Knagende pijnen
Sanapirin-tabletten
Kerk en School.
Visscherij.
Burgerlijke Stand'
Plaatselijk Nieuws.
in gewrichten en ledematen, alsmede
hoofd» en kiespijn, verdrijft men met
Proef buisje 25 ct. Bij Apoth. en Drog.
SOMMELSDJK. Vorige maand werden in de
ze gemeente 4 kinderen geboren 26 personen
vestigden zich alhier 15 personen verlieten de
gemeente 3 ingezetenen overleden en 3 huwe-
ijken werden voltrokken.
Vorige week werden uit deze gemeente
verscheept 197186 K.G. aardappelen en paar-
depeen.
MIDDELHARNIS. De veedrijver G. L. Bom
kreeg een zoodanige klap van een koe, dat hij
per auto vervoerd moest worden naar zijn wo
ning. Na geneeskundig onderzoek bleek dat hem
eenige ribben waren gekneusd.
Als werkeloos hebben zich bij den corres
pondent der arbeidsbemiddeling doen inschrijven
10 zeevisschers, 5 arbeiders en 1 boekdrukker.
Totaal 16 personen.
Den heer Joh. Struijk heeft bedankt voor
zijn benoeming als lid van de schattingscom
missie.
Tot de le klasse der U.L.O. school, alhier,
zijn 31 nieuwe leerlingen toegelaten.
DEN BOMMEL. Aan de haven werden vori
ge week vervoerd 704 H.L. aardappelen en 1160
H.L. peen.
-- Tegen een tweetal jeugdige personen is
proces-verbaal opgemaakt wegens diefstal.
Loop der bevolking in April 1927. Ingeko
men van Stad aan 't Haringvliet, H, A. Korte-
weg, van Ooltgensplaat J. Koene. Vertrokken
N. Koppenaal en gezin naar Oude Tonge, B. B.
R. Pietersma naar Amsterdam, A. C. van de
Swaluw naar Weverfshoof, H. van den Doel en
gezin naar Middelharnis.
OOLTGENSPLAAT. Zaterdag hield de
postduivenvereniging „De reisduif" alhier een
wedvlucht van uit Lier (Belgie) le prijs A.
Breeman, 2e prijs L. van Nimwegen, 3e pr. H.
Noordijk, 4e pr. L. van Nimwegen 5e pr. Jac.
Dorsman, le en 2e overduif L. van Nimwegen,
3e overduif H. Noordijk. Aankomst le. duif
2 uur 12 min. 19 sec. laatste duif 2 uur 34 min.
6 seconden. Gelost 1 uur, afstand 63.72 K.M.
De volksbibliotheek verstrekte in het af-
geloopen seizoen 724 boeken ter lezing aan het
publiek.
OUDE TONGE. Alhier wordt een groot
motorschip met aardappelen geladen met be
stemming naar Duisburg. (Duitschland.)
C. H. geraakte met zijn auto in een groote
winkelruit zoodat hij de gemaakte schade moest
vergoeden.
NIEUWE TONGE. J.l. week werden van
hier vervoerd 900 balen peen.
Het hufs bewoond door mej. H. M. is
voorzien van het kenmerk dat de besmettelijke
ziekte roodvonk er in voorkomt.
DIRKSLAND. Zaterdag werden de leerlingen
der scholen door het raadslid den heer Zoeteman
in verband met diens 25-jarige echtvereeniging
getracteerd.
De heer D. Mooijaart heeft zijn woonhuis
staande aan de Stationsweg onderhands ver
kocht aan den heer H. Bechtum.
De harmonica-vereeniging „Viola" maakte
Zaterdagavond, in verband met de verjaardag
van H. K. H. Prinses Juliana een rondgang door
de gemeente.
MELISSANT. Bij de gehouden aanbesteding
van een loods voor rekening der landbouwver-
eeniging „Ons belang" alhier was voor metsel
werk de laagste inschrijver A. Mans voor 1010
voor timmerwerk A. van den Doel te Sommels-
dijk voor 1565, eternietbedekking C. Esselink
te Middelharnis voor 685, Smidswerk Gebr.
van Immerzeel 241,35 en glas en schilderswerk
1455 Van Beek, Sommelsdijk.
HERRINGEN. Het bestuur van den polder
Klinkerland zal op 11 Mei a.s. een schouw hou
den over het plaatsen van hekken, veuken enz.
De verkiezing van leden van den raad der
gemeente is bepaald op 17 Mei a.s.
Bij de arbeidsbemiddeling staan op heden
15 werklooze landarbeiders ingeschreven.
De intree onzer gemeente biedt thans een
keurigen aanblik door de in beide plantages
in vollen bloei staande vruchtboomen. Voor
liefhebber^ van natuurschoon wel de moeite
waard hier eens een kijkje te komen nemen.
STELLENDAM. De vorige week werden van
hier verzonden 250 H.L. aardappelen en 150
H.L. paardepeen.
De muziekvereeniging „De Hoop" maakte
Zaterdagavond 1.1. ter gelegenheid van de ver
jaardag van H. K. Hoogheid Prinses Juliana
een muzikale wandeling door de gemeente.
GOEDEREEDE.* De Emmabloem-collecte
gehouden 30 April met welwillende medewer
king van eenige jonge dames, heeft 37.30 op
gebracht.
OUDDORP. Loop der bevolking over April
6 geboorten, 2 paren getrouwd, 1 overleden.
Ingekomen Jannetje Hubertha van Kooij van
Oorschot, vertrokken naar MiddelharnisJan
Mastenbroek en gezin en Johannes de Gans
met vrouw, naar Melissant Sietje Mastenbroek
en naar Maassluis Neeltje Westhoeve.
Zaterdag voormiddag, om half twaalf, zijn
de candidatenlijsten voor den Gemeenteraad als
volgt genummerd1P. Sperling, Gemeente
en Havenbelang 2. J. Westhoeve, Anti-Rev.
3. C. K. Lodder 4. P. Bakelaar 5. M. Bos-
land, Vrijheidsbond en 6 K. Westhoeve, Staatk.
Geref.
Op den verjaardag van Prinses Juliana
werd namens de afdeeling van den Bijz. Vrijw.
Landstorm en mede namens de plaatselijke com
missie, aan H. K. H. een telegram van hulde
met heilwensch gezonden. Enkele vlaggen wap
perden en de muziekvereeniging gaf des avonds
een uitvoering.
Onze dorpsgenoot E. Tanis deed dezer
dagen met gunstig gevolg examen voor stuurman
bij de sleepvaart.
Schipper Th. Grinwis beliep door ruw
weder schade aan zeilen en netten op.
SOMMELSDIJK. Tot de Bijzondere Lagere
School alhier werden 1 Mei 1.1. 31 nieuwe leer
lingen toegelaten.
NIEUWE TONGE. J.l. Zondag is in de
Ned. Herv. Kerk alhier een extra-gift gecollec
teerd van 10.Gever (geefster) hartelijk
dank.
Tot tijd. onderwijzeres aan de O. L. School
alhier is benoemd Mej. M. Carrière-Rietmulder
te Middelharnis.
DIRKSLAND. Voor den nieuwen cursus op
de Bijz. School zijn 26 en op de O. L. School
27 leerlingen toegelaten.
Ds. A. de Blois alhier is beroepen bij de
Geref. Gem. te Meliskerke.
MELISSANT. Maandag j.l. zijn op de O. L.
School 31 en op de Bijzondere School 12 leer
lingen toegelaten.
HERRINGEN, Met 1 Mei zijn tot de Bijz.
Lagere School toegelaten 21 leerlingen, terwijl
9 leerlingen werden afgevoerd.
STELLENDAM. Voor den nieuwen cursus
aan de O. L. School alhier werden Maandag 1.1.
31 nieuwe leerlingen toegelaten.
OUDDORP. De voormalige predikant der
Herv. Kerk, Ds. J. Bus, thans te Aalst en Hees
been, is naar hier beroepen.
A.s. Zondag namiddag moet in de Herv.
Kerk de bevestiging van vijf nieuwe leden
plaats hebben.
Onder groote belangstelling van ouders,
oud-leerlingen enz. nam de heer Hekman, die
vanaf 1883 alhier aan de Openbare School als
onderwijzer is verbonden geweest, 1.1. Zaterdag
afscheid van zijn werkkring. De tegenwoordige
leerlingen zongen hun ouden meester een voor
deze gelegenheid gemaakt lied toe, terwijl een
der leerlingen den heer Hekman toesprak en
hem een boekenkastje ten geschenke aanbood.
Woorden van dank en erkentelijkheid werden
gesproken door het hoofd der school, door den
Burgemeester en door den heer Joh. Hameeteman
Cz„ welke laatste, uit naam der oud-leerlingen,
den scheidenden meester een tweetal fraaie leun
stoelen en een speelklok ten geschenke gaf.
De heer Hekman, wiens familie aanwezig was,
dankte op roerende wijze. Ten slotte vermelden
wij nog, dat de beide wethouders en het raadslid
de heer M. Bosland, tegenwoordig waren en
dat de heer H. juist 50 dienstjaren heeft. De
kinderen werden onthaald en het schoollokaal
was met groen, bloemen en vlaggen vroolijk ver
sierd.
LIJST «VROEGINDEWEIJ*
of
Hervormd» Anti .Revolutionair
De heer v. Eek, secretaris der pas opge»
richte Kiesvereeniging te Middelharnis, ver»
zoekt ons namens zijn Kiesvereeniging, welke
men den eervollen naam Groen van Prinsterer
geschonken heeft, deze vereeniging niet meer
met den naam van haar stichter aan te duiden.
Volgens den secretaris is de richting: Her-
vormd'Anti-Revolutionair en de grondslag
■fhet program van beginselen der A.-R. partij
Wij zouden het op hoogen prijs stellen
indien we omtrent de richting hervormd»
Anti-Revolutionair eens een nadere explicatie
kregen.
Wij begrijpen niet wat hiermede bedoeld
wordt.
Wij zien in de combinatie van de begrippen
hervormd en Antirevolutionair een saamvoeging
van ongelijksoortigheden. Wij zien het ver»
band niet. Is een hervormd»anti»rev. een ander
dan een gereformeerde anti>rev. of een doo»
persche anti=rev. of een mannelijke anti.rev.
of een vrouwelijke, of een Flakkeesche, of
een Friesche A.»R, of een anti-rev. schilder,
of een anthrev. schoolmeester of welke anti»
rev. men ook maar noemen wil
Met den besten wil kunnen wij er niet
achter komen wat de he»r Van Eek en zijn
aanhang met dat hervoimd-anti-rev bedoelen
of willen.
Hoogstens zien wij in de combinatie van
deze begrippen wat men taalkundig noemt:
een tautologie, een woordherhaling. Wij hebben
een hervormden broeder, een vooraanstaand
man, wel eens hooren zeggen hervormd en
daarom antirevolutionairVoor hem sprak het
vanzelf dat ieder goede hervormde ook anti»
revolutionair is.
De combinatie is dus volgens hem mon»
nikenwerk.
Maar wat moet dan beteekenende stichting
van een hervormd.antirev. kiesvereeniging
Indien die broeders zich met een bepaald
punt van het program van beginselen der
A »R. partij niet konden vereenigingen, b v.
de oplossing van het kerkelijk vraagstuk, er
zou nog iets voor te zeggen zijn, maar de
secretaris verklaart' ramens zijD vereei iging
nadrukkelijk: wij staan op den grondslag van
het program van beginselen der A. R. partij.
Dit kan het dus niet zijn.
Wij hebben getracht de oplossing te vinden
in den naam Groen van Prinsterer welke deze
vereeniging zich toeëig nt. Doch dit bracht
ons geheet in de war.
Groen van Prinsterer heeft ons immer ge»
leerd, dat onze partij maar twee namen heeft
n.l. Anti-Revolutionair zeggend, wat we niet
zijn en Christel.-Historisch, zeggend wat we
wel zijD.
Een derde naam, een kerkelijke naam, heeft
hij steeds teruggewezen. Groen kende in de
politiek geen kerk.
Ruim van hart als Groen was, reikte hij
ieder den hand, die zich maar op zijn politiek
standpunt stelde, of dat een Jood, of een
Roomsche, of een Hervormde was deed niet
ter zake.
Wat de broeders in Middelharnis dus met
den naam Groen van Prinsterer willen is ons
een raadsel.
Zij gaan rechtdraads tegen het levenswerk
van Groen in. Zoekt Groen vereeniging van
allen die bij elkander hooren, zij separeeren.
Maar Groen's naam gaan zij nu gedachtenis
stichten. Lijkt dat niet wonder veel op het
bouwen der profetengraven, nadat de profeten
gesteenigd zijn?
Maar in dat bericht van den secretaris dier
politieke vereeniging zit nog een onbegrijpe»
lijk beid.
Men noemt" de richtingHervormd Anti
revolutionair en den grondslag: het program
van beginselen der A-R. partij.
Wie geeft ons hier de oplossing?
De grondslag der Anti'Rev. partij vindt
m»n in artikel 1 van het program, het is het
Calvinisme, den grondtoon van ons volkska»
rakter zooals die in 1572 zijn stempel ontving.
Wat de nadere aanduiding: hervormde rich
ting hiermede te maken heeft, kunnen wij
niet vatten.
In ons nationale levea worstelt drieërlei
strooming om den voorrang, de Roomsche,
de Revolutionaire en de Chnstelijk-puriteinsche
of Calvinistische.
Tusschen deze drie gaat de keuze.
Welnu, de A »R partij dankt haar ontstaan
en voortbestaan aan de laatste strooming.
Is de grondslag dus Anti-Rev. dan is van»
zelf de richting ook Anti.Rev. Zoo de grond»
slag is, is de richting. En waar er nu bij den
grondslag geen sprake is van Hervormd-Anti»
Rev. boe zou dat ook kunnen daar is
het vanzelfsprekend dat een zoodanige rich»
ting ook een .onmogelijkheid is.
Trouwens men behoeft toch niet over zoo'n
groote dosis «intellect* te beschikken om ook
hier dezelfde tautologie te eptdekken.
Kan de richting van een vereeniging een
andere zijn dan de grondslag?
Het is een zuiver pleonasme om nadat de
grondslag is aangeduid ook nog eens de rich
ting te gaan omschrijven. In een eenvoudig
menscb moge deze fout vergeeflijk zijn, van
een onderwijzer moest toch iets anders ver»
wacht kunnen worden.
Wat zoudt gij denken van den man die
U eerst naar den grondslag van een bepaalde
vereeniging vroeg en daarop nog eens de vraag
stelde en wat is nu wel de richting
Zoudt ge er niet aan gaan twijfelen of zulk
een man wel serieux te nemen is?
Toch is het bij eenig nadenken wel te be»
grijpen dat die broeders in Middelharnis zich
in deze onmogelijke bocht gewrongen hebben.
Groen van Prinsterer ik mag dien naam
wel gebruiken heeft eens gezegd«wij
moeten het beginsel niet grijpen, het beginsel
moet ons grijpen.
Welnu wij gelooven, dat de broeders in
Middelharnis bezig zijn een beginsel te grijpen.
En waar zij zich wenschen te blijven stellen
op den Anti-Rev. grondslag en daarin het
beginsel, dat zij grijpen willen, missen, be»
proeven zij het onmogelijke n.i. om onder»
scheid in grondslag en richting te zoeken en
aizoo het beginsel van hun predilectie althans
in de richting te laten dominceren.
Maar zoolang geen enkele der broeders ons
overtuigd heeft, dat er wezenlijk onderscheid
is tusschen richting en grondslag van een ver»
eeniging en als de «Hervormd* antirev.
heer van Eek hiertoe nog een poging wil wa«
Igen, dan zal de onderwijzer van Eek hem dit
wel verbieden 1 zoolang weigeren wij hen
op dezen weg te volgen.
Immers op deze wijs wordt er een element
in ons politieke leven binnengehaald, dat er
geheel vreemd aan is, en niet anders dan de
Antirev. party schaden kan.
De Antir. partij is interkerkelijk, d. w. z.
staat buiten alle kerken. De kerk houdt zich
bezig met het terrein der particuliere gen de,
het staatkundig partijleven bevindt zich op het
terrein der gemeene gratie.
Er zou nog iets voor dit separeeren te zeg»
gen zijn, indien in de gemeentepolitiek vraag
stukken van praktische beteekenis voor de
Herv. of andere kerkverbanden zich voor
deden en de broeders zich hierover onderling
niet verstaan hebben.
Maar juist in de gemeentepolitiek komen
deze vraagstukken nimmer voor. Het gaat alles
langs het kerkelijk leven heen. Het is dus te
minder begrijpelijk, dat men juist met het oog
op de gemeente-politiek tot deze verderfelijke
scheiding kwam.
Evenmin kan de oorzaak van dit separeeren
liggen in een minder welwillende houding der
niet /hervormd« antirevolutionairen.
De feiten zijn daar om een beschuldiging
van dien aard te logenstraffen. De antirev.
kiesvereeniging in haar oude samenstelling
telde 52 leden, waarvan 34 lid der Geref kerk
en 18 lid der Ned. Herv. kerk waren. Het
bestuur der kiesvereeniging was samengesteld
uit 3 Geref. en 2 Herv. Dat is een zuiver
beeld van de vereeniging.
Op voorstel van het bestuurslid J. Vroeg'
indeweij (Herv.) werd door het bestuur be
sloten, bij de candidaatstelling van leden van
den gemeenteraad een advies te geven.
Dat advies zag er aldus uitNo. 1 J. Vroeg»
indeweij (Herv no 2 Joh. Struijk (Geref.), no.
3 L. Koote (Herv.) no. 4 A. Krijgsman (Geref.),
no. 5 J. van der Slik (Herv.), no. 6 D. Vo
gelaar (Geref.)
Wij leggen er nadruk op, dat dit het voor
stel was van den heer Vroegindeweij door het
bestuur overgenomen en op de vergadering
verdedigd.
De ledenvergadering waarin de candidaat»
stelling plaats had, was bezocht door 41 leden,
waarvan 39 stemgerechtigd waren.
Daar het reglement aangeeft dat over no.
1 van de candidatenlijst afzonderlijk gestemd
moet worden de rest gaat met puntenstel»
sel werd eerst in stemming gebracht het
voorstel om den heer J. Vroegindeweij no. 1
te stellen.
Van de 39 stemgerechtigde leden waren er
27 kerkelijk Gereformeerd en 12 Hervormd.
De heer Vroe»lndeweij kreeg 20 stemmen.
Nemen wij aan, dat alle Hervormden den heer
V. gestemd hebben wat lang niet zeker is,
ja zelfs twijfelachtig genoemd kan worden I
dan hebben toch in ieder geval nog 8 Geref.
ook hun stem op den heer V. uitgebracht.
De heer V. had dus" zijn plaats boven aan
de lijst aan de Geref. te danken. Gaan we het
verder verloop der stemming na, dan blijkt
dat no. 2 en 3 Geref. met resp. 354 en 315
stemmen, no. 4 de heer Koote (Herv.) met
263. Algemeen wordt erkend, dat de antirev.
niet meer dan 4 leden in den Raad zal bren»
gen. Dat zouden dus geweest zijn 2 Herv. en
2 Geref, waarbij de heer V. no. 1 staat.
Ons dunkt dat de Herv. broeders, gezien
de samenstelling van de Kiesvereeniging toch
niet te klagen hebben gehad 1
Doch ook bij de verdere aanvulling kwamen
op de No. 7 en 9 nog Hervormden voor,
zoodat van de 10 candidaten er 4 Hervorm»
den waren. Is dat geen zuiver beeld van de
K.V.
Toch wenschte de heer V. met den gang
van zaken geen genoegen te nemen. De ver
eeniging had precies moeten handelen als hij
gedecreteerd had en anders
De heer Vogelaar (Geref.) bood nog aan
dat, als bij daarmede den vrede kon bewaren,
gaarne zijn plaats met No. 4 (een Herv.)
wilde verwisselen, doch ook dat deed den
heer Vroegindeweij niet tot inkeer brengen.
Zijn vrees was dat wanneer onverhoopt een
der raadsleden tusschentijds afviel de opvolger
een Geref. zou zijn en dat was een ramp in
zijn oog blijkbaar niet te overzien.
Inderdaad, indien er gezegd wordt dat er
te Middelharnis kerkje gespeeld is, dan is
daar iets van aan. Maar wij vragen dan van
welke zijde is dat gedaan
De Geref. hebben in deze zaak conciliant
gehandeld, zóó toegevend zelfs, dat de heer
Vroegindeweij aan het slot der vergadering,
wellicht ten einde raad, uitrieptik wil geen
gunst van de Gereformeerden
Zit hier misschien de knoop
Welnu als de heer V. geen gunst der Geref.
wil, dan staat hem dat vrij, maar het is niet
antirev. om dan de organisatie te ontvluchten.
Anti Rev. ware het geweest indien hij zijn
invloed indien hij dien heeft onderzijn
Herv. broeders had aangewend om ze lid der
bestaande Kiesvereen. te maken.
Dat was de weg!
De heer v. Eek heeft eens geschreven dat
op de een of andere manier er eens een eind
gemaakt moest worden aan «de machtswellust
der Gereformeerden* geen voorzichtige
taal van een onderwijzer aan een Chr. Nation.
School. Wij zien die machtswellust niet.
Maar indien hij ze wel meent te zien, dan
ware het de eenige antirev. manier geweest
om zijn menscbcn lid der K. V, te maken.
Waarom worden ze nu wel lid van een «Herv.»
antirev. kiesvereeniging en zijn ze het nooit
geweest van de erkende antirev. K. V,
Zij hadden het toch in de hand gehad er
de meerderheid te vormen
En dan ware toch de eenheid bewaaid ge»
bleven
Wij zien in hetgeen zich te M. heeft afge
speeld het drijven van een paar mannen die
reeds lang in deze richting gestuurd hebben.
De Heer van Eek had reeds lang met volle
vrijmoedigheid op een Herv. K. V. aange»
stuurd en evenzoo stond het met een paar
raadsleden die echter eerst «de kat nog eens
uit den boom wilden kijken 1*
Deze herren hebben nu bun zin.
Het is een klein kunstje het vuur der ker»
kelijke hartstochten hoog te doen oplaaien.
Van meer wijsheid en beginsel getuigt het dit
onheilig vuur te dooven
En dat te doen ware Antirev. geweest.
Langs wettigen weg hadden zij hun invloed
in de erkende K.V. kunnen vermeerderen.
Dat was hun recht geweest.
Maar wat zij nu gedaan hebben druischt in
tegen het heilig Antirev. beginsel.
De heeren maken het er niet beter op, dat
zij hun actie nog met den naam van Groen
v. Prinsterer willen dekken.
Wij geven hun het ernstige woord van dezen
christen<staatsman in overweging als hij in zijn
boek Ongeloof en Revolutie schrijft«Niemand
houde zich bezig met Antirevolutionaire po
litiek, indien hij het heil des Vaderlands begeert
enkel op een weg, langs welkeD de wandelaar
voor eigen wenschen en belangen bevrediging
vindt*
Wij kunnen deze actie der heeren Vroeg
indeweij en zijn paar getrouwe pa'adijneD,
onmogelijk het cachet van «Herv.* Antirev.
opdrukken.
In de eerste plaats niet omdat wij «Herv.*
Antirev. om redenen in het begin van ons
artikel uiteengezet, een onding vinden, en in
Je tweede plaats ni t, omdat deze actie geen
spontane kerkelijke beweging was, doch een
persoonlijke kwestie, waartoe kerkelijke hart»
stochten misbruikt zijn.
Als derde reden zouden wij hieraan nog
kunnen toevoegen, dat er in M. een Anti-
Rev. K. V. bestaat, die, indien wij de K. V.
van den heer Vroegindeweij »Herv.« Anti-
Rev. gingen noemen vanzelf ook een kerkelijk
cachet zou krijgen. En dat nu kan niet.
Deze K. V blijft buiten ieder kerk»
verband, blijft interkerkelijk, trouwens Her»
vormde broeders, die deze dingen blijkbaar
wat ruimer zien, blijven er lid van.
Wij begrijpen eigenlijk niet wat die dwalende
broeders met hun actie willen.
Wij hoorden dat de heer v. Eek in gere»
gelde correspondentie staat met het centrum
van een H-rvormde beweging in het land.
Maar dan zal hij toch ook wel weten, dat
dit streven bij de positieve «Hervormde*
antirev. die in ons partijleven vooraanstaan
absoluut geen steun vindt, juist omdat het
antirev. partijleven inter kerkelijk is. Laat hij
zijn oor maar eens te luisteren leggen bij een
Dr. SeverijD, Ds. v. Grieken, Duymaer v.
Twist, Beumer enz.
Deze beweging te Middelharnis komt uit
in een impasse, waarin slechts terugkeer of
doodloopen mogelijk is.
Wij hebben slechts één raad tot de Her»
vormde broeders: mobiliseert Uw Hervormde
partijgenooten, brengt ze in de organisatie
van ons partijleven en gij zult zien dat er
onder de Gereformeerde broederen nog heel
wat gevonden zullen worden, die in deze
welkome overweldiging door het hervormd
element in ons organisatieleven, niet anders
zien dan de vervulling van den hartewensch
«och of zij allen profeten waren
WITVLIET KOERT.
Vrijdag j.l. werd de nieuw gevestigde zaak
der firma Witvliet 6. Koert aan het Zandpad
te Middelharnis geopend.
Het interieur van deze geweldige automo»
bielenhal had een feestelijk aanzien.
Op breed kippengaas had men met tulpen
in diverse kleuren op aardige wijze de woorden
aangebrachtFord, Fordson, Lincoln.
Het portret van den heer Ford was boven
den ingang van den winkel bevestigd.
Om 6 uur werd de zaak geopend door een
der vertegenwoordigers van de Ford-Company.
Deze feliciteerde de firma Witvliet S. Koert
met deze zeer belangrijke uitbreiding van haar
bedrijf. Er blijkt uit dat deze firma met een
groote dosis ondernemingsgeest en energie is
begiftigd Trouwens dat valt ook wel af te
leiden uit het feit dat deze firma in de vier
jaar van haar bestaan op dit eiland niet minder
dan 200 Ford auto's heeft geplaatst, te zamen
ongeveer een kapitaal van een half millioen.
En dat op een eiland van 29000 zielen, ge
tuigt ongetwijfeld van groote energie. Spr.
wenschte ook den Burgemeester, vertegen
woordiger der gemeente geluk met de belang»
rijke aanwinst van deze zaak en verklaarde
het bedrijf hiermede geopend.
De Burgemeester, de heer Den Hollander,
wenschte de firma Witvliet 6. Koert eveneens
geluk met deze zaak en zegt dat het gemeente»
bestuur het een voorrecht acht dat dit bedrijf
op zijn gebied gevestigd werd. Toen spr. hoorde
dat er kans was dat deze zaak in een aDdere
gemeente zou komen, heeft hij al het mogelijke
gedaan om haar toch maar in Middelharnis
te houden. Want voor de gemeente is de
vestiging van zulk een bedrijf zeker een aan»
winst. Doch dit is het niet alleen voor Mid»
delharnis, het geheele eiland kan dit bedrijf
als een aanwinst beschouwen. Automobilisten
kunnen hier voor alle benoodigdheden terecht.
Het is onnoodig naar de andere zijde van
het Haringvliet te gaan. De firma Witvliet
Koert kan ieder met alles en op ieder oogen»
blik van den dag helpen.
Spr. hoopt dat de firma goede zaken zal
maken en steeds met genoegen zal kunnen
terugzien op dit oogenblik dat zij dit bedrijf
hier gevestigd heeft.
Deze toespraak werd door een talrijk publiek
met applaus beantwoord.
Vervolgens kreeg ieder gelegenheid de zaak
te bezichtigen. Vooral de winkel trok groote
belangstelling. Het is een ruime zaal, een soort
showroom van automobielen. De schitterende
Lincolnwagen prijs bijna f 160001 had
de algemeene aandacht. Dat het de firma niet
aan belangstelling ontbrak toonde ook de ge»
weldige bloemenhulde waarvan deze toonzaal
getuigde.
Het zal liefhebbers van automobielen on
getwijfeld interesseeren eens een kijkje in dit
bedrijf te kunnen nemen.
Des avonds werd in de concertzaal van
hotel Meijer nog een film vertoond van de
Ford fabrieken, waaruit men eenige indruk van
de Ford-fabrikage kon bekomen.
De fabrieken der Ford Motor Company te
Detroit liggen in drie versch llende groepen.
De zoogenaamde «Highland Bark Plant*, waar
de automobielen gemaakt worden, ligt even
buiten Detroit, vrijwel aan de tegenovergesteld!
zijde van waar de «Fordson Plant* ligt, dt
enorme fabriekengroep op het terrein bij dt
Rivier Rouge waar oorspronkelijk alleen dt
Fordson»tractor gemaakt werd, waar men n\i
echter hoogovens, cementfabrieken, een papiet,
fabriek, ijzergieterijen, zaagmolens, enonst
electrische centrales en andere tot de Ford
Motor Company behoorende ondernemingen
vindt. De derde groep is het mooie gebouw
te Dearborn waar de hoofdkantoren zijn et
de werkplaatsen voor experimenteel werk et
de laboratoria.
Elk dezer groepen ligt in een andere ge,
meente, alle drie zijn dat kleine voorstadjes
van Detroit.
Van de bovengemelde groepen is de «Fordson
Plant* uiterlijk de meest bezienswaardige.
Die van Dearborn inponeerde mij het
meest schreef dezer dagen een correspondent
van de N. Rott. Crt. die wij in dit verband
geschikt kunnen citeeren.
Per slot zijn de twee andere fabrieken of
fabrieks'groepen zoo kolosaal en enorm dat
ze me overweldigden en andere gevoelens
volkomen overheerschten. Da4 «Dearborn* me
imponeerde moet waarschijnlijk voor een groot
deel worden toegeschreven aan het feit, dat
ik me hier van Ford's persoonlijkheid hel
sterkste bewust werd.
Want de kantoren te Dearborn, de werlo
plaatsen, de laboratoria, staan alle onder Ford's
persoonlijk toezicht. Wie zich voorstel dat
Henry Ford, nu hij zijn schaapjes op het droge
heeft, het er rustigjes van neemt en enkel in
naam nog bij de Ford Motor Company blijft,
heeft het geheel mis. Het omgekeerde iswaat.
In naam is Henry Ford niet meer bij de zaal
betrokken. Zijn zoon Edsel is sedert jaren
president van de Ford Motor Company. Dt
reden waarom Ford dezen titel aan zijn zoon
heeft afgestaan, heb ik niet kunnen ontdekken,
Maar wat zijn zoon en anderen dan ook heeten
ir ogen, er is in de Ford Motor Company maar
één man, met wien te rekenen valt, en dat is
Henry Ford.
Ford is niet alleen een sterke en overheen
schende persoonlijkheid maar tevens iemand
die werkzaam is en rusteloos en bovendien
niet heel veel aan anderen kan overlaten,
Geen wonder dus dat in de fabriek te Dean
bo'rn, waar hij dagelijks komt, zijn invloed
zoo sterk gevoeld wordt.
De gebouwen der Ford Motor Company tt
Dearborn bevatten een eigenaardig mengel,
moesje van belangen. Ten eerste heeft Henry
Ford er zijn privé'kantoor, met daaraan ven
bonden een soort werkkamer waar hij pruts!
en knutselt, wanneer men deze kleineerendt
uitdrukkingen met betrekking op Ford tem
minste gebruiken mag. In nauw verband me!
deze werkkamer staan de laboratoria en uit
gestrekte experimenteele werkplaatsen, waai
een groot aantal van Ford's beste werktuig,
kundigen en ingenieurs voortdurend bezig zijn
aan verbeteringen, vereenvoudigingen en vim
dingen te werken niet alleen voor de auto,
mobielen en tractors die de Ford Motor Com,
pany vervaardigt, maar ook voor de machine,
rieën en werktuigen, waarmee deze product 1
worden gemaakt. Vervolgens vindt men It
deze gebouwen ook het redactiekantoor vu
de «Dearborn Independent*, het weekblad, dal
Ford uitgeeft.
Zooals gezegd komt Henry Ford dagelij lts
in de Dearbornsche fabriek. Hij is geen man
van mechanische gewoonten. Hij doet waar
hij lust in heeft. Dikwijls zie je om een uur
of tien den grooten bruin,rooden Lincoln,
automobiel voorrijden. Nog voor dat de groote,
breedgeschouderde, in een ruige overjas ge,
hulde chauffeur den wagen tot stilstand heeft
gebracht zie je Ford's lange, eenigszins schrale
gestalte er uit springen. Hij slaat bet portier 1
dicht en loopt bet gebouw binnen. Uiterlijk
is Ford bij uitstek het type van een Yankee. I
Hij is beter gekleed dan de meeste Ameri, I
kanen, vooral zorgvuldiger. Ford isgemakke,
lijk te herkennen. Zijn fijne, scherpe trekken,
niet over»intelligent maar wel schrander en
zijn licht zwaaiende gang vallen dadelijk op,
Maar lang niet altijd Iaat Ford zich met den
grooten luxueuzen Lincoln naar zijn kantoor
rijden. Ford draagt de sleutels van de groote
voordeur van het gebouw zelf in zijn zak.
Hij houdt er niet van, belemmerd te worde"
in zijn plannen. Wanneer het in zijn hoo,
opkomt 's morgens voor het ontbijt naar he
kantoor te gaan, of 's avonds na tafel, dan
moet hij dat ongestoord kunnen doen. in dal
geval springt hij in zijn Ford en rijdt in zijn
«dooie»eentje«, zooals hij dat eigenlijk hel
liefste doet. Want Henry Ford is een hoogst
eenvoudig man, hij mag dan zooveel mil,
lioenen hebben, dat hij er onder gebukt gaat
Hij mag er liefhebberijen en stokpaardjes op
na houden die alleen iemand met millioeneD
zich permitteeren kan, in zijn gewoonten is
hij gebleven wat hij in zijn uiterlijk iseen
typische Yankee. Geen opsmuk, geen strijkages,
Een staaltje hiervan hoorde ik van kennissen
in Detroit. Op een Zondagavond brachten zij
een bezoek aan den heer en mevrouw Ford
Het was een uur of zes. De heer Eord opendt
zelf de voordeur. Nadat zij een poosje indt
huiskamer hadden zitten praten, vroeg mevrou»
Ford haar man het theewater op te zetten,
Daarna stond zij zelf op om thee te zetten,
als eenvoudige verklaring daarvoor gevend,
dat «de booien hun uitgangsavond hadden*,
Tot zoover dezen correspondent.
Inderdaad is het een lust, zij het door middel
van de film eens een kijkje in de Ford»fabrieken
te kunnen nemen. De massa productie maakt
kwaliteit bij lagen prijs mogelijk.
Deze leerzame film werd nog afgewisseld
door een rolprent van humonstischen aard,
Ongetwijfeld is het de Flakkeesche Ford,
dealer, de firma Witvliet 6- Koert goed geluk!
dezen dag de belangstelling voor haar bedrijf
wakker te maken.
STELLENDAM.
De garnalenvisscherts hebben de vorige week
gedurende 3 dagen gevischt en daarbij gemid
deld per dag en per vaartuig gevangen 40 K.&
garnalen.
OUDDORP.
In de vorige week vingen de visset®
van 100 tot 200 kilo garnalen per vaartuig!
in de stallen 6 zalmen.
SOMMELSDIJK.
GeborenCornelia Setijntje Elizabeth, dod-
ter van Jan Troost en Marina Meissant.
Gehumd Antehonie Leendert van Noord, 2'
.aar, te Nieuwe Tonge en Gerritje Annetje vja
Heemst, 23 jaar, alhier,
