prima EIKEN BIELS
MODESHOW
k
GOUDEN HORLOGES f
I
S,
en KETIIHGEH.
JOHGGEHUUIDEH!!
Dames- gg KlnflerconlGclie
I
KRAMERIJEN
ESSaiHK co. - MIDDELHARIIIS - TELEFOOH 2
jWEET U HET?
I
L. com
i
Het Slagueld bij Elandslaagte.
If. merkes^S
s
ZIEKE KIPPEN
I
IJZER- EN KOPERWAREN
HET LAND DAT
IK U WIJZEN ZAL
HANDELSHUIS „EL EC TRA"
De Centrale Proeftuin
„Homoeopathie
in de Praktijk
Boerenleenbank
VHo4.1TlanM
- eo
J. Jansen
Damesmantels vanal 113,25
Kindermanleis vanaf 14.90
Japonnen
Ruime sorteering
BGDeMeeding
CAMPAGNE'8 KIPPENMIDDELEN
J. BOER voorheen A. BOER f
AUTOMOBIELEN?
flinke Dienstbode
ZEER VOORDEELIG
C. A. Th. LAMBERT X OUDE TODGE
VOOR DAMES
GRATIS ENTREE
Als practische, tevens
moderne huisvrouw is
U VERPLICHT
onzeenormesorteeririg zij
den Lampekappen a 14.98
te komen bewonderen.
Keizerstraat 26 b. d. Blaak
Geldersche kade 4
naast Witte Huis
St. Jacobstr. 7-9 b. d. Oppert
ROTTERDAM
VERSCHENEN
de zesde druk
Voorhanden in den Boekhandel van
W. Boekhoven Zn.
„IKIIDDELHARIIIS—SOMIYIELSDIJK"
De bank leent gelden aan leden
tegen 52/io pCt. 's-jaars. Ze neemt
gelden, op tegen 4 pCt. 's-jaars,
ook van niet-leden. Voorschotten
kunnen d a g e 1 ij k s aangevraagd
worden bij een der leden van het
bestuur. Gelegenheid tot inbreng
en terugbetaling van gelden eiken
Maandag- en urijdagauona van 6-8 uur
ten huize van den kassier D. JOPPE CZ.
SOMMELSDIJK. 23842
Pr. Ratine met mod-
bontgarneering:
t/<
S GOUD- en
J ZILVERHANDEL
73 KIPSTRAAT 73
{ROTTERDAMS
I I
9 Grootste Specialiteit I
-I
I
Hebt ge U al opgegeven
als abonné van
Zoo ja; in orde!
Zoo neendoe het dan
heden
Het adres u bekend:
SOMMELSDIJK
Vraagt Uwen winkelier onze
prima Koordwol 15 X
in 3, 4, 5 en 6 dr.
WEIGERT NAMAAK
Voorstraat
Sommelsdijk
Hamtr 18-26, ROTTERDAM, Telef. 9481 1
Leuering uit uoorraad tegen scherp concurreerende prijzen ua
VOOR DE BOUWVAKKEN.
DAT DE FIRMA MOSSELMAN VIS ZiCH
UITBREIDT VOOR SPECIALE REPARATIE AAN
Ter perse om over eenige weken te verschijnen:
DOOR Ds. R. E. VAN ARKEL
Dit boek verschijnt in zeer royaal formaat, op zwaar
papier gedrukt en verlucht met twaaf platen uit
Palestina in kleurendruk.
HET BELOOFT
EEN PRACHTWERK TE WORDEN
Prijs in omslag f 4,in prachtband, naar ont-
werp van André Vlaanderen, f 5,
Leden van de V. C. V. ontvangen dit boek
als eerste deel van den nieuwen jaargang en betalen
slechts f 1,25 (inplaats van f 4,—) voor een ex. in
prachtband slechts f 1,85 (inplaats van f 5,
UITG.-MIJ. BOSCH
BAARN
GEVRAAGD met 1 November een
P. G., die netjes en helder kan werken,
in burger gezin van vier personen. Loon
350 gulden en vrij naar huis gaan.
Wa$ch vrij. 25092
Adres P. VAN BEVEREN, Haag»
weg 306Loosduinen, vlak bij Den Haag
Met 1 November gevraagd
AdresL. VOGELAAR, Sas, Dirks»
land—Melissant. 25090
AANGEBODEN een partijtje
r
voor GOEREE en OVERFLAKKEE te
Middelharnis (Langeweg) is op eiken
werkdag voor belangstellenden GRA
TIS* toegankelijk. Desgewenscht geeft
de tuinman alle inlichtingen, die moch
ten worémm nerijmgd. 19461
zonderbont:
20328
Alléén echt met VOGELTJE*
en merk K Z
R
Bij inleve.
ring van 25
Vogeltjes
1 KNOT
CADEAU
SPECIAAL ADRES VOOR
IN FLUWEEL EN ANDERE
KWALITEITEN
ZIJN TE GENEZEN, WANNEER U NIET TE LANG WACHT
MET HET TOEDIENEN VAN GOEDE GENEESMIDDELEN
GEVEN U DE VERZEKERING VAN GOEDE RESULTATEN,
OMDAT ZIJ-VOLDOEN AAN DE GESTELDE EISCHEN
Kippenpoeder, tegen Snot en Verkoudheid, per pak f 0.75
Cholerapoeder, tegen Diarrhée, per doos f 0.75
Gampa II, keelpenseeling tegen keelontsteking, per Hesch f 0.50
Plumo, tegen Kalkpooten, per fleschf 0.50
Kippenzalf, tegen Oogziekten, per potf 0.75
Pokkenzalf, tegen Pokken, per pot f 0.75
Ruwe Kabeljauw Levertraan, per Literbusf 1.00
Levertraan met Phosphor, per V2 Literf 2.00
VERKRIJGBAAR KI I DACD Gediplomeerd DROGIST
BIJ DUtll te SOMMELSDIJK
FABRIKANTG. T. CAMPAGNE, CULEMBORG, WELKE
GRATIS INLICHTINGEN OMTRENT ZIEK VEE GEEFT
^Vó*r gij Uwe MEUBELEN koopt, bezoekt e«r»t de Magazflnen van^
thans aüé&t gevestigd 20329 1
GTOote voorraad Uitgebreide heuse Billijke prijzen X
Let op Hang 18-26 Rotterdam J
(HANG. EN SLUITWERK)
2511
«s»
sar MEN KAN IEDEREN DAG NOG TOETREDEN
ALS LID DER V. C. V. INLICHTINGEN VERSTREKT
GAARNE DE
25005
BUREAU: PRINSEGRACHT 75, DEN HAAG
Ondergeteekende
wonende str. No. verklaart in te stem
men met beginsel en doel der „Ned. Chr. Reisvereeniging" en
hiermede als lid toe te treden en stelt zijne(hare) contributie vast
op per (half)jaar en betaalt als entreegeld f 1.
25112
Handteekening,
den
192
Eerste voornaam voluit s.v.p.
N.B. Wie NU toetreedt als lid, door inzending van dit ingevuld biljet, behoeft
over 1924 geen contributie noch entreegeld meer te betalen.
i)
Het zal op 21 October 1924 een kwart eeuw
geleden zijn, dat te Elandslaagte (Natal) de
Republikeinsche krijgsmacht, onder aanvoe»
ring van Generaal Jan Koek, het onderspit
moest delven tegen ae overmachtige Britsche
troepenmacht, die, onder aanvoering van
Generaal French, van uit Ladysmith afgezon»
den was om de verbroken spoorwegverbinding
tusschen die stad en Dundee te herstellen.
Als een van de medestrijders aan de zijde
Boeren, die stand hield tot 't laatste oogenbiik,
heeft die oorlogsipesode bij schrijver dezes
een onuitwischbaren indruk achtergelaten en
was het niet zonder ontroering, toen hij dezer
dagen het slagveld weder bezocht.
Op 19 October 1899 was Generaal Koek,
die volgens opdracht Wessels Nek in de Big»
garsbergen«bezet had, Veldcornet Viljoen ge»
volgd, wiens manschappen, bij wie het begrip
krijgstucht uiterst vaag was, in kleine groepen
voorwaarts getrokken waren in de richting
van den spoorweg. Hij droeg aan het Hol»
lander»korps op, de bedekking uit te maken
van de beide 9 cM. kanonnen, die aan zijn
kommando waren toegevoegd.
De lucht was bewolkt en nu en dan vielen
er zware regenbuien, zoodat de heliograaf niet
kon werken en, daar er geen rapportganger
naar het Hoofdkwartier gezonden was, was
de Kommandant»Generaal Piet Joubert onkun»
dig gebleven van die voorwaartsche beweging.
Nog vóór het vallen van den nacht werd
het bekend, dat Viljoen's mannen er in ge»
slaagd waren een met militaire voorraden be»
laden trein aan te houden aan het station te
Elandslaagte. Het was echter te donker en te
nat om voort te gaan en daarom werd een
bivak betrokken voor den nacht van Donder'
dag op Vrijdag op een stuk bouwland. De
paarden werden pelotonsgewijze vastgemaakt
aan stevige ijzeren hoepels en de mannen
strekten zich uit op den doorweekten grond,
met het zadel als kopkussen. Onbarmhartig
viel de regen in stroomen neer en maakte
slapen onmogelijk. Daarbij kwam nog, dat het
maken van vuur verboden was vanwege de
mogelijke nabijheid van den vijand.
Vroeg in den morgen van 20 October, 't was
nog donker, werd opgezadeld en stijf van de
koude en de vochtigheid, opgezeten en af'
gemarcheerd, waarbij de grootst mogelijke stilte
in acht genomen werd. Weldra werd het station
bereikt en vestigde Generaal Koek zijn hoofd'
kwartier in het ten westen van het station
gelegen Hotel Winkel.
Hij droeg aan Kommandant Lombart op,
met het onder zijn bevel staand Hollander'
korps een inventaris te maken van de goederen
die zich in den veroverden trein bevonden
en die te bewaken tegen plundering. De of»
ficieren en manschappen bestegen de wagens
en vingen hun taak aan. Behalve slachtvee,
schoeisel, zadels paardenvoer en meel, bevon»
den zich onder de goederen ook vele vaten
met rum, die met bijlslagen geopend werden,
om dat vocht zoo snel en gemakkelijk mo»
gelijk te doen wegvloeien. Ook werden vele
kisten met whiskey en champagne op die wijze
vernield, maar na enkele uren was nagenoeg
het geheele kommando verzameld om den
trein en moest het Hollander»korps de taak
opgeven.
Het duurde toen niet lang, of men zag jonge
burgers paradeeren in de uniform van hoofd»
officier van het Britsche leger, anderen hadden
zich een present gemaakt van de in den trein
gevonden muziekinstrumenten, wederom an»
deren bommandeerden kisten met wijn of
whiskey, waardoor het acht geven op de vei»
ligheid van het kommando gevaar liep en de
mogelijkheid op overvalling groot. Het station
is gelegen in een vlakte en biedt niet de
minste beschutting aan tegen kanonvuur. Na
een haastige bespreking met zijn voornaamste
officieren Tiet Generaal Koek, tegen vijf ure,
alarm blazen en dirigeerde zijn kommando
naar een drie mijlen ten oosten van het station
gelegen groep van rood«bruine kopjes, om
aldaar stelling te nemen. Met prijzenswaards
gen spoed werden de meeste paarden gevangen
en opgezadeld en was het kommando nog vóór
de duisternis inviel, in de nieuwe stelling.
De manschappen van het Hollander»korps
hadden, na het opgeven van de niet uit te
voeren opdracht om den trein tegen roofzucht
te beveiligen, de woning bezet van den station»
chef en zich daar een warm maal bereid,
bestaande uit aardappelen envleesch, dat, na
de ontberingen van de laatste dagen, dubbel
gewaardeerd werd.
Aan Luitenant Dr. H. Coster was de opdracht
gegeven, de spoorlijn op te breken en zoo
rapporteerde hij in den namiddag, dat hij de
rails op drie verschillende plekken opgebroken
en verwijderd had
Het Hollander»korps had een bivak betrok»
ken aan den voet van een heuvel, nabij een
van klippen gestapelden veekraal, tegen welks
muur een tent werd opgeslagen voor den
Kommandant en den Kapitein. Het tweede
peloton, onder Luitenant Cars. G. de Jonge,
betrok de brandwacht, die zich posteerde op
een uitlooper van een ongeveer een half uur
gaans van het bivak verwijderde hoogte. De
nacht was guur en koud en, toen hij zich
met zijn wacht den volgenden morgen aan'
meldde met het rapport dat alles rustig was,
dacht niemand aan onraad.
Lang vóór het krieken van den dag waren
de paarden losgelaten om te weiden op het
dorre veld en was een trolley naar het station
gezonden om paardenvoer te halen uit den
buitgemaakten trein. Voor den aanvang van
het eigenlijke gevecht kwam de trolley nog
terug in het bivak.
Te half acht daverde er plotseling een schot
door de lucht, dat de nabij het station opge»
stelde ambulance trof en spoedig gevolgd werd
door een tweede. Op 25 pas vóór de tent van
Kommandant Lombard sloeg een granaat in
den grond, die echter niet ontplofte, weldra
gevolgd door een tweede, die in de achter
die tent gelegen veekraal "sloeg en daar ont»
plofte zonder schade aan te richten. Blijkbaar
maakte die tent een goed mikpunt uit voor
de Britsche 7 pond Armstrong»kanonnen. De
paarden werden snel gevangen en opgezadeld
en binnen weinige minuten was het bivak
verlaten en had het Korps dekking gevonden
in het meer achterwaarts gelegen terrein. De
kommandant van de sectie artillerie, de onder»
adjudant J. W. Smith, was er spoedig bij met
het brengen van zijne twee stukken in batterij
en beantwoordde het vijandelijke artillerievuur.
Bij het zich inschieten had hij het geluk,
reeds bij zijn eerste schot een ammunitiewagen
van de Armstrong»batterij te treffen. Toen
duurde het niet lang, of Generaal French trok
terug, daar de schootsverheid van de twee
Boeren»kanonnen (drie jaren te voren buit
gemaakt op Dr. Jameson) verre die overtrof
van zijn Armstrongs. Ook een gepantserde
trein, die van uit Ladysmith was gekomen,
retireerde naar het station Modderspruit.
Generaal Koek liet nu patrouilles van het
Hollander»korps, van het Duitsche korps en
van de Krugersdorpers het terrein verkennen
en dezen rapporteerden tegen den middag,
dat afdeelingen van de Imperial Light Horse
zich hier en daar vertoonden, waarmede enkele
geweerschoten gewisseld waren.
Omstreeks dien tijd kwamen de door het
Hollander»korps lang verwachte trolleys met
hun bedekking in het kamp aan en brachten
tenten, levensmiddelen, ververschingen en
brieven. Spoedig werden enkele tenten opge'
zet en begon 't uitpakken van kisten en zakken,
terwijl koffie en thee gezet werd en men 't
vooruitzicht had op een stevig maal van bruine
boonen met spek, door de zorgzame hand van
Mevrouw Coster van uit Pretoria gezonden,
ten behoeve van haar echtgenoot en de onder
hem dienende manschappen. Maar de vijand
deed ditmaal roet in de kost, daar Generaal
French met alle geweld de door de Boeren
verbroken spoorwegsgemeenschap tusschen
Ladysmith en Dundee wilde herstellen en het
kommando van Generaal Koek wilde verslaan,
alvorens die hulp zoude kunnen krijgen van
de langs van Reenen's pas aankomende Vrij»
staters.
Tegen twee uur in den namiddag waren in
een drietal gepantserde treinen aangevoerd
2Va bataljons infanterie (Manchesters, Gordon
Hooglanders en Devons), die op één mijl
afstands van het station Modderspruit waren
uitgeladen. Aan bereden troepen beschikte
Generaal French over de Imperial Light Horse,
de Natal Mounted Rifles en later over het
5e Regiment Lanciers, het 5e Regiment Dra»
gonders en eenige troepen bereden vrijwilli'
gers. De getalsterkte van de te zijner beschik»
king staande krijgsmacht bedroeg ruim 3000
man. Aan artillerie beschikte hij over drie
batterijen (18 vuurmonden).
Daartegenover kon Generaal Koek slechts
beschikken over 800 man, bestaande uit het
Hollander»korps onder Kommandant Lombard
het Duitsche korps onder Kolonel Schiel, de
Johannesburgers onder Veldkornet Pienaar en
de Krugersdorpers onder Veldkornet Viljoen,
waarbij zich in den morgen nog eenige Vrij»
staters hadden aangesloten. Aan artillerie be»
schikte hij over een sectie Staats»artillerie van
twee 9 cM. kanonnen.
Het verloop van den slag vond plaats ge'
heel volgens de militaire voorschriften die 25
jaren geleden in zwang waren. l)e Britsche
artillerie opende den strijd tegen drie uur in
den namiddag en dit werd prompt opgenomen
door het Boeren'geschut.
Veldkornet Pinaar lag met zijn Johannes»
burgers het naast bij de aanvallers, die in
verspreide orde sprongsgewijze zijn positie
naderden, onder het onderhouden van een
hevig geweervuur, waarvan Majoor Hall een
van de slachtoffers werd. De Johannesburgers
waren voorzichtig en gaven in tijds pad.
Achter de Johannesburgers hadden de Kru»
gersdorpers een stelling bezet, die, zoodra de
Britsche infanterie onder schot kwam, het
vuurgevecht opnam, maar, nadat enkelen
hunner begonnen te lijden van het vijandelijk
vuur, gaven zij die stelling prijs.
De onder»adjudant Smith nam toen met zijn
beide kanonnen de Imperial Light Horse
onder vuur, welk korps begon te lijden onder
het goed onderhouden Mauservuur. Eerst
toen tegen vier uur de Britsche infanterie wat
sneller voorwaarts ging, kreeg dat korps wat
verademing. Aanvankelijk had de Britsche
artillerie het terrein beschoten, gelegen vóór
de hoofdstelling, om dat als het ware te zui»
veren ten behoeve van de oprukkende infante»
rie, maar concentreerde zich daarna op de
plaats waar de beide Boeren'kanonnen waren
opgesteld. Die beide kanonnen werden her»
haaldelijk tot zwijgen gebracht, doordien het
aanbrengen van de zware projectielen vanaf de
ammunitiewagens, die opgesteld waren achter
den langwerpigen heuvel, bezwaarlijk was en
menig aandrager gewond neerviel. Zoo zag
men een tandeloozen, zwakgebouwden Hon»
gaar, die onvermoeid en onvervaard projec»
tielen aansleepte en daardoor de beide kanon»
nen in staat stelde, zoo nu en dan nog een
schot te kunnen lossen.
(Slot volgt).
