voor de Zeidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
Slechts twee politiehe Pariijen
B166E1.AAR!
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
3254
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1926
41STE JAARGANG
EBIHTEH
iAIIAIIHE
lebltten.
roeftuin
il
rramuieoen
l&ZOflEB
EERSTE BLAD,
Reclame-Mededeetingen.
m
iwers.
en Cor-
e koop bij
IYIIYIELSDIJK
All© stukkeu voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Adminis tratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
ff
Buffetten,
Jnnenkasten,
Jittrektafels,
|e en leer-
Schilder-
,:ls. Tegel-
inapé, Huif^Vy
i a a 1 adres'
relijksplan-
^nds.
V.
Groen van Prinsterer was in het staat
kundig leven een ziener. Als metpro-
fetischen blik doorzag hij de geestes
gesteldheid der politieke richtingen.
Toen de liberale partij op het top
punt van haar bloei en macht stond
voorspelde Groen haar, dat zij eens
door het Socialisme zou verdrongen
worden, evenals hij reeds toen profi
teerde dat het Socialisme zou overgaan
in het Communisme. Dit kon Groen
voorspellen omdat hij den voedings
bodem en de geaardheid van deze po
litieke richtingen kende.
In zijn werk Grondwetsherziening en
Eensgezindheid op blz. 120, schreef hij
J Wij zijn nu driekwart eeuw verder,
en de worsteling is feller geworden.
Veel meer nog dan in Groen's tijd
1 openbaren zich de paganistische fac
toren in het openbare leven. Het Chris
telijk Europa is grootendeels weer af
gevallen en een modern heidendom
doet zijn intrede.
Dien tijd heeft Groen voorzien. En
hij voorspelde dat het op een „felle
worsteling" zou uitloopen.
En weet gij wat hij in verband hier
mee nog meer voorspelde?
Luister„Overwint de macht van
dezen tijd, ongeloof en haat tegen God,
dan zullen de geloovige Katholieken en
de geloovige Protestanten hand aan hand
hel schavot bestijgen".
Stel hier tegenover eens de actie der
anti-papisten, de actie van Lingbeek
en Kersten, die in hun bladen schier
alle kolommen vullen met de bestrijding
der Anti-Rev. partij omdat zij in na
volging van Groen op staatkundig ge
bied samenwerking zoekt met de
Roomsch-Katholieken.
En dan durft men zich nog op Groen
te beroepen
En dat terwijl er tallooze uitspraken
van Groen zijn waaruit blijkt dat hij
van dat anti-papisme, dat drie eeuwen
terug leeft, niets moest hebben. Wij
hebben in deze artikelenserie ver
schillende uitlatingen geciteerd. Wilt gij
nog eenige kernachtige gezegden?
„Nooit is, om de waardeering der
uitnemendheid van de Reformatie de
Christelijke betrekking op de roomsch-
gezinden, tegenover het ongeloof, bij
mij in vergetelheid geraakt". Ver
nedering van het Pausdom is niet altijd
winst voor het Evangelie". nDe
plichtmatige afkeer van al hetgeen zich
in de Roomsche kerk als het onuit-
wischbaar merkteeken van afval, in
haar leer en instellingen vertoont, doet
ons den Christelijken band niet ver
geten, welke ons desniettegenstaande
met godvruchtige Roomschen verbindt
en ook waar zij dien band miskennen,
verlangen wij met dienzelfden Her
vormer (Calvijn) wiens rechtzinnige
onwrikbaarheid meer gelasterd dan zijn
Evangelische onbekrompenheid opge
merkt is, te betuigen dat er in de Room
sche kerk, ook bij de overheersching
van de leugen, kostbare Waarheid of
schoon bedekt en verduisterd overig
blijft". „Ik acht goede verstand
houding tusschen Protestanten en
Roomsch-Katholieken één der gewich
tigste aangelegenheden van het land.
Ik heb te allen tijde getoond, toenade
ring te verlangen".
Uit al dergelijke uitspraken van Groen
blijkt duidelijk hoe hij tegenover het
anti-papistisch gedoe stond.
Groen zag een ander gevaar. Het
gevaar van Ongeloof en Revolutie.'
En nu is het opmerkelijk dat de par
tijen die meenen de Anti-Rev. partij
te moeten bekampen omdat zij samen
werking wil op staatkundig gebied met
de Roomsch-Kath. zelden of nooit hun
krachten aanwenden om het gevaar
waartegen Groen zijn gansche leven
streed, te bekampen. Met onverant
woordelijke zorgeloosheid keert men
dit gevaar den rug toe, ja werkt het,
praktisch in de hand en bevordert het
alléén maar om de Anti-Rev. te be
kampen en zooveel mogelijk afbreuk
te doen.
Indien God het niet verhoede moet
dit zich eenmaal wreken en zal het
levenswerk van Groen door dit optre
den vernietigd worden.
Slechts twee politieke partij en" schre-
wij boven dit artikel. Waarom?
Wanneer Ds Kersten ons gansche
volk een weldaad wil bewijzen, moet
hij deze gulden woorden van Groen
eens een jaarlang met groote letters
in den kop van De Banier afdrukken.
Slechts twee politieke partijen.
Inderdaad zóó is de verhouding.
De groote Anti-Christelijke vijand is
het ongeloof, dat met heidensche ten-
denzen opkomt en de Christelijke grond
slagen van ons Hollandsche volksleven
wil ontwrichten. Het is de vijand van
het huisgezin, van het christelijk huwe
lijk, van de christelijk onderwijs en straks
als hij wint óók van de kerk.
Dat zag Groen en daarom deed hij
een beroep op de Roomsch-Katholieken
die denzelfden vijand hadden, daarom
deed hij waarschuwend zijn stem hoo-
ren als die vijand overwint zullen ge
loovige Katholieken en de geloovige
Protestanten hand aan hand het schavot
bestijgen.
In dat: siechtstwee politieke partijen,
zag Groen het antithese, de tegenstelling
in ons volksleven.
En wie weet hoe spoedig die tegen
stelling zich op het scherpst zal open
baren. In Rusland werd zij reeds droeve
realiteit in de uiterste consequentie en
daar bestegen reeds Protestant en
Roomsch-Katholiek hand aan hand het
schavot. En dit proces werkt door.
Maar wij hebben de roeping in na
volging van Groen de banier van het
Evangelie uit te dragen, zoolang wij
kunnen. Groen sprak van twee legers
en als wij van een leger spreken ver
staan wij daaronder een gewapende,
parate macht, die gereed staat elk oogen-
blik den strijd te aanvaarden.
„Twee legers, die van het positieve
christendom onder de banier van het
Kruis en die van het positieven onge
loof onder de banier der Menschheid."
Wee dan degenen die het leger van
het positieve christendom door twee
dracht en verdeeldheid dreigt te ver
zwakken
Op den Uitkijk.
27910
in de Bosch.
9.9 9.9 bij de
dbouwvereen.
post Melissant
Mee. Dent.
Prijs per
vste methode.
Dinsdag en
36.
tot 10 uur
afspraak,
Maandag.
EZIG.
FLAKKEE te
is op eiken
enden GRA»
renscht geeft
en, die moch»
is rijwielen
n de
ioekhandel
JK
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN ZONEN
SOMMELSD1JK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentlën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
lT 44b
TTERDAM
»Het volk onderwerpt zich niet aan de
hooger S^uvereiniteit Godsneen de Sou.
vereiniteit Gods openbaart zich, lost zich
op in de Volkssouvereiniteiten de belofte
«gij zult als God zijn® wordt op luisterrijke
wijze in de Volksvergoding vervult. Nooit
wellicht was er een meer belachelijke ver.
tooning van rationalistischen en Pantheistic
schen onzin. Doch ik laat dit daar. Ik wil
slechts doen opmerken, dat de vraag thans
niet is erkent eij de Souvereiniteit Gods
maarwelken God wilt gij een afgod der
pantheisten of den levenden God die de
Christenheid aanbidt? Stelselmatige ver.
loochening of stelmatige toepassing van het
Evangelie, praktijk van het Christendom of
praktijk eener ongodisterij die een Kerk
van het ongeloof vormt, is de vraag wier
oplossing in Godsdienst en Staatkunde, niet
evenwel dan na een felle worsteling, tege»
moet gezien wordt«.
Om er op te wijzen hoe Groen de ver»
houdingen zag. Op blz. 121 van bo«enge»
noemd werk schreef deze staatsman
«Terecht werd onlangs in de Tweede Kamer
gezegd «terwijl wij schermutselen tegen de
hersenschimmige vrees van herstel eener vroe=
ger heerschende Kerk, vereenigen zich de
beide legers, van het positieve christendom
onder de banier van het Kruis, en van het
positieve ongeloof onder de banier der
Menschheid®. En niet in Duitschland alleen
zal men weldra kunnen beweren dat er, in
zekeren zin, slechts twee politieke partijen
Christenen en niet christenen, zijn.®
V Landdag te Ouddorp.
2 Sept. a.s. zal te Ouddorp een grootsche
landdag gehouden worden. De Flakkeesche
landstormers zullen daar bijeen komen en
hun paraatheid demonstreeren.
Deze dag belooft inderdaad iets te worden.
Het programma ziet er goed uit.
Mannen van naam zullen er het woord
voeren.
Wij mogen deze toogdagen wel.
Voortgekomen uit de woelingen van de
dagen van November 1918, staat deze macht
in ons land steeds gereed om, waar noodig,
tot het uiterste troon, altaar en huisgezin
te verdedigen tegen ieder die het besteken
durft de Revolutiehand er naar uit te steken.
Zij heeft tot taak de handhaving van het wet»
tig gezag en de orde in het staatkundig en
maatschappelijk leven.
Het buitenland heeft getoond en toont nog
dat zulk een macht in het land niet overbodig
is. «Het geweer aan den voet® en «het kruit
droog® blijft het parool.
Jammer dat het noodig is. Maar nu het
eenmaal noodig is, is het een voorrecht dat
ons volk in de bloem der natie een kloeke
40 cent per regel.
De doorgang van Reguliersdwarsstraat naar de Vijzelstraat te Amsterdam, die tijdelijk voor
alle verkeer was afgesloten, is thans weder voor verkeer in één richting open gesteld.
mannenschaar bezit die gereed staat Oranje
en Nederland met alle wettige middelen, maar
dan ook desnoods met goed en bloed te ver»
dedigen.
Moge de toogdag te Ouddorp begunstigd
worden door mooi weer. En worde door
dezen landdag de onderlinge band versterkt.
Nadruk verboden.
De Bruidstijd van
«Madame la Revolution.,
I. De eerste samenkomst in het
«N ationaal Hotel«.
Den eersten Maart 1796 was 't in Den Haag
wederom feestneen, dat woord geeft te
felle kleur aan dezen grauwen dag, maar
was toch iets bizonders te doen, waarover
sommigen zich van harte verheugden, dat door
anderen twijfelmoedig werd aangestaard met
de vraag in 't hart: «Wat zal 't ook nu
zijn en waarbij niet weinigen, met name uit
de «lagere volksklasse«, als men zegt, geheel
onverschillig niet eens stil stonden
't Nieuws was van de omwenteling al if.
Er was in het jaar I van de «Fataafsche
Republiek« niet veel verandering gekomen.
Ja, de Stadhouder was nu weg, en eerlijk
gezegd 1 zijn gemis werd buiten den kring,
waarin voorheen de landsbetrekkingen gegeven
werden, en buiten dien der voormalige hof»
leveranciers, weinig gevoeld
En ja, de Franschen waren in 't land.
Zij kostten heel wat, maar eerlijk moest er»
kend, dat ze door hun burgers«generaal in
goede discipline werden gehouden. Dat scheel»
de dag en nacht met de Engelschen, toen ze
in den winter van '94 op '95 door 't Gelder»
sche en door Overijssel en Drenthe aftrokken
naar Hannover I
Toen was 't gewoonweg een »furie« ge»
weest.
De Fransche bezetting, dat was een gema»
tigde actie, al wks ze dan niet goedkoop. Ze
had tenslotte ook dit nog goeds, dat ze de
ergste scherpslijpers, die blóéd wilden proeven
en riepen, dat ook Nederland niet gezond
worden zou, tenzij het eerst door het «na»
tionale scheermes® een «schoon gelaat« ver»
kregen had, in den toom hield.
Er is, ja 1 ook persóónsverwisseling geweest.
De regenten van '95 zijn afgezet.
Héél enkelen zijn zelfs gekerkerd.
Anderen namen hun plaatsen indiaronder
zijn ook oude namen van '87, daaronder zijn
ook nieuwe namenvoor de «kerels® van
voorheen zijn nu de »burgers« in de plaats
gekomen, maar overigens ging totnogtoe alles
vrijwel zijn ouden gang.
In elk geval, de lasten zijn, zacht gezegd,
niet verlicht,
En dat blijft toch altijd maar een zeer be»
langrijk punt in het leven vm den Neder»
landschen staatsburger, zoowel uit de acht»
tiende als uit de twintigste eeuw.
En dat de handel schier geheel stil staat,
nu men Engeland niet meer tot vriend maar
tot vijand heeft; en met den handel en met
de vischvaart, zoovéél nijverheid, die 't van
deze beide hebben moet, dat is in elk geval
een kwaad punt voor de nieuwe orde van
zaken.
Neen er is nht veel verandering, laat staan
verbetering gekomen in het eerste jaar der
Revolutie
Maar, zeggen haar liefhebbers, alle begin
is moeilijk't is de tijd van overgang en nu
met dezen eersten Maart wordt het overgangs»
tijdperk afgeslotenthans gaat men spijkers
met koppen slaan.
'n Heel enkele spijker was reeds geslagen,
dat is waar.
Maar goed bekeken, waren ze toch erg
klein.
Zoo had men b.v. in de provincie Holland de
zoogenaamde «grafelijkheidstollen® afgeschaft
en een einde gemaakt aan het stapelrecht,
waarmee Holland bevoorrecht was.
Wat nog herinnerde aan een vroegere, gruw»
zame lijfstraffelijke rechtspleging, zooals galg,
rad en geeselpaal langs de wegen, de «kaak®
op de markten, werd verwijderd, en in de
provincie Gelderland, waar haar gebruik 't
langst had stand gehouden, werd thans ook
de pijnbank afgeschaft.
Al deze dingen hadden feitelijk hun tijd
gehad.
Zij hadden in werkelijkheid zichzelf over»
leefd, en wat de »Revolutie« deed was weinig
meer dan de dorre bladen van de boomen
schudden, die vanwege den slappen wind te
lang waren blijven hangen.
Van meer beteekenis was de afschaffing van
de verbodsbepalingen inzake het huwelijk
tusschen «gereformeerde® ambtenaren en mili»
tairen met roomsche vrouwen en de invoering
van het zoogenaamde burgerlijk huwelijk.
Maar zelfs dit alles bij elkaar was nog een
zeer schrale oogst.
Trouwens, daarvan kon moeilijk de «Re»
volutie« een verwijt worden gemaakt.
Een jaar lang had alles feitelijk op losse
schroeven gestaan.
't Was de oude regeeringsvorm gebleven,
doch met nieuwe mannen.
Wilt ge 'n vergelijking, een Napoleontisch
leger, doch met knods en schild gewapend
daar kon geen kracht van uitgaan. Eerst moest
de regeeringsvoi m in overeenstemming worden
gebracht met de beginselen, die hadden geze»
gevierd en wil men dan de mannen, die op
het kussen gekomen waren, een verwijt maken,
't zou dit zijn, dat het volle veertien maanden
duren moest, eer de Eerste Nationale Verga»
dering bijeenkomen kon.
Maar nogeens alle begin is moeilijk en een
jaar is gauw om I
In bizonderh 'den treden we niet, maar deze
«Nationale® heette dan nu gekozen te zijn door
het «Nederlandsche Volk« en van het oogen»
blik, dat zij op dezen eersten Maart bijeen»
kwam, had zij de hoogste wetgevende macht
in handen, waren alle lagere machten aan hair
ondergeschikt en waren alle vroegere «mach»
ten«, zooals de Raad van State, de Gecom»
m tteerde Raden en de Staten»Generaal hun
macht kwijt.
Er was nog Stadhouder, noch opperheer.
Er was alléén de Eerst Nationale Vergade»
ring en in en door haar moet nu de «Revo»
lutie® toonen wat zij is en wat zij wil.
Wij antirevolutionairen, willen ook jegens
de Revolutie de billijkheid betrachten en zoe»
ken geen spijkers op laag water tegen hen.
Maar desniettemin mag dit gezegdIn deze
E. N. V., de volle ontplooiing van haar jong
krachtig lenteleven, zal de Revolutie nu toch
moeten toonen, wat zij wil en kan.
Het moet eerlijk erkendde beste en meest
eminente voorstanders der nieuwe orde van
zaken niet alleen, maar ook van de beginse
len, waruit zoowel de Fransche als de Neder»
landsche revolutie waren voortgekomen, zijn
gekozen in deze «Eerste Nationale Vergade»
ring.«
Ze mocht gerustnaast onze «Kamer»
van»Honderd« worden gesteld en als men
elkaar dan geestelijk monsterde, zou menig
volksrepresentant van thans zich zéér moeten
rekken, om tot de schouderen van de mannen
van tóén te geraken
Mannen als Van de Kasteele, Van Lennep,
VaD Manen, Trip, Valckenaer e. a. mochten
en konden gerust worden genóémd.
Terecht getuigt bv. Dr. Nijhoff van hen
(in zijn «Staatkundige Geschiedenis van Ne»
derland«): «de gekozenen waren voor het
grootste gedeelte mannen van bekwaamheid
en van talent. Op eenige uitzonderingen na,
namen zitting personen, zooals men ze niet
beter kon gewenscht hebben, bereid en ge»
schikt om een staatsregeling te scheppen, over»
eenkomende met de nieuwe orde van denk»
beelden.®
Nietwaar, van die kant was het dus wel
in orde.
En dat de groote meerderheid der afge»
vaardigden ook werkelijk bezield was met den
zin tot «voortvaren®, bleek wel uit de voor»
zitterskeus.
Er was in dit opzicht groote eenstemmigheid.
Geen gekuip of gekonkel of partijzuchtig
geknoei.
Met 88 van de 90 stemmen werd Pieter
Paulus tot president gekozen der Eerste Na»
ionale Vergadering.
Dat er niet meer stemmen werden uitge»
bracht, kwam daarvandaan, dat er nog wel
34 districten waren, wier afgevaardige öfnog
gekozen moest worden, öf nog niet in den
Haag kon zijn, doch waar dit getreuzel aan
de kiezers zelf te wijten was, öf tenminste aan
de provinciale besturen, was men alvast op het
»Binnenhof« of liever in het «Nationaal
Hotel® (1) waarin men die historische plek
had verdoopt, maar aan 't werk gegaan.
Pieter Paulus werd met het teeken gemeene
achting genoot.
Van gematigd Stadhoudersgezind was hij
langzaam aan revolutionair gewotden, zonder
in uitersten te vervallen. In zijn geschriften
toonde hij zich een man van goed inzicht en
rijpe ervaring. Dat men over veertien dagen
reeds aan 's mans lijkbaar zou staan, vermoedde
geen der mannen, die hem kozen en was
stellig niet aan hem te zien:
Pieter Paulus werd met het teeken zijner
waardigheid, een breede driekleurige sjerp in
de nationale kleuren, omhangen en onder de
toejuichingen en het vreugdegeroep zijner
mede»afgevaardigden, plechtig naar den voor»
zitterszetel geleid.
UITKIJK.
Brand.
Men sla bij brand nimmer ruiten in en
houde zoo lang mogelijk deuren en ramen
gesloten.
AlleeD de deskundige brandweer mag, in»
dien dit noodig is, tot dergelijke maatregelen
overgaan.
Dit openen van deuren en ramen veroor»
zaakt steeds luchttoetreding, dus opleven van
den brand.
GEZONDHEIDSRAAD.
