Antire volutionair
Orgaan
voor .de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden,
Elke lepel helpt
IN HOG SIGNO VINCES
Akker's Abdijsiroop
Ho. 3168
ZATERDAG 31 OCTOBER 1925
Begrootingsüjd
Op den Uitkijk®
40ste JAARGANG
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stufcketi voor «Ie Redactie teeatemd» Advertentiën esi verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgever
EERSTE BLAD.
Begroot» iiigstijd is 'n drukke tijd.
Reclame-Mededeeiingaif.
om Uw ontstoken keel te
verzachten en die afmattende
koestprikkel weg te nemen I
Deze Coura >t vei schijnt eiken WOENSDAG en ATERDAG.
ABONNEM NTSl'RIJS per drie maanden franco per post 75 cent hg vooruitbetaling.
BUITENLAND bij voc uitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDEKLLKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIjK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel-
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten word». berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
November Begrootingstijd.
Dat wil zeggen, dat men ongeveer
begin dezer maand tot Kerstmis toe,
onze Tweede Kamer, onze ministers,
de ambtenaren in Den Haag, onze pers
en vele krantenlezers zich bezighou
den met onze btaatsbegrooting.
Met de inkomsten en uitgaven over
'26.
Men kèn wel zeggenmet de uit
gaven.
Over de inkomsten toch heeft de
mensch van te voren weinig te zeggen.
De wetten staan eenmaal vast.
Maar wat er nu volgens die wetten
j,in een bepaald land in de schatkist
komen zal, dat kan niemand precies
zeggendat hangt meê van allerlei
omstandigheden af,, die de mensch niet
in zijn macht heeft.
Heel duidelijk ziet men dat; b.v. aan
de bron van inkomsten, die successie
belasting heet. Want die opbrengt hangt
af van de sterfgevallen.
Of er veel of weinig sterven.
Wie er sterft:'rijk of arm.
Dat zijn al te gader punten waarover
de mensch niet beschiktdie hij af
wachten moet. En nu is er bij andere be
lastingen wel méér zekerheid, maar 't
blijft toch altijd gissen, schatten en
men spreekt daarom van een „Be
grooting". En in den regel ziet het er
als 't jaar voorbij is, met de inkomsten
en met de uitgaven wel een weinig
anders uit, dan het vóór 1 jaar begon,
zich op de Begrooting liet aanzien.
De inkomsten allen mee of tegen.
De uitgaven nu regel is dat
die tegenvallen
De Regeering mag geen cent uitge
ven, die niet eerst door de Staten-
Oeneraal is toegestaan.
Toch gebeurt zoo iets wel.
Niet, dat de ministers zonden den
ken Het steekt niet zoo nauw en mis
schien heeft de Kamer er geen erg in,
want al zou die het niet zien, dar.
merkt de Rekenkanur het wel.
In den regel gaat het zoo
De Kamers hebben voor eenig doel,
zeg de bouw van een kazerne, brug
enz. een bepaald bedrag toegestaan,
maar gelijk zoo vaakhet valt tegen.
Ieder begrijpt, men kan b.v. een ka
zerne niet zonder dak laten, of een
brug zonder leuning, omdat er geen
geld meer voor is.
Hteft men er erg in, dan vraagt de
minister bij de Kamers verhooging aan.
Maar 't gebeurt ook vaak, dat de
ambtenaren het te laat bemerken en
dus de minister ook en dan
moet hij achteraf voor 't geld dat reeds
uitgegeven is, te véél is uitgegeven,
nog goedkeuring gaan vragen bij de
Kamer.
Altijd een vervelend baantje.
Want dan pruttelt de Kamer.
Ze wil vooraf gekend zijn.
Zelfs de eigen partij is dan slecht
te spreken.
Want een knap en gewild minister
kan met de Kamer veel doen, maar
t mag nooit, ook zelfs maar den schijn
hebben, dat hij haar negeerter komt
dan gauw een vermaning, dat als 't
wéér beurt de minister het zaakje maar
uit eigen zak betalen moet!
Het is er verre af, dat de Kamer
van jaar tot jaar elke post op de Be
grooting afzonderlijk bespreken zou
Het zou onmogelijk zijn.
De meeste posten ga;n dan ook
zonder spreken of stemmen onderden
hamer door en dan soms posten, die
millioenen bedragen.
't Ligt in den aard der zaak.
Er zijn tal van posten, die de Re
geering op de Eegrooting zetten moet
en die de Kamer eenvoudig niet af
stemmen mag.
Denk er maar eens over na.
Regeering en Kamer beide zijn ge
bonden aan de Wet; aan alle wetten
des lands.
Neem nu b.v. de Schoolwet.
Daarin staat precies aangegeven,
welke salarissen aan de onderwijzers
moeten worden uitgekeerd en die som
moet de Regeering op de B^grooting
brengen en die moet de Kamer aan
nemen.
Natuurlijk, in naam blijven ze vrij.
En het is in vroeger tijd soms wel
gebeurd, dat de Kamer zulke posten
tóch afstemde, om daardoor aan een
bepaalden minister het regeeren on
mogelijk te maken.
Maar antirevolutionair is dit niet.
En daarom staat er sinds overlang
in ons Program een artikel, dat onge
oorloofd verklaart, het. afstemmen van
een Begrooting, om redenen buiten die
Begrooting gelegen en waaraan onze
partij zich dan ook altijd gehouden
heeft.
Zoolang een wet niet veranderd is,
Al zijn er genoeg, die er ook d£n
de kantjes afloopen. Maar we zouden
ook deze beraadslagingen niet graag
missen, omdat zij de Kamer ruim
schoots gelegenheid geven, de belan
gen- van het Nederlandsche volk bij de
Regeering te bepleiten.
En menigeen, die wat wenscht of
wil, ziet dan ook met verlangen naar
deze debatten uit.
Ziet naarBelgië.
Naar het roomsch»roode »bloc«.
In België hebben de solialisten thans, we
kunnen 't het best zóó uitdrukkende helft
van de macht in handen.
De helft der ministerzetels.
En waarlijk niet van de minste I
Al kunnen zij dan ook niet alles naar hun
hind zetten, men kan gerust aannemen, dat
zij geen politiek zullen steunen, die tegen hun
zin en wil ingaat en in elk geval zijn zij er
ten volle mede»verantwoordelijk voor den gang
van zaken.
Zie nu, wat daarginds gebeurt.
Men is er op 't stuk van finantiën, waar
wij waren toen de heer Colijn als minister
optradmen zit er dik onder de schuld en
elk jaar wordt die schuld grooter.
Minister Janssen gaat daar over 't geld en
minste niet eiken morgen met bezorgdheid te
vragen En hoe laag staat de franc vandaag
Algeheel Verbod
Dit wilde ds. Kersten
»Wèg met de bioscoop«. Niet slechts met
de afkeurenswaardige film, maar ook met de
volkomen geoorloofde film, b.v. over de Zuid»
pooltocht en 't bezoek der Koningin.
Daarin gingen wij niet mee.
De Overheid mag niet alles doen.
En de Kamer is er juist, om de rechten des
volks, d. i. van illen, te handhaven ten over»
staan van de Regeering.
Keuring, scherpe keuring, best.
Maar er is geen reden, waarom de Overheid
de vertooniug van een volkomen onschadelijke
film verbieden zou, al geven wij, uit op»
voedkundig oogpunt den raad: wen uw kin»
deren niet aan de bioscooplaat de film een
hooge uitzondering blijven, die ge geheel in
uw eigen macht houdt.
Ds. Kersten deed dan ook wijs, toen zijn
eigen voorstel verworpen was, om niet met
het badv/ater ook het kind weg te werpen,
zoodat hij tenslotte, toen 't verbod was geketst,
toch vóór de keuring stemde.
Zou een verbod geholpen hebben
't Verbod eener openbare bioscoop?
De »Waarheidsvriend« meent van neen.1
Zegt er het volgende van
L»idens Burgemeester 60 jaar. Aanbieding van een huldeblijk van een aantal ingezetenen.
J[hr. Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, burgemeester der gem. Leiden, bereikte 21 Oct. zijn zestigsjarigen
eeftijd. Hij werd door een Comité gehuldigd en werd hem een geschilderd portret aangeboden,
geschilderd door den portretschilder Harz uit Heemstede. V. 1. n. r. zittendMr. P A Pijnacker
Hordijk, A. Couvée, daarachter staand Prof. Sitter, zittend F. G. Rosier, daarnaast staand M. C. E. van
Strijen, naast den heer van Strijen zittend, Aug. L Reimeringen, Mevr. de Gijselaar, Jhr. de Gijselaar
(Burgem. van Leiden), Prof. P. J. Blok, J. F. H. Sanders, A. Mulders en J. B. Meynen.
moet de Regeering haar uitvoeren en
mag geen Kamer haar daartoe de gel
den weigeren.
■fr jfi
Toch "hebben de besprekingen over
de Staaitsbegrooting zeer veel betee-
kenis.
Vooreerst over de „aigemeene be
schouw Ingen".
Het groote, politie.ke debat.
Maar ook, als dat achter den rug
is, nog om een andere reden.
Post na post komt onder den hamer.
Wie nu van de leden over het be
steden van een bepaalden post met
den minister van gedachten wenscht
te wisselen,, krijgt daartoe van den
minister wel gelegenheid".
Meest zijn dat kleinigheden.
Men wil er geen interpellatie over
opzetten, z.-Nfs .geen weidsche vragen
doen. Maar- zoo eens in 't jaar, dèn
komt er toc:h eens gelegenheid, om al
die kleinig heden en belangetjes even
in 't openb aar aan te roeren. En krijgt
men een V' aorloopig gunstig antwoord
van den t ninister, welaan dan zocht
men hem i !n zijn kabinet eens op, om
er verder aver te spreken.
hij heeft dezer dagen aan de pers zijn plannen
uiteengezet.
Hij kan een leening sluiten.
Tenminste naar 't schijnt; in Amerika,
maar hij was zoo wijs er niet bij te zeggen
op welke voorwaarden en tegen welke rente
's jaars.
Dat zal zeker niet meevallen.
Maar de Amerikanen schijnen hem één be»
paalde voorwaarde gesteld te hebben, van
welken noodzakelijkheid hij trouwens zélf ook
overtuigd is
»'n Sluitende begrooting, Excellentie I«
En dat zégt wat, daar als hier!
Hoeveel het ginds scheeltuitgaven tegen
inkomsten
't Zóü tegen de 1000 mill, francs gaan.
Gelukkig echter krijgt ook België elk jaar
geld van Duitschland, volgens het Dawes»plan
en dat kan voorloopig in mindering gerekend
worden.
Maar ook ditn, zegt min Janssen, blijft er
zeker nog 410 mill, francs per jaar over, die
wij moeten bezuinigen.
Bezuinigen, óf (èn) zwaarder belastingen,
't Móét er den weg van Nederland op.
En de socialisten kunnen daar ook niets
aan veranderen 1
Laten wij dankbaar zijn, dat bij ons het
werk zoo na is volbrachtwe hadden er toch
aan moeten gelooven en wij behoeven ten»
Immers voorschriften, welke de strekking
hebben om openbare bioscoopvoorstellingen
te verbieden, kunnen niet tot het doel leiden,
dat men met die regelingen hoopt te bereiken.
Want, stel dat het mogelijk zou zijn het
gewilde verbod in de wet te krijgen, wat
nog niet zoo in alle opzichten zeker is, dan
zou dit tot gevolg hebben gehad, dat de
vertooningen, die dan in 't openbaar waren
verboden, verplaatst zouden zijn geworden
naar besloten gezelschappen, naar vereeni»
gingen of sociteiten, die dan als paddestoelen
uit den grond waren verrezen en in welke
gelegenheden controle zou onmogelijk zijn.
Wat dus ter bestrijding van het bioscoop»
gevaar 't verbieden van openbare vertoo»
ningen werd voorgesteld, was maar half
werk.
Het kwaad zou niet verbeteren, maar,
integendeel, verergeren.
Zoo zou het doel niet worden bereikt en
zóü men zelfs van kwaad tot erger kunnen
vervallen.
Wanneer
De man staat in het dunst denkbare poli»
tieke hemmetje alléén I
Mr. Marchant, het hoofd der V. D.
Daar is nu letterlijk niemand, die 't voor
hem opneemtintegendeel, de gansche vader»
landsche pers is 't er over eens, dat hij zich
als een kwajongen tegenover minister Colijn
gedragen heeft.
Het wks dan ook door alles heen.
Er is véél, zeer veel, over den heer Colijn
gepraat, maar zelfs in 't heetst van den stem»
busstrijd, zeiden de socialisten nogHij is
onze ergste tegenstander, maar 't is een eerlijke
kerel, je wéét, wat je aan hem hebt.
En nu komt daar mr. Marchant, blaast zich
op en sist Het woord van dezen minister is
mij niéts niéts waard.
Dat kan zoo niet blijven zitten.
Het duel kennen wij gelukkig niet.
Doch daarom mag de mensch maar niet
alles er uitflappen.
't Is dan ook voor ons geen vraag, óf de
heer Marchant zijn woorden terugnemen zal
de eenige vraag die ons interesseert, is deze
Hoe lang hij er mee wacht
40 cent per regel.
Akker's Abdijsiroop dankt haar
snel werkende geneeskrachtige
eigenschappen aan de kruiden-
extracten in haar samenstelling.
Stilt als bij tooverslag de hevigste
hoestbuien en verruimt de borst!
Overal per
De groote flacons
Nadruk verbada*
Daar had ds. Janssen gelijk in.
Het is ergens in Indië gebeurd.
Daar zaten en stonden naast elkaar een
predikant en een pastoords. Bartlema en
pastoor Fleerakkers
De dominee was benoemd als vlootpredi»
kant en de pastoor als vloótaalmoezenier.
En nu was het de dag der installatie.
Daarna zouden zij hun arbeid beginnen,
naar wij hopen tot heil van velen, die onder
de Nederlandsche vlag scheepsdienst ver»
richten.
Als de installatie is afgeloopen ds. Jans»
sen vertelde niet, van wien het uitging
wordt de pastoor en den dominee gezamenlijk
toegezongen»Dat 's Heeren zegen op U
daal«.
Ds. Janssen had wel gelijk, toen hij tot een
redacteur van de »Nederlander«, die hem be»
zocht en ondervroeg, zeide »Zooiets zal wel
nooit zijn voorgekomen».
Als ik het met één uitdrukking teekenen
moest, zou- ik zeggenDe Coalitie op haar
mooist.
't Spreekt vanzelf, dat het genoemde psalm»
vers niet speciaal een coalitievers is. Als men
daar ooit over dacht, des neen 1 zou ik toch
willen voorstellen, de berijming te nemen,
die wijlen ds. Pierson in zijn «Vluchtheuvel»
w:
zangèn« geeft en die, naar kenners zeggen,
den zin van den onberijmden psalm juister
weergeeft.
Hóe dit zij, een feit als hierboven werd
genoemd, zal zich wel niet zoo spoedig her»
halen.
