THEE LE SEBODEN voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden, Antirevolutionair Orgaan li IN HOC SIGNO VINCES No. 3029 WOENSDAG 2 JULI 1924 39STE JAARGANG AU, IS ADRES ER ARNIS iEUS W. BOEKHOVEN ZONEN Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers ViLJES - JÏ® rprZP. -f 7-17 ïoogarm handt gld. VER. achinehandel, 2176, R'DAM. en 506 T. 1,81 M. 126 T. 1,91 M. 156 T. iX 1,55 M. 55 T. 1,60 M. 80 T. X 1,69 M. 102 T. X 1,65 M. 86 T. —150—137Ton. 3,90 X 1,40 M. 0.- X 2,10 X 1,10 rlangd model, k en assurantie, ing bij a/h Haringvliet Telef. 14152 Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent hij vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMELSDIJK Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2 ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. Wie won In Twente namelijk? Nou, zal men zeggen, de moderne vakbe* weging toch niet. Och, wat zijt ge kortzichtig Lees dan maar eens wat de «roode leiding« schrijft in »Het Volk« «Vcjor de toekomst is van de grootste beteekenis, dat bij dit konflikt onze bewe* ging volbracht wat wij een paar jaar geleden haar taak in deze krisisperiode noemden dit konfiict heeft onze financieele weerbaar* heid in geen enkel opzicht aangetast. De l'A ton, die reglementair door het stakingsfonds is uitgekeerd, de f80,000, die daaraan extra zijn toegevoegd, zijn minder dan de inkomsten van het fonds gedurende het konfiict hebben bedragen. De halve ton, die de bonden uit hun kassen hebben beschikbaar gesteld, hebben geen invloed van beteekenis gehad op de voortgaande vermogensvorming onzer vak* bonden. Wij staan ongebroken. Let hier nu es goed op De «bewèging« leed geen scha. Men weet, hoe in de rechtsche pers zelfs uitgerekend is, dat ze er zelfs Hnantieel sterker van werd. Maar de arbeiders Die 't dan toch zooveel maanden met minder geld moesten doen Onder wie slachtoffers vallen Hun spaarduitjes zijn zeker wel opgegaan. Doet er. niet toe, Als de groote vakbondfondsen maar flink bij kas gebleven zijn 1 Wat ook 'n standpunt is. Overheid en Middenstand. «Handen thuiszei dr. Nederbragt. Op 't Congres van den Chr. Middenstand. Hij had het over het uitoefenen door de Overheid zelf van bedrijven en onderneming gen. Wij, zijn 't gaarne met hem eens. Maar we stellen hier één vraag «Wat is er waar van het b.v. in Amsterdam door De Miranda meermalen genoemd en geroemd prijsregelend optreden der Overheid Men weet wat hij bedoelt. Doordat de Overheid óf een concurrent bedrijf naast die van den middenstand opent, óf ook slechts dreigt te openen, dwingt zij den middenstand tot matige winst en lager prijs, waarmee deze blijkbaar tó.ch uitkomen kan en die 't volk ten goede komt. Nu gelooven wij voor ons hier weinig of niets van. Maar 't zou dunkt ons wel goed zijn, als de Middenstandsvereenigingen deze zaak eens in studie namen, onderzochten en er een af* doend rapport over gaven. Waarop we ons voortaan beroepen en waarheen we verwijzen konden. En dan was op dit punt den tegen* stander weer eens de mond gestopt. V' Ook daar. Men praat van 't Lager Onderwijs. En natuurlijk, wijl dit het meest uitgestrekt is, moet daar- de bezuiniging wel in de eerste plaats worden gezocht en ook was het Lager Ondefwijs naar rato het meest opgeloopen. Maar 't is 't Lager niet alléén 1 Ziehier 'n paar Amsterdamsche cijfers, waar de universiteit van de gemeente uitgaat: In de laatste 10 jaar zijn De koster» van levensonderhoud 1.7 a 1.8 keer zoo groot geworden; zijn de college*^ gelden (pas nu) 1.5 maal zoo veel geworden, Maar de universiteit kost 2.5 keer zooveel als voorheen. We hebben in elk opzicht te hoog geleefd. Zwakke plek. Aan Hertzog's overwinning is één zwakke plek. Niet, dat hij een »pact«, een «stembus®* overeenkomst sluiten moest met de Arbeiders* partij om Smuts macht, die der »Zappen« te breken. Dat was een zuivere stembus*afspraak. Die vanzelf uit is,, als de bus openging. Ook bestaat de «zwakke plek® niet in de belofte, om vijf jaar lang geen poging te zullen doen tot afscheiding van Engeland, - de wijze kent zijn tijd Beidt uw tijd en «Tijd rijpt«. Maar dit is de «zwakke plek®. Wil Hertzog een »werk«*meerderheid vor* men, dan zal hij probeeren moeten, of hij met de, goeddeels socialistische arbeiderspartij samen, een »werk«*program opstellen kan. En dat wordt voor een partij, waarin toch voor een groot deel onze menschen zitten een zeer lastig geval. Dat moet dan wel een zéér scherp gesteld, kort en zeer tijdelijk werkprogram zijn, anders houden de »verbondenen«'t niet lang met elkaar uit. Pop en Eetservies. Wij lazen dezer dagen in de N. R. C., die nogal eens graag wat op de »kerk« en de »kerkelijken« te zeggen heeft Eén geliefd middel om aan geld te komen, is in kerkelijke kringen de fancy*fair. De principieele tegenstand legen al wat aan lote* rij herinnert, wordt dikwijls overwonnen, zoodra de loterij gecamoufleerd is door de onschuldige pop of het onschuldige eetser* vies, dat men kan winnen als belooning voor zijn offers ten bate van een nieuwe klok in den toren of een nieuwe preekstoel in de kerk. Nemen we 't veld wat ruim. En dan moeten we zeggen In de kringen van het orthodoxe protestan* tisme komt zooiets, in dezen of in gewijzigden vorm werkelijk voor. Meermalen is daar in onze pers op gewezen. Een ietwat-smalende opmerking^ als hier de N. R. C. doet hooren, kan misschien de over* tuiging versterken, dat al zulke loterijtjes «voor een goed doel« toch leiden op een verkeerden weg. Dan zullen we ze niet organiseeren. En er ook niet aan meedoen. Niets doen? Zeker niet waar het werkelijk een «goed doel« betreft, dat niet boven onze krachten ligt, daar zullen we geven, naar ons dit past, zonder hoop op pop of eetservies. V' Bus=vraagstu'k. De »bus« wordt eeu vraagstuk. Een brandende kwestie zelfs. In Den Haag kan men reeds spreken van een soort bussenoorlog de burgemeester c.s. zijn blijkbaar niet voornemens de trams door de »bus« te' laten dooden. Ook Amsterdam stelt zich te weer. Met de «bus® naar Amsterdam Best, zegt Wibaut, maar je mag er met de bus niet in Tot aan den uitersten buitenzoom moogt ge rijden; tot waar de eerste stadstram begint, doch daar is 't ook onverbiddelijk Stop! Zoo wordt de tram door de »bus«.ge» voed, in plaats van vermoord. De »bus« zou 't liefst anders doen De menschen brengen binnen in de stad, wat óók zou zijn in 't belang van 't publiek «Geen kwestie vanzegt de »Machtige«'. Trammen óf loopen zul je in Amsterdam, maar de »bus« blijft van de straat. Ook de Spoor lijdt door de »bus«. 't Locaalslijntje Alkmaar—Broek op Langen* dijk, zegt de pers, zal worden opgeheven, 't rendeert niet meer. Er zal nog wel méér gaan. Jammer van 't verloren kapitaal. Maar aan den anderen kant, keert men zulk een gang van zaken met dwangmaatregelen toch nooit. Steeds meer noodig echter wordt een Wet, die het f>us*verkeer afdoende regelt het is een stuk van ons leven geworden, dat men maar niet aan eigen ontwikkeling allijén overlaten kan. Nergens thuis. Ze kan 't blijkbaar nergens vinden Mevr. Henriette Roland Holst! Eerst was ze lid der S. D. A. P. en als ze ergens achter de katheder stond, dan kwaamt ge onwillekeurig onder den indruk dat het alles zoo »echt« was wat ze zei en deed en dat zij, hoe ook op 'n doolweg, toch gedreven werd loor een groote sympathie voor het vaak verschoven arbeidersvolk. Maar ze hield het daar niet uit. Troelstra was veel te »politiek«, 't Beginsel moest tj vaak wijken voor partij* belang. Zoo werd ze dan communiste. »'t Zingend hart® van Wijnkoop's partij. Maar dat hart zwijgt nu stil. Zij is thans ook uit de communistische partij getreden, zegt een bericht. Wie daar dan over* blijven, mogen we weieens op een lijstje heb* ben, anders raken we in de war, veel is 't niet. Intusschen, al kan ze 't dan nergens vin* den, mevrouw lijdt op haar, Noordbrabantsche villa, naar ik meen, nog geen gebrek, dat is een heele troost. Godsdienst er buiten Kleerekoopei is 'n teeder man. Vooral op 't stuk van godsdienst. Van zichzelf is*ie 'n jood en dat wil*ie weten ook prijzenswaard. Maar altijd voorts op z'n hoede, 'n wacht voor z'n mond en een ket* tinkje aan z'n pen, om toch elke religie zorg* vuldig te ontzien en niets te zeggen of te schrijven, dat aanstoot geven kan. Eén soort kan hij echter niet zetten De farizeërs van onzen tijd. Die hun godsdienst niet beleven, Neen die hem slechts gebruiken. Die het «Heere, Heere in den mond heb* ben, maar hun hart is vervuld met velerlei boosheid. En nu is dit juist zoo fijn A. B. K. weet ze precies te schieten Hij heeft er 'n wichelroede voor, En ze zitten altijd bij ons Voor hèn is hij zonder genaTegen zulk een religie, of liever tegen zulke religie*ver* krachters laat.Le gerust al *'n spot afkwijlen. En zoo heet het dan b.v. van min. Heems* kerk inzake zijn houding tegenover «De Da* geraad« «Maar de schoonste aller daden, Die deez' Staatsman heeft gedaan, Waardoor hij met roem beladen Eeuwiglijk zal voortbestaan, Blijft dat hij 't bestaan in rechten Aan «De Dageraad« verbood En door dus voor God te vechten, Zich de hemelpoort ontsl'oot«. Nietwaar «Godsdienst is privaatzaak« Behalye als ik er u eens goed mee raken, driemen en treffen kan, dan laat ik het niet iiecs I a m !V§ d ed @eSrijj e ra 40 cent per regel MUNHARDT's Zenuw-Tabletten .75c» Laxeer-Tabfetten 60« Q Hoofdpijn-Tabletten 60** 9 Bij Apoth. en Drogisten. V Zuid;Afrika. Smuts kreeg de bons. 't Bewijst, hoe dr. Kuyper Sr., een kleine kwarteeuw terug juist zag, wat betreft de toekomst van Zuid*Afrika. Hij deed de eerste zeer bescheiden stap, die leidde tot den Vrede van Vereeniging, waarbij het Boeren*element in Zuid*Afrika alles ver* verloor behalve de eer en alles moest opgeven behalve het leven. 't Was dus niet veel, wat men behield. Maar dr. Kuyper had geloof voor de toe* komst en had een vast vertrouwen in de le* venskracht van het Boerenras. Eerst kwam toen 't Engelsche bewind. Daarna dat van Botha*Smuts. En nu eindelijk is de overwinning aan ge* neraal Hertzog, den onvervalschten «vasttrap* per®, die meê stand hield tot het «bitter end« en, zij 't gewijzigd naar de omstandigheden des tijds, het meest van de binselen en tradi* tien van Krugers tijd vasthouden wil. De «Union Jack« blijft waaien over Zuid* Afrika, doch dat is ook al, de nieuwe natie die daarginder groeit vond in beginsel de aloude »Vierkieur« wéér. En dat is 't geweest, wat dr. Kuyper in stilte heeft gehoopt. Lastd' en Tttinbotaw» Aardappeldag ie Klaaswaal. Woensdag 25 Juni j.l. werd vanwege de Af* deeling «Hoeksche Waard® van de Holland* sche Maatschappij van Landbouw de tweede »Aardappeldag« gehouden onder Voorzitter* schap van den Heer P. S. Overwater. Volgens de aan de zaal afgegeven program* ma's waren ruim 250 deelnemers, vertegen* woordigeride alle Zuidhollandsshe Eilanden en^de Krimpenerwaard, -aanwezig. Nadat de Voorzitter de vergadering had geopend, daarbij wijzende op. het nut en de beteekenis van deze bijeenkomsten, werd het woord gegeven aan den heer Ir. W. B. L. Verhoeven, Phytopatoloog bij den Planten* ziektenkundigen Dienst te Wageningen, welke tot onderwerp had gekozen«De controles proefveldjes van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw«. De heer Verhoeven begon met te vertellen, dat vanwege de Hollandsche Maatschappij van Landbouw dit voorjaar 200 monsters Eigen* heimeraardappellen elk van 100 planten, af* komstig van voor het meerendeel van het vorige jaar door deze Mij. en gedeeltelijk van door andere Mij. goedgekeurde velden, wer* den uitgeplant. Het doel van den aanleg van dit monster* proefveld kan omschreven worden als volgt 1°. Na te gaan wat het resultaat is van de keuringen van het vorige jaar 2°, Als controle op het keuringswerk op de groote velden 3°. Teneinde zoo mogelijk de oorzaken van de veelvuldig voorkomende teleurstellingen en afwijkingen te kunnen opsporen. Spr. deelde mede, dat alle veldjes, zooals deze zijn uitgepoot op het veld, van een num* mer zijn voorzien. Alleen de Hoofd*Contro* leur heeft een geheime lijst waarop de namen der verbouwers van de verschillende veldjes voorkomen. Spr. heeft op 16 en 17 Juni alle veldjes nagezien op mozaiekziek, zonder te weten, van wien zij afkomstig waren. Na deze keuring zijn de ziektecijfers verwerkt als volgt 1°. het gemiddelde, hoogste en laagste per* centage ziek van de verschillende rubrieken, waarin dé aardappelen het vorige jaar te velde zijn goedgekeurd, resp. met cijfer 9 (zeer goed) 8 (goed) 7 (vrij goed)6 (voldoende) voor ziek. 2°. werden de hierboven genoemde rubrie* ken weer onderverdeeld in 3 districten, n.l Hoeksche Waard Voorne en Putten en Goe* dereede en Overflakkee als herkomst. Uit de cijfers, welke door Spr. duidelijk werden weergegeven bleek, dat naar gelang de beoordeeling het vorige jaar van zeer goed tot voldoende daalde, de nakomelingen dit jaar gemiddeld, zij het ook in zeer sterke mate naar beneden, regelmatig daalden. Opmerkelijk is echter het groote verschil in de nakomelingen van verschillende percee* len, welke het vorige jaar met hetzelfde cijfer werden goedgekeurd, b.v. de velden in -1923 goedgekeurd met cijfers 9 voor ziek gaven nakomelingen waarvan het laagste 0/° 1 en het hoogste 46 cijfer 8 laagste 6, hoogste 90 cijfer 7 laagste 11, hoogste 79 en cijfer 6 laag* ste 7, hoogste 89 De velden, aangegeven met andere herkomst dan H. M. v. L. gaven, voor zoover zij met de rubriek 9 kunnen worden vergeleken, 16—30 °./o en voor zoover gelijk te stellen met cijfer 8 7—30 mozaiek. Zeer uiteenloopend waren de gemiddelde uitkomsten met pootgoed van de verschillen* de eilanden; het bleek n.l., dat de nakome* lingen, afkomstig van de Hoeksche Waard belangrijk beter waren van den Voorne en Putten, Goedereede en Overflakkee. Spr. meende bijzondere aandacht te moeten vestigen op de groote verschillen welke er tusschen deze eilanden bestaan ten opzichte van de goedgekeurde Eigenheimers. De vraag rijst, wat is de borzaak van deze,, verschillen: Aanvankelijk zou men geneigd zijn de oor* zaak te moeten zoeken in minder streng keu* ren op laatstgenoemde eilanden. Bij nader onderzoek is echter gebleken, dat, mocht er eventueel eenig verschil bestaan, hieraan niet alleen de groote achteruitgang moet worden toegeschreven. De vraag kan echter gesteld worden, of de aardappelen niet te laat opge* zuiverd worden. In de Hoeksche Waard wor* den in vele gevallen de zieke planten nog te laat verwijderd, weliicht dat hiertegen in de beide andere eilanden nog meer wordt ge* zondigd. Spr. dringt er ten sterkste op aan, dat men steeds zoo vroeg mogelijk de zieke planten verwijderd. De mogelijkheid bestaat ook, dat er andere oorzaken in het spel zijn waardoor de achter* uitgang sterk wordt beïnvloed. Hij zal hier* over echter niet uitweiden, omreden dit door de volgende spr. zal worden behandeld. Spr. wijst er voorts op, dat bij nader on* derzoek is gebleken, dat de veldjes, welke de minste zieke nakomelingen gaven, afkomstig waren van pootgoed, hetwelk afkomstig was van stamselectie van het kweekveld van de Holl. Mij. van Landbouw, en van eenige telers, welke reeds eenige jaren stamboomselectie hebben toegepast. De uitkomsten, hiermede behaald, zijn bevredigend, doch overigens zal er op moeten worden gewerkt, dat de gezond* heidstoestand van de nakomelingen van goed* gekeurde velden beter wordt, dan tot heden het geval is. Vervolgens is het woord aan den heer v. d. Waal, Hoofd*Controleur van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, welke tot on* derwerp had gekozen ,,De tijd van afsterven der Eigenheimers in verband met de gezond heidstoestand der nakomelingen". Spr. begint mede te deelen, dat bij het kweeken van gezond pootgoed steeds vele teleurstellingen voorkomen, waarvan de oor* zaken niet kunnen worden verklaard. De cijfers, zooeven door den heer Verhoeven naar voren gebracht, geven hiervan een dui* delijk bewijs. Meermalen komt het voor, dat een zeer goed gewas Eigenheimeraardappelen, waarin weinig of geen mozaiekziek werd ge* constateerd, het volgend jaar zeer veel zieke nakomelingen gaf, terwijl het omgekeerd voor* komt, dat de nakomelingen van een bepaald gewas beter waren dan men had durven ver* wachten. De eerste jaren, nadat bekend was, dat de achteruitgang der aardappelen veroor* zaakt werd door ziekten, welke met het poot* goed overgaan, dacht men dat er bodembe* smetting kon plaats hebben. Toen echter door proeven werd uitgemaakt, dat de kans van bodembesmetting van weinig of geen betee* kenis was, dacht men de oorzaak te moeten zoeken in het overbrengen der ziekten door onkruiden, waaronder ook andere dan die welke tot de familie der Solanaceën behooren. Later is spr. echter tot de ontdekking gekomen, dat de tijd van afsterven een belangrijke rol speelt bij het optreden van mozaiekziek in de Eigenheimers. Met een groot aantal voorbeelden uit de praktijk (welke eerstdaags in een afzonderlijk artikel zullen worden gepubliceerd) toonde spr. aan, dat Eigenheimeraardappelen, welke vroeg in het najaar afsterven, in het algemeen het volgende jaar minder zieke nakomelingen geven, dan men had durven verwachten, terwijl velden, w.elke laat in 't najaar afsterven, het volgend jaar zeer veel teleurstellingen geven. Aan de hand van de ervaringen, welke bij de veldkeuringen zijn opgedaan, is spr. tot de ontdekking gekomen, dat de infectie met mozaiekziekte in de Eigenheimers na 1 Au* gustus het sterkst optreedt. Wanneer men met sneceS p'óotgoed wil telen, zal men de navolgende punten in acht moeten nemen le. Als uitgangsmateriaal gebruike men knol* len van gezonde planten 2e. de voor pootgoed bestemde aardappelen bij voorkeur niet verbouwen op grond, welke in zeer goeden voedingstoestand verkeert (kla* verstoppel, kunstweide of gescheurd weiland 3e. de pootaardappelen te laten voorkiemen ten einde den groeitijd te vervroegen of te verkorten 4e. Geen meststoffen gebruiken waardoor de groeitijd wordt verlengd vooral het gebruik van Zwavelzure Ammoniak moet worden vermeden. De teleurstellingen, welke bij de selectie worden verkregen, zijn soms zeer groot. Meer* malen ontmoet men telers, welke geneigd zijn den moed te laten zakken en er niet overheen zien met gunstig resultaat selectieteelt toe te passen Spr. is echter van oordeel, dat wanneer men rekening houdt met de bovengenoemde punten, het geen groote kunst is de Eigen* heimers op peil te houden, Deze uitdrukking moge zeer gewaagd zijn, de resultaten welke echter de laatste jaren op het kweekveld werden behaald, leveren het overtuigend bewijs. De heer van Riel, Rijkslandbouwconsulent voor de Zuidhollandsche Eilanden, meende er nog eens met nadruk op te moeten wijzen, dat het zeer noodzakelijk is steeds zoo vroeg* tijdig mogelijk de zieke planten te verwijderen. Nadat door de aanwezigen nog verschillende vragen waren gesteld over eventueelen directen invloed van bemesting en het bewaren van pootgoed, werden ten slotte nog eenige vragen gesteld Omtrent de resultaten, welke werden bereikt met groen rooien der aardappelen. De heer Verhoeven deelde mede, dat hij hierover volgende week op den Aardappeldag te Wageningen een lezing zal houden. Spr. zal hierover dus thans geen uitvoering be* schouwing houden, doch wil wel mededeelen, dat ook dit jaar weer is gebleken, dat de re* sultaten zeer ten gunste van de groen gerooide pootaardappelen uitvallen, mits men gezonde planten kiest en niet te laat rooit. De ervaring heeft geleerd, dat het groen rooien omstreeks 1 Augustus de beste resultaten geeft. Spr. zou alle aardappelverbouwers willen aanraden hun beste velden voor zoover zij de opbrengst voor pootgoed willen bestemmen, zoo spoe* dig mogelijk zorgvuldig op te zuiveren, en zoo mogelijk einde Juli de planten, waaraan geen ziekteverschijnselen worden waargeno* men, uitrooien voor pootgoed voor het vol* gende jaar. Wanneer jaarlijks uit de beste velden de gezonde planten vroegtijdig groen worden gerooid, en daarbij rekening wordt gehouden met de mededeelingen door dhr. v. d. Waal gedaan, mogen wij zeker belangrijk betere resultaten verwachten dan tot heden werden bereikt. Spr. spoort verder alle aan* wezigen aan zoo mogelijk a.s. week den Aard* appeldag te Wageningen bij te wonen, De heer v. d. Waal zegt, dat hij door de medewerking van de te lees, welke hem steeds de gevraagde inlichtingen hebben verschaft, in staat is geweest verschillende praktische vraagstukken tot een andere oplossing te bren* gen. In de toekomst zal nog zeer veel van de telers worden gevraagd. Spr. brengt dank aan alle die tot heden hun medewerking heb* ben verleend en hoopt, dat ook in de toe* komst alle inlichtingen, welke aan de telers worden gevraagd, zoo uitvoering en nauw* keurig, mogelijk zullen worden beantwoord. Door een nauwe samenwerking van weten* I I

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1924 | | pagina 1