I
l
De begrafenis van Ds. H. Kieviet Jacz.
Burgerlijke Stand
Visscherij.
Binnenland.
Verkoopingen.
Marktberichten
Land- en Tuinbouw.
Tiemens, Middelharnis; A. L. van den Tol,
Stad aan 't Haringvliet; P. A. de Wilde, Nieu
we Tonge; G. Kort, Melissant; A. van der
Poel, Sommelsdijk; F. Hossen, Middelharnis;
C. Voogd, Goedereede; J. van Paasschen, Mid
delharnis; W. Kieviet, Sommelsdijk; D. de Baan
Middelharnis; G. J. Buth, Dirksland, U.
van Dongen, Middelharnis; J. Sperling, Oud-
dorp. Niet geslaagd 1.
ANTWOORD AAN Dr. VAN GELDER £>P
ZIJN INGEZONDEN STUK VAN
ZATERDAG L.L.
Wij hebben den hoofdinhoud van uw stuk in
ons blad van 13 Juni 1.1. weergegeven, zoo goed
als alle stukken, op deze zaak betrekking heb
bende, alle geneesheeren van dit eiland kunnen
dit in hun tijdschrift controleeren.
Wij meenen in het belang van de zaak goed
te doen het verweer van voor- en tegenstanders
te publiceeren. Wij hebben daarbij volkomen
objectiviteit betracht.
Het verschil tusschen U- en tusschen Dr. Huls-
hoff Pol is, dat hij voor zijn zieken bepleit
qoed ingerichte ziekenhuizen, voorzien van de
modernste hulpmiddelen en een staf van spe
cialisten, terwijl gij genoegen wilt nemen met
een ziekenhuis met een, ja, hoe moeten wij het
noemen, dubbel specialist, een, man, die dus
doorkneed moet zijn in twee speciale vakken.
Gij komt daartegen op, dat wij de laatste zin
van het artikel van Dr. Hulshoff Pol weer-
qaven door; „Andere ziekenhuizen zijn niet in
het belang der patiënten"'.,,-Hetgeen genoemde
dokter daar aan het adres onzer huisartsen zegt
is voor dezen minder aarigenaam en gaf ons
reden daarom deze zin weg te laten.
Indien het juist is, dat het ziekenhuis, zooals
de studiecommissie zich dat voorstelt, niet valt
onder het ongunstig oordeel, dat Dr. Hulshoff
Pol uitspreekt, over - wat wij noemen zullen
locale ziekenhuizen, zullen wij ons daarover
verblijden. En nog meer zullen we dat doen,
wanneer tevens blijkt, dat een zoodanig zieken
huis tot stand zal komen.
Vergeet niet uw studïecomissie is reeds
de tweede en over het millioen, waarnaar Dr.
Hulshoff Pol voor Flakkee verwijst, zal men
hoogstwaarschijnlijk wel niet te beschikken
krijgen. REDACTIE.
SOMMELSDIJK.
Geboren Leendert, z. v. Cornelis van Ant
werpen en Maria Schellius; Maartje Geertje,
d. v. Leendert Boudewijn van Nieuwenhuijzen
en Maatje Hendrika Kardux.
MIDDELHARNIS.
GeborenArendje, d. v. W. Driesse en P.
Zweerus; Adam, z. v. P. J. Schuren en G.
Driesse; Johanna, d. v. W. Verweij en N.
—jDudzegel; Johannes, z. v. L. Schol en E. de
,,/^J^root; Maria, d. v, P. Vijfhuizen en M. de
"Koning.
OndertrouwdL. Marx, 37 j. en F. Polak,
33 jaar.
Getrouwd: J. C. Wesels, 31 j. (S'dijk) en
D. Mans, 27 j.
OOLTGENSPLAAT.
GeborenWillem Johannis, z. v. A. de Vos
Az. en Martijntje Buth.
Ondertrouwd Cornelis Kroon, 28 j., en Jan
netje Johanna Kiewiet, 25 j.
DIRKSLAND.
Qeboren Hendrika Jannetje, d. v. Jan Bas-
tiaan Knops en Hendrika van Damme.
GOEDEREEDE.
De garnalenvisschers vingen de vorige week
gemiddeld 100 kilo groote garnalen per dag
per vaartuig.
De Noordzeevisschers T. v. d. H. en
J. 't M. hadden de vorige week resp. 50.—
en 60.schade aan hunne netten.
-jT, i' io -wtessmsOiitS nsb Jol riaix nam
OUDDORP.
De visschers vingen de vorige week van
300 tot 4400 kilo garnalen per vaartuig; in
de stallen 10 zalmen.
H. COLIJN.
Is voornemens zijn benoeming tot lid van de
Tweede Kamer niet ite aanvaarden.
Naar de Maasbode verneemt is de heer H.
Colijn voornemens, met het oog op de vele
werkzaamheden in de komende wintercampagne,
zijn benoeming tot lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal niet te aanvaarden.
Wanneer de heer Colijn aan dit voornemen
gevolg geeft de officieele mededeeling is
nog niet bij het Centraal Stembureau inge
komen zal volgens het stelsel van den voor
zitter van dat Stembureau, mr. V. H. Rutgers
voor een benoeming in aanmerking komen.
Naar wij echter vernemen, zal in dat geval
ook de heer Rutgers, die in verband met zijn
benoeming tot hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit naar Amsterdam vertrekt, die benoe
ming niet aanvaarden.
Daarna zal tot lid der Kamer moeten worden
benoemd verklaard de heer Th. Heukels te
Roterdam, thans lid van Ged. Staten-van Zuid-
Holland.
Verhuring bij inschrijving naar de beneficie
van 7 perceelen bouwland in den polder het
Oudeland, aan den Eersten Groeneweg te Oude
"longe, samen groot 8,76,04 H.A. (19 Gem,
23 Roeden V. Maat) ten verzoeke van den
heer J. A. Breesnee te Nieuwe Tonge, voor
tien achtereenvolgende jaren. Inlichtingen te
bekomen en onderteekende gesloten inschrijf
vingsbiljetten uiterlijk den 1 Augustus 1928
in te leveren ten kantore van
Notaris VAN ISPELEN.
Op Donderdag 2 Aug. 1928 veiling en op
Donderdag 9 Aug. 1928 afslag, beide dagen
's avonds 6'/j uur (z.t.) te Sommelsdijk, in
hotel Spee, van
5.26.80 H A, (13 Gem. 1 Roede S'dijksche
maat) tuinland te Sommelsdijk, aan den Dorps»
weg, in de z g. Oude Stee, in 18 perceelen
en diverse combinatiën, gezamenlijk toebe»
hoorend aan en ten verzoeke van de familie
De Graafif te Middelharnis en de N.V. Zilver*
smit en Finto te Rotterdam.
Per schriftelijk contract verhuurd tot 1
December 1928.
Notaris VAN DER SLUYS.
Publieke verkooping van vruchten te velde
te Ooltgensplaat op Woensdag 25 Juli 1928,
des voormiddags 11 uur (oude tijd), in hotel
Moelker te Ooltgensplaat ten overstaan van
Notaris Chr. Akkerman, aldaar. Opgaven wor»
den alsnog ingewacht vóór of op Maandag
16 Juli 1928.
Op Maandag 23 Juli 1928 's avonds 6,30
uur (o.t.) te Nieuwe Tonge ter herberge van
F. M. Schipper van 6 perceelen tarwe, ten
verzoeke van de heeren T. en A. C. Breesnee.
en van 5 perceelen erwten, ten verzoeke van
de heeren I. en A. Dorst.
Notaris VAN DER SLUYS.
Op Woensdag 25 Juli 1928 des voormiddags
11 uur (oude tijd) te Ooltgensplaat in Hotel
Moelker publieke verkooping van vruchten
te velde ten verzoeke vgn Mej. C. Pipping,
Mej. de Wed. in 't Veld én de heeren J. F R.
van de Wall te Den Haag en L. Breeman te
Ooltgensplaat, zooals Eigenheimer en Bravo's
aardappelen, Tarwe, Roepeen, ajuin en Haver.
Notaris AKKERMAN.
Centrale Veiling te Middelharnla.
Veiling van Vrijdag 20 Juli.
Bloemkool f 3,10 tot f 11,40 per 100 stuks.
Komkommers f 2.80 tot f 10,70 per 100 stuks.
Sla f 1,80 tot f 1,90 per 100 krop.
Andijvie f 0.50 tot f 1,80 per 100 krop.
Postelein f 8,— tot f 17,—.
Peulen f 11,— tot f 22,—.
Doppers f 2,— tot f 15,10.
Wagenaars f 28,— tot f 35,—.
Dubbele princessen f 35,70 tot f 38,40.
Stoksnijboonen f 51,—.
Stamsnijboonen f 30,—.
Heinrichboonen f 29,—.
Tuinboonen f 1,— tot f 2,60.
Blauwputten f 5,60 tot f 6,10.
Eigenheimers f 2,10 tot f 3,—.
Kruisbessen f 9,50 tot f 15,—.
Zwarte bessen f 40,— tot f 44,—.
Peren f 17,— tot f 18,60.
Appelen f 11,— tot f 18,—. Alles per 100 kg.
Rabarber f 1,— tot f 5,10 per 100 bos,
Peen f 5,70 tot f 8,— per 100 bos.
Kroten f 3,40 per 100 bos.
Roode bessen f 0,05 tot f 0,18 per pond.
Frambozen f 0,24 tot f 0,29 per pond.
Druiven le soort f 0,61 per pond.
2e soort f 0,40 per pond.
Tomaten f 0,04 tot f 0,16 per pond.
Morellen f 0,28 per pond.
Kaas (volvet) f 0,60 tot f 0,61 per pond.
Meloenen f 0,64 tot 0,74 per stuk.
Veiling van Maandag 23 Juli 1928.
Bloemkool 4.20 tot 17.50 per 100 stuks.
Roode kool 21.per 100 stuks.
Postelein 18.— tot f '12.20 per 100 K.G.
Doppers 7.50 tot ürr per 100 K.G.
Peulen 17.per 100 K.G.
Dubbele Princessen 36.— tot 38.— per
100, K.G.
Wagenaars 29.— tot 34.— per 100 K.G.
Stoksnijboonen 40 tot 37 per 100 K.G.
Tuinboonen 3.— per 100 K.G.
Sla 1.20 tot 2.40 per 100 krop.
Andijvie 0.60 tot 2.80 per 100 krop.
Komkommers 5.70 tot 11.40 per 100 st.
Peen 4.70 tot 6.80 per 100 bos.
Kroten 3.40 tot 3.80 per bos.
Blauwputten 6.— per 100 K.G.
Kriel 1.50 per 100 K.G.
Roode Bessen 18.— per 100 pond.
Krieken 40.per 100 pond.
Morellen 36.-—per 100 pond.
Druiven 39.— tot 60.— per 100 pond.
Tomaten 10.per 100 pond.
Frambozen 28tot per 100 pond.
Kruisbessen J 18,—Jot 19.per 100 K.G.
Yellow Transp. 11.— per 100 K.G.
Westfriesche peren 16s-— tot f 19.— per
100 K.G.
Kaas 34.tot 60.— per 100 pond.
Ingazondan door JAC. KNOOP, baSedlgd
Makelaar in aardappelen, groenten en
fruit. Naaaankade 158, Amaterdam.
Marktoverzicht der vorige week.
De grootste handel was vorige week in
blauwe Eigenheimers, iedere dag was er vraag
voor dit soort, alhoewel geen hooger prijs te
maken was, de aanvoer was iedere dag vol.
doende om de vraag te bevredigen. Uit Zee.
land (vooral Flakkee) kwamen mooie partijen,
voorai in kisten zijn gevraagd daar ze dan
mooier zijn dan in zakken of losgestort, dit
maakt een verschil in prijs van f 1,— per 100
Kg. Einde der week was er ook veel vraag
voor Zeeuwsche Eigenheimers, maar van dit
soort was geen aanvoer. De IJpolder levert
prachtige mooie Eigenheimers en Drielingen
die vlug verkocht worden. Noord Holland,
sche Muizen is iedere dag meer aanvoer dan
vraag, en worden verkocht voor iedere prijs,
naar gelang kleur. Hillegommer en Katwijker
zand aardappelen zijn te donker voor le soort.
Een ieder die iets op Amsterdam onderne»
men wil, kan alle gewenschte inlichtingen
zonder eenige kosten of verbinding behomen
bij Makelaar Jac. Knoop, Nassaukade 158,
Telefoon 28622 Amsterdam.
Prjjzen waren heden 23 Juli.
Alles per 100 Kg.
Andijker Muizen f 4,— i f 6,—idem Drie»
lingen 1 3,— a f 4,— idem Blauwen f 5,— k
f 6.50.
Langedijker Muizen f 5,— i f 6,— Drielin.
gnn 3,— k f 4,-
Purmerender Muizen f 4,— k f 5,—.
IJpolder en Haarlemmermeer Muizen f5,—
k f 6,—idem Eigenheimers f 5,— k f 6,—
idem Blauwen f 6,— k f 7.—idem Grove
Drielingen f 4,— k f 5,—.
Hillegommerzand f 4,50 f 6,—Drielin.
gen f 4,— k f 5,—.
Katwijker zand f 4,- k f 7,-DrielingSn
f 4,'- k f 5,-.
Nieuwe Malta f 10,— k f 12,—.
Flakkeesche Eigenheimers f 5,— k f 6,—
idem Blauwen f 5,— k f 6,—.
Wie is kooper van mooie Malta uien in
knarsers van 70 k 75 Kg k f 1,75 per 50 Kg.
Verwachting deze week grootere aanvoeren
uit Zeeland, heden Maandag 23 Juli waren
reeds 7 schepen losgestorte en kisten aan de
Markt. Kisten vlugge handel, losgestort wei.
nig vraag.
VEE EN PAARDEN.
ROTTERDAM, 23 Juli. Ter veemarkt waren
heden aangevoerd 590 vette runderen, 205
vette kalveren, 1024 schapen of lammeren,
1272 varkens. Prijzen per V2 kilo: koeien 31
k 35 c.44 k 46 c.50 k 52 c.ossen 41 c
44 k 46 c.kil veren 47,/2 k 50 c.57i/2 k 62'/j
c.70 H 72'/a c,schapen 28 k 34 c.lamme*
ren f 19 k f 24 per stukvarkens 31 c.32 c.
De aanvoer van koeien en ossen was ruim.
De handel was traag en de prijzen waren iets
lager. Een enkele puik beste koe ging nog tot
3 cent boven noteering.
Stieren met zeer geringe aanvoer, onbe*
teekenende handel en geen noteering,
Vette kalveren waren iets minder ruim aan*
gevoerd. De handel was tamelijk en in de
prijzen was weinig verandering. Een enkel
puik best exemplaar ging nog van 5 tot 7'/a
cent boven noteering.
Schapen en lammeren met veel ruimer aan.
voer. De handel was slecht en de prijzen
waren gedrukt.
Varkens waren ruim aangevoerd. De handel
was flauw en de prijzen waren iets lager.
Zouters gingen tot 32'/j cent. Vermoedelijk
is de afloop slecht.
BOTER, KAAS EN EIEREN.
APELDOORN, 23 Juli. Eieren. Aanvoer
120 000 stuks. Prijzen van f 5,50—7, midden,
markt f 6,25 de 100 stuks. Handel vlug.
OUDEWATER, 23 Juli. Kaas. Aanvoer 145
partijen, tezamen 6525 stuks, wegende 32,625
kg.Eerste soort Gouda met rijksmerk f 51—
54, idem mindere qual. f 47—49zonder rijks»
merk f 44-48.
GRANEN, ENZ.
'ROTTERDAM, 23 Juli. Binnenlandsche
Granen. Roode tarwe f 12'/i—13'/a nieuwe
tarwe f 13'/3—141/* rogge f 13—14, chevalier»
gerst en haver, beide f13Va14, duiveboonen
f 14—17, alles per 100 K.G.
GROENTEN, FRUIT en AARDAPPELEN.
ROTTERDAM, 23 Juli. Heden waren de
prijzen der aardappelen als volgtBrielsche
Kralen f 5*/37, blauwe Eigenheimers f5 '/j—7,
Eigenheimers f 5—6, Westl. Schoolmeesters,
zand, ronde f 7—8, dito klei ronde f 5—7,
dito kleine ronde f 3—5, Overmaasche blauw»
pitten f 8—9, Malta's Springs f 10—13, alles
per 100 kg.
ROTTERDAM, 20 Juli 1928.
Op de heden in ons Veilinglokaal, War»
moeziersstraat 37—39, gehouden Veiling, wer»
den de volgende prijzen besteed:
Oude kippen
Jonge
Oude hanen
Jonge
Oude eenden
Jonge
Ganzen
Oude kalkoenen
Jonge
Konijnen
p. stuk p.
0,75-/ 1,45
.f - f
f 0,75-f 1,45
0,09-/ 0,95
j
Aanvoer 300 stuks.
K.G levend
f 0,59
f
f OM
f 0,75
I
PLUIMVEEVEILING V.P.Z.H.
HENGSTENKEURINGEN.
De minister van binnenlandsche zaken en
landbouw heeft bepaald
a. dat de gewone keuringen van tot dekking
bestemde hengsten in het najaar 1928, welke
alleen door de Stamboekcommissiën zullen ge
schieden, zullen worden gehouden op
Zuid-Holland: 13 September te Dordrecht en
Rotterdam voor type trekpaard, 19 September
te Middelharnis voor type trekpaard, 27 Sep
tember te Gorinchem voor type tuigpaard.
Een ratteaplaag.
In de gezondheidscommissie uit den ge»
meenteraad van Fulham is ernstig beraadslaagd
over den toenemenden overlast van ratten.
In een bepaalde straat merkten de bewoners
telkens dat er onderkleeren en sokken ver»
dwenen, zonder dat men begreep wie de
schuldige was. Door 's nachts de wacht te
houden, kwam men tot de ontdekking dat
ratten ze wegsleepten. De ratten daar, zeide
een raadslid, zijn zoo groot als katten en de
menschen zijn er bang voor.
Een ander lid betoogde dat de ratten zoo
brutaal werden dat zij bij klaarlichten dag
rondliepen.
Een stem: Wat heeft de rattenvanger van
de gemeente dan gedaan?
De geneeskundige ambtenaar zeide dat de
rattenvanger in één huis alleen 51 ratten on»
schadelijk had gemaakt.
De gemeenteraad heeft nu besloten een
groote compagne tegen de ratten op touw te
zetten.
ZIJN TER AARDE BESTELLING.
Vrijdagmiddag werd het stoffelijk overschot van den geliefden leeraar onder
iroote belangstelling ter aarde besteld.
^Bij den lijkdienst, die 's morgens gehouden werd, konden vele belangstellenden
"en genoodigden geen plaats bekomen. Zelfs moest tijdens den kerkdienst een
architect geroepen worden, om te onderzoeken of de galerij de groote massa
personen zou kunnen houden.
De dienst verliep echter plechtig, zonder een enkel storend incident.
Naar schatting woonden ruim drie duizend menschen de ter aarde bestelling bij.
Van heinde en ver waren ze opgekomen, om den leeraar de laatste eer te
bewijzen. Uit alle deelen van het land toonde men belangstelling.
Nog trilde de ontroering na in de harten van zoovelen, die Ds. H. Kieviet
hadden gekend en hadden, liefgehad, om het zoo tragische verscheiden van
dezen Dienaar des Woords, toen wij ons Vrijdagmorgen op weg begaven, om
ons te voegen bij de breede reien, die het stoffelijk overschot van den ont
slapene wilden begeleiden tot aan het graf. Een ontroering, die begrijpelijk was.
Het was niet te doordenken, dat dezelfde man, die zoovele malen het Woord
bediend had, die een zoo bij uitstek werkzaam leven kende, die nog den
voorgaanden Donderdag een huwelijk bevestigd had, nu ontzield op de doods
baar lag, gereed om uitgedragen te worden naar het donkere graf. Slechts
drie dagen was hij ziek geweest en toen reeds liet God het aan den dood
toe, dat hij het leven,van den nog slechts 54-jarige afsneed, diens weduwe en
veertien kinderen in diepen rouw achterlatend.
Toen wij Vrijdagmorgen van het station-de Klomp naar Veenendaal wandelden,
vermenigvuldigden zich de gedachten. Het wolkengordijn boven ons hoofd sym-
boliseerdel den rouw, die er heerschte. Tót, zie, op een gegeven oogenblik
scheurde het gordijn vaneen en vielen enkele zomerzonnestralen op ons pad.
Het was ons als een openbaring. Een openbaring hiervan, dat de dood niet
het laatste woord heeft en dat de rouw niet eeuwig is. Ds. Kieviet, door
velen zoo oprecht beweend, was niet dood, maar hij leefde, hij was bevorderd
tot heerlijkheid
En zoo bereikten wij Veenendaal. Het was te voelen en te zien, dat er
wat ongewoons was. Scharen van ernstige mannen en vrouwen, van beide
stations komende, vulden Veenendaal's straten en over Veenendaal's eigen
bevolking lag een waas «van ernst uitgespreid. Roodbekreten oogen en tranen-
overdekte wangen vertelden ons, welk een plaats Ds. Kieviet in het hart van
velen innam
Om 11 uur zouden in het kerkgebouw de gemeente en belangstellenden van
buiten met de familie van den overledene samenkomen. Toen om kwart over
tien de deuren geopend werden, stroomde de kerk stampvol, velen waren blij
nog een staanplaats te kunnen bemachtigen.
Onder de zeer talrijke aanwezigen merkten wij o.a. opMr. J. P. C. van
Kuyck, burgemeester van Veenendaal, Dr. Kits, den behandelenden genees
heer van den overledene, Ds. D. C. van Stempvoort, predikant der Ned. Geref.
gemeente te Rotterdam, Ds. J. de Bruin, Chr. Geref. predikant te Veenendaal,
Ds. P. Zandt, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Ds. G. H.
Kersten, predikant der Geref. Gemeente te Rotterdam en lid van de Tweede
Kamer, Ds. A. Verhagen van Middelburg, Ds. J. Fraanje van Barneveld,
Ds. J. R. van Oordt van Zeist, Ds. R. Kok van Gouda, Ds. J. D. Barth
van Vlaardingen, Ds. J. Vreugdenhil van Bruinisse, Ds. H. Roelofsen, emiritus-
predikant van de Geref. Gemeente te Zeist, en voorts afgevaardigden van
de gemeenten, welke door Ds. Kieviet gediend zijn.
f q ...w" O C3t é.!oV
DE KERKDIENST.
Ds. G. H. Kersten beklimt den kansel, verzoekt te zingen Psalm 73 12 en
gaat voor in gebed.
Spreker begint met op te merken, dat zulk een ontzettend zware slag. ons
getroffen heeft. God nam een van Zijn getrouwe dienaren zoo onverwacht
door den dood van ons weg, Gods hand dompelde vrouw en kinderen in zoo
diepen rouw. Wij beseffen het, zegt spreker, hoe zwaar de slag is die viel
immers het bleef niet verborgen, met welk een liefdezorgen de ontslapene
bewogen was over zijn gade en .kinderen, hoe hij hunne nooden droeg tot den
troon van Gods genade. Deze ledige plaats i s niet te vervullen en wij zijn
nietige vertroosters. Hij, Wiens handen slaan, kan ook heelen en Hij alleen
kan vervulling schenken van de ledige plaats. Spreker wenscht het de bedroefde
achtergeblevenen toe, dat hun Maker zij hun Man en Vader
De slag wordt echter ook gevoeld in breeden kring. Veenendaal's gemeente
verloor een leeraar, die haar 13 jaren het Woord bracht in getrouwheid. De
overledene had het spreker den- laatsten tijd meermalen gezegd, dat zijn verblijf
te Veenendaal niet lang meer duren zouhet was hem, alsof God bezig was
hem van de gemeente los te maken. Maar wie verwachtte de vervulling van
deze gedachte in dezen weg, dat zijn loopbaan hier zou voleindigd worden,
dat hij zou ontvangen de kroon der heerlijkheid als geroepene Gods en als
dienstknecht des Heeren t
De overledene broeder stond nog zoo in .volle kracht. Hij was pas uit een
ernstige ziekte opgericht en ging nog van dag- tot dag de gemeenten in. Neen,
Veenendaal treurt niet alleen het aantal afgevaardigden van andere gemeenten
getuigt van de liefde, die daar ook in dï'e gemeenten voor Ds. Kieviet leefde.
Dit sterfgeval greep ons aan, zegt spreker. Spreker wil niet gewagen van
zijn persoonlijke vriendschap, noch van zijn trouwe liefde. Vooral trouwe
liefde. Trouwe vrienden, die de waarheid spreken, ook achter den rug, zijn
er niet veel hij was er één van. Maar spreker wil niet de harten week
maken. De Heere nam Ds. Kieviet weg. Hij had Gods raad uitgediend en
God nam hem in heerlijkheid op. Moge dat onze vertroosting zijn
Spreker merkt op, dat het niet zijn bedoeling is, om hier een preek te
gaan houden, want hierin is hij het eens met de Gereformeerde vaderen, die
geen lijkdienst wilden toelaten. Maar het houden van een toespraak kan toch
niet verkeerd zijn, en als uitgangspunt kiest spreker hiervoor Openbaring 21:4:
„En God zal alle tranen van hunne oogen afwisschenen de
dood zal niet meer zijn; noch rouw, noch gekrijt, noch moeite zal
meer zijn; want de eerste dingen zijn weggegaan".
Wondervol is die openbaring Gods aan Johannes op Patmos. Hij, de uit
gestotene der wereld, ontvangt de openbaring van den eeuwigen raad Gods,
waarin getoond wordt, hoe de kerk de heerlijkheid tegemoet gaat. In het
bijzonder in het 21ste kapittel van het Openbaringen-boek spreekt Johannes
van de heerlijkheid. Hij roept de kerk toe, dat zij niet vreezen zal, want
„ik zag een nieuwen hemel en een nieuwe aarde want de eerste hemel en de
eerste aarde was voorbijgegaan en de zee was piet meer".
Vrees niet, volk van GodDe nieuwe aarde zal anders zijn dan deze
aarde er zal geen leed en geen droefenis, meer gevonden worden. En ook
de hemel zal nieuw zijn voor de kerke Gods de zon zal des daags niet
steken, noch de maan des nachts. En als het volk die hemel en die aarde
beërft, ontvangt God de eer Alle leed en alle droefenis is daar weggenomen,
want „God zal alle tranen van de oogen afwisschen".
Deze aarde is een tranendal. Om der zonde wil. Waren er geen zonden
er waren geen wonden. Overal en altijd ontwaren we de zondesmart, het
zondeleed, de zondedroefenis, de jzpnd,etranen. Bij rijken en armen is, voor het
cog der wereld vaak verborgen, de smart. De wereld zoekt onder een schater
lach haar groote zielesmart te verbergen. Om uwentwil, sprak God, zij het
aardrijk vervloektIn dat oordeel zal ieder mensch moeten deelen. Het is het
recht Gods, dat de zonde straft tijdelijk en eeuwig. Ook eeuwig. Dit mag
spreker ook nu niet verborgen houden. God brengt rechtvaardige vergelding
over de goddeloozen.
Ook de gestorven leeraar sprak zoo trouw hiervan. Hij zocht door den
schrik des Heeren de menschen te bewegen tot het geloof. Den onbekeerden
staat te wachten eeuwige droefenis, „hun lot is daar, waar weening is en
knersing der tanden. Dit was de boodschap, welke de leeraar bracht, als
herder achter Jezus aandringende. Hij maakte zich vrij van het bloed van
zijn hoorders. Wie durft zeggen, dat hij niet trouw was, dat hij niet der
gemeente voorstelde het leven en den dood, den zegen en den vloek Hij
maakte zich vrij overal, in de kerk, op de catechisatie, op het huisbezoek,
door te wijzen op de noodzakelijkheid van uit God geboren te zijn. Bij het
missen hiervan wacht den mensch een eeuwig oordeel.
Wanneer de genade Gods wordt geschonken, bewerkt dit echter niet, dat
hier op aarde reeds de tranen van de oogen worden afgewischtZoo wilde
het Asaf in Psalm 73, toen hij nijdig was op de dwazen, ziende der goddeloozen
vredewant er zijn geene banden tot hunnen dood toe en hunne kracht is
frisch Gods weg is anders Christus heeft aan Zijn kerk dit woord vermaakt
„In de wereld zult gij verdrukking hebben". Maar Hij laat haar niet alleen.
„Hebt goeden moedI k heb de wereld overwonnen
hïier is het een tranendal. Hier is de moeite, maar straks wacht het volk
des Heeren de krone der heerlijkheid, na strijd en druk en tranen Gods volk
is een volk van vreemdelingen in dit tranendal. Het schreien der kinderen
Gods is een ander schreien dan dat der wereld. Zij schreien om de zonde.
Zooals de tollenaar uit de gelijkenis, die op de borst slaat, die beschaamd
is, die het uitroept„O Godwees mij, zondaar, genadigWant o, de
zonde doet het volk Gods zoo zeer, zoo onnoemelijk leedDat volk leert
schreien om de scheiding tusschen God en de ziel en de droefheid naar God
werkt een onberouwelijke bekeering ter zaligheid Dat volk heeft geen rust,
voor de gemeenschap met God hersteld is.
De Apostel teekent de kerk zoo juist in haar strijd tusschen geest en
vleesch. Dat Romeinen 7 geeft zulke diepe inzichten in den zielestrijd van
Gods kinderen.
Hier is het een tranendal. Er is strijd om de kroon, strijd tegen de drie
doodsvijandensatan, wereld en ons eigen vleesch. Wij gaan, zegt spreker,
hier niet afdalen in de diepten van helsche aanvechtingen wie hier zelf iets
van weet, zij het genoeg hier op aarde is het tranendalOok vanwege
de tegenheden en de verdrukkingen, welke uit Gods hand ons toekomen. Maar
dit drijft in het verborgene en de beproefde ziel zal daar verklaring vinden.
Hier is het een tranendal. Ook de ontslapene had zijn deel. Hij had te
worstelen gehad met ernstige ziekte in zijn gezin, ja, hij had kinderen bij
gelijkenis uit den dood wedergekregen.
En nu is de familie in den diepsten rouw gedompeld. Maar God is een
toevlucht. De Heere deed wonderen en het is de ervaring, dat God zijn volk
niet alleen laat. Het koren wordt geslagen om het te ontdoen van het kaf.
De landman weet wel,- wat hij doet. Jesaja teekent het in hoofdstuk 28.
Hij brengt de zachte wikken niet onder den dorschwagen, maar slaat deze
uit met een staf.
Zou God dan niet weten de mate der verdrukking 't Is goud, dat
beproefd wordt en het geloof is zooveel kostelijker dan het fijnste goud Het
oog van den goudsmid is over den smeltkroes Gods oog is geduriglijk op
Zijn volk. De Heere belooft, alle tranen van de oogen Zijner kinderen te
zullen afwisschen
De kerk zal moeten zingen in tegenheden. En ook dat heeft Christus voor
haar verworven, want Hij zong den lofzang, toen zijn weg naar de diepte
voerde. De taal der kerk moet zijn
,,'k Zal zijn lof, zelfs in den nacht
„Zingen, daar ik Hem verwacht".
Hebt ge, zoo vraagt spreker, gezongen, Moeder en kinderen? Wie van
Gods kinderen is hier vreemd aan, dat God steunt in moeilijke wegen Het
heil wacht hen boven eerst naar de ziel en eenmaal naar ziel en lichaam beide.
Dat heil, dat ook in dit 21ste hoofdstuk van de Openbaringen beschreven
wordt, wordt zoo groot, alleen al, omdat het is een heil voor uitverkorenen.
Voor een uitverkoren volk een uitverkoren zaligheid. Hoe groot is dat goed,
dat God bereid heeft dien, die Hem liefhebben, groot, omdat Christus' bloed
hen kocht. Zij zijn gekochten met een prijs, ver boven goud en zilver,
een prijs, die door hemel en aarde niet was op te brengen. Hoe groot is de
zaligheid, die hier voorgesteld wordt tot zoo duren prijsDoor het bloed
wordt het volk voor den troon gebracht om daar te zingen„Gij hebt ons
Gode gekocht door uw bloedDat volk kwam met God in verbond. „De
tabernakel Gods is bij de menschen en Hij zal bij hen wonen en zij zullen
Zijn volk zijn en God Zelf zal bij'hen en-,hun God zijnDat volk is een
volk van gekochten, van geëigenden, een volk, waarin God Zich verheerlijkt
heeft, dat zingt
„Die God is onze zaligheid,
„Wie zou die hoogste Majesteit
„Dan niet met eerbied prijzen
Genade, verbond en belofte zijn hier voorgesteld. God zal daarop alle tranen
van de oogen afwisschen. Eeuwig afwisschen Niet alleen voor het oogenblik,
