voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden. Meerdering uan Kapitaal. CENTEN HUIG 13 INI Antirevolutionair Orgaan RESTAURANT IN HOC SIGNO YINCES No. 3098 ZATERDAG 28 FEBRUARI 1925 39ste JAARGANG EERSTE BLAD. Op den Uitkijk. RECHTZAKEN H. SCHREURS W. BOEKHOVEN ZONEN Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers Reclame-Mededeelingen. Waar kunt gij in Rotter dam het beste eten Rotterdam. Alom bekend voor de beste keuken. Matige prijzen. Dagelijks versche Zeeuwsche Mosselen. Moderne inrichting. Aanbevelend, Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMELSDIJK Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2 ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel. DIENSTA AN VRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing. Groote letters en vignetten woida: berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. Bij „Kapitaal" denke men niet alléén aan „geld". Zelfs niet in de eerste plaats. „Kapitaal", in den uitgebreidsten zin is al datgene wat dienen kan om te vermeerderen al wat de mensch in dit leven noodig heeft of ter veraangena ming des levens begeert. Van een zangeres wordt gezegd: „Zij heeft een kapitaal in haar keel Dat is dan betrekkelijk juist. Maar al gaat zij in de Sahara een heelen dag staan zingen, daar stilt zij toch haar honger niet mee, noch lescht r haar dorst. Eerst moet zij „publiek" hebben.. Dat publiek moet kunnen en willen betalen. En ook dat geld, 't welk zij verdient, is nog maar kapitaal in normale omstan- digneden, wanneer zij er n.l. voor koo- pen kan, wat zij voor haar nooddruft noodig heeft. „Geld" is het algemeene ruilmiddel. En als zoodanig ook wel „kapitaal". Maar een akker is het ook. En een huis is óók „kapitaal". Ik wil dus maar zeggenmen moet bij het woord „Kapitaal" niet te eenzij dig aan „geld" denken. Het geld is maar tusschenschakel. Wie een fabriek heeft en b.v. katoentjes maakt, die ver groot zijn „kapitaal", als hij n.l. met winst werkt. Zoolang hij zijn product in 't pakhuis heeft Zoolang zijn die „katoentjes" kapitaal. Verkoopt hij ze, dan zet hij zijn ka pitaal om in „geld" en bestaat het uit specie, uit bankbiljetten of uit buiten- landsche wissels. En koopt hij dan daarvoor weer land, aan heeft hij zijn kapitaal in grond be legd, hopende het op die wijze verder te vermeerderen. Of breidt hij zijn fa briek er mee uit, dan wil hij van dien kant weer op winst werken. „Kapitaal" zoekt zich altijd te ver meerderen. En dat is een goede, gezonde wet. Dat moeten wij als christenen vooral goed inzien. Wij vormen met elkaar een volk. Dat is zoo het bestel-van-God. Niet „een hoop zielen, op een stuk grond", maar een „natie", die als gehéél ook heeft haar wel en haar wee. En ieder heeft zijn eigen taak. Zoo zijn er b.v. bedienaars van den godsdienster zijn geleerden, wijsgee- ren, kunstenaars enz. Zij bewaren en vermeerderen de schatten van religie en cultuur. Zij staan terecht in hooge eere. Als zij hun talenten gebruiken tot Gods eer, zoo zijn ze een zegen voor hun volk en is hun bezit een groote schat. Maar even onmisbaar zijn zij Die zorgen voor vermeerdering van Kapitaal En als zij daarbij rechte wegen gaan als ook zij hun talenten aanwenden tot Gods eer, dan hebben zij evenzeer aanspraak op onze achting en warmen dank. Zij vermeerderen, zegt ge, hun eigen Kapitaal Ja, natuurlijk, is dat ongeoorloofd Vraagt een hoogstaand kunstenaar, zeg een Mengelberg, een Toorop enz. soms géén betaling voor zijn kunst, en komt deze niet eveneens in de eerste plaats hun zélf ten goede? En is dat tenslotte niet bijbelsch? Wie plant een wijngaard en eet niet van deszelfs vrucht? Ja, maar zegt menzoo een kun stenaar verhoogt den roem zijns volks iets van zijn glans schittert af op het ganscne volk. Wie zou het tegenspreken Maar insgelijks, wie nieuw kapitaal vormt, verhoogt meê het bezit des gati- schen volks, juist wijl dit volk jéén groot geheel is, een „organisme" als men zegt, als een lid lijdt, zoo lij den alle leden en als 't de afzonderlijke leden goed gaat, zoo ondervindt ook het gansche lichaam-des-volks daar dev gunstige gevolgen van. De gansche „Staat" als men wil Ziet het b.v. aan de Inkomsten-belas ting. Of let straks op de Successie-rech ten Merk ook op 't geen, wie „kapitaal" vermeerderde, van dat nieuwe kapitaal verdienen laat. Hoe hij Lnd uit zee wint. Of heide ontgint. Of het als „geld" als „aandeelin nieuwe of zich uitbrei dende ondernemingen steekt, die weer allerlei arbeidsgelegenheid scheppen. Kapitaalvermeerdering van den enke ling Verhoogt het vermogen des ganschen volks Nogeens, het volk is één gehéél. En nu heeft men weieens gehoord van de „handelsbalans". Die geeft aan den een kant al wat ten lande inkomt, wat het volk kóópt en waarvoor het dus betaalt en aan den anderen kant al wat ten lande uitgaatwat het volk missen kan en aan andere natiën ver koopt, waarvoor het dus ge'd ontvangt. 't Gaat een volk dan pas goed, als in de handelsbalans het laatste 't eerste overtreft. Een gezond volk nu groeit. 't Neemt elk jaar toe en zulk een gezond volk is b.v. het onze ook. Maar zulk een volk heeft elk jaar meer noodig. Dat meerdere krijgt het uit binnen- en buitenland. Doch waar het ook vandaan komt, er zal inkomsten- en dus kapitaal-ver meerdering tegenover moeten staan, anders eet zoo'n volk binnen korten tijd zijn kapitaal op. Ieder kan dit begrijpen. Eenzelfde wet geld voor den particu lier en voor de „gemeenschap", stij gende uitgaven, ook al dalen de inkom sten niet, en al blijven ze maar gelijk, leidt tot de ruïne, tot den ondergang. Er moet inkomsten-vermeerdering zijn. In elk geval in betrekkelijken" zin. In vergelijking met de uitgaven. En daarvoor is kapitaal-vermeerde ring noodzakelijk. Dat kan geschieden op zeer zondige wijsde schoorsteenmantel van 't privé- kantoor kan vol staan met terafim van Mammon maar op zichzelf is ver meerdering van kapitaal even goed naar Gods wil als de opvolging van het gebod „Vervult de aarde V De Democratisch »Fiscus« oftewel. Haal 't, waar 't te halen is. Voor degenen, die hun hoop, ook voor bes lastingzaken, op de democratie en de repu» bliek hebben gevestigd, geeft «De Telegraaf« een leerzaam lesje over de belastingpolitiek in de democratische Duitsche republiek, waar de sociaabdemocratie sedert November '18 niet geheel»en»al van de medezeggenschap was uitgesloten. Voor het komende stembusdebat kan het als nuttig materiaal dienst doen omzetbelasting 26 directe aftrek van weeks mïiandloonen I8V2 invoerrechten en indirecte hefs fingen 21 vermogensbei, en successies rechten slechts 7'ƒ2 inkomsten van de gegoede klasse (bezoldigingen, die niet wekelijks of maandes lijks worden uitbetaald) 11 '/3 80 van de enorme belastingen worden er betaald door den werkman en den directen verbruiker. Dit noemt men republikeinschsdemocratische belasting 'naar draagkracht («Nederland en Oranje®) Nadruk verboduu jg Het was, zekereen heele hijsch. Ge moet er niet licht over denken. Ik heb twee keer het volledig verslag gelezen van het Congres der S. D. A. P., pas gehous den, ter voorbereiding van en inleiding tot het verkiezingswerk. Eerst het verslag in »Het Volk«. Dat is uiteraard volkomen kosjer. En toen nog es weer in een groot «burgers lijk« blad, maar 't kwam vrijwel op het zelfde neer, zoodat ik toen vrijwel op de hoogte was. En nu is mijn eerste indruk déze Ik heb in aat gansche verslag geen enkel onvertogen d. i. «revolutionair® woord gehoord. Nu, ja! twees of driemaal is de «Internatios nale« gezongen dat heet dan geloof ik 't lied van het revolutionair sentiment, maar als dat ook niet meer gebeurde, zou men haast gaan vragen, of ook soms de Conservatieve Club jaarvergadering hield. Geen «groote bekcCwerd opengedaan. En dan nóg eer tegen elkaar, dan tegen de buitenwacht. Een van de allerergste woorden, die me in 't oor zijn blijven hangen was dat van den voorzitter, die de strijders in de stembusoorlog aanvuurde Jongens gééf ze straks van katoen Maar och 1 zoo iets doen wij ook welwij geven er alleen een anderen vorm aan eri weks ken de onzen op, om te strijden met den moed van een Gideon, toen het tegen de Mi» dianieten ging. Voorts was alles even mak en tam. Vergeet niet, dit is 't zelfde Congres tegen hetwelk Troelstra nog maar enkele jaren gele» den zeide «Als de Revolutie aan dé grenzen komt, zal ik de eerste zijn om haar tegemoet te gaan en juichende binnen te halen I« Daar stemden toen allen geestdriftig mee in. En zoo denken ze 'r nóg wel over Maar ze zijn er blijkbaar zoo vast van over» tuigd, dat die Revolutie «op dit stuit« dichter bij de grenzen van China dan bij die van Nederland staat, dat ze de Roode Vaan in het binnenste huns tempels stil hebben opgebor» gen en er knus en rustig over zitten te rede» neeren, of ze en hoe ze onder 't rood=wit»blauw mêe als ministers zullen zitten in een burger» lijk»democratisch bewind. Ik noemde daar straks Troelstra. Hij is vijf- of zesmaal herdacht. Soms in doodsche stilte, soms onder dave» rend applaus. Het is ook een tragisch geval Als de partij in 1913 had gestaan, zooals ze nü staat, dan zou Troelstra nu oud»minis» ter zijn. Misschien lid van den Raad van State. Toen, in 1913, begreep Troelstra zeer wel1 dat zijn partij te groot geworden was en te zeer had bijgedragen tot de toenmalige stem» busuitslag, dan dat ze zich onttrekken kon aan den eisch tot vorming van een kabinet, 'k Zeg niet, dat hij toen niet durfde. Maar wel, dat hij toen niet kö Zijn eigen partij bónd hem. Daar was een te groote groep, die revolu» tionaire oppositie blijven wilde er zou scheu° ring gekomen zijn en dat mocht de partijleider niet wagen. Doch reeds die positie was tragisch. Dat brak reeds Troelstra's kracht Van toen af rustte steeds op hem het odium Gij zijt een grootmeester in de critiek, maar als mee onder üw leiding de overwinning is behaald, dan durft ge het ministerschap niet aan Toch was dat niei Troelstra's schuld. Hij had wel minister durven zijn. Maar de partij was er nog niet rijp voor. En nu de partij er wél rijp voor geworden is en, 't scheelt niet veelonder de gunstigste voorwaarden medevennooten per adveitentie oproept ter gezamelijke exploitatie van de democratische bruinkoolvelden van Nederland nu ligt de groote strijder van voorheen machteloos neer en heeft zich voorgoed uit het politieke leven moeten terugtrekken. En wat óók tragisch is Hij laat geen opvolger na, terwijl juist nü de S. D. A. P., die uit 't eene tijdvak in 't andere aan 't overgaan is, broodnoodig een man aan 't hoofd hebben moest, die Troelstra's evenknie is. Er zijn nog de »ouden« Vliegen, Schaper, Wibaut en zoolang die blijven, zal er ook wel behoorlijke leiding en tucht zijn in de partij. Later las ik, dat hij ook nóg iets moet gezegd hebben van «koppen stukslaan«, maar niemand ontruste zich hij is en blijft een gemoedelijke ouë heer. Maar de veertigers en de vijftigers Je hóórde ze op 't Congres haast niet. Kleerekoper is de man van 't zakje, die komt voor den dag als er geld bij elkaar komen moet; van Jan Duys heb ik niet één eenige interruptie gelezen, dus vermoed ik, hij was er nietvan Suze stond, naar des voorzitters galante en waardeerende uitdrukking «de muts weer es scheef®neen, waarlijkde dertig held(inn)en van David, die na de «eerste drie« kwamen, ze waren hier niet. Alleen Albarda kan zich, dunkt me, ontwik» kelen tot leider in Troelstra's plaats. En wat de »jongeren« betreft Wel, die kregen van den Sneeker dominee Banning een welverdiende mep, dat ze op een Congres, dat dan toch iets grootsch behoor» de te zijn, niet met zulke pietluttigheden be» hoorden aan te komen Een mak en tam Congres. Nu ja! Er werd gespeecht tegen reactie er werd gefloten op Colijn, maar De voorzitter maakte zich een keer erg boos over 't zeggen en schrijven der burgerpers, waarvan zelfs op 't Congres een weerklank werd gehoord dat n.l. «Het Volk« zou gehen 40 cent per regel. MOND. ADVIES fl 1.. Alle zaken behandelt het Bureau voor Rechtskundige Hulp Haagscheveer 5 (bij Hofplein) Telefoon 11862 Rotterdam Alle Belastingzaken door oud ambtenaar aan ons bureau verbonden. Kantoor van 8—10 uur. Geen Bijkantoren IN geld hebben naar de vriendschap der R. K. Partij, en met name van de St. Michaëbgroep. Hoe durfden booze tongen 't zeggen De S. D. A. P. hengelt nooit 't Is de fierste maagd uit Nederland. Zedig slaat zij de oogen neer, als er over een Kabinets»huwelijk met haar wordt gepraat. Nogeens, ik heb alles gelezen. En dan durf ik beweren dat de S. D. A. P. met opzet op ditzélfde Congres en «Op hoop van Zegen«, een plaats naast haar voor Rome in het trouwkoetsje heeft opengehouden. Niet met zooveel woorden gezégd 't Zijn «oude rotten«, vergeet dat niet Maar wel met daden getóónd. En dat wil ik bewijzen ook. De S. D. A. P. gaat dezen stembusstrijd in met vier Programs, neen, werkelijk ik steek er den gek niet mee en ik zal geen woord neerschrijven of 'k zal er 't bewijs bij zetten. Tel ze maar even op. Daar is vooreerst 't Beginsel Program. 't Laatst meen ik te Leiden voorgoed vast» gesteld, jaren terug en dat zooveel als de Grondwet is van de S. D. A. P. Dan is er het «Ferkiezingst en 5trijdprogram« in zestien uitgewerkte artikelen, enkele kranten» kolommen groot. In d^ derde plaats is er het y>VerkiezingS' programs«, bestaande uit twaalf heel kort aan» gestipte punten, blijkbaar bestemd voor dage» iijksch gebruik in den Verkiezingsstrijd. En eindelijk is er de Resolutie of Verklaring bevattende de «naastbijliggende hoofddoelein» den« en blijkbaar bedoeld als tegenhanger van dr. Nolens' bekende vijf punten als basis dus voor een mogelijk «democratisch® regee» ringsprogram. Ja, ja! het zit fijn in elkaar. En nu zullen we eens op twee bepaalde punten laten zien, hoe kostelijk straks de kie» zers bij den neus genomen zullen worden. We nemen Onderwijs en Salarissen. Twee bekende, urgente punten, niet? Inzake Onderwijs dan vraagt het breede Verkiezings» en StrijdprogramElf punten, waarvan we nu maar noemen verplicht lager onderwijs gedurende 9 jaren, van 6—15 jaar verplicht vervolg=onderwijs gedurende 3 jaren, dus van 15—18 jaar. Nu krijgen we het kleine «Verkiezingspro» gram«. Daar is dat zaakje al ingekrompen tot «Op» heffing der onderwijsverslechtering, in de eerste plaats weder invoering van het verplichte zevende leerjaar«. Dat is dus al 'n heel stuk minder. Maar nu de »Verklaring«. Daarin staat, ge gelooft uw oogen niet 1 simpellijk dit: Verdere afbraak te voorkomen van het OnderwijsDus géén herstel, géén wederinvoering, alleen niet=verder=gaan Óp die onderwijs=voorwaarde wil de S. D. A. P. coaliseeren met Rome zet dat nu in 't licht van de andere programs en is dit nu hengelen of niet Ik zóu haast zeggen dat 't een knieval is. En nu dan de salarissen. Wordt het »onrec/if« hersteld? Zelfs in het breedste program is daar geen sprake van. Er staat dit «Regeling der arbeidsvoorwaarden van het Overheidspersoneel in georganiseerd overleg door rechtstreeksche onderhandeling tusschen de regeering en de vakvereeniging van het person eel«. Dat is in elk geval iets. In het punten=program wordt 't al minder «Vaststelling van een behoorlijk bestaan voor het Overheidspersoneel®, wat zoo rek» baar is als elastiek. Maar nu weer in de »Verklaring« Geen woord, geen letter daarover. Er moet een einde gemaakt worden, heet het, aan de reactionaire politiek van 't hui» dige kabinet. Niet verder gaan, dus. Enfin, de «sluitende begrooting® is bereikt. En in die gansche »Verklaring« staat geen enkel woord, dat de S. D. A. P. beletten zou, om straks te gaan zitten in een gemengd ka» binet, dat in hoofdzaak zich bij de resultaten van Colijn neerleggen zal. Ge schudt het hoofd Lees ze dan zelfik druk ze ten overvloede hieronder af in 'n noot. UITKIJK. Het congres der S. D. A. P., gehouden op 14, 15 en 16 Februari 1925 te Amsterdam gehoord de inleidingen inzake de aanstaande verkiezingen voor de Tweede Kamer. verklaard aan die verkiezingen te zullen deelnemen, geheel zelfstandig, op de basis van het beginselprogram, ter vergrooting van de sociale macht der arbeidersklasse en tot ver» sterking van den socialistischen invloed op het politeke leven. Voor de komende wetgevende periode stelt zij als nabijliggende hoofddoeleinden, ten eers» teeen einde te maken aan de reacionaire politiek van 't kabinet Ruys»Colijnten tweede verdere afbraak te voorkomen van het onder» wijs, van de sociale wetgeving en van de an» dere sociale voorzieningen, de geestelijke vrij» heid te verdedigen en de Nederlandsche poli» tiek weer in voorwaartsche richting te stuwen ten derde een krachtdadige vredes» on ont» wapeningspolitiek te doen voeren. Het congres verklaart verder dat de S. D. A. P. ter bereiking van dezen omkeer in de politiek des lands in principe bereid is tot samenwerking met alle andere democratisch»'' elementen, ook bij een kabinetsvorming. De vraag of de omstandigheden zoodanig zijn, dat de partij aan zulk een kabinetsvor» ming kan deelnemen, zal alvorens eenige de» finitieve stap daartoe wordt gedaan, na over» leg met de vakbeweging, ter beslissing wor» den voorgelegd aan een buitengewoon congres. De partij roept het arbeidende volk van Nederland op om met terzijdestelling van alles wat zijn sociaabpolitieke machtsvorming be» lemmert, de door haar voorgestane politiek bij deze verkiezingen te steunen, in het thans meest urgente belangdat van de sociale ont» wikkeling en van de democratische toekomst, ook op economisch gebied.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1925 | | pagina 1