voor de Zuidhollandsche en Zeeiiwsche Eilanden,
Antirevolutionair
Orgaan
Voeten
PUROL
IN HOC SIGNO VINCES
No. 3144
ZATERDAG8AUGUSTUS 1925
40STE JAARGANG
EERSTE 'BLAD.
De rechte Weg.
Up dett Uitkipt
ZONEN
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
Alle stnkketi voor de Redactie bestemd, Advertentiësa esa verdere Administratie, franco toe t© zenden aan de Uitgevers
Colijn ging den weg van Kuyper,
Gelijk we reeds vroeger opmerkten.
Dien weg zouden we kunnen ken
schetsen op deze wijze Laat alle din
gen eerlijk en met orde geschieden.
Wat deed dr. Kuyper in 1901
Wat deed de heer Coiijn in 1925?
Toen zij van Koningin Wilhelmina
de opdracht ontvangen hadden, gingen
zij niet eerst hun mannen zoeken, net
zoo min als wie een huis bouwt begint
bij de muren en het dak!
Beiden gingen er eerst op uit, om
te onderzoeken of zij een meerderheid
hebben zouden in de Kamer.
Zonder een „meerderheid" hangt een
kabinet in de lucht. Heeft het geen
vastigheid. Staat het in wankelbaar even
wicht. Kan het tuimelen eiken dag. Is
het wurmen. En is de eerste vraag
eiken morgenZullen wij den avond
halen
Kuyper nu wilde niet in de lucht
hangen.
En Colijn wiide dit evenwin.
Zij wilden beiden tenminste eenige
zekerheid, dat ze vier jaar lang rustig
kunnen voortwerken, zij en hun ambt-
genooten.
Anders was 't hun de moeite niet
waard.
Of beter gezegd, was hun optreden
niet in 's Lands belang en zouden zij
schade doen aan hun partij, die na
tuurlijk bij een ontijdige nederlaag mee
de schande, in elk geval den tegen-
/jgspoed, te dragen had.
Kuyper in 1901 wilde vastigheid.
Colijn in 1925 wilde dit ook.
En om daartoe te komen zijn beiden
begonnen met saam te stellen een re-
ge erpro,gram.
Wat staat er in zoo'n program
Daarin staat niet tot in de fijnste
puntjes, wat de aanstaande ministers
van plan zijn in vier jaren te doen.
Dat kunnen zij niet precies zeggen.
Dat hangt ook al meê af, van wat
er in die vier jaar in binnen-en buiten
land gebeurt.
In dat program staan hoofdpunten.
Dat en dat is het kabinet van plan
Zoo en zóó denken ze het te doen.
In die richting willen zij sturen. En is
zulk een program klaar, dan onderzoekt
de formateur, d.i. de man die het ka
binet zal samenstellen, of er voor dit
program een meerderheid in de Kamer
te vinden is.
Alzoo deed ook de heer Colijn.
Natuurlijk zocht hij niet Links
Colijn kan en zal geen program sa
menstellen, waarover men Links in de
handen klapt, al kan het best zijn
en al hopen we, dat hij straks op som
mige punten ook van de Linkerzijde
steun ontvangen zal.
Doch daar kan hij niet op rekenen.
Wat van Links komt is toegift, maar
zijn „meerderheid", die moet Colijn
halen van Rechts.
Dat heeft hij ook geprobeerd.
En dat is hem ook gelukt.
Hij legde aan de drie partijen van
Rechts zijn regeerprogram voor en kreeg
bevredigend antwoord, op grond van
dat program wilde men de eerstvol
gende vier jaar een kabinet steunen.
Wat nu beteekent dit?
Natuurlijk wil dit niet zeggen, dat
Rechts beloofd heeft, door dik en dun
met den heer Colijn en de zijnen te
zuhen meegaan, ja en amen zeggende,
°P al wat deze voorstellen.
Zoo iets is gewoon ondenkbaar.
Qeen mensch, geen Kamerlid, Jcan
of mag van te voren beloven, dat hij
voor een artikel of vooreen wetsvoorstel
stemmen zal, waarvan hij nog geen
letter op papier zag.
Geeft Rechts de critiek uit handen
Geen sprake van!
Elke wet, die komt zal door Rechts
even nauwkeurig bekeken worden als
door Links en als er wat op te zeggen
en aan te merken valt, zal ook Rechts
dit niet laten.
Maar't zal zijn opbouwende critiek.
Die de Wet wil verbeteren.
En Rechts zal men, als 't éven kan,
net zoo lang met de Regeering over
leggen, tot er overeenkomst is bereikt.
Want er is steun beloofd.
Dat wil zeggen, dat men indien immer
mogelijk met het kabinet wil mede
werken, in tegenstelling van Links, dat
er geen traan om laten zou, als het
kabinet viel.
Ziehier nog een laatste opmerking
Als men vooruit accoord maakt, wordt
gezegd, dan is 't eigenlijk niet meer
noodig dat de Tweede Kamer bijeen
komt de Regeering heeft immers toch
een meerderheid
Daar zeggen we dit op:
De proef komt op de som
Dat zal men straks wel anders zien,
of de Tweede Kamer ook noodig is.
Was ze van 19011905 overbodig
Stellig niet
En zoo ook straks, dan zal de op
positie al 't mogelijke doen, om aan
te toonen, dat 't geen het kabinet-Colijn
voorstelt, niet deugt en dan is het de
taak van de ministers en de meerder
heid om wat voorgesteld wordt te ver
dedigen en het desnoods zóó te wijzigen
dat de critiek van Links er geen vat
meer op heeft.
Om dus met elkaar de wetten zoo
goed mogelijk te maken.
Maar dit wéét het kabinet
Als wij wetten maken in overeen
stemming met het regeerprogram, dan
is daar een meerderheid die ze met
sympathie begroet. En al heeft die meer
derheid dan ook bezwaren, daar praten
we vriendschappelijk over en we doen
met elkaar ons uiterste best, om tot
overeenstemming te komen.
Waar een wil is, daar is een weg.
En al zijn ook dan ongelukken niet
uitgesloten, het kabinet is er zooveel
mogelijk tegen geassureerd.
Er kan rustig worden gewerkt.
Reel a m e-M ©d ©cS e@9 i mg e n.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent hij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Hi
en dat van »onzen« Heemskerk, dat het nog
een jaar langer uithield, het toch tegen afleg»
gen.
Maar dit is zeker ahovertreffend
Minister Van Karnebeek, die óók zeven jaar
zat, teekent nog weer voor vier jaren bij.
Hij lijkt op B. Z. geabonneerd.
Nu, hij is er de rechte man op de rechte
plaats, al hopen wij van harte dat hij nog
kans ziet, om dat tractaat met België nog een
weinigje in Nederlandschen zin te herzien.
Aan dat drankje is een leelijke bittere smaak.
V De juiste weg.
Herman Heijermans stierf
En 't is van algemeene bekendheid, dat hij
weinig of niets voor vrouw en kinderen had
kunnen doen. Misschien wel als hij lakenkoop»
man geworden was of te rechter tijd een reuze»
bioscoop had opgericht, maar niet nu hij zich
aan de kunst wijdde, al is 't dat wij zijn
kunstproducten goeddeels verderfelijk achten.
Wat heeft men toen gedaan
Men is niet naar de Overheid gegaan.
Zij, die Heijermans' kunst eerden en er van
genoten, hebben de handen ineen geslagen en
brachten een fonds bijeen, in de eerste plaats
om de nabestaanden te steunen.
Bijna zestigduizend gulden.
Mijne heeren 1 De goede weg 1
Bewandel dien ook in 't vervolg.
Wij zorgen voor onze dominee's, zendelin:
gen enz doe gij het voor uw tooneelspelers,
een slecht boek te verkoopen zoo verhaalt
het N.bl. van den Boekh. dan aarzelde
Justitie niet, om hem een permanente politie»
post voor de deur te geven en wie dan naar
binnen liep en met een pakje weer buiten
kwam, die moest mee naar 't bureau en 't
pakje opendoen en dan werd het »gif« ver»
beurd verklaard.
Nagegaan werden de zendingen, die zoo'n
boekhandelaar deed per post, per besteller of
hoe ookgeen dag liet men hem met rust.
Zonder overdrijving zegt dit voikomen
neutrale blad kan men gerust zeggen, dat
de verkoop van ontuchtige boeken en geschrif»
ten de laatste twee, drie jaar tot één derde van
vroegere verminderd is.
Eere zij minister Heemskerk.
Hij maakte weinig geschais,
Maar zijn hand was vast en straf.
Nadruk verbade*
Gods bestel over ons
Daarin te mogen berusten, geeft het kalm»
ste en zekerste leven hier op aarde.
Ook in Sociaal opzicht.
Den een maakt Hij baas en den ander houdt
Hij levenslang knecht en daarmee heeft Hij
Zijn wijze bedoelingen. De een leidt een on»
afhankelijk levende ander is zijn gansche
leven lang afhankelijk van anderen, zal hij
hebben werk en brood.
iajjjDe een kreeg een lichaam mee, waarmee hij
tachtig jaar lang, om zoo'te zeggen kan doen
Bergen organiseerde dezer'dagen een Bloemen«corso waarbij zeer interessante inzendingen waren, o.a. bovenstaande molen met spelende kinderen.
Een Record.
De aftredenden zaten zeven jaar.
Op zichzelf al een record, waar het kabinet
van Heemskerk Sr., dat indertijd vijf jaar zat
zangers, romanschrijvers e.d.g.,en houden
we met elkaar de Overheid buiten onze par»
ticuliere zaken.
Dat is, ziet ge, de juiste weg.
Vaste en Straffe Hand.
De groote mond trèkt.
Trekt iD elk geval de aandacht.
En er is, helaas 1 zooveel stil werk, waar
weinig op gelet wordt en dat dan ook weinig
in zijn waarde wordt geschat.
Daar hebt ge nu het Kabinet.
Neen, niet het nieuwe.
't Kabinet, dat pas afgetreden is.
Wat is er tijdens de verkiezingen, zelfs van
christ. zijde, niet van alles en nog wat tegen
ingebracht
En neem nu dit ééne eens.
Wat feitelijk geen mensch wist
Wat het departement van Justitie de laatste
jaren heeft gedaan tégen de verspreiding van
ontuchtige lectuur.
In 't openbaar, heel weinig.
N.l. wat »in de krant» kwam.
Met de inbeslagname indertijd van »De
Hel« had Justitie leergeld betaald.
Sinds dien arbeidde Justitie in stilte. Maar
onverdroten en als 't zwaard zonder genade
ging zij achter de onwilligen aan, voor de
meeste handelaars en verspreiders was een
waarschuwing al genoeg.
Als echter een boekverkooper voortging
wat hij wil en 't staat ongerept tot zijn dienst,
de ander heeft doorntjes in het vleesch, 'k
zal nu maar het verkleinwoord gebruiken,
waardoor hij in zijn lichaam gedurig gehinderd
wordt en al vroeg moet zeggen, dat hij niet
meer mee kan in zijn werk.
De een krijgt een reeks van bloeiende kin»
deren, die hem straks helpen in zijn zaak, of
de gezinszorgen meedragen en verlichten en
hem in zijn ouderdom zijn tot een stok en
een staf.
En de ander sukkelt jaar in jaar uit met
vrouw en kroost, zoodat het huiselijk leven
tenslotte geheel in het teeken van ziekte
zwakheid, tegenspoed en droefheid komt te
staan en men onwillekeurig aan den morgen
van eiken nieuwen dag zich afvraagtwat zal
het ook nu weer zijn
Uit den aard der zaak drukt 't levens te»
genspoed niet het minst den arbeidenden stand,
daar is zoo weinig om bij de zettenmen
heeft er zoo weinig tegenweer.
Hoe gemakkelijk komt men niet voorhon»
derd gulden in de schuld, om nu maar iets
te noemen en wat onmogelijke pogingen moet
dan een arbeider, die enkel van zijn arbeiders»
inkomen leven moet, niet aanwenden om daar
weer uit te komen
Iemand, die een zaak heeft of eenige be»
zittingen, heeft dan altijd nog onderpand,
maar dat heeft een arbeider niet en hoe daar
in de groote steden vooral misbruik van ge»
maakt wordt door woekeraars en woekeraar»
sters, daarvan staan soms schier ongeloofelij ke
staaltjes in de krant.
Tijdelijke geldnood, niet eens voor zulke
groote bedragen, daar kan een arbeidersgezin
zoo onder lijden.
En dan krijgt men gevallen, dat de kost»
winner zoo allernoodzakelijkst nog 'n maand
rust moet nemen, maar toch lang vóór die
tijd om is, weer begint, omdat de nood nijpt
en er géén laatste vijftig gulden meer in de
kast liggen om te kunnen gebruiken als de
hooge nood er is.
Hierover wil ik nog twee dingen zeggen.
Er zou voor vele arbeiders heb ik weieens
gedacht een ware uitkomst gevonden zijn in
menig geval des levens, als zij tijdelijk en in
beperkte mate geldelijken steun genieten uit
een »arbeidersbank«.
Dat zou géén gewone »bank« zijn.
En ook weer geen diaconiesteun.
De bedoeling zou zijn, om arbeiders, die
tijdelijk in nood zitten door bij zonderen te»
genspoed, maar als ijverige, flinke werkers
bekend staan, door dien noodtijd heen te
helpen door een kleine leening, die ze dan
straks in beter tijd weer langzaam aflossen en
waarvoor ze niet meer rente betalen dan voor
de uiterst eenvoudige administratiekosten noo»
dig is.
Een gewone »bank« doet dat niet.
Die kan de toekomstige .verdienste van den
arbeider niet als onderpand erkennen het is
te onzeker en een gewone bank móét met
volkomen solide gegevens werken.
't Is dus voor een klein deel philantropie.
En daarom ook alleen uit te oefenen in een
bepaalden kring van gelijkgezinden liefst van
een en dezelfde kerkelijke gemeente. Hoofd»
beginsel zou moeten zijn de arbeider betaalt
straks, als de tijdelijke ongunst der omstandig»
heden weei geweken is, in kleine termijnen al 't
geen hem geleend is, weer terug aan de »bank«,
met een weinig interest, en dan kunnen van
dat geld weer anderen geholpen worden.
Maar dan heb ik nog een tweede opmerking.
Zie geen arbeider daarin mijnerzijds bedil»
lerij, maar een eerlijke poging om te komen
tot eenige verbetering.
Vooreerst dan wordt er onder den arbei
dersstand niet zelden te vlug en te vroeg ge»
trouwd.
Daar neem ik geen woord van terug.
Al oordeel ik geen enkel persoonlijk geval
ik spreek gehéél in 't algemeen.
Het is naar Gods V-oord, voorzeker, dat
40 cent per regel.
Stukgeloopen, branderige, door eelt
of knellend schoenwerk pijnlijk ge»
worden voeten, verzacht eD geneest
men met
30»60»90 ct.
jonkman en jonge vrouw op huwbaren leeftijd
en kennelijk door den Heere tot elkander
gebracht, ten huwelijk zullen gaan en, gestéld
eens 1 dat zij gingen afspreken laten we wach»
ten tot we een jaar of veertig zijn ik hèb
ze gekend die de koperen, ja èén die de zil»
veren bruiloft zijner verloving vieren kon
we hebben dan een gespekte spaarpot en ook
geen kans meer op een groot gezin gestéld
dat eens, zoo geloof ik, dat dit zeer zondige
overleggingen zouden zijn.
Maar aan den anderen kan
Gods ordonnantie geeft ook weer geen en»
kele aanwijzing, dat die trouwtijd dichter bij
de twintig, dan bij de dertig moet zijn 'k
noem nu maar wat m.a.w. dat we er maar
op los trouwen moeten.
Wij moeten ook hier eerst rustig nederzitten
en goed de kosten berekenen, eer wij den
toren bouwen gaan
En dan is, geloof ik, de man er niet af, met
te constateeren, dat hij een paar goede handen
aan t lijf heeft, noch de vrouw met te over»
leggen dat zij een huishouden drijven kan
en besturen kan, en misschien zoolang er geen
kleine kinderen zijn, ook wat mee verdienen
kon, noch ook zij beiden, als ze constatee»
ren, dat ze hun »boeitje« zoowat bij elkaar
scharrelen kunnen
Mij dunkt, hier komt méér kijken.
Ieder kent den aanhef van het huwelijks»
formulier, dat direct in herinnering brengt,
hoe de weg der gehuwden; om der zonde wil,
in den regel niet met rozen is bestrooid en
wij weten, 't zij uit ons eigen, 't zij uit an»
derer leven, hoe dit niet te pessimistisch is
ingezien.
De dag des tegenspoeds kómt.
Slechts weinigen die hem ontgaan
En nu behoeft de christen te eener zijde,
niet in angst en vreeze voor dien dag le leven.
Ik roep het stille getuigenis van zoovele
oprechte kinderen Gods in of 't in hun leven
en dat hunner vaderen niet menigmaal geble»
ken is, dat de Heere de uitkomst op hun ge»
bed reeds beschikt had, nog vóór de dag des
tegenspoeds kwam.
En ik geloof vast, dat ook menig geloovig
arbeidersgezin daarvan meepraten kan. Zij
zullen getuigen moeten, dat ze geen overvloed
hebben gehad, die heeft de Heere dan ook
nooit als een belofte Zijn kinderen toegezegd
zij moeten tevreden zijn met een »Uw brood
zal zeker zijn en uw water gewis»maar
