Iff
If
11 i
11
1
LAXEfJ^
MET BIJZONDERE ZORG
ill
A
!|y
V
ill if
Land- en Tuinfooww.
Binnenland.
Pfaa(seH|k Nieuws.
Pijnloos Scheren
Vlug Scheren
Schoon Scheren
Oïïici*
ICerl
godsdi
\\miA
Mij
i v i!
onderwijsinrichtingen zijn, moge men wel toe
zien voor de jeugd.
En als Gereformeerde boekhandelaars wer
ken als Droomkoninkje en Vuurvlindertje van
Heijermans uitstallen, en er zijn, die werken
van Zola, Couperus en Koenen druk verkoopen
aap onze christelijk opgevoede jeugd, is er
gevaar. We weten, hoevelen geregeld boeken
lezen uit neutrale bibliotheken, op den titel af,
hoevelen allerlei sensatielectuur als Lord Listers
en Nick Carters verslinden en versjacheren
.Velen meenen sexueelé voonlic4iüng noodig
te hebben uit allerlei (schuine boeken, die ze het
huis in smokkelen; anderen hebben behoefte aan
allerlei humoristische rommel, die de heiligheid
van het huwelijk b.v. aanranden en tot profaan
toe wordt.
Ach, en maar al te veel komen allerlei kran
ten en tijdschriften als ,,Het Leven" b.v. in
christelijke gezinnen voor en moet ik nog door
gaan
De christelijke jongelui zijn ver afgeweken,
óf ze gaan veel te veel om met niet-cbristenen
en komen in aanraking met hun lectuur.
Een heilige haat tegen hen, die in God in
woord en daad haten, past ons reeds vroeg
en zoolang die er niet is, kan men hopeloos
vechten met het gevaar der lectuur. Is die er
echter, dan kunnen we eens lectuur gaan kiezen
waarbij we ons laten leiden door Gods Woord
en dan komen we tot de volgende beginselen
omtrent onze literatuur: We gaan uit van God,
God i,s de Schepper van de taal, de bron van
waarheid, goedheid en schoonheid en heeft Zich
als zoodanig in Zijn werk geopenbaard. De
mensch, het beeld Gods, ziet in alles de uit
drukking der Goddelijke ideëen in zijn schep
ping, het ware en goede en schoone, het wezen
der dingen en kan door de schepping der taal
in Hem ook weergeven wat hij ziet. Dat is
literatuur
De mensch voor zijn val zag de schoonheid
en gaf die weer, hij was de echte kunstenaar,
gaf kunst, d. i. openbaring van schoonheid. Die
schoonheid zag hij in alles, ook in de waarheid
en goedheid en omgekeerd was hij en zijn
zien van schoonheid altijd waar en akijd goed.
Wel vormen goedheid en waarheid en schoon
heid aparte terreinen en gaan bij voller ont
wikkeling uiteen, steeds meer, maar toch was
en moest er harmonie zijn, omdat ze allen één
waren in God. Zoo was alle kunst wel iets
aparts, was in wezen openbaring van de schoon
heid, had eigen openbaringsvormen, maar tege
lijk was alle kunst goed en waar en ter eere
Gods. In wezen is de kunst dus niet vijandig
tegenover de waarheid, noch minder mag ze
slechts in dienst staan van de zedelijkheid b.v.,
ze heeft een eigen wezen. Kunst is beoefening
waard om de kunst zelf.
Niet de domineeswijsheid in een mooien stijl
gegoten en dan dat werk uitgemaakt voor kunst
omdat het een goede en ware strekking had,
maar kunst enkel om schoonheid te openbaren.
Het is de verdienste der tachtigers geweest,
dat ze dat oude beginsel weer gepropageerd
nebben als levensbeginsel voor de kunst' Orn
deze reden noemen we ook het werk van Groen
en Kuyper geen kunst. Het is niet geschreven
met het doel de schoonheid te geven, maar
de waarheid en de goedheid. Dit houden we
dus vooraf vast Kunst is openbaring van
schoonheid en Kunpt om de kunst. De
val is gekomen. Het beeld God in den menpch
is verwoest, omdat alles onder den vloek ligt
kan hij ook niet in de schepping die schoon
heid zien Maar door Gods gemeene gratie
zijn er nog kleine vonkskens in hem overge
bleven van dat beeld Gods en de schepping
verrukt ons door haar schoonheid nog steeds.
En de mensch zoekt en ziet soms weer de
eeuwige schoonheid van een hem onbekenden
God en hij js kunstenaar. Zoo geeft een on-
geloovige zijn kunst. Zoo is er socialistische
kunst, enz. Door de zonde, helaas is de har
monie met de waarheid en goedheid verbroken
en daarom is zijn kunst onwaar en ja soms
goddeloos, maar kunst blijft het. Erger nog:
hij kan de duivelsche leugen gehuld hebben
in een schoon kleed en omhulsel en in dien
zin geeft hij nog kunst. Maar hooger staat de
kuust van hem, in wien het Beeld Gods weer
Doos tegen Verstopping
6 O ct.
door bijzondere genade hersteld is. Hij kan
kunst geven die waar en goed is, hij
nadert den ongevallen Adam en klimt zelfs
op tot het Licht der schoonheid van het Rijk
der heerlijkheid. Hij ziet ook de waarheid en
goedheid in alles en heeft zijn litteratuur zijn
doel in God en niet in zichzelf.
In dien zin verwerpen we de leuze der
tachtigers: kunst om de kunst. Hun fout is het
zeggen, dat de kunst om zichzelf beoefend
worden moet. Wij zeggen: ter eere Gods en
daarom alléén. Ter eere Gods en dan onop
zettelijk getuigend van etuwige waarheid en
goedheid. Laten we nu zien wat uit deze be
schouwing volgt
le. De Litteratuur behoort te zijn en is in
wezen: uitdrukken van de gedachte Gods en
daarom moeten we ze lezen om er door ge
vormd te worden.
2e. Litteratuur is allereerst Gods Woord.
Ik heb er reeds op gewezen. Laat me nu nog
zeggen vooral gij die weinig aan letterkunde
doen kuntLees uw Bijbel om de kunst, om
van de schoonheid te genieten.
3e. Ge moogt niet koud blijven voor de
schoonheid der natuur, der taal, want geeft ze
om ze te gebruiken en te genieten en dan zult
gij dankbaar aanvaarden, tot Zijn eere en uw
vreugde.
4e. Eerste eisch van Litteratuur in ruimen
zin, dus wat geleest, is: waarheid (realisme).
Waarheid, want een werkelijk bestaand God
openbaart zich in alles.
Let op, ik bedoel niet: waar gebeurd. De
fabels in den Bijbel zijn niet gebeurd en toch
zijn ze waar! Waar zijn beteekent: de schrij
ver laat het wezen der dingen zien, dringt
door tot wat God er in gelegd heeft. Daarom
verwerpen we boeken, die christelijk heeten, en
onware voorstellingen geven, waarin de deugd
beloond wordt in dit leven, waarin ze mekaar
altijd krijgen, waarin ieder bekeerd wordt. Ze
zijn door en door onchristelijk. We willen, dat
de schrijver het voorbeeld des Bijbels volgt.
De zonde niet verzwijgt, maar ze, brandend
van een vuur van heilige verontwaardiging,
teekent, duidelijk maar sober juist. Geen prikkel
lectuur tot zonde er van maken, maar wijzen op
het God- en menschonteerende en de gevolgen
van de zonde.
We verwerpen dus geen boeken, omdat de
zonde er juist in gezegd wordt, maar we oor-
ieelen of er een geest der waarheid en goedheid
it spreekt, of het in zijn geheel goed is
onderzoek dan uw zelf, of ge persoon-
d. zoo'n boek lezen ktrnt; maak er een zaak
jj, gewetens en gebeds van. Algemeene voor-
.utlng u te geven, maar u zijt geroepen voor
persoonlijk te beslissen
5e. In verband hiermede wijs ik nog op
iets: n.l. op boeken, die tegen een zekere zonde
moeten waarschuwen. Om dat in den vorm van
een roman te doen, lijkt me in 't algemeen
verkeerd. Het geteekende kwade voorbeeld is
niet geschikt tot afschrik. We moeten niet
negatief, maar positief werken. Stel den mensch
voor het goede, hoe het zijn moet, het ideaal,
en dat leert hem zichzelf minachten, als hij er
zoover af blijkt te staan.
6e. Omdat we waarheid eischen, verwerpen
we de meeste defectieve romans en sensatie
lectuur, ze ontvlammen innnerlijke driften en
voeren tot een leeg hol geluk, We willen om
de werkelijkheidseisch ook niets weten van die
flauwe, valsch-humoristische geschriften en
grappen. Denk aan „De Lach" en dergelijke
7e. Maar óók al stellen we den eisch
waar zijn, we willen niet, dat in een boek
de zonde-realiteit uiterst haarfijn en verlokkelijk
geteekend wordt om de kunst, maar in waarheid
om te vuilbekken. Weg met de naturalistische
romans onzer moderne Letterkunde. Een dronk
aard wordt nooit mooi, al komt de beste
schilder hem op het doek zetten. We walgen
er van. Trouwerijs, we willen werkelijkheid,
omdat de lectuur de gedachte Gods in alle
dingen geven moet en ze moet dus steeds op-
bereid, is Genius ^ondbalsem een ocover»
troffen middel ter verzorging der huid. Haar
groote geneeskracht maakt haar tot aan»
gewezen middel bij brand» en snij wonden,
springende handen of lippen en ruwe huid.
Haar regelmatig gebruik maakt de huid
soepel en geeft haar een fluweelachtige zacht»
heid.
De zalf met de groote geneeskracht. 25 ets.
klimmen van het bestaande en geschapene tot
God, in Wien de eeuwige waarheid rechtstreeks
gevonden wordt. Ze moet het ideaal doen lich
ten over het bestaande en dat kan ook de
ongeloovige, niet-christelijke schrijver, al is het
misschien negatief. In ieder geval kan hij
door de gemeene gratie nog goede lietteratuur
geven en al gaan we eerst tot de positief chris-
telijken, buiten dien kring is er nog veel goeds.
We denken aan boeken, die de schoonheid
der natuur, der landschappen, de beschaving
der volken beschrijven. Ze verrijken ons gees
telijk leven, ze moeten u tot aanbidding Gods
voeren. We denken aan nog meer betrekkelijk
neutrale werken, die we gerust lezen kunnen
en zelfs, zeg ik, mogen we gerust op volwassen
leeftijd litteratuur en kunst van anderen lezen,
mits wij door dat lezen zelf maar komen tot
God. En dat is mogelijk
Maar behalve dit alles stellen we aan boeken,
die zich voor kunstwerk uitgeven den eisch
van schoonheid te geven. We zullen nooit een
christelijke boek met vrome strekking „kunst"
noemen, daar alléén om. We moeten niet het
idee geven, alsof nu het werk van een dominee
kunst zou zijn, om dat het zoo waar en goed
is. Dat is weer iets aparts. We kennen de
schoonheid haar eigen terrein toe en we zullen
ook christelijke kunst moeten bestudeeren en
waardeeren. Geniet allereerst van uw christelijke
kunst. Voorhands is daar nog stof genoeg
voor u.
En we zeggen ook: Als een kunstwerk niet
goed noch waar is, offeren we onze ziel nooit
op aan de schoonheid, maar werpen het boek
eenvoudig van ons.
Wat betreft de andere boeken, die geen kunst
geven, maar toch u verrijken en nuttig ter
lezing zijn, eischen we allereerst dat ze waar
en goed zijn, maar niet minder, dat ze goed
gesteld zijn. Let daar steeds op. Veel nut ver
schaffen ook de boeken, die persoonlijkheden
teekenen. Maak ze tot vrienden, waardoor uw
karakter gevormd wordt en denk aan het
woord van den Koning der Wijsheid: „Van
vele boeken te maken is geen einde en veel
lezen is vermoeiing des vleesches".
Zoo van iets, dan geldt het hiervanNiet
het vele is goed, maar het goede dat is veel
M. S.
(Nadruk verboden).
HET PACHTVRAAGSTUK.
„Het pachtvraagstuk eischt een oplossing
In allerlei toonaarden heeft men dit sedert jaren
kunnen hooren, in en buiten de Kamer. Er
moeten maatregelen genomen worden, die aan
de zwakke en afhankelijke positie van den
pachter steun geven, is gezegd. En inderdaad:
de nood van vele pachters is grootMaar hoe
komt men tot een goede oplossing? Door wet
telijke maatregelen, nu gebleken is, dat Pacht-
commissie of -bureaux, opgericht door de land
bouworganisaties, bij het meerendeel der ver
pachters gden steun vinden „Jazeggen
steeds meerderen. Maar er laten, ook van niet
belanghebbende zijde, en van niet-politieke per
sonen, waarschuwende stemmen zich hooren.
Vooral nu ook in de Kamer tot uiting komt
het streven, om door middel van een herziening
der pachtwetgeving de belooning van den land-
bouwarbeid te doen stijgen ten koste van de
grondprijzen.
Een ernstig waarschuwende stem is die van
den bekenden landbouw-econoom en oud
referendaris, den heer J. Smid te Voorburg.
Weet men wel zoo vraagt hij wie zou
den lijden door maatregelen, die ten doel heb
ben de loonen te doen stijgen ten koste van de
grondprijzen? Dat zijn niet alleen de groote
grondeigenaren, maar ook de eigen-geërfden,
meerendeels behoorende tot de kleine lieden.
En de laatste categorie is wat velen niet
weten of vergeten in de meerderheid. Bijna
52 pCt. van onzen cultuurboden wordt geëx
ploiteerd door eigen geërfdentelt men hen
mee, die van hun ouders pachten, dan is het
plin. 53 pCt. of bijna 3/s der totale oppervlakte.
Aan dat 3/s deel van den Nederlandschen boe
renstand heeft men blijkbaar heelemaal niet ge
dacht, meent de heer Smid. Anders zou men
toch weten, dat daling der grondprijzen voor
de eigen geërfden, die belangrijke hypotheek
schuld hebben, reeds van ouds het groote ge
vaar is geweest, waaraan zij blootstonden. Als
sterke daling plaats had, kreeg men altijd een
groote ontreddering der landbouwverhoudin-
gen. De geschiedenis heeft dit voldoende ge
leerd in de periode, welke volgde op de Napo
leontische oorlogen, en in de 80er jaren der vo
rige eeuw. Indien men door speciale maatre
gelen de koopprijzen over de geheele lijn ging
drukken, dan zou die daling niet gering moe
ten zijn, wilde men daardoor iets van betee-
kenis voor de loonen bereiken. Maar bij een
belooning van den landbouwarbeid met 40 a
50 cent per uur bij de tegenwoordige produc
ten-prijzen zouden alle kleiboeren in Gronin
gen, die een geheel vrij bedrijf hebben, hun in
den grond gestoken vermogen kwijt zijn
aldus betoogt en becijfert de heer Smid.
Smakelijke groenten en kunstmest. (Slot).
In een vorig artikeltje* vertelden we, dat vol-
genp de meening van verschillenden Neder-
landsche deskundigen geen verband bestaat
tusschen den achteruitgang in smaak .welke
men bij een deel onzer groenten meende te mo
gen constateeren, en het gebruik van kunstmest.
Deze meening is bevestigd geworden door
proeven welke Prof. Engels te Speyer heeft
genomen. Deze onderzoeker vergeleek de pro
ducten bij verschillende bemestingswijzenbij
toepassing van Thomasmeel en super b.v.
(phosphorzuurmeststoffen), salpeter en zw.-
ammoniak (stikstofmeststoffen) en 40 procents
van, noch wat den smaak noch wat de houd
baarheid ervan betreft. De produkten waren
niet minder dan die, in stalmest geteeld bij
gebruik van beer en gier waren ze daarentegen
wel slechter. De gebruiker van kunstmeststof
fen heeft echter zorg te dragen voor een vol
ledige bemesting, want Prof. Engels consta-
tetrde, dat bij weglating van een der drie ge
noemde kunstmestsoorten, (phosphorzuur, stik
stof en kali, de kwaliteit daalde), zooals te be
grijpen is. En zoo zal het ook zijn als men en
kel beer of gier aanwendt, en deze onvolledige
bemesting niet aanvult met kunstmest..
De Conserven-industrie te Braunschweiz nam
voor haar fabrieken ook proevenvoor deze
industrie vooral is de vraag van gewicht, bij
welke bemesting de fijnste en duurzaamste pro
dukten worden gewonnen. De proeven werden
breed opgezet. Kunstmest werd gegeven naast
onbemeste perceelenstalmest naast stel- èn
kunstmeststalmest naast volledige, juiste
kunstmestaanwending, en idem naast eenzijdige
kunstmestbemesting, waarbij de stikstof over-
heerschte., Aldus werden prbefnemingen ge
daan bij 9 groentesoorten erwten, wor
teltjes, spinazie, witte roode en savoye kool,
asperges, boonen en augurken. Als kunstmest
werd gebruiktSuper, kalizout 40 en
Chili. Resultaatbij geen enkele van de 9
soorten kon ook maar eenigen nadeeligen in
vloed worden vastgesteld, noch op de struc
tuur, noch op den smaak en de reuk bij het
koken. Asperges kregen bij stalmest het cijfer
11.7, bij juisten kunstmest 19.5! Dat verschil
spreekt zeer duidelijk ten gunste van het kunst-
mestgebruik. En merkwaardig is ook. wat het
onderzoek leerde aangaande de kwaliteit van
de zuurkool. Kool van kunstmest zoo hoort
men wel beweren wordt na het snijden eer
der week dan die bij stalmest geteeld. De
proeven te Braunschweiz leerden echter het te
gendeel de kunstmestkoolen bleven goed hard,
de andere werden na het suijden week.
Me dunktde consument kan nu gerust zijn
Hij mag althans de schuld niet bij den kunst
mest zoeken, indien de groenten hem minder
goed smaken dan vroeger het geval was.
Wenken en mededeelingen.
Niet alleen ten onzent bestaat een pacht
vraagstuk, ook in andere landen. In België
zoekt men naar een oplossing, een pachtwet is
in 1925 reeds ingediend, maar men kan het niet
eens worden. Voorgesteld was, het pachtcon-
tract minstens drie jaar bindend zou zijn, an
deren wilden hier 9 jaar van maken, voorts
zou een vertrekkende pachter schadeloos ge
steld worden voor aangebrachte verbeteringen,
terwijl land, in eigendom bij openbare licha
men opnieuw zou kunnen worden gepacht zon
der publieke inschrijving. De Tweede Kamer
nam een pachttermijn van 9 jaar aan, maar
wat zal nu de Senaat (le Kamer) doen? Ver
moedelijk iets anders een speciale iandbouw-
commissie uit de Senaat sprak zich met 9.7
stemmen uit voor een pachttijd van 3 jaar.
Dit voorjaar heef tmen zich in verschillende
streken beijverd om den runderhorzel tegen te
gaan door de larven in de huid der koeien
(wormbuiten) te verwijderen. Deed men dit
tot dusver met een pincet, nu echter wordt aan
geraden de rijpe wormbuiten in te smeren met
een bepaalden zalf. Nadere inlichtingen geeft
de commissie tot bestrijding der runderhorzels,
secretariaat Biltstraat 168 Utrecht. De tijd is
nu voorbij, maar houdt dit in gedachten tot een
volgend voorjaar, of beter nog vraag reeds
nu de noodige inlichtingen.
Weet gij
Weet gij dat de in ons land gebruikelije
mengelsoorten een gehalte hebben van 80
95 koolzure kalk dat de koolzure kalk in
mergel des te beter oplost naar mate ze fijner
verdeeld isdat theoretisch de fijnste mergel
steeds de beste isdat ze nooit te fijn kan
zijn dat men echter practisch zekere grenzen
moet trekken dat eenerzijds naar de grove
zijde als eisch moet gesteld worden, dat min
stens 57 van de mergel door de Thomaszeef
gaat, dat wil dus zeggen, dat ze minstens even
fijn moet zijn als slakkenmeeldat men ander
zijds naar de fijne zijde als grens dient te stel
len, dat de mergel goed uitstrooibaar blijft en
niet al te licht gaat stuiven Weet gijdat ge
dient te zorgen voor een goede droge bewaring
der mergel, en voor goed mengen met zoo droog
mogelijken grond; dat de beste gelegenheid daar
toe biedt de eenigszins opgedroogde geploeg
de stoppel Weet gijdat er thans Limburg-
sche en Belgische mergel in den handel komt,
die evengoed gemalen is als de Duitsche, en
dus in dit opzicht volkomen gelijkwaardig is
dat het onderzoek op fijnheid moet geschieden
door het Rijkslandbouwproefstation, evenals
het onderzoek op gehalte Samenvattend, weet
gij: dat u dient te koopen de fijnste niet hin
derlijke klevende mergel, welke zoo mogelijk
tevens per procent koolzure kalk de goedkoop
ste is B—r.
kan echter alleen door reclame worden be
reikt en hoofdzakelijk door Dagbladreclame,
want een andere mogelijkheid om tot dergelijke
resultaten te komen, bestaat niet. Men hoort
wel eens zeggen: „Goede wijn behoeft geen
krans". Dit is echter in onzen modernen tijd
een groote dwaling. Natuurlijk heeft ook per
soonlijke aanbeveling goede propagandawaarde.
Men bereikt daarmede echter geen cijfers, die
een belangrijke rol spelen bij beoordeeling der
rendabiliteit van een groot bedrijf.
Waarmede wordt nu de dure Dagbladreclame
betaald Zeker niet uit de portemonnaie van de
huisvrouw of den winkelier, welke laatstge
noemde voor zijn distributiewerk een benoorlijke
winstmarge moet ontvangen.
Keeren wij terug tot ons voorbeeld. De prijs
van het artikel is dezelfde gebleven sinds de
verkoop van het artikel met 100 gestegen is.
Deze stijging maakt echter voor den fabrikant
een onkostenbesparing uit van 0.15 per Ko.
dat zijn per jaar 300.000.— en daaamedt
kan inderdaad heel wat reclame gemaakt wor
den.
Wel begrepen, alleen van een werkelijk goede
reclame voor een werkelijk goed artikel kan men
dergelijke resultaten verwachten. Het artikel
moet absoluut firts class zijn en op elk gebied
beantwoorden aan de eischen, welke door de
economische verhoudingen gesteld zijn. Zoo b.v.
behoefte aan normale concurrentie en koop
kracht der verbruikers.
In Amerika b.v. weet elke winkelier en elke
huisvrouw, dat het onvoordeelig is een groote
reclame op touw te zetten voor slechte goederen
Bij het doen van inkoopen wordt daarmede
sterk rekening gehouden. De winkelier vraagt
b.v. den handelsreiziger: „Welk bedrag zal
LIw firma besteden om vraag naar uw artikel
te scheppen en te onderhouden Eerst wanneer
de winkeliefi zjjet, dat de tfiima voldoende
reclame maakt „Hoe meer hoe beter", dan
vindt het product bij hem belangstelling.
De Amerikaan redeneert: „Wat geeft het één
te zijn van de weinige, die een artikel voeren,
er is toch maar een klein debiet". De Ameri-
kaansche winkelier is liever een van de vele
verkoopers, eischt dan echter ook voldoende
en goede reclame, wetende, dat dan het op
zijn winkel komende aandeel in den verkoop
groot en winstbrengend zal zijn.
In Nederland zijn wij helaas nog lang niet
zoo ver. Zelfs bij menschen, waarvan men een
verstandig oordeel zou kunnen verwachten, stuit
men vaak op de ongelooflijkste meeningen over
de waarde, de voor- en nadeelen van reclame.
Nuchtere cijfers van groote en goedbeheerde
ondernemingen bewijzen echter steeds weer, dat
reclame een product inderdaad niet duurder
maakt, maar in de eerste plaats het prestatie
vermogen van een bedrijf verhoogt en de uit
werking daarvan weer lage prijzen zullen zijn.
MAAKT RECLAME EEN ARTIKEL
DUUR?
Vele huisvrouwen en ook niet weinig zaken-
menschen antwoorden op deze vraag kort en
bondig: ja. Deze menschen meenen, dat zij bij
aankoop van het 'door reclame aangekondigde
artikel ook de kosten van de publiciteit moeten
betalen, want, redeneeren zij verder, indien de
fabrikant geen kosten voor reclame heeft, dan
kan hij zijn artikel goedkooper aanbieden.
Een fabrikant heeft een reeks vaste onkosten.
Deze blijven even hoog, of hij van zijn artikel
een millioen verkoopt of twee millioen. Zijn
deze vaste onkosten b.v. 100.000.— en ver
koopt hij van zijn artikel 1.000.000 Ko., dan
bedragen deze vaste onkosten op 1 Ko. be
rekend nog slechts 5 ets.
Elke moderne zakenman weet bij ondervin
ding, dat de andere onkosten door een dubbel
hoogen omzet op verre na niet ook met 100
toenemen, maar gewoonlijk onder plm. 50
blijven. Bedragen dus bij een omzet van een
millioen Ko. de veranderlijke onkosten f 400.000
d. i. 40 ets. per Ko., dan stijgen deze bij een
omzet van twee millioen tot hoogstens 600.000
Zij worden dus op 1 Ko. verkoop berekend
10 ets. lager, dan wanneer slechts een millioen
Ko. van het artikel verkocht wordt.
De als voorbeeld boven aangehaalde opvoe
ring van den verkoop met 100 n.l. van
1 millioen Ko. op twee millioen Ko. heeft dus
tot gevolg, dat alle onkosten, de vaste en de
veranderlijke, met 15 ets, per Ko, verminderen.
Een dergelijke vermeerdering van den omzet
PORTVERLAGINGEN.
Met ingang op I Februari.
Het staat thans vast, dat met ingang op
1 Februari a.s. de volgende portverlagingen
in werking zullen treden
1. het port van de brieven zal in locaal
verkeer van 7Yl op 5 cent worden gebracht;
2. hetport van de briefkaarten zal in het
locaal verkeer van 5 op 3 cent worden ge
bracht;
3. de gewichtsgrenzen van de brieven boven
een gewicht van 20 gram zullen worden uit
gebreid; het tweede gewicht wordt van 100
op 250 gram gebracht;
4. het port van de gedrukte stuken zal wor
den gesteld op 1 Yl cent per 50 gram (zie
hieronder)
5. het recht voor de expressebestelling van
brisfpostzendingen zal worden gesteld op 10
cent en voor postpakketten op 20 cent.
Het port voor gedrukte stukken
verschillend, naar gelang of er al of
geen haast bij is.
De gedrukte stukken worden, wat het te
kwijten port betreft, gespitst in gedrukte stukken
waarbij haast is, en gedrukte stukken, waarvoor
niet de snelste overkomst naar de bestemmingen
noodig wordt geacht. Het publiek zal dan zelf
door het opgeplakte port te kennen moeten
geven, of het betrokken drukwerk haast heeft
of niet.
Voor laatstbedoelde gedrukte stukken zal het
port verlaagd worden van 2 cent tot 1 Yl cent
per 50 gram; voor eerstbedoelde gedrukte stuk
ken blijft het bestaande port van 2 cent per
50 gram gehandhaafd.
Indien een port van 2> cent per 50 gram
wordt voldaan, wordt aan het gedrukte stuk
dezelfde snelheid van overkomst verzekerd, als
aan een brief voor dezelfde bestemming. Het
is geenszins de bedoeling, in beginsel aan de
met het lagere port gefrankeerde gedrute stuk
ken een mindere snelle verzending te geven,
maar het kan bij massa-zendingen b.v. voor
komen, dat de hoeveelheden niet even spoedig
gesorteerd kunnen worden, als de aanwezige
brieven, briefkaarten, enz. en dus moeten ach
terblijven. Ook zal de verdeeling van die ge
drukte stukken over de verschillende postbe
stellingen meer systematisch kunnen geschieden.
Voor prijscouranten, marktberichten en derge
lijke welke aan geen vertraging mogen bloot
staan, zal dus in feite geen portverlaging in
treden.
SOMMELSDIJK. A. I. H. had het ongeluk
te vallen en een paar ribben te breken. Ge
neeskundige hulp was noodzakelijk.
Belanghebbenden worden er aan herinnerd
dat voor de inschrijving voor den dienstplicht,
lichting 1929, in het bijzonder zitting zal wor
den gehouden ten gemeentehuize op Woensdag
18 Januari a.s., van des voormiddags 9—12
uur.
De prijs der landbouwproducten is alhier
nog steeds stijgende. De uien worden gekocht
voor 6.per "H.L.
Hedenavond (Vrijdag zal door de Bij
zonder Vrijwilligen Landstorm schietoefeningen
worden gehouden in de loods van den heer
Kooman, staande aan den Prinses Julianaweg
te Middelharnis. Aan dit schieten zijn prijzen
verbonden.
Belanghebbenden worden er aan herinnerd
dat de ontvanger dezer gemeente Dinsdag 17
Januari a.s. zitting zal houden tot het ontvangen
van schoolgelden.
Deze week werden 8 werklooze landar
beiders te werk gesteld bij de gemeente.
Staat van bevolking over 1927.
Bevolking op 1 Januari 1927 %1844 M., 1797
V., totaal 3641.
Vermeerdering: door geboorte 32 M., 31 V.,
totaal 63; door vestiging 78 M., 96 V., totaal
174. Samen 110 M., 21 V., totaal 237.
Vermindering: door sterfte 24 M., 21 V.,
totaal 45; door vertrek 112 M., 124 V., totaal
236. Smen 136 M, 145 V. Totaal 281.
Aldus een vermindering van 26 M. en 18 V.
of in het geheel 44 personen, zoodat dp i
volking op 31 December 1927 telde 181s
en 1779 V. of in totaal 3597 personen
Gesloten huwelijken 30.
Als levenloos aangegeven kinderen 1
Kindserkenningen 2.
Elders overledenen alhier wonende 33
Alhier geborenen elders wonende 1
Alhier overledenen elders wonende 1
MIDDELHARNIS. Deze week zijn v,
de Kaai vervoerd: 600 balen uien en Ua'! I
H.L. aardappelen. H°0 I
J. S. alhier had het ongeluk met i
rooien van boomen zijn arm te breken
Als werkloos hebben zich deze week t
den correspondent der arbeidsbemiddeling d
inschrijven: 45 veldarbeiders, 9 zeevissc/"1
1 timmerman, 1 opperman, 2 metselaars, ton
59 personen. Door de gemeente zijn 'aa/3'
werk gesteld 16 personen.
DEN BOMMEL. Uitslag Bijz. Vrijw Lanl
storm afd. Den Bommel: Joh. Kievit 79 Dum°
le prijs; H. Baker, 77 p„ 2e prijs; W. van/
Mast 7 p., 3e prijs; P. Bakelaar Pz. 75
4e prijs; J. Holleman 76 p., 5e prijs; Kl. Bakll,
76 p., 6e prijs; L: H. Floorijp 72 p., 7e prik.
J. Melissant 71 p., 8e prijs; C. J. Geluk 69 J
9e prijs; W.de Boed, 68 p., 10e prijs.
OOLTGENSPLAAT. Woensdag 11 Jam,a, 1
trad in openbare vergadering in hotel Vink;
voor de Lanbouwvereeniging alhier op als sort I
ker de WelEd. Heer C. Smits, hoofd der La
gere Landbouwschool te Sommelsdijk, met he>
onderwerp Stikstof meststoffen.
In den breede zette spreker duidelijk uiteet
de goede, maar ook de kwade eigenschapper
van iedere soort meststof, alsmede de kostprijs
per kilo, en werkelijk opneembare gehalte d;
van. Aan het einde der rede werden door v„,
landbouwers vragen gesteld, welke door spreker
naar aller genoegen werden beantwoord et
kunnen wij dan ook getuigen, dat het voor de
meelevende landbouwers een zeer nuttige ver
gadering was. Jammer, dat de opkomst niet 1
zonder groot was, een bewijs dat velen op land.
bouwgebied geen voorlichting willen of noodig
hebben, hetwelk te betreuren valt.
Na nog enkele besprekingen werd de geachte
spreker door den voorzitter L. J. Schilperoort
den dank der vergadering overgebracht.
Hierna sluiting.
zonder dat Uw huid stukgaat of naschrijnf
ook al is Uw baard nog zoo zwaar en hard'
indien U slechts vóór het inzeepen dt
baardoppervlakte inwrijft met een weinig
Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUR0L
Het woonhi
Mast en staande
bij afslag afgennj
T°!9 De" C J.V
Woensdagavond
haar 2e jaarfeest
nadering had eei
len keerden Iaat
HERRINGEN
rige week moest
bet ontgelden, u
ning va.n den
grond af.
Door B.
A Doornhein te
jeend tot het bo
Tuinstraat.
A.s. Maa
winterbedeeling
uitbetaling aan
Door de
Kom en F. de C
gemeente gesteg
STELLENDE
van hier verzon
Schipper V
Maandag j.l- h<
kuil te verliezei
300.— verlies
OUDDORP.
Hameeteman is
zich daardoor
De prijs c
opgeloopen.
_--j- Een stul
„Jonkerstee" is
vruchtbaar klei
OUDE TONGE. J. K. kwam zoodanig ;§j|
vallen, dat zij zich onder geneeskundige be-
handeling moest stellen.
Alhier is weer een stuk bouwterrein aan
de haven in gereedheid gebracht om loodsen
op te bouwen.
De prijzen der veldgewassen zijn als volgt:
Uien 6.—, aardappelen 6.— en koepeen
1.75 per 60 K.G.
Loop der bevolking over het jaar 1927,
Bevolking op 1 Januari 1927: 1586 M., 1566
V., totaal 3152.
Geboren 41 M„ 43 V„ totaal 84; elders
geboren, alhier woonachtig 5 M„ totaal 5; ge
vestigd 58 M„ 71 V., totaal 129. Samen
104 M., 114 V., totaal 218.
Overleden 17 M„ 18 V., totaal 35; vertrok
ken 88 M„ 85 V., totaal 173. Samen 105 M,
103 V., totaal 208.
Bevolking op 331 December 1927: 1585 M,
1577 V., totaal 3162.
Levenloos aangegeven 2 M.
Gesloten huwelijken 24.
Kindserkenningen 2.
Echtscheidingen 1
NIEUWE TONGE. De metselaarsknecht
van Balen had het ongeluk kalk in zijn oog'
te krijgen, waardoor geneeskundige hulp nood
zakelijk was.
Het 5-jarig zoontje van dhr. T. H. had
het ongeluk in de Kerkgracht te vallen. Met
eenige hulp kwam hij behouden op het droge,
zoodat dit ongeluk met den schrik en een nat
pak afliep.
De metselaar A. Mans had het ongeluk
zijn voet zoodanig te bezeeren, dat geneeskun
dige hulp noodzakelijk was.
Eigenaars of houders van hengstens van
twee jaar en ouder, moeten daarvan opgave
doen ter gemeente-secretarie vóór 1 Februari
aanstaande.
De bus, geplaatst in de trouwzaal, heelt
in 1927 29.08 opgebracht. In totaal werden
er dat jaar 19 huwelijken gesloten.
In de cichoreifabriek „De Onderneming
alhier is men druk bezig met het drogen van
uien. Voor vele werkloozen een uitkomst.
Staat der bevolking op 31 December 1927.
Bevolking op 31 December 1926: 1023 M-.
947 V., totaal -1970.
Vermeerderd door: geboorten 15 M., 24 V.,
totaal 39; vestiging 29 M., 30 V., totaal 59.
Samen 44 M. 54 V. Totaal 98.
Verminderd door overlijden 9 M. 10 V. To
taal 19. Vertrek 42 M. 44 V. Totaal 86. Samen
51 M. 54 V. Totaal 105.
Alzoo een verschil van 7 M. en 7 V.
Bevolking op 31 December 1927 1016 M-
947 V. Totaal 1963.
Aatal huwelijken 19.
Aantal echtscheidingen 1.
Aantal levenloos aangegeven 1.
DIRKSLAND. De dienstplichtige der lich
ting 1928 S. C. Kramer zal op 1 Februari a.s
voor eerste oefening bij de Compagnie Intt®'
dancetroepen te Utrecht worden ingelijfd-
Verleden week werden vanuit deze f
meente 1080 balen peen verscheept.
Bij de arbeidsbemiddeling stonden 2 wei»'
zoekenden ingeschreven.
Bij bpublicatie is bekend gemaakt, da
eigenaars of houdegs van tweejarige of ouden
hengsten verplicht zijn voor den len Februa'
ter secretarie hiervan aangifte te doen co
gens art. 23 der Paardenwet.
In 1927 werden volgens de vleescbke
ringswet alhier 841 slachtingen aangegeven,
halve de huisslachtingen. ,j
De heer D. Poortvliet alhier is aangas
tot assistent-controleur van den Raad van
be'd. jjCj
Door het overlijden van een der ou 1
is er thans in het oudemannenhuis van de
conie nog slechts één verpleegde.
Tegen enkele personen alhier is Pr
verbaal opgemaakt wegens overtreding der
gemeene politieverordening.
MELISSANT. In de plaats van den heer^L-
van der Baan is tot bestuurslid der Bijz- sc
gekozen dhr. Johs. Baart.
OPENB
Veevoei
De Burgem
onder de aand
op 16 en 17
geleide van he
bosch en vanc
kanaal, Merwe
lek, Oude M
Gorinchem, 1
hoeveelheid 0
vervoerd, best
Met dit ve
gemeente zal
vang gemaakt
Sommelsdijl
De
OF
Predikbeurt
Sommelsdijk,
Ds. den
Middelharnis,
leesdiens
Den Bommel
Ooltgensplai
6 uur D:
Oude Tonge,
Herkiögen,
Kerkr.) e
Dirks!and, v
uur Ds.
Melissant, v
geen die
Ouddorp, v.i
GEI
Middelhami;
Ds. van
Den Bomme
Ooltgensplaa
Lange,
Ouddorp, v.
GEREB
Dirksland, 's
Herkingen,
Ouddorp, v
's av. 6
DC
Ouddorp, v
SOMMEL
is aan de O
P. Verbiest
Tot vit
alhier, is ben
Donder
J.V. op G.
jaarvergader
aan de Van
De Voorz
gadering dot
las daarna P
hij in gebed
Tonge spra
groet, en bt
zoo aangen
wijden aan
prachtige prt
vereeniginge
te nemen aa
ouderen opw
te begeven,
toeroept om
hun arbeid,
bedraagt, to
Nadat de
narissen wa
viet zijn inl
waarin hij
Elia op de
hoe Baal n
God en het
is God, de
Daarna k
met een ir
Waterloo,'
zer Napolet
weer in han
verslagen ei
gevoerd nak;
bleef afgez-
Nadat er
verzen 7 er
vereeniging
sproken les
inleiding o\
beschrijft
gebeurde o
voerig de t
en den 00
Benhadad,
Als Iaat;