UL,
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
I
I
Antirevolutionair
Orgaan
„De Bltbriaan"
■A.v.&Jigcjelaar
^se|idaaf
IN HOG SIGNO VINCES
ROOKT
No. 3242
ZATERDAG 17 JULI 1926
41ste JAARGANG
M.V.R.
>eel
1MT. ROTTERDAM
si
EERSTE BLAD.
Op den Uitkijk.
meer dan 20
>f breekmeei
eschikt voor
vet.
ager VISCH-
r verbetering
te en blauwe
Star, Indus-
al.
roegde auteurs,
iNTENTEELT,
ETEELT, NA-
ISVLIJT, WA-
ovenstaande is
nndt men iets.
CTS.
NDEL
W. BOEKHOVEN ZONEN
«4iïe stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Adminis tratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Een Christen-Democraat
bij uitnemendheid.
„De democratie zal alleen veilig zijn,
als zij zich laat beheerschen door den
Christus. Aan ons de roeping haar te
toonen, dat haar idealen bij Hem veilig
en verzekerd zijn."
Aldus sprak de Nederlandsch-Her-
vormde predikant A. 'S. Talma in zijn
eerste politieke rede, op 23 April 1894
te Dordrecht uitgesproken.
En thans is het tien jaar geleden,
dat deze predikant, die zoo warm voelde
voor de nooden van de sociaal minder
goed bedeelden, op nog betrekkelijk
jeugdigen leeftijd overleed.
Verschillende bladen hebben het
heengaan van dezen Christen-Staatsman
herdacht en ook wij willen met enkele
woorden wijzen op de groote beteeke-
nis, die het optreden van dezen man
voor ons volk gehad heeft.
Het woord democratie heeft voor
velen in ons gewest nog een verkeer
den klank. Men beschouwt het synoniem,
eensluidend met het Socialisme.
En toch is niets minder waar.
Wat de socialist aan democratie be
zit, aan ware democratie, heeft hij ont
leend aan het Christendom.
Christendom en democratie zijn geen
tegenstellingen, maar de democratie
vloeit uit het Christendom voort. En
neemt men het Christendom in zijn
hoogste ontwikkeling, als Calvinisme,
dan bemerkt men dat hier de democratie
ook tot de hoogste ontwikkeling kwam.
i Dat het Christendom dit niet altijd
begrepen heeft is zijn groote fout ten
aanzien van het maatschappelijk en
sociale leven.
Vooral in de vorige eeuw, meende
het Christendom, dat het tegenover den
wassenden vloed der democratie een
afwerende houding moest aannemen.
Men begreep het streven der arbeiders
massa veelszins verkeerd, men besefte
niet waaraan het zijn oorsprong ont
leende en welk karakter het bezat.
En zoo probeerde men den stroom
des tijds te keeren.
Dominé Talma zag het echter anders
en beter.
De stroom der Democratie moet niet
gekeerd maar geleid worden, geleid in
de juiste bedding.
Ds. Talma zag dat de arbeidersbe
weging bezield werd door een kern
van waarheid. Er was een bittere sociale
nood.
Er waren gruwelen gepleegd door
het opkomend kapitalisme. En die gru
welen hadden hem tot in diepst van
ziel geroerd.
Noemen wij slechts één voorbeeld
uit de duizenden, die in die dagen
plaats hadden. Een der verschrikkelijk
ste vormen waarin het sociale leven
geknecht lag, was wel de kinder-exploi-
tatie Het doen werken van heel jeug
dige kinderen in bedompte, trieste fa
brieksgebouwen, arbeid bovendien die
de volwassene arbeiders werkloos maak
te Hun kinderen waren immers goed-
kooperDe sociale enquêtes die in
dien tijd het licht zagen spraken van
een niet te beschrijven ellende in de ar
beiderskringen;.'Wie grijpt het niet aan
als hij hoort van een contract in Lancas
hire gespten, waarbij een fabrikant zich
verbond tegenover een Armenhuis om
met 20 voor den arbeid geschikt ge
achte kinderen één ideoot kind te accep
teeren
Dat was een vloek van het Liberale
systeem dat de vrijheid predikte in het
sociale leven.
En daarom moest de opkomende
Weging in het sociale leven niet ge
keerd worden, wat trouwens ook niet
zou gekund hebben, maar deze bewe
ging moest geleid worden in de goede
richting.
Het besef moest levendig worden,
dat het Christendom een roeping had
te vervullen ook tegenover het sociale
leven.
Dat begreep Ds. Talma als predikant
op den kansel toen hij het Evangelie
liet spreken, óók waar het wijst in welke
richting |het sociale leven geleid moet
worden.
Dat begreep Ds. Talma toen hij ge-
toepen werd tot het moeilijk werk van
Minister en volksvertegenwoordiger.
En toen was hij niet alleen de man
van het woord. Hij bezat groote „Tat-
kraft". Hij was een man de daad.
Groote zegen is er van hem uitge
gaan. Aan hem vooral is de breedere
ontplooing van de Christelijk-sociale
beweging te danken, en aan hem is
te danken dat de sociale wetgeving in
ons land een belangrijke schrede is
vooruitgebracht.
Tegenover het socialisme dat den
klassenstrijd predikt stelde hij de roe
ping, de Christelijke roeping om te
komen tot den socialen vrede, dóór de
sociale gerechtigheid.
De democratie veilig wanneer zij
zich laat beheerschen door den Christus 1
„Aan ons de roeping haar te toonen
dat haar idealen bij Hem veilig en
verzekerd zijn."
Aan dit adagium is Ds. Talma zijn
geheele leven getrouw gebleven, tot
groote zegen van ons Volk!
Reclasne-SViecledeelIngen.
Stoom tabaksfabriek
J
1 middel. Het bevat R&
aldus, dat het ge-- (ti
maag niet bederft,
llen de Sanguinose
eerderen genomen.
;n, door de Sangui.
:ich de Sanguinose
en algemeene ver«
f 11,-; 12 fl. f 21.—.
de Drogisten.
DEN HAAG.
elingen en Ideaal tot
:bedrijf bij de Wed
van Staat moet be.
in den morgen en
Ofschoon het koel
;en die de heer Ne»
het angstzweet hem
t hij een oogenblik
»ewend gelaat roept
et mogelijk is, help
an die vier mannen
boog snelt hij naar
bekende Downing»
p het huis van den
:n brengt de bewo»
schudding door het
hellenen ofschoon
versctijjnt er einde»
iende, dL hem alles
t hij reeak .po vroeg
:nde zich >»een tijd
>orden, vliegt hem
ar de hem bekende
eur, en zonder zich
:ommeren, stapt hij
bewoner die ten»
ht geraas ontwaakt
(Slot volgt).
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT,
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING lOcent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
V De Banier en de oplaag van ons Blad.
Onze lezers zullen zich herinneren dat wij
eenige weken geleden in deze kolommen een
pennestrijd hadden met het orgaan van de
Staatk. Geref. Partij, naar aanleiding van een
artikeltje in De Banierwaarin werd medege»
deeld, dat den laatsten tijd vele lezers van ons
blad hun abonnement opzegden omdat zij
zich met den geest en de strekking van de
Maasen Scheldebode niet langer konden ver»
eenigen.
Wij hebben ons tegen deze onjuistheid ver»
weerd.
Wij schreven o. m.
«Wat de schrijver in De Banier zegt, is
dus uit den duim gezogen. Wij hopen voor
hem, dat hij de dupe werd van anderen
die hem verkeerd inlichten. In ieder geval
stellen wij er prijs op dat hij van hetgeen
wij schrijven goede nota neemt èn als Chris»
ten èn als man van eer dezen laster terug
neemt.«
Hierop antwoordde De Banier dat hem van
betrouwbare zijdewas medege deeld, dat vele
lezers bedankt handen als abonné. Op een
plaatsje zelfs een vijftigtal 1 Op e en ander een
veertig, en uit andere plaatsen ontving de
redactie berichten, dat «verscheic/enen* of
«niet weinigen* bed-nkten.
Wij hebben daarop geantwoord, dat hetgeen
van deze «betrouwbare zijde* was medege»
deeld, laster was, daar onze administratie geen
enkele periode kende waarin zij «verscheide»
nen* of «niet weinige* abonné's verloor.
Integendeel groeide ons lezerstal gestadig
aan, voornamelijk zelfs op Herkingen era Oud»
dorp waar Ds. Kersten toch wel zijn felste
campagne gevoerd hadl
De redactie van De Banier is zoo goed ge
weest naar aanleiding van ons verweer een
nader onderzoek in te stellen, en daa.-bij is
haar gebleken, dat er van haar «betrouwbare
zijde* een «betreurenswaardige vergissing*
werd gemaakt. In een persoonlijk schrijven
betuigt zij haar leedwezen over het gebeurde
en geeft de verklaring «dat van haar zijde aan
geen opzet tot laster ook maar een oogenblik
is gedacht.*
Natuurlijk zijn wij gaarne bereid direct deze
verontschuldiging te aanvaarden en nemen wij
gaarne aan dat de redactie: van De Banier het
slachtoffer werd van een betreurenswaardige
vergissing.
Alleen zouden wij er nag op willen wijzen,
dat ook uit dit geval leering te t.»pkken valt.
Het maant ons aan in deze dingen steeds
de uiterste voorzichtigheid te betrachten, en
niet al te spoedig in te gaan op gegevens
welke ons van anderen verstrekt worden. Ook
al meenen wij. dat deze zijde «vertrouwbaar is.«
Gelukkig heeft onze administratie geen enkel
nadeel van deze voor haar zéér onaangename
zaak ondervonden, wat zij wel voornamelijk
dankt aan het feit dat ons blad er in ons ge»
west, wat men noemt «algemeen inzit« en men
hier zelf geen geloof hechtte aan hetgeen De
Banier beweerde.
Had ons blad zwakker gestaan, dan had
deze onjuiste voorstelling van zaken groote
schade kunnen veroorzaken.
Door de diepte naar omhoog I
Schreven wij een vorigen keer over de «Stad
der ellende«, de hoofdstad van Hongarije, die
wel het meest in en door den wereldoorlog
geteisterd is, thans willen wij op een ander
symptoom uit ditzelfde land wijzen.
Een symptoom waaruit blijkt, dat God dit
volk wèl in de smeltkroes van het bitterste
lijden deed gaan, maar om het fijne, echte
goud te zuiveren en daardoor ook in dit land
wederom Zijns Naams gedachtenis te stichten.
In de Hongaarsche Heraut lezen wij van de
oprichting van een drukkerij, een feit, dat op
zichzelf niet zooveel beteekenis heeft, maar
als men leest hóe, onder welke omstandigheden
en met welk doel deze drukkerij werd opge»
richt, dan wordt het duidelijk, dat God met
te klein. Men moest een mooi groot gebouw
gaan bouwen en steeds meer machines koo»
pen, het geheele bedrijf electrificeeren, enz.
En zoo staat nu het gebouw daar, als een
zichtbaar teeken van de genade des Heeren.
Terecht staat dus op den pevel van de
drukkerij geschreven «Uit genade door het
geloof*. Want deze machtige leidspreuk van
de reformatie is ook in dezen arbeid de
leidende gedachte geweest, die de oprichters
ertoe dreef om alles ter eere Gods te doen.
Ter gelegenheid van de ingebruikneming
van deze drukkerij waren den 16 Mei j.l
onder leiding van Bisschop Ravasz een plm.
30»tal predikanten, professoren e. a. in dit
eenvoudige dorp bijeengekomen om dit
arsenaal van de Hongaarsche ontwaking te
bezoeken.
Vóór de officieele opening in den tuin
van de drukkerij plaats had, kwam de ge»
heele gemeeute in de kerk bijeen, waar Ds.
S. Czeglédy het Woord verkondigde. Daarna
ginnen allen naar de drukkerij, waar, in den
tuin, na Psalmgezang, Bisschop Ravasz sprak
naar aanleiding van Gen. 28 16. Hij ein»
digde zijn machtige rede met deze woorden
«Moge deze drukkerij de eerste drukkerij
van de tweede triomfantelijke reformatie in
Hongarije zijnl*
De drukkerij heet«Drukkerij»Sylvester«
zoo genoemd naar Johan Sylvester, een held
uit den reformatie»tijd in Hongarije, die in
het jaar 1541 in de drukkerij te Ujsziget de
eerste volledig; Hongaarsche vertaling van
het Nieuwe Testament uitgaf.
Wij maken van deze gelegenheid gebruik
om aan onze lezers Ds. Z. Tildy voor te
stellen. Want hij is de eigenlijke leider van
de geheele drukkerij. Ds. Tildy was n.l. met
enkele vrienden de oprichter van de druk»
Zaterdagmiddag werd te Noordwijk aan Zee door K N. A. C. een concours voor Automobiel'
koetswerk georganiseerd Een overzicht van het concours dat op het terrein van het Grand
Hotel Huis ter Duin werd gehouden.
het Hongaarsche Volk iets gaat doen, dat wèl
groote beteekenis heeft.
De Hongaarsche Heraut schreef
Ingebruikneming van de Sylvester»
Drukkerij.
De ontwaking der laatste jaren in de
Hong. Geref. Kerken heeft reeds vele vruch»
ten afgeworpen. Velerlei arbeid is begonnen
die veel belooft en velerlei teekenen kunnen
wij zien, die bewijzen, dat de Geest des
Heeren in dit land machtige dingen gaat
voorbereiden Maar geen een van deze is
misschien van zoo groote beteekenis en geen
een belooft zooveel, als de oprichting van
de Drukkerij»Sylvester te Tahitótfalu.
Hoe is deze drukkerij ontstaan Zij is een
waagstuk van een kleine groep van predi»
kanten, die naar het voorbeeld van de
vaderen der reformatie i eslo'en hebben
om de ontwaking in de Hongaarsche Kerken
hoofdzakelijk door de pers te dienen. En
om dit doel te kunnen bereiken hebben zij
te Tahitótfalu, een klein Geref. dorp, dicht
bij Budapest, op het eiland Szentendre,
onder leiding van Ds. Z Tildy en zijne
vrouw in een eenvoudig boerenhuis een
kleine drukkerij opgericht, die boeken, trak»
taten en een evangelisatieblad begon uit te
geven. En het Hongaarsche volk begon te
luisteren naar wat in dit weekblad «De
Christelijke Familie« werd gezegd. En de
drukkerij ging, niettegenstaande de econo»
mische depressie in Hongarije, zich prachtig
ontwikkelen. Geen wonder, want de arbeid
in deze drukkerij werd dagelijksch met vu»
rige gebeden ondersteund. Het «Ora et la»
bora* heerscht daar als grondbeginsel.
En de Heere heeft te Tahitótfalu groote
dingen gedaan. Het oude boerenhuisje werd
kerij en sinds jaren wijdt hij heel zijn vrijen
tijd en beschikbare kracht aan dezen arbeid.
En als hij geen tijd heeft, dan staat zijn
vrouw als helpster daar, die intusschen in
de drukkerij»zaken evengoed thuis werd als
haar man. De geheele arbeid rust eigenlijk
op hunne schouders. Laat ons bidden, dat
deze heerlijke vrucht van de Hongaarsche
ontwaking tot een verderen zegen van kerk,
land en volk moge strekken.
*>Uit genade door het geloof
DM is bij de Reformatie de kracht geweest
tot opbloei van een nieuw leven.
Leert de kern van het Hongaarsche Volk
dat verstaan, dan zal óók daar door 's Heeren
kracht groote daden gebeuren.
Maar als we dan letten hoe de Hongaarsche
Kerk nog tobben moet om zelfs maar een
drukkerij te stichten, hoe rijk moeten wij ons
dan in Holland niet voelen, wij, die een flinke
pers tot onze beschikking hebben en nog zoo
véél meer bovendien 1
Laat ons dan zien, dat wij houden wat we
hebben en door onze ontrouw, zonde en
lakschheid deze bevoorrechting boven andere
landen niet verbeuren.
Plattelandersbond.
Van de hand van den heer K. H. van Beek,
landbouwkundige te Den Briel, ontvingen wij
onderstaande mededeeling
Plattelandersbond.
De heer K. H. van Beek, te Brielle, alg.
secretaris-penningmeester van den Platte
landersbond, heeft vanaf heden bedankt als
lid van dien Bond en houdt daardoor tevens
op met de vervulling van laatstgenoemde
functie.
Dit bedanken houdt verband met de heer-
schende richting bij de leiding van dien Bond,
waarmee de heer van Beek onmogelijk kan
instemmen.
Onze landbouwers die meenden, dat hun
heil in de plattelandersbeweging lag hebben
nog weinig pleizier beleefd van hun belangen»
politiek.
Wij hopen dat ook de heer van Beek voor
goed bekeerd is van de dwaling zijns weegs.
In stoffelijk en geestelijk opzicht heeft deze
belangenpolitiek in verkeerde richting gewerkt.
Stoffelijk omdat het maken van een kunst»
matige scheiding tusschen stad en platteland
zich wreekt. En als men dan nog bovendien
vertegenwoordigers krijgt als de heer Braat
is alles hopeloos verloren, want er is voor
een partij niets dat meer verlammend werkt
dan dat men niet ernstig genomen wordt.
40 cent per regel
(j zc/e.poneer&
met bijzondere nauwkeurigheid vervaardigde
rooktabak. Onze veeljarige ervaring komt de
kwaliteit ten goede.
MORIAAN BAY munt uit in geurigheid
en zachten smaak.
40 cent per half pond.
NEEMT PROEF
In geestelijk opzicht deugde deze actie niet
omdat zij zich in dit opzicht neutraal wilde
houden en daarom natuurlijk anti»ChristeIijk
werd. We herinneren er slechts aan hoe Braat
in 1922 de verkiezingsstrijd inging en hij zich
over kindertoeslag aldus liet hooren
«Niet het mes er in, maar de valbijl er
op. De ambtenaren krijgen kindertoeslag.
Ik noem het fokpremie. Het stamboekvee
krijgt een brandmerk. Zoo moesten we
eigenlijk nu ook met de kinderen van die
heeren doen«.
In zulk gezelschap is geen plaats voor iemand
die nog iets voelt voor Christendom en religie.
Nadruk verboden.
Er is op 't oogenblik nog al werk.
Als dat om deze tijd van 't jaar nog niet
zoo was, zou het er slecht uitzien.
Toch wist mijn vader er van te vertellen.
Hij woonde in een grasstreek, waar melkge»
win en hooibouw hoofdzaak waren.
Die streek was een onderdeel van een
groote streek, waarmee het een geheel vormde,
maar van die streek vormde hij het allerlaag,
ste gedeelte.
Nu was het een uitermate natte zomer en
het was een vijf en veertig jaar geleden
een uitermate slecht bema'en waterschap.