PU ROL
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsehe en Zeeuwsche Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
Buitenland.
No. 2979
WOENSDAG 9 JANUARI 1924
38STE JAARGANG
Reclames Mededeelmgen.
i
W. BOEKHOVEN ZONEN
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
Bestuursvergadering.
Op Woensdag 9 Jan. 's middags half
4, vergadering van 't Bestuur der Hulp
centrale in de Chr. School te Middel-
harnis.
Agenda
1. Finantiën.
2. Verkiezing.
3. Propaganda.
4. Enz.
I. v. d. WAAL.
Schetsen uit het Noorden.
Binnenland.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
De Secretaris,
'V Na de derde Mislukking.
Ook de derde poging is mislukt.
De heeren Nolens, Rutgers en Schokking
hebben »namens de »fracties« zoo luidt
het bericht verzocht dat de »Rechterzijde«
van haar opdracht mocht ontheven worden.
Nu, eerlijk gezegd 1 we hopen dat dit de
laatste keer is, dat aan een «zijdes opdracht
gegeven wordt en dat onze geëerbiedigde
Vorstin daar voortaan maar weer 'n »man«
voor kiest.
'n Paar persstemmen over de mislukking
De r.k. Res. bode« schrijft
»Uit rechtsche parlementaire kringen zoo
Katholieke als Christeiijke, hoorden wij de
meening als zou er niets opzitten dan dat
het Kabinet»Ruys, geheel of gedeeltelijk terug»
komt en dat de Koningin dit Kabinet ver»
zoeken zal op zijn ontslag»aanvrage terug te
komen«.
Het zou een laatste uitweg zijn.
Als al het andere afgesneden bleek.
De a.r. »Rott.« schrijft in een korte drie»
Sar:
Het door velen waarschijnlijk geachte
welslagen van de laatste opdracht is ver»
V ijdeld.
Al moet het verzet van een der partijen,
j naar de geruchten luiden, zich meerrichten
tegen den vorm van de opdracht dan tegen
den wezenlijken inhoud, toch is de hoop
op het optreden van een nieuw Kabinet,
steunende op de eene en onverdeelde rech»
terzijde, geringer geworden.
De toekomst is in meer dan één opzicht
donker.
Het aanblijven van het Kabinet»Ruys of
een minderheidskabinet uit de rechterzijde
schijnen mogelijke oplossingen.
Met alle respect voor de hooggeleerde re*
dactie van de »Rott.« «Sloop hier niet 'n
kleine denkfout in
Ook w ij zouden er wat liefs voor geven,
a I s er thans een Kabinet optrad uit de «eene
en onverdeelde Rechterzijde«, nu Links
geen kabinet vormen kin, al hadden we dit
laatste graag eerst ook geconstateerd en gere»
gistreed gezien.
Maar voor 'nvuistzijnhand»en»vingers
noodig, niet
En om een Kabinet uit de »eene en on»
verdeelde Rechterzijde« te kunnen vormen,
moet deze er eerst z ij n.
Ziét de «Rott.s haar Wij niet.
En dan toch een som gaan opzetten, waar
een Kabinet uitkomen moet, met als eer»
ïs t e gegeven die »eene en onverdeelde
Rechterzijde», dat moét vastloopen. We zou»
den 't o 1 zoo graag willenzulk een Kabi»
net komt ook wel weer, zoodra die veen»
heid en onverdeeldheid» is h e r s t e 1 d, maar
we moeten voor een Kabinet, dat thans
^optreedt een grondslag hebben die n u be»
staat.
Dit wordt te vaak vergeten.
Zelfs door sommigen onder ons.
En vraagt men zich afWat nu
Dan lijkt ook ons, dat er weinig anders
overblijft, dan dat het Kabinet»Ruys aanblijft.
Omdat er anders geen oplossing is.
Wat voor [de personen in dat Kabinet
die waarlijk na v ij f jaar niet op hun baantje
ebrand, noch aan hun zetel gekleefd zijn,
e«n groote opoffering wezen zou.
Mits dan dit maar goed versta
Het legde zijn taak néér als een «Kabinet
tjr der Rechterzijde»; wordt het wedeiom aan»
Sttocht, dan keert het terug simpellijk als
fen «Rechts» Kabinet.
Elk voelt en vat het onderscheid wel.
V tn den trein.
»lk zat in den trein», zoo verhaalt de
Amsterdamsche briefschrijver van een onzer
Nederlandsche dagbladen.
Derde klasse, dat spreekt.
Dit doet in dezen tijd 'n journalist reeds
om der pecunia wille als hij 't al niet
beroepshalve deed, wijl je in de »derde« veel
meer «copy» weghaalt dan 't geval «tweede» is.
«Tegenover mij zat 'n burgerman«.
Vriendelijk prater, geweldig Rooker!
De eene sigaret na de andere verpafte hij
in Rook
Toen de damper voor den zooveelsten keer
'n versch rolletje in vuur zoog, maakte de
journalist de opmerking
«Je kunt ze nogal San, baas!«
«Dat zou ik denken, m'neer'k Heb een
gezonde rooklust!«
«Hm 1 dat blijkt anders nogal 'n dure
liefhebberij, vin»je niet?«
De ander haalde de schouders op.
«Rooken mót ik duur, ja 1 hoe»
veel denkt m'neer dat ik in 'n week verróók
De journalist raadt maar niét.
»'k Rook hSast alleen sigaretten, m'neer
en daar geef ik per week op z'n minst zes
gulden aan uit ja, duur is 't wél
«En wat doe je voor de kost?«
«Schippersknecht, m'neer 't Vet ook al van
de ketel af!«
En hij rookte paf»paf»paf!
En de ander zStpaf»paf«paf
V Bal ni.
«Bal nAis 'n soort tooverwoord.
Wie voor 'n lezing, 'n vergadering, 'n bij=
eenkomst de neus ophaalt, er niet aan denkt
dSSr 'n avond aan te vermorsen, wordt vaak
een ander mensch, zoodra hij hoort, dat aan
't eind «de beenen van de vloer« mogen en
er «bal nS« is.
't Recept is nu ook reeds op den «Ouder»
avond« toegepast.
«Volksonderwijs» te Oudewater belegde zulk
een bijeenkomst, had gezord voor 'n tweetal
blijspelen die werden opgevoerd, voor muziek
en zang en voor een dansje tot besluit.
Het resultaat was kolossaal
't Leek of 'n dominee intree deed
De zaal kon de menigte ternauwernood be»
vatten
En zeg nu nog es, dat de schare niet aan
de Openbare School want daar ging het
om »gehecht« is. Ze dAnst er, als 't wezen
moet, een halven nacht om door.
V Rusland en de Bijbel.
«Weg met den Bijbel, en verdwijn
Van 't christendom de laatste schijn
Zóó legden onze vaderen in 't jaar 1878 't
den mannen»van»Kappeyne in den mond, die
ons zoo pas de Schoolwet hadden bezorgd,
waarvan openlijk werd gezegd, dat ze de
christelijke scholen vernietigen, het bestaan
onmogelijk maken zou.
't Is door Gods goedheid Anders gegaan.
Gelukkig, diezelfde God leeft nóg
Zóó zeiden we onwillekeurig bij onszelf,
toen we lazen hoe in Rusland mevr. Kroeps»
kaja, de echtgenoote van Lenin, als hoofd
van dien »dienst«, bevolen heeft om als
eerste «verboden boek» op de lijst van
publieke boekerijen te plaatsende Bijbel.
Het is méér beproefd, Gods Woord «uit
te roeien».
Maar gelukt is het nooit.
Al kAn zeer zeker in een bepaalde stad of
plaats of streek of staat, het oordeel komen,
dat God er den kandelaar geheel wegneemt
en er alle licht bluscht.
V* Zeere teen.
D i e waren op hun teenen getrapt
De minister van Financiën heeft onlangs
een dienstorder uitgevaardigd, waarin het per»
soneel bij de Belastingen weid verzocht en
aangemaand, om in het corps het vloeken en
bezigen van ruwe taal tegen te gaan en te
doen tegengaan.
Wie kan daar nu tegen hebben
De minister zal natuurlijk zoo'n order niet
uitvaardigen, als er geen reden voor is,
zoo'n bloed is de heer H, Colijn niet.
Evenwel, »men« was op z'n teen getrapt.
En het Bestuur van de vakgroep «Belasting»
personeel» zond den minister een motie op
tafel, er op aandringende dat deze de order
zou intrekken, aangezien daardoor «de
goede geest onder 't personeel« bedorven werd.
Bij zoo iels staat men toch paf.
Ieder wéét, helaas 1 in ons vaderland, hoe
er overAl wordt gevloekt. Maar te durven
neerschrijven dat een verzoek om dit vloeken
enz. tegen te gaan «den goeden geest« bederft,
dat is het toppunt. Gelukkig, dat minister
Colijn er niet de man naar is, om voorzülk
een tegenstand op zij te gaan.
40 cent per regel
Winterhanden
DOOS 30, 60, 90 Cent.
Bij Apoth. en Drogisten
Pharm.Fabr. A.Mijnhardt
Zeist
De wacht houden bij het hol van den otter
's avonds of gedurende den nacht, en hem
schieten als hij er uit komt is een andere, al»
gemeen bekekene jachtmethode, die evenwel
aan het geduld en het gezicht van den jager
groote eischen stelt. Natuurlijk is deze wijze
van jagen het heerlijkste in de heldere zomer»
nachten. Klemmen schijnt Olie niet veel ge»
bruikt te hebben, en de otters moeten hem
daarvoor wel dankbaar zijn, want dit is de
gemeenste wijze van jagen. Een geweerval voor
het hol probeerde hij vroeger, maar dikwijls
tevergeefs, doch daardoor kwam hij in kennis
met een nieuw systeem van jagen, n.l. de z.g.n.
sprenkel, een listig en gevoelig instrument.
Vele otters werden een slachtoffer van dit ef=
fectieve gereedschap.
Olie vertelde verder dat de paartijd der ot»
ters de maand Maart is, en jongen in Juni
geboren worden. Een wijfje, dat uit haar hol
verdreven werd, droeg iets in haar bek; dat
Olie voor een rat aanzag. Toen ze niet ver
van haar woning geschoten werd, bleek het
haar jong te zijn, waarmede ze vluchten wil»
de. De wijfjes brengen 3 A 4 stuks voort, soms
ook wel 1 of 2 wat in schrale jaren het geval
is. Drie is eigenlijk het normale getal.
De wijfjes zijn zeer onvriendelijk tegenover
de mannetjes, zelfs gedurende den paartijd.
Ze worden niet in het hol geduld, doch lig»
gen er voor, dikwijls verborgen tusschen het
z.g.n. Tangrand (aan land gespoeld zeewier
en andere plantenresten) waar ze zich in de
zon koesteren, onder zulke omstandigheden
zijn ze te vergelijken met de gedurende den
zomertijd in troepen rondtrekkende otterman»
netjes, bekend aan de kust onder den naam
«Kludderranarea. Deze loslevende jonggezel»
len hebben geen vaste woonplaats, doch hou»
den zich op in de Tangranden en de strand»
kanten hun aanwezigheid ^blijkt uit zekere
teekens die otterjagers, en otterhonden zeer
goed kunnen vinden.
Anders schoot eens twee van deze met een
schot, een zeer zeldzaam voorkomend geval,
naar hij vertelde.
Het aantal door Olie geschoten otters schat
hij op omstreeks 600 stuks, een groot getal
als men bedenkt onder welke omstandigheden
zulk een jacht geschiedt en hoe groot de moei»
te is die er aan verbonden is. Men kan zich
indenken welk een ondervinding deze 600
resultaatrijke jachten gegeven hebben. Toen
hij 12 jaar oud was schoot hij zijn eerste otter
zijn zoon Anders was er ook zoo jong bij
en wat hij gedurende de volgende 70 jaar
meemaakte is waard in een boek opgeteekend
te worden.
Op een vraag of het aantal Otters in Bo»
huslan sterk verminderd, was onder zijn lan»
gen jachttijd antwoordde hij levendigNeen,
integendeel. Toen ik begon met jagen waren
er hier tusschen de scheren, niet zooveel, Het
aantal is evenwel vermeerderd wat zijn oor»
zaak vindt in het veelvuldiger dan vroeger
voorkomen van haring aan de kust, die de
stam goed gedaan heeft.
De regen is overgegaan in een dichte fijne
nevel, die voorbij de ruwe luiken jaagt, en
af en toe de welbekende scheren daarbuiten
en Rörös scherp geteekende noordsche om»
trekken in haar donker kleed hult. Makkreel»
visschers liggen met hun vaartuigen in het
noorden, stijf in den wind en manouvreeren
om elkaar heen als spookschepen, doch hard»
nekkig en met rustige bewegingen.
Precies in[ 't Zuiden vliegt een schare zee»
snippen, op reis naar zuidelijke streken, het
zijn allen jonge vogels in alle grootten. Vier
snippen vliegen over ons hoofd met groote
snelheid en op groote hoogte. Het schijnt een
der emigratieaagen voor de snippen te zijni
In Olle's woning ziet het er zeer eenvoud
dig uit. Wat eigen gemaakt huisraad, eenige
geweren, en 14 otterhuiden als bewijs van
het goede resultaat van het voorbijgegane
jachtseizoen.
»Ja,« meent Olie, het is recht goedgegaan.
Hier b.v. is een huid, zoo zonderling als ik
nog nooit gezien heb. Tegelijkertijd haalt hij
uit zijn prachtige verzameling en huid van
een oud mannetje, welke aan de keel een
zuiver witte vlek, zoo groot als een vuist ver»
toond, op de plaats waar gewoonlijk de brui»
ne kleur in lichtgrauw overgaat.
Dit, zegt Olie is iets dat ik in de zeventig
jaar dat ik jaag nog niet gevonden heb. Een
aanduiding hiervoor kan men altijd zien in
den vorm van een kleine streep, b.v. hier bij
deze, waarbij wij kunnen gelooven dat het
otters zijn die van het boschland naar de kust
gekomen zijn, met hun zacht» en fijnharige
pels. Als die otters naar hier komen verliezen
ze hun oude pels en krijgen een nieuwe, wel»
ke beter tegen het zoute water bestand is. Zie
maar die huid, hoe die een mengsel van zacht
en hard haar heeft, maar deze met haar witte
vlek is iets ongewoons.
De huid ziet er uit als een reusachtige mar»
terhuid, met haar atavistika teekening op de
keel.
Piet is toch eigenlijk wonderlijk, dat hier
in dit dicht bevolkt gedeelte der kust, waar
een levendig scheepvaartverkeer is, nog iemand
een middel van bestaan kan vinden in de jacht
op pelsdieren. Natuurlijk is de otterjacht niet
de hoofdbron van inkomsten, maar veel heeft
ze er toe bijgedragen om eenvoudig te kun»
nen leven voor Olie. In de oorlogsjaren
betaalde men tot 200 kronen voor een
huid. doch bij een prijs van 70 a 80 Kronen,
wat men er heden voor betaalt is een otter»
jacht nog niet zoo slecht, meent Olie. Met
de zeehonden jacht is het anders, daar.is de
concurrentie levendig, en zooals het thans
gaat met de prijzen zit er voor den kooper
geen voordeel in.
Toen wij vertrokken, verzamelden zich nieu»
we blauwzwarte wolken, over Sörö, met haar
parkachtige weiden, haar koeien, haar wonder»
lijk gevormde rotsachtige westzijde waartus»
schen de kloven bloemen bloeien, die het
harde blauw der rotsen verteederen. Toen wij
de trossen losgooiden en afscheid genomen
hadden van het jagers volk, waren wij het
roerend eens dat Olie als jager een merkwaar»
dig leven heeft.
De kotter vaart huiswaarts, temidden van
een chaos van wild opstuivend zeewater en
alles overstelpende regenbuien uit donker
zwarte wolken.
K.
De Kabinetscrisis.
Gelijk reeds gemeld werd, kwam Zaterdag
de Sociaaldemocratische Kamerfractie bijeen,
ter bespreking van den door de crisis ontsta»
nen politieken toestand.
Naar de Tel. vernam, concludeerde men na
de derde mislukking om een Kabinet te for»
meeren tot de mogelijkheid, dat de Kroon
opnieuw het advies der leiders van de link»
sche fracties inwinnen en de vorming over»
wegen zal van een gemengd neutraal Kabinet,
hetzij Iparlementair, het zij extra»parlementair
en Sleef men zich algemeen vereenigen met
de strekking der verklaringen, reeds bij de
behandeling der Vlootwet in de Kamer en
daarna in «Het volk» afgelegd door Mr.
Troelstra, in zake de principieele bereidheid
der sociaalsdemocraten tot aanvaarding van
regeeringsverantwoordelijkheid. De kansen op
Kamerontbinding en nieuwe verkiezingen wer»
den mede in dit verband onder de oogen
gezien.
De beraadslagingen over de kwestie der bij»
eenroeping van de Tweede Kamer, waarvoor
men vrij algemeen gevoelde en waarvoor,
naar men weet, een door tien leden ingediend
verzoek voldoende is zullen, naar aan het
blad gemeld wordt in een Dinsdag a.s. te
houden voortgezette vergadering worden her»
vat.
Koninklijk bezoek aan Zeeland.
Naar «De Standaard« verneemt, heeft H. M.
de Koningin zich gaarne bereid verklaard in
den loop van den a.s. zomer een bezoek te
brengen aan Zeeland, mede in verband met
de feesten ter herdenking van de 350»jarige
onafhankelijkheid van Middelburg.
Dit bericht zal zeker door de Zeeuwen met
groote vreugde worden vernomen.
Minister Colijn.
Naar men verneemt is de Minister van
Financiën, de heer H. Colijn, voornemens
tegen het midden der volgende week voor
een maand naar het buitenland te vertrekken
tot het doorbrengen van een verloftijd.
De girodienst.
Het Openbaar Ministerie bij de Haagsche
rechtbank nam heden conclusie in de proce»
dure in de zaak betreffende de giro»kwestie.
Geconcludeerd werd tot toewijzing van de
vordering en tot betaling, behalve ten aanzien
van de rente, welke niet meer dan V/2 pet.
zou mogen bedragen, terwijl de eisch was
5 pet.
Enkele lichtpunten.
Enkele dingen wijzen er op dat het in Euro»
pa iets beter wordt. De houding van Italië
Spanje en vooral van Engeland dwingt Fran»
krijk wat in te binden. De economische toe»
stand in Duitschland geven enkele lichtpun»
ten zien. We zullen hopen dat het geen mor»
genwolk is die weer ras verdwijnt, maar dat
deze symptomen de bode mogen zijn van een
herstel van geschokt Europa
De Roerbezetting is in Januari ingekrom»
pen. Ruim 5000 soldaten, Franschen en Bel»
gen, trekken terug, doch blijven voorloopig
nog in de omgeving van het gebied, om bij
den minsten tegenstand opnieuw de streek
te bezetten. Wij gelooven niet, dat dit noo»
dig zal zijn. De laatste weken neemt de gun»
stige toestand in handel en nijverheid gere»
geld toe. De hoogovens worden weer aange»
maakt, de mijnen brengen elke week grooter
productie op en de verlengde arbeidstijd heeft
niet tot de geringste moeilijkheden aanleiding
gegeven. Ook is de aanvoer van levensmidde»
len thans zoo in het Roergebied, dat in de
winkels alles te krijgen is tegen sterk gedaalde
prijzen.
»Labour« in Engeland.
Hoe zal 't nu in Engeland gaan
Zoodra na Nieuwjaar 't Parlement samen»
komt en de Koning de Troonrede gehouden
heeft, zal «Labours reeds bij 't Adres van
Antwoord trachten door een partij»kenmerkend
amendement de regeering van Baldwin om»
ver te werpen.
Asquith, de liberaal, doet mee.
Hij zal geen hand uitsteken, het fi hij gezegd
om de conservatieve regeering op de been te
houden.
Dus dan wéét »Labour« het wel
Als Mc Donald zijn voorstel maar zóó op»
stelt, dat alle conservatieven er n e e n en alle
liberalen j a tegen zeggen moeten, dan ligt
het kabinet tegen de vlakte.
Doch dan komt de vraagWat nu
Net als bij ons na 26 October.
Met d i t groote onderscheid, dat men ginds
al 'n anderhalve maand van voorbereiding
had en er hier geheel plotseling vóór werd
geplaatst.
Ginds zal het denkelijk kort duren.
«Labours heeft al gezegd «Ik
»Labour« neemt de teugels over.
y>!.abour« in 't bewind.
In Engeland is »Labour« de Arbeiderspartij.
Maar net als ook met de andere politieke
partijen in Engeland het geval is, zij hebben
daar altijd iets aparts en zoo kan men »Labour«
maar niet zonder meer gelijk stellen met de
S. D. A. P. op 't vasteland.
»Labour« i s overwegend socialistisch.
Vooral werd dit de laatste jaren zoo.
Zelfs zitten er zéér ver gaande communisten
in.
Maar er is toch onderscheid en dit zal
straks, als »Labour« zelf aan de regeering
komt, langzamerhand wel duidelijk blijken.
Niet zonder zorg, maar toch ook met zekere
belangstelling zien we het aanstaande bewind
van »Labour« tegemoet en het kón weieens
blijken, net als toen Branting de premier
in Zweden was, dat »rood« eenmaal in de
regeering zijnde in den rooden wijn heel
wat water doen moet, wil 't een drank zijn
die voor het volk drinkbaar is.
De vrouw in Rusland.
In het Bulletin van de Int.Counel en Wo
men geeft An na Chabanof te Petrograd een
verslag van de positie der vrouw in Rusland.
Zij constateert dat onder het tegenwoordi»
ge regime de positie van de vrouw uit den
middenstand allerongelukkigst is. De groote
toenemende kosten van alle levensbehoeften
de moeilijkheden van het verkeer, de werk»
loosheid, zoowel als de ingewikkelde zorg
voor de huishouding laten maar weinig tijd
voor intellectueelen arbeid.
Feminisme is uit den tijd. Vrouwenbladen
bestaan niet langer, de eenige uitzondering
vormt cr een voor de arbeidersvrouw, dat ge»
heel gewijd is aan beroepsbelangen en ver»
schijnt tot steun van de communistische partij.
Er is een vrouwenpartij, een politieke or»
ganisatie, die ten doel heeft communistische
ideeën onder de werkende vrouwen te ver»
spreiden.
Onder de wettelijke maatregelen noemt zij
a. Vrouwen worden vrijgesteld van arbeid
acht weken voor en acht weken na de beval»
ling. Nog acht weken worden een moeder
toegekend om haar in staat te stellen haar
zuigeling te voeden.
b. Vrouwen (of mannen) die om gezond»
heidsredenen niet meer in staat zijn te wer»
ken ontvangen een wedelijksch pensioen.
c. Vrouwen, die tijdelijk niet in staat zijn
te werken, behouden gedurende twee maanden
recht op haar werk.