m
oriogesf
liigei I
Antire voluiionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
tjcncesmiaacl
IN HOC SIGNO VINCES
Mo. 3216
ZATERDAG 17 APRIL 1926
41ste JAARGANG
BODEIV,,
EERSTE BLAD.
Echtvereeniging.
Op den Uitkipt
r zijn Uw
(I
EVELD
.harkis
en-gebitten.
Pathéfoons
W, BOEKHOVEN ZONEN
411© stttkkets voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco to© 4© asendeas aan de Uitgevers
Een excursie naar
Patripolis.
UUMS
rte mo-
vanaf
7.00
@.25
12.00
f5.00
18.00
er maat
-N IN SOORTEN'/'3
jÖUCARIA, PAL-
RTEN, AZALIA'S
|US, VARENTJES,
iLOEMENMAND-
'EREN, BESSEN,
!UIKROZEN enz.
'ECIALITEIT
E R S, Mee. Dent,
itterdam. Prijs per
Nieuwste methode.
1—3, Dinsdag en
:ds in voorraad
'ars, kammen,
sn, plectra's enz.
'monlca's, violen,
su's, Pathéfoons.
naalden, weer»
mach. worden door
Aanbevelend,
Dlrksland
Deze Coura it vei schijnt eiken WOENSDAG en ATERDAG.
ABONNEM NTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling
BUITENLAND bij voc-uitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLRKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten wordua berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiên worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
„De man is het hoofd der echtver-
eeniging".
Zoo zegt het 's Lands Wetgeving.
En zoo is het naar Gods Woord.
En alle streven naar wetswijziging,
dat bedoelt om aan man en vrouw
evenwel macht toe te kennen in het
huwelijk, zal bij den antirevolutionair
steeds stuiten op onwrikbaren tegen
stand.
In ons huwelijksformulier wordt ver
wezen naar Sara, die Abraham noemde
„haren heer".
Hier onderscheide men vorm en we-
vorm was van dién tijd.
ons spreekt de vrouw haar man
niet aan als „mijn heer", al zegt de
vrouw uit het volk nog vaak genoeg,
dat zij er met „den baas" over spreken
zal.
Maar het wezen blijft.
De christen-vrouw neemt niet de
eerste plaats in.
Die rang laat ze haar man.
Ze zegt haar meening ronduit.
Uok dwars tegen haar man in.
Waarschuwt hem, als zij meent dat
het verkeert gaat, maar als ze tenslotte
al het hare heeft gezegd en er moet
een beslissing genomen worden, dan
laat ze die voor rekening van den
manJij moet het wetenEn ze loopt
niet naar den een of anderen scheids
rechter, met verzoek om tusschen haar
en haar man uitspraak te doen
Zoo is 't in het christen-gezin.
En ook nog ver daarbuiten.
De verkeerde ideeën winnen wel
meer en meer veld, maar de aloude,
christelijke beginselen hebben nog
steeds beslag gelegd op een groot
deel des volks, ook zonder dat het
zichzelf daarvan altijd bewust is.
J. Dit zijn dingen, die onder ons ge
lukkig nog zekerheid hebben en waar
over we dan ook ditmaal niet lang
zullen handelen.
We merken alleen op, dat men van
de overzijde voortdurend op de loer
ligt, om die bestaande verhouding in
het huwelijk eens radicaal te veran
deren.
Daartegen moeten wij op onze hoede
zijn.
Op tweeërlei wijze.
Door op politiek terrein krachtig te
arbeiden aan een christelijke meerder
heid, waartegen elke poging in verkeerde
richting afstuiten kan.
Maar dan ook ten andere
Door onszelf ernstig af te vragen,
of er ook uit christelijk standpunt ver
beteringen zijn aan te brengen, waar
door mogelijke rechtvaardige klachten
kunnen worden weggenomen.
Men moet toch dit niet vergeten
De zonde vreet overal door.
In alle menschelijke verhoudingen.
Was er geen zonde, dan zou de ver
houding tusschen man en vrouw nooit
tot eenige mikmak of aanleiding
geven en er zou eenvoudig geen sprake
van kunnen zijn, dat öf de eene öfde
andere partij misbruik van haar positie
maken zou.
Er ware geen wet of regel noodig.
Alles liep vanzelf wel goed.
Maar nu kwam er de zonde tusschen.
Die zoo véél reeds scheef wrong.
En 't zou struisvogelpolitiek zijn,
niet te zien hoe met name de vrouw
in de Echtvereeniging somtijds in de
klem geraakt en terecht om hulp vra
gen kan.
We moeten hier
doorzichtig zijn.
natuurlijk uiterst
En dat is b.v. de reden, waarom
onze mannen en met name ook min.
Heemskerk de laatste jaren, zoo uiterst
voorzichtig zijn, om aan de bestaande
huwelijkswetgeving iets te veranderen.
Eerst zouden de christelijke partijen
het goed met zichzelf en met elkaar
ééns moeten zijn, wat op grond der
christelijke beginselen wijziging behoeft,
dat ze den stroom precies binnen de
juiste perken kunnen houden. Maar
zelfs voor overleg in dezen zin, zijn
de tijden ongunstig geworden.
Ook begrijpt elkeen wel, dat de
wetgever zich allerminst inlaten mag
met de duizenden kleine dingen, welke
in 't huwelijksleven zich voordoen.
Och't zal vaak genoeg gebeuren,
dat hiér de man wat lastig en humeu
rig, aaér de vrouw kattig en katijverig
is, maar dit is de gewone risico van
't huwelijksleven en juist de weten
schap wij móéten tenslotte met elkaar
door 't leven heen, maakt dat in ver
reweg de meeste gevallen er wel een
compromis en een modes quo gevon
den wordt, d.w.z. men leert elkander
in tal van dingen wel niet bewonde
ren, maar toch dragen en verdragen
men wént aan elkaar; ziet toch ook
ook in elkaar veel goeds en er ont
wikkelt zich, misschien na een paar
jaren dat het eens stormen kan, een
rustig huwelijksleven.
De voorbeelden zijn voor 't grijpen.
Man en vrouw zijn geen kasplantjes.
En de Overheid wachtte zich wel,
er dat ook maar in éénig opzicht van
te maken
Maar dat „hoofd der echtvereeniging"
wil zeker niet zeggen, dat de man het
recht heeft als een ware tyran, 't zij
met grof geweid of met fijner plagerij
op onduldbare wijze over zijn vrouw
te héérschen.
En toch, 't leven doet ons rare
kostgangers zien.
Die de goederen en 't gewin der
echtvereeniging verbrassen en verdoen,
zoodat vrouw en kinderen gebrek lij
den die hun gezondheid schaden en
knakkenhun vrouw en kinders le
venslang doen lijden onder hun wan
gedrag; alle pogingen verijdelen, die
de vrouw nog mocht aanwenden, om
zelfstandig wat te redden voor 't gezin
en de kinderendie de toekomst der
kinderen reeds in de jeugd bederven,
enzoovoort.
De vraag, die ook voor den christen
geldt is, of 's Lands Wetgeving hier vol
doende tusschenkomst mogelijk maakt.
Moeilijk is dit vraagstuk zeker.
Maar de taak der Overheid is toch
zeker ook, dat zij haar schild opheft
over wat zwak is en zou dreigen ten
ónder te gaan.
Dat is dan allerminst, dat ze haar
vingeren tusschen het heilig huwelijk
steekt! Maar 't is om waar het hu
welijk tot een spotbeeld werd en de
vrouw haar rechten ziet vertreden en
ze haar plichten tegenover het gezin
en haar kinderen te steunen, opdat
het niet onderga, maar dan desnoods
zelfstandig opleven kan.
Het huwelijk zelf blijft in stand.
Op betering des levens blijve gehoopt.
Maar de tyrannie zij beteugeld.
(in Holland's binnenlanden.)
We kwamen des Maandagsavonds aan met
den D.trein. Men had er op het station iets
°P gevonden, dat de trein bij het binnen»
stoomen niet zoo'n donderend geweld maakte
als op andere stations het geval is. We giDgen
door de contröle, kochten 'n avondblad en
zagen ons door 'n eenvoudig man 'n kaartje
in de handen gedrukt, waarop stond «Hotel»
restaurant «Patrimonium*, W.straat, 5 minuten
van het station, Logies vanafmodern in»
gerichtEn dan nog wat over diners, dag»
schotels, gezelschaps»reductie.
We overlegden wat we zouden doen, we
hadden een we.k beschikbaar voor onder»
zoekingstochten in X. en een goed hotel is
véél waard, een hotel dat uitging van een
Chr. organisatie is nog méér waard doch mijn
vriend was wat sceptisch»'t Zal wel zoo'n
prutszaakje zijnze probeeren zoo iets wel
meer, maar het gaat zoo piete»peuterig, dat
het niet aanbevelenswaardig is er heen te gaan.
We kunnen in elk geval toch eens kijken 1«
overtu gde ik.
Dat viel verbazend mee 1 Een groot monu»
mentaal gebouw van 5 verdiepingen aan een
mooi plein. Een ruime ingang.
En h t viel ook verder mee. Het eten was
prima, en geen 2 aardappelen, zooals wel ge»
beurt. De kamers waren ook aantrekkelijk.
Na ons geïnstalleerd te hebben, gingen we
eens een praatje maken met den ober, en toen
vernamen we dat in dit zelfde gebouw waren
ondergebrachthotel, restaurant, ambacht»
school, vergaderlokalen. (Hotel, school en ver»
gaderzalen hadden elk 'n apart entree, al kon
men ook binnendoor in de verschillende af»
delingen komen). Een'obligatieleening had
grondaankoop en bouw mogelijk gemaakt,
een schitterende bazar en bon»verkoop, had
voor de meubelen 't noodige geld opgebracht.
«Slaagt zoo'n bazar hier dan Bij ons wijzen
ze zooiets nog al eens af, omdat 't niet veel
»netto« opbrengt*
proviseerd. Zelden hadden we een zoo ge»
zelligen en leerzamen avond. Wij kregen gratis
thee. Later was 't collecte voor de thee en
ons werd allen op 't hart gedrukt meer te
geven dan de theeprijs bedroeg. De collecte
bracht altijd méér op.
Den volgenden morgen gingen we de deur
uit, het bestuur der Woningstichting had ons
uitgenoodigd om een autotocht te maken naar
de verschillende woningblokken.
De hotelhouder gaf ons, voor we opstapten,
zijn lidmaatschapbewijs. Waar dat voor was
Om goedkoop inkoopen te doen Onze af»
deeling heeft met tal van winkeliers afspraak
gemaakt, dat de leden op vertoon van con»
tributiekaart de waren tegen gereduceerden
prijs konden bekomen. Hoe weten wij die
zaken te vinden? Kijkt u maar naar 'n vier»
kant oranje»vak, rechts boven in 't etalageraam.
't Heeft ons aardig bespaard. Mijn vriend
een vijand van coöperatie (van arbeiderscoöpe»
ratie dan), vond het een limineus idee.
Nu, we hebben ons dien dag verwonderd
over de schitterende resultaten van den wo»
ningbouw I Den heelen dag hebben we er
aan besteed. De vereeniging ging uit van de
gedachte dat in alle stadsdeelen haar woningen
moesten verrijzen, «dat is in den geest van
het «rijken en armen ontmoeten elkaar* 1 zeide
men. Arbeiders», middenstands» en kapitalisten*
wijken, dat vond men zoo a la Marx.
Niet dat we alle huizen even practisch von»
den ingericht, soms schudden we wel eens 't
De verjongde natuur spreidt weer naar feesttooi over 't oofthout. Mit een «Daar komt de
lieve Lente* begroet de Zoelensche jeugd deze wedergeboorte.
«Meneer hoe is 't mogelijk 1 We hadden voor
dezen bazar 4 kransen van elk 20 vrouwen,
op eiken krans, die eens per week samenkwam,
naaide, breide en borduurde men en droeg
i, en 10 cent of meer per keer bij, al naar 't
kon« U had het goed (en vooral veel kinder»
goed) eens moeten zien, toen de bazar werd
geopend. Mijn vrouw was penningmeesteresse
en is er nog enthousiast over. Kunt u ook
wel narekenenneem eens een krans van 20
vrouwen. Ze werkten een jaar lang eiken avond.
Zeg dat ze 30 cent per uur verdienden, dat is
f 12 per avond, dat is per jaar f 600 en dan
plm. 15 cent per avond f 3,— f 150,— ar»
beidsloon, dat 20 arbeidersvrouwen bijeen»
brachten in een iaar. «En dan...*
Ho maar 1 riepen we den spraakzamen ober
toe. We begrijpen het al.
Om van hem af te komen, vraagden we hem
of er van avond nog iets te doen was. Bijna
alle zalen waren bezet.
Van Patrimonium vergaderde er dien avond
een debatclub.
We woonden die vergadering bij en hebben
veel genoegen gesmaakt Men had't daar heel
aardig bedacht De eenvoudige en jongere
broeders vonden de lange redevoeringen van
geleerde sprekers te hoog, (hoewel de oude
rotten meenden dat er ook sprekers waren,
die niet meer nieuws vertelden dan de bladen
gaven). Nu was een club opgericht waar men
heel gewóón den inhoud van het blad dat
ieder ontving besprak aan de hand van
een memorisatie, die elk naar toebeurt deed.
In de pauze werden dan vragen van allerlei
aard in de bus gedaan. Daarna werd geïm»
hoofd over de wonderlijke indeeling(dat
waren producten van een piepjong architect,
fluisterde de secretaris der Woningstichting
ons in 't oor), maar over het algemeen hebben
we verwonderd gestaan, want wat zat daar'n
enorme arbeid aan voor de bestuursleden 1
En bij het gemeentebestuur stond de Wo»
ningstichting uitstekend aangeschreven. Het»
geen we er om heen aantroffen, deed ook
aangenaam aan. In elk woningblok had zich
een commissie gevormd tot nut, ontwikkeling
en ontspanning. Die commissies organiseer»
den kinderfeestjes, zangclubs, wandelclubs,
wedstrijden in het aanleggen van tuintjes,
leesportefeuilles circuleerden onder de t ewo»
ners, a 10 cent per week. Er was een vrouwen»
afdeeling, die hulp in he. huishouden bood
bij ziekte, geboorte, enz. Al die «blok«»com»
missies waren onder een hoofdcommissie sa,
mengevoegd en gezamenlijk hield men des
zomers een paar kinderfeesten en landdagen.
«Jammer, dat de beeren zoo'n landdag of
kinderfeest niet bijwonen konden 1* meende
een der begeleiders.
(Volgende week D.V. vervolg.)
W. HEIJNS.
Graag lees ik wat over Indië.
Over «onze Oost* zal 'k maar zeggen.
Volgens de geleerden, en ik geloof ook vol»
gens de Wet tegenwoordig, deugt die uitdruk»
king heelemaal niet meer.
Er zit iets vernederends in, meent men.
Vernederend voor die menschen ginds.
't Wil net zeggen, alsof «onze Oost* iets
is, dat wij in den zak gestoken hebben en
waarvan wij du 't gebruik maken, dat öns
lief is Zoo iets van »bezitting«, van »kolonie«,
van afhankelijkheid dus.
En ik meen dat de nieuwste beschouwing
zoowat hierop neerkomt, dat er is éen Groot»
Nederland, één Rijk, maar dat ligt dan voor
een klein gedeelte hier aan de Noordzee, je
moet een vergrootglas nemen, om 't plekje
op de globe te vinden, en voor een héél
gróót deel «slingert het zich om den evenaar«
en van dat grootste deel is dan Java, naar
Bernard ter Haars onsterfelijke uitdrukking
nog steeds de «grootvorstin.
Ik wil er me wel aan onderwerpen
Maar ik kan het er niet mee eens zijn.
Meen nu asjeblieft niet, dat ik een ondeu»
gende conservatief ben, die terug zou willen
naar de dagen van het «batig slot.«
Die zijn lang en lang voorbij.
En 't is en blijft de eere van de A.R «Partij,
Reclaifie-g^eciecieaSmgen.
40 cent per regel.
Zenuw 75 Hoofdpijn 60 Maag 75 ct. Laxeer 60 ct.
Staal- Q0 ct. Rheumatiek- 75 ct. Keelpijn- 60 ct.
Hoest 60 Kiespijn 60 ct. Griep 4 Influenza 75 ct
Nier A Blaas 1 gld. Galsteen 1.50 Wormtabl. 80 ct»
Bloedzuiverende 75 ct. Eetlustopwekkende 75 ct
Koorts 60 Verkoudheids 60 ct. Pijnstillende 75 ct
Verkrijgbaar bij Apoth. en Drogisten. Elke ver
pakking voorzien van naam Mijnhardt. Let hierop!
--I I
dat ze onder de krachtige aansporing van
mannen als Keuchenius en Kuyper tegen die
conservatieven batigslot»politiek mêe krachtig
is opgetreden.
Conservatieven zijn er niet meer.
We hebben den laatste was 't Wintgens
niet? uit de Kamer zien gaan en ons jonger
geslacht ként die heeren al niét meer. Volgens
«Het Volk* hebben we er echter tegenwoor»
dig de «reactie* voor in de plaats gekregen,
waarvan onze Colijn de ingezworen grootmees»
ter moet zijn.
't ls verbazend gemakkelijk.
Zoodra er iets is, dat je niet aanstaat dan
roep je luid «Da's reactie I* tegen de menschen
en dan vliegen ze voor ie overend, net als
wanneer je tegen zekeren viervoeter roept
Pak ze 1 Maar ik keer tot Indië terug.
Van dat dubbele Nederland moet ik niets
hebben.
Nederland is hier, en dat is mijn vaderland
en de Oost is ginds en dat is mijn vaderland
niet, maar het vaderland der Javanen, Batak»
kers, Dajakkers, Amboneezen enz., enz.
En nu hebben wij door de historie, welke
Cod leidt en bestuurt, over die Oost een soort
voogdijschap gekregen, totdat 't eene deel
vroeger, 't andere later die »Oost« tot den
vollen mannelijken leeftijd zal gekomen zijn
en zichzelf regeeren kan.
Dan is ónze taak afgeloopen.
Zoo bekijk ik voor mij die zaak.
Zooals ik zei, ik lees graag uit en over Indië
En zoo kwam me dezer dagen 't verhaal
onder de oogen van een opstootje van inland»
sche arbeiders op Java, die niet tevreden wa«
ren, wijl ze op 't eind van de Poeassa geen
«voorschot* kregen.
Begrijpen wij natuurlijk niets van.
De Javanen, als men weet, ziin Mohameda»
nen. Wel is hun godsdienst nog met vele over»
blijfselen uit het oude heidendom vermengd,
maar de uiterlijkheden, en daar staat de Oos»
terling nogal op 1 zijn dan toch in elk geval
door en door Mohamedaansch.
Zoo houden zij dan de Poeassa.
Dat is de Mohamedaansche vastenmaand.
Een feestmaand is dat zeker niet I
Maar net als bij ons in roomsche streken
de vastentijd wordt voorafgegaan door den
vastenavond, waarop men zich nog eens zeer
extra te goed doet, zoo wordt.die Javaansche
Poeassa besloten met den allergrootsten feest»
dag, dien de Javanen 't gansche jaar door
kennen en die ook wel Javaansch Nieuwjaar
wordt geheeten.
Dan móet elk 'n nieuw »pakkie« hebben.
De stof kan zeer uiteenloopen, maar nieuw
moet het zijn.
Dan móét men zijn buikje rónd kunnen
eten en meer. Dan móét men langs de wegen
en in de dessa's vuurwerk laten knallen of
men 't voor 't oprapen heeft op het erf, in
plaats dat de Chineesche koopman er goed
geld voor vraagt. Dan móét men kunnen uit»
gaan, rijden en rossen, kortom dan moet men
I
4
y.
4
