PUROL
Rechtzaken
A ntirevolutiona
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden.
1
IN HOC SIGNO VINCES
Rechtzaken.
No. 3069
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1924
39ste JAARGANG
§r
Reclame-Mededeelingen.
W. BOEKHOVEW ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
Vs Propaganda.
Land- en Tuinbouw.
s
f-s
Deze Courant verschijnt ellcen WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent hij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
Propagandaclubs.
Het propagandawerk is steeds een belang»
rijk hulpmiddel geweest in onze politieke actie.
Het met vuur en elan optrekken voor onze
antirevolutionaire beginselen bleef helaas im»
mer tot een minderheid beperkt.
De wensch»och, dat zij allen profeten
waren« eenmaal de bede van Mozes, bleef
ook in onze organisatie tot heden onvervuld.
En het schijnt soms alsof we verder van de
vervulling dezer bede afstaan dan ooit te
voren, terwijl toch aller krachten méér dan
ooit noodig zijn.
Het verdient dan ook toejuiching, dat onze
partijleiding deze zaak eens grondig onder
de oogen gezien heeft en het resultaat daarvan
geweest is, dat het propapandawerk als onder»
deel der organisatie in het partijverband is
opgenomen.
De propagandaclubs welke voorheen in
afzonderlijke organisatie zich vereenigden zijn
thans in de organisatie der partij een plaats
gegeven en vanzelf is hiermede aan iedere
kiesvereeniging de vraag voorgelegd, welke
houding zij ten opzichte van dezen nieuwen
organisatorischen aanbouw zullen aannemen.
Het spreekt vanzelf, dat zullen zij hun
houding volkomen adrem kunnen bepalen, zij
zich eerst voldoende moeten oriënteeren aan»
gaande het doel, den grondslag en het wezen
der propagandaclubs. Hieromtrent toch schijnt
nog maar al te veel misvatting te bestaan.
Wel zijn aan alle kiesvereenigingen door
het Centraal Comité circulaires verzonden,
waarin het verband, dat gelegd is tusschen
K. V. en P. C. duidelijk uiteengezet is, maar
het schijnt dat verschillende K. V. daar geen
nota van genomen hebben.
Het was daarom van den voorzitter der
Flakkeesche Hulpcentrale 'goed gezien om een
Comité bestaande uit personen van verschillen»
de plaatsen van ons eiland te organiseeren, met
het doel de vraag onder de oogen te zien of
men op ons eiland tot het vormen van propa»
gandaclubs zal overgaan en zoo ja höè deze
prop.clubs gevormd moeten worden en höè
zij zullen moeten werken.
Tot tweemaal toe heeft men hierover te
Middêlharnis een vergadering gehouden, welke
vergaderingen doorl meelevende personen van
verschillende dorpen op ons eiland bezocht is.
Op een wijze, welke aan duidelijkheid niets
te wenschen overlaat, is in deze eerste ver»
gadering door ons kamerlid, den heer Schouten
en in deze tweede vergadering door den adj.
secr. van het Centraal Comité, den heer den
Ouden, de gestelde vraag hierboven omschre»
ven beantwoord.
Aangenomen mag dan ook worden, dat de
personen die in bovengenoemde vergaderingen
aanwezig waren, thans voldoende in deze
zaak georiënteerd zijn en duidelijk voor oogen
hebben wat nu op hun weg ligt.
Algemeen kwam men tot het inzicht dat
het opnemen van propapandaclubs in ons
plaatselijk» en gewestelijk partij verbandnood»
zakelijk is. Deze noodzakelijkheid is op ons
eiland niet minder urgent dan in andere
streken van ons land. Vooral was het de heer
Schouten die hier op wees.
De heer den Ouden bepaalde zich meer
tot de vraag op wélke wijze de P. C. in het
verband met ons K. V. gebracht moeten
worden.
Zij, die hierbij tegenwoordig waren, zullen
ter vergadering hunner K. V. de zaak bespre»
ken en uiteenzetten.
Wij mochten vernemen, dat op enkele
plaatsen reeds hieraan, en met gunstig gevolg,
gehoor gegeven is.
Zoodoende kunnen onze plaatselijke K. V.
voldoende voorbereid zijn als de Hulpcentrale
volgende week Woensdag vergaderen zal.
In deze vergadering toch, waarin ook dan
de heer den Ouden hoopt tegenwoordig te
zijn, zal de zaak definitief haar beslag krijgen,
wat na deze voorbereiding heel goed moge»
lijk is.
Wij wekken de besturen onzer K. V. en
allen die met den arbeid onzer antirevoluti»
onaire K. V. meeleven, op de vergadering der
Hulpcentrale te bezoeken.
Laat de liefde tot de beginselen die ons
heilig zijn, omdat zij geput zijn uit Gods
Woord, ons dringen.
Twee opmerkingen.
In de eerste plaats dan, dat we bij al ons
propagandawerk vooral den nadruk hebben te
leggen op het beginsel.
Wat daar buiten ligt, hoeft niet verwaarloosd.
Maar het beginsel geve den doorslag.
Men vergelijke b.v. met School, Kerk en
Huisgezin.
De School, waar de kinders gaan, geeft soms
niet in alles voldoening, men zou eens 'n
mééster wat anders wenschen, het onderwijs
eenigszins willlen wijzigen enz. De Kerk geeft
soms ook bezwaren, men zou de preek wat
anders willen, 't huisbezoek beter geregeld
enz. In 't Gezin is ook niet altijd alles naar
genoegen, de man zou de vrouw, deze haar
man in sommige dingen wat anders willen
Doch het beginsel geeft den doorslag.
Men neemt geen neutrale school
Men zoekt geen moderne preek 1
Men vindt geen troost in de herberg 1
Neen, men houdt vast aan School en Kerk
en Huisgezin, die uit dezelfde beginselen leven,
welke wij ook belijden.
Zoo moet 't ook in de politiek.
Ook al hebben we bezwaren.
Wij steunen de partij, die ons in de begin»
selen 't naaste staat.
Dat moet bij de propaganda altijd de hoofd»
zaak blijven. Bindt dit niet op den duur, dan
zijt ge tóch aan 't/verkeerde kantoor.
En dan in de tweede plaats.
Het stille werk is 't voornaamste.
Maar op z'n tijd moet er wat muziek bij.
Met dien »tijd« verstaan we: als 't zoo wat
tegen de verkiezingen gaat. Dan, zouden we
zeggen, moeten 's enkele, kloeke, forsche re»
denaars op verschillende plaatsen optreden
voor 'n opwekkende rede, die er eens wat
gloed in blaast, onder Gods zegen, voor Zijn
Naam en Zaak.
Daar moeten we dan zorgen, dat vooral
ook uit de omliggende dorpen onze »bezoch»
ten« komen. Dat moet wat georganiseerd. Met
autobussen bij lichte maan doet men heel wat
en dan kan een opwekkende meeting vaak
juist de laatste stoot geven, die uw »sujetten«
nog noodig hebben.
Ziehier een en ander over propaganda.
Onnoodig te herinneren voor »ónze men»
schen«, aan het »Zoo God zijn hulp aan 't
werk ontzegt En daarom, zij onze pro»
paganda op onze vergaderingen, ook een zaak
des gebeds
En God van den hemel doe haar ons ge»
lukken.
'V' Antirevolutionaire Staatkunde.
De tweede aflevering verscheen.
Niet minder belangrijke dan de eerste.
Dr. Dooyeweerd zet zijn artikelenreeks voort
waar de duikers»naar»de»diepte onder ons hun
hart aan kunnen ophalen voorzoover wij
kunnen oordeelen een wetenschappelijk betoog
van blijvende waarde.
De heer Idenburg behandelt het vooral
thans zoo actueele onderwerp r »Ons stand»
punt inzake den oor!og«, waaruit we, ook met
het oog op de komende verkiezingen, een en
ander naar voren hopen te brengen.
En »Vraag en Antwoord» blijft interessant.
Méér, is een rubriek van belang.
Vragen over schoolgeldregeling, positie van
den burgemeester. Zondagsluiting, gemeente»
exploitatie enz. enz. worden grondig en uit»
voerig beantwoord, zoodat niet slechts de on„
bekende vrager, maar de gansche partij er
houvast aan heeft.
Met warmte maken nogmaals op deze uit»
gave van de »Abraham Kuyper Stichting« op»
merkzaam.
Zij is een groote stap vooruit.
Vloeken.
Vloeken is natuurlijk zonde
Ach, wat zijt ge toch een achterlijk mensch 1
Ga ter school bij »Wijsneus« in het Hbl.
die zal u leeren wat vloeken is.
»Een spraakgebrek van een onbeschaafd
mensch«
Net als b.v. stotteren.
Daar zet men toch immers ook geen straf
opwelnu 1 doe het dan ook niet op het
vloeken.
Het is gewoon »onderbeschaving«.
»Leer de menschen krachtig spreken uit een
nieuwe taalkeuze», zegt Wijsneus. Welja,
als we er eens 'n avondcursus voor op»
richtten en uitloofden 'n premie voor elk nieuw
krachtwoord, dat nu niet precies een vloek»
woord is
Over Indische Loopeenden.
De Indische Loopeend is een ïas, dat nog
maar een veertig jaren in Europa bekend is,
terwijl het in Nederland eerst in de laatste
jaren is geïntroduceerd. Er kan dus nog geen
oordeel over geveld worden, op grond van
langdurige ervaringen. Toch zullen vele fok»
kers al wel den indruk gekregen hebben, dat
we hier voor ons hebben een ras, dat, even»
als de Wit Leghorns, een cultuur van dui»
zenden jaren achter zich heeft, en derhalve
een hooger percentage aan nakomelingen met
grooter legnracht oplevert dan de nieuwere
rassen, zoodat men er al betrekkelijk spoedig
in slaagt, door selectie toornen met een hoog
gemiddeld legcijfer te fokken.
Wanneer sommigen nochthans met het hou»
den van Indische Loopeienden minder goede
ervaringen opdoen (de tèndentieuse berichten
als van geen belang buiten beschouwing la»
tende) dan is dit bijna altijd, omdat, wat men
onder die benaming kocht, geen Indische
Loopeenden zijn (er bestaan veel bastaarden),
of dat men de dieren niet de behandeling
geeft, die zij van noode hebben.
Teneinde den leek eenig inzicht te geven
in de productiviteit van'de Loopetnd, geloof
ik niet beter te kunnen doen dan hieronder
in een staatje de resultaten te publiceeren van
een vergelijkende proef, die ik in 1923/24 ge»
nomen heb met een koppel Wit Leghorns en
een koppel Wit Indische Loopeenden. Niet
om daaruit te concludëeren, dat het houden
van Loopeènden voordeeliger zou zijn dan»
het houden van Leghorns. Door een koppel
Leghorns ter vergelijking te nemen, die een
veel hooger gemiddelde dan 192 bereikte, zou
ik precies het omgekeerde zoogenaamd kunnen
bewijzen. Van zulke flauwe goochelarijen nn.1
cijfers hoop ik, mijn betoog vrij te houden.
De vergelijking dient slechts tot beter begrip
van de zaak, en ik koos de twee onderstaande
koppels uit, omdat zij beiden op 1 October
de eerste eieren gaven en zoo goed als even
groot in aantal zijn. De ren van de Leghorns
lag vlak naast die van de Loopeenden de
kippen en eenden kregen hetzelfde voedsel,
's Morgens 60 gram per stuk weekvoer (7
deelen gerstemeel, 2 deelen tarwezemelen, 3
deelen vleeschmeel, ';2 deel phosphorzure
kalk, alles gemeten, niet gewogen) en's avonds
per stuk 70 gram gemengd graanvoer, bene»
vens volop grit. De eenden hadden geen
zwemwater, maar een pan met zuiver water,
dat geregeld verfrischt werd, om te drinken.
Het voer kwam op 2 cent per kip of eend
per dag.
Het gewicht van de eieren, dat ik echter
niet eiken dag heb bijgehouden, was van de
kippen meestal plm. 64 gram, dat van de
eenden plm. 85 gram, veelal ook 90 gram,
een enkele maal zelfs 130 gram.
Bijzondere behandeling (krachtvoer, elec»
trisch licht, kunstmatige verwarming, enz.)
kregen zij niet.
De eerste kippen en eenden, waarvan ik
later voortfokte, zijn allen van Nederlandsche
fokkers gekocht.
Nóch van de Leghorns, nóch van de Loop»
eenden werd er één broedsch.
De hieronder berekende prijzen zijn die,
welke een kruidenier»eierhandelaar er mij voor
gaf en zij komen met de noteeringen der vei»
lingen overeen, gewicht en kwaliteit in aan»
merking genomen.
Ziehier het staatje
Overzicht over de legcapiciteit van 9 Wit
Leghorns, geboren 3 Mei 1923, van 1 Octo»
ber 1923—1 October 1924.
Maand.
Aantal
eieren
Totaal
be: rag.
Gemid
deld
aanial
eieren
per kip.
Gemid
delde
op
brengt
oer kip.
October '23
54
7.04
6
78
November
109
17 08
12.11
1.89
December
99
15 575
11
1.73
Januari '24
92
10.65
10.33
1.18
Februari
176
13 29
19.50
1.48
Maart
201
12 37
22 33
1.37
April
215
12.25
23.89
1.36
Mei
220
1481
24.44
1.64
Juni
184
13.20
20.66
1.47
Juli
138
10 95
15.30
1.22
Augustus
123
10 60
13.66
1.18
Sentember
118
12 23
13.11
1.36
Totaal
1729
15Q.Ó45
192 10
16.66
Gemiddelde prijs per ei 8.6S ct.
Overzicht over de legcapiciteit van 9, later
10 Wit Indische Loopeenden, geboren 26 Mei
1923, van 1 October 1923—1 October 1924.
Oct. '23
c c
128
12 80
14.22
1.42
Nov.
r <u C
vu
198
19.80
22
2.20
Dec.
G\
102
10.20
11.33
1.13
Jan. '24
1
10
10
01
Febr.
112
8 52
11.20
85
Maart
297
20.92
29.70
2.09
April
289
16.72
28 90
1.63
Mei
283
17.81
28.30
1.78
Juni
a
236
1464
23.60
1.46
Juli
209
13 55
20.09 j
1.35
Aug.
189
13.31
18.90
1.33
Sept.
I
196
17.64
19.60
1 76
Totaal
2240
165.56 227 95
17.01
Gemiddelde prijs per ei
•7.39 ct.
De leek kan uit dit staatje leeren, wat win»
terleg beteekent. Bij de kippen brachten 99
eieren in December nog meer op dan 220
eieren in Mei, en bij eenden 198 eieren in
Nov. bijna f 3.—meer dan 289 eieren in April.
De gemiddelde prijs van een kippenei was
ruim IV4 cent hooger dan die van een een»
denei.
De productiviteit van de Loopeend is veel
hooger dan die van de kip. De eerte legt
227.94, dus bijna 228 eieren per jaar tegen
de kip 122 Nog grooter wordt het verschil,
wanneer men het gewicht in aanmerking neemt.
Het gemiddelde gewicht van het kippenei op
64 en dat van het eendenei op 85 gram ne»
40 cent per regel.
Gesprongen Handen
DOOS 30, 60,90 Cent.
Bij Apoth. en Drogisten.
Pharm.Fabr A.Miinhardt
Zeist
MOND. ADVIES £11.»
Alle zaken behandelt het
Bureau voor Rechtskundige Hulp
Haagscheveer 5 (bij Hofplein)
Telefoon 11862 Rotterdam
Kantoor van 10—8 uur. Geen Bijkantoren
mende, legde een eend een gewicht aan kip»
peneieren van ruim 300.
Nochthans brengt een eend bruto maar 45
cent meer op dan een kip.
De Leghorns begonnen te leggen op 5
maanden de eenden op 4 maanden en een
weekandere omstandigheden evenwel in
aanmerking genomen, zijn de opfokkosten
tot aan den leg wel ongeveer gelijk.
Tot welke eindconclusie wil ik nu komen
Voorloopig tot geen enkele. Uit een enkele
proefneming mag men geen conclusie trekken.
De uitkomst van deze proef (en meerdere
ervaringen van dien aard) doen slechts een
vermoeden ontstaan, waarvan de juistheid
alleen door meerdere proeven, onder verschil»
lende omstandigheden genomen en over ver»
scheidene jaren loopende, kan worden aan»
getoond.
Ik wilde slechts aan anderen vragen, mij
ook hun ervaringen te widen mededeelen.
Al blijkt daaruit voorloopig slechts welke
richting moet worden ingeslagen, om tot het
doel te komen, dan is al veei gewonnen.
Op een paar dingen wil ik intusschen wij»
zen.
De lagere prijs van het eendenei, vooral
het hoogere gewicht in aanmerkinggenomen,
staat tot nog toe een grootere geldelijke op»
brengst van het eendenei in den weg.
Dit behoeft niet zoo te blijven.
Op dit oogenblik bestaat er bij de consu»
menten een vooroordeel tegen het eendenei,
omdat men bijna niet anders kent dan het
ei van eenden, die met visch gevoederd wor»
den, of die hun fortuin zoeken in polder»
slooten. Maar de smaak der eieren van een»
den, welke gevoederd en gehouden worden
als in het begin van dit stukje aangegeven,
is iets zoeter, doch overigens even frisch en
aangenaam als het kippenei. Ik heb reeds de
ervaring, dat dit vooroordeel te breken is.
Ook de woorden, op de aangegeven wijze
behandeld, geven een buitengewoon smakelijk
vleesch, zeer verschillend van dat der gewone
poldereenden. Men kan op zeer jeugdigen
leeftijd de woerdjes van de eenden scheiden,
en de woedrjes kunnen reeds op 9 en 10 we»
ken een gewicht van 2 a 2'/2 pd. bereiken,
waardoor zij, mits oordeelkundig geslacht en
opgemaakt, een prijs waard zijn, waardoor
deze verliespost verminderd of uitgeschakeld
kan worden.
Nogmaals ik houd mij voor de mededee»
ling van het oordeel van anderen zeer aan»
bevolen.
J. HOOGENDIJK.
(Weekbl. voor Kleinveeteelt).
KANTONGERECHT SOMMELSDIJK.
Zitting, Vrijdag 14 November
Bij verstek werd geëischt tegen A. v. S. te
Middêlharnis wegens melkvervalsching, één
maal 8% en later nog 7 water twee geld»
boeten van f 80 sub. 40 dagen hechtenis. Bekl.
werd veroordeeld tot één geldboete van f 80,
sub. 40 dagen hechtenis en één geldboete
van f 60, sub. 30 dagen hechtenis.
A. M. 59 j. melkverkooper te Middêlharnis
staat terecht wegens verkoop van karnemelk
vermengd met 110 °/0 water.
Bekl. zegt niet zonder water te kunnen kar»
nen en de karnemelk voor zijn vee te houden.
Slechts op aandringen van een paar menschen
om hun karnemelk te leveren voor zieken,
heeft bekl. dit gedaan nadat zij met een mon»
ster van zijn karnemelk bij den dokter geweest
waren om te hooren of deze melk goed was
voor de zieken. Van twee doktoren heeft bekl.
een bewijs dat de melk goed was Bovendien
heeft bekl. van de eene familie slechts 1 cent
per liter laten betalen en de andere familie de
melk gratfs geleverd.
Het O. M. meent dat hier verzachtende om»
standigheden zijn en neemt aan dat bekl. door
het attest der doctoren op een dwaalspoor
gebracht is, raadt echter bekl. aan nooit meer
naar de goede ingevingen van zijn hart te
luisteren doch de karnemelk alleen voor zijn
vee te houden.
Geëischt wordt f 15 sub. 15 dagen hechtenis.
Bekl. wordt vrijgesproken.
Bij verstek wordt veroordeeld J. S. te Mid»
delharnis wegens melkvervalsching (8 water)
tot f 60 sub. 30 dagen hechtenis.
Bij verstek wordt behandeld de zaak tegen
G. S. bakker te Middêlharnis wegens verkoop
van brood waarvan het gewicht droge stof
beneden het wettelijk vastgesteld gewicht bleef.
Per brood heeft bekl zich wel 10 bevoor»
deeld.
Geëischt wordt f 25 sub. 25 dagen hech»
tenis.
Bekl. wordt veroordeeld tot f 15 sub. 15 da»
gen hechtenis.
In al deze zaken wordt gehoord den direc»
teur van de inspectie Dordt der Warenwet.
Terecht staat C. B. 44 j. landbouwer te Mid»
delharnis wegens het te snel rijden met zijn
auto op de bocht van den Langeweg bij
Oude Tonge.
Bekl ontkent hard gereden te hebben.
Gehoord wordt get. C. v. P 32 j. landbou»
wer te Oude Tonge die een eisch van f 200
schadevergoeding wil instellen.
De Kantonrechter merkt op dat het maxi»
mum dat in deze strafzitting gesteld mag wor»
den is f 50.
Get. daar heb ik niets aan.
De Kantonrechter adviseert get. dan een ci»
viele vordering in te stellen.
Desgevraagd zegt get. dat hij met zijn mo»
torrijtuig vlak langs den kant van den weg
reed en daar werd aangereden door bekl. die
een zoo snelle vaart had dat hij niet voldoen
de rechts kon blijven op den bocht van den
weg. Get. werd aangereden en is dien tenge»
volge 7 weken thuis geweest.
Bekl. zegt dat hetgeen get. zegt onwaar is.
Gehoord worden verschillende getuigen
a charge en a décharge.
Het O.M. zegt dat hem uit een situatie tee»
kening van den majoor van den rijks veld wacht
gebleken is dat de betreffende bocht zeer
gevaarlijk is en slechts met de grootste om»
zichtigbeid door auto» en motorbestuurder
kan bereden worden. Bij het verhoor der
verschillende getuigen slaat de schaal wel wat
om ten nadeele van bekl. die blijkbaar door
zijn rijden de veiligheid in gevaar gebracht
heeft. Geëischt wordt f 5 sub. 5 dagen hech»
tenis.
Bekl wordt schriftelijk vonnis gewezen.
Bij verstek wordt veroordeeld wegens rijden
zonder licht A. M. tot f 5 subs 5 dagen hech»
tenis. J. R. Idem. C. K. wegens overtreding
der veiligheidswet f 20 subs 20 dagen hech»
tenis. A. M. v. D. f 6 sub. 6 dagen hechtenis.
A. v. S. 26 j. schilder te Sommelsdijk staat
terecht wegens overtreding van de arbeidswet
bij het schilderen van een woning aan de
Secr. Nijghstraat.
Bekl. zegt niet in genoemde straat gewerkt
te hebben. Er is een fout in het proses»ver»
baal gemaakt.
Bekl. wordt ditmaal vrijgesproken.
J. S 66 j. timmerman te Sommelsdijk staat
terecht wegens den verbouw van een woning
zonder vergunning. Geëischt wordt f 6 sub.
6 dagen hechtenis.
Veroordeeling idem.
E. v. M. 31 j. vleeschhouwer te Oude Tonge
staat terecht wegens het slachten van een on«
gekeurd rund.
Geëischt wordt f 12 sub. 6 dagen hechtenis.
Veroordeeling idem.
L N.. bij verstek, wegens overtreding der
politieverordening te Sommelsdijk. Geëischt
f 5 subs. 5 dagen hechtenis. Veroordeeling idem.
G. W., 31 j., koopman te Sommelsdijk, staat
terecht wegens overtreding der loterijwet.
Geëischt wordt f 4 subs. 2 dagen hechtenis.
Bekl. wordt veroordeeld tot f3 subs. 3 dagen.
C. S., 20 j., landbouwknecht te Sommelsdijk,
