Antire voluiionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
WITTE EK GEILEUHDE
ZAKDQEKEH
COHEN
IN HOG SIGNO VINCES
Heviger dan in 1925
«pingen.
No. 3334
ZATERDAG 4 JUNI 1927
42STE JAARGANG
Ontzettende verwoestingen in Lich
tenvoorde, Lievelde, Beltrum,
Eibergen, Neede en Avereest.
W. BOEKHOVEN A ZONEN
TWEEDE BLAD.
MET ZIJDEN RUITJES
MET BORDUURSEL
MET AJ0UR RANDEN
MET GEKLEURDE
RANDEN
GROOTE COLLECTIE
DIRKSLAND
I vaak op eenzame posten
elfverloochening gediend,
ichatten van de toewijding
j den man kracht gaf om
loeilijke taak. Naast dien
en is er die andere, de
lenlijke verantwoordelijk-
;t.
bijzonder tot u, mijnheer
lal, drager in mijn naam
ikheid voor Nederlandsch-
an ganscher harte kracht
t-'ijden aan de taak, die u
ond hebt als een levens-
vullen.
u allen, kinderen van het
■n tweede vaderland heb-
et bijzonder tot hen, die
van een post van ver-
>raad of in de raden der
ideelen getoond hebt de
voor den bloei van land
of door him ambt ge-
elangen te dienen. Moge
ndië u de voldoening ge-
door inspanning van uw
verkregen.
wat internationale samen-
van wetenschap en tech-
c tot verbetering van de
Je deelen der wereld, heeft
prgie en Nederlandsch or-
iten te bereiken, dat ik
chtstreeks het woord kan
jlt voor u een teeken zijn
dingen, welke zich vormen
le toekomst ook nieuwe
nen mieten wij met moed
men wij gezamenlijk den
^n om te werken aan het
Nederlandsch-Indlë. Het
mieenschap tusschen deze
■ijk zij de zinrijke belicha-
cen wensch dat Nederland
elkaar steeds beter zullen
:b gezegd.
an Prinses Juliana.
I. door den heer A. F.
s Prinses Juliana ongeveer
ie zij den nacht tevoren
den had.
etuiging van de Koningin.
ana haar toespraak be-
Koningin opnieuw het
den microfoon nog de
Ir de hartelijke en geest-
de vele blijken van be-
Ins mijn bezoek aan de
eel gevallen, zoowel van
soneel der fabrieken als
king van Eindhoven, ge-
alvoreqs naar het Loo
len daarvoor mijn bijzon-
in".
Prinses Juliana. J
Iheer A. F. Philips den*
ook Prinses Juliana nog
n.
toen voor den microfoon
hij aan bij de woorden,
iroken. Ook bij mij zullen
artelijke belangstelling, in
ervonden, dit bezoek in
doen blijven".
ana haar toespraak be
de Philips Harmonie het
aed en eenige andere va-
VAN Z. «HOLLAND.
711de neemt ontalag.
ran Gedeputeerde Staten
bericht ingekomen van
de, dat hij mei het oog op
iftijd en gezondheidstoe»
beschikbaar kan stellen
Jten.
ker of de heer De Wildij
tslag zal nemen,
echter vast, dat het Da-
provincie Zuid-Holland
er beste leden verliezen
et groote kracht en over»
Ihoog hield en het wel»
met onafgebroken energie
lopen we een uitvoeriger
- arbeid en actie te geven.
ij inzet en Zaterdag 4 Juni
s avonds 6 uur (zomertijd)
•ogement Akershoek van
bouwland te Ouddorp,
'land aan den Bontweg,
338, in 3 perceelen en
Ï.A. of 2 G. 112 R.V.M.
orp, in het West Nieuw»
neweg, kadaster sectie A
len en massa, 1,92,90 H.A.
louwland te Ouddorp, in
»Dimmenstee«, aan den
r sectie D nos. 163 en 165,
mbinatiën en 0,99,00 H.A.
weiland te Ouddorp, in
den Lageweg, kadaster
1 perceel. Het bouwland
en het weiland is 1 Nov.
rs in gebruik te aanvaar»
van den heer C. Lodder
is VAN DEN BERG.
en 17 Juni 1927, des v.m.
n het koffiehuis van Joh.
en, openbare verkooping
g van het altoos durend
op 01 are, 60 centiaren
Stompaardsche dijk, onder
et, met den eigendom van
uis en schuurtje, bewoond
de Man. Aanvaarding bij
penningen op 3 Augustus
ondergeteekende te Zuid»
Notaris C. LOEFF.
ni 1927, 's avonds 7 uur
land, in Hotel van den
rceelen Roode en Lucerne
landen onder Dirksland,
lam.
VAN DER SLUYS.
Voonhuis, Pakhuis en Erf
e Stad aan ,t Haringvliet
i 1927 bij inzet, op Woens»
ij afslag, telkens des n.rn-
afé Peekstok, ten verzoeke
Peekstok.
ataris VAN BUUREN.
Qeze Coura it veischijnt eiken WOENSDAG en ATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 1.— b? vooruitbetaling,
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SuMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Qroote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe le asenden aan de Uitgevers
In verband met de eerste berichten, welke
binnen kwamen, en die wij nog in ons eerste
..blad een plaatsje hebben kunnen geven, laten
*W.ij hieronder volgen de bijzonderheden, welke
Tog steeds van het terrein van de ramp gemeld
worden.
Uit het zwaarst getroffen
NEEDE
meldt men
Somber en dreigend zonk de donkere nacht
over de dennenbo^schen, de heuveltjes en de
velden van het Geldersche. Langs heel den
langen weg dwars over de Vel uwe was niets
te bespeuren beweest van den vernielenden
storm, die daar ginds in het Oosten ons land
heeft geteisterd. Slechts hier en daar lag een
enkele tak, welke afgeknapt moest zijn door den
wind, welke tijdens een kort, hevig onweer,
dat in de middag zich boven de Veluwe had
ontlast, vrij plotseling was opgestoken en spoe
dig weer in hevigheid was afgenomen. Ook
dichter bij de getroffen plaatsen, in Zutphen, in
Ruurlo en in het pas weer opgebouwde Borculo,
bleek uit niets, dat wij deze plaats des onheils
al dicht waren genaderd. De jonge boompjes
langs den weg, die .ondanks de duisternis toch
nog te onderscheiden nieuwheid van vele huizen
»n van haast alle daken, duidden op de gelijk-
l^aortige ramp van den lOden Augustus 1925,
welke vooral Borculo hoeft getroffen, waar toen
5 dooden vielen.
Zelfs bij het binnenkomen van Neede was
niets bijzonders te bespeuren. De hoofdstraat
was leeg en verlaten, maar opeens, na een
nauwe kromming in den weg, kwam het gemeen
tehuis in het zicht, en daar en in het dichtbij
gelegen hotel was het al drukte en beweging.
Marechaussees en militairen, leden van het
Roode Kruis en burgers liepen af en aan.
In de burgemeesterskamer van het raadshuis
heeft de burgemeester, de heer S. K. Haitsma
Muiier, de van alle kanten aangekomen verte
genwoordigers van de pers ontvangen en hun
hoewel het middernachtelijk uur reeds lang
voorbij was verteld van de ramp, welke zijn
gemeente heeft getroffem, nu zij zich nauwelijks
van den slag, welke ook haar op dien beruchten
Augustusdag in 1925 getroffen heeft, had her
steld.
Volgens de ingekomen berichten schijnt de
cycloon in de omgeving van Lichtenvoorde te
zijn opgestoken, heeft hij zich vrijwel in Noorde
lijke richting voortgebew cogen, gaande ten Wes
ten van Groenlo, Nooi dwestwaarts over Bel-
krum, daarna meer Noordoostelijk over Oud-
Eibergen naar Neede, welke gemeente hij aan
den Oostkant is voorbijgeraasd, alles op zijn
■weg met meedoogenloos geweld neersmakkend,
omverwerpend en vernielend.
Toen de cycloon in aantocht was, bevond de
heer Haitsma Muiier zich thuis. Huisgenooten
meenden, dat er ergens een zware brand was
uitgebroken. Inderdaad had het er heel veel
van, dat een dichte rookkolom de lucht ver
duisterde. De hemel had hetzelfde onnatuurlijke
uiterlijk, dat hij bij de ramp van Borculo had
een geelachtige tint.
De heer Mulier ging naar buiten en zag in
de verte een vreerad verschijnsel zich tegen
ae lucht afteekenen. Het was een zware, zwarte
it- de*1 grond scheen op te rijzen.
Uit die zuil ontwikkelde zich een golvende
v- olfcenmassa, welke pijlsnel ronddraaide. In
deze werveling zag men allerlei voorwerpen,
a's stukken huisraeid, boomen, brokken van
aken, inrazende vaairt rondslingeren. Tegelijker
)d was er een zacht geruisch hoorbaar, dat
snei sterker werd. De wervelende wolkenkolom
stormde snel naderbij. In slechts luttele seconden
was het dreigende gevaar genaderd, over de
P aats gekomen en voorbijgegaan.
Al dadelijk werd bekend, dat er veel slacht-
otters waren, en de- bewoners uit het gespaarde
deel van Neede gi.ngen hulp verleenen aan de
ongelukkige getroffenen. Het aantal dooden be-
roeg 3, dat van de gewonden ruim 100. Meer
rif t°. woningen zijn ingestort. De groote tex
tiel fabriek van Ter V Teene is voor een groot
gedeelte vernield. Op h.et spoorweg-emplacement
ls groote schade aang ericht.
Inmiddels hadden de bewoners van het ge
spaarde deel van Neede zich liefderijk over de
dakloozen ontfermd en hun voor dien nacht
onderkomen verschaft. De gewonden waren
naar de ziekenhuizen in omliggende plaatsen
vervoerd.
In den nacht heeft de burgemeester zooveel
mogelijk alle gegevens verzameld en geordend,
de ingekomen rapporten nagezien, zoodat des
morgens bij het krieken van den dag al een
globaal deel van de materieele schade kon
worden opgemaakt. Deze wordt op ongeveer
een half millioen gulden geschat. Een ernstige
bijomstandigheid is, dat de geruiïneerde tex
tielfabriek maandenlang buiten bedrijf zal moe
ten worden gesteld, zoodat de ruim 300 ar
beiders al dien tijd werkloos zullen zijn.
Op het stations-emplaceement heeft de cy
cloon duchtig huis gehouden. Een drie-assge
spoorwaggon van bijna 18.000 kilo werd een
voudig opgepakt en meters verder tegen een
laadperron onderstboven stuk gesmeten. Enkele
wagens raakten in beweging, en zij hebben,
gelijk gemeld, een meisje doodgereden. Voorts
hebben zij vele kippen vermorzeld. Andere
wagens zijn met groote kracht tegen het stoot-
blok gereden, dat geheel versplinterd is. Sein
palen zijn omvergeworpen, lichtmasten zijn ver
bogen, en vele wissels en seindraden zijn ge
broken. De locomotievenloods is geheel in puin
gevallen. Op dat oogenblik waren acht personen
in de loods. Een hunner, een stoker, is, toen
hij de cycloon hoorde aankomen, in een werk-
put onder de locomotief gesprongen. De zeven
anderen lachten hem aanvankelijk uit. maar
toch volgden zij zijn voorbeeld. Nauwelijks wa
ren zij allen onder de machine, of met donde
rend geraas stortte de loods in. De machine
is zwaar beschadigd. Doordat de wanden van
het waterreservoir boven in de loods zich be
gaven, overstroomde een groote massa water
de ruïne in de locomotievenloods. De menschen
in den werkput kwamen daardoor tot de borst
in het water te staan. Zij hebben echter nage
noeg geen letsel gekregen.
Hoe vreemd de cycloon heeft huisgehouden,
blijkt ook wel hieruit, dat een ijzeren rooktrech-
ter, welke aan de zoldering van de loods
heeft gehangen, tientallen meters verder op de
spoorbaan terecht is gekomen de zoldering zelf
is recht naar beneden gekomen.
Dichtbij deze locomotievenloods hebben twee
noodwoningen gestaan. Van deze was des
morgens in het geheel niets meer te vinden.
Waar eens de kamers waren, liggen nu wat
hout en wat spaanders, in het midden prijkt nog
een naaimachine. Een eind verder ligt onge
schonden een theekopje van het kinderserviesje
van het verongelukte meisje.
Van het nog resteerende stuk van het dak
van d verwoeste textielfabriek heeft men een
ruim uitzicht over het zwaar bezochte gebied.
Duidelijk is vandaar de breede strook te zien,
waar de wilde woede van den cycloon heeft
geraasd. Binnen deze strook is alles vernield,
vermorseld, verpletterd. Daarbuiten is de storm
schade gering. Binnen deze strook teekenen de
naakte witte pannenlatten, de groote gapingen
in de daken, de wreed afgescheurde boomstron
ken, de afgebrokkelde muren en het neergeslagen
graan zich scherp af tegen de ongerepte lijnen
van het landschap daarbuiten.
Prins Hendrik heeft dadelijk na aankomst naar
deze fabriek gegaan, in gezelschap van den
burgemeester. Langs een stijl losstaand laddertje
is de Prins naar het platte dak geklommen om
zich daar een juisten indruk te kunnen vormen
van de grootte en den ernst van de ramp. Daar
na is hij per auto in de richting van Eibergen
vertrokken.
De verwoesting.
Wij zijn eerst gaan kijken op den Haaksberg-
schen weg, den weg, die zoo ongeveer de Oos
telijke grens van de kom der gemeente vormt.
Het is een niet dicht bebouwde puurt met ter
weerszijde veel weiland.
Er valt niet over te denken de verwoesting,
die de storm langs dezen weg heeft aangericht,
met eenige nauwkeurigheid te beschrijven. Alle
huisjes daar, zonder uitzondering, zijn zoo ver
schrikkelijk gehavend, dat men van de eene
ruïne naar de andere gaat. Sommige woningen
liggen absoluut in puin tegen den grond, alsof
zij door eenige kanonnen, van alle kanten nauw
keurig zijn beschoten. Huisraad, stukken hout en
steen zijn over de weilanden geslingerd, waar
tal van kippen zijn gedood. Bij een der totaal
in elkaar gestorte huisjes was op het oogenblik
van de ramp alleen een geit binnen. Even later
zag men, o wonder, het dier ongedeerd op de
puinhoopen staan. Bij de bezichtiging van de
gevolgen van deze cycloon vraagt men zich
trouwens voortdurend af, hoe ter wereld is
het mogelijk, dat er niet meer slachtoffers te
betreuren zijn, hoe is het mogelijk, dat de meeste
menschen uit die zoo grondig verwoeste huisjes
aan den Haaksbergschen weg er zonder kleer
scheuren afgekomen zijn, dat men slechts hier
en daar iemand ziet loopen met een onbetee-
kenende verwonding aan het hoofd of een wat
pijnlijk been.
Wij gaan nog wat verder den weg af langs
afgeknakte en ontwortelde boomen en langs
merkwaardige constellaties van vernielde meu
belen en brokstukken, die deel hebben uitge
maakt van de woningen. Men is overal druk
bezig met het opruimingswerk, waarbij de
soldaten van de genie goede hulp verleenen.
Tal van menschen trachten den chaos te over
zien en te redden wat er nog te redden valt.
Het is een zielig tafereel, verschrikkelijk zielig.
Daar staat een huisje, dat er in vergelijking met
de meeste andere nog al goed afgekomen schijnt
te zijn. Er zit weliswaar geen pan meer op het
dak en een van de zijkanten ziet er ontzettend
uit, doch als men naar de andere woningen
kijkt, is men geneigd den heer des huizes die aan
de deurpost staat geluk te wenschen met den
goeden afloop. „U moet eens binnen komen
kijken", zegt de man en dan worden we spoedig
gewaar, dat er van dit huis toch ook niet veel
meer over is en het met de andere vermoedelijk
voor afbraak zal worden bestemd. Alles is er
kapot. De muren zijn gescheurd en van elkaar
gespleten, de zoldering vertoont een groot gat,
teweeggebracht door den schoorsteen. Een
deur verder is het geheele driehoekige dak weg
gemaaid, het vierkant er onder is zoo op het
oog weinig beschadigd. Wij zeiden het reeds:
een poging om de verwoesting behoorlijk te be
schrijven zou vruchteloos zijn. Men kan vast
stellen, dat er van hetgeen er aan den Haaks
bergschen weg was, weinig, heel weinig meer
over is. Indien honderd menschen tien dagen
lang bezig waren geweest er de zaak te vernielen
zou het resultaat niet erger hebben kunnen zijn.
In GROENLO
zelf was bijna de geheele bevoling op straat.
De wildste geruchten deden de ronde, op het
oogenblik natuurlijk niet te controleeren, maar
waaruit wel bleek, dat althans wat de slacht
offers betrof, deze ramp veel ernstiiger is dan
die te Borculo. Groenlo heeft niet geleden de
cycloon zocht zijn weg juist oostelijk van de
kom der gemeente, waardoor uitsluitend boerde
rijen getroffen werden. In de omgeving waren
drie dooden
en wel Papen, een timmerman, die op een boer
derij aan het werk was geweest en door den
cycloon bijna 200 M. was weggeslingerd. Toen
men hem te hip snelde, leefde hij nog. P. is
gehuwd en vader van vier kinderen. Het tweede
slachtoffer is een boerenzoon, de 20-jarige Spie
ker, en de derde een zekere Peppelenbosch,
eveneens gehuwd en vader van 5 kinderen. Ver
der zijn er 12 min of meer ernstig gewonden,
welke, toen wij in Groenlo kwamen, reeds allen
in het ziekenhuis waren opgenomen.
Hier in de omgeving is veel verloren gegaan.
Op sommige plaatsen heeft men het vee uit
de ineengevallen schuren nog kunnen redden,
doch de meeste beesten zijn door het instortende
puin gedood, terwijl ook het grootere vee in de
weide ernstig is geteisterd.
Hoe hevig de kracht van den storm was,
bleek wel daaruit, dat een dorschmachine, die
bij een boerderij stond, ruim 100 meter was
weggeslingerd. Overal op den weg vonden wij
doode kippen en ander klein vee, dikwijls
honderden meters van de in de nabijheid ge
legen boerderijen.
Zoo hevig was de kracht van den cycloon, dat
zelfs het water uit de Berkel een 10-tal meters
werd opgezogen. Twee brigadiers van de mare
chaussee, die op het oogenblik dat de cycloon,
losbarstte, van Haaksbergen kwamen, hadden
als het ware de bui voor zich uit zien gaan. Ze
hadden den indruk gekregen, dat de cycloon
kwam van de Duitsche grens, zich verder slin
gerde langs Neede, met een bocht in de richting
Eibergen en verder naar het Zuiden. Ook deze
vertelden, dat bet verschijnsel zich voordeed
als een groote trechter, waaruit een warrewinkel
van takken, stof en steenen werd rondgeslingerd.
Het gebied van den cycloon teekent zich,
voor zoover wij dit hebben kunnen bereiken,
af van Westelijk Lichtenvoorde, Lievelde, Wes
telijk Groenlo langs Beltrum, Oldeneibergen,
Haarlo, Neede, Boekelo.
OOK BIJ LOBITH EN M1LLINGEN
WOEDDE DE STORM.
Kapitein Mustert, commandant van de com
pagnie Torpedisten, die bezig is een wrak op
te ruimen in den Rijn tusschen Lobith en Mil-
lingen, meldt het volgende
Woensdagmiddag om drie uur moesten wij
plotseling onze werkzaamheden staken. Fel
flitsten de bliksemstralen door de lucht en ha-
gelsteenen zoo groot als knikkers vielen neer.
De wind stak hevig op en de lucht verduisterde.
Onze duiker is gelukkig juist uit den zwaren
stroom opgehaald. De lading is geplaatst, doch
wij kunnen niet verderhet wordt te gevaarlijk.
De kracht van den wind neemt toe. De man
schappen krijgen order lager in de vaartuigen
te gaan zitten. Daar zien wij plotseling enkele
honderden meters beneden strooms van ons een
zwerm zwarte voorwerpen door de lucht vliegen
Het zijn de luiken van een afvarende Rijnaak.
Nabij den steiger van Millingen kan een lange
opvarende sleep van negen schepen zich niet
meer klaar houden en waait dwars door de
rivier. Een der schippers wijst naar boven en
zegt „Een windhoos kapitein". „Kijk die wolken
dwarrelen en kringelen". Wij kijken angstig toe
en beseffen het gevaar.
De steenfabriek nabij Milligen verdwijnt dan
in een rose stofwolk. Wij denken aan brand,
want de bliksemstralen schieten loodrecht naar
beneden.
Van een opvarend zeilschip, dat zijn tuigage
niet snel genoeg kan bergen, slaan de zeilen
uit de lijken.
In Milligen blijken later van een aantal huizen
de daken te zijn afgeslagen. In het bijzonder
heeft de openbare school geleden. Dank zij het
kranig optreden van het hoofd der school,
den heer Boog, kwamen geen persoonlijke on
gelukken voor. Op het moment van den storm
bevonden zich alle kinderen in de school en
wilden er uit. De zware boomen op de binnen
plaats van de school werden ontworteld en
vernield. De stukken vlogen naar alle kanten.
De hoofdonderwijzer, die het gevaar zag, hield
de kinderen met kracht binnen. Toen het dak
van zijn pannen was ontdaan en het plafond
begon te kraken, wilde hij de kinderen onder
de banken bergen. Toen ging de storm liggen en
hadden geen verdere ongevallen plaats.
Op den loswal te Millingen werd een houten
opslagplaats van den heer Gasthuizen, waarin
een drietal jongens schuilplaats hadden gezocht
tegen het noodweer, in de rivier geworpen. Een
der jongens kon zich bijtijds uit de loods ver
wijderen. De beide anderen vielen te water.
Zij konden zich echter op de brokstukken van
de loods redden.
De windhoos verplaatste zich in Noord-Ooste
lijke richting en passeerde de rivier loodrecht.
Een wonderlijk avontuur.
Op een der landwegen te Lievolde fietste een
jongen. Toen hij in de verte den wervelstorm
zag naderen, stapte hij van de fiets en hield
zich vast aan een boom. De boom knapte, toen
de jongen midden in de werveling zat, ter hal
verhoogte van den knaap af. Hij werd zelf
opgenomen en een eind verder neergesmeten.
Zijn jas en vest waren hem afgerukt en waren
nergens meer te vinden. De fiets kwam nog
eenige honderden meters verder terecht, dan
hij zelf
De jongen is er overigens vrij goed afgeko
men en is niet ernstig gewond
KONINGIN EN PRINSES OVER DE RAMP
INGELICHT.
Een onderhoud met den Commissaris der
Koningin in Gelderland in den
Koninlijken trein.
Op de terugreis van de Koningin van Eindho
ven naar het Loo, kwam hedenochtend te half
negen aan het station te Arnhem de Commissaris
der Koningin in Gelderland in den Koninlijken
trein en maakte de reis naar het Loo mede, ten
einde H. M. en H. K. H. de Prinses inlichtingen
te verstrekken betreffende de ramp die een
gedeelte van de provincie Gelderland heeft
getroffen.
Auto in een sloot geworpen. Een dokter in een
instortend buis.
De dokter te Beltrum was op ziekenbezoek
en liet zijn auto aan den weg staan. Zijn vrouw
die hem vergezelde, bleef zoolang in den wa
gen zitten. Zij zag den cycloon aankomen en
moest toezien hoe het huis, waarin haar echt
genoot zich bevond, plotseling instorte.
De auto zelf werd enkele meters verder in de
sloot geworpen. De arts werd niet ernstig ge
wond en kon spoedig uit het ingestorte huis
worden bevrijd. De zich daarin bevindende
zieke kreeg echter ernstige verwondingen.
HET WEER VAN WOENSDAG.
Een mededeeling van het Kon, Ned. Meteor.
Instituut.
Van het Kon. Ned. Meteor. Instituut te de Bilt
ontvingen wij de volgende mededeeling
Om althans.een voorloopig antwoord te ge
ven op de vele vragen om inlichtingen, betref
fende de stormramp in den Gelderschen Ach
terhoek en Twente, kan worden medegedeeld,
dat zich den eersten Juni een gebied van be
trekkelijk lagen luchtdruk boven ons land be
vond. De wind was zwak en plaatselijk sterk
verschillend. Hier en daar kwam het reeds in
den voormiddag tot plaatselijke onweersbuitjes.
De regenbui, die. te de Bik om 3.30 uur nm.
losbrak onder onweerverschijnselen, had het
karakter van een zwaar tropisch onweer. In
een kwartier tijds viel 16 m.M. regen, waarvan
10 m.M. in 6 minuten.
Het temperatuursverschil van Zuid-Oost naar
Noord-West was groot. Terwijl de ochtend-tem
peratuur over het grootste deel van Denemar
ken beneden 10 gr. C. was, was zij in midden-
Duischland boven 20 gr. C.
Kort voor het overtrekken van de bui werd
te Soesterberg een vliegtuig-waarneming ver
richt. De atmosfeer was zeer warm en vochtig
met een gemiddelde temperatuur-afname van
6.3 gr. per 1000 meter.
Te Helder was de atmosfeer tot 1000 meter
hoogte 5 gr. kouder, op 3000 meter bedroeg
het verschil niet meer dan 1 gr.
Te Soesterberg was de bewolking van 600
tot 1000 meter en van 2000 tot 3000 meter,
waarbij de vlieger opgaf nog hoogere wolken
te hebben gezien.
Te Helder raakte de vliegtuigbestuurder
eerst op 3200 meter in dichte wolken, die hem
een hooger stijgen beletten. Weliswaar was
daar de temperatuur-afname een weinig boven
de gemiddelde, doch zij was zoo regelmatig,
dat opstijgende bewegingen, eenmaal ingeleid,
nog op groote hoogte konden worden voort
gezet, zonder belemmering te ontmoeten.
Ieder, die omtrent het verschijnsel gegevens
kan verstrekken zoo mogelijk met overlegging
van registreeringen, worden dringend verzocht
deze met nauwkeurige tijdsopgave, aan den
hoofddirecteur van het Instituut te doen toe
komen.
DE CYCLOON IN DUITSCHLAND.
Naar Wolff meldt, heeft een cycloon Lingen
aan de Eems geteisterd, waar van 250 huizen
de daken werden afgerukt en 2 menschen ge
dood en 17 zwaar gewond werden. De buurt
schap Eche is totaal vernield.
Lingen ligt ten N. W. van Twentsch-Duit-
sche grens juist in den baan van den wervelstorm
die Oost-Gelderland en Twente beeft getroffen.
Brief van een ooggetuige.
Uit een particulieren, die ons ter inzage werd
gegeven, van iemand uit Groenlo, ontleenen
we het volgende
Ik (de schrijver van den brief) ben van heel
dichtbij ooggetuige geweest van de ontzettende
kracht van zoon windhoos.
's Middags om 4 uur was ik bij een boer in
huis, toen het eenigszins begon te onweeren en
te regenen.
Eensklaps zei een der huisgenooten„Kijk
eens, wat een eigenaardige werking is er in
de lucht". Toen ik naar buiten keek, had ik
het wel in de gaten. Menschen, zei ik, ga maar
gauw naar buiten, want dat wordt de ramp van
Borculo weer, maar ze lachten er om, totdat
die zuil wat dichterbij kwam.
Maar ik begon hem een beetje te knijpen en
pakte m'n boeltje gauw bij mekaar, en ging eens
buiten kijken. Onderwijl begon het steeds don
kerder te worden, alhoewel nog niet zoo erg
als voor twee jaar terug.
Ik stond nog een poosje naar die draaiende
zuil, die naar schatting nog 5 a 600 M. in
diameter groot was, te kijken.
Het was een mooi, maar vreeseïijk gezicht.
Alles draaide mee in het rond, dakpannen,
bosscben stroo, boomtakken, enz.
De zuil was toen naar schatting nog 700
meter van ons vandaan, en hij kwam maar
steedp recht op ons af.
De boer met zijn gezin vluchtten toen het
huis in, maar ik ging haas je rep je het wei
land in.
Toen ik naar mijn berekening buiten de baan
van die zuil was, ben ik plat op den grond
gaan liggen, mij zelf vast houdend aan een
berkenstomp.
Twintig meter van mij af stond een hooge
peppel, plm. Yï meter dik, en daar had ik nog
angst genoeg voor, want het lag er maar op aan,
welke kant dit zou opvallen, maar ik kon niet
meer weg komen.
Zoo ik heb ik misschien een paar minuten ge-