JURGENS' PLANTA
AAN DE VERBRUIKERS VAN
DE FIJNSTE PLANTENBOTER
Reclames Mededeelingen.
Kerk en SchooL
Land- en Tuinbouw.
Plaatselijk Nieuws.
PRIJS 60 CENTS PER POND
f 5.-
ANT. JURGENS' MARGARINEFABRIEKEN
Den 29e November 1840 werden op den
slag te Middelharnis afgeslagen 149,136 schels
visschen. Eéne vischsloep bracht er 6900
binnen®.
Deze getallen spreken voor zich zelf.
Zonder afslag zou het dorp Middelharnis
dan ook in den loop der tijden f 900,000
minder ontvangen hebben dan nu. Het spreekt
van zelf dat zonder deze belangrijke inkomsten
Middelharnis ook niet in staat geweest zou
zijn om zijn haven te onderhouden. Maar bes
halve dat de onkosten voor de haven, die
niet gering waren, ook alle andere uitgaven
die aan het visschersbedrijf verbonden waren,
bestreden werden uit deze rijke bron van ins
komsten, werden ook velerlei uitgaven gedaan
ten behoeve der gemeente en ook wel andere
uitgaven, die niets met de visscherij te maken
hadden. De eigenlijke dorpsmiddelen zijn nooit
voldoende geweest de kosten der gemeentes
huishouding te bestrijden. Een der eerste uits
gaven die ten laste van den afslag kwam, werd
veroorzaakt door het bouwen van de pastorie
aan den Ring in het jaar 1671. Destijds rustte
dus blijkbaar de zorg voorde predikantswoning
op het gemeentebestuur. Maar ook vele andere
uitgaven kwamen ten laste van het visscherijs
bedrijf. In de afslagrekeningen vindt men o.m.
vermeldhet koopen van kruit en lood, het
vervoeren van «gemonteerde burgers« naar de
Klundert om aldaar op last van den Prins van
Oranje aan de schans te werken, bezoldiging
van den trommelslager «ten tijde datter gewaekt
wierde® reparatie aan de pomp het uitroepen
dat de straten schoongemaakt moesten worden
enz.
Dit was in den bloeitijd van Middelharnis
als visschersplaats. In de laatste helft der vorige
eeuw is het gaan minderen. Hierboven wezen
we reeds op de oorzaken van dezen achteruit»
gang. Toch fleurde het in 't laatst der vorige
eeuw nog wat op. Zoo werd over de jaren
1893—1894 nog gevangen 300,000 stuks schel»
visch, 11,000 stuks kabeljauw, 1200 stuks leng,
470 puntmanden rog, 225 manden vleet, 2220
tonnen zoutevisch, 300 tonnen leng, 600 ton»
nen schelvisch. De bruto opbrengst bedroeg
toen nog f 232200,—.
Toen echter de trawlvisscherij in opkomst
kwam en de visscherij zich meer op andere
plaatsen concentreerde, zooals Vlaardingen,
IJmuiden enz. was het voorgoed met dé vis»
scherij te Middelharnis gedaan. In de oorlogs»
jaren werden nog verschillende sloepen
verkocht, terwille van de abnormale hooge
prijzen welke er voor bedongen konden wor»
den en thans verdween het laatste vaartuig.
Misschien had dit nog wel wat gerekt kunnen
worden indien de reeders nog opvolgers had»
den gehad.
Thans is het gedaan met de visscherij te
Middelharnis, zooals de meeste plaatsen op dit
eiland zal het zijn hoofdbestaan te zoeken
hebben in den landbouw.
We meenden in verband met het verdwijnen
van den laatsten sloep eens een en ander te
moeten releVeeren over hetgeen Middelharnis
geweest is en waardoor het geworden is wat
het thans is.
Het kloek voorgeslacht, met zijn wakkeren
geest, waardoor het in alle tegenspoed, het
hoofd omhoog hield en eeuwen lang gevaren,
rampen en vijanden trotseerde om zijn bedrijf
te handhaven, verdient in dankbare herinne»
ring te blijven voortleven bij het jongere ge»
slacht 1
De Landbouw»Onderlinge.
De groei van de L. O. en de T. O. in 1923
Op 1 September 1923 trad per provincie het
hieronder vermelde aantal landbouwers toe
PROVINCIE
Aantal
leden
LOON
Groningen
Friesland
Drenthe
Overijsel
Gelderland
Utrecht
Noord»Holland
Zuid»Holland
Zeeland
Noord=Brabant
Totaal
28
35
24
17
28
10
48
36
22
7
255
f 103,013
45,839
10,927
10,553
23,265
19,288
35,140
41,987
36,174
10,410
336,596
Per 1 September 1923 traden als lid der
T. O. 39 werkgevers, uitbetalende aan loon
f 145,270.
Sedert Januari 1923 vermeerderde het aantal
leden bij de Landb.=Onderlinge met 17920,
uitbetalende f 18,333,333 loon bij de Tuinb.»
Onderlinge met 3849, uitbet. 6,867,451 loon.
De Secretaris van de P. O. C. »Overflakkee/<
A. W. KEIJZER.
Rljkslandbouwwinterschool te Dordrecht
1 October geslaagd voor het toelatings»
examen
1. C. L. L. Bos, Rotterdam.
2. E. de G. van Buuren, Meeuwen.
3. J. A. Herweijer, Strijensas.
4. H. A. Herweijer, Strijensas.
5. C. de Jong, Schipluiden.
6. B. L. de Klerk, Kedichem.
7. L. Knook, Klundert.
8. B. Nieuwenhuis, Rotterdam.
9. P. Roodenburg, Nederweert (L.)
10. B. A. Uyterlinde, Barendrecht.
11. H. A. Visser, Strijen.
12. I. J. v. d. Waal, Ridderderk.
13. J. B. de Baan, Spijkenisse.
Afgewezen 2.
SONMELSDIJK. In het huis gemerkt
A 314 is besmettelijke ziekte'»Roodvonk« ge»
constateerd.
De vrouw van v. K. had het ongeluk te
vallen en haar been te breken.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
a.s. zal de torenklok een uur worden achter»
uitgezet en dus de oude tijd weer beginnen.
MIDDELHARNIS. Onze vroegere dorps»
genoot de heer P. de Korte is geslaagd voor
het politiediploma met aanteekeningen. Hij
is thans politieagent te Rotterdam.
Over het 3e kwartaal zijn door de schut»
sluis binnengekomen 229 schepen inhoudende
18674 ton en uitgevaren 221 schepen inhouden»
de 17882 ton.
«Memento mori«. Maandag had de vrouw
van A. A. C, But een bezoek gebracht bij
hare kinderen in Nieuwe Tonge 's middags
thuisgekomen zijnde werd zij plotseling onwel
en was zij binnen enkele oogenblikken een
lijk.
Aan Mej. C. de Korte, huishoudster bij
den Heer J. B. Hollen alhier, die ongeveer
40 jaren deze functie vervulde bij genoemden
Heer, heeft dezer dagen bericht ontvangen
40 cent per regel.
292
v
,Ten einde het verbruik van Jurgens' Planta, waarvan de
prijs thans Is verlaagd op 60 cents per pond, In het
huishouden aan te moedigen waartoe overigens de hoog-
kwaliteit alle aanleiding geeft stellen wij de volgende prijzen
disponibel voor hen, die gedurende de maanden OCTOBER en
NOVEMBER van dit jaar blijk geven de grootste verbruikers van
Jurgens' PLANTA Plantenboter te zijn geweest.
Als bewijs hiervoor kunnen alle verbruikers In het geheele land
uiterlijk 1 DECEMBER a.s. hunne ledige Plantacartons Inzenden aan
ANT. JURGENS' M ARG ARI N EFABRIEKEN TE OSS
(Recfame-afdeellng). Aan de verbruikers, die het grootste aantal ledige
Planta-cartons inzenden, zullen de volgende prljzenworden uitgereikt:
1 prijs van
2 prijzen van
5 prijzen van
ÏO prijzen van
ÏO prijzen van
20 prijzen van
500 prijzen van
lOOO prijzen van
f ÏOOO.-
f 500.-
f 200.—
f ÏOO.-
f 50.—
f 25.-
f ÏO.-
Indien eenlge prijswinners een even groot aantal ledige Planta
cartons hebben ingezonden, zal hun verzocht worden een eenvoudig
gedichtje te maken van niet meer dan vier regels, betrekking hebbende
op Jurgens' Planta. Het mooiste gedichtje ter beoordeeling van een
onpartijdig persoon bepaalt dan de onderlinge rangorde.
Het eigendoms- en publicatierecht dier gedichtjes koml dan aan
Ant. Jurgens' Margarinefabrieken.
leder verbruiker van Jurgens' Planta verklaart stilzwijgend, door
inzending der ledige cartons, zich te onderwerpen aan en accoord te
gaan met bovenstaande regeling.
van den Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid, dat het H. M. de Koningin behaagt
heeft haar bij Kon. Besl. van 27 Sept. j.l. toe
te kennen de aan de Orde Oranje«Nassau
verbonden Eere»medaille in zilver.
De vleeschhouwer Mol heeft zijn woon»
en winkelhuis verkocht voor f 10.000 aan den
heer I. de Gast te Oude Tonge.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. M
v. d. V. vond in het land een gouden horloge-
Bij onderzoek bleek dit het eigendom te zijn
van den vroegeren gebruiker van het land,
wien het dan ook reeds ter hand is gesteld.
Bij de politie is een valsche Rijksdaalder
gedeponeerd.
De weegmeester G. Smits alhier zal 5
October a.s. 30 jaar als zoodanig werkzaam
zijn.
De verkeersverordening is afgekondigd
zoodat ook in het vervolg met gewone fietsen
de maximumsnelheid van 15 K. M. in acht
genomen dient te worden.
Met ingang van heden is door wijziging
van de Postadministratie de middagbestelling
van half vijf komen te vervallen.
DEN BOMMEL.* Door P. Donkersloot
is een postduif gevangen, met een gummirin»
getje gemerkt 61 en een ander ringetje gemerkt
3-23-51919.
De prijzen der steenkolen bij den Kolen»
bond zijn thans vastgesteld op f 2 en 1.60,
die der eierkolen f 2.40 Wales Anthraciet
f 4.60 en Belgische (grove) f 3.90 per H.L.
Op 6 October a.s. zal de penningmeester
van de polders loozende door Den Bommel,
zitting houden ter pölderkamer alhier van
v.m. 9 n.m. 1 uur tot ontvangst van aansla»
gen.
De heer Van Oosterom werkzaam als
conducteurshofmeester op de Bommelsche boot
heeft zich genoodzaakt gezien ontslag te nemen
als hofmeester. Zijn gestel liet het niet meer
toe, dat hij beide betrekkingen waarnam, 23
jaren is hij als conducteur en hofmeester
werkzaam geweest. Hij blijft nog conducteur.
Wij wenschen hem in die betrekking nog
vele jaren toe.
M. T. had het ongeluk met hit en kar
van den Molendijk te rijden. Een mede»inzit»
tende kwam er met een nat pak af. Toen de
hit los was, nam 'ij den terugtocht aan. Ver»
der liep het ongeluk met eenige materiale
schade af.
Tegen P. S„ G. H„ S. H. en C. R. is
processverbaal opgemaakt wegens overtreding
der politieverordening.
De heer A. Krijger, vroeger brievenbe»
steller te Stad a. 't Haringvliet, is heden, 1
Oct. naar deze gemeente overgeplaatst.
Naar men verneemt is onze vroegere
dorpsgenoot, dhr. P. Bakelaar Wz. aangesteld
als brievengaarder ter standplaats Westmaas.
OOLTGEN SPLA ATWoensdagavond
6V2 uur hoopt in café van der Welle op te
treden dhr. van Vliet. Onderwerp de Landar»
beiderswet.
Het batig saldo van het Openbaar School»
feest bedraagt f 119.90
Rectificatie. In ons vorig nummer stond,
schilderwerk aangenomen door van Nimwegen
en Nieuwland, moet zijn opgedragen aan G.
van Nimwegen.
OUDE TONGE. Bij den landbouwer A.
v. d. Dis onder deze gemeente heerscht het
mond» en klauwzeer onder het vee.
Aan Mej. Hollebrand«Op den Brouw
is eervol ontslag verleend als helpster bij de
posterijen.
Alhier worden door eenige personen van
de S.D.A.P. een lijst ter inteekeniiig aange»
boden als protest,tegen de hangende vlootwet.
Men teekene niet, de voorstelling die
aan deze zaak gegeven wordt is leugen»
achtig en louter gericht op propaganda
voor een of andere politieke partij
NIEUWE TONGE. De prijs der natuur»
boter is alhier verhoogd en gebracht op f 2.60
per K.G.
De eerste suikerbieten, die te Battenoord
werden aangevoerd, waren van Mevr. de Wed.
J. Overdorp, De eerste peen zijn naar Putters»
hoek vervoerd door schipper P. v. d. Sluijs.
Door D. C. N. Prince, alhier, is een
postduif gevangen, genummerd 3644.
J. v. E., alhier, kreeg zoodanigen klap
van een paard tegen zijn hoofd dat genees»
kundige hulp noodzakelijk was. E. v. d. D.
overkwam hetzelfde ongeval.
DIRKSLAND. Tegen Q. B. is proces»
verbaal opgemaakt wegens overtreding der
Algem. Politieverordening.
De postbode Baart is met ingang van 1
Octobér j.l. gepensioneerd. De vacature zal
naar wij vernemen onvervuld blijven.
HERKINGEN. De boterprijzen zijnsteeds
rijzende. In de Roomboterfabriek alhier is de
prijs bepaald op f 1.30 per pond. Ook de
spekprijzen zijn met 5 cent verhoogd.
Zoowel per mud als de lap grond wor»
den alhier hooge prijzen besteed voor paar»
depeen. O.a. verkocht een landbouwer onder
deze gemeente een bepaalde hoeveelheid a
f 1200 per gemet vrij van delven. Zeer geluk»
kig ook voor zijn werkvolk die het werk ver»
richten zullen. t
De Begrooting van Inkomsten en Uitga»
ven dezer Gemeente dienstjaar 1924 ligt van»
af 13 Sept. 1.1. tot den dag van behandeling
in den Raad voor een ieder ter inzage.
Met de verwisseling van eigendom café
«Schippershuis® alhier is ook concurrentie ont»
staan betreffende de commissiehandel daar
deze nieuwe eigenaar ook als commissionair
is opgetreden.
STELLENDAM. Door J. v. D„ alhier,
is onderhands aangekocht het vaartuig S. L. 11
van Jb. L. alhier.
Tot de oprichting van een bijzondere
Bewaarschool in deze gemeente is een voor»
loopige Commissie gevormd bestaande uit de
HeerenW. Bouman, J. L. Koese, Jb. Kalle,
C. van Driel Lzn. en G. van Koppen Czn.
Door schipper J. van D. alhier is opge»
vischt een anker en bij den strandvonder aan»
gebracht.
Van den landbouwer J. A. K., alhier, lag
de vorige week een varken dood in het hok
en moest het als schadelijk voor de gezond»
heid worden vernietigd.
GOEDEREEDE. Het dochtertje van J.
T. aan het havenhoofd heeft de besmettelijke
ziekte Diphtaitus.
Alhier is ondershands juin opgekocht
voor f 6.— de 60 Kilo, dus 10 cent per Kilo.
Door J. d. R. werd uit zijn tuintje, groot
15 Voornsche Roeden, 27V2 H.L. juin geleverd.
Een aardige opbrengst.
Bij Kon. besluit van 15 September j.l.
is toegelaten als vereeniging, uitsluitend ter
bevordering van de verkrijging van onroerend
goed door landarbeiders werkzaam, de Vereeni»
ging ter bevordering van de verkrijging van
onroerend goed door landarbeiders, gevestigd
te Goedereede, kring der gemeente Goedereede.
OUDDORP. De nieuwbenoemde kommies
de heer G. Breen Ez. is Zaterdag naar zijn
standplaats, Sas van Gent, vertrokken.
De brievenbesteller, de heer C. Koppe»
naai, kan deze week nog geen dienst doen,
en wordt zijn werk waargenomen, door den
tijdelijken besteller, den heer C. Tanis Dz.,
die als hulpbesteller ter beschikking blijft.
Als een bijzonderheid vermelden wij, dat
bij den landbouwer Joh. Hameeteman, juin
bewaart is van het vorige jaar en die nog in
goeden staat verkeert.
Wat men wel eens noemtspeling der
natuur. Bij P. Mierop zijn drie katjes geboren
die aan elkander zijn gegroeid.
A.s. Dinsdag wordt er nogmaals een ver»
gadering gehouden voor den vrij willigen jeug»
digen landstorm. Verwacht mag worden, dat
er meer jongelingen en ouders of voogden
zullen opkomen dan bij vorige gelegenheden,
nu er velen door huiselijk bezoek en per»
soonlijke bespreking toe aangespoord zijn ge»
worden.
Vanwege de Diaconie der Ned. Herv.
Kerk is een stuk bouwland voor een tijdperk
van 10 jaar publiek verhuurd. De hoogste
inschrijving bedroeg nog resp. 100 gulden per
Voornsch gemet.
f Voorgaande week Vrijdag is C. Pijl naar
een Rotterdamsch Ziekenhuis gegaan om aldaar
een operatie te ondergaan.
f De besturen van de Coöperatieve cicho»
reifabrieken «Ouddorp® en «Onverwacht® heb»
ben doen besluiten de campagne 8 October
te doen ingaan.
f Ten overstaan van Notaris van den
Berg zijn Zaterdagavond 1.1. in het Hotel
Akershoek twee perceelen bouw» en weiland
publiek verhuurd. Hoogste inschrijvers waren
P. Tanis Wz. voor f 26 voor het eerste per»
ceel en KL Padmos voor f 116 voor perceel 2
(alles per gemet.)
f In de laatste dagen werden hier nog
enkele stukjes meekrap gedolven. Dit gewas
komt in een sporadisch geval voor.
HELLEVOETSLUIS. Hr. Ms. Pantser»
boot »Gruno« is Vrijdagmiddag, na de noodige
reparaties op 's Rijkswerf te hebben ondergaan,
naar Vlissingen vertrokken.
Het zwembad van de Ver. tot instand»
houding van de zwemschool, is Maandag naar
's Rijkswerf gebracht en zal gedurende de
wintermaanden aldaar blijven.
Maandag 1 October is de Nuts»Teeken»
school begonnen. Een groot aantal leerlingen
hebben zich opgegeven om deze cursus te
volgen. Buiten het teekenen zal nog les wor»
den gegeven in Ned. Taal, Rekenen, Meet»
kunde. Algebra en Natuurkunde.
De badinrichting op 's Rijkswerf is weer
opengesteldvoor heeren op Vrijdag van 4
tot 5,30 ure en voor dames op Vrijdag van
3 tot 4 ure, en op Zaterdag van 1,30 tot 3
ure. De prijs is f 0,20 per bad.
De heer C. Borstlap is herkozen als
lid van het bestuur Dep. van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen. Tot lid van de
commissie is herkozen de heer J. Bruch en
gekozen de heer P. de Geus, Burgemeester.
SOMMELSDIJK.4* Wegens het eindigen van
den Zomertijd zullen a.s. Zondag 7 October
de Godsdienstoefeningen in de Ned. Herv.
Kerk aanvangen des morgens om 9'/2 uur en
des avonds om 6 uur.
MIDDELHARNIS. Bij den kerkeraad der
Herv. Kerk is van het Classicaal bestuur te
Brielle bericht ontvangen dat het aan het aan»
genomen beroep van Ds' den Oudste te Din»
teloord geen Abrobatie verleend. Door den
kerkeraad word hooger beroep aangeteekend
bij het Prov. Kerkbestuur.
De godsdienstoefeningen in de Geref.
Kerk zullen te beginnen met a.s. Zondag weder
half tien aanvangen.
DEN BOMMEL. Vrijdagmiddag had in de
Openbare L. Sch. no. 1 in deze gemeente
plechtig het afscheid plaats van den heer P.
Bisschop, sinds 42 jaar onderwijzer aan deze
inrichting verbonden. Autoriteiten, vriender V
oudsleerlingen, collega's en leerlingen haddo, V
samengewerkt om dezen dag niet onopgemerkt®
te laten voorbijgaan. Een der localen was voor
deze plechtigheid mei bloemen versierd en
diende als feestzaal voor een 30»tal opgeko»
menen, genoodigden en de voltallige school»
jeugd, die te voren reeds door de familie Bis»
schop getracteerd was op koekjes en choco»
lade.
Het eerste werd het woord gevoerd door
den Heer Burgemeester der gemeente die in
een hartelijke rede namens het Gemeentebe»
stuur den Heer Bisschop huldigde. Spreker
betuigde hem zijn dank voor alles wat hij
voor de Bommelsche jeugd had gedaan in zijn
lange werktijd alhier. Van zijn 47 dienstjaren
heeft hij er 42 op deze gemeente doorgebracht
Thans gaat hij met pensioende rust is wel
verdiend en het is te hopen, dat hij ze lang
moge genieten.
Namens de schooljeugd, namens de onder»
wijzeres en als collega nam daarna het hoofd
der school het woord en sprak den scheiden»
den onderwijzer toe.
Hij toonde aan hoe veel in de school aan
den heer B. zou herinneren en in eere zou
worden gehouden. De leerlingen boden uit
dankbaarheid hem een rooktafeltje aan en
uitten den wensch, dat hij er nog vele jaren
van mocht genieten. Thans nam, namens Oud
«leerlingen en vrienden dhr. J. Koert het woord.
Hij betuigde in warme woorden hoe de Oud
«leerling het best het werken van den heer
B. kan waardeeren en hoe die het best voelt
wat hij eigenlijk aan zijn ouden meester ver»
schuldigd is. Als aandenken bood hij den
heer B. een prachtige eiken boekenkast en
een gouden bril aan.
De heer Bisschop dankte daarop bewogen
voor al de eer hem bewezen en de prachtige
cadeaux hem vereerd. Hij wees er op hoe hij
als ambtenaar er altoos naar gestreefd had
zijn plicht te doen. Hij had zooveel gezaaid
als hij kon en dat er van dat zaad misschien niet
zooveel was opgekomen als hij wel wenschte,
moest men hem niet wijten. Deze dag was
voor hem onvergetelijk geworden en hij dank»
te allen, die meegewerkt hadden, dien onver»
getelijk te maken.
De schooljeugd, na nog een verrassing in
den vorm van een zakje gekregen te hebben
ging daarop heen, terwijl de grooteren nog een
tijdlang genoegelijk bijeenbleven en onder een
glaasje wijn en een gebakje nog menig harte»
lijk woord over en weer spraken.
Aangezien het Provinciaal Kerkbestuur
van Arnhem heeft beslist, dat het door den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Ede
op Ds. Japchen alhier uitgebracht en doo'
dezen aangenomen beroep niet zal worden
geapprobeerd voor de Kerkvoogdij aan haai
verplichtingen ten opzichte van den Raad van
Beheer heeft voldaan, is thans naar wij ver»
nemen in de j.l'. Donderdag, gehouden verga»
