voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Rechtzaken
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
No. 3085
WOENSDAG 14 JANUARI 1925
39STE JAARGANG
Uit de Pers.
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Reclame-Mededeelingen.
Ingezonden Stukken
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worde»: berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
V ""De Dwang in het Vaccinevraagstuko-,
Onder dezen titel verscheen bij de uitgevers
Oosterbaan en le Cointre te Goes een bros
chure door »Jan van Oranje«, die naar aans
leiding van min. Ruys' onbegrijpelijkerwijs
voorgestelde vaccineverzwaring, nogeens kort
cn krachtig, met beroep op verschillende auto»
riteiten van naam, de bezwaren uiteenzet tegen
den vaccinetdwang.
Wij bevelen de lezing gaarne aan.
Het is zoolang geleden, sinds deze kwestie
levendig was onder ons. De strijd tegen dien
dwang leek zoo hopeloos; allerlei andere on«
derwerpen vroegen de aandacht en zoo komt
het, dat met name het jongere geslacht wel
bij intuïtie tegen den dwang voélt, maar ove»
rigens weinig met deze zaak op de hoogte is.
Wie kort en juist de bezwaren wil zien ges
noémd èn besproken, èn met klem van
redenen wil zien bevestigd, die verzuime niet
Veze brochure, dit kortsvansstof en daarmee
Vanzelf goedkoopsinsprijs gehouden werd, te
lezen.
K AI in juist.
ïjlloe ook een geleerde van Europeesche
fmaardheid zich vergissen kan, als hij 't over
«luyden van Groen® heeft, bleek ons dezer
gen weer.
ïen en ander nazoekend in het standaards
erk van prof. P. J. Blok «Geschiedenis van
tet Nederlandsche Volk«, deel VIII (uit 't
begin dezer eeuw) lazen we in zijn »Bronnen«,
onder een opsomming van de voornaamste
Nederlandsche dagbladen uit den jongeren
tijd
»De door dr. Kuyper voortreffelijk ges
redigeerde Standaard [was het blad] der
antirevolutionairenGroen's Nederlander
later dat der meer gematigden en christelijks
histori*chen«.
Zu zwijgen we over die »meer gematigden«.
Als de geestverwanten van den geleerden
schrijver eens willen nagaan de konsekwentiën,
die voortvloeien uit de opvatting welke bij
velen dier »gematigden« heerscht inzake art.
36 geloofsbelijdenis, dan willen we weieens
weten, wat zij op hun standpunt van die ges
matigdheid denken.
Maar nu die «Nederlander®.
Zooals 't hier staat, zou men denken dat
de tegenwoordige «Nederlander® de regels
rechte voorzetting is van die van Groen.
Niets is minder waar.
De »Nederlander«, die Groen van Prinsterer
aankocht in 1850 en door algeheel gebrek
aan belangstelling en medewerking ophief in
1855 was daarmee voorgoed verdwenen.
De tegenwoordige «Nederlander® werd eerst
opgericht in 1892 of '93 en had met die
vroegere niets gemeen dan de naamdie nas
tuurlijk voor den vinder lag. De eerste maans
den werd zij zelfs in zéér >>democratischen«
geest geredigeerd. Eerst door wat men destijds
iyaemde de «overrompeling® is zij in handen
van den heer de Savonin Lohman en zijn
vrienden geraakt.
t
V Geen goedheid* maar »beginseh.
De r.k. Res.bode schreef dezer dagen
Minister De Visser is de goedheid zelf.
Men geeft hem onzerzijds wel eens na,
dat hij telkens verhinderd is als er belangs
rijke 'omenten op Katholiek onderwijss
gebiew. zijn te herdenken; maar het is ges
bleken, dat die verhinderingen serieus zijn.
Trouwens, reeds de aard van zijn karakter
belet iets anders te denken. Deze minister
toch werkt liever met honing dan met azijn
en tracht zooveel mogelijk allen te voldoen,
wat maar zelden lukt.
Opmerkelijk in zijn beleid is steeds ge»
weest, dat hij vurige kolen op de hoofden
zijner tegenstanders vergaart. Zorgt hij niet,
dat de bekende lintjesregen op 31 Aug bij
voorkeur neerkomt op de jaspanden van
linksche letterkundigen, kunstenaars en jours
nalisten Worden zelfs letterkundigen die
door gevaarlijke lectuur vele Nederlanders
op 't verkeerde pad gebracht hebben, niet
door hem vertroeteld?
Zoo was het ook niet te verwonderen,
dat hij dezer dagen het gouden jubilé van
den socialistischen Bond van Neders
landsche Onderwijzers in persoon meevierde
en de Ossendorpen joviaal feliciteerde.
Maar de jovialeit ging toch waarlijk wat
heel ver, toen hij, volgens het verslag in
de »Telegraaf«, den rooden Bond aldus
toesprak«Uw bond is mede een gangs
maker geweest om te komen tot oplossing
van den schoolstrijd en krachtig hebt gij
daar uw schouders onder gezet«.
Hier houdt toch waarlijk alle gemoedes
lijkheid op, zou de Duitscher zeggen. Onze
lezers die met ons de laatste decenniën de
hooge sprongen van dezen socialistischen
Bond gevolgd hebben, weten, dat Ossens
dorp en de zijnen zoolang ze maar konden,
de schoolpacificatie hebben tegengewerkt.
Totzoover het genoemde blad.
In 't geen hier gezegd wordt, is helaas
veel waars.
Zoo is het altijd geweest.
Ja, toen de tegenwoordige Onderwijswet in
de Tweede Kamer behandeld werd, ging de
jovialiteit van min. De Visser ten opzichte der
Linkerzijde zoo ver, dat ze in 't eind wrevel
wekte Rechts en de minister wel genoodzaakt
was, het slot der behandeling in wat anderen
toon te voeren.
Maar de Res.bode vergist zich toch.
Neen, het is bij Z. Excell. geen tgoedheid«,
daarvoor staat hij te hoog en we krijgen den
indruk, dat het blad hier ietwat ironisch zich uit.
Het is bij hem beginsel.
Min. De Visser moet er niets van hebben
dat wij, antirevolutionairen altijd weer op de
antithese wijzen, die blijven zal en verscherpen
zal, naar luid van Gods Woord, tot het einde
der wereld.
Let wel, hij loochent dit niet
Neen, hij gelooft Gods Woord.
Maar hij vindt die scheiding toch verschrik»
kelijk wat wij met hem eens zijn en
nu is zijn methode, om zoo weinig mogelijk
antithetisch tegen de »anderen« over te staan,
maar altijd weer al den nadruk te leggen op
hetgeen nog vereenigt wat wij óók willen
en op hetgeen hij en velen met hem in hun
ruimhartige verbeelding meenen, dat ver»
eenigtwat wij aüerbedenkelijkst en zeer
gevaarlijk vinden.
Want dan komt men tot dingen als de Res.
bode hierboven terecht heeft gezwart merkt.
En dan wordt er tenslotte zooveel eendrach»
tigheid»confetti rondgestrooid, tot de scheur
der antithese er geheel onder bedolven raakt.
En dan zegt de beminnelijke tegenstander
Ziet ge wel Alles is Links
Het scheelt de helft!
Wie rekent dit es precies na?
't Is van algemeene bekendheid, dat de
jongste drankaccijns»verhoogingen voor de
schatkist niet hebben gebracht wat er van
werd verwacht.
Elke maand toont het nieuw.
En de cijfers wijzen uit, dat er thans veel
minder drank wordt aangegeven voor accijns,
dan enkele jaren terug.
Het scheelt de helft l
Nu zegt »men« weldie andere helft en
méérmoet ge zoeken bij den smokkelhandel
en bij de geheime drankstokerijen. En direct
zij toegegeven daar zit,heel wat. De accijns
is zóó hóóg opgedreven, dat zelfs zware straf»
fen niet voor smokkel en geheimstoken doen
terugdeinzen.
Maar er is een keerzijde.
Dat minstens de helft van 't geen er aan
drank in ons vaderland door 't keelgat gaat
op onwettige wijze zou verkocht worden, lijkt
ons te kras.
En nu den laatsten tijd enkele kenners van
den drankomzet de meening uitspraken, dat
nu de borrel pl.m. 20 cent kost, het drank»
gebruik zelf minder werd, lijkt ons dit niet
zoo ongelooflijk.
Het zou een zegen zijn.
Ware hierover geen zekerheid te krijgen
Barmhartigheid
In Den Haag zal men wat dóén voor de
slachtoffers van de aardbeving van Wonosobo,
op Java.
Dat mag ook waarlijk wel.
't Haagje zit vól Indisch»gasten.
Wat zou Den Haag zonder Indië zijn?
En zoo zal men dan naar den schouwburg
gaan. Ter eere van gezegde slachtoffers.'Men
zal er knus nederzitten, praten en flirten en
gichelen en schateren ter eere van idem.
't Gezelschap geeft «Do/fe Hans«.
Niet precies 'n stemmig stuk.
Dat ook zeker niet toepasselijk zal zijn.
Maar de netto opbrengst, 't surplus van de
pret»dubbeltjes, dat is voor de Javaantjes te
Wonosobo.
Dan hebben zij wat en wij wat.
En wij staan bovendien bekend als de barm»
hartige Duinoorders, Meervoorders en Witte
Bruggers van Den Haag.
40 cent per regel
MOND. ADVIES fl 1..
Alle zaken behandelt het
Bureau voor Rechtskundige Hulp
Haagscheveer 5 (bij Hofplein)
Telefoon 11862 Rotterdam
Kantoor van 10—8 uur. Geen Bijkantoren
Vs Toen en Thans.
Drie kwart eeuw terug
Zoo in en kort na acht»en=veertig
Toen was 't voor 's Lands Financiën ook
al geen beste tijd daar moest ik dezer
dagen aan denken.
't Is waarVan Hall in '43 had ons van 't
ergste gered.
Doch de lasten bleven zwaar.
le zwaar schier om te dragen.
En de tijden waren slechter was in de
veertiger jaren niet zelden honger geleden en
de vooruitzichten bleven maar min.
Toen dan ook na '48 de liberalen aan 't
bewind kwamen, was een der moeilijkste kwes»
ties, om de begrooting naar beneden te bren»
gen en de schier ondragelijke lasten, ja 1 óók
beter te verdeelen, maar vooral niet te ver»
hoogen.
Dat bleef jaren lang eisch.
En hoe hoog denkt men wel, dat tóén de
begrooting kwam
Toen ze nauw te dragen heette en
ook niet te dragen was
Zij bedroeg zeventig millioen.
Tegen nü, en met name in '22 en '23,
dat weet ieder wel.
Ongeveer tienmaal zooveel.
Nu moet men goed vergelijken.
De bevolking van tóén was de helft van
nü en 't geld nü is veel duurder, laat ons
zeggen driemaal zoo duur, zoodat men in '48
met één gulden deed, wat men nu doet met
drie. Doch als men nu gaat vermenigvuldigen
2 X 3 X 70 millioen, dan komt men nóg
maar op 420 millioen, waarmee die 70 mil»
lioen van toen, zouden gelijk staan thans.
Welnu, daarnaar mete men eens af, wat
het geslacht van '48 wel zou gezegd hebben
van onze Staatsbegrooting, zelfs zooals die er
thans nóg uitziet.
De Vrije Westfries schrijft
Een goede raad.
Een goede raad, en die net op tijd komt,
geeft het Hansdelsblad.
Als inderdaad wat meer naar dit advies ge»
luisterd werd ook in onze partij zouden
de vergaderingen der kiesvereenig beter be»
zocht en geanimeerder zijn, en zou er meer
algemeen meeleven zijn, wat stellig een actief
en vurig propaganda»voeren in de hand zou
werken Maar geven we nu eerst het Handels»
blad»advies
«De fortuin, zeiden de Romeinen, is van
achteren kaal. Wie haar bedwingen wil moet
haar van voren bij den haarlok grijpen. Dat
beeld is ook van toepassing op de gelegenheid.
Die komt evenmin weerom als, volgens de
vermaning aan Koosje in de famil.e Stastok,
de jonge jaren.
Er wordt op het oogenblik door zeer velen
een gelegenheid verzuimd, die in de eerstvol»
gende jaren niet terugkeert.
Men leest herhaaldelijk van bijeenkomsten
der kiesvereenigingen van verschillende par»
tijen, waar groslijsten worden samengesteld
van de candidaten, die een gooi zullen moe»
ten doen naar het lidmaatschap der Tweede
Kamer, of waar door partijsinstanties met
ouderlijke zorgzaamheid voorbereide lijsten
moeten worden «goedgekeurd®.
De menschen, die straks hun stem zullen
moeten uitbrengen en dan tot de conclusie
komen, dat er op de lijst, waaraan ze wellicht
anders hun stem gaarne zouden gegeven heb»
ben, geen candidaten staan vermeld, die hun
voorkomen werkelijke waarborgen te leveren
voor een richtige bevordering van de poli»
tieke idealen en bedoelingen der partij, zullen
dat zichzelf hebben te wijten, indien ze thans
niet probeeren, om bij de keuze der Candida»
ten hun inzicht en hun politieke voorkeur te
doen gelden.
Wij hebben het is alweer drie maanden
geleden in een reeks artikelen de aandacht
gevestigd op de mogelijkheid, die ook de te»
genwoordige kieswet met zijn stelselmatige
vermindering van den persoonlijken invloed
van den kiezer nog laat aan degenen, dte van
hun medeverantwoordelijkheid voor 's lands
zaken eenig besef hebben. Wij willen daar»
aan nog eens even herinneren.
Richtingsvraagstukken behoeven niet steeds
zoo sensationeel grooten invloed te hebben,
zoo geruchtmakend te zijn als thans in de
R.»K. Staatspartij. Er zijn ook in partijen, die
niet bijeengehouden worden door den band
van een religieuse organisatie, zoo stevig als
die bij de R.»K. Staatspartij haar kracht uit»
oefent, principieel zeer belangrijke verschillen
denkbaar. Vraagstukken van medezeggenschap
in de bedrijven en andere quaesties van maat»
schappelijke ontwikkeling, verschil in denk»
richting ten aanzien van de internationale po»
litiek van ons land, onderscheid van opvat»
ting over de meest wenschelijke vormen van
financieele staatkunde, meeningsverscheiden»
heid over de taak van de overheid ten op»
zichte van het particuliere leven, het bedrijfs»
leven in het bijzonder, kunnen voor de tac»
tiek en voor het succes bij de kiezers van
verschillende staatkundige groepen van betee»
kenis zijn. «Nous en passons et de meilleurs«,
aan de koloniale staatkunde en de defensie»
politiek hadden wij bijv. ook nog kunnen
herinneren zonder gevaar volledig te zijn.
A-l deze verschillen kunnen tot uttrukking
komen in de personen van de candidaten,
die een patij stelt voor de algemeene verkies
zingen. Ze kunnen dat alleen, indien deleden
der partijen en die het om der wille van hun
persoonlijken invloed worden, de gelegenheid,
die het bestaande kiesstelsel biedt, thans aan»
grijpen.
Wie nu zijn kans mist, verliest daardoor
voor vier jaren het recht te mopperen over
den gang van zaken van 's lands politiek en
over den te grooten invloed der partij»«bos»
ses«. En objecten van mopperlust verliezen
wij immers niet gaarne, die koesteren wij als
iets heel dierbaars.
Daarom is er maar een advies van politie»
ken aard, dat wij thans hebben te geven aan
onze lezers: bemoei u thans eens met de po»
litiek. zij bemoeit zich dagelijks met u, met
uw zaken, met uw boterham, met uw zede»
lijke geestelijke behoeften. Als gij de gelegen»
heid, die thans zich biedt, niet aangrijpt, hebt
gij het u zelf te wijten als de regeering en
het parlement, die uit de verkiezingen van
den komenden zomer voortvloeien, maatre»
gelen nemen, die uw zaken belemmeren, of
vergeten, dat de overheid het particuliere le»
ven ongemoeid behoort te laten behalve wan»
neer het geldt hen te beschermen, die zichzelf
niet kunnen helpen«.
We hopen, dat de goede raad zal helpen,
't Is gewoonlijk zoo de hardste mopperaars
zttten thuis, en laten anderen 't werk doen.
Toch gaat het niet op.
Wie zelf niets doet, dan wat krelig moppe»
ren en ontevreden mokken, verspeelt daar»
door zijn recht van klagen.
Alleen, die meeleeft en meewerkt kan ver»
langen en verwachten, dat met zijn grieven
en wenschen wordt gerekend.
De Copie van Ingezonden Stukken die niet gm
plaatst zijn wordt niet teruggegeven. Buitan
verantwoordelijkheid van Redactie cn Uitgevna
Mijnheer de Redacteur
In Onze Eilanden van 10 Jan. '25 staat 't
volgende Ingez. Stuk
De Antirevolutionaire Gemeenteraads»
leden te Middelharnis onder Dictatuur!
Bij de laatste gemeenteraadszitting is door
den Raad tot Regent van het Weeshuis
aldaar benoemd de heer A. Krijgsman Pz.,
in de plaats van den heer F. de Lint, die
aftredend was.
Den volgenden dag is door de anti»rev.
kiesvereeniging een spoedvergadering belegd.
Op die vergadering moesten de anti.rev.
Raadsleden verantwoording doen over hun»
ne stemming en waarom zij den heer de
Lint niet gekozen hadden. Hierbij moet
men rekening houden dat de heer de Lint
als Rechts bekend staat, hoewel hij geen
lid der anti»rev. partij is.
Op die vergadering werd zoo'n sterke
drang of verplichting op den heer A. Krijgs»
man uitgeoefend, dat deze de benoeming
niet aanvaardt, de heer de Lint moet bij de
eerstvolgende vergadering in eere worden
hersteld, zoodat wij zijn benoeming hebhen
te verwachten.
Wat blijkt nu Dat de anti»rev. Raadsleden
(welke de meerderheid in den Raad vormen)
door de meerderheid der Kiesvereeniging
worden gedicteerd welke personen zij voor»
taan voor de verschillende colleges moeten
benoemen.
Waar blijft de persoonlijkheid van zulke
Raadsleden die als marionetten naar de zit»
ting komen, is het niet de kiesvereeniging
die aan de touwtjes trekt Wat te zeggen
van het prestige van den Raad van Middel»
harnis, die door zulke marionetten wordt
bestuurd
Ook zullen voortaan de z.g. club» of voor»
vergaderingen, die meestal één zitting voor»
uit plaats hebben, door den heer J. van der
Waal, hoofd der Chr. School worden bijge»
woond in de functie als voorzitter.
Middelharnis is diep gezonken en nog
dieper een partij die zelfs haar vertegenwoor»
digers geen vrijbrief meer mee kan geven
naar een Raadszitting.
Dwarskijker.
Deze »Dwarskijker«, weggescholen onder
een pseudoniem, mist absoluut 't recht over
't gemis van Persoonlijkheid bij een ander,
te klagen, waar hem zelf de fierheid ontbreekt
om tot 't publiek dat hem leest te zeggen
Hier ben ik zonder masker. Nochtans kan er
reden zijn om zich te verbergen, als men be»
hoort tot die groep van menschen, die gaarne
't vuile baantje ter hand te nemen om in
troebel water te visschenen die zich zelf
geen meester meer zijn, als hun begeerten om
te stoken, blijken verijdeld te wezen. Haat,
door mislukking zijner plannen, is nooit een
wegwijzer naar een mooi menschelijk doel en
nobele bejegening van zijn naaste.
Nochtans willen we publiekelijk en met
open vizier eens meedeelen, hoe het Bestuur
over die kwestie der Kiesvereeniging en Raads»
leden denkt.
Als regent van 't Burgerlijk Weeshuis, waar»
voor door de regenten een voordracht was
ingediend bij den Raad, stond als No. 1, de
aftredende; de Lint. Toch is hij niet gekozen
maar een Geref. Raadslid werd gekozenKrijgs»
man, bij 2de stemming, met hulp van eenige
liberalen.
Toen 't ons bekend werd, hoe onze Anti's
hoofd voor hoofd gestemd haddentoen 't
ons ook duidelijk werd, waarom drie Vrijzinn.
op den Geref. Krijgsman gestemd hadden,
(wat altijd verdacht is, als er van Raadspolitiek
sprake is in Middelharnis), toen begreep 't
Bestuur zijn plicht.
Zoodra enkele Anti's ondoordacht over een
mogelijk tusschen Herv. en Geref. oplaaiend
twistvuur, een Hervormde laten vallen krij»
gende steun van 3 op buit loerende Vrijzin*
nigen, dan ruiken we onraad en dan moefde
A »R. Kiesver. ingrijpen. Want tot haar taak
behoort niet alleen 't propageeren van poli»
tieke beginselen niet alleen 't indienen van
een antir. candidatenlijst, maar ook is 't haar
taak 't politieke saamleven van kerkelijk ge»
scheiden broeders met de grootste kracht en
in volle ambitie te bevorderen.
Elke scheiding, elke aanleiding tot scheiding
elke aanleiding tot verwijdering, tusschen broe»
deren van een zelfde politieke richting moet
vermeden wordenwant anders wordt de
Vrijzinnigheid door onze verdeeldheid meer»
derheidspartij.
Zal de Vrijzinnigh. in M'harnis gaan regee»
ren, dan ligge 't nooit aan onze onderlinge
moeilijkheden. Zóó nooitZóó nimmer! Willen
de kiezers in 1927 een Vrijz. Raadgoed ze
zijn vrije kiezers, en hebben 't Kiesrecht ont»
vangen om, zoo ze dat in 't belang der Ge»
meente achten, een meerderheid te kiezen
van door hen waardig geschatte Vrijzinnigen.
Maar een A.»R. Kiesvereeniging heeft tot
taak en roeping om te bewerken, zij 't ook
onder verdachtmaking van half of heele Vrij»
zinnigen, dat die meerderheid van Links nooit
komt als gevolg hiervan, dat wij, Hervd. en
en Geref., (politiek één, maar Kerkelijk ge»
scheiden), elkaar tegenwerken en elkaar tot
verwijdering en uiteen gaan nopen.
Moeten we 't in 1927 verliezen 't zou ons
zeer leed doenmaar dan geschiede 't na
en ondanks een gezamenlijk eendrachtig op»
treden tegen de naar de meerderheid grijpende
tegenpartij.
En als nu, zooals gebeurd is, zeer tot spijt
van 't Bestuur der Kiesv., sommige Raadsleden
onnadenkend heenliepen over dat grootste
der vraagstukken in Middelh. n.l. samenwer»
ken èn nog eens samenwerken, in de Kiesver»
eeniging, in de Club, in den Raad; als
onze antirev. Raadsleden kleinere zaken zwaar
laten wegen, en grootere zaken voorbijzien,
dan maken ze een fout, waarvan ja ook de Lint
slachtoffer werd maar veel ergerwat zelfs
litteekens als met een roestigen spijker openrijt.
Dat heeft de Kiesvereeniging tegen te gaan
met alle macht.
Trouwens, de fout is hersteld en nu kookt
't van binnen bij Dwarskijker, omdat de Kiesv.
aan die herstelling mee hielpdaardoor de
partij opbouwde en de Eendracht handhaafde.
Eere aan de persoonlijkheid van Krijgsman,