voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
Hoofdhuid
PUROL
IN HOC SIGNO YINCES
Drie Bladen.
tweede blad.
No. 3234
ZATERDAG 19 JUNI 1926
41ste JAARGANG
411® stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Dit nummer bestaat uit
Land- en Tuinbouw.
Plaatselijk Nie&tws.
Leest de Advertentie van
Campfe n's Stof feerderij
Reclame-Mededeelingen.
Deze Coura it vei schijnt eiken WOENSDAG en 7 ATERDAG.
ABONNEM :NTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLljKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN ZONEN
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worde» berekend naar de plaatsruimte, die zIj beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Voor vijf en twintig laar.
In het onderstaand stuk herdenkt de »Rott.«,
hoe het j 1. Zaterdag 25 jaar geleden was, dat
bij de stembus de overwinning werd behaald,
die het kabinet.Kuyper mogelijk maakte, dat
zulk een grooten keer gaf aan onze vader»
landsche politiek.
't Was de ondergang van 't liberalisme.
Dat zich er niet meer bovenop heeft gewerkt
en straks grootendeels door 't socialisme ver»
vangen werd.
Maar terwijl dit proces zich voltrek, was
het en werd het steeds meer de Coalitie»tijd,
die door Kuyper werd ingeluid.
Hij kwam et rond voor uit
Mijn kabinet steunt op drie partijen.
JÖk Op een Coalitie, als gij wlit.
En al viel dat Kabinet na vier jaren, door
den tegenstand van ds Kromsigt en Staalman,
de Coalitie bleef saamvetbonden en heeft tot
het vorige jaar toe grooten invloed geoefend
op 't politieke leven van ons vaderland.
Dat is 't werk van Kuyper geweest.
Er kwam een heele ommekeer in 's Lands
wetgeving.
Niet minder in 's Lands bestuur.
Kuyper weêr was het, die hier den forschen
stoot gaf en reeds bij de bezetting der Rijks»
verzekeringsbank was hij het, die het in prac»
tijk bracht, dat «onze menschen® lang genoeg
achteruit gezet waren en dat zij nu óók hun
kans moesten hebben.
De idee, dat alléén de liberalen en hun
vriendjes tot posten, ambten en bedieningen
bekwaam waren, ging er geheel uit en dat in
dit opzicht de gelijkheid voor de Wet, werke»
lijkheid werd en bleef is niet het minst aan 't
forsche optreden van Kuyper te danken.
Toch is niet alles glorievolle gedachtenis.
Wat is er een achteruitgang, in bezieling,
in liefde voor de beginselen, in arbeid voor
de partij
Doch daarover nu niet verder.
ffMP) We geven thans 't artikel van de «Rott
een plaats.
1901 - 12 JUNI - 1926.
Morgen, 12 Juni, zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de overwinning aan de stembus
voor de Tweede Kamer voor goed een einde
maakte an de liberale overheersching in
Nederland.
Na het aftreden van het KabinefcMackay
verliepen nog tien jaar eer in een gemeen»
schappelijk optreden bij de stembus van de
drie Christelijke partijen de kans gewaagd
kon worden om aan het liberale juk te ont»
komen. Vast accoord omtrent hetheen na
een eventueele overwinning geschieden zou,
was er niet. Dit nam echter niet weg, dat
toen eenmaal de uitslag van 58-42 vaststond,
spoedig onder leiding van Dr. A. Kuyper
een Kabinet met positief Christelijke signa»
tuur gereed was en het bewind overnam.
De strijd van een eeuw was hiermede met
ongedachten zegen bekroond Bilderdijk en
Da Costa hadden geworsteld in het geloof
op hope tegen hope. Onder Groen van
Prinsterer begon de antirevolutionaire rich
ting zich meer en meer af te teekenen. Pas
met het verschijnen van Dr. Kuyper op het
politieke tooneel verkreeg de antirev. partij
vastere vormen en ontwikkelde zich een
bewust najagen van haar staatkundige idealen
met aanvaarding van de consekwentie der
politieke regeeringsverantwoordelijkheid.
12 Juni 1901 zette de kroon op het ont»
zaglijke werk, dat onder vorige geslachten
was begonnen en tot ontwikkeling gekomen.
De stembusoverwinning van dien dag
bracht in Nederland een geweldige, duur»
zame ommekeer te weeg. Zij toch was de
verwezenlijking van de idee van gelijke
rechten voor alle politieke partijen en voor
alle Nederlanders van welke staatkundige
richting zij ook mogen zijn.
De arrogatie der liberalen, dat zij alleen
de pachters waren van alle kennis en wijs»
heid, van alle bekwaamheid en geschiktheid
en dus van alle macht, was voor goed stuk»
geslagen.
De gelijkberechting van het Christelijk
volksdeel met degenen, die in de staatkunde
niet van de Christelijke beginselen meenen
te moeten uitgaan, werd in beginsel een feit
op den dig, toen in 1901 de liberale pat»
tijen eigenlijk voorgoed uit het regeerkasteel
gezet werden.
Het zou weinig moeite kosten om de
politieke beteekenis van de overwinning
van 1901 in den breede met bewijzen in
het licht te stellen Onze bedoeling is zulks
echter niet. Slechts wenschen we, aan den
vooravond van de 25=jarige herdenking van
dit hoogstgewichtige feit, er nog eens aan
'e herinneren, dat eerst sedert dien het
Christelijk deel van ons volk tot gelijke en
volwaardige positie met alle andere volks»
Secooten gekomen is.
Het is goed daarbij nog eens stil te staan,
opdat vooral zij, die slechts den tijd kennen,
dat ook Christenen voor openbare ambten
en functies m t niet al te veel moeite in
aanmerking komen en de periode der stel»
selmatige achteruitzetting niet gekend hebben
en van de fijnenverachting in de practijk
weinig kennis dragen, indachtig worden dat
om tot dien toestand te geraken, geslachten
lang is geworsteld tegen een geweldige over»
macht in. Ook zij, die zich meenen te kun»
nen veroorloven met onze politieke ver»
houdingen een luchtig spel te spelen of in
hun schijnbaar principieele critiek heel het
verleden meenen te .kunnen veroordeelen
en aan verachting prijs te geven, doen wel»
licht goed er aandacht aan te schenken, dat
al wat zij nu zijn en kunnen zijn en doen,
te danken is aan wat onder Gods bestel op
12 Juni 1901 in ons volksleven voltrokken
werd.
Slechts één enkele herinnering moge onze
opmerkingen accentueeren. Maar zij is dan
ook zoo veelzeggend, dat we er mee meenen
te kunnen volstaan. Toen het kabinet»Kuyper
optrad was in Zuid»Holland de gemeente
De Lier de eenige plaats, waar een niet»
liberale burgemeester fungeerde. En zoo was
het op elk gebied. Wie alleen den toestand
van vandaag kent, kan zich bijna niet in»
denken in welk een positie het positief be»
lijdend deel van ons volk voor een kwart
eeuw nog door hooghartigen regenten waan
was weggedrukt.
Laat ons deze dingen voor ods zelf en
onze kinderen niet verbergen, maar ook
hierin voor het navolgend geslacht ver»
tellen de loffelijkheden des Heeren en Zijne
wonderen, die Hij gedaan heeft. Opdat wij
en ook zij, die eens in onze plaats zullen
zijn, onze en hunne hoop op God alleen
mogen stellen. Zijn daden niet vergeten,
maar Zijn geboden bewaren en met onzen
geest, met onze ziel en al onze krachten
getrouw zijn aan den God der vaderen, die
ook onze God wil zijn.
Christelijke Boeren» en Tulndersbond.
Openingsrede van prof. Diepenhorst.
Bespreking van tegenmaatregelen tegen
uitvoerbelemmeringen. Rede van dr.J. A.
Nederbragt. De export van de Neder'
landsche tuin' en landbouwproducten.
Land- en tuinbouw staan er veel beter
voor dan de industrie. Poor spr. is er
geen enkele reden, welke bescherming van
land- en tuinbouw zou wettigen. Het
verbod van invoer in Engeland van versch
vleesch een zuivere sanitaire maatregel.
Te Enkhuizen heeft Donder lag deChriste»
lijke Boeren» en Tuindersbond zijn 81ste al»
gemeene vergadering gehouden onder leiding
van prof. mr. P. A. Diepenhorst te Amsterdam»
De vergadering werd onder andere bijge.
woond door den rijkszuivelconsulent ir. S.
Smeding, vertegenwoordigende den minister
van binnenlandsche zaken en landbouw, den
burgemeester van Enkhuizen, den heer J. R.
A. Boschma, den heer K. Koster, secretaris van
den bond van Rundveefokvereenigingen in
Noord.Holland, vertegenwoordigende het Ko»
ninklijk Nederlandsch Landbouw»Comité, en
den beer Dekker, die den R. K Nederlandschen
Boeren» en Tuindersbond vertegenwoordigde.
In zijn openingsrede bespreekt prof Di pen»
horst het nationaal en bet internationaal ka»
rakter van den landbouw.
De tijd, dat de boer zich alleen op zijn
bedrijf terugtrok, is lang voorbij. Ook de
landbouwer heeft zich te bemoeien met allerlei
nationale en internationale vraagstukken.
Zoo haalt spr. de bemoeiingen van prof
Laur aan om tot een internationale landbouw»
organisatie te geraken, het internationaal land»
bouwinstituut te Rome en het internationaal
arbeidsbureau te Genève, waar men de laatste
jaren steeds weer aandacht heeft geschonken
aan den arbeidsduur in den landbouw
Ook het internationale karakter van den
handel in onze landbouwproducten maakt, dat
de landbouwer zich niet alteen met zijn eigen
belangen kan bemoeien. In verband hiermee
wijst spr. op het Engelsche invoerverbod van
alle vleesch, waardoor de boer zich dient af
te vragen, of ons land geen maatregelen van
tegenweer heeft te treffen, om het hoofd te
bieden aan de helemmeringen, welke aller»
wegen aan onze landbouwproducten in den
weg worden geleg 1.
Spr. wijst op ons lage uniforme tarief, waar»
mee ons land geheel alleen staat temidden van
allerlei landen met hooge tarieven en allerlei
verdragen betreffende internationalen handel,
In verband hiermede vraagt spr. zich af, of
ook ons land niet van koers dient te veran»
deren ook met het oog op onze handelsbalans,
welke de laatste jaren zeer ongunstig is, en de
onmogelijkheid om behoorlijke handelsver»
dragen te sluiten. Ons land kan nooit behoor»
lijk als partij optreden, doch moet steeds af»
wachten wat men ten slotte ontvangen zal.
Bovendien wordt door het buitenland niet
geapprecieerd, dat Nederland steeds den vrij»
handel in zijn vaan blijft voeren. In de praktijk
blijkt nl. dat de buitenlandsche onderbande»
laars eenvoudig vragen wat ons land aan t«
bieden heeft tegen de voordeelen, welke men
met zijn handelstractaat denkt te bereiken,
terwijl wordt aangenomen, dat ons land alleen
vrijhandelaar is, omdat het daarin het meeste
voordeel ziet.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door den
secretaris, mr. J. W. Goedbloed te Goes, is het
volgende ontleend:
Het ledental, dat de laatste jaren achteruit»
gaande was, is in 1925 van 2778 op 2975 ge»
komen.
Uitvoerig worden de bemoeienissen ten op»
zichte van het landbouwonderwijs besproken.
Zoo wordt opgemerkt, dat meer aandacht kan
worden geschonken aan het landbouwhuis»
houdonderwijs.
Daarna worden gememoreerd de verschil»
lende belangrijke vraagstukken, waaraan het
bestuur in het verslagjaar zijn aandacht heeft
geschonken.
Vervolgens wordt gewezen op de samen»
werking met het Kon. Ned. Landbouw Co»
mité en den R.K. Boeren en Tuindersbond,
met als gevolg verschillende requesten, aller»
lei belangrijke landbouwbelangen rakende.
Opgesomd worden verschillende commissies,
waarin ook leden van den bond zitting heb»
ben en de organisaties, waarmede de bond
samenwerkt.
Uit de rekening en verantwoording van den
penningmeester blijkt, dat de ontvangsten
hebben bedragen f 7069, waarbij f 6220 uit
de contributie. Uitgegeven is voor propaganda
f 1818 en voor administratie f 1823.
In verband met het jaarverslag wordt ge»
vraagd welk standpunt het bestuur inneemt
tegenover het weder benoemen van een direc»
teur»generaal. De secretaris deelt mede, dat
het bestuur de vervulling van die functie ge»
wenscht acht, doch dat zij het overleg met
de centrale organisaties in elk geval gehand»
haafd wil zien.
De heer Boschma, burgemeester van Enk»
huizen spreekt den wensch uit, dat de ver»
gadering van den bond vruchtdragend zal
zijn.
Gevraagd wordt welk standpunt de bond
inneemt tegenover de oprichting van een een»
trale van landbouwboekhoudbureaux. De se»
cretaris merkt op, dat alleen Zuid'Holland
zich met boekhouding bezig houdt, doch men
heeft daar nog geen voldoende ervaring over
zoodat het bestuur zijn houding nog niet
heeft bepaald.
Naar aanleiding van de vraag betreffende
het bindend verklaren van het arbeidscontract
deelt de secretaris mede, dat de commissie,
welke deze zaak heeft bestudeerd, eenstemmig
voor het ontwerp Aalberse is
Ir. Smeding zegt het zeer op prijs te stellen
de vergadering van den bond bij te wonen,
omdat hij daardoor in de gelegenheid is ge»
steld met den Christelijken Bond kennis te
maken
De heer Dekker wijst op de hartelijke sa»
menwerking tusschen den Christelijken en den
R K. Boeren» en Tuindersbond. Spr. hoopt,
dat de bond in enkele jaren zal groeien tot
een krachtige organisatie.
De heer Koster wijst als vertegenwoordiger
van K.N L.C. op de hartelijke samenwerking
welke tusschen de verschillende organisaties
bestaat, waardoor de landbouw het beste wordt
gediend.
De beer Drevel voert nog het woord na»
mens den Chr. Landarbeidersbond. Spr. wijst
er op, dat nog zeer vele Chr. werkgevers niet
zijn aangesloten bij den Chr. Bond van Werk»
gevers Spr betreurt het dat deze menscben niet
begrijpen in welke organtsatie zij thuisbe»
hooren
Mr. Goedbloed wordt herkozen als secretaris»
penningmeester en Prof Diepenhorst ziet zijn
mandaat als voorzitter hernieuwd.
De heer J. Woldendorp, hoofd van de Chr.
Landbouwwinterschool te Haarlemmermeer
en ir. Wind, hoofd van de school te Heemse
(gem. Ambt-Hardenberg) brengen vervolgens
verslag uit over het onderwijs aan die instel»
lingen.
Hierna wordt gepauseerd.
Na de pauze verleent de Voorzitter het
woord aan dr. J. A Nederbragt, chef van de
economische afaeeling aan het ministerie van
buitenlandsche zaken, voor zijne inleiding.
Wenken ter voorkoming van ongevallen.
Sedert het in werking treden der Land» en
Tuinbouwongevallenwet 1922 zijn alle arbei»
ders in de land» en tuinbouwbedrijven van
rechtswege verzekerd tegen de geldelijke ge»
volgen van ongevallen, die hun in verband
met hunne dienstbetrekking overkomen. De
arbeiders in de hier bedoelde bedrijven hebben
dus de zekerheid dat wanneer hun in verband
met hun werk een ongeval overkomt, zij zullen
worden schadeloos gesteld op de wijze als in
de wet nader omschreven.
Die schadeloosstelling kan intusschen niet
anders zijn dan een «pleister op de wond*.
De wond zelf, het ongeval, kan nu eenmaal
door de schadeloosstelling niet ongedaan ge»
maakt worden. Daarom geldt ook hier het
spreekwoord, dat voorkomen beter is dan ge»
nezen. En nu leert de ervaring, d»t er altijd
nog te veel ongevallen voorkomen, tengevolge
van onvoorzichtigheid, gemakzucht of ver»
keerde gewoonten, die gemakkelijk vermeden
hadden kunnen worden.
Daar de meeste dezer ongevallen te wijten
zijn aan de omstandigheid, dat de arbeider
of zijn werkgever zich geen voldoende reken»
schap geven van het dreigende gevaar, is het
van groot belang, dat zij hierop zooveel mo»
gelijk opmerkzaam worden gemaakt. Om een
gevaar te vermijden moet men beginnen het
te kennen.
Wij nemen ons voor, van tijd tot tijd in
dit blad wenken te geven.
SOMMELSDIJK. Op de 1.1. Woensdag
gehouden weekmarkt waren 12 biggen aan»
gevoerd.
Tegen een inwoner dezer gemeente is te
Middelharnis proces» verbaal opgemaakt wegens
mishandeling.
Deze week moesten twee ingezetenen
naar Rotterdam worden vervoerd ten einde
een operatie te ondergaan. Een er van moest
per expresse worden vervoerd. Bij zulke voor»
komende gevallen gevoelt men des te meer
de behoefte aan een eigen ziekenhuis voor
ons eiland.
De dienstplichtige J. C. Buurveld, van
de lichting 1926, is nader toegewezen aan het
14e Regiment Infanterie 3e ploeg te Bergen
op Zoom. Tijdvak van inlijving 4-8 October
1926.
Aan de metselaars Keizer en van der Bij
is vergunning verleend tot het verbouwen
van een bergplaats van A. Luijendijk, staande
bij dien slachtplaats aan de Weeshuisstraat,
alhier.
MIDDELHARNIS. De uitslag van de
wedvlucht door de P.V. «Seinpost* van uif
Vierzon afstand 526 K.M. is als volgt: 1ste
prijs A. Schuurman, 2e en 6e prijs J. Koevoet,
3e en 4e L. Bund, 5e J. J. Nipius, 7e en 8ste
Gebr. Jongejan, 9e P. de Gans.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Door
S. K. alh'er is een postduif gevangen gemerkt
13 8101 en op de gummiring 166 F 449
Arnhem.
Donderdag 1 Juli a s. nam. 2 uur zal er
gelegenheid bestaan tot kostelooze in» en her»
inenting ten huize van den gemeentegeneesheer.
Onze vroegere dorpsgenoot de heer I.
Joppe is bevorderd tot doctorandus in de
geneeskunde.
OUDE TONGE. Alhier zijn de oude
aardappelen geladen, zoodat de handel in dat
product is afgeloopen.
W. L- Heesterman alhier heeft een hof»
stede met land gepacht van de Gebr. Buijs
te Melissant.
De rijksveldwachter had het ongeluk
zoodanig met zijn fiets tegen een anderen
wielrijder te rijden dat hij rust moet houden
en geen dienst kan doen.
Op het Landgoed te Hartenkamp te Heem»
stede werd Zaterdagmiddag een tuinfeest ge»
houden ten bate van het Steuncomité voor
Intellectueel Centraal Europa. Z. K. H. Prins
Hendrik die ook het feest bijwoonde in de
tent van Mevr. Jo van Ammers»Kühler, de
bekende schrijfster, die uit de lijnen van zijn
hand de toekomst en het verleden onthuld
NIEUWE TONGE.* Landarbeiderswet. Bij
Kon. besluit van 12 dezer is toegelaten als
uitsluitend ter bevorderiag van de verkrijging
van onroerend goed door landarbeiders werk
zaam, de vereeniging, genaamdVereeniging
ter bevordering van de verkrijging van onroe»
rend goed door landarbeiders Werkmansbe»
lang, gevestigd te Nieuwe Tonge, kring der
gemeente Nieuwe Tonge.
NIEUWE TONGE. Door dhr. C. Kabos
alhier zijn dezer dagen de eerste rieuwe aard»
appelen gerooid van oogst 1926
Tegen L. van O. te Middelharnis is proces»
verbaal opgemaakt wegens overtreding der
Motor» en Rij wiel wet.
Door den gemeente onbezoldigd Rijks»
veldwachter A. K. Nieuwkerk, alhier, is tegen
een drietal personen processverbaal opgemaakt
wegens het rijden zonder licht.
Bij de j 1. Zaterdag door de P.V. »De
Gevleugelde Bode®, alhier, gehouden vlucht
vanuit Orleans (afstand 453,676 KM) was de
aankomst als volgtle, 2e, 4e en 6e prijs C.
A. Holleman, 3e G. Knop-', 5e J. C. Braber,
7e G. J. de Wilde. Lossing 8,25 uur, aankomst
eerste duif 2 u. 21 m. 51 sec. De voor deze
vlucht beschikbaar gestelde premie werd ge»
wonnen door C. A. Holleman.
DIRKSLAND. Verleden week werden
vanuit deze gemeente 200 H.L. aardappelen
verscheept.
De dienstplichtigen D. Bestman en J.
Bestman zijn tegen 9 September, C. M. Pol»
huis tegen 25 October en J. L. Stolk tegen
16 September a.s. voor herhalingsoefeningen
onder de wapenen geroepen.
Thans is men begonnen met den Molen»
dijk, Kaai en Nieuwstraat te herstraten.
Gevonden voorwerpeneen zilveren da»
meshorloge, een pakje kindergoed, 3 porte»
monnaies en enkele huissleutelsinlichtingen
ter secretarie.
40 cent per regel.
Uw Hoofdhuid wordt vrij van roos en
Uw haar wordt zacht en handelbaar
indien U de gewoonte aanneemt om
er des morgens een weinig
doorheen te wrijven
MELISSANT. Heden is afgekondigd een
wijziging der verordening op de heffing van
leges ter secretarie en van rechten wegens de
verrichtingen van den burgerlijken stand.
Naar we vernemen zal ook de muziek»
vereeniging »Tot Nut en Genoegen«, en ver»
moedelijk ook de Zangvereeniging aan het in
Juli a.s. te Middelharnis te houden festival
deelnemen.
Bij H. v. d. M. staat een perenboom waar»
aan reeds vruchten hangen, voor de tweede
maal in bloei.
HERRINGEN. Door de opkoopers van
zwarte bessen wordt nu reeds 40 en 44 cent
per Kg. geboden.
STELLENDAM. Bij de j.l. Woensdag
gehouden klaververkooping liepen de prijzen
zeer uiteen. Er werd besteed van 25 tot 50
cent per Voornsche Roede.
De staking van de garnalenvisschers is
opgeheven daar men omtrent de prijzen tot
een schikking is gekomen.
GOEDEREEDE. Van de bewoners van
de Pieterstraat wordt een verzoek aan den
Raad ter teekening aangeboden om het on»
zinnig fietsen door d ze nauwe straat te be»
letten, v.n.l. op Zaterdagavond en feestdagen.
De blazersschuit G. O. 5 was Woensdag
al reeds terug in de haven, met verlies van
het gebeele vischtuig. Een schadepost van
pl.m. f 150.
Geplaatst een nieuwe telefooninstallatte
No. 27, Coöp cichorei»drogerij «Goedereede®,
boekhouder A. C. den Eerzamen.
OUDDORP. De rijksveldwachter Tintel
is bevorderd tot brigadier titulair.
De Bijz. Vrijw. Landstorm houdt Zater»
dagavond a.s. schietoefeningen van 5 tot 7
uur op het plein der O. School.
f Was de bloei der zwarte bessenstruiken
dit jaar rijk, de vruchtzetting evenwel is heel
wat minder dan men verwacht had. Het be»
schot zal niet meevallen. Een mildere voor»
jaarstemperatuur had wellicht meer vrucht
gebracht.
f Op de verkooping van Bruine en lucerne
klaver besteedde men van 60 tot 90 ct. per
roede. De prijzen waren algemeeu hooger
dan bij de onderhandsche verkoopingen.
f Onder het weidend vee van J. C. L. aan
den Middeldijk, Oude Oostdijk, is het besmet»
telijk mond» en klauwzeer geconstateerd. De
aanduiding is op het hek aangebracht.
f Door T. T. zijn twee perceelen grond,
bestemd als bouwterrein, onderhands verkocht
aan W. T. en Gez. V.
