«-Sajet f
ne-Sajei
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
LAAR'
Antirevolutionair
Orgaan
EN
S!
ZEN.
No. 2908
ZATERDAG 5 MEI 1923
38STE JAARGANG
IN HOC SIGNO VINCES
EERSTE BLAD.
Reclames MededeeSingen.
Op de ra Uitkijk.
n bekende merk
ons.
bijgaand etiquei
DUIF"
s -w
1EKEN CADEAU
tiAL
itterdam
;a
f 12,50
en heoger
en hooger
f 10,50
!£E KWALITEITEN
DEKEN CADEAU
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën ets verdere Administratie fmneo toe te zetideai aan de Uitgevers.
Overheid, Wereld @si
Kerk.
s Landies
Chiidrens
elsdijk
;sei
0,30
rgor_ (M)
Letten we nu eens op de Overheid.
We), zal iemand misschien zeggen,
die Overheid is nu toch een instelling,
welke in 't geheel niet ligt op het terrein
van de particuliere genade en die dus
met Gods genadige verkiezing als zoo
danig niets te maken heeft, dus
inzake de Overheid kunnen „wereld"
en „Kerk" eenstemmig denken
Met uw verlof, maar zoo is 't niet.
Het eerste geef ik dadelijk toe.
De Overheid is een instelling Gods,
die in 't geheel niet ligt op het terrein
lan particuliere genade.
Zelfs onder oud-Israël moest de ko
ning, die uit 't geslacht van Judawas,
met al het volk in het Voorhof blijven
staan en mocht niet doordringen in het
Heilige, waar de priesters kwamen en
nog minder in het Allerheiligste, waar
het Verzoendeksel was. Uzzia, die tot
het reukaltaar kwam, werd met me-
laatschheid geslagen, zoodat hij van
't koningschap verviel. En als Salomo
bij de inwijding des tempels tot het
volk spreken en tot God bidden zal,
dan laat hij zich in den Voorhof een stel
ling bouwen en spreekt en bidt, niet
als koning, maar om zoo te zeggen als
broeder, die in 't midden zijner broe
deren en uit hun midden, als hunner
één, optreedt.
De Overheid, zeiden onze vaderen,
heeft het „wereldsch régiem."
Zij heeft in de Kerk niets te zeggen.
9 Zij mag daar geen heerschappij voe
ren.
En 't was dan ook zeer tegen hun zin,
dat onze vaderen die heerschappij heb
ben geduld en toelieten, dat de Over
heid gedurig zich in kerkelijke zaken
mengde.
Zelfs onze Koningin is in de Kerk
gewoon lidmaat, niets meer.
Dat koning Willem I te onzaliger
ure zich mengde in de zaken der Ned.
Hervormde Kerk, waarover hij, met allen
eerbied gesprokén, niets te zeggen had,
dat heeft heel wat kerkelijke ellende,
als elk wel weet ten gevolge gehad.
Daarover zijn we 't dus wel eens
De taak der Overheid ligt dus gan-
schelijk niet op het erf der particuliere
genade en dus ook niet in de Kerk.
Daar heeft zij geen ambt.
Als twee hetzèlfde zeggen, of doen
Dan is het daarom niet hetzelfde,
dat oude spreekwoord blijkt ook hier
weer waarheid te zijn.
Een antirevolutionair en een socialist
komen b.v. hierin overeen, dat zij bei
den zeggen De Overheid regeere niet
in de Kerk
Maar willen die twee nu hetzelfde?
Dat lijkt er niet naar
Ziehier het groote onderscheid
De mannen van links zeggen: De
Overheid regeere gerust, als daar ter
pen voor zijn over de Kerk en wij,
ntirevolutionairen zeggen: Neen', ook
over de Kerk is de Overheid géén baas;
e Kerk staat direct onder haar éénig
Hoofd en Koning, onzen Heere lezus
Christus.
Hoever uiterst links het trekt, leer
Rusland wel.
De berichten uit dit land toonen
duidelijk, hoe de machthebbers daar
de Kerk berooven en van de taak en
't werk, dat Christus Zijn Kerk opdroeg,
gewoonweg durven zeggenGij zult
niet
Neem dit eene voorbeeld slechts
Onze Heere Christus beval: Weid
mijne lammeren
„Neenordonneert de Russische
Sovjet-regeering, „dat zult gij niet doen
en op de zwaarste straffen verbieden
wij, dat vóór het achttiende jaar aan
de jeugd godsdienst-onderwijs zal ge
geven worden
En zeg nu niet dat is Rusland.
Zeker, daar is 't het ergst.
Zoo iets is door Gods goedheid, hier
bij ons ondenkbaar.
Daarvoor zijn in ons land de Chris
telijke partijen te machtig. Zelfs al zou
den ze tijdelijk in de minderheid ge
raken, dan blijft hun remmende invloed
nog groot.
Vergeet echter dit ééne niet
In dit zelfde Nederland zijn de Afge
scheidenen vervolgd. Is hun de predi
king belet. Zijn meermalen doop en
avondmaal verhinderd. En dat, terwijl
al wat conservatief was, goedkeurend
knikte en Thorbecke, de liberaal, er
een verdediging van schreef.
Ook hier weer hetzelfde, groote ver
schil.
Links ziet men niet anders dan de
Wereld."
En de Overheid heeft het bewind
over die „Wereld" en moet ons nu zoo
veel mogelijk een gelukkig, aardsch
leven verzekeren, zijzelf komt op uit
en is verantwoordelijk aan het volk
maar zij is er, voorts om dit aardsche,
leven, deze Wereld, tot den hoogsten
top van volmaaktheid op te voeren
om in elk geval te trachten den berg
der volmaaktheid te beklimmen.
Vandaar het streven, om alles zooveel
mogelijk te brengen onder de macht van
den „Staat."
Om alles te richten op één doel:
De vooruitgang van het Menschdom,
de triomf der „Cultuur", de ontplooiing
der Kunst, de ontwikkeling der Weten
schap, de volmaking der Techniek
alles met dat doel, om het leven dezer
Wereld, „het" leven op te voeren tot
het hoogst denkbare peil
Wij staan er anders tegenover.
Ook hier zien wij éérst Gods Kerk.
Om die Kerk rustig tot ontwikkeling
te brengen, te doen uitkomen in de ge
slachten, om haar den arbeid voor haar
Koning mogelijk te maken is een rustig
maatschappelijk saamleven noodig. On
der bloeddorstige wilden, waar 't al roof
is en moord, diefstal en bloedstorting
waar men geen dag zeker is van zijn
eigendom of leven, daar kan de Kerk
des Heeren niet opbloeien.
Zij heeft een rustige, geordende maat
schappij noodig.
Zooals een bloem tuingrond hebben
moet.
Daarom heeft God nu de Overheid
ingesteld over 't maatschappelijk saam
leven, opdat de Kerke Gods rustig zich
zou kunnen ontwikkelen, haar taak zou
kunnen verrichten en alles rijp zou
kunnen worden tegen de ure der Vol
eindiging.
Geen heerscher dus van de Overheid
over de Kerk.
Nog minder een regeeren in de Kerk.
Maar de christelijke Overheid moet
zich afvragenWat is de taak der Kerk
en dan heeft zij van de Kerk te maken
een effen veld, waarvan de steenen weg
geruimd zijn, opdat de Kerk het werk
haars Konings ongestoord verrichten
kan.
NATIONALE
BANKVEREENIGING
Kantoor MIDDEL.HARNIS
nrdige l-wali-
eerenbedden,
dkoopst adres
3e Onderwereld.
- 29,—en hooger.
nten vanaf f 10,—.
dige kwaliteiten.
'"EREISCHTE.
om als U iets
dden, Dekens,
te adres
Jl
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
W. BOEKHOVEN ZOMEN
SOMMELSDIJK
Telef. Interc. No. 202 Postbus No. 2
ADVERTENTIËN 20 cent, RECLAMES 40 cent, BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur.
A..
{deeding,
IJDEL van
Werkloosheid en Landverhuizing.
De heer M. H. Roodschild levert in de
Aprilaflevering van het bekende tijdschrift
»De Economist®, een uitvoerige bijdrage over
het vraagstuk der Overbevolking en
andverhuizing.
Hij acht het gevaar voor de eerste in ons land
met zijn buitensporig snelle bevolkingstoe»
neming, vooral nu de werkloosheid abnorma»
ie verhoudingen aanneemt, inderdaad dreigend
doch meent, dat de landverhuizing in dit ver»
band meer beteekenis heeft, dan men veelal
neigend is daaraan toe te kennen, en dat het
op den weg der Regeering ligt haar geldelijk
te steunen.
Vooral België en Frankrijk komen voor de
vestiging van Nederlandsche gezinnen in aan»
merking. Inzonderheid wordt dit door den
schrijver met betrekking tot Frankrijk aange»
toond. Hij schetst uitvoerig de daar met be=
trekking tot de vestiging van buitenlanders
verkregen uitkomsten, en wijst er op dat de
Fransche regeering getoond heeft die vestiging
gaarne te zien en te willen bevorderen.
Vooral op het gebied van den landbouwis
daar nog voor een aantal landbouwers plaats.
Gelijk gedurig wordt gezegd.
En uit de inkrimping van Frankrijk's be»
volking ook wel af te leiden is.
Toch is dit o.i. niet voor allen.
Met name onze katholieke boeren en boe»
renzonen komen voor emigratie naar Frans
krijk in aanmerking. Voor ons gereformeer»
de volk zou daar o.i. alleen, bij stelselmati»
ge kolonisatie van een groep tegelijk bij elkaar
in een bepaalde streek, zoodat aan beschei»
den wenschen inzake religie en onderwijs kon
worden voldaan, eenige toekomst zijn.
Doch daarom, als we reeds opmerkten, kan
een machtige organisatie hier te lande, die
steunend, leidend en ordenend optreedt, niet
worden gemist.
Wat trouwens voor alle. emigratie geldt.
40 cent per regel.
Zitdagen, tijdens Beurs
Woensdag, Sommelsdijk Tabbers
.v. d. Boel
Flofoil
Donderdag, Dirksland
Donderdag, Ouddorp
Vrijdag, Oude TongeGeluk
s
Wel strafniet wreed.
Eindelijk is »de plank« afgeschaft.
Ze werd trouwens zelden gebruikt.
In »enkele« strafgevangenissen e.d.g., zegt
minister Heemskerk.
Maar 't kwam dan toch voor, als een ge»
vangene onhandelbaar werd, iedereen te lijf
wilde, alles dreigde kort en klein te slaan, als
hij, gelijk 't op Java heet «amok maken ging«,
dat de bewaarders zich met hun allen op hem
wierpen, overmeesterden en dan met dikke
touwen op een smalle plank vast snoerden,
dat»ie geen vin roeren kon.
Dat kón uren zoo duren.
Men fluisterde van ook wel dagen.
Nu móét er natuurlijk orde en regel zijn,
allereerst in een gevangenis, maar onnóódige
ruwheid en hardheid moet vermeden worden.
En hier is 'n wel beter middel.
In onze krankzinnigengestichten past men
't al jaren toe.
Wordt daar 'n verpleegde gevaarlijk wild,
dat»ie om zoo te zeggen zichzelf en anderen
vermoorden zou, dan slaan eenige verplegers
of verpleegsters hem een menschenlang, druip»
nat laken om 't lijf, tillen hem te bed, naaien
't laken met groote steken stevig vast, dekken
'm toe, dat»ie geen kouvatten kan en
binnen korten tijd is de kalmte teruggekeerd,
't Natte lijnwaad in plaats van de »plank«.
Zoo kan 't in de gevangenis ook.
Zomer= of Zonnetijd
Wij lezen in verschillende bladen
Het bestuur der Overijsselsche Landbouw
Maatschappij heeft het volgende schrijven
tot de aangesloten vereenigingen, afdeelingcn
en buurtkringen gericht
Naar aanleiding van de verwerping van
het wetsontwerp»Braat inzake den zomertijd
door de Eerste Kamer, geven wij u in over»
weging, teneinde de plattelandsbevolking
zoo weinig mogelijk hinder van deze nieuwe
beslissing te doen ondervinden, om te trach»
ten, voor het platteland in uw omgeving
den ouden tijd gehandhaafd.te doen blijven.
Dit kan doordat de eigen organisaties
voor den landbouw, als coöp. zuivelfabrie»
ken en coöp. aankoopvereenigingen zich
aan den zonnetijd houden. Tevens zou door
u bij de bevoegde autoriteiten er op kunnen
worden aangedrongen, om den schooltijd
ook volgens den zonnetijd te regelen.
Op deze wijze worden de bezwaren van den
zomertijd wel niet geheel overwonnen, maar
toch tot het bereikbare minimum terugge»
bracht.
Nieuw is dit middel zeker niet.
En praktisch is het wel.
't Komt er op neer, dat de boer een uur
later leven gaat, dan de officiêele tijd aan»
wijst en daarin zal hij toch zeker volko»
men vrij zijn
Echter, let er es op,
Vorige jaren gebeurde dit ook
»Het Volk« zal zulke boeren wel weer uit»
schelden voor «revolutionair®.
Enfin, es even vroolijk de gek er mee
En dan praten we niet verder over den tijd
ieder zet de klok gelijk hèm 't lust, slechts
alssie met 't spoor mee moet of trouwen gaat
of als er iets soortgelijks in z'n leven voor»
valt, dan móét ie wel naar den regeeringstijd
zich schikken, zoogoed als dat»ie dan 'n schoone,
witte huid óm doet, en overigens, géén
ruzie er over
De praktijk, strijkt wel vele plooien glad.
Nadruk verboden.
«Het Koopje«, noemden ze hem.
Ja, dat bijnamen geven
Want, natuurlijkz o o was de man, toen»
ie als krootrood, pasgeboren knaapken in de
wieg lag, niet aangegeven bij den Burger»
lijken Stand.
Toén heette hij Jan Adolf Biersteker.
En «Jan Adolf« is hij gedoopt, nadat do»
minee eerst zacht nog had geinfórmeerd, 't
briefje was tfiet erg duidelijk en 't was 'n
donkere middag, of 't ook soms »Adolphus«
zijn moest.
Maar ieder bij ons zei»Jan Koopje® of
kortweg »'t Koopje«, en hij wist het wel
ookmaakte er zich niet eens boos om, als
de straatjongens hem op deze wijze begroetten
hij was geen kwade kerel en wij, vol»
wassenen spraken hem natuurlijk altijd als
»Biersteker« aan.
Trouwens, wat dién naam betreft
Daar zal 't indertijd wel net mee gegaan
zijn ais met zoovele dergelijke persoonsnamen
't zal ook eerst wel 'n soort van »bijnaam«
geweest zijn uit den tijd toen men feitelijk
niet anders dan v o o tnamen had, waarachter
men dan ter onderscheiding den vaders voor»
naam voegdeMichiel Adriaansz., Maarten
Harpertsz. enz., terwijl «De Ruytcr« en
»Tromp« eigenlijk niet anders dan bijnamen
waren.
Toen dan later de B. Stand werd gereor»
ganiseerd en ieder een eigen »achternaam«
aannemen moest, werden vele van die «bij»
namen« als zoodanig gebruikt.
Zoo zal 't ook wel met dat »Biersteker«
zijn gegaan.
Trouwens, er is groot onderscheid tusschen
'n bijnaam en een scheldnaam.
Schenden, schelden, is uit den Booze.
't Komt, helaasmaar al te vaak voor.
Men ziet dan b.v. ecnig lichaams» of ziels»
gebrek, dat bij iemand wordt aangetrof»
fen, o f men meent eenige gelijkenis op te
merken in persoon, en daden, in gang of
spreken met eenig dier, o f men zoekt een
woord dat het karakter aantast, de reputatie
bezoedelt, op een leugenachtige legende ge»
grond is enz. enz
En 't schendende scheldwoord is gevonden.
Dat is de prostitutie der Taal.
Daarop is ten volle toepasselijk bet beken»
de woord van Jacobus, als hij het heeft
over 't kwaad»der»tong en we begrijpen David
zoo, die ook veel last had van soortgelijke
schenders en belagers, wannneer hij 't heeft
over »monden vol van adderspog«.
Maar nog eens dat is de schendnaam.
Een b ij n a a m kan zeer onschuldig zijn.
Zelfs is het zeer begrijpelijk, hoe de lust
tot het geven van een bijnaam bij de men»
schen opkomt. Oorspronkelijk toch, de bijbel»
lezer weet het wel, had elke naam b e te e
k e n i s. Eva noemde haar zoon »Kain«, want
zeide zij ik heb een man van den Heere
verkregen. En zoo is het telkens met de namen
der Schrifto f ze drukken uit, wat Gods
Geest profetisch in den jonggeborene zag, of
wat de ouders van hem hoopten.
Bij de Namen Gods, tracht de Naam iets
te verklanken en onder menschelijk woord te
brengen, van het Wezen.
En bij den mensch zien we 'n zwakke
afschaduwing daarvan.
Onze mannen zeggen echter niéts.
Ik heet »Piet«, maar daarom b e n ik nog
geen piet. Een ander heet Léo, maar heeft
niets van een leeuw'n derde Frederik en
hij kan zeer wel een echte kribbebijter zijn
de naam zegt niets. En omdat het nu eenmaal
'n naam éigen is, dat hij wel iets zegt
dat hij ons den persoon in een van zijn
eigenschappen leert kennen, daarom
komt men dan soms tot den b ij n a a m.
Die van zeer onschuldigen aard kan
zijn.
Soms zelfs zoo, dat men er min of meer
trotsch op zijn kan.
't Hangt er dus van af, met welke bedoeling
zulk een bijnaam gegeven wordt. En ook
door wie. 't Noemen met een bijnaam ver»
onderstelt altijd zekere mate van vriendschap
en van jovialiteit, zoodat we ons, zelfs met
de beste gevoelens daaraan nfet te buiten
mogen gaan tegenover wie onze meerdere is,
in welk opzicht dan ook.
Maar overigens, 'n bekend staatsman in
zijn toorn werd wel »Jupiter tonans« genoemd
vorsten heetten «de Goede«, »de Sterke®,
»de Veroveraar«, «de Zwijger® enz. en, met
allen eerbied gezegd, onze Heiland zelf gaf
aan de zonen van Zebedeus wel den bijnaam
»Boanerges«.
Ik keer tot mijn »Koopje« terug.
Jan Adolf hoorde onder de «kleine rente»
niers«.
Hij had een twintig jaar hard gewerktGod
had hem in zijn zaken gezegend, erkende hij
eerbiediglijk en daar hij na vier lustrums hu»
welijksleven nog kinderloos was en meende
zich niet voor zijn erfgenamen te moeten
uitsloven, die zouden toch wel 'n zoet stui»
vertje vindenhad hij zich uit zijn werk»
zaamheden teruggetrokken en was »stil«gaan
leven.
Zoo had hij dus overvloed van tijd.
Hij was ook 'n gezellige pratermen mocht
hem graag.
Maar elk van z'n vrienden was 't meerma»
len overkomen, dat Jan met'n glunder gelaat
binnengetreden, nauwelijks op zijn stoel zat,
of hij begon»N o u heb ik dan toch 'n
koopje gedaan
En dan kréég men het verhaal
Den eenen keer was hij op 'n anctie of
een verkooping geweesthad er gezeten»uur»
aan»uur, loerend als 'n kat op haar prooi
tot hij eindelijk het »koopje« op den kop had
getikt.
Dan weer was hij, flaneerende door de
winkelstraten, de eerste geweest die van een
»uitverkoop« de lucht gekregen had en de
fijnste keus wegkocht, eer er een ander om
komen kon.
O f ook, hij had ergens in 'n zij» of achter»
straat 'n winkeltje ontdekt, dat geen »oog«
had, do^h waarin wel iets »moois« zat
't geen de eigenaar wel voor 'n lagen prijs
van de hand wou doen, omdat»ie 't nu een»
maal ingeslagen had en omdat de menschen,
die zoo iets kochten, gemeenlijk in d i t straatje
niet kwamen.
Soms ook kocht Jan bij particulieren.
Er waren «erfgenamen®, die «de boel« van
de hand wilden doen o f iemand ging klei»
ner wonen en verkocht nu, wat hij missén
wilde o f iemand ging naar 't buitenland of
naar de Oost.
Jan Adolf wist zulke dingen altijd het éérst.
Zelfs kwam hij er 'n keer voor anderen
achter, dat een huwelijk, waarvoor al 't mo»
bilair reeds was gekocht, plotseling afgespron»
gen was, zoodat men nu met al datgekochte
moois zat
Zoo, en op vele andere wijze kwam Jan
aan zijn «koopjes®.
F.n aan zijn nu begrijpelijken bijnaam
Inderdaad was die bijnaam verdiend.
Biersteker had menig »koopje« in zijn wo»
ning staan.
En toch was 't zeer de vraag, of hij alles
te zamen genomen werkelijk een »koopje« had.
Kwam men bij Jan Adolf in huis,
Dan werd men in de eerste plaats getroffen
door den grooten overvloed van rijp en groen,
alles dooreen, waaronder tal van dingen,
waarvan men zich afvroegWat doét de
man ermee
Het was met hem eenvoudig zoo
Als hij 'n »koopje« rook, dan was hij niet
te houden.
Hij vroeg niet, of hij 't noodig had, ge»
bruiken kon, neen't was een «koopje®
en zijn vrouw sloeg meermalen de bleeke
schrik om 't hart, als Jan van een verkooging
thuis kwam, of alvast een handkar vol «koop»
jes® vooruitzond, waarvan zijn vrouw be»
weerde, dat zij ze in 't minst niet gebruiken
kon, niet wist waar zij ze bergen zou en ze
maar- onderhouden en bewaren kon al maar
werk en moeite méér,
Als 't dan ook jaarlijksche schoonmaak was:
En alles kwam van zijn plaats en uit kasten
en hoeken aan 't licht,
Dan was 't een verschil, Jan of zijn vrouw I
Hij, man hield van de Schoonmaak
Dan kwamen al zijn langvergeten «koop»
jes« weer eens voor den dag en voelde hij
1-1
