aad leuerDaar
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
EZEN.
IN HOC SIGNO VINCES
Tarieven Waterleiding
L
No. 3265
WOENSDAG 6 OCTOBER 1926
4Isie JAARGANG
>E DUIF"
Leekepraatjes.
'icaie De Onderwereld
daken cadeau
>rtland«
PPEL".
Vuurcement
Tras
rscheidenheid
7, 8 en 10 c.M.
EN.
2HEELE EILAND1
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentlën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Ingezonden Stukken
voor Goeree en Overflakkee.
Wij plaatsen hieronder tde maxima der tarieven zooals deze voor Flakkee
zullen gelden
Voor woningen met 1 vertrek10,—
2 vertrekken13,—
3 15,-
4 20,-
5 30,-
6 40,—
Raadsindrukken.
Reclame-Mededeelingen.
Mijnhardt's
Laxeerfa bietten
Plaatselijk Miettws.
V-t*
erwaardige kwali<
en Veerenbedden,
i goedkoopst adres
22.—, 25.—, en hoogei
.edikanten vanaf f 10.—
rwaardige kwaliteiten.
1
Deze Coura it verschijnt eiken WOENSDAG en 7 ATERDAG.
ABONNEM - NTS!'RIJS per drie maanden franco per post f 1.— by vooruitbetaling
BUITENLAND by vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDEKLI.KE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.- per plaatsing.
Groote letters en vignetten wordea berekend naar de plaatsruimte, die zy beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Hoe is de verhouding?
De Raadsvergadering, de vorige week te
Middelharnis gehouden, maakte weer geen
yerheffenden indruk.
Te meer is dit te betreuren daar de meerder»
heid niet slechts rechts, maar Anti<Rev. heet
te zijn.
Er moet in het politieke leven te Middel»
harnis iets niet in den haak zijn.
De vorige week is dat weer duidelijk ge»
bleken.
Het is misschien goed dit, nu de verkie»
zingen langzaam in 't zicht komen, even onder
de oogen te zien.
Verschillende vragen doen zich voor.
Hoe is in Middelharnis de verhouding tus»
schen kiezers en gekozenen
Hoe is de verhouding tusschen de kiesver»
eeniging en de gekozenen?
Hoe is de verhouding tusschen de gekozenen
onderling?
Wy kunnen ons niet ontworstelen aan de
gedachte, dat het hiermee uiterst treurig ge»
steld is.
Is er wel eenig zedelijk verband onderling
Wij wagen het te betwijfelen.
Wanneer het beeld, dat de Anti-Rev. raads»
fractie in Middelharnis geeft, een weerspiege»
ling is van de verhouding der AntURev. broe»
ders in de gemeente onderling, z'et het er
treurig uit, en mag de Kies vereen zich wel
eens beraden wat hieraan te doen zij I
Indien dit beeld geen juiste weerspiegeling
is, dan zal de Kiesvereen. te zorgen hebben,
dat er in 1927 correctie wordt aangebracht.
Zooals het er nu naar toe gaat is het een
aanfluiting voor de Ant.»Rev. partij en haar
beginselen.
Niet in den lijn.
Hetgeen in de Raad te Middelharnis is
voorgesteld door een der onzen en bij meer»
derheid van stemmen werd aangenomen is niet
in de lijn van ons Staatsrecht.
Men wil de vraag of er een waterleiding
komen zal aan de kiezers voorleggen. Men
wil er een soort referendum van maken.
Een figuur die ons Nederlandsch Staatsrecht
niet kent.
Enkele Kamerontbindingen hadden het ka»
rakter van een referendum.
Zoo in '66 bij de motie»Keuchenius en in
'68 bij het verwerpen van de begrooting van
buitenlandsche zaken, in '94 na het aannemen
van het amendement»Meijer op het ontwerp»
kies wet «Tak.
De ontbinding is dan een appèl au peuple.
Maar dat betreft de Staten»Generaal het
orgaan des volks.
Dat geldt niet bij gemeenteraden.
't Is wel eens voorgesteld oak het ontbin»
dingsrecht op gemeentebesturen toe te passen.
Doch terecht is er op gewezen, dat gemeente»
besturen niet te vergelijken zijn met de volks»
vertegenwoordiging.
Het gemeentebestuur heeft wetgevende en
bestuursbevoegdheid. Het is een Overheids»
lichaam, geen volksorgaan. De gemeentewet
zegt dan ook: aan het hoofd der gemeente
staat de Raad.
Het gaat dus niet aan hier het appèl au
peuple toe te passen. Het beroep op de kiezers
gaat hier niet op.
De Raad is geen volksvertegenwoordiging,
maar volksoverheid.
Hetgeen de Raad in Middelharnis besloot
is hiermee in flagranten strijd.
Eenmaal gekozen, heeft de Raad zelfstandig
uit te maken wat hij in het belang der ge»
meente noodig oordeelt. De gemeentewet zegt
de raadsleden stemmen zonder last of rugge»
spraak met degenen die hen benoemen.
Dit wil natuurlijk niet zeggen dat er geen
zedelijken band tusschen kiezers en gekozenen
mag zijn. Integendeel. De gekozenen behooren
op een soliede basis, een program van actie
door de kiesvereeniging opgesteld, verbVhden
te zijn. Dit program houdt de algemeene be»
ginselen in en bespreekt de te volgen gedrags»
lijn omtrent de groote vraagstukken die zich
kunnen opwerpen.
Voorts dient er in de Raadsfractie voort»
durende samenwerking en samensprcking te
zijn over de d ngen die het agenda van de
Raadsvergadering aangeeft.
Overigens blijft de gekozene vrij in het
bepalen van zijn stem, slechts gebonden door
zijn eed of belofte.
Wordt deze regelmatige gang van zaken
gevolgd, dan is er geen gevaar dat men tot
excessen komt als zich nu te Middelharnis
voordeden.
Maar het schijnt dat juist deze regelmati»
ge gang ontbreekt.
En dan komt men tot dingen die niet in
de lijn zijn.
V De Waterleiding te Middelharnis.
Thans is het woord aan de bevolking.
Wij verbloemen het niet, dat ons deze gang
van zaken uiterst onsympathiek is.
Maar nu het eenmaal zoo staat is het maar
te hopen dat het woord nu inderdaad ook
aan de bevoking is.
Dit wil zeggen, dat er geen belanghebben»
den of tegenstemmende raadsleden zijn, die
trachten invloed op de volksmeening uit te
oefenen, zoodat het objectieve oordeel ten
slotte toch weer te loor gaat.
't Is verbazendwekkend welke leugens er
omtrent de waterleiding verspreid worden.
En betreurenswaardig is, dat hieraan zelfs
raadsleden bleken mee te doen.
't Zou het karakter der raadsvergaderingen
wellicht geen schade doen indien sommige
raadsleden zich wat minder op de »kaai« op»
hielden en het decorum van de raadsleden
in kwestie zou er niet bij verliezen.
Overigens komt het nu slechts op objectieve
voorlichting aan.
Dat de «vox populi* in deze materie verhel»
derend zal werken, wagen wij intusschen nog
te betwijfelen.
Men kim zeer zeker 't kind te jong ter kerke
laten gaan.
Er is natuurlijk groot, individueel verschil.
Elk kent het best zijn eigen kind.
Dit is zekerhet kind behoort nog niet in
de kerk, als het öf zichzelf óf anderen tot
een last is.
Daar zijn nu eenmaal nerveuze of lichame»
lijk zwakke kinderen voor wie het rustig ne»
derzitten dat dan toch in 't huis des Heeren
eisch is, gewoon een kwelling des vleesches
heeten moet
Of ook anderen, zóó bewegelijk, dat ze een
voortdurende oplettendheid der begeleiders
noodig maken en een afleiding, soms een
hindernis zijn voor wie er om henen zitten.
Zulke kinderen neme men niet mee.
Wacht er mede, dat met name de eerste
klassen der school hen eenigszins aan de tucht»
der»gemeenschap hebben gewend.
Doch daarover nu niet nader.
Ik spreek nu over die kinderen, welke men
zonder hinder of nadeel voor henzelf of voor
anderen, gerust medenemen kan, doch waarbij
men dan voor de vraag komt te staan, of men
ze zal doen nederzitten, terwijl ze toch van
al wat er gezegd wordt en om hen heen ge»
beurt zoo ongeveer niets begrijpen.
Ja, dunkt mg, mits met mate.
Af te keuren, in 't algemeen, dunkt het me
om zulke kinderen reeds twee malen per Zon»
dag te laten kerkgaan, al zou het dan zijn,
dat alleen in dit geval vader en moeder beide
ook twee malen kunnen gaan.
Er moet hier zeker geen »overlading« zijn
En als dan vader of moeder, wie thuis blij»
ven moet, eens probeerde héél kinderlijk, héél
eenvoudig te vertellen van J ozef, die verkocht
werd en van Mozes in 't biezen kistje en van
't schaapje, dat verdwaald was, en van Jezus,
die ten hemel voer, me dunkt dan zou er
zoo óok nog een zegen overblijven voor
ouders en kind.
Maar overigens, wèl ter kerk.
Wij moeten vooral zorgen, dat we ons op
het terrein van den godsdienst niet laten van»
gen door het valsche intellectualisme of de
verstandelijkheidskoorts van den modernen
tijd.
Religie toch is geen «Wetenschap*.
Religie heeft haar eigen wetten en regelen
en het zou precies de ongekeerde wereld zijn,
als men de wetten die gelden voor de Weten»
schap stelde als norm, waarnaar men ook de
Religie ging fatsoeneeren.
Met wiskunde begint men niet alvorens de
leerling zoover is, dat hij verstandelijk de lessen
volgen kan.
Maar »Religie« is in de eerste plaats zaak
des harten.
En op dit terrein gelden andere wetten.
Denk alléén maar aan het woord des Hei»
lands«Ik dank u, o \ader 1 dat Ge deze
dingen voor de wijzen en verstandigen verbor»
gen hebt en hebt ze den kinderkens geopen»
baarde.
En nu leert ons de Heilige Schrift dit:
Dat eigenlijk van hun bewust»worden af de
kinderkens met de sfeer der Religie in aanra»
king moeten komen, 't Begint feitelijk al, wan»
neer men 't kind in 't stoeltje reeds tracht te
eeren«Even stil zijn, als vader bidtEn
als de moeders de schootkinderen tot Jezus
brengen, stuurt Hij ze niet gelijk de discipe»
len terug, omdat die arme schapen er toch
niets van begrijpen, maar Hij roept ze tot
Zich en zegent ze.
P. Br. f
De Copie van Ingezonden stukken die niet ge»
plaatst zijn wordt niet teruggegeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoek ik U voor onderstaande
een plaatsje in Uw veelgelezen blad, waarvoor
by voorbaat mijn dank.
Met belangstelling heb ik het Gemeente»
raadsverslag van Middelharnis, gehouden op
28 Sept. j 1. gelezen.
Welke gewaarwordingen ik kreeg bij de ver»
schillende redenatie's van sommige Raadsleden
om de waterleiding tegen te houden, zal ik
hier niet weergeven, daar dit soms voor hen
minder aangenaam zou kunnen zijn.
De vóórlaatste tijd, als ik eens in Middel»
harnis kwam, dacht ik altijd, als ik de schit»
terende bijna grootsteedsche verbeteringen zag
Wat een flinke vooruitziende gemeenteraad
hebben ze hier well Nu begin ik echter te
gelooven, dat ze hun krachten overspannen
hebben, zoodat ze niet zoo gezond meer kun»
nen oordeelen als voorheen.
Ik zou hier de zaak eens van een drietal
kanten willen bezien.
Ten eersteZou ik de z.g.n. tegenstanders
der waterleiding toe willen roepen Neem géén
oordeel vanuit Middelharnis, want U weet
het genot niet van een waterleiding. Maar
leg Uw oor eens buiten Flakkee te luisteren
en ik geef U de verzekering als U aan hon»
derd aangeslotenen van de waterleiding voor
de voet vraagtzou U deze weder willen
missen er negen en negentig zullen verklaren,
haar nimmermeer kwijt te willen.
Nu moet U niet zeggen maar daar hadden
ze geen regenbakken, ik zou U dan aanraden
ga vragen waar ze voorheen regenbakken
hadden, en gij komt tot dezelfde conclusie.
Ten tweedeWordt er verbazend geschermd
met het groote bedrag van f 20 000 hetwelk
door de gemeenschap van Middelharnis be»
taald zou moeten worden. Zender er verder
bij door te denken, geeft dit de indruk, als
zou dit een heele zware last worden. Maar
laten wij eens even een rekensommetje op»
zetten. Ik meen dat Middelharnis 5000 in»
woners heeft, dus wordt deze last per inwo»
ner f 4,— per jaar of nog geen acht cent per
week. Mij dunkt, zou het voor de sigaren» of
sigaretten rookenden, als ze eens één sigaar
of een half doosje sigaretten per week minder
rookten, of voor de Kwatta of olienootjes
etende jongelui een bezwaar zijn, als ze eens
één stukje chocolade of een zakje olienootjes
minder oppeuzelden per week. Er zullen er
wel zijn die direct zullen zeggen, maar daar
behoor ik niet bij, maar men zal mij ook
toegeven, dat (ook onder de armere menschen)
er velen zijn die inplaats van 8 wel 80 cent, ja
wel 20 X 8 cent per week op weelde»artikelen
kunnen bezuinigen. En daarvoor is iets terug
te krijgen dat even onmisbaar is als ons vloed»
sel, en dat in de zuiverste vorm.
Ten derdeMaakt men wel gedurig de be»
rekening, wat de waterleiding in zijn geheel
voor Middelharnis wel niet kosten zal. Ik wil
eens trachten een berekening te maken, wat
de tegenwoordige watervoorziening jaarlijks
aan de gemeente van Middelharnis kost.
Ik zal met ronde sommen werken, dus zal
ik op de eene plaats wel eens wat hoog zijn,
op de andere allicht weder eens wat te laag,
zoodat dit elkaar beslaat.
Ik schat dat er te Middelharnis duizend
regenbakken zijn.
Een jaarlijksche afschrijving van ge»
middeld f 1,— per bak f 1000,—
Een jaarlijksche reparatie en schoon»
maken 4 f 2,—f 2000,—
Noodige schepemmer met touw of
ketting 4 f 1,—f 1000,—
200 regenbakken waar een pomp op
staat, aanschaffing, afschrijving en
en reparatie dier pompen 4 f 2,50 f 500,—
Als de waterleiding er is bij nieuw»
bouw»woningen, geschat op 20 wo»
ningen per jaar, waar dan geen regen»
bakken behoeven gèmaakt te worden f 2000,—
Bij nieuw»huizenbouw, 20 woningen
als boven, waarvan bij de helft een
welput wordt geplaatst 4 f 50,— f 1000,—
Totale kosten der tegen»
woordige voorziening f 8000,—
Ziedaar nu komt de tegenwoordige zeer ge»
brekkige watervoorziening op f 8000.—
Hierbij is niet berekend, wat er zooal bij
het schoonmaken der regenbakken naar boven
komt, als messen, vorkens, lepels en dergelijke,
soms waardevolle artikelen, maar dan bedor»
ven 1
Moet dat niet afgerekend worden van het
bedrag dat de tegenstanders op f 20.000 schat»
ten?
En moet dan op dit luttele bedrag voor
een gemeente als Middelharnis de waterleiding
stranden
Mijnheer de Redacteur, ik hoop, dat deze
regelen er toe mede mogen werken, dat het
mogelijk wordt, dat geheel Flakkee van een
waterleiding worde voorzien.
Nogmaals dankend voor de plaatsruimte,
Een inwoner van een der onaanzien
lijkste plaatsen van Flakkee, welke
echter toch gelukkig vóór aansluiting
besloot,
De goede zijde van het Waterleiding«vraag»
stuk is, dat de belangstelling van het volk
voor de publieke zaak weer eens levendig
wordt.
Moet de Raad te Middelharnis het door»
gaans zonder belangstelling doen, in de laatst
gehouden vergadering had de bode uit alle
hoekjes en gaatjes stoelen aan te sleepen, om
het toegestroomde publiek een rustig toeluis»
teren te verzekeren.
't Is interessant het optreden van sommige
raadsleden te bestudeeren.
Er zijn er maar weinigen die geen last van
de zenuwen hebben. En vooral het feit dat
er zoovele «potkijkers* zijn, schijnt op sommige
vroede vaderen wel irriteerend te werken.
't Is meestal wel vooruit te zeggen in welke
volgorde het woord verlangd wordt. En deze
eer is den Raad van Middelharnis niet te
onthouden, er is geen enkel raadslid die niet
iets te zeggen heeft. Allen hunkeren even
hard om hun licht op de kandelaar te' zetten.
Dat dit licht niet altijd roet» en walmvrij is,
is een tweede zaak.
Er zijn er bij die hunkeren naar het eerste
woord. Dat zijn niet de kwaadsten. Meestal wil»
len die eersten een of ander puntje recht zetten,
nadere inlichtingen inwinnen enz. Meestal is
het hun om de zaak zelf te doen.
Gevaarlijken zijn zij die het laatst het woord,
en na het laatste woord nog een «laatster*
woord willen hebben.
Dat zijn de drijvers, de fanatici.
Maar ten slotte is er altijd nog een die het
allerlaatste woord wil hebben.
In 't begin hoort men hem niet. Hij luistert
kalm de debaters af. Weegt en proeft de mee»
ningen. Speurt naar de zwakke plekken. En
als het debat is uitgeput, hoort men pas zijn
«mijnheer de Voorzitter*.
D4t zijn de handigsten en vaak ook de ge»
vaarlijksten. Zij zijn het vroegst in de wei,
maar geven het laatst melk, was het altijd
nog maar de vetste melkl
Interressant is ook na te gaan de manieren
en de gebaren van sommige raadsleden.
De een schokschouderd als hij wat zeggen
wil en al naar mate het gemoed in actie komt
neemt het schokschouderen toe of af.
Een |ander reguleert zijn gemoedsstemming
met het verleggen van het linkerbeen over
het rechter en omgekeerd.
Een derde knipt bij iedere tien woorden,
die hij uitbrengt z'n sigarenasch in het bakje
en dat met een hartstochtelijken ijver alsof
alle woede op dien armen sigaar verhaald
moet worden.
Een vierde draait bij het afsteken van zijn
speech permanent z'n duim in de mouwsga»
ten van zijn verstje, alsof hij z'n wijsheid uit
zijn armoksels putten moet.
Een vijfde plant, wanneer hij z'n wijsheid
ten beste gaat geven, beide ellebogen op het
groene tafellaken en steekt zijn gepantolfelde
voeten onder z'n stoel achteruit, waarbij het
wel eens gebeurd is, dat z'n hielen uit de
pantoffels staken, bekleed met een paar sok»
ken, geventileerd met-gaten 3 c.M. in dia»
meter. Het is bij zulke aanblik dan wel eens
moeilijk de noodige eerbied voor Zijn Edel»
achtbare te bewaren!
Soms zit er symboliek in de Raadsvergade»
ring van Middelharnts.
Men moet weten dat de wethouders en
raadsleden daar geen vaste plaatsen bezetten.
De plaatsing wisselt bij iedere vergadering.
Het schijnt dat het Regl. van orde hiervoor
een bijzondere regeling aangeeft.
't Is dan vaak een bonte kleurschakeering,
zwart en rood en rose, zit in vloekende kleu»
ren naast en door elkander. Vogels van diverse
pluimage.
Toch zit er soms in de schakeering sym»
boliek.
Zoo in de laatste vergadering, toen een der
wethouders aan het benedeneinde der lang»
smalle tafel zat. Precies lijnrecht tegenover de
voorzitter. Hij felle tegenstander van de wa»
terleiding, en de voorzitter warm pleitzorger
vóór de stichting..
Zat daarin geen symboliek?
Zou feitelijk héél de kwestie niet tusschen
deze twee loopen Waarbij dan de andere
raadsleden als nevenfiguren zich rechts en
links van het geding scharen 't Is natuurlijk
maar een vraag I
Intusschen meen ik te weten, dat beide
Heeren wel eens méér vis 4 vis tegenover
elkander staan al is het dan niet aan de groene
tafel. Symboliek is soms leerzaam.
Soms vallen er aardige momenten op te
10 cent per regel.
regelen zonder Kramp of Pijn uw Stoelgang.
Doos 60 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
merken. Zoo ook bij de kwestie over de wa»
terleiding, wanneer de gemoederen verhit zijn.
Er wordt dan veel tact van den Voorzitter
vereischt.
Natuurlijk mocht de Voorzitter het niet
toelaten, maar indien hij op de sommatie van
den heer van der Slik, om namen te noemen,
den heer Struijk even gelegenheid had ge»
geven wat verder door te gaan, had het verloop
waarschijnlijk-niet onaardig geweest
Wy zien er den heer Struijk wel op aan,
dat hij met namen gekomen was, hij behoort
tot het soort menschen dat geen waarheden
op de lippen smoort.
En dan had men He poppen aan h«;t dansen
gekregen.
En bij dat gekakel tusschen kok en keuken»
meid hadden de kiezers wellicht ongeveer te
weten gekomen waar de boter gebleven was.
Want het is wel zoo goed als zeker, dat
hetgeen nu in het openbaar gezegd werd, wel
voor 80 pCt. niet de dingen golden waarom
het eigenlijk gaat. Wanneer er zoo geschermd
wordt met het groote woord «gemeentebelang*,
en met: «stemmen volgens mijn eed«, doen
wij maar verstandig het niet al te hoog op
te nemen.
Dat woord «gemeentebelang* doet vooral
opgeld als er zekere dingen in 't visioen komen.
Kiezers past dan op
INSIDER.
SOMMËLSDIJK. De dienstplichtigen J.C.
Buurveld en W. Wielhouwer zijn Maandag
11. naar hun garnizoen vertrokken ten einde
bij de landmacht te worden ingelijfd.
In de maand September werden alhier
7 kinderen geboren, 2 personen stierven, 10
personen vestigden zich en 15 personen ver»
lieten deze gemeente, terwijl 2 huwelijken
werden voltrokken.
Belanghebbenden worden er aan herin»
nerd, dat de geneeskundige S. Knöps alhier,
a.s. Donderdagmiddag 2 uur gelegenheid zal
geven tot kostelooze inenting en herinenting.
In de maand September 11. werden alhier
2 jachtakten uitgereikt.
Zaterdag li. werd vanuit deze gemeente
per beurtschipper Zoon de eerste 5000 K.G.
gedroogde cichorei van de Cichoreidrogerij
«Midden Fiakkee« alhier, vervoerd.
Op 't oogenblik besteedt men voor 1 H.L.
uien f 1,75 en voor 1 H.L. paardepeen f 1,—
Vrijdagavond 11. werd door den gemeente»
veldwachter 's avonds omstreeks half elf een
onbeheerde fiets opgeborgen. Den volgenden
morgen kwam de rechtmatige eigenaarster het
rijwiel opvorderen.
Vorige week werden uit deze gemeente
pl.m. 2200 H L. uien en pl.m. 900 H.L. aardap»
pelen verscheept.
De bankwerker bij de R. T. M., H. v. d.
D. had het ongeluk dat een klinknagel in zijn
gezicht drong in de nabijheid van zijn oog.
De geneeskundige achtte het raadzaam om
naar een specialiteit in Rotterdam te gaan.
