Kerk en School,
Voor de Jeugd.
Verkoopingen.
Marktberichten.
Pauze, tractatie en zingen Bondslied.
De laatste inleider, vr. J. van Putten, be
handelde Kerkgeschiedenis, „De Hervorming".
Ook hierop volgde een aangename bespreking.
Vervolgens werd door mej. W. Buth namens
de Meisjesvereeniging alhier de groeten over
gebracht, alsmede door een bestuurslid door de
fongelingsvereeniging van Den Bommel.
Na een slotwoord en het zingen van Psalm
103 9, sl°°t Ds. de Lange met dankgebed.
OUDE TONGE. Van de Wed. W. Hartman
is een koe gestorven en afgekeurd en in den
grond gestopt.
Aan C. A. Lambert is vergunning verleend
om een motor te mogen plaatsen in een perceel
aan den Molendijk alhier.
Alhier is op het oogenblik veel vraag naar
uiende prijs is 4.75 tot ƒ5.— per 60 K.G.
Door de vorst is er weinig handel.
NIEUWE TONGE. Te Battenoord werden
Hit naiaar 5300.000 K. G. suikerbieten ver
voerd en per tram 4500.0000 K.G,
jj. week werden van hier vervoerd 1000
balen uien en 400 balen peen.
Het jaarlijksche straatschuren zal moeten
plaats hebben op Vrijdag 16 December a.s.
Uitslag voor deze gemeente van de te
Sommelsdijk gehouden Postduivententoonstelling
C. A. Holleman 3 eerste prijzen, 1 derde prijs
en 2 eervolle vermeldingenD. Buitenhuis 1
eerste prijs, 1 zeer eervolle vermeldingen en
1 eervolle vremeldingC. van Gelder 1 eer
volle vermelding.
D1RKSLAND. J.l. Vrijdagavond trad voor
het comité van winterlezingen alhier op docent
Van der Schuit uit Apeldoorn met het onder
werp „Een blik in den Hemel". De volgende
spreker voor het comité zal zijn burgemeester
Bergmeyre van Almkerk met een lezing met
lichtbeelden over Indië.
Op de wekelijksche beurs besteedde men
voor de veldvruchten als volgtuien 4.75,
aardappelen 5.en peen 1.30 per H.L.
tarwe met schot 10.— tot 11.50 en erwten
tot 31.— per 100 K.G.
Bij de arbeidsbemiddeling stonden vorige
week 2 werkloozen ingeschreven.
MELISSANT. In deze gemeente is reeds
tegen velschillende personen proces-verbaal op
gemaakt wegens niet in achtneming der bepa
lingen vervat in de nieuwe Motor- en Rijwiel-
wet.
In deze gemeente heerscht onder de paar
den een ziekte. Van één landbouwer zijn in
enkele dagen tijd, niet minder dan 5 paarden
gestorven, wat zeer zeker een groote schade
post is.
Naar we vernemen hoopt onze dorpsge
noot, de heer M. van der Spaan, op 20 De
cember a.s. naar Amerika te vertrekken, ter
verbetering van zijn positie.
HERRINGEN. Van den landbouwer v. d.
Velde stierf dezer dagen weer een best werk
paard. Dat is in enkele weken reeds 4 stuks.
Voor de betrokkene een schadepost.
Bij de gehouden schietwedstrijd van den
B. V. L. zijn de volgende punten gemaakt
Rasse I, C. van der Wende 87, J. C. van
Putten 83 punten.
Klasse 2, R. Witvliet 83, H. v. d. Velde 83,
Ph. Logmans 82, J. Doornhein 80 en J. G.
Noordijk 80 punten.
Maximum te vehalen punten 100. De prijzen
zullen de volgende maand ter gemeente-secre
tarie worden uitgereikt.
STELLENDAM. De vorige week werden
van hier verzonden 350 H.L. aardappelen.
GOEDEREEDE. In de maand November
zijn ingekomen, van Ouddorp A. Orgers en
gezin en C. Aalbrechtse en echtgenoote en
vertrokken naar Ouddorp Jannetje Heerschap.
Devorige week werd vervoerd50.000
kilo gedroogde cichorei en 1100 balen uien.
OUDDORP. Op het postkantoor zijn on
bestelbare brieven teruggekomen, waarvan de
namen der afzenders niet bekend zijn, n.l.
Aan De Automaat, gebouw Petrolea, Den
Haag aan de Redactie Rott. Nieuwsblad, Rot
terdam en drie brieven aan firma A. Fritze,
Lübeck.
Bij uitgenoodigde inschrijving voor het
bouwen van een huis voor rekening van E.
Tanis Tz„ aan den Weitjesweg, is het werk
aan de laagste inschrijvers gegund metselwerk
J. v. d. Nieuwendijk, timmerwerk J. Mierop
schilderwerk P. Tanis, en smidswerk J. van
Damme.
De kuilvisscher C. van Noord is aange
varen door een motorvaartuig met schade aan
zijn schip moest hij te Bruinisse binnengeloopen.
Krijn Zandburg heeft een anker verspeeld.
MIDDELHARNIS. Donderdagavond 6,30
uur zal D.V. in de Geref. Kerk optreden Ds.
G. van Velzen. Na den dienst zal er stemming
gehouden worden voor twee ouderlingen en
een diaken.
Bij de Vrijdagavond gehouden stemming
in de Ned. Herv. Kerk is gekozen tot ouder,
ling de heer H. v. d. Wende in de plaats
van dhr. J. Vroegindeweij en tot diaken dhr.
8. Verhage in de plaats van dhr. J. Boeter,
die voor het ambt heeft bedankt.
De extra.collecte, welke Zondag in de
Gereformeerde Kerk gehouden is ten bate
van het Zondagsschoolgebouw »Rehoboth«
heeft f 112,- opgebracht.
- De Meisjesvereeniging «Bid en Werk*
te Middelharnis zal D.V. Donderdag haar
jaarlijksche uitdeeling van de door haar ver»
ie kleedinkstukken houden. Ongeveer
250 stuks werden vervaardigd, zoodat weer
tal van gezinnen van eenige warme kleeding»
stukken kunnen worden voorzien.
V' z°ndag werd in de Geref. Kerk een
bankbiljet van f 10,— gecollecteerd voor de
armen.
OOLTGENSPLAAT. In de Geref. Kerk is
tot ouderling gekozen C. J. Oostdijk en tot
Diaken P. van Es.
T Pjr,.J; Li Struik van Melissant is benoemd
tot tijdelijk onderwijzer aan de Bijz. School
wegens ongesteldheid van het hoofd dier
School, dhr. R. Kieviet.
Woensdag 21 Dec., 's avonds 6 uur, zal
ae eerste ouderavond gehouden worden in
«e Bijz. School.
DIRKSLAND. In de Ned. Herv. Kerk
ra Zondag nog f 230 aan nagiften voor
ae oogstcollecte gecollecteerd, zoodat deze
dus in totaal f 1070 heeft opgebracht.
A» de Blois alhier komt voor op
tweetal bij de Geref. Gem. te Rijsoord,
Ri7, c c £ers,tf?esl voor de kinderen der
Bijz School zal m het koor der kerk worden
gevierd op Donderdag 22 Dec. a.s.
mij.As- Zondag zal, aangezien er dan des
Om ins godsdienstoefening is, des morgens
houde UUÏ godsdienstoefenin8 worden ge.
HERRINGEN. Bij de Vrijdag 9 dezer ge»
aken tl. st.cm®in8 yoor een ouderling en di»
ken in de Herv. Kerk werden gekozen als
ouderling J. A. Witvliet, zulks in de plaats
van B. de Gast, en tot diaken Jan van der
Wende.
Woensdag 14 Dec., 's avonds zes uur,
hoopt voor de Herv. Gem. op te treden dhr.
v. Yperen.
Zondag 11 dezer werd aan nagiften in
de Ned. Herv. Kerk nog ontvangen f 22,50,
waardoor de oogstcollecte gestegen is tot
f 418,50.
Gedurende het tijdvak dat Ds. de Blois
te Dirksland in het koor der Ned. Herv.
Kerk eenmaal per Zondag zal voorgaan, zal
Z.Eerw. ook éénmaal te Herkingen voorgaan,
behoudens onvoorziene omstandigheden.
Heden Dinsdagavond ten 5 ure hoopt
voor de Ger. Gem. alhier voor te gaan Ds.
A. Verhagen van Middelburg.
STELLENDAM. A.s. Vrijdagavond 6 uur
zal stemming plaats hebben voor een Diaken
in de Ned. Herv. Kerk alhier, wegens het
bedanken van den heer Jb. Kalle.
GOEDEREEDE. Vanwege ongesteldheid
van Ds. Bax van Oude Tonge hoopt Zondag
a.s. dhr. v. Yperen van Herkingen de vacature»
beurt te vervullen.
Donderdag 15 Dec. des avonds 6 uur
hoopt alhier voor te gaan dhr. Bouman van
Stellendam.
Zondag namiddag werd voor de Kerk
gecollecteerd 3 in elkaar gevouwen bankjes
van 25 gulden.
OUDDORP. Door verschillende omstandig»
heden zijn de gewone winteravondgodsdiens»
oefeningen nog niet gehouden, in de Herv.
Kerk. A.s. Woensdag 14 Dec. te 6 uren, zullen
ze beginnen. In de Doopsgez. kerk wordt
eveneens op dien avond godsdienstoef. ge»
houden.
De collecte in de Herv. Kerk ten bate
van de Evangeliesatie in het Noorden des
lands, heeft opgebracht f 98,50.
DE GELDIGHEID VAN HET REGLEMENT
OP DE PREDIKANTSTRACTEMENTEN,
Een conclusie van den officier van
justitie bij de Haagsche rechtbank inzake
de eisch der Ned. Herv. gemeente te
Ouddorp van terugvordering van de Ned.
Herv. Kerk van de door deze gemeente
reeds betaalde bijdragen aan het fonds
der predikantstractementen. Is de Alge-
meene Synode bevoegd tot regeling van
hetgeen zij in het reglement heeft vast
gesteld? De officier meent van wél. De
kerkelijke gemeente Ouddorp was con
tractueel gebonden aan het reglement op
de predikantstractementen. De vordering
van Ouddorp ontzegd.
De officier van justitie bij de Haagsche recht
bank, mr. Enger, heeft Donderdag conclusie
genomen in de bekende zaak over de predikants-
tractamenten bij de Ned. Herv. Kerk, waarbij
de Ned. Herv. gemeente te Ouddorp van de
Ned. Herv. Kerk terugvorderde de door haar
betaalde en door de Algemeene Synode vast
gestelde bijdrage voor het predikantenfonds.
De conclusie
luidt als volgt
De Algemeene Synode van de Ned. Herv.
Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden heeft
den 13en Augustus 1920 vastgesteld het „regle
ment op de predikantstractementen". Uit krachte
van dit reglement heeft de raad van beheer
voor de predikantstractementen in zijn vergade
ring van 23 Juni 1921 vastgesteld, „het regle
ment op de bijdragen", hetwelk door de Alge
meene Synode in haar vergadering van 9 Au
gustus 1921 is goedgekeurd.
Eischeresse heeft gesteld hetgeen gedaagde
heeft weersproken dat rechtens de Alge
meene Synode niet bevoegd is tot regeling van
hetgeen zij in eerstgemeld reglement heeft vast
gesteld, zoodat dit reglement en het daarop be
rustende „reglement op de bijdragen" voor haar,
eischeresse niet verbindend is.
Voorts heeft eischeresse gesteld hetgeen
eveneens door gedaagde is weersproken dat
gedaagde en haar organisatie door haar ten
dienste staande feitelijke machtsmiddelen haar,
eischeresse, heeft gedwongen tot betaling van
een op deze reglementen steunende aanslag van
870 over het jaar 1925.
Nochtans doet eischeresse blijkens dagvaar
ding en repliek de door haar ingestelde condictio
indebiti uitsluitend steunen op de door
haar geponeerde stelling, dat de Synode tot
voormelde regeling niet bevoegd is, zoodat de
strijd, die de partijen verdeeld houdt, zich op
lost in de beantwoording van de vraag of de
Algemeene Synode bevoegd is tot regeling van
hetgeen zij in hetgeen zij in het reglement heeft
vastgesteld.
Alvorens te komen tot de beantwoording van
deze vraag, dient te worden vastgesteld, wie
partijen zijn naar Nederlandsch recht. Volgens
art. 1 van het algemeen reglement van de Ned.
Herv. Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden,
in Werking getreden den len November 1852,
bestaat de Ned. Herv. Kerk uit al de Herv.
gemeenten in het Koninkrijk der Nederlanden,
Waalsche, Presbyteriaansch-Engelsche en Schot
sche, zobwel als Nederduitsche.
Wat is nu rechtens een kerkgenootschap
Het antwoord daarop luidt ongetwijfeld een
burgerechterlijk zedelijk lichaam.
Ditzelfde geldt ten aanzien van een kerkelijke
gemeente (cf. H. R. 29 Dec. 1911 W. 9272).
Vermits dus de Ned. Herv. Kerk is een
burgerrechtelijk zedelijk lichaam, zijn op haar
toepasselijk de artikelen van den tienden titel
van het derde boek van het Burgerlijk Wetboek
„Van de Zedelijke Ligchamen".
Ieder zedelijk lichaam heeft de bevoegdheid
aan zijn leden binnen de door zijn doel en
werkkring bepaalde grenzen „verplichtingen"
op te leggen, hetgeen ten duidelijkste blijkt uit
art. 1697 B. W.
Dit artikel 1697 B. W. spreekt zoo algemeen
mogelijk van „verplichtingen", zoodat deze ook
kunnen zijn „geldelijke" verplichtingen.
Art. 61 van het alg. reglement van de Herv.
Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, inhou
dende dat bij de Synode berust de hoogste wet
gevende, rechtsprekende en besturende macht.
Art. 62 van het reglement, bepalende dat de
Synode de reglementen, welke voor de geheele
kerk verbindend zijn, vaststelt, doen duidelijk
zien, dat ook voor de leden van de Ned. Herv.
Kerk deze, in gemeld artikel 1697 B. W. er
kende mogelijkheid bestaat, dat hun door het
zedelijk lichaam verplichtingen kunnen worden
opgelegd; volgens vaststaande jurisprudentie ver
binden de reglementen en de besluiten der or
ganen van een burgerrechtelijk zedelijk lichaam
de leden als overeenkomst.
Indien dus 't burgerrechtelijk zedelijk lichaam,
de Nederlandsch Hervormde Kerk, op voorge
schreven wijze een reglement heeft vastgesteld,
wordt daardoor ook gebonden een tot dat ze
delijk lichaam bahoorend lager zedelijk lichaam:
een kerkelijke gemeente.
Hieruit volgt, dat eischeresse,
de kerkelijke gemeente Ouddorp, ook
contractueel gebonden
is aan het reglement op de predikantstrakte
menten, hetwelk, zooals tusschen partijen vast
staat, op formeel juiste wijze door gedaagde
is vastgesteld, tenzij zou moeten worden aan
genomen, dat de inhoud van dat reglement valt
buiten de gereglementeerde bevoegdheid van ge
daagde; een geestelijk lichaam toch, aan zijn
leden financieele verplichtingen opleggende, kan,
gelijk steeds bij de uitoefening van zijn regle-
menteerbevoegdheid, nimmer verder gaan dan
de goede trouw toelaat conform H. R. 29 No
vember 1923 N. J. 1924, blz. 129, W. 11147
en 2 December 1926 N. J. 1927, blz. 102, W.
11613, in welke twee arresten ook de mogelijk
heid erkend is, dat voor leden van een ver-
eeniging nieuwe in de statuten nog niet voor
ziene financieele verplichtingen geschapen kun
nen worden.
Eischeresse, stellende, dat de algemeene sy
node niet bevoegd is tot het vaststellen van
het reglement op de predikantstractementen,
nochtans niet stellende, dat dit op onformeele
wijze is tot stand gekomen, zoodat tusschen
partijen vaststaat, dat dit reglement en het daar
op berustende „reglement op de bijdragen" op
formeel juiste wijze is vastgesteld, dat hare
stelling hierop steunen, dat in de Nederlandsche
Hervormde Kerk streng onderscheid gemaakt
moet worden tusschen
„bestuur" en „beheer"
Onder bestuur moet dan worden verstaan
zorg voor de „geestelijke belangen der kerk
(spiritualia), terwijl onder „beheer" moet begre
pen worden de zorg voor de „stoffelijke be
langen (temporalia).
De eigenlijke taak der algemeene synode zou
dan zijn het bestuur over de Nederlandsche
Herv. Kerk, d. i. de verzorging van hare „gees
telijke" belangen, d. i. het beheer daarvan, zou
toekomen aan de kerkelijke gemeenten.
Met deze opvatting van eischeresse kan ik
mij niet vereenigen uitgaande van de algemeen
geldende, door de jurisprudentie gesteunde op
vatting (cf. H.R. 29 Dec. 1911 W. 9272), dat
de thans bestaande Ned. Herv. Kerk naar het
gemeene recht is een burgerrechtelijk zedelijk
lichaam, waarop toepasselijk is de tiende titel
van het derde boek van het burgerlijk Wet
boek „van zedelijke lichamen", had, waar in
geen artikel van dien titel, waarin sprake is
van „de bestuurders" van een zedelijk lichaam,
een dergelijk onderscheid wordt gemaakt, zoo
dat de door eischeresse beweerde splitsing van
„bestuurder" in twee rubrieken een uitzonde
ring zou maken op het gemeene recht, dit in
het algemeen reglement voor de Hervormde
Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, vast
gesteld bij K. B. van 23 Maart, 1852, uitdrukke
lijk vermeld moeten zijn. Aangezien van een der
gelijk in duidelijke bewoordingen aangegeven
splitsing in gemeld reglement niet blijkt, kan
m. i. deze niet worden aanvaard, tenzij een
historische interpretatie daartoe zou leiden.
Het komt mij nochtans voor, dat men langs
dezen weg evenmin tot die opvatting kan ge
raken.
Hoe belangwekkend, hoe voortreffelijk het
betoog ook moge zijn, hetwelk de geëerde plei
ter van eischeresse heeft gehouden om aan te
toonen de wording en ontwikkeling der Gere
formeerde kerken tijdens de Republiek der Ver-
eenigde Nederlanden, de zorg voor hare spiri
tualia en die voor haar temporalia, toch komt
het mij voor, dat dit voor het onderhavig geding
van geen belang is.
Door het algemeen reglement voor het be
stuur der Hervormde kerk in het Koningkrijk
der Nederlanden, vastgesteld bij K. B. van 9
Jan. 1816, toch in afwijking met het vroe
gere kerkenrecht, tijdens de republiek der Ver-
eenigde Nederlanden, de Herv. kerk in het Ko
ninkrijk der Nederlanden tot één zedelijk lichaam
vereenigd.
„Het is opmerkelijk" zegt C. Hooyer in zijn
bekend werk „Kerkelijke wetten voor de Her
vormden in het Koninkrijk der Nederlanden"
op bldz. 23 en volgende, „dat het den Staat
met dit zijn reglement voor het bestuur der Herv.
Kerk gelukt is, wat dezelfde vroeger, bij grooter
gezag over de Staatskerk, nooit heeft kunnen
bereiken, ofschoon dikwijls en ijverig beproefd.
En deze verandering wordt nog grooter, als men
opmerkt, dat deze nieuw Kerkorde, zonder
eenige inzage beoordeeling of goedkeuring der
kerkelijke besturen, zelfs na de Synode niet,
maar alleen door den Koning sua anctoritate
aan de Synode.
Volgens art. 16 van dit reglement is het hoog
ste kerkelijke bestuur opgedragen aan de Sy
node.
Tegen dat reglement, een geheel nieuwe
kerkorde brengende, zijn aanstonds bezwaren
gerezen (zie Hooger t.a.p. bid 22 en 23). „Ein
delijk is er nog een bezwaar aangevoerd tegen
de groote macht welke der Synode is toegestaan
als het hoogste kerkelijke bestuur". „Op deze
bewaren", zoo lezen wij verder, bij Hooyer, „is
vanwege Zijne Majesteit door den commissa-
ris-genera|al geantwoorddat het Algemeen
Reglement wel van den Koning is uitgegaan,
maar dat Hoogstdezelve in dit geval niet dan
met de grootste omzichtigheid en na met erva
ren kerkelijke personen geraadpleegd te hebben,
gebruik gemaakt heeft van een recht, door de
Souvereinen dezer landen sedert de reformatie
onafgebroken uitgeoefend omtrent de regeling
niet van de Hervormden godsdienst, maar van
het bestuur en dus der uitwendige belangen van
de Hervormde kerk."
Uit verschillende bepalingen van dit reglement
blijkt, dat hetzij de Synode, hetzij de lagere
kerkelijke besturen met behartiging van stoffe
lijke belangen hadden te maken
a. artikel 19. De Synode heeft een vasten
quaestor.
b. artikel 30 draagt de Synode op dadelijk
reglementen te maken o.a. betreffende de kosten
vallende op de predikantjsberoepingen en de
classicale uitgaven.
Krachtens deze opdracht heeft de Synode
vastgesteld „het reglement op de klassikale kos
ten", goedgekeurd bij K. B. van 30 Juli 1816.
C. Volgens artikel 62 moeten de classicale
moderatoren behartigen de belangen van pre
dikantsweduwen en weezen in hun ressort.
In 1819 besloot de Synode tot oprichting van
één algemeene weduwenbeurs onder beheer van
den queastor.
Er is wel eens twijfel gerezen, of de Koning
bevoegd was tot vaststelling van het reglement,
doch deze vraag heeft haar belang verloren door
dat de H. R. bij arrest van 2 Jan. 1846 W. 674
besliste, dat het zedelijk lichaam (de Neder
landsche Hervormde Kerk) het reglement van
1816 rebus ipsis et factis heeft aange
nomen en onderhoudenden, als uitmakende de
statuten van deszelfs bestaan.
Naar luidt van artikel 90 van gemeld regle
ment wordt in administratie der kerk, pastori,
custorie en andere gemeentefondsen door de be
palingen van dat reglement geen veranderingen
gemaakt.
Aan dat artikel nu ontleenen sommigen het
argument „dat de Synode en de kerkelijke be
sturen buiten „alle" stoffelijke bemoeiingen we
gens gesloten en dat „bestuur" beteekent zorg
voor de louter „geestelijke" belangen, m. i.
echter ten onrechte.
Het bijzondere rechtskarakter van vele dier
fondsen en de rechtspositie voor wat de admi
nistratie daarvan betreft, had reeds tijdens de
republiek der Vereenigde Nederlanden aan
leiding gegeven tot vele en ingewikkelde vra
gen. Daarom heeft de Koning uitdrukkelijk ten
aanzien van de administratie dier fondsen het
voorschrift gemaakt, neergelegd in gemeld art.
90 en met kracht van het bepaalde in art. 92
onderscheidene provinciale reglementen gear
resteerd tot regeling dier administratie en ter
bepaling der betrekkingen tusscsen de bestuur
ders der kerkenfondsen en de kerkeraden (v.g.l.
Hooyer ter t. a. p., blz. 195 en volgde.)
Uit bovengemelde voorbeelden waaraan
nog meerdere zijn toe te voegen blijkt, dat
de behartiging van „stoffelijke belangen" is van
velerlei aard, zoodat, waar met opzet om be
paalde redenen ten aanzien van de administratie
der kerkelijke fondsen in art. 90 van het Al
gemeen Reglement een afzonderllijke regeling is
getroffen, daaraan geen argument kan worden
ontleend, dat de Synode en de kerkelijke be
sturen buiten „alle" stoffelijke bemoeiingen wa
ren gesloten.
Het komt mij integendeel voor, dat het bo
venstaande grond geeft voor de opvatting, dat
de Synode het bevoegde en bindende bestuur
was, onder de werking van het Algemeen Regle
ment van 1816, tot behartiging van alles wat
de algemeene belangen der kerk raakte, behalve
natuurlijk dat zij, door het met opzet gemaakte
voorbehoud ten aanzien van de kerkelijke fond
sen, het beheer der gemeentelijke bezittingen
en financiën niet aan zich mocht trekken en
evenmin mocht regelen. Dit blijkt ook duidelijk
uit artikel 21 van da reglement, luidende
„Het Synode is belast met de zorg van de
Algemeene belangen der Hervormde Kerken".
Den eersten Mei 1852 is voormeld reglement
vervangen door het thans vigeerend algemeen
reglement voor de Hervormde Kerk in het
Koninkrijk der Nederlanden.
Het thans geldend reglement, hetwelk wortelt
in dat van 1816 en bron van recht is voor de
geschiedkundige uitlegging van het huidige,
heeft ten aanzien van het boven betoogde geen
wijziging gebrachtartikel 55 overeenko
mende met artikel 21 van het reglement van
1816 vertrouwt aan de Algemeene Synode
de algemeene belangen der gemeenten, behoo-
rende tot de Nederlandsche Hervormde Kerk,
toe. Gelijk boven uiteengezet omvatten deze
algemeene belangen ook de „stoffelijke be
langen.
Volgens artikel 61 berust bij de Synode de
hoogste wetgevende, rechtsprekende en bestu
rende macht. Blijkens artikel 62 stelt de Synode
de reglementen vast, welke voor de geheele kerk
verbindend zijn. Naar luid van artikel 64 gaat
de „besturende" macht der Synode over de
„algemeene belangen" der Nederlandsche Her
vormde Kerk, terwijl tenslotte blijkens artikel 65
bij de Synode berust het beheer der kerkelijke
fondsen, die slechts kunnen ontstaan, doordat
de Synode, als wetgevend en besturend orgaan
tot hun instelling besluit. Volgt uit het boven
staande, dat de Synode ook krachtens het thans
vigeerend reglement zich ongetwijfeld met de
behartiging der „stoffelijke" belangen der kerk
mag inlaten, zoo blijft toch de vraag hoever
moet zij daarin gaan, wat dient zij zelf ter
hand te nemen, wat dient zij over te laten aan
de gemeenten, personen met eigen rechtsper
soonlijkheid en eigen regelingsbevoegdheid?
Een dergelijke vraag kan overal daargesteld
worden, waar lichamen met min of meer uit
gebreide autonomieën tezamen één corporatie
vormen. Wettelijk kan men geen ander criterium
stellen, dan dat het algemeen lichaam slechts
die zaken tot zich trekken mag die van alge
meen belang zijn en dat bij dit tot zich trekken
en bij de vaststelling van wat van algemeen
belang is „te goeder trouw te werk worde
gegaan.
Niemand zal wel ontkennen, dat toen de
Algemeene Synode besloot tot het op peil
brengen van de predikantstraktementen en ter
uitvoering daarvan van het reglement op de
predikantstraktementen samenstelde, zij zich aan
trok een algemeen kerkelijk belang, waartoe zij
krachtens de artikelen 61 en 62 Algemeen
Reglement, gelijk boven betoogd, volkomen be
voegd was.
Hieruit vloeit voort, dat eischeresse in haar
vordering niet ontvankelijk moet worden ver
klaard den eerstaangevoerden grond kan ik
buiten bespreking laten, daar partijen ten dien
aanzien tot overeenstemming zijn gekomen.
Volgens den tweeden zoude eischeresse, die
een bedrag heeft gestort in de kas vgor de
predikantstraktementen en stelt dit onverschul-
digt te hebben gestort, dit niet van de Neder
landsche Hervormde Kerk gedoogde, kunnen
terugvorderen.
Het komt mij echter voor, dat eischeresse
terecht tegen gedaagde haar vordering heeft in
gesteld, daar de Raad van Beheer, benoemd
door en rekenplichtig aan de Algemeene Sy
node, een „orgaan" is van de Nederlandsche
Hervormde Kerk, dat slechts belast is met het
beheer van de kas voor de predikantstrakte
menten, tengevolge waarvan wat in die kas
wordt gestort, eigendom wordt van de Neder
landsche Hervormde Kerk, zoodat, waar eische
resse heeft gesteld onverschuldigd gelden in
gemelde kas te hebben gestort, zij terecht van
gedaagde deze terugvordert.
Mitsdien heb ik de eer te concludeeren, dat
uwe rechtbank eischeresse verklare ontvankelijk
in haar vordering, haar deze ontzegge, met haar
veroordeeling in de kosten van het geding.
Uitspraak 1 Maart 1928.
N. R. Ct.
RECTIFICATIE.
Door de haast was het mij vorige week
ontgaan dat de zetter de naam van Abram
Wagner verkeerd had gezet. Daarom wil ik
nu nog even vertellen dat het opstel van
ABRAM WAGNER te Stad aan 't Ha.
ringvliet in aanmerking kwam voor een boek»
werk HET KERSTBOEK.
Zaterdag 17 December bij inzet en Zater»
dag 24 December bij afslag, telkens des avonds
6 uur, te Ouddorp in het Logement Akers»
hoek, a ten verzoeke van de erfgenamen Cor»
nelis 't Mannetje, van een huis en schuurtje,
staande op» en het eeuwigdurend recht van
erfpacht aan den grond, in het Oostersche
Bosch, in den polder den Ouden Oostdijk
ónder Ouddorp, kadastraal bekend Sectie C.
no.'s 698 en 699, samen ter grootte van 31
aren 30 centiaren 204'/2 R. V. M.). Dadelijk
te aanvaardenb. ten verzoeke van den heer
W. K. Hameeteman Tzoon te Ouddorp van
een perceel dijkweiland, het middengedeelte
van den Langedijk te Ouddorp, in den pol»
der het Oude Nieuwland, kadaster Sectie B.
no. 1230, groot 94 aren 20 centiaren (2 G.
15 R. V. M). Dadelijk te aanvaarden.
Notaris VAN DEN BERG.
Op Dinsdag 20 December 1927, 's avonds
7 uur te Dirksland, ter herberge .van H. van
den Doel, veilingen
Op Dinsdag 27 December 1927, 's avonds
7 uur te Dirksland, ter herberge van J. Keuve»
laar, afslag; van
7 Aren 78 centiaren (51 R. Voornsche Maat)
Bouwgrond te Dirksland, aan de Paulina Van
Weellaan en de Julianalaan, kad. Sectie B
no. 2308, in 2 perceelen en in combinatie.
Dadelijk te aanvaarden.
Notaris VAN DER SLUYS.
MIDDELHARNIS.
Centrale veiling voor Goeree en Overflakkee.
Veiling van Maandag 12 December 1927.
Kipeieren 61—62 Kg. f 9 tot f 9,05.
50 Kg. f 6.10.
bruin 60 Kg. f 9,20.
Eendeieren 66 Kg. f 7,25.
Roode kool f 5,70 tot f 9,60.
Savoye kool f 4,70.
Witte kool f 9.
Tulpenbollen f 0,30 tot f 0,50.
Alles per 100 stuks.
Spruiten f 9 tot f 10,10.
.Kleiperen f 3,80 tot f 8,40.
Lauwtjes f 12,10 tot f 12,40.
Armgaard f 8,60 tot f 13,40.
Grauzoete Reinetten f 8,70 tot f 10.
Campagners f 10,20 tot f 10,60.
Bellefleurs f 10 tot f 10,80.
Alles per 100 K.G.
Kaas f 0,35 tot f 0,37 per pond.
Boter f 1,56 tot f 1,15 per pond.
Ingezonden door JAC. KNOOP, beSedigd
Makelaar In aardappelen, groenten en
fruit. Nassaukade 158, Amsterdam.
Heden 12 Dec. 1927 werden de volgende
pryzen aan de aardappelenmarkt gemaakt
Marktoverzlcht der vorige week.
Prijzen waren heden
Zeeuwsche Eigenh. f 4,75-f 5,25 idem Bon»
ten f 5,70—f 4,15. Iden blauwen f5,40—f5,60
idem blauwe en bonten poter f 3,25—f 3,50
tdem uien f 4,50-f 4,75 per 60 K.G. idem
Industrie f 4'00—f 4,20.
Vlaamsche industrie f 4.00—f 4,20. Idem
Eigenheimers f 4,00-f 4,20.
Flakkeesche Eigenheimers f 5,20-5 5,30 id.
Drielingen f 5,25—f 4,30.
Spuische Eigenheimers f 5,25—f 5,40 idem
Drielingen f 4,40—f 4,50.
Bravo's f 5,— 4 6,— naar kwaliteit idem po»
ters f 3,50—f 4,—.
Peen f 4,- per 100 K.G.
Bevelanders geen aanvoer.
Zandaardappelen slechts aanvoer van kleine
partijen.
Een ieder die iets op. Amsterdam wil onder
nemen kan alle gewenschte inlichtingen krijgen
bij Makelaar Jac. Knoop, telefoon 28622.
Het zachte weder van de vorige week maakte
ook flauwe handel met langzaam terug gaande
prijzen en wanneer de verkooper geforceerd
wil verkoopen, moet hij een groote veer laten.
De handel gaat hoofdzakelijk in eigenheimers,
Borgers Drent zand en poters, er komt meer
voor puike blauwen dit door dat ze grover
zijn dan bonten en verschil in prijs maken
Zeeuwsche bonten vallen over 't algemeen te
klein en ook de kwaliteit valt tegen, hoogste
prijs f 6,15. zelf gaat de prijs tot f 5,70. Bra»
vo's weinig gevraagd. Eigenheimer, Bonten en
Blauwe poters blijven gevraagd. Flakkeesche
en Spuische Eigenheimers teruggaande prijzen.
Zeeuwsch Vlaandersche Industrie vooral van
de klei gevraagd, geen hoogere prijzen te ma»
ken. \laamsche Eigenheimers worden gelijk
gesteld in prijs met Industrie. Friesche borgers
kleiner vraag met teruggaande prijzen ljpolder
en Haarlemmermeer geen aanvoer. Drentsche
Eigenheimers extra kwaliteit, blank gaan tot
f 5,— donkerder soorten naar kleur veel lager
in prijs. Blijft in de maand December het weder
zooals thans, dan is er minstens voor 1 maand
en langer voorraad.
VEE EN PAARDEN.
ROTTERDAM, 12 December. Ter Veemarkt
waren heden aangevoerd648 vette runderen,
206 vette kalveren, 1620 schapen of lammeren
en 1195 varkens.
Prijzen per '/a kilo; Koeien 30 4 33 c„ 42
4 45 c., 47V2 k 50 c. Ossen 37'/a c„ 41 k 44
c„ 46 k 49 c. Kalveren 55 4 60 e., 70 k 75 c.,
82'/2 k 87'/j c. Schapen 29 31 c. Varkens
31 c., 32 c„ 33 c. Lammeren f 18 A f 27 per
stuk.
De aanvoer van koeien en ossen was groot
met langzamen handel en eenigszins gedrukte
prijzen.
Een enkele puik beste koe werd nog tot
2V2 cent boven noteering verhandeld.
Stieren niet noemenswaardig ter markt, van»
daar geen noteering.
Vette kalveren waren tamelijk aangevoerd.
De handel was redelijk en prijshoudend. Een
prima best kalf werd nog van 5 tot 7'/a cent
boven noteering verhandeld.
Schapen en lammeren waren ruimer aan»
gevoerd. Wegens de slechte berichten uit Frank»
rijk was de handel zeer traag en dit was ook
van invloed op de prijzen. Enkele prima zware
lammeren werden nog iets boven noteering
verkocht.
De aanvoer van varkens was nog goed met
tamelijk vluggen handel en er werden hoogere
prijzen bedongen.
Voor zouters werd van 28 tot 30 cent per
K.G. besteed.
AMSTERDAM, 12 December. Ter veemarkt
waren heden aangevoerd: 626 vette koeien,
waarvan de prijzen waren: 1ste kwaliteit98—
108 c., 2de kwal. 80-96 c„ 3de kwal. 68-78
c. per K.G. slachtgewicht140 melk» en kalf»
koeien f 300-f 400 per stuk96 vette kalveren
2de kwaliteit 90-104 c., 3de kwal. 80-90 c.
per K.G. levend gewicht56 nuchtere kalveren
f 12—f 20, 90 schapen f 32—f 42 per stuk
763 overz. en Geldersche varkens: 1ste kwa»
liteit 73-75 c., 2de kwal. 72-73 c. per K.G.
slachtgewichtvette varkens 71-72 c. per K.G.
slachtgewicht62 paarden f 100-f 225 per stuk.
GRANEN ENZ., MEEL EN OLIËN.
ROTTERDAM, 12 December. Fijne zaden
(Boerennoteering)blauw maanzaad f 38 k
f 39, karwijzaad f 37 it f 38, koolzaad f 20 4
f 22, kanariezaad f 11 4 f 12, zaailijnzaad
f 23 4 f 25, voerlijnzaad f 18 4 f 20, alles
per 100 K.G,
GROENTEN, FRUIT EN AARDAPPELEN.
ROTTERDAM, 15 Dec. Heden waren de
prijzen der aardappelen als volgt: Brielsche
eigenheimers f 5,20-5,70, Zeeuwsche blauwe
f 5,60-6, Zeeuwsche eigenheimers f 5-5,30,
Zeeuwsche bonte f 5,75-6,25, blauwe eigen»
heimers f 4,80-5,20, bravo's f 5,75-6,25, Red
Star f 4,50-4,75, industrie klei f 4-4,40,
drielingen, bonte, blauwe f 3-3,60, drielingen
eigenheimers f 4,50-4,70. Met matigen aanvoer
kalme vraag.
