog. Het totaal
der premie-inkomsten van deze maatschappijen
bedroeg in 1927 ruim 3.500.000 pd. st„ het
geen wel een enorm bedrag lijkt, doch hetgeen
in vrehouding tot de premie-inkomsten der maat
schappijen, welke directe zaken en reassuranties
tezamen doen, niets beteekend.
De zuivere Duitsche reassuradeuren zijh on
geveer vijftig in getal, doch hun premie-inkom
sten staan nog niet in vergelijking tot wat zij
behaalden voor den oorlog. In Zwitserland telt
men tien reassurantie-maatschappijen, waarvan
de helft van voor 1914 dateert. Vier dezer
maatschappijen zijn meer dan een halve eeuw
oud. Haar gezamenlijke premie-inkomen bedroeg
in 1927 circa 270 millioen Zwitsersche francs,
hetgeen gevoegelijk een eerbiedwaardig cijfer
genoemd mag worden. Dit is trouwens geheel
overeenkomstig de hoóge trap van ontwikkeling,
waarop het Zwitsersche assurantiewezen staat.
De cople van Ingezonden stukken, die niet ge
plaatst zijn, wordt niet teruggeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers.
Geachte Redactie
In het hoofdartikel onder den titel „Naar den
Heilstaat" in de M. en S. bode van 5 dezer
wordt gesproken van „kanonnengodsdienst". Dit
woord wordt daar gebruikt in den zin van
„godsdienst met kanonnen als middelpunt, al
thans als steunpilaar".
Het maakt op mij den indruk, dat genoemd
woord, krachtens de aanhalingsteekens, gebruikt
wordt naar aanleiding van het feit, dat door
mij onlangs in een ingezonden stuk gebezigd is.
Daarom meen ik goed te doen U op te merken,
dat ik dat woord, in navolging van diverse be
kende theologen, gebruikte in den zin van „gods
dienstigheid in benarde (b.v. oorlogs-) om
standigheden", „egoïstische godsdienstigheid, ge
boren uit b.v. oorlogsomstandigheden".
Het geen geheel iets anders is.
Men schijnt mij destijds niet begrepen te
hebben.
Mag ik opheldering aan de lezers aan U
overlaten
Hoogachtend,
M. M. SCHUT.
SOMMELSDIJK.
OndertrouwdCornells Appel, 35 j. en
Tannelje Vijfhuize 28 j., beiden alhier; Arie
Zwaan, 24 j te Alphen aan den Rijn en Ge>
rardina Adriana Kastelein 29 j. alhier.
DIRKSLAND.
OndertrouwdWillem de Vos jm 23 j.
(Oude Tonge) en Maria Groenendijk jd. 24 j.
HERRINGEN.
Ondertrouwd P van der Ham jm. te Rhoon
en C. Bestman jd. alhier.
Overleden: P Nicuwlander, echtgen. van
A. Kalle, 69 j.; J. Bestman, wedn van J. C.
Speelman 76 j.; A. Bevelander, wed. van A
Klem, 93 j.
[Wij danken den geachten inzender voor
deze nadere uiteenzetting. Inderdaad wordt be
doelde zegswijze in anti-godsdienstige kringen
wek eens in minder gunstige beteekenis gebruikt.
RED.]
Centrale Veling te Middelharnia.
Veiling van Dinsdag 8 Januari 1929,
Savoye kool f 6.50.
Sinaasappelen f 1,50—3,70
Spruiten f 13,10—15,40.
Goudreinetten f 31.
Zoete appelen f 25-26 per 100 stuks.
Kaas (komijoe) f 0,35—0,40.
Boter f 1—1,20 per pond.
Uienvelliog op Donderdag lOJanuarl '29
Prijzen per H.L. (mud): f 6,75 tot f 6,81
zonder tarra
Aangevoerd 21,000 K.G.
ROTTERDAM, 8 Jan. 1929.
Op de heden in ons Veilingslokaal,
moezierstraat 37—39, gehouden Veiling, wet.
den de volgende prijzen besteed
Kipeieren f 6,25 tot f 10,—
Idem (klein). tot
Idem extra zwtot
Eendeieren8,15 tot
Ganseierentot
Middenprijs f
Aanvoer 80 000 stuks.
DE ROTTFRDAMSCHE VEILING
8 75
Zwammerdam
Steekterweg48 f ,Q Januari 1929<
Somm Is ijk t J
Kortewegje 30907
Huwelijksinzegening op Donderdae 24
Jan a s. in de Ned. Herv. Kerk te Som
melsdijk namiddags te 3 uur door den
WelEerw Heer Ds. H. H. van Ameide
EN
Den Bommel 1
Rotterdam i Jan' '29*
Lange Pannekoekstraat 42a 30909
NIEUWE TONCE
9 Januari 1929
Heden behaagde het den
HEERE op den 25sten December
van onz* zijde wee te ivmen in
haar HEERE en HEILAN D onze
geliefde Vrouw en Moeder
in den ouderdom van bijr>a
56 ja r. 30914
Dat de HEERE ons sterke in
dit zoo zwaar verlies.
JACOBUS ALFMAN
en Kinderen.
Paferson (Nootd-Amerika)
GEVRAAGD
Goed kunnende ploegen en zaaien en
al het voorkomende landwerk kunnende
verrichten bij J VAN KEMPEN, Zui
d-rweg 31, BEEMSTER N.H. 30867
W
Jacob Geelstr. 10 - HAARLEM
Fabriek van 30908
Vertegenwoordiger voor GOEREE en
OVERFLAKKEE de Heer C. TAN IS
te Goedereede, alwaar gratis inlich
tingen en prijscourant verkrijgbaar zijD
Met ingang van Februari gevraagd
Aanbiedingen J. P. MAST, DEN
BOMMEL. 30906
Met wederkeerigen heil»
wensch betu'een de Heer
en Mevrouw VISSCHER.Warnaer hun
hartelijken dan>< voor de vele blijken
van belangstelling bij de wisseling des
jaa>s ontvangen.
DIRKSLAND, Januari 1929. 30904
GEVRAAGD tegen 1 Maart een
alle arbeid naar behooren kunnende,
bui-je disponihel, bii J. VAN DEN
HEUVEL, Ooltgensplaat, 30895
De LANDBOUWVEREENIGINGte
Ooltgensplaat, zal op 17 lanuari
in het Hot 1 HOBBEL trachten
de levering van
Voorwaarden a 7'/2 cent verkrijgbaar
bij den Secretans
A. VAN DEN TOL Az.
3090S
Met 1 Maart GEVRAAGD een
bij J. J. H. KARDUX, onder SOM.
MELSLIJK. 30903
TE KOOP s een nieuw gebouwde
te Sommelsdijk. Hypotheek beschikbaar.
Te bevragen onder No. 30891 bureau
van dit blad.
3 Mei a.s. gevraagd
waarvan 1 zelfstandig kan ploegen en
2 best kunnen melken.
Bij niet voldoende bekwaamheid on
noodig zich te melden. Flinke ruime
woning disponibel.
AdresJ. A. VRIJLANDT, Baren,
drecht bij Rotterdam. 30910
30894 HET BESTUUR.
wordt gedurende het tijdvak van
11 18 Januari vertoond te i
GOEREE. Vrijdag 11 Januari in
de Bewaarschool, 's namiddags 4 uur
en 's avonds hall acht
STAD AAN 'T HARINGVLIET,
Maandag 14 Januari in het Gymna
st'eklokaal der Openb. School, 's avonds
6 uur
MELISSANT. Woensdag 16 Jan
in de zaal van den heer v. d. Weif.
's namiddags 3 uur en 's avonds 7
uur;
DIRKSLAND, Donderdag 17Jan.
in het Koor der Ned. Herv. Kerk,'s na
middags half vijf en 's avonds 7 uur
MIDDFLHARNIS, Vrijdag 18Jan.
in de Gymnastiekzaal der R H. B. S.,
's namiddags 4 uur en 's avonds half
acht.
Voor toegangsprijzen en alle verdere
bijzonderheden, raadplege men de be
kende groote overal voor het raam ge
publiceerde gekleurde biljetten, met op
schrift Warta Sari.
WARTA SARI, de beste manier
om er van te vertellen. 30877
ëxtPci voopdeehqe
aanbiedingen in
Sommelsdil
AmeideJ
Middelhar!
Ouderkq
Stad aan
n.m. leg
Den Bon
's av. 6|
Ooltgenspi
Dirkslaif
Oude Tor
Zee val
Nieuwe
dhr. Vi
DirkslandJ
Wal (T
Herkingen
Yperen.ï
Melissant,
't Harir
Goedereec
van Sol
Ouddorp,
van Sol
Middelhar|
Stad aan
Graaff. I
Den Bomi
Ooltgenspi
de Lancf
Ouddorp,]
Midelharnl
DirkslandJ:
Herkingen!
Herkingenl
Van d
EZÏ
Nog le\j
bleekende
jaar.
In de
vele dingd
torische gl
gemeen, eij
doorleeft.
Deze
torisch val
Ze zijn
Nochtaif
die later
gesteld, zjjj
g hutten, öf
Z o n-dag,
loop der
dag, en
Wij mo
Heeren na|
Nahum 1
Zonder
Zondag.
Maar ni|
Hoe sla
't Is imd
gen velen]
Neen
Heilige Sd
om den el
menroepini
des geklanj
Gij leest
23 vs. 24.1
Met die]
bouwende
oogst was
op handerL
dag als d;
Alzoo d
Goddelijke!
Duizend t
schier allel
telijk bij aj
een gewijd
Wij in dit I
Hoe trej
op den eer
zameld ha]
Babel optc
Het voll
van den S
dagen latei
vier maandj
zijns Gods.|
Ezra wa
te gaan.
Neen, hij|
menschen
Ezra's t$
zalem.
Lezers,
leven.
Van na ti
Paradijs de
Daar is
gevoeld.
Daar is
gemerkt.
Ook de
2°o thuis.
Slechts
Tachtig
gegeven en
°Pgetogen,
gebleven.
Nogmaal:
gelukkig, vi
land, welks
Velks tempe
