Antirevolutionair
Orgaan
I
s
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
mm w
WH zonen
El
Hoofdhuid
PUROL
IN HOC SIGNO VINCES
No. 3231
WOENSDAG 9 JUN11926
41ste JAARGANG
dam
lil
Tramwegen
lekend
hotels.
jowel in
instaand
eeds de
80
hebben,
oneerde)
bereikt is
e
er succes
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Adminis tratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Een kerkelijke kwestie
in de Tweede Kamer.
geuriss
all pond
■ijgbaar
TA1HMTS
BQTiEBnam
SSGHERIJ
■niet gevestigd
Die komen daar niet vaak voor.
Maar als ze er behandeld worden,
dan hebben ze aile recht ook op de be
langstelling van de a. r. partij.
Onze partij is geen „kerkelijke".
Maar zij erkent de Kerk als een zelf
standig instituut, dat de Overheid in
haar eigen rechten, in haar eigen staat
en stand handhaven moet en dat voor
de geestelijke ontwikkeling van ons
volk van groote beteekenis is.
Onze partij heeft dan ook in haar
program haar artikel over de „kerke
lijke kwestie" en als de belangen der
Kerk ter sprake komen, dan luistert zij
toe of spreekt mee en legt als 't noo-
"ig is 't gewicht harer stem in de schaal.
Nu onlangs is er in de Tweede Ka
mer een kort debat geweest bij „Fi-
nantiën" waarop destijds, 't gaat zoo
gauw, we zijn haast weer aan de Be
grooting voor 1927 toe! maar weinig
de aandacht gevestigd werd, waarom
we er hier nog eens op terugkomen.
't Was een debat over de hand-
opening
Een term uit de Ned. Herv. Kerk.
Zooals men weet, krijgen de predi
kanten dezer Kerk grooter of kleiner
landstractement.
Telkens als er nu een vacature ont
staat, moet de gemeente die het geldt
aanvragen bij het Departement van Fi
nancien of zij ook weer voor den nieuw
te beroepen predikant op dat tracte-
_ment rekenen mag.
Goed bezien, een ietwat vernederen
de vraag.
Een van tweeën die gemeente heeft
recht op het tractement of niet. Zoo
ja, dan is het vernederend, dat zij er
eerst nog bij den Staat om vragen
moet. Zoo neen, dan moest ze 't ook
niet willen vragen. Onze a.r. partij heeft
dan ook reeds sinds overlangen tijd be
pleit, dat er uitbetaling zou plaats heb
ben aan de rechthebbenden; dan was
men ineens van dat vragen om „hand
opening" af.
Nu is het altijd gewoonte geweest,
dat een gemeente haar aanvraag om
„handopening" toezond aan het Clas
sicaal Bestuur en dit handelde voor de
gemeente met „Finantiën".
Tot er 'n kink in de kabel kwam.
De Synode der Herv. Kerk stelde vast
het Reglement op de Predikantstracte-
menten en bepaalde tevens: Een ge
meente, die zich daaraan niet onder
werpen wil, krijgt bij vacature géén
„handopening" tenminste het Classicaal
bestuur zendt die niet dóór.
Wat was hiervan het gevolg?
Dat de gemeente, die om wat reden
dan ook niet wilde voldoen aan 't re
glement op de Predikantstractementen
vragen: Maar kan ik dan niet
zélt die „handopening" aanvragen rècht-
streeks bij het Departement van Fi-
tiën?
Een paar jaar geleden bracht prof.
Visscher die vraag ter sprake in de
Tw. Kamer.
En thans deed een ander Kamerlid
het.
't Loont de moeite het korte debat
tusschen hem en minister De Geer
weer te geven.
Met pr. dr. Van Apeldoorn verklaar
de van oordeel te zijn, dat die kerke-
raad recht heeft, dat ook zonder tus-
schenkomst van het Classicaal Bestuur
aan dat verzoek wordt voldaan.
Zooals men weet, wordt deze materie
geregeld in het Koninklijk Besluit van
15 December 1861, luidende
„Voor tot vervulling der vacature
eener predikantsplaats bij een der
Protestantsche Kerkgenootschappen,
waar van 's Landswege tractement of
andere voordeelen aan zijn verbon
den, over te gaan, doet de bevoegde
kerkeraad aanvrage bij het Departe
ment voor de Zaken van den Her
vormden Eeredienst enz. (tegenwoor
dig 't Departement van Financiën)
tot het erlangen eener autorisatie,
teneinde aan den te beroepen leeraar
met het beroep, tevens het bedrag
dier laatstelijk aan de standplaats
verkonden inkomsten te kunnen aan
bieden."
Men ziet, in dit voorschrift wordt
met geen woord van het Classicaal
Bestuur gerept.
Het antwoord dat de Minister van
Financiën op deze vraag gaf en dat
o.i. zekerlijk de aandacht verdient,
luidde
„Ik kom nu tot een andere kerke
lijke quaestie, die aangesneden is
door den heer Zandt, en die inder
daad op een gegeven moment eenig
belang kan krijgen voor den Minister
van Financiën, maar op het oogen-
blik heeft zij dat nog niet. Ik bedoel
het volgende. Het vaste gebruik is,
dat, wanneer in een bepaalde ge
meente een vacature is, de kerkeraad
via het classicaal bestuur handope
ning bij den Minister vraagt, d.w.z.
het tractement wordt pas uitgekeerd
na die aanvrage. Het classicaal be
stuur zendt de aanvrage naar den
Minister. Nu is vier jaar geleden,
tijdens mijn vorigen ambstduur een
vraag gedaan door het kerkbestuur
van Hagestein, of de kerkeraad niet
rechtstreeks die aanvraag aan den
Minister kon zenden. Dat had belang
omdat de Nederduitsch Hervormde
Kerk een nieuw reglement had aan
genomen, dat de gemeenten een be
paald quotum verplichtte af te dragen
voor een bepaald doel. Sommige ge
meenten weigerden dat en dan was
de sanctie daarop dat geen hand
opening doorgezonden werd, als de
gemeente zich niet onderwierp, zoo
dat zij de vacature niet verv uilen kon.
Toen heeft de kerkeraad de aanvraag
zelf ingediend en hij vond steun in
het advies van een bekend jurist. Ik
heb daartegenover een ander juridisch
advies ontvangen van den advocaat
van de Synode. Terwijl ik de zaak
onderzocht, kwam het bericht van
Hagestein, dat het zijn aanvraag in
trok. Ik heb hedenochtend vernomen,
dat dit sindsdien nog een enkele
maal is voorgekomen, maar dat ook
toen de aanvrage weer is ingetrok
ken voordat een beslissing viel. Mocht
de zaak nog eens door eejn gemeente
worden aangevat, dan zal uiteraard
aan de hand van verschillende ar
gumenten, die de heeren aanvoeren,
deze materie moeten worden onder
zocht".
Dit antwoord van mr. de Geer lijkt
ons niet zonder beteekenis. Het zou
zeker de moeite waard zijn, zoo de
zaak eens werd onderzocht, en dit on
derzoek van de Regeering een beslis
sing uitlokte.
De zaak verdient zeker wel de aan
dacht.
Land- en Tuinbouw.
Redame<flliededeelingen.
M
.DAM
irolgens
steen.
erdags
Stof»
>eenen
ecland
Vrts.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
nil
er heel gebit.
reekuren 9—4.
en aan leden
i 3'/2 °/o 'sjaars.
dagelijks wor»
der leden van
ren Donder»
van 6—8 uur.
AN. Dirksland
JKE
ÜJ
IRD RECHT
"ranco terug
RIJZEN j
ieg 166 en
i, Rotterdam
Middelhar
slandP. v.
ommelsdijk;
lorpH. Si»
G. Verweij
eJ. Graaf»
t.
ste Ververij
d e
a Boekhandel
DIJK
Ook een bezwaardebroeder.
Neen, niet over Assen.
Maar over een heel andere zaak, waarover
vóór vele jaren menschen als Kuyper en Ba»
vinck reeds bezwaard waren.
't Was in de Chr. Geref. Kerk.
De classis Leiden vergaderde.
En ter tafel was aanwezig en bezwaarschrift
van een broeder uit Delft tegen de bekende
zinsnede van art. 36 uit de Nederl. Geloofs»
belijdenis »om te weren en uit te roeien alle
afgoderij en valschen godsdienst, om het rijk
des Antichrists te gronde te werpen*.
De Chr. Geref. Kerk heeft nog art. 36 on«
gewijzigd.
En deze broeder kon zich daarmee niet
vereenigen.
De classis zat er wat mee.
Zij besloot, dat het hier betrof een «hoogst
gewichtige zaak en dat het niet goed is, deze
zaak in de kerk aan de orde te stellen,
waarom het bezwaarschrift aan den bezwaarden
broeder zou worden teruggestuurd.
Maar blijkbaar voelde de classis toch ook,
dat het niet aanging het hierbij te laten; de
broeder bad er toch recht op, dat hij niet
met zijn bezwaar bleef zitten waarom hij na»
drukkelijk er op gewezen werd, dat hij het
recht behield, zijn bezwaren kenbaar te maken
aan de particuliere Synode.
Nu laten we deze kerkelijke handelwijze
rusten.
Maar het is duidelijk, dat binnen korten
tijd ook in de Chr. Geref. Kerk de kwestie
van art. 36 aan de orde komen zal.
De gereformeerden in de Herv. Kerk too»
nen in de «Waarheidsvriend* wel, dat ze over
art. 36 nèt denken als wij.
Er blijven als 't zóó doorgaat niet veel
gereformeerden in Nederland over, die art. 36
ongerept wenschen te bandhaven. Ais over
Ds. Lingbeek's ideeën eens een volksstemming
gehouden werd onder allen die overigens de
gereformeerde belijdenis zijn toegedaan, hoe
klein zou zijn aanbang blijken I
En toch staan zij daar met den eisch in 't
vaderland, dat volgens Let inzicht van die
kleine minderheid dat land zal worden ge»
regeerd, ja 1 dat zelfs alle Overheid, wat haar
organen ook overigens persoonlijk denken
mogen, volgens den eisch van art. 36 het land
regeeren zullen.
Let er op, het duurt niet lang meer, of
hun politieke invloed is tot nihil gedaald.
Stokpaardjes zijn aardig voor't vermaak, maar
in den dag der vliegtuigen e.d.g. komt men
er niet ver meer mee.
V Beschavings-instituut.
De «bioscoop», niet waar?
Daarvoor behoeven dan ook geen voor»
zorgsmaatregelen genomen te wordende
minder goede voorstellingen worden vanzelf
niet nageloopen, zij die de beschaving en
ontwikkeling bevorderen trekken zalen met
volk
En waar het zoo nog niet is,
Daar zal het zoo wel wórden.
'k Zou zoo zeggen, ge moet maar eens zien,
wat de filmbazen zooal op de markt brengen
en wat zij aandurven om hun publiek te ge»
rieven.
We lazen er onlangs een paar staaltjes van.
Van een groote hoogte moesten twee paar»
den in een afgrond vallen. Nu nam men
geen kunstig geschilderde en versierde na»
maak»paarden, neen écht moesten ze zijn, le»
vend en zoo kwamen ze dan ook van een
groote hoogte met gebroken pooten en rib»
ben beneden, waar ze lagen te stuiptrekken,
totdat de slagers daarheen gegaan waren, om
ze te dooden.
Is het niet afschuwelijk
En daar smullen dan over de geheele we»
reld millioenen aan.
De man, die het deedkreeg 150 mark
boete.
Nog erger is de krokodillen»scène.
In een hol werden krokodillen tot dol wor»
dens toe uitgehongerd. Toen 't ver genoeg
was, liet men poppen geheel naar de regelen
der kunst als menschen af» en uitgebeeld, in
het hol neer, opdat de krokodillen zich op
hen zouden werpen en hen verslinden.
Ook daar zullen straks millioenen aan
smullen.
De man, die dit d.edkreeg gknsch geen
boete.
't Was immers slechts poppen»mishandeling 1
Staking, brand, pret.
Ook in ons land heerscht een langdurige
staking, al 'is die dan maar van kleinen om»
vang, n.l. op de tramlijn Zutphen—Emmerik.
Op de finesses gaan we niet in
Maar de staking onderscheidt zich hierdoor
dat achter die, tramdirectie héél het trambedrijf
van Nederland staat, anders had die eene
tramlijn het onmogelijk kunnen uithouden.
Maar achter de werklieden dezer lijn staat
ook de gansche Vakvereeniging van arbeiders
in het Nederlandsche Trambedrijf.
En zoo hebben van 't begin af de stakers
met autobussen een concurreerenden dienst
ingesteld, zoodat publiek en goederen toch
worden vervoerd,
«Men» zegt, dat het publiek over 't algemeen
op de band der stakers is; wij kunnen dit
uiteraard niet uitmaken.
Maar wel trof ons het volgende berichtje
uit «Het Volk»
«Woensdagmiddag vertrok een tram der
«Zutphen»Emmerik» uit 's»Heerenberg, die
behalve een pesonenrijtuig ook enkele goe»
derenwagens vervoerde, w.o. één beladen
met lompen. Reeds bij het vertrek ^bemerk»
ten enkele personen, dat deze balen rookten
Ware het niet de «Zutphen»Emmerik« ge»
weest, beladen met onderkruipers»personeel,
men had zeker gewaarschuwd. Nu echter zei
men niets en lachte. Ongeveer 4 K.M. verder
bemerkte het personeel, dat het achterste
gedeelte van den trein in brand stond. Het
bleek toen dat aan biusschen niet meer viel
te denken. Alles brandde schoon op. Ook
van den wagen bleef niets anders over dan
het geraamte«.
Het Hbld. voegt hieraan toe
«Men lachte 1
Dat gemeen gevaar voor personen en
goederen ontstond, doordien men den brand
liet voortwoekeren, wat deed het er toe?
Het was immers een met «onderkruipers»
bemands tram 1
En het orgaan der jS.D.A.P. vertelt het
geval met zichtbaar welgevallen».
We zullen er geen woord aan verspillen.
De feiten spreken voor zichzelf.
(Nadruk verboden).
Varkens In den Boomgaard.
Een 18»tal fruittelers maakte in September
van 't vorige jaar een excursie naar Engeland.
Onder veel, wat daar hun belangstelling trok,
was ook: het samengaan van de varkensfok
kerij met de fruitteelt. Zij kwamen o.a. in een
kweekerij in het landschap van Kent, groot
188 Hectare. Zoodra daar de struikaanplantin»
gen wat ouder worden, legt men ze in gras.
De struiken worden opgesnoeid, zoodat de
hangtakken verwijderd worden. In deze gras»
boomgaarden worden varkens gehouden. Deze
dieren zorgen voor korthouden van het gras
en tevens voor de bemesting. Algemeen wordt
zeer weinig gemest, men kent in hoofdzaak
slakkenmeel en vleeschmeel, het laatste met
een vrij hoog phosphorzuur gehalte en enkele
procenten stikstof. Toch blijft de bemesting
zeer laag en is het wel noodig, dat ze door
de uitwerpselen der varkens wordt aangevuld.
Ondanks den grasgroei was de ontwikkeling
der boomen ook op de andere perceelen zeer
goed en liet de oogst niets te wenscben over.
De bezoekers zagen prachtige hoeken met
Bramley's Seedling en Allington Pippin, zwaar
beladen met kerngezond en schitterend ge
kleurd fruit. Zoodra er niet voldoende varkens
zijn, of het gras te sterk groeit en te hoog
wordt, wordt dit afgemaaid en laat men het
onder de boomen rotten. Ook te Chelmsford
bezocht men een kweekerij waar de varkens»
fokkerij gecombineerd was met de fruitteelt.
Het eerste perceel, dat men te zien kreeg:
een aanplant van stamboomen met onderteelt
van zwarte bessen, gaf al dadelijk de resultaten
der varkensfokkerij te zien. Van de twee naast
elkaar liggende perceelen was het eene in
1924 als varkensloop gebruikt, terwijl op den
tijd van het bezoek de varkens in het andere
perceel werden gehouden. De kleur van het
gewas was bij het eerste perceel, dank zij den
varkensmest van 't voorgaande jaar, veel beter
dan op het tweede perceel. Toen men even»
wel dit laatste perceel verder inliep, zag men
ook de slechte resultatental van boomen
waren geheel blootgewoeld, de wortels waren
stuk gevreten en afgeschild, terwijl ook de
stammen danig hadden geleden. Het kwaad,
dat de varkens hier aan de boomen en strui»
ken veroorzaakten, leek den bezoekers niet
onbeteekenend. In dit verband, nu we het
over beschadiging hebben, zij nog medegedeeld
dat men elders waarnam dat om de stammen
der vruchtboomen een stuk henneptouw was
gebonden, gedrenkt in petroleum, teneinde
vreterij van konijnen te voorkomen. Dit mid»
del scheen te helpen, want men zag nergens
beschadiging, terwijl de konijnen er toch veel»
vuldig voorkwamen.
Insectenbestrijding In de fruitteelt.
Ter best ijding der insecten zijn in den
loop der jaren al heel wat middeltjes in den
handel gebracht. Vaak worden ze aangeprezen
met vrij wat humbug, en veelal is het resultaat
lang niet evenredig aan de opgewekte ver»
wachtingen, en de gemaakte kosten. Dr. W.
Trappmann, die verbonden is aan het Biolo»
gisch Instituut voor land» en boschbouw te
Berlijn—Dahlem, waarschuwt dan ook de kwee»
kers om niet steeds gebruik te maken van de
handelsproducten, die duur zijn, terwijl de
de eigen bereide middelen niet alleen goed»
kooper, maar vaak ook beter, doeltreffender
zijn. Volgens de hedendaagsche prijzen kost
bijv. een Liter sproeistof van de bekende
bladluismiddelen 6 tot 12 cents, terwijl de uit
tabaksextract gemaakte en evenzoo goede op»
lossingen van tabak en zeep hoogstens 3 cents
per L. kosten. Een veel grooter prijsverschil
bestaat er tusschen het zeer goedkoope Theo»
baldsche mengsel (gevonden door Prof. L.
Ludwigs) en de vruchtboom»carbolineum. Ge»
noemd mengsel gaf tegen de appelbladvloo
ook nog beter resultaten dan Vr. C., en ver»
dient daarom meerdere bekendheid. De sam en»
stelling is5—6 K G. keukenzout, '/z K.G.
waterglas en 12—15 K.G. ongebluschte kalk.
Op de bereiding gaan we thans niet verder
inafgewacht dient te worden welke uitkomsten
40 cent per regel.
Uw Hoofdhuid wordt vrij van roos en
Uw haar wordt zacht en handelbaar
indien U de gewoonte aanneemt om
er des morgens een weinig
doorheen te wrijven
men hier ten lande er mee krijgt. Maar het
is goed, dat eens de aandacht gevestigd wordt
op het kostbare der bespuitingen met Carbo»
lineum. Het moge een goed bestrijdingsmiddel
zijn dat in de fruitcultuur goede diensten kan
bewijzen, maar gaat hier zooals in «De
Fruitteelt» meermalen in den laatsten tijd is
opgemerkt als in Duitschland. Een sterk
doorgevoerde reclame van de zijde van den
handel brengt den teler op een dwaalspoor.
Het is zeker, dat de laatste jaren Carbolineum
gebruikt is in gevallen, dat dit niet noodza»
Lelijk was, en dit beteekent voor den kweeker
een ernstige schade daar de bespuiting, boe
zuinig ook uitgevoerd, altijd duur blijft.
De practisch aangelegde Amerikaan maakt,
zooals de ontelbare voorschriften voor petrolie»
of oliemengsels, nicotine en nicotine sulfaat»
oplossingen, Californische pap en andere mid»
delen aantoonen, zelf een groot deel van zijn
bestrijdingsmiddelen, 't Is waar de bereiding
der middelen geeft werk, maar dat mag niet
gevreesd worden, als het zich betaalt, en men
tevens een deugdelijk middel verkrijgt niet
alleen, maar een middel ook, waarvan men
de samenstelling naar verkiezing kan wijzigen,
in verband namelijk met de omstandigheden,
waaronder men het toepast.
Korte wenken en mededeellngen.
Zindelijkheid is op de boerderij in den
stal en in de melkkamer nommer één. Was»
schen, boenen, schuren, poetsen, borstelen,
moet er dagelijksch werk zijn. Maar het was-
schen der melk blijve achterwege. Vele landen
sluiten hun grenzen voor den invoer van
aardappelen, wanneer niet een bewijs er bij
gaat, dat ze afkomstig zijn uit een ziektevrije
streek. Met het oog op de wratziekte of kanker
in de aardappels, welke zich ten onzent zeer
uitbreidt, beproeft men nu ziektevrije soorten te
kweeken. Der boeren winst komt steeds meer
uit den stal, van hun vee. Zij dienen daarom
ie zorgen voor een flink veevoederverbouw
Zelf telenzoo min mogelijk aankoopen 1
De firma Schaap te Deersum (Fr.) kreeg in
1925 van een harer koeien in 330 dagen 13164
K.G melk, met gemiddeld vetgehalte van
3.78 totaal boteropbrengst 542 K G., gelds»
waarde der melk f 1701,82. Kosten krachtvoe»
der per jaar f 579,15. De koe werd 3 maal
per dag gemolken, was in den zomer 's nachts
op stal. Wie in de gelegenheid is, koope
grond ter ontginning bijieder jaar worde een
stuk ontgonnen. Zoo kan men later zijn kin»
deren helpen door zijn bedrijf te verdeelen.
Veel grondwater is sterk besmet; het drink»
water kan dan nadeelig zijn voor mensch en
vee, en ook van ongunstigen invloed zijn op
de kwaliteit van boter en kaas.
Weet gij i
dat in Gelderland slechts 46 hengsten werden
gekeurd, daarentegen ruim 2000 stierendat
aan de keuring der 46 dieren 25 personen te
pas kwamen, en aan die der ruim 2000 stieren
slechts 3? dat op de eiermarkt te Barneveld
de aanvoer van eieren onlangs de anderhalf
mllioen heeft bereikt? dat aan het Kanton»
gerecht te Sittard tegen een landbouwer een
boete werd geëischt van f 300 benevens ver»
beurdverklaring van zijn veestapel, groot 22
koeien en 10 varkens, omdat hij geen aangifte
gedaan had van mond» en klauwzeer in zijn
stal Weet gij dat de meeste hooge akkers
zuur zijn en daarom geen zure bemesting