voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
De Hracni der zeiistanflioneid.
Antirevolutionair
IN HOC SIGNO VINCES
•ichten.
Mo. 3432
ZATERDAG 12 MEI 1928
43ste JAARGANG
EERSTE BLAU.
7>
öp den Uitkijk.
Kloosterbalsem
1
.lakken voor de Redactie bestemd. HHflf.tl». verdere Administratie, franco tae Uitgever»
Doe er wat
Kloosterbalsem op
„Geen goud
zoo goed"
E MIDDELHARNIS
j 4 Mei 1928.
24. 'tot 28.—
17.80 tot 20.-
10.70 tot 12.10
f 4.70 tot 5.70 per
1 per 100 bos.
5.60 per 100 bos.
DOS.
11.10 per 100 bos.
8.— per 100 bos.
8.10 per 100 krop.
2.30 per 100 krop.
1.— per 100 krop.
50 per 100 K.G.
100 K.G.
tot 0.36 per pond,
per pond.
)4 per pond.
lag 7 Mei 1928.
22.70 per 100 stuks.
14.60 tot 1870 per
9.50 tot 12.80 per
2.70 tot 5.80 per
per 100 stuks,
it 8.90 per 100 krop.
>er 100 krop.
1.50 per 100 krop.
100 bos.
,50 per 100 bos.
- per 100 bos.
10.— per 100 bos.
5.80 per 100 bos.
100 bos.
3.70 per 100 K.G.
f 23.40 per 100 K.G.
tot 0.35 per pond,
per pond.
KNOOP, beëedlgd
pelen, groenten en
158, Amsterdam.
Ier vorige week.
is er stilstand in de
>men, er is een groote
elen uit alle streken,
ichland, Tsjecho Slowa.
Voor Zeeuwsche Blau»
irijs niet te maken daar
lopers and?re soorten
nieuwe Malta aard»
'eek aan de veiling en
f 22,50 tot 25,- 100
ste soort aardappelen
andere soorten die in
en aan lager, zoo niet
:ht moeten worden,
werden de volgende
f 7— h f 9,— Zeeuw,
f 9,— Bonten en blau.
5,—Rood ster f 4,—
Klei Industrie f 4.— it
dustrie f 2,50 i f 4.—
4,— k f 5,Friesche
Friesche Rood ster
che Zand Eigenh. f 2.50
vo f 7,— k 10,-. Alles
ita f 16,— it f 18,— per
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 1.- voortutoetaltng,
BUITENLAND b| vooruitbetaling f 8.50 per jaar,
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT
UITGEVERS.:
W.|BOEKHOVEN #ONEN
30MMELSDIJK
Telef, luiere. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENT1ÊN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAAN/kAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar dc plaatsruimte die zQ beslaan.
Adverteratiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
PAARDEN.
lei. Ter veemarkt waren
vette runderen, 261 vette
of lammeren en 1190
boeien 32—37, 44—4
46, 4851 ct.; Stieren
veren 42-47)4 57H-
schapen 28, 34 ct.; var-
neren 20—30 per stuk.
eien en ossen was iets
lel was gewoon en de
ver dan die der vorige
rbeste koe ging nog tot
ren aanvoer, redelijken
:elfde prijzen,
linken aanvoer. De han-
de prijzen was weinig
puikbest exemplaar ging
ïoteering.
linken aanvoer. De ban
de prijzen was weinig
puikbest exemplaar ging
noteering.
met weinig aanvoer,
ie prijzen,
minder ruim aangevoerd.
aanvang lui, werd later
Zware varkens waren
n tot 32 en zouters tot
.S EN EIEREN.
Mei. Eieren. Aanvoer
5.25 a 6.25, middel
stuks. Handel gewoon.
Mei. Kaas. Aanvoer 176
stuks, wegende 39.600
da met rijksmerk 45 a
42 a 44; zonder rijks-
iandel matig.
MEEL EN OLIËN.
Mei. Fijne Zaden (Boe-
aad 35 a 37, blauw
i, geel mosterdzaad 23
16 a 18, overige
Mei. Binnenlandsche Gra-
Tarwe minder ruim ter
kste en schotsoorten on-
rwijl tusschensoorten niet
uike 14—14.75, verder
14.25-15.
WOL, DIVERSEN.
Mei. Vlas. De vraag blijft
aan de beurs voldoende
d o pte nemen. Zoowel
follandsch zijn de prijzen
betwfst. Voor dauwroot
0.80 tot 1.10 en voor
sch (gedeeltelijk bewerkt)
Voor schoon vlas oogst
besteed. Enkele partijen
>oger. Heden bedroeg de
s: 5470 k.g. blauw; 5000
k.g. wit; 1300 k.g. geel,
We hebben aangetoond dat Groen
steeds op samenwerking met de Room-
schen heeft aangedrongen.
Wie zegt dat Groen principieel te
genstander der coalitie was, kent de
landshistorie niet, kent het leven en
den arbeid van Groen niet.
Ook Groen zag in dat er slechts twee
mogelijkheden voor de Anti-Rev. partij
bestonden óf een bondgenootschap aan
te gaan om met die bondgenooten een
meerderheid te vormen óf ons tevreden
te stellen met protestpartij te zijn.
Dr. Kuyper heeft eens gezegd, dat
het zijn van een protestpartij het fierst
lijkt en het lichtst is. Ge draagt dan
voor het bewind geen verantwoorde
lijkheid ge kunt op hoogen toon uw
eigen lied uitzingen ge schuift wat u
zelf het warmst maakt voorop en als
protestpartij behoeft ge geen oogenblik
noch ter rechter- noch ter linkerzijde
af te wijken van het eens getrokken
spoor. In eigen kring blijft ge een
krachtige eenheid vormen. En al uv^
geestverwanten in het land genieten
er in, zoo kloek en dapper ge u in de
Staten-Generaal weert.
Inderdaad dat lijkt fier en het is de
gemakkelijkste positie.
Maar ofschoon Groen, als veldheer
zonder leger lange jaren gedwongen is
geweest, die positie in te nemen, een
ideaal toestand heeft hij het nooit ge
vonden.
Dr. Kuyper heeft op een der Depu-
taten-Vergaderingen verteld, dat nog
in 1874, twee jaar vóór zijn sterven,
Groen van Prinsterer in een ernstig
gesprek met Kuyper er op aandrong
samenwerking met de Roomsch-Katho-
lieken te zoeken, teneinde met vereende
kracht het liberalisme te doen zwichten.
Kuyper vertelde toen „Eerst wilde ik
daar niet aan. Ik voelde diep, hoeveel
schoons, door dit omwerpen van het
roer, voor onze vaart teloor ging en
ook voelde ik diep hoeveel zwaarder
taak daardoor op onze schouders ge
legd werd dan vooral zoo Groen zelf,
wiens krachten toen reeds zienderoogen
afnamen, ons te ontvallen kwam: Het
offer, dat ik brengen moest was hard,
maar toch voelde ik in 't eind, dat ik
voor het brengen van dit offer niet
mocht terugdeinzen, en zoo ben ik ge
zwicht, gezwicht na overtuigd te zijn.
Overtuigd te zijn door Groen van
Prinsterer.
En lees nu maar eens Groen's ge
schriften. i
Overal vindt ge het zoeken van sa
menwerking met Roomschen op Staat
kundig terrein.
Daarom wie in Groen een princi
pieel tegenstander van de coalitie ziet,
kent Groen niet.
Wij^ hebben ook uiteengezet hoe
Groen's leuze in ons isolement ligt on
ze kracht moet verstaan worden.
Het beteekent niet dat Groen z'n
kracht zocht in alleen staan, maar dat
hij van geen samensmelting van begin
sel weten wilde.
Wel federatie.
Maar geen fusie.
Hierin ligt het onderscheid.
Dr. Kuyper heeft in navolging van
Groen het eens zoo goed uitgedrukt
De coalitie aanvaardt ge om althans
iets te verkrijgen en bovenal om veel
kwaads af te weren. Uw voormannen,
die steunend' op die coalitie, ook voor
u de hitte des daags verduren, draagt
ge met uw sympathie en met uw gebe
den. Maar zeiven weet ge een eigen
eginsel, een eigen traditie te verte
genwoordigen, en hierin een zegen voor
uw volk ontvangen te hebben, die al
leen van u onder uw volk kan uitgaan.
Dat is het isolement waarop ook
Groen doelde.
Kuyper formuleerde het eens zoo
Ge belijdt als calvinisten, een eigen
standpunt, vormt dus een eigen partij.
Dat vooreerst, maar dan ook ten twee
de werkt saam met andere, u verwan
te partijen. En dan ten derdeziet
scherp toe, dat ge bij die coalitie uw
recht op uw zelfstandig politiek bestaan
niet verbeurt.
Dat is de beteekenis van hetin ons
isolement ligt onze kracht.
En nu hebben we op de parlemen
taire geschiedenis der laatste jaren ge
wezen.
De ontwikkeling der gebeurtenissen
in de na-oorlogsjaren heeft de anti-rev.
partij het hartebloed afgetapt, zeiden
we.
Onze partij heeft maar gegeven, zon
der zelf eischen te stellen, alleen tot be
houd van land en volk.
Gelukkig is er nu geen direct gevaar
meer.
Maar daardoor treden de principieele
verschillen tusschen links en rechts ook
weer meer aan het licht.
'~En daardoor wordt de drang tot sa
menwerking van zelf ook weer grooter.
Het is vaak voorgesteld alsof de
rechtsche samenwerking een soort mon
sterverbond was, een ziekte-proces.
Meermalen sprak men ook van een
faillissement der coalitie, men heeft
haar dood verklaard.
Hoe komt het dan dat ze toch telkens
weer het hoofd opsteekt
Alleen omdat ze een noodzakelijk ge
volg is van de politieke verhoudingen
ten onzent.
De antithese beheerscht ons staat
kundig leven.
Er zijn groepen rechts en er zijn
groepen links.
En rechts staan nu eenmaal allen,
die de apostolische geloofsbelijdenis be
amen, daaronder behooren ook de
Roomsch-Katholieken
Dat is een feit.
Het is niet weg te redeneeren.
Dat zelfs Ds. Kersten, hoe groot an
tipapist ook telkens weer met de Room
schen medestemt in de Kamer, bewijst
dat dit feit bestaat.
Het is een worsteling om de groote
levensvragen.
Ook.de Christel.-Hist, erkennen dat.
Mr. Schokking heeft in de Kamer
eens gezegd Het kan .niet anders of,
terwijl de worsteling meer dan vroeger
de vraag betreft, of de christelijke re
ligie de beginselen zal leveren, daarop
het leven van ons volk steunt. Het le
ven wordt tenslotte niet allereerst be
wogen door de materie, maar door de
geestelijke beginselen. Dit moeten de
heeren van links van ons aannemen of
ze willen of niet. Of de rechterzijde in
de toekomst anders gevormd zal wor
den, weet ik niet; we zweren niet bij
den tegenwoordigen toestand, maar
men zal niet ontkomen aan den invloed
van de geestelijke overtuiging bij de
richting van het regeeringsbewind. In
dit opzicht meenen we, dat alleen in
de christelijke religie de vaste grond
slag ligt voor het volksleven. Als voor
beeld noem ik slechts het gezin. Aan
de linkerzijde zijn d'e verschillen ge
woonlijk veel heftiger tusschen de groe
pen dan aan de rechterzijde al maken
we er heusch geen geheim van, dat ook
wij onze verschillen hebben. Als het
echter aankomt op beginselen, die de
groote vragen van het leven beheer-
schen, het gezin, de verhouding van
man en vrouw, de gehuwde en onge
huwde vrouw, is er eenstemmigheid, die
I veelzins haar pendant heeft in een te
genovergestelde eenstemmigheid aan
de linkerzijde.
Duidelijk laar Mr. Schokking hier
zien, dat de coalitie ten slotte geen
maakwerk is, ze is er, omdat de anti
these ten onzent er (gelukkig) is.
En daarom ontkomt ook Ds. Ker
sten aan de coalitie niet.
Als het gaat over principieele dingen
over de grondslagen van ons christelijk
volksleven, over het gezag, de eerbaar
heid, het gezin, de opvoeding, het hu
welijk en zoo veel meer, dan gaat Ds.
Kersten ondanks zichzelf in coalitie met
de A. R., C. H. en Roomsch Kath.
Dat leert de practijk.
En nu is het de eerste eisch, dat wij
bij die samenwerking, die er logisch is,
onze zelfstandigheid weten te bewaren.
Ons beginsel isoleeren.
En de tijd is er nu weer, dat wij met
kracht onze beginselen kunnen uitdra
gen. Het directe materieele gevaar mét
zijn geestelijke en moreele gevaren als
nasleep, is Gode zij dank, geweken.
Stembus-afspraak hebben we niet
meer.
Maar als het er aan toe is, dat we
onze houding moeten bepalen ten aan
zien van deze dingen, dan zal de Anti-
Rev. partij zich als een krachtige zelf
standige partij te openbaren hebben.
Zal zij haar eischen moeten
stellen.
Zóó gevoelt ons volk het als bij in
tuïtie.
Wij zijn voor samenwerking.
Der traditie getrouw.
Groen wees ons het spoor.
Maar bij die samenwerking zullen
we de kracht der zelfstandigheid te
openbaren hebben.
Nadruk verboden.
De omwenteling in Rusland is toch wel
radicaal geweest.
Als deze communistische proef op den duur
mocht mislukken, zal er nooit gezegd kunnen
worden, dat er belemmerende omstandigheden
waren. Te vuur en te zwaard zijn de com
munistische ideën er door gezet. De Sovjet-
regeering heeft zich meester gemaakt van alle
levensterreinen, den Staat, de Kerk, de school,
het gezin, de pers. En alles is het communistisch
stempel opgedrukt.
Ik wil hieronder eens weergeven op welke
radicale wijze de sovjetregeering de school en
de opvoeding van het kind heeft omgezet. De
ouders zijn als opvoeders afgezet en de re
geering heeft zelf deze taak in handen genomen.
Een deskundige man heeft het sovjetstelsel
in studie genomen en vertelde er nu van.
lo. De confessioneele scholen, in verband met
de kerken staande, zijn omgezet in Sovjetscho-
len. De regeering heeft ze in handen, om ze
volgens uitgesproken bedoeling te gebruiken
ter vorming van jonge communisten. Daarom
gaan de kinderen van boeren en arbeiders vóór
boven die der bourgeoisie. Het onderwijs wordt
geproletariseerd, zooals industrie en regeering
geproletariseerd zijn.
2o. De leerplicht duurt van 8—15 jaar.
3o. Het lager onderwijs is georganiseerd vol
gens het principe van de arbeidsschool, zoowel
in leerstof als in onderwijsmethode's.
4o. Men wil de sociale opvoeding der jeugd.
5o. Men streeft naar self-governement, zelf-
bewind der scholieren.
6o. Voor arbeiders en boeren wil men voort
gezet en hooger onderwijs.
Dit alles, heel de paedagogische ombouw
meer nog heel hun geloof en streven
wordt beheerscht door d evraag: hoe voeden
wij de kinderen op tot goede communisten
In zekeren zin geeft Rusland dus 7o. „Staats-
bürgerliche Erziehung".
Natuurlijk komt daar ten 8o. bij de eenheids-
school in al haar beteekenissen en ten 9o. ruim
baan omhoog, voor ieder die zekere begaafdheid
bezit.
Over al deze punten een weinig. Dat het
onderwijssysteem nog in wording is, dat de
scholen er slecht uitgerust zijn, dat de Sovjet
een tekort van 250.000 onderwijzers heeft, dat
er een 60 analphabeten zijn, het doet alles
weinig ter zake. We beschrijven immers niet
het onderwijs in Rusland, doch wenschen alleen
de aandacht te vestigen op wat voor „nieuws"
de democraten van onzen tijd willen stichten.
Allereerst over de eenheidsschool. Sinds de
verordening van 1918 (October) heet ze te
bestaan, en dat zoowel in socialen als in re-
ligieusen zin. Rusland wil al de kinderen van
heel het volk, van rijken en armen, van bur
gers en boeren, van geloovigen en atheïsten
op één school verzamelen, om daar aan allen
eenzelfde onderwijs te geven. De school is be
doeld als een achtjarig quarantaine-verblijf,
waa: de kinderen van alle kapitalistische be
smetting worden gereinigd en echt communis
tisch worden ingeënt. Wel hebben de Bolsje
wieken tot dusver meer brekend dan bouwend
meer déstructief dan construtief gewerkt, maar
men weet in welke richting het ideaal ligt. Ter-
wille van die eenheid is op alle scholen, zelfs
op de particuliere, het godsdienstonderwijs ver
boden. God mag niet genoemd worden. Lenin
moet er verheerlijkt worden.
Alle onderwijs is zonder eenig onderscheid
kosteloos en religieus absoluut neutraal. De
communistische maatschappij wil een eenheid
zijn, en zoo ook haar school. Met verschillen
in godsdienst, in stand en rang, millieu en be
stemming wordt niet meer gerekend.
De snij- en scheidingsvlakken vallen in de
eenheidsschool weg.
Alleen dweept men te zeer met den mensch
als mensch, om de verschillen in de begaafd
heid niet te scherp te zien en voor de meer
begaafden geen gelegenheden te scheppen tot
vrije ontwikeling. De verschillen door God
in de historie gegeven, worden verworpen, doch
die liggen in# persoonlijken aanleg verscherpt
gezien. Aldus krijgt men in de school zelf rijke
differentieering. Na enkele gemeenschappelijke
Is het gewone gezegde, als men zich
heeft gesneden, gestooten, gebrand,
geklemd of geschramd. Die verzacht,
zuivert en er blijven géén lltteekens.
schooljaren gaan de kinderen naar hun begaafd
heid uit elkaar.
Maar deze begaafdheid is niet die van de
praat- en luisterschool, waar die leerlingen uit
munten, welke het best kunnen stilzitten en het
meest trouw kunnen weergeven, wat ze is in
gegeven. De nieuwe school wil arbeids
school zijn. In Rusland zelfs in den meest
strikten zin van het woord. Daar is de school
uit de aarde aardsch.
Radicaal wordt het onderscheid tusschen
geestelijken en lichamelijken arbeid uitgewischt
en tijdelijk wordt de laatste het hoogst geacht.
Heel de maatschappij is er één reusachtige ar
beidsgemeenschap, één ontzaggelijke vennoot
schap, met al wat er in heel het Russische
Rijk geschiedt als branches. Ze omvat allen.
Ook de vrouwen en de kinderen. Door Staats
zorg worden de vrouwen van een belangrijk
deel van haar moederzorg ontheven. De ideën
werkten dus door. Reeds in 1866 verklaarde
de Internationale; „Bij een rationeelen toestand
van de maatschappij zou ieder kind zonder on
derscheid van zijn 9de jaar af een productief
arbeider worden".
Welnu in Rusland brengt men zulks in prac
tijk. De Sovjet zorgt voor de kinderen van
haar aanhangers de andere laat ze onder
gaan in verderf door van de school een
maatschappelijk bedrijf te maken, waarin zoo
wel productieve als z.g. opvoedende arbeid
wordt verricht. Het onderscheid tusschen al
gemeen vormend en vakonderwijs is er ver
vallen. Afzonderlijke leervakken kent men er
niet meer. 't Is alles geconcentreerd om den
arbeid in het beroep. Natuurlijk staat ter wille
van de kinderen de paedagogische beteekenis
van den arbeid op den voorgrond, maar dat
klopt, omdat volgens haar de kennis van een
elementaire techniek der productie evenzeer tot
het wezen van het onderwijs op de Lagere
School behoort als die van het A.B.C. Ook
wil men het kind door deze arbeidsschool ge
wennen aan den arbtid in de communistische
maatschappij, waar niet de productie op zich
zelf, maar het genot van den arbeid en van
wat de productie oplevert, levensdoel is Daar
om moeten de kinderen niet doen aan het ge
pruts, dat handenarbeid of slöjd heet, niet doen
aan figuurzagen of kerbschnit. Neen ze moeten
helpen bakken, weven, meubels maken, huizen
bouwen. Uitgangspunt voor de arbeidsopvoe-
ding is het tuinbouw- en landbouwbedrijf. Daar
op bouwt zich het beoefenen van het handwerk
in de werkplaatsen. En daarboven als van
hoogere orde, ontvouwt zich het deelnemen
aan de industrie. Enerzijds is er dus een terug
keer naar den toestand, toen 's Vaders werk
plaats met de woning van het gezin één geheel
vormde en het kind van vóór de schooljaren
als met het beroep inéén wies, anderzijds een
door het kind trapsgewijs doen oploopen van
de ladder der georganiseerde productie.
De klassen zijn vervangen door groepsindee-
lingen. Door verschikking der kinderen in tel
kens andere groepen is differentiatie naar de
begaafdheid eenigszins mogelijk.
De dagelijksche schooltijd is naar gelang van
den leeftijd ten hoogste 4, 5 of 6 uur. Lessen
leeren enhuiswerk zijn evenals alle straffen en
alle examens afgeschaft. Coéducatie, het samen
opvoeden en samen werken van jongens en
meisjes, is met alle geweld doorgevoerd. De
onderwijzers zijn vervangen door vóór-werkers,
schoolarbeiders. In 6 weken worden ze klaar
gestoomd. Op elke 25 lverlingen moet er één
zijn. Tusschen deze schoolarbeiders zijn alle
rang- en salarisverschillen vervallen. Voor de
kinderen bestaat schoolvoeding en
schoolkleeding, welke beter is dan die
maatschappij.
Boeren en arbeiders worden verder uitgenoo-
digd tot het bijwonen van voorlezingen en
schoolfeesten. De oudere scholieren trekken er
op uit: houden voordrachten, organisceren lees
kringen, richten jeugdvereenigingen ten kruis
tocht tegen het analphabetendom op.
De school moet in volledige verbinding met
het volk staan en met den practischen socialen
arbeid. Natuurlijk wordt de economische zijde
ervan niet vergeten. Volgens Prof. CiLewitin
uit Moskou leeren de kinderen van dat ze 8
jaar oud zijn allerlei nuttige, bruikbare dingen
geen speelgoed maar gereedschappen
maken.
Daarmee ervaren ze, dat elk stuk gereedschap
niet anders is dan een stuk gematerialiseerde
geest en waarde heeft in tijd, in geld, in energie.
Want voor het kind begint deze nuAige dingen
of gereedschappen te maken, moet het een vol
ledige kostprijsberekening opstellen. Als voor
beeld vertelt Prof. Lewitin van twee knapen
van 12 en 13 jaar, die onder een aambeeld een
voetstuk zouden maken. Daarvoor moesten ze
een boomstam doorzagen. Bijna er mee gereed,
boog de stam door en werd de zaag ingeklemd.
Ze vroegen den professor om raad. „Licht den
stam wat opwas het antwoord. Doch de
jongens weer: „Dat gaat niet, want de stam
is te zwaar„Hoe zwaar dan wel
Zoo zette hij ze met eenige aanwijzingen aan
het berekenen. Voor het eerst leerden ze nu
eigener vinding - met een hefboom werken
en de beteekenis er van verstaan, de kracht er
van berekenen enz.
Aan het einde van eiken dag vullen de kin
deren in hun cahiers het dagboek in, waarin
niet slechts een overzicht gegeven wordt, van
wat er dien dag werd gedaan, maar waarin
tevens alle gegevens worden opgenomen be
treffende het werk, en verslag wordt gedaan
van de moeilijkheden, die een bepaalde arbeid
blijkt opgeleverd te hebben.
Aldus hoopt men in Rusland ontwikkelde
menschen te vormen, die niet pogen uit den ar
beidersstand te komen, doch arbeider wenschen
te blijven.
Uit de aarde aardsch.
Aldus wordt ons de Russische volksschool
geteekend.
God is er verbannen.
Die bestaat niet voor het Russische kind.
Arm volk, dat zóó wordt opgevoed.
Het communisme, geestelijk kind van het so
cialisme, voedt het volk op voor het moderne
heidendom.
Stellen we daar ons landje eens tegenover
Wat een zegeningen genieten we.
En toch
En toch laat ons voorzichtig zijn.
Ons volk is vlak als onze lage landen.
De hartstochten, zooals we die in' t buiten
land zien oplaaien, zijn ons vreemd.
Maar denk nu niet, dat we daardoor ook
vreemd blijven aan de buitenlandsche invloeden.
Zooals de groote stroomen van de hooge
bergen uit het hart van Europa naar onze lage
landen afvloeien en onze polders doorwateren,
evenzoo stroomen de revolutionaire denkbeelden
zij het gelijkmatig en oogenschijnlijk kalm onze
grenzen binnen.
En we zijn er door vergiftigd eer we het
weten.
In den grond der zaak is de groote fout van
het Russisch communisme, dat het verklaart dat
de mensch van zichzelve goed, rein als een
stuk blank papier ter wereld komt. Alleen de
omstandigheden maken hem tot zondaar en
booswicht. Voedt het kind daarom in gezonde
omgeving op en we krijgen een hemel op aarde.
Dat is de Russische dwaalleer.
Zou er ten onzent zoo niet gedacht en
geleerd worden
Vraag het maar eens aan den eersten den
besten onderwijzer eener openbare school.
Vraagt het de modernen, de vrijzinnigen, de
humanisten van onzen tijd, en er zijn er hon
derd duizenden in ons landje.
In den grond der zaak leeft het alles op uit
één beginsel.
Het beginsel van het ongeloof.
Dat weigert zich te buigen voor het Woord
van God, dat ons leert: we zijn in zonden
ontvangen en in ongerechtigheid geboren.
Dat is de diepste kern van het ongeloof.
En Groen heeft het ons geleerd, daarom
voert dat ongeloof noodwendig tot de uiterste
consequentie; het communisme, zooals dit zich
in Rusland openbaart.
Daarom, laat ons voorzichtig zijn
Laat ons onze kinderen opvoeden bij het
Licht van Gods Woord.
Laat ons daarom voor onze kinderen eischen
de school met den Bijbel I
UITKIJK.
