voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
Antire volutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
No. 3190
ZATERDAG 16 JANUARI 1926
40STE JAARGANG
EERSTE BLAD.
Neen, zoo niet!
Öp den Uitkijk»
I
Alle stukkets voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Adoiististratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Die „prof" durfde wat zeggen
Daarvoor was 't dan ook professor,
oud-minister Treub, in zijn jonge jeugd
radicaal, thans zoo ongeveer glad het
tegenovergestelde van 't geen hij in
die jonge jeugd was.
Maar nu, wat hij zeggen dorst,
'^Schrijven in een onzer tijdschriften.
Hij had het over den politieken toe
stand van ons land en was daar lang
met over tevreden.
Nu, wie zou dat ook zijn
Evenals na de Vlootwet-verwerping
zijn weer twee van de kostelijkste maan
den verloren gegaan en de ministers
gunnen uiteraard niet anders doen, dan
e zaken gaande houden.
Prof. Treub nu is alles behalve goed
te spreken over de volksvertegenwoor
diging.
Allerminst over de Tweede Kamer.
Praten, zegt hij, honderd uit.
\Zakelijk zijn, kan zij niet.
(s&En van het zoo ernstige politieke
leven, maakt zij een politiek spel van
't minst allooi.
Hierin nu is veel waars.
Let b.v. op het „spel", dat de vrijz.-
democraten en de S. D. A. P. hebben
gespeeld met het Gezantschap bij den
Paus.
't Stond hun niet in den weg.
Tien dagen na de stemming stonden
ze alweer rêe, om het dr. Nolens op
- een presenteerblaadje terug te brengen.
w Dat is een politiek spel.
„Van het minst allooi".
Maar er was nog erger!
Waarom stemden zij tegen het Ge
zantschap
Niet om dat Gezantschap zelf.
Maar eenig en alleen om de Coalitie
uit elkaar te slaan.
Dus niet om de zaak.
Maar om een politiek doel te be
reiken, dat ze anders niet krijgen konden
Men komt in de Tweede Kamer bij
een, om met de Regeering zaken te
behandelen en niet om een politiek
spel te spelen.
Doch dat laten we nu rusten.
Wat deze „democraten" nog eenigs-
zins zou verontschuldigen zou zijn, dat
zij van de crisis, die zij veroorzaakten,
om zoo te zeggen de oplossing in de
hand hadden.
Doch dat bleek wel anders.
Ze hadden zoo goed als niets.
Samen konden de vrijz.-democraten
en socialisten niets beginnen. En verder
hadden ze niets dan een kleine,
stille hoop
Die o, zoo weinig gegrond bleek.
Een kleine, stille hoop, dat de „de
mocraten" onder de katholieken sterk
genoeg zouden blijken om dr. Nolens
in hün richting te sturen.
Een uiterst zwakke hoop.
Die vrijwel zonder grond bleek.
En toch, daarop durfden zij het wa
gen het gansche politieke leven in ons
land schier hopeloos in de war te stu
ren.
Zie, dat is politiek „spel".
En wel van min allooi.
Dat zijn we geheel met prof. Treub
eens en zeer velen in Nederland zullen
het met hem eens zijn.
Maar nu komt het.
„Dat gaat op den duur zoo niet",
zegt prof. Treub. „Daar móét veran
dering in komen
Ook dat zijn we met hem eens.
Kamer-ontbinding zal weinig helpen.
Men krijgt dezelfde menschen weer.
Of tenminste soortgelijke.
De verkiezingen zijn feitelijk niet
meer de stem des volks, maar der
groote politieke partijen, door enkele
leiders bestuurd 1
Het eenige, wat prof. Treub hopen
kan, is dat de Kamer zichzelf herzie.
Dat zij tot inkeer kome.
Misschien is daar 'n kans op.
De onvruchtbare meanden van thans
kunnen straks misschien nog vrucht
dragen, we hebben dienaangaande
een zwakke hoop.
En als dan ook de ernstige pers
haar stem verheftals hoogstaande,
door allen geëerde mannen buiten de
Kamer ook zoo doen, misschfén komt
er dan verbetering
Maar zoo niet, zegt prof. Treub;
Dan blijft als uiterste middel nog
slechts de Staatsgreep over, met als
onmiddellijk gevolg het optreden van
een dictator, die begint met die on
vruchtbare Staten-Generaal naar huis
te sturen of radicaal te wijzigen.^
't Is énkel al meer gezegd
Maar prof. Treub is de eerste die
van grooten naam en hooge positie,
het als uiterste redmiddel aanbevelen
durft.
Nu zegt dit één man.
En iemand als prof. Treub, javan
grooten naam, doch van wien 't be-_
kend is, hoe hij er van houdt, om al-"
léén in een karretje uit rijden te gaan.
Veel instemming zal hij niet vinden.
De meeste bladen achten het niet
eens de moeite waard, om hem op
zijn vingers te tikken.
Ons volk is niet licht voor zooiets
te vinden.
En ook wij maken er alleen melding
van, om goed te laten uitkomen, hoe
de schrandersten in den lande, de
knapste koppen het hardop zeggen,
dat we zooals 't nü gaat met ons par
lementaire stelsel fout gaan.
De Kamer is geen kampplaats om
er zijn eigen beginsel tot het uiterste
door te drijven.
Let wel: tot het uiterste.
Wél zij er strijd voor 't beginsel.
Die nooit verflauwen mag.
Maar als tenslotte een iegelijk zijn
eigen beginsel ten einde toe uitleven
wil, dan is er geen politiek saamleven
in Nederland mogelijk.
Daar loopt alles stop en spaak.
Gelijk we er nu al een voorproefje
van hebben.
In een zoo gemengd land als 't onze
móét vaak de regel gelden, die onzer
vaderen wijsheid reeds aldus onder
woorden bracht, dat wat op een ge
geven oogenblik het zwaartste is, ook
het zwaarste wegen moet.
Reciame-MiededeeEinsseii.
let goedkoopste, let grootste, let meest gesorteeerd
Deze Coura it verschijnt eiken WOENSDAG en ATERDAG.
ABONNEM NTSl'RIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling.
BIUTENLAND bij voc-uitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDEKL1.KE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN ZONEN
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten woreksï berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
t
De Partijdag.
't Was een mooie dag voor onze partij op
Flakkee.
Het geheele eiland was vertegenwoordigd.
Gezichten die wij in langen tijd niet gezien
hadden, werden weer opgemerkt. En het Zon»
dagsschoolgebouw was geheel gevuld.
Trouwens, wij hadden niet anders verwacht.
De spreker van den middag, de heer H.
de Wilde, was er ons borg voor.
Zie, zulk een dag doet het harte goed I
Er komt weer bezieling en geestdrift.
De eenheid bij zooveel verdeeldheid blijkt
weer eens.
Het werd weer duidelijkde A.»R. partij
op dit eiland is wel geschokt maar niet ver»
broken i
Neen, zij heeft nog een toekomst.
En wanneer er enkelen mochten geweest
zijn, die dachten dat deze partij op ons eiland
heeft uitgediend, de heer De Wilde heeft hun
duidelijk gemaakt dat dit niet het geval is.
De Heere onze God heeft nog iets te doen
in ons land en ook op dit eiland door mid»
del dezer partij.
Indien wij nu maar gewillige instrumenten
zijn I
Ja, er was éénheid onder ons.
En deze eenheid culmineerde in de zegen»
bede welke wij den ouden vurigen strijder
toezongen uit Ps. 134.
Spare de Heere hem nog eenigen tijdvoor
onze zaak.
Tot de Oude Paden.
Hierop heeft de heer De Wilde Flakkee
gewezen.
De Oude Paden, dat zijn de paden waarop
onze partij voortliep in de dagen van Groen
en later van Kuyper en waarop zij heden nog
voortgaat.
Tot deze Oude paden moeten de afge»
dwaalden terug.
Want geen enkel ander pad leidt tot het
gewenschte doelde christelijke grondslagen
van ons volksleven te handhaven.
Er is geen reden de A.»R. partij van ontrouw
te beschuldigen. Haar program bleef immer
ongewijzigd, haar streven richtte zich immer
op het zelfde doel.
En wie meenen mocht, dat eenig andere
partijformatie een beter program en een betere
doelstelling heeft, faalt.
Wie beter, dan de Heer De Wilde zou het
ons hebben kunnen zeggen
Hij, een man doorwrocht in de A.»R. be»
ginselen Zijn leven, zijn strijden, zijn bidden,
zijn werken, het stond alles steeds in dientt
van zijn heerlijk ideaai ons Volk te brengen
rondom Gods Woord.
Rechtvaardig zou de Heere zijn, als hij ons
geheele volk even zwaar bezocht, als hij het
de betrekkelijk weinigen doet, die door den
watersnood direct getroffen zijn. Rechtvaardig
zou Hij zijn als Hij over het geheele volk
de bezoeking nóg verzwaarde.
De wereld verstaat dit niet.
Spreekt er met verontwaardiging van dat
wij den «goeden God« zulke vreeselijke ge»
dachten en voornemens durven toedenken
zelfs.
Maar Gods volk verstiat het.
Alleen door de genade Gods zijn we nog,
die we zijn.
Als die ons niet staande hield, we zouden
gansch vergaan.
En als de Heere nu ons volk zoo zwaar
bezocht, in allerlei rampen, dan hebben we
niet curieuselijk te zoeken en te gissen naar
bepaalde zonden, waarmee deze rampen in
betrekking zouden kunnen staan, maar we
hebben ons te verootmoedigen over »de«
zonde.
Elke ramp is weer een roepstem.
Ja, ook tot ons gansche volk.
Wie weet, het mócht hooren
Maar bovenal tot al degenen, die den. Heere
Christus in oprechtheid liefhebben, maar Hem
zoo vaak bedroeven en Zijn Naam zoo in 't
verborgen als in 't publiek oneer aan doen.
Zij er dies verootmoediging I
Belijdenis van zonde en schuld!
En betering en bekeering des levens zonder
trimonium® achter haar rug heeft.
Men weet, wat Albarda onlangs zei.
Dat het nu hoog tijd werd, om de arbeiders
die vele stoffelijke voordeelen verworven had»
den, ook «geestelijke schatten« deelachtig te
maken en hij wees op Shakespaere en Goethe.
«Het Volk« vermoedt, dat hij den Bijbel niet
noemde, omdat hij veronderstelde, dat de ar»
beider die uit zichzelf er wel bijvoegen zoiï.
Zij dit zoo
Maar »Patrimonium« heeft voor datgeeste»
lijk welzijn der arbeiders al vijftig jaar lang
gearbeid.
't Vergat het stoffelijk leven niet.
Op 't gebied van woningbouw, werkver»
schaffing enz. bewoog het zich óók.
Maar als men de krant «Patrimonium® leest
als men de onderwerpen nagaat, die op kleiner
en breeder vergadering worden behandeld
dan ziet men hoe het geestelijk element toch
ook steeds weer de bezieling wekt.
Patrimoniums onzen welgemeenden heil»
wenschden grijzen voorzitter, den heer
P. van Vliet voorop.
Zegene God het in lengte van dagen I
Stelle Hij het tot een rijken zegen 1
40 cent per regel.
VOOïJ «•O KCti^
BSS
Hosilen- en Pettenmagazijn
KLipsteaai 85»87Rotterdam
PT" ZIE DE 5 ETALAGES
Voor hoeden No. 85. Voor Petten No. 87
Aanbevelend 4. HENIGEü Jr.
MVAN-VALK EPfBÖRG'S-* i
ft n/roTD a r?&4 i
De duizend»francs»biljetten=zwendel.
Door de Passage»Wissel» en Effectenbank in de Passage te Den Haag werd de zwendel met
de Fransche 1000»francs biljetten ontdekt.
Hij riep ons toetot oude paden
Volk van Flakkee luister naar dezen raad.
Verpand Uw trouw aan die oude paden.
En draag het woord van dezen kloeken
strijder in uw omgeving uit
Tot de oude paden I
Tot de oude paden waarop de A.»R. partij
zich steeds bewoog en waarop deze partij nog
steeds met beide voeten gaat 1
*t* Bezoeking.
Gods hand is zwaar over ons.
Versta hier ons bedoelen wèl
We willen daarmee zeggen, over 't geheele
Nederlandsche volk zonder eenige uitzondering.
Er is solidariteit»van»schuld.
Dat geldt voor 't gezin, voor de familie,
voor het gansche volk.
En nu mogen we de zaak allerminst zóó
bezien, als zou de Heere, om bepaalde zon»
den, bepaalde rampen over een volk brengen.
Wij kunnen Hem niet narekenen.
Nergens in Zijn raad en wereldbestuur.
En 't is met een volk als met den enkelen
persoon
Wij moeten afblijven van elk verband, dat
wij tusschen bepaalde zonden en bepaalde
personen en bepaalde rampen meenen te kun»
nen leggen, wij moe/en blijven staan, ook
voor een volk bij deze algemeene waarheid,
dat de ramp gevolg is van de zonde.
Wij hebben het zóó te verstaan
eenigen uiterlijken schijn, maar door te vragen
dat de Heere een iegelijk onzer ontdekke aan
onze ongerechtigheden, die wij vaak zoo moei»
lijk zien.
Patrimonium.
Het Chr. Nederl. Werkliedenverbond «Pa»
trimonium« vierde deze week haar gouden
feest en herdacht, hoe het een halve eeuw
geleden door Kater, Poesiat, Beereman e.a. is
in 't leven geroepen en vooral in de periode
van Talma zijn grootste aantrekkelijkheid kreeg.
Nóg telt het 13,000 leden.
Een vrij aanzienlijk getal.
Want men moet twee zaken niet uit het
oog verliezen
Ten eerste, Patrimonium kón, en móést als
't goed was, tweemaal zoo groot zijn en met
den Chr. Nat. Werkmansbond één zijn,
wij zien waarlijk in beider optreden en werk»
wijze slechts zeer gering verschilhiér, op dit
terrein, moest het éérst de kerkelijke scheu»
ring. die 't protestantisme in ons land zooveel
kwaad doet, eens ongedaan worden gemaakt.
Maar, eilieve I wanneer zal dat zijn 1
Ten tweede, bedenke men dat Patrimonium
uiteraard slechts die arbeidets aantrekt, bij wie
de band der beginselen 't sterkst trektdie
geestelijk 't krachtigst staan.
De Chr. Vakbeweging heeft haar eigen taak.
Maar tot grooten zegen is het haar, dat zij
den zedelijken en geestelijken steun van «Pa»
ISsdraS verbouw*
Vandaag een een causerie de getrouwe
lezer weet nu, wat dit is over enkele punten
.^uit de arbeiders» en vakbeweging.
Het N.V.V. hield feestelijke samenkomst
Twintig jaar heeft het bestaan.
Twee namen vooral dringen zich naar voren
Oudegeest, zoo bekend uit de spoorwegstaking
van 1903 en Stenhuis, die thans ook onder
óns lang geen onbekende meer is.
Oudegeest leidde in 't begin.
Stenhuis leidt thans.
En 't N.V.V. zelf, of voluit: Nederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen is de Samen»
werking, bondgenootschappelijk van al de
vakvereenigingen, die op socialistischen grond»
slag staan.
Daarnaast staat 't Christelijk Vakverbond.
Benevens het R »Kath. Vakverbond.
Maar het N.V.V. is het grootst.
Toen het nu zijn twintigjarig bestaan vierde,
herinnerde een der sprekers er o.a. aan, hoe
allertreurigst de toestanden waren op het ter»
rein van den Arbeid, een halve eeuw, nog
maar terug.
Hij gaf alleen deze twee voorbeelden
Op de Amsterdamsche scheepstimmerwerven
zaten de kinderen reeds vóór vijf uur in den
ochtend touw te pluizen en in de Brabantsche
Tabaksfabrieken zaten wederom kinderen tot
in den nacht tabak te strippen, dat deoogen
toevielen van den slaap
Het lijkt dit geslacht ongelooflijk I
Maar de ouderen, die zich herinneren de
verhooren van de groote Enquête»Commissie
door de Tweede Kamer ingesteld naar de toe»
standen op het terrein van den arbeid, weten
dat uit die beëedigde getuigenissenissen deze
voorbeelden verhonderdvoudigd kunnen wor»
den.
Want inderdaad, wij kunnen en onze ar»
beiders kunnen, hoeveel er nog te wenschen
moge over blijven, God niet genoeg danken
voor 't geen er reeds verkregen is.
Het verschil is zeer groot.
Maar nu zei die spreker op de vergadering
van het N.V.V., volgens het verslag dit er van
«Dat dit alles is veranderd is te
