MEOBELEIIÜI
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
1
Horloges
lemngen
f
m
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
BEKHOVEN ZODEN
No. 3208
ZATERDAG 20 MAART 1926
41ste JAARGANG
istraat 44b
LIJNZAAD
EERSTE BLAD.
ERKES*
Wat noodig Is
EBODEN
ILEVELD
STPAPIER
itterdam
- Pathéfoons
A ile stukken voor de
Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Adminis tratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
- en
iilverhandel
ipstraat 73
TERDAM|
II
®LHARNIS
Naai* het gouden feest.
€£p den Uitkijk*
Reclame-Mededeelingen.
Het goedkoopste, Het grootste, Hel meest gesorteerd
Hoeden- en Pettenmagazijn
'I
DIE GAANTROUWEv
:ien de Opruiming van 0tl,
leubelen tegen spotprijs
ïen, Eiken en Mahonie
stoelen, Gaatjesstoelen'
els, Stijltafels, Leermeu'
nmeublem., Theekasten
Spiegels, Schilderijen'
Is, Ledikanten, Klee(l'
ichilderstukken, Leerca!
stel enz. enz.
j>ij de Schiekade
vorige jaren levert
ïekende U weer prima
l.Zaallijnzaad (tonzaad)
iesch Witbloei, tegen
ade prijzen.
Aanbevelend,
>TENBOER Cz,
□IRHSLAND Telefoon 1050
en steeds in voorraad
ren hars, kammen,
^snaren, plectra's enz.
harmonica's, violen,
Byou's, Pathéfoons,
daten, naalden, weer*
Alle mach. worden door
Aanbevelend,
- Dirksland
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent hij vooruifbeiaüng,
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN ZONEN
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 - Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
|TE SPECIALITEIT
INTEN IN SOORTEN,
lUROUCARIA, PAL-
|OORTEN, AZALIA'S
'ICUS, VARENTJES,
S, BLOEMENMAND-
IS, PEREN, BESSEN,
iSTRUIKROZEN enz.
NIEUW f
/AN TAFELLAKENS
voor Restaurants,
en en Partij'en -
el - Sommelsdijk
zei notaris Van Bommel
erluid hij was nog steeds
ieren kwijt!
rken« waren er méér.
>d/es het zwaarst wo'gen
eubelen en leermiddelen
toen werden er sieraden
ten offer gebracht en
waren er meer dan der.
hun toen toch zoo karige
loom afstonden om de
sten kwam bij Kemper,
rschieten wouhij zou
el niet rooken voor de
het geld voor een half
perman in den winkel
op veel gebeds werd
roede des vijands stond
ne pogingen van Unitas
de scholieren moesten
Vat er toen werd gepro.
pressie uit te oefenen
hun kinders op de stads,
vormt een requisitoir op
aanvangsgetal niet zoo
;ehoopt, «dat brengt
wager, die overgekomen
a bijna.allen, Johan van
en dochter in, trekt men
inwijding naar de afge.
emand minder dan Ds.
den zal. En tot vreugd
Veldstad en velen uit
■t «uut luder kele»
rm 't geweld onttogen,
>t dankbaarheid
jn heilig' oogen
em toegezeid.
demhalen,
n tegenspoed
betalen,
j hebt behoedl
DE.
Dit is een simpele waarheid
Wie iets bereiken wil in het land,
die heeft daarvoor een meerderheid in
yde Tweede en in de Eerste Kamer der
^Staten-Generaal noodig.
Die behoefde óók ds. Kersten.
Hij jaagde dit doel na:
Afschaffing van het Gezantschap bij
*,den Paus en wij nemen gaarne aan,
^dat hij voor zich de overtuiging heeft,
'•wat wij voor ons verwierpen, dat wie
zulk een gezantschap accepteert daar-
mee ook min of meer den Paus erkent
voor wat de roomschen van hem be
lijden.
Doch dit geschil ruste thans.
Maar nuchtere werkelijkheid is, dat
ds. Kersten maar één stem heeft. Met
as. Zandt mee twéé en met ds. Ling-
beek mee drie.
Zou hij echter ooit zijn doel berei
den, zoo moest er een meerderheid
zijn.
Men weet, hoe die er kwam.
Niet door ds. Kersten bijeengezocht.
Misschien heeft hij er zelf wel van
verbaasd gestaan.
Een meerderheid van ijzeren
leem.
Iedereen in Nederland weet
Komt ooit het verbond van de „uiter
ste noodzaak" tot stand, dan is één-
twee-drie dat Gezantschap weer her
steld.
Nu wil toch ieder, die iets tot stand
"brengt, ook gaarne dat het stand hóüdt.
Men wenscht te bewaren, wat men
verkregen heeft
„Daar kan God voor zorgen", is
gezegd.
En dat is volkomen juist.
Aan Gods kunnen is geen grens.
Maar de Heere werkt middellijk.
En nu staat het toch zoo
Het middel, dat God als regel ge
bruikt, om iets te verkrijgen of te be
houden dat samenhangt met de wet
geving des lands is niet een plotseling
saamgestorte meerderheid-van-los-zand
die zoo weer wegzakt ook, maar een
stevige, vaste meerderheid.
Dat begreep dr. Kuyper ook.
En mr. Lohman eveneens.
En dr. Schaepman desgelijks.
Zij bogen voor de almacht Gods.
God de Heere kón, in 't afgetrok-
kene gesproken, al de liberalen in de
Tweede Kamer bewegen, ja dwingen
om met hun stem de Christelijke School
in te voeren voor geheel Nederland
De School met den Bijbel
Gods kunnen staat niets in den weg.
Maar wij menschen mogen daarin
ons uitgangspunt niet nemen.
Als al de artsen rondom 't ziekbed
verklaren, dat alleen een gevaarlijke
operatie van er op of er onder nog
een kans geeft op herstel, dan kan
God toch nog zónder operatie den
kranke genezen.
Iets dergelijks is zelfs weieens ge
beurd.
Maar toch zullen wij handelen naar
't licht dat ons gegeven wordt en als
naar menschelijk zien de dood anders
vast volgt, zoo zullen we ons leven
niet verkorten, maar de k&ns op ver
lenging er van, als het werkelijk een
redelijke kans is, aangrijpen.
En waar nu, om iets goeds te be
reiken voor het volk èn ook om het
te bevestigen en te behouden, een vaste,
stevige meerderheid onmisbaar is, daar
behoeft het waarlijk niet te verwonde
ren, dat staatslieden als bovengenoemd
die zochten.
Men kan natuurlijk van oordeel zijn,
dat de meerderheid, waarnaar zij streef
den, verkeerd was dat is een tweede
zaak, die we nog wel nader onder de
oogen willen zien, maar het feit,
dat ze, willende arbeiden in de poli
tiek ten gunste van ons volk en wel
in christelijken zin, dat ze een
meerderneid zochten, kan op zichzelf
niet worden afgekeurd.
Het is hier de vraag der middelen.
't Is onlangs zoo juist opgemerkt
De Heere God kan het land van
Maas en Waal doen droogloopen, zon
der dat men de dijken herstelt en 't
water uit de laagste hoeken wegpompt
Hij kan zelfs nog wel meer
Hij kan zelfs Maas en Waal voor
nieuwen watersnood behoeden, ook
zonder dat de weggeslagen dijksdeelen
worden vernieuwd,
Want Hij kan wonder doen
Ook hier op aarde beneden
Maar desniettemin worden met be
kwamen spoed alle middelen aange
wend, die liggen in 't bereik onzer
hand, om den vroegeren toestand te
herstellen en te verbeteren en 't water
te keeren.
Zoo is 't ook in de politiek.
Het is geen gok- of kansspel.
Het gaat langs vaste lijnen.
Al dóén zich dan ook onophoudelijke
verrassingen voor, waarop en waarmee
niemand kan rekenen.
Het middel om iets te bereiken is
't Vormen van een vaste meerder
heid, die het doel zoekt en als het
gewonnen is, het ook behoudt.
En nu een eenvoudige vraag:
Zou het denkbaar zijn geweest, dat
Kuyper die meerderheid, in den weg
der middelen noodig om te bewaren
de christelijke grondslagen van ons
volksleven,
Zou hij die Links gevonden hebben
Onder de zoogenaamde „protestan
ten"
De conservatieven stierven uit.
En onder Groen hadden zij telkens
aile hoop, die hij op hen vestigde, be
schaamd.
De socialisten zeker niet.
Bleven over de liberaler.
Maar de enkele „godsdienstigen" in
hun publieke leven het hart be-
oordeelen we van niemand waren
niet te bewegen, om eenig christelijk
beginsel in praktijk te brengen.
Godsdienst was voor de binnenka
mer.
En wij moesten met onze bijbel
teksten van hün staatsrecht afblijven
In de praktijk waren de fijnen niet
geacht.
Zelfs in de Kamer viel men hen
soms lastig.
Was met zulke mannen ook maar
iets aan te vangen ten gunste eener
christelijke staatkunde
Er was geen denken aan.
En naar den mensch gesproken was
er ook in lange jaren geen verandering
in 't zicht.
Wederom, God is Alles machtig.
Maar wij hebben de zaken te beoor-
deelen, en te behartigen in het licht,
waarin ze zich op een bepaald oogen-
blik aan ons oog vertoonen.
«Ja, dat was werkelijk verbazend aardig,
zóó veel belangstelling we mochten ondervin»
den«, zeide de heer J. Douwes eenige dagen
na de viering van het gouden feest der afd.
Amsterdam. En men kan zich voorstellen hoe
de heer Douwes het zei, als men hem hoor»
de in de feestvergadering in het Concertge»
bouw en door den luidspreker op 13 Jan. 11.
«Van de zijde van de Overheid, en van den
kant der Kerken, der Kerken van Amsterdam»,
zoo ging hij voort. «Neen we hadden het
niet gedacht«,
«Ja, maar Amsterdam kent Patrimonium
goed hoor 1 voegde de heer Bossebroek er
bijEn die receptie, wat *n drukte, drie uur
achter elkaar gestaan en almaar handen ge<
geven« verzuchtte hij er bij.
De «moeder»afdeeling« van het Verbond
mocht wel veel belangstelling ondervinden
van alle kanten. De Heere gaf haar genade
en eere.
En nu volgt snel op de viering van het Am»
sterdamsche jubileum, het gouden gedenkfeest
van het Verbond Er zijn wel ondeugende men»
schen die zegg'-n dat het verbond niet erg
datumvast is en haar gedenkdagen niet ont»
houdtwant dat 3 Januari 1876 zoowel de dag
was van Amsterdam als van het Verbond, de
afd. Amsterdam werd als Verbond opgericht.
Doch het verbondsbestuur rekent den 19den
Maart 1877, toen de statuten Koninklijk wer»
den goedgekeurd als de officieele geboortedag
van het Verbond «Patrimonium»
Het Verbond heeft een belangrijke geschie»
denis en naar wij vernamen, zal in verband
met het»halve»eeuw»feest die historie te boek
worden gesteld.
De mannen van Patrimonium spreken den
naam natuurlijk goed uit; doch buitenstaanders
hoar men wel eens vermakelijke vergissingen
maken. Zoo de gérant van het Kon Zoöl. Bot.
Genootschap toen de afd. den Haag in de
groote zaal een bijeenkomst hield Mijnheer»,
zoo sprak hij tot den voorziter, «de katholieken
gebruiken altijd in de pauze hun glaasje, u
geeft zeker een flinke pauze
«Neen», was het antwoord, »wij geven heele»
maal geen onderbreking vanavond» »Maar
meneer dat zullen uw leden stellig niet
goedvinden«. De man had de naam zoo op»
gevat«Pater Monium«, naar een of ander be»
roemde R. K. priester en verbaasde zich zeer,
vereeniging werklieden, patroons en werkge»
vers en voorls alle belangstellenden in den
lande. Het werkliedencongres van 1879 door
Patrimonium bijeengeroepen, noodde ook
mannen uit allerlei kring.
Kater schreef dan ook in het eerste jaar»
boekje dat oorzaak en reden van het bestaan
was: Dat het Koninkrijk onzes Heeren en
Zaligmakers op elk gebied, in eiken kring en
onder eiken stand, niet het minst ook onder de
werklieden worde uitgebreid. En poesiat, zijn
boezemvriend releveerde in zijn 3e jaarverslag
dat Patrimonium's roeping en begeerte was
een dam te mogen zijn tegen de revolutie.
Het karakter van het Verbond, kan dus niet
de verklaring zijn dat zooveel werklieden zich
niet aansluiten, vermag ook niet op te helderen,
waarom de andere groepen niet méér mee»
werken.
Als in de komende maanden zal worden
gepoogd allerlei rang en stand in Patrimonium's
werk te betrekken, moet ge niet boos zijn,
maar denken u de namen van Kater en
Poes(iat) herinnerend»'t muist alles wat
van katten komt.«
W. HEIJNS.
Ïfeniïi&fe: vtrbséea»
«Toen ik nog iong was
Soms kan ik me over die uitdrukking recht
kwaad maken.
Het is vaak zoo'n dooddoener,
't Mopperthema van den ouderdom
Vrijdag werd de schutting om het nieuwe gebouw van «De Bijenkorf« te Den Haag ver»
wijderd en kan men thans het geheele nieuwe warenhuis=paleis bewonderen. Wij geven hierbij
een foto van het nieuwe gebouw, dat zeer zeker een groote aanwinst voor Den Haag beteekent.
dat die vereeniging bestond uit protestante»,
niefcpauzeerende, niet-glaasjes»drinkende»men»
schen.
(De woorden van den gérant laten we na»
tuurlijk voor zijn rekening).
Hoe men aan de naam kwam De oude
Beeremans vertelt
«Op zekeren avond, als de Commissie van
oprichting bij mij aan huis was, kwam ook
ter sprake de naam die aan het Verbond zou
gegeven worden. Wij konden het met ons
drieën (Beeremans, Kater en Witmond) niet
eens worden, en besloten dit punt nog even
te laten rusten. Onverwacht vraagt br Kater
aan br. Witmond »Wat is de juiste vertaling
van het woord Patrimonium «Vaderlijk
erfdeel«, antwoordt br. Witmond. «Dan
moet dat de naam zijn dien wij zoeken»,
besliste Kater en wij gingen zonder beraad
accoord met de beslissing«.
Er is in de laatste jaren nog al eens penne»
strijd gevoerd over dien naam. De een meende,
dat ze met, de ander dat ze zonder aanhalings»
teekens moest geschreven worden. De een oor»
deelde dat ze moest volgen na de woorden
Ned. werkliedenverbond, de andere was van
gevoelen, dat «Patrimonium» alléén voldoende
was.
Het ging bij de discussie over dien naam, niet
enkel om een woord, er was bij de debaters in
het Verbond, verschil over het karakter van het
Verbond. Bij veranderde tijden en omstandig»
heden lag dat voor de hand. Het was goed dat
de oude zoowel als de jongere generatie wees
op wat in den aanvang was gezegd en geschre»
ven «Personen uit verschillende standen kwa»
men bijeen en beoogd werd een samenwerking
der verschillende maatschappelhke standen in
Chr. geest. «De Werkmansvriend» toenmalig
orgaan van het Verbond, schreef 23 Juni 1876:
f t aans'uiting kunnen zich aanmelden bij de
Die zijn jeugd in goudglans ziet en er de
vele onaangenaamheden van vergeten is.
Er wis vroeger veel goeds,
Maar weinigen zien het objectief, met het
kwade er bij
Onlangs hoorde ik die uitdrukking weer.
Toen ik jong was, stonden de meesters voor
zeventig en tachtig kinders, en ze leerden
toen beter dan nu 1«
Dat laatste spreek ik direct tegen.
De vluggerds, ja I die waren misschien zelfs
iets verder dan thans, omdat meester ze veel
aan zichzelf overliet en ze dies net zoo snel
vooruit kwamen als ze zelf konden.
Maar «de» kinders? Neen I
Hoeveel echte vluggerds zijn er?
Misschien tien op de honderd.
En de andere negentig, nu I die kwamen
maar al te vaak met een treurig beetje kennis
en vaardigheid van school en ik geef verre
de voorkeur aan een regeling, waarbij uit elk
kind zooveel uitgehaald wordt, als er in be»
ginsel in zit en dan moet men een onder»
wijzer geen 70 of 80 leerlingen geven.
Ik heb dat zelf meegemaakt.
Niet als onderwijzer, maar als leerling.
Het is een onbegonnen werk.
't Sloopt 't onderwijzerslichaam als dat van
een glasblazer.
Ze konden het vaak niet bolwerken.
Die 't meest aan hun tuin, hun geit, hun
bijen enz dachten, en 't minst aan hun school
waren er voor zichzelf nog 't best aan toe.
Maar wie 't in de puntjes hebben wou
Wel 't was haast moordenaarswerk 1
Zeg niet, dat ze 't toen kónden.
Ze móésten vaak en nood breekt wet, maar
alle ding heeft zijn grens, en als in dien tijd
het stoksken weieens wat al te lustig op 't
lichamelijk hulsel der zotten danste, vergete
men niet dat lang niet elk zenuwgestel tegen
zulk een inspanning bestand is.
'k Ga zelfs een stap verder.
Zooals nu de toestand, noodgedwongen,
weer geworden is, worden móést voor zekeren
tijd, is 't niet, stellig niet, gelijk voorheen,
dat zou zeer overdreven zijn, maar is toch
de boog niet zelden te strak gespannen.
Het kin, omdat het móét.
Maar is het mogelijk hier en daar door 't
aanstellen van extra»hulp de «leerkrachten»
te vermeerderen, dan behoeft niemand te
zeggen, dat zulks weelde is en als met name
onderwij zersvereenigingen hierop aandringen
zoo heeft meD waarlijk niet aan te nemen
dat het uit gemakzucht of iets dergelijks ge»
schiedt.
Wat nu echter zoo onverstandig is
De overdrijving van sommigen onder hen.
Vooral van min of meer roode kleur.
Zoo lazen we dezer dagen van een spreker
uit dien hoek, die stond de beredeneeren,
40 cent per regel.
«VOOR ELK Z-'PS KCU9
Kipstraat 85»87 Rotterdam
SW ZIE DE 5 ETALAGES ~W®
Voor Hoeden No. 85. Voor Petten No. 87
Aanbevelend, J. HENIGER Jr.
dat slechts goed onderwijs gegeven kon wor»
den, in een klas van dertig leerlingen.
Dat moest dan 't maximum zijn.r
Nu is elke grens min of meer willekeurig.
En ik zal allerminst durven beweren, dat
in een klas van 35 of van 40 leerlingen geen
behoorlijk onderwijs gegeven kan worden,
zonder dat op de onderwijzers roofbouw
wordt gepleegd.
Waarom nu opzettelijk zulk een greep ge»
daan
Voelt men niet, dat men daarmee 'n groot
deel des volks, dat zichzelf niet ten onrechte
zwaar genoeg belast voelt, op stang jaagt,
korselig maakt en tegen zich inneemt
't Is er net mee, als toen voor den oorlog
een onderwijzer»vereeniging salarissen vroeg,
waarbij de onderwijzers zonder hoofdacte tot
f 4200 moest kunnen stijgen.
Op die manier zet men kwaad bloed.
En als dan werkelijk, gelijk nu, sommige
salarissen daalden tot een benauwend peil,
dan kost het de grootste moeite het groote
publiek daarvan te overtuigen.
Dat overvragen is een dwaas gebruik.
Het gestoelte der spotters
Waag het niet, om te zeggen, dat velen
onzer socialisten daarin zitten 1
Kunt ge begrijpen 1
Zij zijn de rechte christenen en wij de «fa»
rizeën»
Maar hoort nu Duys dezer dagen in open»
bare vergadering in den Haag
Tot de coalitie zou spr. willen roepen
Wordt Christen 1
Dat maakt vloek» en pootjesbaai«verboden
dat praat nu drie weken of de slang ge»
sproken heeft. Als de slang gesproken heeft
en ze had Rutgers, Van Wijnbergen en
Colijn gekend dan zou ze heel wat anders
gezegd hebben, (daverend gelach)
Alles wordt op de christelijkheid gegooid.
Eens was er een overstrooming in Zeeland.
In dit gewest stond een zekere heer Pompe
candidaat voor de a r. partij. Die watersnood
was een straf van God. Het was dus Pompe
of verzuipen. (Vreugde.)
Stel nu 'n Christen is socialist.
Hij komt 's avonds ter meeting, ook bij
Duys, want hij leeft mee. Dan durf ik zeggen,
als hem waarlijk Gods Woord nog lief en
dierbaar is, dat onder dien daverenden spot
hij in z'n nieren geprikkeld wordt en hij thuis»
komende zeggen zal: Neen, Heere 1 bij die
vijanden van Uw Woord kan ik het niet uit»
houden.
De heer Colijn is nu minister.if.
Over de »roode« pers zwijg ik maar.
Die wentelt zich tegenwoordig om»en»otn,
als 'n viervoetige borsteldrager in zijn eigen
vuil.
Maar 't deed me genoegen, dat verschëide»
ne liberale bladen, hoewel op godsdienstig ge»
bied vierkant tegen ons over staande, hem
recht gedaan hebbende, vanwege zijne verdien»
sten jegens volk en vaderland.
Zoo b.v. Utrechtsch Dagblad en Vaderland.
Uit dit laatste, swaarvan de bekende heer
Roodhuyzen politiek hoofdredacteur is, neem
ik dit getuigenis
«Colijn gaat heen en al zullen de vijan»
den niet ontbreken, die den gevallen leeuw
1;
'1
I