DERDE BLAD
Zaterdag ÏO April 1926. No. 3214.
Gemengd Nieuws.
Uit de Pers.
Buitenland.
Land- en Tuinbouw.
Geachte Redactie 1
Onlangs werd in één van den Boerenbond
gedecideerde landbouwvereeniging de vraag
gesteldwat den Flakk. Boerenbond buis
ten de oorlogsjaren dan zou tot stand heb»
ben gebracht, of welken invloed ten goede
zij voor het eiland of bedrijf had opgeleverd.
Flakkeesche boeren weten dit evenwel, kun»
nen 't althans weten, doch zooals 't doorgaans
gaatwij leven snel en gedane diensten wor»
den zelden gewaardeerd en zijn spoedig ver»
geten. 't Artikel in Uw blad van 3 April j.l.
ter zake de boerenleenbanken en mede ook
in verband met Uw bericht eenigen tijd ge»
leden, waarin werd gemeld dat de boeren»
leenbank te Sommelsdijk haar 25»jarig bestaan
eenigszins feestelijk wenschte te herdenken
komt mij onwillekeurig in gedachten het:
»In 't heden ligt 't verleden« enz., en heb ik
het archief van den Fl. B. Bond eens door»
snuffeld. 't Blijkt daaruit dat er geen enkel
gebied is,'t zij den landbouw, paardenfokkerij,
rund» en pluimveeteelt, wegenbeheer, crediet»
wezen, in één woord, alles wat direct of in»
direct met de welvaart van Flakkee in ver»
hand staat, door deze organisatie niet is be«
handeld en vaak met meer of minderen gun»
stigen uitslag is uitgevoerd geworden of tot
stand gebracht. Een paar weken geleden vond
ik gelegenheid bij de oprichting van een
pluimveevereeniging uit het verslag van een
vergadering duidelijk te maken dat reeds in
1903 dit onderdeel van 't landbouwbedrijf de
aandacht had van het bestuur en thans na
omstreeks 20 jaren blijkt zij juist te hebben
gezien.
Zoo ook is 't met het landbouwcrediet.
Toen in 1897 den Fl. B. B. werd opgericht,
was 't de overtuiging van den toenmaligen
Voorzitter, den heer J. Warnaer. thans te
Amersfoort, dat het toen opkomend benefice»
stelsel en de versterkte voorschotten van de
suikerfabrikanten het noodig maakten dat
den landbouw door een beter en eenvoudiger
crediet moest kunnen worden geholpen en
toen den heer Warnaer in 1898 zich niet meer
herkiesbaar stelde en in zijn plaats de heer
J. v. d. Koogh, thans te 's»Hage, den voor»
zittersstoel ging bezetten was 't ook diens
overtuiging dat zijn voorganger juist had ge»
zien en moest worden getracht dit te berei»
ken Door de geringe medewerking van de
landbouwers, zaten we altijd met een leege
kas, meermalen met schuldreizen naar den
Haag, Utrecht etc., moesten vaak geheel of
gedeeltelijk uit eigen beurs worden betaald,
zoodat we niet dan met de -grootste moeite
de zaak gaande konden houden. De boeren
hadden destijds geen kwartje per persoon en
per jaar veil voor hunne organisatie, zoodat
wij van onderzoekingen of wetenschappelijke
voorlichting, waarvoor geld noodig was, door»
gaans teruggehouden werden, dat weerhield
ons echter niet él datgene te doen wat naar
onze heilige overtuiging en met onze be»
perkte middelen mogelijk was te doen in 't
belang van den landbouw.
't Kostte vaak groote moeite om een juist
adres machtig te worden. Telefonen en tele»
foongidsen waren er destijds niet, zoodat men
was aangewezen op den Rijks»voorlichtings»
dienst, welke toen in zijn opkomst was.
Wij wisten dat er een Raiffeisen Bank be»
stonddoch waar nu juist 1 De heer Van der
Koogh had kennis aan den Rijkslandbouw»
leeraar voor N »Holiand, den heer C. Nobel
te Schagen, welke wij raadpleegden en ons
bij schrijven van 4 December 1900 meldde
dat de «Coöperatieve Veieeniging van Raf=
feisen Banken en Landbouwvereenigingem haar
kantoor hield aan Drift 12 te Utrecht en dat
de Inspecteur dier Bank, zekere C. F. J. Brands,
zeker bereid zou zijn ons de gewenschte in»
lichtingen te verstrekken. Dat was dus de
eerste stap die leiden zou naar 't beoogde
doel. Doch voor een spreker was geld noo»
dig, en daar zorgden de Flakkeesche boeren
voor dat we dat juist niet hadden. Dus wend»
den wij ons tot den Rijkslandbouwleeraar
voor Z.«Holland, den heer U. j. Mansholt te
Dordt, wiens voordrachten kosteloos geschied»
den. Deze berichtte ons bij schrijven van 18
December 1900, dat hij gaarne voor ons zou
optreden, doch als directeur van een winter»
school aldaar ,niet vóór einde Februari 1901
gelegenheid zou kunnen vinden. Kon dus
óók niet dienen. Dan gingen de fabrikanten
peen contracteeren en voorschotten verstrek»
ken, dan vischten we nóg achter 't neteind
Februari moesten we, als het even mogelijk
was, al een leenbank hebben. Dus wendden
wij ons tot de Bank zelve, welks Inspecteur
bovengenoemd ons bij schrijven van 22 De
cember 1900 meldt, dat hij tegen vergoeding
van reis» en verblijfkosten naar Flakkee ko»
men zou. En toen zaten we vrijwel vast.
't Kon toch niet blijven doorgaan, altijd te»
gengewerkt te worden, ondank oogsten en er
geld bij leggen op den koop toe 1 Wat nu te
beginnen 1
Contributie verhoogen ging niet. Elke aan»
gesloten landbouwvereeniging betaalde reeds
f 5 per jaar en dat was de uiterste grens 1
Eindelijk wisten we gedaan te krijgen dat er
een entree zal worden geheven van diegenen
welke geen lid waren van den Bond. Deze
besprekingen waren de oorzaak dat de open»
bare vergadering pas kon worden gehouden
op 5 Maart 1901, in 't Hotel Spee te Som»
melsdijk. Ondanks 't slechte weer en 't kwartje
entreê, was de vergadering goed bezocht. De
heer Brands hield een mooie voordracht met
prachtige voorbeelden uit de practijk, waar»
van 't gevolg was dat men in Middelharnis
en Sommelsdijk samenspande om zoo'n bank
te krijgen. Onder leiding van nu wijlen den
heer L. W. Bom te Middelharnis, werd op
14 Maart te Middelharnis in de zaal bij wed.
van der Moer de oprichtingsvergadering ge»
houden met 23 leden. 18 Maart wordt ver»
gadert te Sommelsdijk en op 1 April werden
de Statuten vastgesteld van de eerste boeren
leenbank in Flakkee. j
Ziedaar de geschiedenis van t landbouw»
crediet in Flakkee en daarmede de vraag be»
antwoord wat den Fl. B. B. - buiten de oor»
logsjaren dan voor den landbouw heeft
gepraesteerd.
Met dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
A. W KEIJZER,
Herkingen, 6 April 1926.
Nadruk verboden 1
Grondonderzoek
«De grond is het fundament,
waarop de geheele landbouw
steunt".
Met den inhoud van het motto zal wel ieder
eenigszins ontwikkeld landbouwer instemmen.
Hij weet, dat de grond, als geheel beschouwd
geen doode hoop verweerde gesteenten en
verrotte planten is, maar een levend organisme.
Toch zijn er duizenden landbouwers, die hun
meststoffen, zaaizaden en arbeid blindelings
toevertrouwden aan een grond, waarvan zij
de toestand door onderzoek niet vooraf aan
het Proefstation hebben laten onderzoeken.
Met zulk een onderzoek is men de laatste 2
3 jaar op de zandgronden begonnen, inzon»
derheid in Gelderland, daartoe aangespoord
door den Rijkslandbouwconsulent de heer O.
J. Cleveringa te Zutphen. In de afgeloopen
maanden werden plus minus duizend monsters
grond naar het Proefstation te Wageningen
gezonden, om op kalktoestand te worden onder»
zocht. Het is nu tot velen reeds doorgedron»
gen, dat verschillende ziekteverschijnselen wel»
ke door de meesten onzer boeren nog worden
toegeschreven aan stikstofgebrek, koude, hitte,
droogte en wat al niet, hun oorzaak vinden
in den ongunstigen kalktoestand. En door het
geen zij op de daartoe aangelegde proefvelden
een 17»tal in 1924 en '25 over de prov.
Gelderland verspreid hebben gezien, (niet
minder dan 35 demonstraties werden in den
vorigen zomer bij die proefvelden gehouden,
welke door eenige duizenden werd bijgewoond)
zijn zij overtuigd geworden dat het moderne
zandbedrijf zonder grondonderzoek zeilt als een
schip zonder kompas. Het is die overtuiging
en ervaring, welke door steeds meerderen de
wenschelijkheid doet inzien, dat er een bedrijfs»
laboratorium voor bodemkundig onderzoek
worde gesticht
Hoe staat evenwel de klei'boer hiertegen»
over Ook zijn aandacht is getrokken. De
belangstelling in de zandstreken vertoont ook
in de kleistreken een terugslag, constateert de
heer Cleveringa. Ook de kleiboeren worden
ongeduldig en gaan er meer en meer toe over
grondmonsters in te zenden naar de le Afdee»
ling voor klei» en leemgronden van het Proef»
station te Groningen. De kennis van denge-
wenschten bodemtoestand is voor deze gron»
den weliswaar nog klein, en het geven van
adviezen daarom nog zeer moeilijk, maar men
kan toch te katkarme gronden gemakkelijk
scheiden van behoorlijk kalkrijke. Namelijk aan
het Proefstationde praktijk kan dat niet.
Aldus kunnen toch de perceelen worden aan»
kan voor deze de b enoodigde hoe veelheid
kalk bij benadering worden voorgeschreven.
En tal van kleigronden, althans in het oude
rivierkleigebied, blijken groote kalkbehoefte
te hebben. Het is zeer te betreuren, dat onze
kennis der kleigronden nog zoo ten achter is
bij dien der zandgronden. Die achterstand
dient met spoed te worden ingehaald door
voortgezet wetenschappelijk onderzoek, getoetst
aan veldproeven.
Ongevallen in den Landbouw.
Op het veiligheidscongres, gehouden te Am
sterdam op 26 Maart j.i. is ook gesproken
over de veiligheid in den landbouw. Op dit
terrein hapert nog veel De aanwending van
mechanische en electrische drijfkracht neemt
ook in den landbouw gestadig toe, waarom
ook de toepassing van de middelen der bevei»
ligingstechniek steeds meer een eisch der nood»
zakelijkheid wordt. Er is hier een achterstand
die moet worden ingehaald, 't Is waarer is
nu een wettelijke ongevallenverzekering, welke
voorziet in de financieele gevolgen der onge»
vallen ook op landbouwterrein. Maar het zou
onjuist zijn dit behoeft zeker niet te worden
gezegd als de .'andhouwer nu meende met
die verzekering alles gedaan te hebben, wat
van hem, als werkgever, mag worden gevraagd.
Die verzekering komt, als plicht eerst in de
tweede plaats. Voorop dient te staan, dat zoo»
veel mogelijk alle voorzorgsmaatregelen zijn
genomen om ongevallen te voorkomen. Eerst
dan gaat de patroon vrijuit als er iets gebeurt,
en behoeft hem geen zelfverwijt te kwellen,
t Gaat hier niet in hoofdzaak om hetstofie»
lijke, maar om menschelijk levensgeluk. Daar»
om kan er niet genoeg op gewezen worden,
dat het op vele boerderijen in dit opzicht
nog niet is, zooals het wezen moet. Er zijn
nog heel wat hakselmachines in gebruik zon»
der af» en overdekkingrosmolens zonder
eenige beschutting; dorschmachines, waarvan
de inlegopening niet is beveiligd, en zoo meer.
Laten de landbouwers elkaar hierop wijzen 1
Dit kan het beste geschieden in landbouw»
organisaties, op de huishoudelijke vergaderin»
gen en bij lezingen. Maar ook en op den
weg van deze ligt het 't allereerst door de
P. O C's en andere plaatselijke afdeelingen
van de z.g. bedrijfsorganisaties. Misschien zijn
sommige landbouwers wet het meest ontvanke»
lijk voor het argument, dat de kosten der on«
gevallen verzekering door allen worden gedra»
gen, en het dus in elks belang is, dat de vei»
ligheid zoo hoog mogelijk worde opgevoerd.
Bij de belangrijke uitbreiding der eiectrifieatie
van het platteland, en de velerlei mogelijkhe»
den van werktuigengebruik, welke hierdoor
worden geopend, moet meer dan tot heden
onze aandacht zijn gericht op hel voorkomen
van ongevallen.
Wenken en mededeelingen.
Op den nieuwen Minister van Binnenland»
sche Zaken en Landbouw, Mr. J.B.Kan,zijn
de oogen van zeer velen in den landbouw
gericht. Hij is een bekwaam man, en op het
gebied van den landbouw geen vreemdeling.
Hij was te voren onder meer ook reeds secre»
tarissgeneraai van het Departement v. Binnenl.
Zaken, later ook van Landbouw, heeft een
belangrijk aandeel gehad in de werkzaamheden
van het ministerie»Ruys de Beerenbrouck, en
heeft ondubbelzinnig van zijn belangstelling
in landbouwzaken doen blijken. Het «Algem.
Ned. Lbld«, Orgaan van het Landbouw»Comi»
té, hoopt nu, dat Minister Kan een beslissing
zal nemen in een reeds lang hangende kwestie
de al» of niet» aanstelling van een Directeur
generaal. De Redactie spreekt den wensch uit,
dat thans weer als vroeger alle Regeeringsbe»
moeiïng inzake den landbouw worde samen»
gebracht onder één, uitsluitend tegenover den
Minister verantwoordelijk hoofdambtenaar.
Motief: het is niet steeds mogelijk ministers
te kiezen, die van huis uit over voldoende
kennis van landbouwzaken beschikken.
Veehouders, helpt de Runderhorzelplaagbc
strijden 1 Deze plaag kost jaarlijks tonnen gouds
door verontrusting en verwonding van het vee
in de weiden, schade aan huid', vleesch en
melkopbrengst 1
Als allen medewerken, kan Nederland bin»
nen enkele jaren Hotzelvrij vee hebben 1
De bestrijding is eenvoudigmen drukke de
rijpe of bijna rijpe horzellarven voor het einde
van den staltijd uit de wormbuiten
Gij bewijst daarmede uw vee een weldaad
en uzelve een voordeel I
Landverhuizing.
Niet genoeg kunnen zij, die over emigratie
naar overzeesche landen denken, gewaarschuwd
worden tegen het doen van overijlde stappen.
Voor de zooveelste maal worde er hier aan
herinnerd, dat, alvorens tot vertrek wordt be»
sloten, men om raad en j inlichtingen vrage
aan de Vereeniging «Landverhuizing», Bezui»
denhoutsche Weg 97, 's Gravenhage. Land=
bouw-ArbeidswetDe nieuwe Minister van
Arbeid heeft meegedeeld, dat hij voor een
Landbouw»Arbeidswet den tijd nog niet acht
aangebroken.
B-r.
Wij moeten echter bekennen, dat de hou»
ding onzer Fransche partijgenooten ons niet
geheel duidelijk is. Van een heffiing van
het kapitaal tot een petroleum» en suiker»
belasting is een heele stap, en voorloopig
kunnen wij een monopolie, ingevoerd uit»
sluitend om de schatkist te redden, niet
anders beschouwen dan als een verbruiks»
belasting, in werking weinig verschillend
van de omzetbelasting, tegen wier verhoo»
ging onze Fransche partijgenooten evenals
de Durische, zich zoo hardnekkig hebben
verzet.
Wij zullen echter pogen, een klare uit»
eenzeiting van het geval te krijgen, en ko»
men er dus eerlang op terug.
Deze «klare» uiteenzetting zal natuurlijk
wel komen en dan zal men trachten duidelijk
te maken, dat men niet anders kon, wilde
men niet groote ellende over het volk halen.
Een krachtige veroordeeling van eigen doen.
Het geval belicht den toestand wel zeer en
biedt een treffende illustratie ten aanzien van
de beteekenis een er zich noemende «demo»
cratische» politiek en eener «democratische»
voorlichting.
De dubbele moord te Culemborg.
Men meldt uit Tiel
Vandaag is in de Culemborgsche moordzaak
weer een uitgebreide instructie gehouden.
Onder meer zijn als nieuwe getuigen gehoord
de echtgenoote van den commissaris van po,.
V'.
IMHBWi
Gedurende de Paaschdagen gaf hef Intern. Stafmuziek»corps van het Leger des Heils, dat uit
Londen arriveerde, verschillende concerten in ons land.
Gele Mosterd.
Men schrijft uit het Noorden aan 't Hbl.
Nu de korenprijzen zoo laag geworden zijn,
dat bij den tegenwoordigeu stand der pachten
op bijna geen enkel boerenbedrijf de graan»
bouw nog loonende is, zijn de vooruitziende
landbouwers er meer en meer op uit om langs
anderen weg zoo groote inkomsten te ver»
werven, dat ze op een behoorlijke manier 't
hoofd boven water kunnen houden.
Teelt op contract van bietenzaad, radijszaad
KV.JiU'.n JZ' ezAacj, - J a zelfs .van rhabarber en
drijven toegepast en daarnaast krijgt dit jaar
ook de gele mosterd een kans.
In tijden dat er op andere wijze behoor»
lijke inkomsten zijn te verwerven, hebben de
boeren 't niet erg op dit gewas, om verschil»
lende redenenmen heeft nog gedurende
verscheidene jaren op het oogstj lar volgende,
last van opslag, de teelt is vaak vrij riskant,
en de marktprijs toont zich dikwijls aan ster»
ke schommelingen onderhevig. Vooral deze
laatste overweging hield voor een artikel als
dit, waarvan de markt al heel gauw over»
voerd is, de ervaren landbouwers steeds van
den verbouw terug, tenzij ze in voorkoop
den te winnen oogst konden plaatsen en dat
schijnt met den oogst 1926 nogal te lukken.
De ingewijden in den graanhandel hebben
blijkbaar reden om te verwachten dat, ook al
wordt de teelt belangrijk uitgebreid, er in het
najaar goede prijzen te bedingen zullen zijn
althans ze sluiten onder de landbouwers thans
tal van voorkoopcontracten af, gebasseerd op
een prijs van f 30 per 100 K.G. en tegen die
prijs kan de teelt, wanneer er geen ernstige
tegenslagen komen, als behoorlijk loonend
worden aangemerkt. Dan toch beloopt de op»
brenf'St zoo'n 25 30 H L per H Aterwijl
het hectolieter gewicht 65 a 70 K.G. bedraagt,
zoodat een opbrengst aan zaad van 1700 a
2000 KG. per H.A ongeveer normaal mag
heeten.
Weliswaar heeft het stroo waarvan de
opbrengst gemiddeld 3000 K.G. per H.A. be»
draagt slechts een geringe waarde, maar hier
staat tegenover dat de teelt geen hooge be»
dragen vordert wegens bemesting, zaaizaad
en verzorging.
't Is daarom best te wagen, vinden vele
boeren, zoowel op de klei als in streken met
lichteren bodem. Want weliswaar staat de
mosterd eigenlijk bekend als een gewas dat
op de klei alleen maar goed gedijt, maar bij
den tegenwoordigen stand der cultuurtech»
niek kan ook op -van nature minder vrucht»
bare gronden de verbouw zonder bezwaar
worden ondernomen en speciaal in de Gro»
ningsche Veenkoloniën wordt er thans door
de landbouwkundige raadgevers bij de boeren
op aangedrongen om ernstig te overwegen of
ook daar de teelt niet moet worden ter hand
genomen.
De Standaard driestart
Een aardigheidje.
Hoe ernstig de dingen ook zijn, die ons
bezig houden, de humor houdt zich ook nu
niet geheel schuil.
De Fransche Kamer nam o.m. een maat»
regel aan tot instelling van een invoermono»
poiie op petroleum en suiker, dat de betee»
kenis van een belasting op deze beide volks»
behoeften heeft. Het moet toch geldopbrengen.
Hef hoofdorgaan van de Soc.=dem. Partij
ten onzent vertelde het ligt haast voor de
hand dat het zóó deed dat de Sociaal»de»
mocraten zich tegen deze maatregelen hadden
verzet.
Maarnu bleek, dat dit niet het geval
was.
En nu moet het blad dit aan zijn lezers
mededeelen. Het vertelt nu
litie B. en de metaalbewerker Middelkoop,
die kort na den moord vijf maanden en zes
dagen als verdachte in deze zaak in voorloo»
pige hechtenis heeft gezeten.
In Culemborg loopt het hardnekkige ge»
rucht, dat twee personen, Z. en V. bekend
zouden hebben in vereeniging met den ex»
rechercheur H. den moord gepleegd te hebben.
De Culemborgsche politie is heden door de
recherche ondervraagd.
Het Volk weet de volgende bijzonderheden
mee te deelen
dat deze zaak- niet tot klaarheid zou woraen
gebracht, heeft de Tielsche Justitie zich in
verbinding gesteld met de Centrale recherche
uit de hoofdstad en deze gevraagd een paar
recherchebeambten beschikbaar te willen stel»
len, teneinde hun krachten op deze zaak te
beproeven.
De commissaris der recherche, de heer Pateer
gaf na overleg met zijn hoofdinspecteur, den
heer Van IJsendijk, aan dit verzoek gehoor
en zoo gebeurde het, dat inspecteur J. F. van
Slobbe, benevens de rechercheurs Kuiper en
Hommes volledig ter beschikking van de
justitie»autoriteiten te Tiel werden gesteld.
Vrij spoedig hadden de rechercheurs een
spoor in handen en sindsdien hebben op het
parket te Tiel herhaalden conferenties plaats
gehad met den officier van justite, mr. Tou»
tenhof en den rechter»commissaris mr Hofdijk.
De nasporingen leidden er toe, dat nu en»
kele weken geleden te Amsterdam in zijn
woning aan den Blauwburgwal gearresteerd
werd J. V., een man, die vroeger te Tricht»
scheveld, gem. Buurmalsem, heeft gewoond,
maar die na terzake van zedenmisdrijf een
paar jaar in de gevangenis te hebben door»
gebracht, zich metterwoon in Amsterdam ge»
vestigd had.
Het was der recherche ter oore gekomen,
dat een dienstbode, met wie hij vroeger een
verhouding had gehad, zich tegen derden
had uitgelaten, dat zij, zeer kort na den moord
voor J. V. een gabardine regenjas had uitge»
wasschen, waarin zich bloedvlekken hadden
bevonden. Bovendien kwam der recherche
ter oore, dat deze man zich omstreek dien»
zelfden tijd te Tricht aan abortus had schul»
dig gemaakt en dit feit werd de aanleiding
tot zijn arrestatie.
Gedurende den tijd, dat J. V. zich nu in
het Huis van Bewaring te Tiel in preventieve
hechtenis bevond, zetten de mannen der re»
cherche hun nasporingen voort.
Als resultaat hiervan nu is vast komen te
staan, dat de ex-rechercheur H., die met de
levensgewoonten van de boeren van Wiggen
zeer goed op de hoogte was, een complot had
gesmeed om bij de van Wiggens in te breken.
Bij dit complot waren aanvankelijk betrok»
ken K. Z., metselaar uit Tricht, en zekere M.
S., een losse werkman uit Tricht, die zich
geruimen tijd, terzake van andere feiten in
Tiel in hechtenis bevindt.
S. echter heeft, hoewel hij de voorbereiding
tot den moord grootendeels heeft meegemaakt
aan de uitvoering van de misdaad geen deel
kunnen nemen, daar hij destijds onverwachts
in hechtenis genomen werd.
Inplaats van S. kwam toen J. V. in het
complot.
Als bekend, vondt de Justitie, op advies
van de recherche, aanleiding om de wed. H.
eens nader aan den tand te voelen. Bij haar
verhoor voor den rechtercommissaris bleef
zij aanvankelijk volhouden van de zaak niets
af te weten. De justitie betwijfelde evenwel
of dit inderdaad zoo was, en op grond hier»
van werd de vrouw van H. in Tiel vastge»
houden. Toen ze daarna andermaal in verhoor
werd genomen deelde zij mede, inderdaad te
weten dat haar man aan de misdaad mede»
schulig was. Ze had dit eerst vernomen, nadat
de ex»rechercheur H. de eerste maal was ge»
arresteerd en toen, naar men weet, weer was
losgelaten. Eerst toen heeft hij zijn vrouw
deelgenoote gemaakt van het geheim.
Volgens de verklaring van vrouw H. is de
geheele voorbereiding van het misdrijf £te
harer huize geschied H. had daar en later
ook elders besprekingen met Z. en S. De af»
spraak luidde, dat laatsgenoemden zich op
den bewusten avond naar het huis der Van
Wiggens zouden begeven en daar hun slag
zouden slaan. Hijzelf, H., zou de rol van
uitkijker vervullen. Aanvankelijk gevoelden
zijn beide medeplichtigen voor dit gewaagde
stuk niet veel, maar H wist hen tot de daad
te bewegen door hun de geruststellende ver»
zekering te geven, dat hij den commissaris
van politie, den heer B., in de zaak betrok»
ken had en deze het vierde deel van wat
buitgemaakt zou worden voor zijn stilzwij»
gendheid zou ontvangen.
Inmiddels is, zooals reeds gezegd, S. uitge»
vallen door zijn inhechtenisneming en toen
werd als zijn plaatsvervanger J. V. in het
complot gehaald. Ook deze werd gerustgesteld
met de verzekering, dat van de Culemborgsche
politie noch vóór, noch na den moord iets
te vreezen zou zijn. Deze mededeelingen heeft
H. zijn vrouw na zijn eerste arrestatie gedaan.
Maar hij heeft haar toen dure eeden laten
zweren, dat zij daarover nimmer met iemand
zou spreken.
Het is nu ook komen vast te staan, dat het
totale bedrag aan geldt, dat bij de boeren»
lieden Van Wiggen gestolen is, f 20,000 heeft
bedragen. Ieders aandeel was dus f 5000,
althans wanneer men de juistheid van H.'s
bewering aanneemt, dat hij" ook commissaris
B. f 5000 heeft ter hand gesteld.
Op grond van de verklaringen van vrouw
H., die voor wat commissaris B. betreft, be»
vestigd worden door S is de rechter»com»
missaris er toe overgegaan B. te laten arrestee»
ren. Hij werd hiertoe ook geleid door het feit,
dat er tal van personen zijn geweest, die zich
tijdens het recherche»onderzoek hebben uit»
gelaten, dat zij, indien de heer B. maar eerst
zou zijn gearresteerd, omtrent het aandeel van
dezen in de moordzaak wel nadere mededee»
lingen zouden doen.
Het blad verneemt echter, dat deze ten
stelligste ontkent iets met deze ernstige zaak
uitstaande te hebben.
p
Ende ze déalt....
Men kreeg, begin dezer week, voor één
pond sterling in Parijs ruim 138 franc, zoodat
de ponden»bezitters, en die zijn er héél wat,
net als in den markvaltijd te Berlijn, hun
handen wrijven van pleizier
Maar de echte Fransche Patriot zit er mee
in z'n haar en vraagt, wat hiervan het einde
moet zijn.
Péret komt nu met z'n plannen
Naar men zegt is een verdubbelde omzet»
belasting daarvan 't voornaamsteer moet
nog drie milliard» gevonden worden, dus die
mag dan ook heel wat opbrengen Men vreest
dan ook, dat de duurte er leelijk door zal
toenemen.
Dat zal zéker waar zijn.
Maar het zoeken naar belastingen, die niet
drukken, die geen offers vragen, is het zoeken
naar den vierkanten cirkel.
Daaraan verspilt men feitelijk in Frankrijk
zijn tijd.
En intusschen zoo wordt gemeld ko»
men van alle kanten nieuwe saneerings»
plannen los 1
Dat moet er nog bijkomen, nü I
Dan is 't ongeluk zeker voltooid.
Naagepraat.
Over Genéve wordt veel nagepraat.
De Fransche Kamer heeft andere zorgen,
die voor 't oogenblik méér de aandacht trek»
ken. En in Italië is een «Kamer* maar die
lacht of huilt, net naar Mussolini het voordoet.
Dan is daar de pers alom
Maar wat helpt dat altemaal
Al 't water van de zee kan niet afwisschen,
dat de Volkenbond een leelijken knauw ge»
kregen heeft.
Wat toch is het geval?
De Bond rust niet op wapenmacht.
Het moet machtig zijn door zedelijke kracht
en die is te Genéve zoo droevig in de klem
gekomen.
Zoo allerduidelijks en zoo allerdroevigst is
aan 't licht gekomen, dat het tusschen de
Groote Mogendheden nog net precies staat
als vóór den Oorlog, dat men haast allen
moed op beterschap zou opgeven.
Doch léten we nog hoop voeden.
Wie weet, geeft de Heere nog een anderen
geest in het hart der natiën en hunne be»
stuurderslaten we er Hem om vragen.
Dat Engelsche Lagerhuis toch I
Met zijn eigenaardige bepalingen.
Er zijn tal van onderwerpen, voor welke
de bepaling geldt, dat ze niet mogen worden
verdaagd, b.v. tot »morgen«, want dan vallen
ze automatisch van de lijst der besprekingen
af.
M. a. w.er is geen «morgen* meer
Daarentegen moet de voorzitter de bespre»
king net zoolang laten doorgaan, als er spre»
kers zijn.
Daarvan maakt de oppositie nogwel eens
gebruik, om de Regeeringspartij uit te putten,
als 't mogelijk is. Telkens treedt een nieuwe
spreker op't wordt avond't wordt nacht
de morgen glanst aan en de regeeringspartij
moet maar zorgen, dat ze altijd manne'jes ge»
noeg in de zaal heeft om tegen verrassende
stemmingen te waken.
Taaie, saaie nachtzittingen zijn dat 1
Zoo ook de vorige week't duurde den
ganschen nacht dóór, tot den volgenden mor»
gen half tienl En de conservatieven, die wel
moesten blijven gingen heel gemoedelijk in
bank liggen slapen
De arbeiderspartij kwam daar tegen op.
«Mag dat, voorzitter? vroegen ze.
«Strijdt dat niet met de veel geloofde waar
digheid van het Huis, als die leden daar gaan
liggen slapen
«Zij mogen zitten of staan, slapen of waken,
net naar ze willen*, zei de voorzitter, «mits
ze het maar in waardige stilte doen«.
Wie wakker was, lachte.
En de oppositie was ontwapend.
«Vuil* kunnen we missen.
Aldus denkt men in Amerika.
Met name in de Vereenigde Staten en men
heeft er gelijk.
Sinds eenigen tijd wordt streng gelet op de
boeken, tijdschriften, plaatwerken, e.d.g., die
uit Europa naar Amerika worden gestuurd
en wat »vuil« is gaat onverbiddelijk terug of
wordt vernietigd.
Ten behoeve der ambtenaren is zelfs een
lijst van boeken opgemaakt, als handleiding
van 't geen vist terug moet.
Velen in Europa en ook bij ons zullen 't
erg bekrompen vinden.
«Laat 't vuil loopen*, zeggen ze.
Maar Amerika heeft groot gelijk.
