DRUKWERK
MODERN
Kerk en School.
bestelle men bij
deUitgeversvan
dit blad. Vlugge
nette bediening
Michiel de Ruyter.
De Handschoen
I
derik is vanaf Tl April tot 12 Mei bij den
Secretaris van dien polder ter inzage nederge»
legd.
Bij pubiikatie is bekend gemaakt dat bij
het gemeentebestuur is ingekomen een verzoek
van den heer P. Zoetcman slager alhier om
veigunning ingevolge de Hinderwet voor het
plaatsen van een benzinemotor van 4 p k.
voor het drijven van een koelinstallatie.
De dienstplichtigen der lichtingen 1914
en 1917 zullen in begin Juni a s. aan het jaar»
lijksch onderzoek zich moeten onderwerpen.
De paardenmarkt zal dit jaar alhier wor-
den gehouden op Donderdag 3 Juni as.
OOLTGENSPLAAT. IngekomenS. S
Ree en gezin van Haarlem Cornelia Kastelein
van Rockanje; G. A. Jansen van Edam Joh.
en Jos. Stevens van SchiedamLena Kachels
land van Oude Tonge, Jan Hotting van Te*
teringen Mej. M. B. H. Linkels van Schiedam.
Vertrokken Anna Kasteleijn naar NieuwsHel»
voet; J. de Vos naar KlaaswaalM. P. Jochems
naar Den BommelP. van der Welle en gezin
naar Den BommelJ. Nieuwland en gezin
naar Sommelsdijk.
De woning van de Erven Korteweg, ge»
mijnd door J. van Nieuwaal is niet gegund.
De Muziekvereeniging «Uitspanning door
Inspanning» hoopt Maandag, 2e Pinksterdag,
deel te nemen aan het Nationaal concours te
Klaaswaal met verplkht nummer «Brise-d'Au*
tomne« van A. A laebert, en vrij nummer «Les
Lulas Blues», terwijl de Zangvereeniging «van
ongenoegen vrij« met verplicht nummer zal
deelnemen «Frieneke» (Justiene de Bunje) van
B. Diamant, en vrij nummer «Lentegevoel van
Terd. Mohring».
Uitslag aanbesteding door B. en W. van
500 M2 straatwerk in de Prins Hendrikstraat.
W. van der Welle 23 cent ner M2, K. van Ree
Jz. 23 cent per M2, J. de Vos 24 cent per M2.
Bij loting is het opgedragen aan W. van der
Welle.
Bij Gebr. Korteweg en Wed. J. Korteweg
is onder het vee mond. en klauwzeer uitges
broken.
Naar men verneemt zal dit jaar een be»
slissing worden genomen of deze gemeente
van waterleiding wordt voorzien.
Door B Kruik is aan het gemeentebestuur
vergunning gevraagd om 2 woningen te mogen
bouwen aan de Prins Hendrikstraat.
De verlofganger M. van Gurp is tegen
10 Mei opgeroepen bij de Vesting-Artillerie,
Den Helder, en L Kprteweg 2 September bij
de Huzaren, 's»Hertogenbosch, en E. Hotting
eveneens 2 September bij de Huzaren, 's-
Hertogenbosch.
OUDE TONGE. Het bestuur van den
Heerenpolder maakt bekend dat een ontwerp*
wijziging op de keur gedurende 30 dagen ter
inzage ligt en tegen betaling van f 0,50 ver*
krijgbaar is bij den secretaris.
W. Ouwens heeft zijn café onderhands
verkocht aan M. Speelman.
A. v. Mourik heeft voor een vol jaar het
lossen van de kolen aangenomen van den
kolenbond alhier.
De laatste koepeen zijn verkocht voor
f 2,50 de 60 K.Geigenaai L. Gebraad.
De werkloosheid onder de landarbeiders
is weer zeer groot, zoodat er verschillende bij
den Correspondent zijn ingeschreven.
NIEUWE TONGE. Bij Koninklijk Besluit
zijn goedgekeurd de Statuten van de Vereeni*
ging ingevolge de Landarbeiderswet, gevestigd
te Nieuwe Tonge.
Door de Werkgevers-werknemersvereeni-
ging is een loonregeling getroffen van 1 April
1926 tot en met 31 Maart 1927.
Het heffingspercentage der Gemeentelijke
Inkomstenbelasting van het belastingjaar 1926/
1927, is vastgesteld op 2,25.
J.l. week zijn van hier 300 balen peen
vervoerd. Dit zijn de laatste peen van teelt
1925.
Langs de huizen der ingezetenen worden
door enkele jonge dames Emmabloempjes te
koop aangeboden.
Aan dhr. J. Wittekoek is vergunning ver*
leend tot het bouwen van een woonhuis a/J
Stovendijk.
Het afbreken en opbouwen van een
nieuwe polderswoning te Battenoord, voor
rekening van polder Klinkerland, is opgedra-
gen aan dhr. A. Kanters te Oude Tonge.
Van de lichting 1927 kunnen 3 personen
vrijstelling wegens broederdienst aanvragen.
DIRKSLAND. De rekening over 1925 en
de begrooting voor 1926 van den polder Die»
Jubileum. Zaterdag 1 Mei a s. hoopt den
Heer J. v. Baaien alhier den dag te herdenken
dat hij voor 25 jaren als Agent der Levens
verzekering Mij. «de Oude Haagsche van 1836»
werd aangesteld.
Reeds kort geleden mocht de geachte jubi
laris de welverdiende hulde van Commissaris
sen, Directie en Collega's der Mij. in ontvangst
nemen bij gelegenheid van zijn bezoek aan
de groote jaarvergadering te 's-Gravenhage.
Het zal a.s Zaterdag den op de eilanden
Goeree en Flakkee algemeen bekende Heer
v. Baaien zeker niet aan belangstelling ont
breken.
HERRINGEN. De Rekening van den Pol
der St. Elisabeth ligt gedurende 14 dagen bij
den Secr. van dien polder ter inzage.
Vorige week sloegen van den landbouwer
C. J. v. d. Velde een span paarden op den
K~aidijk op hol. De dieren renden het geheele
dorp door en werden even voorbij den molen
tot staan gebracht. Gelukkig hadden geen per
soonlijke ongelukken plaats.
STELLENDAM. De vorige week werden
van hier verzonden plm. 1100 H.L. aardappelen.
De rekening 1925 en begrooting 1926 van
den Woutrinapoider alhier liggen voor inge
landen ter inlage bij den Secretaris-Penning
meester.
De prijs van 't vette spek is in deze ge
meente met 5 cent per pond verlaagd.
GOËDEREEDE. De Emmabloem-collecte,
gehouden 24 April door een vijftal jonge
dames, heeft f 35,66' opgebracht.
OUDDORP. Op Donderdag 29 April
wordt alhier de halfjaarlijksche veemarkt ge
houden.
De ontvanger van de rijks-belastingen
brengt in herinnering dat de inkomsten-be
lasting met het einde van deze maand moet
zijn voldaan, anders wordt tot vervolging
overgegaan.
Naar wij vernemen bestaan er plannen
om te komen tot de oprichting van een Chr
Leesbibliotheek. Voorshands kan er niet meer
van verteld worden.
f De werkzaamheden van het drogen van
kleine garnalen en afval aan de pelfabriek
van W. v. d L is weer aangevange
f De coöp. cichorei-drogerij «Ouddorp»
heeft een partij droge wortelen verkocht en
Zaterdag j.l. reeds verscheept.
f Door K v. d W. is een postduif ge
vangen welke voorzien was van een ring aan
een der pooten met als incriptie N 6107749
Beige 25.
f Stemgerechtigde ingelanden van den
polder «het Oudeland» hebben bij publicatie
bekend gemaakt dat de landbouwers hun lan
derijen zoo spoedig mogelijk moeten voorzien
van afsluithekken.
Donderdag 29 April is het 250 jaar geleden
dat de groote zeeheld, Michiel de Ruyter stierf.
De jaren 1672 en 1674 waren achter den
rug. God had weder een der Oranjes als mid
del in zijn hand gebruikt, (Willem III de la
tere Koning van Engeland) om ons te redden
van 4 vijandelijke machten te gelijk. In 1674
had Engeland vrede gesloten. Frankrijk zette
den oorlog nog voort. Intusschen hadden wij
bondgenootschap gesloten met Spanje. Op
Sicilië brak een opstand uit, Frankrijk zond
er een vloot heen en Spanje vroeg ons om
hulp De Ruyter moest er bij zijn I Met 18
schepen en enkele branders zou onzen Admi
raal er heen gezonden worden.
De Ruyter had er bezwaar tegen. Naar zijn
oordeel moesten er betere en meer schepen
gezonden worden, daar de Franschen over een
ongelijk veel sterker zeemacht beschikte.
Toen vroeg een der leden van de Admiraliteit:
«Ik denk niet mijnheer dat gij in uw ouden
dag bevreesd begint te worden en den moed
vallen laat?»
De Ruyter antwoordde hierop
«Ik heb mijn leven veil voor den Staat,
maar ik ben verwonderd en het is mij leed,
dat de Heeren de vlag van den Staat zoo veil
hebben en wagen. Ook andere Heeren dron
gen hierop aan dat hij toch maar gaan zou.
En hij ging. «De Heeren hebben mij niet te
verzoeken maar te gebieden» antwoordde hij.
Bij het afscheid sprak hij tot een zijner vrien
den «Mijn vriend ik zeg u vaarwel en niet
alleen vaarwel, maar vaarwel voor eeuwig,
want ik denk niet weer te komen. Ik zal op
dezen tocht blijven, ik voel het.«
De strijd was ontzettend op 22 April 1676.
OUDDORP. A s. Zondag en wel des nam.
is Ds. Baarslag van Melissant aan de beurt
om de vacature in de Ned. Herv. Kerk te
vervullen. Op Vrijdag 30 April, des avonds
7 uur kan in de kerkekamer aangifte worden
edaan voor de eerstvolgende Doopsbediening.
Visschers aan het meer van Gennezareth.
I. Snoek schrijft in »Timotheüs« het vol
gende interessante stuk
Er zijn ook visschers, die niet over een
schip en zelfs niet over een zegen beschikken.
Zij moeten zish behelpen met een werpnet.
Het werpnet is een net van ronden vorm,
met aan de zijden loodjes. Met groote be
hendigheid werpt de visscher zijn net, dat
hij zorgvuldig geplooid over den arm houdt,
Den 29en April wordt in de Nieuwe Kerk te Amsterdam den 250en jarigen sterfdag van
Michiel Adriaanszoon de Ruyter herdacht. Hierbij een foto van het praalgraf van de Ruyter
in de Nieuwe Kerk te Amsterdam met onderaan het portret van De Ruyter.
Alle hooge Hollansche officieren op twee na
sneuvelden. En De Ruyter werd zwaar ge
wond. Ondanks zijn wonden bleef hij zijn
manschappen nog aan vuren. Eindelijk toen
De Haen kwam trokken de Franschen terug.
Een weck lang worstelde De Ruyter met
den dood. En hij is in vollen vrede gestorven.
Zooals zijn leven was zoo was zijn sterven.
Eén groot Godsvertrouwen en geloovige be
rusting.
En wij gedenken,
Neen wij eeren hem niet om dat hij zoo'n
vechtersbaas was, ook dit stukje historie zul
len de z.g. pacifisten weer verdraaien. Maar
wij zien in De Ruyter een geschenk Gods,
God gaf hem ons volk zooals hij ons de Oran
jes schonk, opdat ons volk in vrijheid den
Heere des Hemels en der aarde in vrijheid
dienen kon.
Het geboortehuis van Mich. Adr. de Ruyter
in de Nieuwstraat te Vlissingen.
SOMMELSDIJK. Tot toelating voor de
Openbare Lagere School dezer gemeente zijn
41 leerlingen aangegeven.
Zondagmorgen as. zal in de Ned. Herv.
Kerk alhier, de bevestiging der nieuwe lid
maten, en in de avondgodsdienst de Doopsa
bediening plaats hebben. Doopvaders moeten
z ch hiervoor aanmelden in de consistorie
kamer, op Vrijdagavond 30 Mei a.s. om 7 uur.
MIDDELHARNIS. Tot voorzitter van de
vereeuiging »Kinderderzorg« gevestigd te
Brielle is benoemd Ds. M. A. den Oudsten,
alhier.
Dhr. H. Krijger heeft zijn benoeming
als diaken bij de Ned. Herv. Kerk aangenomen.
HERRINGEN. D.V. zal a.s. Zondag des
nam. 2 uur voor de Herv. Gem. optreden
Ds. Den Oudsten van Middelharnis. Alsdan
zal er gelegenheid zijn tot het bedienen van
den H. Doop. Doopvaders worden verwacht
in de consisteriekamer op Zaterdagavond van
7 tot 8 uur tot het doen van aangifte.
De Kerkvoogdij der Ned. Herv. Kerk
mocht vorige week van iemand ontvangen
een gift van f 15. Den onbekenden gever
hartelijk dank.
A.s. Zondag zal er in de Ned. Herv.
Kerk een 4e collecte worden gehouden voor
Chr. belangen.
over het water uit. De loodjes aan den om
trek zinken snel en jfrekken den rand van
het net vlug naar omlaaghet middenge
deelte zakt niet zoo snel. Door middel van
een lijn kan de visscher de loodjes, wanneer
die den bodem bereikt hebben, naar elkaar
toe trekken, waardoor het net gesloten is,
en de zich daarin bevindende visschen niet
kunnen ontsnappen.
Van zulk een net wordt ons gesproken in
Math. 4 18—22. Petrus en Johannes zijn
er mede aan het werk, wanneer de Heere
Jezus hen roept om Hem te volgen.
Nu kan een visscher natuurlijk op goed
geluk zijn werpnet in het water gooien.
Noodig is het echter niet. Veelal toch zwem
men de visschen in het meer van Genneza
reth in groote scholen tezamen, en niet zel
den bewegen ze zich daarbij zóó dicht aan
de oppervlakte, da hun vinnen boven het
water uitsteken. Van den oever af zijn die
scholen duidelijk te zien, beter nog dan van
de schepen af.
«Een bijzondere goede vangst kan men
slechts doen, wanneer een school visschen
in de netten komt.
Het is zeer merkwaardig, de aankomst
van zulk een leger van af het strand te zien.
De visch, had tijdens mijn bezoek in Thi-
berias, de richting, bij uitzondering over dag,
van Thiberias naar Magdala genomen. Het
was visch aan visch, van boven tot beneden.
Met honderdduizenden kwamen zij aange
zwommen. Tot aan het zand van den oever
zag men meer visch dan water. Het leger
naderde, vast aaneengesloten. Alle waren
levendig en vroolijk, alsof zij in grenzelooze
vreugde het feest der lente vierden. Zij ver
moedden niet, welke moordplannen de «hee
ren der scheppir.g« aan den oever tegen hen
uitbroe'dden. Alle visschers maakten zich op
en grepen naar hun wapenen, de groote net
ten. Zeifs de kinderen waren naar den oever
gesneld Met de handen, in aarden potten,
in hun als schorten op geslagen hemdjes,
vingen zij juichend van de opeengedrongen
visch zooveel zij wilden. Hoe ijveriger deze
jacht gehouden werd, hoe meer het zwem
mende volkje het ongastvrije strand vaarwel
zeide. Langzaam, dicht aaneengeschaard trok
ken ze weer het meer in«.
Het wondere van de geschiedenis uit Lu-
kas 5 4—7 lag niet daarin, dat er zooveel
visch tegelijk in Petrus' net kwam, maar
hierin, dat die rijke vangst plaats greep op
zulk een ongewonen tijd en op hef bevel des
Heeren..
Zulke rijke vangsten, ja ook het scheuren
van de netten komt ook thans nog wei voor.
«Een visscher vertelde mij, dat hij kort te
voren met zijn makkers een bijzonder ge,
lukkige vangst gehad had. Zij hadden het
groote net uitgeworpen. Toen zij den buit
wilden bergen konden zij nauwelijks het net
ophalen. Ook konden zij niet illes in het
schip storten, hoewel het op de tochten twaalf
man meenam. Zij moesten een tweede schip
van gelijke grootte halen, dat, evenalhet
eerste, een volle lading kreeg, de netten wa
ren op verschillende plaatsen door dén zw-
ren last gescheurd Zij verkocht n 90 rg*°
tenaars van dien één trek.
De verhaler wist niet, hoe zijn verslag bijn„
in elk opzicht een parallel was van een der
geschiedenissen uit het Evangelie.
Heeft men het net aan land getrokken, dan
kan de buit worden geïnspecteerd.
De mazen van het net zijn vrij nauw, zoo-
dat in letterlijken zin bijna alles wat voor
de opening komt, wordt gevangen.
In den regel bevat het net dan ook onder
scheiden soorten visch, als brasems, karpers,
baarzen e. d. Echter zijn er ook andere bij.
Zoo leeft in het Meer een visch, die geluid
kan maken, en één, die weken aaneen zijn
eieren en jongen met zich in den bek mee
neemt. Deze laatste visch is het misschnn
geweest, in welks bek Petrus een stater vond,
waarmee hij de tempellasting kon betalen.
In den volksmond wordt deze visch de
St. Petrus-visch genoemd. Hij lijkt wel wat
op een palirg De kop is van boven naar
onder en aan weerszijden van voelhorens
voorzien. Veelal ligt de visch stil in het zand
verborgen, met alieen den kop en de voel
horens vrij in het water.
Een eigenaardigheid van deze soort is, dat
zij geen schubben hebben. Nu mochten, vol
gens de Levietische wet, visschen zonder
schubben niet worden gegeten, zij waren oni?
rein. Wellicht wordt hiermee bedoeld het
«kwa !e«, dat de visschers bij l et sorteeren
van hun vangst naar Matth. 13 48 wegwer
pen dat zouden dan deze onreine visschen
geweest zijn, welke thans bij voorkeur ge
vangen worden, om ze aan hoteliers te ver-
koopen, die ze als een grooe specialiteit hun
gasten voorzetten.
Bij dat sorteeren werpen de vissehers al wat
zij niet gebruiken op het 't strand, niet in de
zee. Talrijke roofvogels azen op wat de vis
scher hun tot prooi geven.
Ezechiël gebruikt in zijn profetieën deze
gewoonte als beeld voor den ondergang van
den Farao «Alzoo zegt de Heere HeereIk
zal daarom Mijn net over u uitspreiden door
een vergadering van vele volkendie zullen
u optrekken in Mijn garen. Dan zal Ik u
laten op het land. Ik zal u henenwerpen op
het open veld en Ik zal al het gevogelte des
hemels op u doen wonen, en het gedierte
der gansche aarde van u verzadigen«.
In onzen tijd worden de vangsten weer wat
beter. Gedurende den laatsten oorlog hebben J
de Turken zeer veel visch uit het Meer van
Gennezareth gevangen, om er hun troepen
mee te voeden. Zij maakten zich van de visch
meester, door in het Meer ontplofbare stoffen
te laten springen. Ook gebruikte men vergif.
In groote menigte kwamen de doode vis,
schen dan boven drijven. Zóó intensief werd
deze methode toegepast, dat verschillende soor
ten bij het einde van den oorlog bijna uitge
storven waren.
Door verschillende maatregelen, die het
ongelegitimeerd vangen van visch verboden,
heeft men echter weten te bewerken dat de
vischrijkdom thans weer dien van vóór den
oorlog evenaart.
'1
Een foto van de St. Jacobskerk te Vlissingen.
waar Michiel Adr. de Ruyter destijds als
jongen in de toren klom.
door
E. LAURILLARD.
2)
Vreemd moet ons thans voorkomen het
voorheen niet ongewoon gebruik, om een
handschoen, tot sieraad, op den hoed te dra
gen. Zoo deed hertog Christiaan van Brucs-
wijk met een der handschoenen, die een ge
schenk waren der Koningin van Boheme, en
Leicester met een der handschoenen, die hem
Koningin Elisabeth gaf. Tof geschenk, - al
is 't niet voor den hoed, worden hand
schoenen nog dikwijls gebruikt, en inzonder
heid, 't spreekt vanzelf, had dat waarde, toen
ze nog zeldzaam waren.
Hendrik IV gaf aan Elisabeth van Engeland
een paar handschoenen ten geschenke als iets
bijzonders, en onze gezant gaf, in 1613, het
zelfde present aan den Sultan. In Engeland
is nog tegenwoordig een paar handschoenen
een zeer gewoon geschenk op Nieuwejaarsdag
en op Paschen, alsmede bij een huwelijk.
Vroeger was 't aldaar ook gewoonte, in som
mige streken, dat een aangeklaagde, die vrij
gesproken, of een schuldige, die begenadigd
was, aan zijnen rechter een paar witte hand
schoenen gaf. Ook gebeurde het wel, dat de
voorzitter eener rechtbank van de overheid
der stad een paar witte handschoenen kreeg,
als hij gedurende een heel jaar geen dood
vonnis had behoeven uit te spreken. Daaren
tegen kreeg voorheen onze Haarlemmerbeul,
na wèl volbrachte doodstraf, een stoop wijn
en een paar handschoenen, tot loon en tot
aanmoediging. De meeste waarde hadden ze
ker de handschoenen, eens door Jean Grolier
schatmeester «an Frans I, aan zijne gasten
gegeven. Hij bood namelijk eens, bij het einde
van den maaltijd, aan iederen gast een paar
handschoenen aan, die gevuld waren met gou
den dukaten. Een dure manier om vrienden
ten eten te hebben 1 Handschoenen, van
een groot of vermaard persoon ten geschenke
gekregen, werden niet zelden als erfstuk in
de opvolgende geslachten bewaard en gebruikt.
Zco dro^g op een feest, in 1700, Horace Wal-
pole een paar handschoenen, dat, een geschenk
geweest zijnde van Jacobus I, in zijne familie
was overgegaan van vader op zoon. Merk
waardig is de oude Engelsche overlevering,
die meebrengt, dat een vrouw, die een man
slapende vindt en hem een kus geeft, zonder
dat hij wakkei wordt, daardoor 't recht heeft,
van hem een paar handschoenen ten gescbenke
te vragen.
Misschien vindt deze of gene het, in alle
stilte, wel jammer, dat deze overlevering bij
ons niet vaD kracht s, omdat die manier, om
aan nieuwe handschoenen te komen, zoo'n
aardige, of, ten minste zoo'n goedkoope ma
nier is, In den ouden tijd behoorden niet
zelden handschoenen tot datgene, wat iemand
jaarlijks aan een ander opbrengen moest, als
erkenning v n diens meerderheid of gezag;
e^ bij de inwijding tot een ambt, bij de aan
vaarding van het koningschap, bij de ver
heffing tot den rang van bisschop, enz. enz.
speelden mêe de handschoenen een voor
name, rol. Tot hiertoe, met mijn praatje
gekomen, moet ik ook nog van het zooge
naamde «trouwen met de handschoen» ge
wagen. 't Is bekend, dat men daaronder ver
staat het trouwen bij voimacht, waarbij dus,
in de plaats van den afwezigen bruidegom,
een gemachtigde optreedt. Wat is de verkla
ring van die spreekwijs? Ik denk, deze: bij
zulk een gelegenheid geeft de plaatsvervanger
des bruidegoms aan de bruid zijne hand, met
den handschoen er om, en daar ligt dan dit
denkbeeld in, dat dit handgeven eigenlijk het
ware niet is het ware zou zijn, de eene hand
in de andere te leggen, zonder bekleeding,
dus, zonder tusschentredend beletselhet
geven van de bekleede hand is meer vorme
lijk, het geven van de bloote hand is meer
intiem. Evenwel toen 't mij eens gebeurde,
dat ik als zulk een gemachtigde optrad, en
toen ik, overeenkomstig de zoo even ver
klaarde zinnebeeldig opvatting, mijn hand
schoen aanhield, verzocht mij de ambtenaar
van den Burgelijken Stand, dien uit te trekken,
waaruit mij bleek, dat deze heer de zaak niet
begreep. Maar ik deed 's mans zin, om, zoo
als de jongens zeggen, geen maling te hebben.
Al wat we nu tot hiertoe, betreffende 't
gebruik van den handschoen in de gedachte
kregen, is nog al vreedzaam en wèl. Maar,
helaas 1 we moeten ook meer dan één gebruik
van den handschoen ons herinneren, dat niet
vreedzaam en goed, maar boos of laag is te
noemen, 't Is wel erg akelig, dat er geen zaak
te bedenken is, waarmee de menschen goed
gedaan hebben, o'f de gedachte komt er ne
vens, dat er óók kwaad mee gedaan is. Ik
denk aan sommige stammen van wilden, die
in 't gevecht handschoenen dragen, uit kokos
vezelen gevlochten en met haaientanden bezet.
Die met zulke handschoenen wordt aangepakt,
kan vooreerst het lachen wel laten. Maar niet
alleen bij wilden vinden we een kwaadaardig
gebruik van den handschoen. Catharina de
Medicis ligt altijd onder de verdenking, dat
zij Jeanne d' Albret, de moeder van Hendrik
IV, het leven benomen heeft, door haar een
paar vergiftigde handschoenen ten geschenke
te zenden; en toen de tegen Floris V saam
gezworen Edelen hem gebonden weg wilden
voeren, werd een handschoen den ongelukkige
in den mond gestopt, om hem het roepen om
hulp te beletten. 't Is niet onnatuurlijk, 1
dat ik hier ook aan den handschoen als tee-
ken van uitdaging denk. Vraagt gij, waarom
het toewerpen of toezenden van den hand
schoen een teeken van uitdaging is, 't is mo
gelijk, dat in 't bedoelde geval de handschoen
een plaatsvervanger is van de hand, een ver
bintenis of verzekering beteekent, die in vriend
schappelijke omstandigheden door een hand
druk zou worden bekrachtigd. «Ik verzeker u,
dat ik u helpen zal», daar kan men iemand
de hand op geven maar «ik verzeker u, dat
ik beproeven zal, u met een degen door 't
lijf te prikken», daar past niet goed een han rl»
druk bij. Misschien echter ligt de ware ver
klaring in deze opvatting: die zijn handschoen
iemand toewerpt, wil daarmee zeggen«dat
is mijn eigendom, raak er eens aan, als gij
durft 1» en die den handschoen opneemt, ant
woordt daardoor, dat hij durft. Zoo is het
opnemen van dien handschoen te vergelijken
met het aanraken van 't schild, bij de ridders,
of 't aanraken van 't mes, bij de boeren,
welke aanraking ook aanleiding was of is tot
gevecht. Maar, we zullen maar niet langer
bij deze zaak stilstaan. Ik sta niet gaarne stil
bij zulk een verbinding van opgesierde wraak
zucht en mooi gemaakte domheid, als een
duel is, en hoewel ik in 't algemeen niet voor
lijfstraffen ben, komt toch wel eens de vraag
bij mij op, of 't niet goed zou.zijn, heeren,
die duelleeren willen, of die 't hebben gedaan,
in 't openbaar een flink pak slaag te geven.
En nu ga ik over tot een ander gebied,
dan waarop tot heden onze voet heeft gestaan,
en ik wijs u op den handschoen in verband
met volksegloof en legende. Toen, in de mid
deleeuwen, meer en meer de vereering zich
uitbreidde van Maria, de moeder des Heeren,
openbaarde zich dat in allerlei vorm, onder
anderen ook in 't verbinden van haar persoon
en haar naam aan onderscheidene deelen van
het rijk der natuur.
Ik kan volstaan met de herinnering, dat
men aan verschillende planten en bloemea
de namen gaf van onzer Lieve Vrouwe mantel,
onzer Lieve Vrouwe schoen, onzer Lie.ve Vrou
we spiegel, onze Lieve Vrouwe bedstroo, onzer
Lieve Vrouwe kandelaar, en dat daarnevens
ook de namen voorkomen van Sleutel van
MariaVrouwenvlas of vlas van Maria enz.
enz. Geen wonder, dat «onze Lieve Vrouw«
ook een handschoen moest hebben. En dien
kreeg zij dan ook. Toen Maria eens, zoo
zegt de legende, hare hand legde op het
zoogenaamd varkensbrood of cyclamen, spreid
den de vijf witte bladen der bloem zich uit
in de gedaante van een hand, en het kruidje
werd sedert handschosn van Maria, in Frank
rijk gant de Notre Dame geheeten. Ook reikte
Maria eens aan den vromen Amadeüs van
Savoye uit den hemel een paar handschoenen
toe als present. De Heilige David, eenmaal
Aartsbisschop in Wales, hing eens, om een
wonder te vertoonen, zijn handschoen aan
een zonnestraal op, een kunst, ook verricht
door de maagd Nothburga, keizerin Kune-
gonde en anderen. Ik kan 't niet helpen, dat
bij dit verhaal mij vanzelf die verver in de
gedachte komt, die aan zijn kameraads ver
telde, dat hij eens op een ladder siond, die
brak en dat hij toen begon te vallen, maar
dat hij gelukkig tegenwoordigheid van geest
genoeg had, om zich nog vast te houden aan
de schaduw der ladder, en zoo verdere nood
lottige gevolgen voorkwam.
{Slot volgt.)
