DAMES
IMAJAARS-COLLECTIE
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
IN HOG S1GNO VINCES
O
Dimssliousss
üamesjaponnen
Kinderjurken
Damesmantels
Kindermantels
smousen groote collectie
siobbroenen spotprijs
Ulo! Garnituur muts en sjaal
No. 3064
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1924
39ste JAARGANG
EERSTE BLAD.
Op den Uitkijk*
Reclames Mededeelingeri.
2,75,
2.25, 1.95
5.50,
4.95, 3.95
2.95,
2.75, 1.95
23.59
4.75,
4.35, 3,95
ZIET VOORAL ONZE ETALAGES
scbiedarasGiiedijh Mi, Kruiskade 97, nieuwe Binnenweg 031-933, Brieft nedi 77-79, iMerdam
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiên en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers
Wij hebben hierbij het genoegen U mede te deelen dat onze
geheel gereed is. Wij zijn er in geslaagd U een prachtcoilectie in. Japonnen,
Blouses, Kinderjurken en Mantels voor te leggen, voor zalke lage prijzen,
dat U nog goedkooper slaagt dan U gedacht had
75, 65, 59
1.70, 1.55, 1.40
2.10, 1.85. 1.75
uuoiien KinderpaHjes 7.50,0.09,5.05
2.25, 1.08, 1.45. 1.20
Hinderiruien
Koopt bij ons uw DEKENS, koopt vertrouwd en krijgt wol voor uw geld
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIÊN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel,
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten woidei: berekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Advertentiên worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
»Apekool«.
't Komt voor, dat een hoogleeraar bij de
hervatting zijner lessen, een rede houdt tot
zijn discipelen en deze gebruikt, om es en»
kele dingen te zeggen, die hij op z'n hart
heeft en die hij acht nuttig te zijn, dat de
studenten ze hooren.
l)at blijft meest »academisch« werk.
't Komt in den regel niet in 't licht.
Prof. Kuyper Sr. heeft es 'n keer, meen ik,
zulk een toespraak in 't licht gegeven over
»'t Geheim van echte studie«.
Thans heeft prof. dr. L. Knappert van de
l.eidsche Hoogeschool op pittige wijze uit»
eengezet, wat eigenlijk een student aan de
(academie komt doen én wat hij niet
öet doen.
't Blijft op 't terrein der Wetenschap.
Dat hij niet boemelen en nachtbraken moet,
spreekt vanzelf, i
Maar hij moet vooral student zijn.
Ik neem één- stuksken uit die toespraak,
waarvan een gedeelte in de N. R. C. stond,
hier over
De hoofdzaak is kennis opdoen, waar»
nemen, in u opnemen, indrukken krijgen,
vee! zien, veel hooren en niet al te veel
praten. Maar wie altijd uit is, verleert thuis
te zijn. liet geroezemoes eener vergadering
doet de stilte der studeerkamer schuwen
en het felle licht der booglampen den zach»
ten glans van het bureau»lampje. Wie te
vroeg spreekt, verleert het luisteren. Wie
te vroeg geven wil, vergeet dat hij eerst
ontvangen moet, en wie in zijn eerste jaar
al stellingen verdedigt Over hemel en aarde,
leven en dood, tijd en eeuwigheid, over
Boeddha»legende en Christusfiguur, over
eigendom»is»diefstal en huwelijk»is»prostitu»
tie, die loopt gevaar öf een starre pedant
en bet»weter öf een hopelooze scepticus te
worden. Het is immers luci clarius. Wat is
een gebouw zonder fondamenten Wat
beteekent de vorm zonder den inhoud En
wat zijn meeningen, stemmingen, bevlie»
gingen, enthousiasmes zonder solide, dege»
lijke, nuchtere kennis? Om haar te verga»
deren zijt gij allereerst hier. Hier moet gij
komen verzamelen in uw schuren tegen de
jaren, dat gij zult gaan uitdeelen aan die
(ot u komen om brood. Het is te doen
om het zonder ophef te leeren van taalie»
gel en jaartal en naam en feit, daarna van
de methode van onderzoek en navorsching.
liet is te doen om stelsels te hooren ont»
vouwen, begrippen te hooren ontleden, een
beginsel, een school te hooren verdedigen
en tegenover dat alles te staan eerst louter
ontvangend en aanvaardend, dan langza»
merhand, ordenend, schiftend, eindelijk
oordeelend, opdat gij ten slotte uw vast
bezit verkrijgt, uw rustig eigendom.
I Iet ware te wenschen, dat niet alleen de
student, maar ook menig niet=student deze
woorden<der»wijsheid ter harte nam.
liet is tegenwoordig 'n rare tijd.
Ieder kan over alles meepraten.
Tenminste, hij wil zulks doen.
En alssie dan over een kwestie b.v. een
anderhalfvels brochuretje gelezen heeft, dan
kan»ie met glans tegen een professor debat»
teeren en hem finaal tegen den grond slaan.
»Knock out«, m'neer
En als 't nu maar zoo was, dat het grootste
deel van 't publiek schetterij van ware wijs»
heid wist te onderscheiden, dan kon dit alles
zoo geen kwaad.
Maar het tegendeel is vaak waar.
En daarom moeten we ook van onzen kant
altijd maar weer aan de menschen soms over
de eenvoudigste dingen inlichten, want om
met Chr. v. d. Heuvel, den landbouwer uit
den HaarlemmeVmeer te spreken er is zelden
een tijd geweest, waarin zooveel »apekool«
werd verkocht, als »rechtevoort«
V' Blijft waakzaam.
Wie meencn mocht, dat het B ij zonder
O n d e r w ij s door de zoogenaamde «Pacifi»
catiecc, voor eens en voor altijd buiten elk
gevaar is gebracht, die vergist zich zeer.
De lezer kent «Volksonderwijs»».
De bekende vereeniging, die over 't gan»
sche land vertakt, al vele jaren overal de be»
langen verdedigt der Openbare School.
ij verklaarde zich o.m. voor de volgende
repalingen, die als «eischen® van «Volkson»
derwijs»» aan de Regeering zouden worden
gesteld
le. Dat geen bizondere school mag worden
gesticht, die niet van minstens twee leerkrach»
ten is voorzien, wat natuurlijk bij de t e»
genwoordige regeling op tal van kleine
plaatsen de stichting van een bijzondere school
onmogelijk maken zou
2e. Dat Gedeputeerde Staten samenvoeging
en opheffing van bijzondere scholen zullen
kunnen bevelen, wat in beginsel aan
alle vrijheid een einde maakt en
3e Dat van bovenaf wachtgelders bij
het Bijzonder Onderwijs, als onderwijzer of
onderwijzeres, zullen kunnen worden aange»
steld, waardoor de vrijheid van benoeming
den nekslag krijgt.
Men kan aan dit alles zien, hoe noodzake»
lijk het is, dat de voorstanders van 't bijzon»
der onderwijs, dat zijn dus alle partijen en
groepen van Rechts, zich nooit zóó ver van
elkaar verwijderen, of voor de verdediging
der Bijzondere School mceten ze elk oogen»
blik naast elkaar op de bres kunnen staan.
Het is niet: Vrede, vrede en geen ge»
vaar
N.l. als particulier persoon.
En zijn bovendien van meening, dat geen
a.r. oftewel Schriftuurlijk beginsel zich tegen
de vaccinatie verzet.
Maar dit beslist hier allerminst..
Is 't nü de tijd voor de uitbreiding van
dezen dwang En is die zóó uigent
We komen er op terug, 't Spijt ons zeer,
dat de Regeering op dézen weg den tweeden
stap zetten wil en zoo fiat geefPaan elk bewind,
dat in 't vervolg nog weer verder gaan wil.
Na zestig jaar.
Eindelijk is 't dan gebeurd
Wat al 'n halve eeuw lang gebeuren kón,
doch wat velen meenden, dat nooit gebeuren
zouaan een onzer universiteiten is in wat
men dan aanmerkt te zijn de «Theologische
Faculteit»», benoemd de joodsche geleerde Pa=
lacheom aan aanstaande dominees onderwijs
te geven, niet alleen in 't Hebreeuwsch, maar
ook in de uitlegging van het Oude Testament.
Zoo iets zal in niet veel Janden mogelijk
zijn
Natuurlijk hebben we op den persoon van
dr. P. niets aan te merken en we gelooven
Tóén voorspelde Groen reeds, dat zoo iets
van nu, gebeuren kón.
Maar men lachte hem gewoon uit.
Thans, na zestig jaar, gaf de Raad van Am»
sterdam hem schoon gelijk.
Nadruk verboden
Toen ik van m'n toren keek
Zoo op 't «bekende aardsch gewemel»».
Toen zag ik in één oogopslag, knap niet
waar? verschillende merkwaardigheden, geen
van alle groot genoeg, om er een heel stuk
van te maken, en toch op zichzelf wel de
moeite waard, om ze es even voor 't licht te
halen.
Dies maakte ik er, wat wij in onze jeugd
noemden, een «bedelaarsdeken»» van.
En wel een politieke deken.
Ik zag dan vooreerst 'n professor in 'n
sociëteit.
Neen, neen! denk geen kwaad.
De sociëteit was dien avond «droog»», ten»
minste de groote Buiten»Societeit te Zwolle,
waar Prof. van Embden over «Ontwapening»»
sprak.
Professor was, haast schreef ik «hield zich»»,
40 cent per regel.
zeer mooie
flanel of stof
in effen en
geruite stof
in effen en
geruite stof
zeer mooi laken
en model
mooie stof
nieuwe modellen
Fa. GOVERTS
V ■»IIer--inenting.K
We blijken goed gezien te hebben.
Inderdaad beoogt thans de Regeering, die
aan den eenen kant de gewetensbezwaren
tegen de vaccinatie wil ontzien, aan den an»
deren kant de niet»bezwaarden te verplichten
hun kinderen op 1 l»jarigen leeftijd te laten
her=inenten.
Ook de geneeskundige medewerker van de
N. R. C., de wijzigingen samenvattend, zegt
Leerlingen boven 11 jaar en onderwijzend
personeel zullen slechts in de scholen wor»
den toegelaten, indien zij een bewijs van
herinenting overleggen. De indirecte inen»
tingsdwang is dus uitgebreid met een indirec»
ten herinentingsdwang, ter wille van een
verbetering van den immunisatietoestand
der bevolking ten opzichte van de pokken.
't Verwondere niemand, ook al is de voor»
gestelde regeling waarlijk niet onduidelijk ge»
steld, dat wij onze oogen nauwelijks geloof»
den bij 't lezen van dit plan.
Wij zijn sterk vóór de inenting.
graag, dat hij een uiterst bekwaam man is.
Ook is er met de Wet op het Hooger On»
derwijs in de handen niets tegen deze benoe»
ming in te brengen en de Raad van Amsterdam,
die den nieuwen professor op zijn leerstoel
zette, deed niet iets, wat hij niet doen mócht.
Maar hij had 't ook kunnen laten.
En dat ware beter geweest.
Het is toch een wonderlijke verhouding.
Natuurlijk leest prof. Palache het Oude
Testament zóó en legt het zóó uit, datjezus
van Nazareth niet de door God beloofde
Messias kan zijn geweest. En zijn discipelen,
aanstaande dominees, moeten als 't goed is
juist straks gaan prediken, dat deze Jezus wél
de Verlosser der Wereld is.
Rijm dat nu eens met elkaar
De fout zit natuurlijk in de Wet en tegen die
Wet op het Hooger Onderwijs, waarbij feitelijk
alle godsdiensten op ééne lijn gezet en van
evenveel waardij werden verklaard, hebben
Groen van Prinsterer en de antirevolutionairen
van dien tijd genoeg getuigd
doch naar den aard der liefde blijft het «was»»
boos.
Boos op die onbehoorlijke Hègenérs.
Men weetdie in den Dierentuin,
Die zoo'n lawaai hebben geschopt.
Hij laakte het zéér, dat daar zijn «weder»
partij«, generaal Snijders, feitelijk was belet
te antwoorden
«Dat was niet alleen pijnlijk voor elk ge»
voel van Beschaving, maar ook pijnlijk voor
de vredeszaak. Het was een uiting van mili»
tairisme een uiting van bruut geweld tegen
den genoodigde, dien men belette zijn begin»
selen uiteen te zetten
Er volgde een «daverend applaus«
Ik wou ja, dat zal ik zeggen
Ik wou, dat er één flinke, stevige Zwoller»
kerspeler in de zaal was geweest, die met een
stem als een bazuin geroepen had
Veertien dagen te laat professor
Dat had professor direct, kort en kras, in
't Ochtendblad moeten schrijven, toen 's
avonds de brulapen waren doende geweest,
hij had daar geen veertien dagen mee moe»
ten wachten, tot hij gevallig es ergens spre»
ken moest
Voelen de" heeren nattigheid
In den Haag zei de vrijz.dem. voorzitter
dat de vergadering «een succes was ge»
weest, maar 't land toonde nog genoeg fatsoen
om in overgroote meerderheid «foeite zeg»
gen. En nu komt, na idem zooveel dagen de
professor zelf en roept ook nog es f oei
Let wel, ik bewéér niets.
Maar dat die vraag van de «nattigheid»» bij
mij opkwam, zonder dat ik ze opriep, dat is'
z'n eigen schuld.
Ik keek uit en zag 'nen bloedrooden pot
Die daaromheen hadden wóórden.
Daar was iets, ik kon nog niet zien wat,
dat sommigen met geweld in den pot wilden
stoppen, terwijl anderen daartegen waren en
rukten en plukten om het er uit te houden.
Wel herkende ik de meeste omstanders.
Ik zag kopstukken van de S. D. A. P., als
daar zijn Vliegen en Schaper, Kleerekooper
en Jan Duys, terwijl Troelstra, weer wat béter,
zeggen ze, maar nog diep in z'n demie, kwam
aanwandelen.
Troelstra vooral wees gebiedend: Er in!
En Kleerekooper greep 't deksel al
Doch daar stonden óók de «eerstelingen»»
van de roode vakbeweging in Nederland,
Stenhuis voorop, en die zeiden't En sal
niet! Nü tenminste zeker nog niet.
Toen zag ik ook, wat in de pot moest.
Het was een zéér groote appel, van de soort
die Kuyper in zijn tijd eens noemde appels»
van=twist. Pp dien appel stond geschilderd
HegemonieNu is dat, geloof ik tenminste,
een grieksch woord, dat zooveel zeggen wil
als Wie zal de baas zijn Wie de «hegemonie»»
heeft, die is de baas.
En toen begreep ik alles precies.
Er laait een heftige strijd in 't roode'kamp
te huidiger ure.
Een strijd om de hegemonie.
Wie zal ouder ons de eerste zijn?
Zal het zijn de politieke partij, de S. D. A.
P. Die den strijd voert voor en boven alles in
het Parlement Of zal het zijn 't Vakverbond,
dat den strijd economisch voert, met looneisch,
dreigement, werkstaking, posters, etcetera
Wie van beiden zal den toon aangeven
Och, als ge die luiden zoo hoort
Dan zijn ze ais 'schapen en lammeren zoo
lief tegen elkaar en zoudt ge werkelijk den»
ken, dat de een den ander uitnemender acht
dan zichzelven, n 1. als ze komen blaffen tegen
bourgeoisie, dan prijst de een des anderen
bek als nog grooter dan zijn eigen
Maar als ze onder elkaar zijn
Daar hoort men weinig van, 't is zoo.
Doch wanneer ze dan in «Het Volk« tegen
elkaar 't gemoed eens luchten, dan blazen ze
van ingehouden gramschap.
Nu hadden drie politiekers, waarvan dr.
V. d. Waerden de voornaamste was, geschre»
ven ten gunste van de hegemonie der Partij.
Nogal pittig, ja kras.
«Nou moet 't uit zijn meenden de man»
nen van «Het Volk»» en van de S. D. A. P.
«De verkiezingen naderen en dan moeten we
niet staan bakkeleien voor het frontgeef
hier dien appel van twist; in den pot er mee 1
En het deksel er op
Maar Stenhuis zag als 'n kalkoensche haan.
Dat mag je de koekoekbulderde hij.
«Eerst ik nog aan 't woord. Wou julie V. d.
Waerden 't laatste woord laten Is mijn Vak»
verbond niet veel sterker dan jullie heele S.
D. A. P. Heb ik geen acht millioen gulden
bedrijfskapitaal Ik wil het woord
Daar was niets tegen te zeggen.
Stenhuis zou in hoofdartikel in «Het Volk«
éérst v. d. Waerden nog eens mogen afdrogen.
«En 't deksel dan vroeg Kleerekooper.
«Daarna kan 't er op I« was Stenhuis zoo
goed te zeggen. «Als ik die parlementaiiërs
maar eerst hun vet gegeven heb
En Stenhuis dééd zijn mond open
Wilt ge één enkel staaltje, hoe hij te keer
gaat?
«In het parlementairisme moge de stem
van de juffrouw, wier werkzaamheid bestaat
in het driemaal daags uitlaten van haar
hondje hetzelfde gewicht hebben als die
van den zwarten zwoeger in de Limburg»
schen bodem, de laatste zal, als hij tot het
besef zijner beteekenis is gekomen, niet
bereid zijn van voor hem noodzakelijke
hervormingen af te zien, omdat de juffrouw
of twee van zulke juffrouwen er tegen zijn»».
Dat is nu nog maar 'n próéfje.
En die lui met malkaar droomen nu tegen
1925 van een democratisch front (geen over»
hemd, maar een mi»li»tai»ris»tisch fronten
«Het Volk»» zet er nü al in een noot onder
«Thans gaat 't deksel er op, maar na de stem»
bus vechten we 't wel verder uit
Tja op de rug van 't Nederlandsche
volk.
Ik keek wederom uit en ik zag.
Een roomsch»katholieke kerk, in een arbei»
dersbuurt.
't Is bij ons gelukkig nog niet zoo, als in
vele streken van Frankrijk, waar wat moedertjes
en oude menschjes en het half dozijn kinde»
ren, dat er nog overig is, de kerk vullen
neen iets van haar leegheid ontnemen.
Bij ons kómt het volk nog wel.
