:n Ell ID hen voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden. z fiSPEE IIDS OER RtUEGEli Antirevolutionair Orgaan liERIJ IN HOC SIGNO YINCES llill ind I en No. 3005 WOENSDAG 9 APRIL 1924 39STE JAARGANG gederen tie iBank Uit de Pers. Ingezonden. E- suze W. BOEKHOVEN ZONEN Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers rdam ELSH iRNIS H gde EN Zn. V Eén honderd en vier Land» en Tuinbouw. Reclame-Mededeelingen. Zijn Uw handen en lippen Ingexonden Stukken '11 f T iellen Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMELSDIJK Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2 ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. 2RDAM aanvraag SDIJK i ironge Je lippen. rongen ItflELSDIJK" len aan leden ars. Ze neeml aCt. 's-jaars, Voorschotten aangevraagd eden van het tot inbreng- ;elden eiken van 6-8 Ulir ierD.JOPPECZ. 23842 Den beker vól Amsterdam riep gegadigden op, die den Stadsschouwburg op bepaalde voorwaarden zouden willen bespelen. B. en W. deden een keus. Maar nu berichtte de pers Wij vernemen, dat het raadslid mejuffrouw mr. C. F. Katz, van oordeel dat onder de tegenwoordige omstandigheden slechts dr. Willem Royaards in staat is te voldoen aan de hoogste eischen op het gebied dertooneel» kunst, bij den gemeenteraad het voorstel heeft ingediend het subsidie voor denjvas» ten bespeler van den Stadsschouwburg met f 30.000 te verhoogen en op 100.000 te bren» gen en een nieuwe sollicitatie open te stek len, opdat al het mogelijke zal worden ge» daan om alsnog dr. Royaards en diens ge» zeischapvoor de vastebespeling van den Stadsschouwburg in aanmerking te doen komen. De beker moet boordevol. Er moet bezuinigd worden Jawel, zegt de Chr. Historische mej. Katz, maar de geestelijke belangen der bevolking mogen niet verwaarloosd worden en die kan alleen dr. Royaards behoorlijk behartigen, als h ij den Stadsschouwburg bespeeltdertig dui» zend gulden subsidie méér en mr. Willem ge» vraagd of»ie asjeblieft solliciteeren wil. Opdat niet groote scha worde toegebracht aan onze Christelijke Cultuur. Geen strijd. De bouwvakarbeiders hebben het verstan» dige besluit genomen, wat «verlies® te nemen en het niet op strijd te laten aankomen. Bij de »modernen« leek 't eerst raar. Er werden harde noten gekraakt. Velen wilden er »den kop voorhouden«. Hadden absoluut geen besef er van, dat de tijden er werkelijk niet naar zijn, om zoowat kalles naar beneden te j zien gaan en de nog niet slechtste arbeidsvoorwaarden der bouws vakarbeiders te laten wat ze zijn. De »kopstukken« moesten hun volle woord en gezag in de schaal werpen, om die te doen overslaan. En toen legde men zich er bij neer. Alleen Amsterdam wilde nog niet. Doch dat houdt alléén den strijd niet vol, temeer, wijl terecht opgemerkt werd even sympathiek als ons volk staat tegenover den strijd in Twente, even weinig zou het voe» len voor bouwvakarbeiders, [die in staking gingen. 't Is goeddeels hun eigen schuld. QF6AAF 11, boekhandel Wij lezen in de bladen «Gemeld wordt, dat aan 104 ambtenaren werkzaam aan het hoofdbestuur der poste» rijen, telegrafie en telefonie, op 1 April ontslag 1 zal worden aangezegd op nader te bepalen datum. Deze maatregel wordt getroffen, als gevolg van het rapport van de commissie, belast met de controle over de werkzaamheden aan bovengenoemd staatsbedrijf«. Hier moet toch es iets bij Al is het voor die ambtenaren natuurlijk een zeer bedroevende zaak, in dézen tijd ont» slag te krijgen; niemand kan tenslotte dit ont» slag, blijkbaar gegeven na nauwkeurig onder» zoek, afkeuren. Die ambtenaren zijn overbodig. Anders werden ze niet ontslagen. We vertrouwen, dat ze behoorlijk wachtgeld genieten zullen en hopen dat ze spoedig in t vrije bedrijf den een of anderen werkkring zullen vinden. Maar wat ons onbegrijpelijk is? Dat er eerst een contröie»commissie aan den arbeid moet tijgen, om uit te vinden, dat er alléén aan 't hoofdbestuur van P. T. T. niet minder ;dan één honderd en vier ambtenaren te veel zijn. Had dit hoofdbestuur zélf daar nu niets geen notie van? Wat is dat dan voor 'n bestuur? Wat zou men zeggen [van een particulier bedrijf, waar de directeuren 104 employ,s meer in dienst namen en hielden, dan voor den gang van zaken [noodig was? En is het nu zoo gek als meer en meer een van onze hoofd» programpunten worden gaat, waarlijk niet om deze reden alléén «Inkrimping van 't aantal ambtenaren van den Staat Opoe en de S. D. A. P. Tranen heb ik me gelachen En 'dat staat nu als hoofdartikeltje met groote letter op de eerste pagina, van het dagblad der »bewusten«, van «Het Volk«. Het is zoo aller»dolst»vermakelijk Zoo écht onbollige boert, Dat ik het gappen móétik knip het en bewaar 't in mijn album, als blijvend bewijs van wat de S. D. A. P. siikt, als «Het Volk® 't maar schrijft. 't Is een vertelsel van »Opoe«. En 't komt op 't volgende neer Ze was de liefste Opoe van de wereld. Voor de meisjesskleinkinderen maakte ze jurkjes, boezelaars, breidde ze kousen, wollen onderbroekjes en winterhandschoenen. Voor de jongens verstelde ze broeken, bloesjes, stopte ze kousen en zette knoopen aan hun bovenkleeren, die er nog al dikwijls af wa» ren. Ze was in alle opzichten een ideale opoe en de rechterhand van moeder. Als tegenprestatie verlangde ze alleen dat we haar twee avonden in de week en Zon» dags kwamen voorlezen. M'n oudste zuster kreeg altijd het gemengd nieuws, stadsberichten en feuilleton voor haar rekening. Mijn taak was, haar mooie reisverhalen en kindersprookjes voor te lezen. Ze was dol op de boeken van Jules Verne en de sprookjes van Klein Duimpje, Moeder de Gans, Asschepoetster en Roodkapje. Totzoover zeg je leuk Alleen merk je langs je neus weg op «Die »bewusten« zijn nog niet aan de «vaste spijze« toe en zelfs de »melk« krijgen ze nog maar één»om»twéé«. Maar nu verheft zich de toon. 't Wordt nu eerst een echt stukje «snotter» lyriek«, als zeker iemand, dien ik onlangs in een andere rubriek aanhaalde, zeggen zou «Als we dan klaar waren kregen we een koekje of boterham extraliepen dikke vreugdetranen over haar gerimpelde wangen, en kwam het altijd, altijd weer over haar 70»jarige lippen «Kinderen, kinderen, wat is het |toch heerlijk dat jullie' dat allemaal zelf kunt lezen Let vooral op die »dikké« tranen. Op die »gerimpelde« wangen, dacht de schrijver bij »grootje« soms zacht meisjesvel te vinden En verdiep uzelf in de vraag, waarom die »lippen« wel 70 jaar mogen zijn en die wangen blijkbaar nief« Maar nu de klap op de vuurpijl «Als Colijn zijn verderfelijk plan kan door» zetten, zulleh de toekomstige moeders en grootmoeders niet meer dan analphabeten zijn, en ook geen kleinkinderen hebben die hun behoorlijk kunnen voorlezen.« En dat gelóóven nu die lui. En dat slikken die lui. Zélfs de dubbelzinnigheid in de laatste zin» snee, waaruit 'n eenvoudig oog even goed lezen kan, dat Colijn het trouwen verbieden en elk surrogaat er van met den sterken arm verhinderen wil Zulk een onzin, dat was voor mij 't meest verrassendedurft «Het Volk« als een soort «gouden kleinood« op de eereplaats zetten in het blad. Die lui zijn zoo wanhopig achterlijk, en als ze dat maar noemen, dan gelóóven ze 't voor vast als hun verteld wordt, dat Colijn een soort «dikke Bertha« gegoten heeft, dat»ie er Troelstra als 'n levende granaat in stoppen wil en hem dan voor altijd wil wegschieten in 't wereld ruim. Alles gelooven ze dan. Uit den tijd der voorsvaderen. Dezer dagen meldde de »Tel.« Een bericht uit Los Angeles in Californië meldt, dat in de nabijheid van die plaats vier versteende menschelijke geraamten werden op» gegraven, die volgens schatting wel tien» tot vijftienduizend jaar oud zijn. De «Chicago Tribune« kreeg over dit geval een bericht uit Los Angeles volgens hetwelk er menschelijke schedels waren opgegraven, die nog van een ouder ras waren dan het ras waarvan de overblijfselen in hetNeander» tal zijn gevonden en die niet overeenkwamen met de schedels van het Indianen type. Ongeveer op dezelfde plek zijn fragmenten gevonden van het geraamte van een tijger met z.g. sabeltanden« en de geleerden meenen, dat deze voorhistorische mensch en tijger meer dan een half millioen jaar geleden in Califor» nië hebben geleefd. Vijftienduizend jaar is al een fatsoenlijke ouderdom Toet»Ank»Amen is er een kind bij maar een half millioen 't Komt er bij den voorhistorischen mensch op een jaartje meer of minder niet aan. Zooals men ziet, kan ook de schrijver in de »Tel.« zijn lach en spotlust niet geheel be» dwingen. Dat is ook zeer begrijpelijk. Zóó wordt er weer wat ouds gevonden, of de zoogenaamde geleerden weten precies te zeggen, hoeveel duizenden of millioenen jaren oud het gevondene is, zet dan maar es al» tijd een ernstig gezicht bij zoo'n poespas 1 Wat nu die menschelijke gedaanten betreft, óns werd speciaal gemeld, dat er in een metalen kokertje een bewijs van den Burger» lijken Stand uit die oude eeuwen bij gevonden werd, waaruit de ouderdom zonneklaar blijkt. Tegenspraak uitgesloten dus Ontijdige knolvorming bij vroege aardappelen. In de jaren 1919 en 1922 kwamen in ver» schillende streken van ons land de vroege aardappelen niet of zeer slecht op, hetgeen gepaard ging met de vorming van eenige nieuwe knolletjes direct of zeer nabij den ouden knol. Dit verschijnsel, dat thans vrij algemeen wordt aangeduid met de naam «O n d e r z e e r s«, is reeds veel vroeger op» getreden, maar in genoemde jaren kwam het in zulke hevige mate voor, dat geheele velden bepoot met vroege aardappelen, moesten wor» den omgeploegd. De heer S. J. Wellensich heeft in de «Mededeeling van de Landbouwhoogeschool« een en ander omtrent dit verschijnsel gepu» bliceerd waaraan wij het volgende willen ontleenen. Omtrent de vermoedelijke oorzaak van het ontstaan der onderzeeërs worden èn door practici èn door geleerden de meest verschil» lende meeningen geopperd, een rationeel on» derzoek naar deze oorzaak werd echter tot dusver niet ingesteld. De onderzoekingen van Wellensich, die bijkans uitsluitend met Schot» sche muizen werkte, leidde tot het resultaat, dat de neiging voor onderzeeërsvorming bij aardappelknollen wordt gevonden, die bij hoogere temperaturen zijn bewaard, wanneer zij met spuiten worden ge» poot. Het bewaren bij hoogere temperatuur brengt mee, dat bij het afspruiten veel stof verloren gaat, omdat bii hoogere temperaturen de spruiten zich veel sneller ontwikkelen dan bij lagere. Er schijnt dus een toestand in den knol te ontstaan, die hem verhindert nor» maal verder te groeien en waarbij de strekking van de spruit wordt vervangen door een ver» dikking. Het is waarschijnlijk, dat in de prac» tijk onderzeeërs ontstaan, nadat bij het afsprui» ten veel materiaal is verloren gegaan. Omtrent de te nemen cultuurmaatregelen ter voorko» ming van onderzeeërs laat de heer Wellensich zich als volgt uit «De resultaten van de beschreven experi» menten geven aanwijzingen, dat in de cultuur van vroege aardappelen ontijdige knolvorming dan kan optreden, wanneer tengevolge van droogte in de laatste groeiperiode de poters vroeg rijpen, hetgeen voert tot v r o e g t ij d i» ge spruitvorming. Bij het afspruiten wordt dan veel stof weggenomen, waardoor neiging tot ontijdige knolvorming schijnt te ontstaan. Dit wordt nog versterkt door bewa» ring bij hooge temperatuur. «Is de temperatuur na het uitpoten van tot onderzeeërvorming neigende knollen laag, dan worden deze gevormdzich normaal ontwik» kelende spruiten treden niet of eerst na zeer langen tijd op, wanneer de temperatuur hoo» ger is geworden. Bij hoogere temperatuur bestaat de neiging van de plant om zich, al of niet na ontijdige knol vorming, normaal bo» ven den grond te ontwikkelen. Er zijn verder waarnemingen en proeven verricht, die 't waarschijnlijk maken, dat onderzeêërvorming niet optreedt, wanneer de poters zonder sprui» ten worden geplant, - zelfs al zijn de overige omstandigheden gunstig voor ontijdige knol» vorming. «Wanneer deze wijze van voorstelling bij het verdere onderzoek bevestigd wordt, dan liggen eenige cultuurmaatregelen voor de hand, die de onderzeeërvorming kunnen voorkomen. «Men zou gedurende het laatste deel der groeiperiode kunstmatig de vochtigheid van den grond, waarop de poters worden geteeld, kunnen verhoogen door gieten, wanneer er weinig regen valt. In de thans toch al niet loonende aardappelcultuur is deze maatregel practisch niet toe te passen. Wél kan getracht worden een hoogen grondwaterstand te ver» krijgen, vooral daar, waar de cultuur in pol» ders wordt gedrevenlage grondwaterstand gedurende het begin van den groei zal sterke wortelontwikkeling bevorderen, hetgeen bij latere droogte den planten ten goede zal ko» men. «Of de tijd van rooien invloed heeft, kan uit de voorhanden gegevens in 't algemeen nog niet worden gezegd. Wél zal het aan» bevelenswaardig zijn om snel te rooien wan» neer na een regenrijke periode eenige achter» eenvolgende droge dagen op het einde van den groei volgen. «Een zoo koel mogelijke bewaring is ge» wenscht. Deze immers houdt te snelle sprui» ting tegen en doet de knollen hard blijven. Verwarming op eene of andere wijze van de bewaarruimte moet worden vermeden, tenzij er kans op vorst bestaat. Dan nog moet men er voor waken, dat de temperatuur slechts even boven het vriespunt komt te liggen. Een goe» de luchtverversching moet aanwezig zijn, zoodat de bewaarruimte niet bedompt wordt. Een dusdanig koele bewaring, dat afspruiten niet noodig is, zal gunstig werken. «Bewaring in het volle licht, waardoor spruitvorming wordt tegengehouden, moet m.i. gunstig werken. Nadere proeven hieromtrent ontbreken echter nog. Deze bewaarmethode wordt in sommige streken van Friesland ge» bruikt (warenhuizen). In Schotland wordt voor de bewaring van pootgoed wel gebruik gemaakt van schuren met 'n glazen dak, het» geen ook in Holland toepassing zou kunnen vinden. «Vroeg uitpoten moet worden vermeden. «Het zou verder waarschijnlijk wel gunstig zijn om de poters zonder spruit te poten, doch een bezwaar hiertegen is, dat daardoor de snelle ontwikkeling, die in de vfoege aard» appelteelt vereischte is, belemmerd wordt— 40 cent per regel pijnlijk, schraal of gesprongen door de koude, gebruik dan de heerlijk verzachtende en snel genezende Purol. In doozen van 30, 60 en 90 ets. Bij apothekers en drogisten. De Copie van Ingezonden Stukken die niet ge» plaatst zijn wordt niet teruggegeven. Buiten verantwoordelijkheid van Redactieen UitgevMl Mijnheer de Redacteur Wie veracht den dag der kleine dingen? Zach. 4 10a, 't Was in 't begin van het jaar 1924, dat in het hart van een eenvoudigen man te Ouddorp de gedachte opkwam, te probeeren om naar het wel is waar afgelegen, maar toch gemakkelijk te bereiken eiland Goeree en Overflakkee te doen overkomen een ooggetuige die wat meer dan in de bladen daarvan te vinden was kon meedeelen over den nood in de Saksische pastorieën alsmede in de krin» gen van den middenstand. Zijn naam noemen zou hem boos maken immers een stillen be» lijder is het te doen om de zaak en niet om eigen eerdus dien verzwijgen we. Maar het resultaat hopen we in de volgende regelen te vertellen. De ooggetuige, die uitgenoodigd werd, op wiens mededeelingen wij staat kunnen maken, was de leger» en vlootpredikant in algemeenen dienst Ds. H. Janssen van 's Gravenhage. Z.Eerw. werd bereid gevonden in Ouddorp te komen bevestigen dat de krantenberichten de zaak niet overdreven hadden voorgesteld, integendeel van de grootte van het lijden nog maar een vaag beeld hadden gegeven. Wie dan ook de bezielende rede heeft aangehoord is ontvonkt en gaat over niet tot de orde van den dag, maar tot het werken voor uit» geteerde medemenschen. In den Bommel hoorde Ds. Janssen dat iemand te Sommelsdijk in November 1923 niet was rondgeweest, maar bij enkele vrien» den en kennissen had aangeklopt met een verblijdend resultaat. «Dat zijn er dus al twee, waarop ik kan kan rekenen®, aldus dacht Ds. Janssen, de organisator bij uitnemendheid, die met zijn spreekbeurt te Ouddorp niet meer en niet minder bedoelde dan het heele eiland te mo» biliseeren. De eerste stappen, in Februari daartoe ge» daan, zijn mislukt omdat het gekozen uur van samenkomen een ongelukkige keuze bleek. De hernieuwde poging in Maart dreigde weer op een mislukking uit te loopen, want wederom was de Hulpcentrale onze concurrent Evenwel vorderden we zooveel, dat onder presidium van Ds. Janssen, die 's avonds in de Ned. Herv. Kerk van Middelharnis zou spreken over Saksen een bestuur, een mode» ramen werd gekozen, dat toen met volmacht en uit volle macht aan 't werk kon gaan en is gegaan. Hoe klein was het begin. Een brief om een spreker. Twee kleine lo» kalen met veel kleine menschen en toch de groote collecte van f 76, gevolgd door de grootere gifteder meisjesvereeniging een luier= mand, waarvan in de kerk van Middelharnis mededeeling werd gedaan onder 't beschrijven der onuitsprekelijke vreugde, waarmee die weldaad in Saksen wordt ontvangen. In de courant kwam de simpele vraag te staan Welke jongedochtersvereeniging volgt Het antwoord op die vraag blijven we U niet schuldig Daar de meeste gemeenten op de institu» eerende vergadering niet vertegenwoordigd waren, moest de werkwijze persoonlijk wor» den medegedeeld in ieder dorp aan een kring van menschen van verschillenden staat en rang immers het heele eiland mobiel maken, was het wachtwoord. Met de grootste voldoening ziet het moderamen op dien thans verrichten arbeid terug. Alle burgemeesters, alle predikan» ten (op één na) die natuurlijk in de eerste plaats zijn uitgenoodigd hun naam ter aanbeveling te plaatsen, vonden we bereid en overige vooraanstaanden, mannen van invloed in rui» mer of beperkter kring, teekenden de lijsten. 't Zou ons te ver voeren alle bijzonderhe» den van onze voorspoedige reizen mee te deelen, doch met één plaats maken we een uitzondering, n.l. Oude Tonge. In alle plaatsen hadden we meer of minder vasten voet aan wal gezet. In Dirksland en Ouddorp met name is de zaak in bijzonder goede handenvandaar vernamen we bij ge» ruchte, dat er hard gewerkt wordt. Doch in Oude Tonge misten we wegens vacature het eerste aanknoopingspuntden predikant. Hoe dus daar contact te krijgen Die vraag hield ons eenige dagen bezig, toen op zijn onverwachtst het antwoord werd gegeven. Ten huize van den Voorzitter van ons Co» mité vervoegde zich de presidente eener Meis» jesvereeniging uit Oude Tonge met de vraag, waarheen de door de meisjes gemaakte kin» derkleertjes voor Saksen konden worden ge» zonden. Die vraag, doorgegeven aan den Secretaris, gaf dezen aanleiding dat adres niet te schrij» ven, doch er persoonlijk heen te gaan, want zoo dacht hij op die presidente kan ook stellig gerekend worden. En zijn vertrouwen is door haar niet beschaamd. Ook zij had die eenvoudige vraag gelezen «Welke Jongedochtersvereeniging volgt Oud» dorp's voorbeeld en aan Oude Tonge de eere, dat het nummer twee is. Zij zou echter nog meer doen. Na eenige aarzeling, na eenige bezwaren nam zij, gezien de aanbeveling van den Burgemeester, den Rijksontvanger en den Notaris het moedige besluit met een vriendin «rond te gaan«. Na één week (wat moet daar hard gewerkt zijn werd de eerste zending uit Oude Tonge den Penningmeester toegezonden, te weten driehonderd drie en twintig gulden 35 ets. (f 323,35) met de belofte, dat de dames nog niet klaar waren, dus nog meer zou volgen. Van Oude Tonge begon de victorie Dank aan U, Burgemeester, voor Uw me» dewerking Dank aan U, milde Oude Tongenaars, voor Uw gaven! Maar vooral dank aan U, dames, voor Uw ijver en toewijding. Waren de groote giften en de totale som voor U niet een heerlijke belooning Alzoo zonder eenig comité een pracht re» sultaat. Zoo baande een kleine vraag over kleine kinderkleertjes den weg voor een groote be» tooning van milddadigheid, waarop de zegen niet zal uitblijven. P. DE ZEEUW. Geachte Redactie. Met het oog op het groote belang der zaak verzoeken wij U beleefd, doch dringend het volgende in Uw orgaan een plaatsje te geven. Met vriendelijken dank, Hoogachtend Uw dw. A. DE JONG Ezn. De Schoolstrijd in Duitschland. Help 1 Help! Dat is de kreet van den machtelooze, die in doodsnood verkeert. 't Is de kreet van de Christelijke School. Och, 't is zoo bitter en bitter erg. Daar is een- school in Moabit II- wel, een wijk in Noord=Ber'i;,^ -4 "vk, de school naakt wordt TV Meester Koch laat kend dansen. J J De Bund entscheideni f dedigt die naaktdanserij in J-é *,t. De Vorwarts zelfs is er verlegt fit 4emr'^ zet natuurlijk een grooten mond Maar deze naaktdanserij is waHV— is TM feit een feit dat de wereldbeschouwing typeert van de groote tegenstanders, moorde» naars der Christelijke School in Duitschland. Ze vinden het wel goed en wij, christelijke menschen, wij voorstanders van Christelijk onderwijs, wij zijn bekrompen, onwaarachtige menschen wij beweren maar, dat wij vroom»

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1924 | | pagina 1