voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
ËÜÊBZMM REISUERHflaL
RUROLH
Antirevolutionair
Orgaan
Kinderen
No. 3126
ZATERDAG 6 JUNI 1925
40ste JAARGANG
IXXXjj
irrais
inditiën,
LRNIS
J t
IN HOG SIGNO VINCES
EERSTE BLAD.
Op den Uitkijk.
Als Uw
igd.
|PER.
:htü §g
X
OLLEN
lelsdijk
AT
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertenties en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Reclame-Mededeelingen.
zich bezeerd hebben
Het goedkoopste, Het grootste, Het meest gesorteeerd
Hoeden» en Petten magazijn
ir tegen be-
ij en bij de
26174
\ur,
15.
kingen
llharnis
rseke
feereen. §6'
Ikkee
nder papier
de Firma
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No, 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÈN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f I.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten wordtü berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Eerst 't verhaal en de reis.
f En dan achteraf de leering.
Als dus bij den lezer de gedachte
mocht opkomen: Wel een aai dig ver
haal, maar wat hebben wij er nu mee
te maken, zoo schorte hij zijn oordeel
op, want dat komt het laatst.
Zoo telkens komt bij landgenooten,
die het doen kunnen of er wat aan ho
pen te verdienen, de gedachte op,
om eens een reis te gaan maken door
onze Oost.
Soms zijn het kunstenaars.
- Of ook tooneelisten en voordragers.
De gegoede Nederlanders in indië,
dat weet men, hebben nogal eens 'n
milde en gulle hand.
Soms gaat er iemand heen, om de
gegevens te verkrijgen tot het samen
stellen van een boek.
Een ander weer voor onderzoek,
ff Ais indertijd b.v. oud-minister Treub.
Men gaat om allerlei redenen.
In vroeger jaren ging ook weieens
een lid van de Staten-Generaal een
reis maken door de Oost om in de
Eerste of Tweede Kamer met te meer
kennis van zaken te kunnen spreken.
Daar hoort men nu zoo niet van.
Thans maakt zulk een reis de heer
Elout, bekend als de hoefijzer-redacteur
van het „Handelsblad", een onzer meest
bekwame journalisten, een tlp-top
„nieuwerwetsch" man, maar tegelijk
een liberaal man van de echte „ouder-
jt 'tsche" soort.
Deze schrijver is wel sympathiek.
Hij weet ook bij anderen, ook oij ons
te waardeeren, wat te waardeeren valt
en zoover wij weten deed hij nooit mee
aan 't verkruimen van een „fijne be
schuit." B
Hij is b.v. in Djocja geweest en heeft
een opgetogen artikel geschreven over
het Petronella-hospitaal en als die ge
reformeerden nu in hun prediking maar
zéér, zéér voorzichtig willen zijn en
zich vooral op de ziekenzorg willen
toeleggen, dan vindt hij dat ze knap
werk doen.
Maar de man is liberaal.
Zuiver, rasecht liberaal.
En omdat hij nu blijkbaar niét is een
fijnenhater, loont tiet de moeite, om eens
te hooren, hoe zoo iemand tegenover
heidendom, mohamedanisme en chris
tendom staat.
Deze schrijver kwam ook op Bali.
De lezer herinnert zich dit eiland
Het ligt ten Oosten van Java en de
inwoners hebben nog bewaard den
zuiveren Hindoeschen godsdienst en de
Hindoesche beschaving.
Of hij er werkelijk diepe studie van
heeft gemaakt, betwijfel ik, daarvoor
is zijn geschrijf te oppervlakkig, maar
ais een echte liberaal, die zelf 't meest
houdt van een vagen godsdienst-boven-
alle-geloofsverdeeldheid, zit hij neder
en beiden, Christus en Hindoe, moeten
voor zijn stoel staan dat hij ze richte
Ja, hij ziét 't verschil wel
De christen gelooft aan één God.
Net als de Jood en de Mohammedaan,
maar de laatste telt hier niet mee, want
het mohamedanisme is er de godsdienst
der Sasahs, een slavenvolkje en daartoe
zal de Baliër niet zoo gauw overgaan.
De Hindoe vereert vooral Ciwa, doch
daarnaast vele andere goden.
Een groot verschil dus
Een klove, niet te overbruggen
De christen heeft dus alle recht, den
eisch te stellen, van vrije prediking,
opdat Hij den Hindoe onder Gods zegen
overtuige van de dwaling zijns wegs
Weineenmeent deze wijsgeer.
En hij komt tot deze verheffende
uitspraakis er werkelijk nu zoo'n groot
onderscheid De christen gelooft aan
één God, die almachtig en alomtegen
woordig isde Baliër aan vele goden,
die de een hier, de ander daar zijn en
met elkaar de macht déélen
Komt het niet vrijwel op hetzelfde
neer?
Waarom zullen we nu toch de chris
tenen loslaten op die „heidenen" 't Is
immers maar een verschil van voor
stelling Goed bezien is er immers zoo
weinig onderscheid tusschen beider
geloof
En dan in 't laatst de slotsom.
Deze zéér „gematigde" en gansch
niet wat men noemt „vijandige" liberaal,
is maar wat blij, dat in Indië de Over
heid de macht nog heeft, de prediking
van het Evangelie in zekere streek te
verbieden.
Laat het niét over Bali komen
raadt hij.
De rnenschen hébben een godsdienst.
En een mooie godsdienst, ook.
Zie er hun tempels maar op aan
Let op hun fraaie, godsdienstige dansen,
enzoovoort.
Rapporten werden samengesteld.
Brochures werden geschreven.
En op alle vergaderingen daverde het spreek:
gestoelte van het woord, van de leuze«So:
cialisatie«
't Zou 't begin der verlossing zijn.
Nu had het volk wat échts.
Geen vogels in de lucht; hier was er nu
een, 'n schoone ronde vogel, dien kon men
zelfs in de tegenwoordige, kapitalistische maat:
schappij, met wat durf en goeden wil, grijpen
met de hand.
Hoe lang heeft de leuze gediend
Leefde zij langer dan een jaar. Ik geloove
van neen
Al de mooiigheid was er gauw van afge=
keken. De socialistische aanvoerders gingen
zelf begrijpen, dat het nog een lastig ding zou
zijn, als het er eens doorging bezwaren kwa:
men van allen kant
't Buitenlandsche voorbeeld was niet erg
aanlokkend
De leuze verklonk en verzonk.
En toen men een ander drabbelkoekje voor
't volk gevonden had, om wat op te knab:
beien en te zuigen, n.l. de «Medezeggenschap®,
toen werd de »Socialisatie« dra voorgoed bij:
gezet.
Wacht u daarom voor de leuze.
Voor 't zoogenaamde pakkende woord.
Ons nuchtere volk heeft de uidiukking ge:
maaktiets zeggen of doen voor de leus,
daarmee heeft het precies gezegd, wat in den
«s
»/n de Vechtlijn«. II
Ja, zoo stelt men 't zich vóór.
Zoo droomt men zijn zoeten droom
Het ontwaken zal vreeselijk zijn.
Juist op dit ongewapende Nederland op
dit volk dat daar als een bloote gietenkudde
nederlichtdat in de vechtlijn woont en 't
hek heeft opengezet voor elk die naar binnen
wil,
Zullen de vijanden aanvallen
Neen, niet als onze vijanden
Als elkanders vijanden zullen ze elkaar be:
kampen met al de verschrikkelijkheden van
den modernen oorlog, op ons grondgebied,
in onze lucht, op onze wateren, op en boven
en onder onze velden en ze zullen geen onder:
scheid makenkunnen maken tusschen hnn
vijanden en onze neutrale «burgers®,
En zoo krijgen we al de oorlogsellende uit
de eerste hand
Juist wij, omdat wij ons ganschelijk hebben
ontbloot 1
Dat zit aan »oniwapening«- vast.
Helden.
De Socialisten zijn buitengewoon heldhaftig.
Den eenen dag willen ze revolutie maken
en zullen de zaken eens even op zijn kop
zetten en den volgenden dag zijn ze ziek en
overspannen.
Even later roepen ze het volk echter weer
op tot den strijd tegen de bourgeoise.
Te Den Helder is dezer dagen door
Min. Westerveld een tentoonstelling
geopend ter herdenking van het
100=jarig bestaan van het Noord:
Hollandsch Kanaal. Een overzicht
van deze merkwaardige tentoon:
stelling.
Hun godsdienst is met geheel hun
leven saamgeweven. Zooveel als gods
dienst-van-den-staat. Kweek nu geen
tweedrachtZaai geen verdeeldheid
tusschen zonen en dochteren van het
zelfde volk
Net zoo, als men bij ons de Open
bare school verdedigd heeft
En als ge hem nu zoudt wijzen op
Jezus' bevelPredikt het Evangelie aan
alle creaturendan zou hij u met
groote oogen vol verbazing aankijken
en zeggen
„Daar kunnen wij ons toch niet aan
storen in de Regeering van den Staat
Zie, dat is de echte liberaal.
Links, op zijn allersympathiekst
Maar tochman-der-Revolutie.
De Rede boven 't Woord van God.
Wacht u voor de Leuze.
Van de «leuze® houdt de S.D.A.P.
Nu is het b.v. de «Ontwapening®.
Maar die laat ik nu met rust.
Enkele jaren geleden had ze een kanjer van
een leuze, een reus van een leus «So:ci:a»li:
sa:tie
Och, och! wat ging 't er van langs.
Heel het land waagde er van.
De roode kranten stonden er vol van.
Dat was nog wel geen volledige socialisme,
maar men kwam er dan toch alvast mee in
het voorportaal 1
regel de leuze waard is
En daaromSchreeuw ze niet na, maar
weeg ze eerst.
«dn de Vechtlijn*.
Daar ligt Nederland precies
Of men zich nu een oorlog voorstelt tus:
schen Oost:West, of tusschen Noordoost en
Zuidwest of hoe anders in WesbEuropa ook
Nederland ligt in de vechtlijn.
Onze Oostelijke provinciën als doortochts:
veld en onze westelijke voor het zeeverkeer
zijn meer dan goud waard voor een oorlog:
voerende mogendheid.
Maar wij zijn dan »modern«.
Wij «doen 'r niet aan«.
Ook niet aan een verdedigingsoorlog
Wij hebben al dat gesnor afgeschaft.
Als andere volken er pleizier in hebben,
laten ze hun gang gaan, wij houden er ons
buiten.
En wij zetten bordjes aan de grenzen
«Verboden toegang 1«
Dan is er geenerlei gevaar meer.
En terwijl WesbEuropa in vlam geslagen is,
zitten wij op de bank voor huis, rooken ons
pijpje en schudden 't hoofd over die dwazen
die daar buiten onze grenzen elkaar te water
te land, in de lucht en onder de grond op
leven en dood bekampen.
Hier geen vuiltje aan de lucht.
Al liggen we dan in de vechtlijn.
Wij, immers doen niet meer mee
En leest men hun bladen en strooibiljetten
dan rilt men gewoonweg en denkt onwille:
keurighet gaat mis, we gaan eraan 1
Maar wees gerust 1
't Zijn helden met den mond maar lafaards
als het op durven aankomt.
Denk maar aan de behandeling van het
Olympiade millioen.
Een deel der Soc. dem. was er even hard
tegen als onze rnenschen.
Maar enkelen hunner, zooals Schaper die
er voor was, gingen geweldig te keer tegen
de tegenstanders. Het regende scheldwoorden.
Nu zou men gedacht hebben, dat evenals
bij elke partij in welke over deze zaak geen
eenstemmigheid heerschte ook de tegenstanders
van de Sociaal Democraten zich zouden uiten.
Maar geen sprake van hoor I
Ze kropen weg achter den scheldenden en
tierenden Schaper en toen het op stemmen
aankwam liepen er 2 hard weg en de resl was
niet eens gekomen. O, 't zijn zulke helden 1
»PeZuwe«
Nadruk verboden,
«Schrijf er dan es over
«Dat beloof ik je«, was mijn antwoord.
En daar belofte schuld maakt en ik aan
schuld een broertje dood heb, los ik heden
die belofte in en begin met te vertellen, wat
»derzelver« aanleiding was en wat de inhoud.
Hij is een eenvoudige broeder.
Maar die vele jaren al, meeleeft en mee:
werkt en 'n heel enkelen keer, zoekt hij me op.
En als je nu in déze dagen zoo malkander
ontmoet, en je bent dan nog van 't oude
soort, praat dan es niet over de stembus
die komt.
Dat bestaat eenvoudig niet.
Wij ook hadden heel wat bepraat
Toen m'n man, wiens tijd het intusschen
werd, vroeg,
«Dat eerste artikel van ons «Program van
Actie«, daar hóór je niet veel over in onze
pers
Ik moest waarlijk éven denken
«Krachtige bestrijding van wat in het leven
des volks de publieke eerbaarheid aanrandt«.
«Nu, onze tegenstanders zwijgen er ook
meest over. En ze hebben gelijk, want dit is
een teer punt voor hen, waarbij ze wel we:
ten, dat ze leelijk klop zullen krijgen«.
«Dat mag waar zijn, was zijn antwoord
maar je weet nooit, wat er bij huisbezoek en
in kleiner kring over rondverteld wordt, om
er eenvoudige zielen mee op stang te jagen«.
En hij vertelde me enkele staaltjes.
Hem óók voor waar verteld.
't Gaat in de richting, was er gezegd, dat
de Regeering zal voorschrijven hoe hoog van
boven de japon moet zitten, hoe laag de rok
hangen moet en hoe lang de mouwen moe:
ten zijn.
'n Ander wist precies, op wat leeftijd de
meisjes geen korte haren meer mochten dra:
gen, dan alleen met verlof van den burge:
meester. Een derde spotte, dat men bij 't
maaien en hooien in 't veld niet meer in z'n
souspantalon zou mogen staan. En weet ik,
wat fraais meer.
Natuurlijk was mijn man wel wijzer.
«Maar 't was tóch goed zei hij als je
er es een stuksken over schreef, dat de men,
schen wat beter begrijpen, wat er precies mee
wordt bedoeld, temeer omdat ook dat woord
«publieke eerbaarheid« nogwel door ons volk
wordt gevoeld, maar 't kan toch geen kwaad
het hun door uitlegging en voorbeelden wat
duidelijker te maken«.
Hetgeen ik toen heb beloofd.
Om de beteekenis der woorden eerbaar en
eerbaarheid vast te stellen, wend ik mij eerst,
met naar ik gelooven mag mijn bijbelkennend
lezerspubliek naar de Schrift.
Eigenaardig genoeg komen deze woorden
slechts in één Bijbelboek voor en wel inden
Eersten Brief van den apostel Paulus aan
Timotheus, de hoofdstukken 2 en 3.
40 cent per regel.
gebruik dan dadelijk
NOOR CLK Z-'IN KDUS
Kipstraat 85:87 Rotterdam
38®- ZIE DE 5 ETALAGES
Voor hoeden No. 85. Voor Petten No. 87
Aanbevelend J. HEHIGER Jr.
»Eerbaarheid« staat er slechts één keer als
Paulus vermaant, dat er gebeden en smeekin:
gen zullen geschieden
«Voor koningen en allen, dien in hoog:
heid zijn opdat wij een gerust en stil le:
ven hebben mogen in alle godzaligheid en
eerbaarheid
Zooals men ziet, wordt dus hier «eerbaar:
heid«, neenniet op één lijn gesteld, maar
toch in éénen adem genóémd met «godzalig:
heid«, waaruit we reeds opmaken kunnen,
dat zij voor den apostel en dus door de Schrift
wordt gewaardeerd als een begeerlijk goed.
want we moeten gedurig bidden voor de
Overheid, opdat we niet slechts een «stil en
gerust®, maar ook een «eerbaar en godzalig«
leven leiden mogen.
Het woord »eerbaar« wordt enkele keeren
genoemd.
In 2 9 worden de vrouwen vermaand te
wandelen «in een eerbaar gewaad«.
Hoofdstuk drie gaat 't over de opzieners,
't Zelfde geldt voor de diakenen.
En tenslotte voor «de vrouwen® van op:
zieners en van diakenen beide.
Vs