voor de Siuidliollaiid^elie ent Meeowselie Eilanden. Woensdag 29 November 1922 8Tste Jaargang Bi\ 2863 Antirevolutionair rpr '^r '""c Orgaan IN HOC SIGNO VINCES KAMER KIEKJES. RECLAMES MEDEDEELBNGEN, OFF CIËEL QE0BLTE. W. BOEKHOVEN i Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te eenden aan de Uitgevers. Lase Courant vetacbfni elkcu WOENSDAG an ZATERDAG. éBONNEMENTSPRIJS per drie «iee«deis fcsneo pst pffiat 75 ©es? bg veerettbetsllBig. frUETENLAND b§ vooruitbetaüag I 8.50 pet jaar, AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGSVBKSs SeMMSLSDjJK. Tetefssa IitimtKitiisaal No. 301. ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 per Ceut rage»- BOEKAANKONDIGING 10 eeat per regel. OIENSTAANVRAGEN ®a DIENSTAANBIEDINGEN 1.— per piaacsteg. G oo;e letters est vlgfieiten worden berekend naar de plaatsruimte die beslaag, d e ter tlëo mrdrii ing«waebl tot DINSDAG- en VR1IDAGMOROEW tÓ U1JR, V De Ant!er. Partij en de Hervormde Kerk. Prof. H, Vissetaer te Utrecht, Kd der 2e K&msr der Aatlrev, pnrtf hield teZutfea een teoe, waai In de volgende stellingen ver kondigde. Leese men ze uit sfa hoofd I In 't uitknipsel Blonden zs aiavolgs; 1 De A R Siaatsparti wosöt gedragen door üe Calvinistische levens- en wereld beschouwing. Zij pretendeert zich aan ta siuiten &f den geest der Reformatie, die ons volksbestaan opriep, met dien verstande dat zf daarbij niet uit het oog verliest den ontwikkelingsgang der historie en ook dus voeling weuscht te houden mei het karak ter ven het leren oases ffds. 2, Als sta&tsparif dankt zf baar opkomst aan oe hsrievieg van het Calvinisme In ons vaderland, die vooral door Dr. Kuyoer's arbeid tot invloed kwant. Haar politieke groei hangt ten nauwste samen met het rdigieuse letten vats het Gereformeerde volk in ons iat'd. Zij is dus k.&chtess baren oor sprong feitdfe eene Ge.efosmeerde partf. 3 Hoe wei gf een prkcipieei Gsreformeerd karakter dra gt is s| toch niet eene Iterka- ifke partij a. w. s dat z| met betrekking tot het kerkelfke vraagstuk, dat ons Gere formeerde volk verdeelt, eene interkerke lijke plaats Inneemt, zich In de kerkelfke vraagstukken, die de onderscheiden groe pen der Qercformessden verdeden, geen panQ steltmet name geldt dit het vraag stuk van het kerkhsrstel. 4 Als politieke partij heefi zf slechts met die kerkelfke vraagstukken vat» doen die betrekking hebben op het poüiicske levea oazes volks, b. v. het publieke recht de; kerk, de verhouding van Kerk en Staat, 5. Zf heeft echter krachtens haar wezen in het bijzonder de roeping te waken voor de belatagen van alls utt de oorspronkelijks nationale kerken geboien keikform&ties, dus voor de belangen der Gereformeerde ge- zicdhrld, 6 Z| heeft volgens art. 20 van .Ons Pro gram'' te streven naar eene verhouding van Keken Staat, die de volstrekte vrij held der Keik waarborgt en hare wettelfke veilig heid verzsksrt, Deze vcSheld der ketkfor- maties is het grootst indien de volkomen scheiding van Ketk en staat wo«dt ingevoerd met bstrebki g tot de financieels verhou ding en alle keikfarmaties zij a aangewezen co eigen onderhoud. Voor de Gerst, rracerde Gezindheid is daarom deze schelding het vstklesdtksi, "-i-i zf in overeenstemming is met art. 30 der Confessie De vrijheid en gelijkheid voor de wet der verschillends kerkformatles is de beste bescherming die de O'erhci? bieden kan. 7. Z| heeft dus in baar Program geë licht losmaking van de zilveren koorden, ma r w|l <4 de rechten der kerken ve.deuigt, steal zij niet voor schrapping, maar uitbe taling aan de rechthebbenden van het iechtens verschuldigde t Krachtens bare bdfdenls behoort de Gereformeerde Gezindheid in een ketk ver band te leven De politiek der A, R. Partf behoort de hiuderpalen daarvoor uit den weg te ruimen eu vootzoover dit op poli tiek gebied ligt, mede te werken zulk een toekomst mogelfk te maken. 0. Daar de Synodale Organisatie de groot ste belemmering is voor de verwerkelijking van het kerkelfk Ideaal der Gereformeer den, is het da taak der A, R. politiek om den steun, die de Orerhein aan deze Or ganisatie verleent, weg te nemen, opdat de ia hare boeien geklonken kerken weder tot vrfbeid kunnen komen, zonder daarbij de Staatsmacht tegenover zich te vinden. 10 Het ia de roeping vau alle Gerefor meerden in den iande zich daarom politiek aaneen te sluiten. Deze aaneensluiting be hoort te geschieden in de bestaande A. R. Partf, die om dit mogelijk te maken, zorg moet dragen trouw te blijven aan bare be ginselen, niet slechts met woorden, doch ook met daden, want het verlaten der, be ginselen geeft voedsel aan dc neiging tot afscheiding en ook tot zekere hoogte, het recht daartoe. S* Andere handelswegen, s Er Is druk in den landbouw en lu de industrie. En onder de laatste vooral is een pessimisme, dat huiverig aandoet Minister Aalbetse vond dat moedelooze 't hopdooxe. En seer zeker mag een industrieel niet bij de pakken gaan neerzitten. „De kop er voor" is een bekende uitdrukking, maar wdir vóór? Is er in de eerste jaren kans op een hersteld Duitschland, Rusland, een hersteld Oost- ™topa. De kamen zijn gering. Er is meer economische crisis; er is eea eco nomische revolutie d.wz er is geen sprake v,a, hooge conjunctuur, van hooge winsten Bied» en lage winsten elders, maar, waar Midden- en Oost-Europa lam geslagen Mn, Beeft de Industrie groote af- en invoer- markteN verloren; et z|n millloeaen consu menten aan de Nederland&che industrie ont vallen. Er is dus geen sprake meer van eon tfaelfke crisis; de crisis mod doorworsteld al zoekende naar andere, nieuwe consumen ten, en nieuwe producties en nieuwe han delswegen. Er sal in Handel en Industrie ecu andere ortcnteeilng moeten plaats hebben, want wachien op de jaren vóór 1914 is een hope loos wachten. Ai vier jaar sfn de Conferenties ia alle Landen weck la week uit aan den steg om de Landen tot zich zelf, tot besinning, te brengenmaar geen duimbreed vordert men. De Internationale vakbeweging, christelijk of socialis «isch wrocht hopeloos om la 't Arbei dersleven verbetering te brengen door middel ook van den Volkenbondde Industrie is ook ai voorwerp van gedachte enonde soek geweest op de Conferenties AlSes nutteloos Wat moet de Industrie nu doen? Pessi mistisch blijven zuchten? Wachten tot 1930 „ais et misschien verluchting kourt voor dege nen, die dan nog niet in massa bezweken lQsi? Er is, dunkt ous, geen andere weg, dan nieuwe Consumenten op te zoeken. De Han delswegen naar Oost Europa droog te leggen, en zoeken om met Azië meer dan nu in kont&kt te komen. Of met Zuid Europa, Met Amerika. Ander soortige Industrie langs an dere wegen. 't Spoor rijdt weer veilig. Er is maandenlang agitatie geweest in de Spoor wereld. Er sfn redevoeringen gehou den, daar we ons hart voor vast hielden. Eq de Chr. Boaden waren zelfs aan hun naam en reputatie verplicht op sommige cogen- blikken de Socialistische cc Neutrale Bonden van Spoorpeitoaeel van zich af te schudden. Dat was, toen er van Staking iets ging doorschemeren Wel waren er veel „woorden" bf, soeals lede; swak staand individu ze gebiuikt, ats de tegenpartij hem te machtig is; maar toch, al sat de vtees voor 1903 er nog Indikke woorden had men noodlg en men gebruikte ze, terwijl de Regeericg fliak wakker was en nog actiever acht gat op 't doen en laten der gpüororganhatics Tha.a is er een ver gelijk getriff :n en 't Spoor rflat weer veilig. 't Ging natuurlek bij 't personetl om de ievenscoDdiiies, en niets onoulfks, noch on waarai&s ügt er ia, ais het zich verweert tegen veislechtetlag. 't Is zelfs plicht Maar men moet 't wooid „staking" zoolang mogdjjk weg houdener niet mee dreigea. Dreigementen, die zelfs gepubliceerd worden, kikgen iets belachellks, ais me» eeu Regeeriog voor zich heeft, ale al gewapend klaarstaat voos de drelger er eig in heeft 't Personeel In Overheidsdienst mag niet staken Die les is ook aan 't Nedetlandsche publiek sinds 1903 biet voosbjjgegaau, En daarom zou ces Staking zelfs bij 't Neder- landsche volk geen steun vinden. Regeericg en puoliek zouden samen de heele staking doen dood loopen op „eigen hulp en initiatief" 't Personeel in Overheidsdienst mag niet staken. En of dat nu personeel is ais zoodanig, aan de bureaux bi dat 't personeel in dienst staat van de Overheid als werkgeefsterof dat 't personeel werkt in zoogenaamde seml- overheldsiarichiingen, waaraan, sooals aan Ce Spoor en boot, 't levensbestasn van eeu volk hangt: er meg niet gevtaakt, zoolang de weg van Overleg tusschen personeel èn Volksvertegenwoordiging niet Is afgesneden. Als Vakbeweging er» Kamers samen opereeren tegen een onwillige Regeering, zal deze laatste 'i toch verliezen. Oveiheldspersoneel Is zelf vertegenwoordiger, uitvoerende macht der O vei beidhandelt voor en nestens haar. Maar blfjkt nu die Overheid als dienaresse Gods, ontrouw te worden, dan heeft 't per soneel da Volksvertegenwoordiging ais ge tuige en protest op te roepen, die de Over heid weer tot de orde roept. Maar eigen rechter mag 't personeel niet zgn 't Geref beginsel en 't traetament der predikanten. Hoe eeu beginsel, seifs in de Herv. Kerk, waar 't geldzaken betreft, kan doorwerken, blgkt wel uit de acie van prof dr. v. Leeuwen. Met dr Severflnds. Bartlemada de Bia|u ds. Kievitds v. SchuppecJ Weener en ds. Woeldsrtnk dsde® ze in Juli een oproep aan Ned. Herv Kerkereden van Gemeenten van Geref. bel|denis om te komen tot vaststelling v&n een gemeenschsppelljke gedragsl|n ten opzichte van 't Regiement op de piedikants- tractementen. Die Vergadering is er geweest op 20 Juli te Utrecht in 't Gebouw van Kunsten en Wetenschappen, waar een 80 Kerkeraden verschenen. Dat reglement op de predlkanfstractemen- ten Is door de Synode als't wa e de Gemeen ten opgelegd. Over 't karakter van dat stuk laten we ons thans niet uit, omdat 't meer ean aangelegenheid Is, die de Herv. Kerk a s Kerk raakt m een zoogenaamde interne, in wendige, ühactieele kwestie Is, die In allerlei Kerkellke Bladen ook ten voste uit bespro- ken is maasden lang Ea zelfs met Doleantie en Afscheiding is in verband gebracht. Maar dieper de kwestie beulende, Is ze toch tets meer dan een fiaantleete, die met nog wat anders its verband &tsat dan met Kerk voogden en Kerkebas, 't Is deae kwestie, waarvan ees week of drie geleden een Ned. Herv. predikant tets liet aanvoelen, toen blinde Nederlander een lag Stukje sciueef, om toch asjeblieft bew&a«d te bi^veu voor de spreke: „Ned Herv kerkert'', maar dst 't asjeblieft blijven mochte: „Ned Herv. Kerk". HQ huiverde, als hQ aan dat woord „Keikeu dacht. NeetsNeen dat was de dood in de pot voor hem. Precies I zoo blijkt, boe ernchiere»-n fiaanfl- seie aangelegenheid, een tractementskwestie, een Begiuscl van K«k echt Lggen kan. Want 't gaat er om óf de Sy iods, dan wel de plastselQke Gamecnten lu oeae de lakens utt de deelen hebben. In 't Collegiate Keskrecht, sooais dat la de Ned. Herv. Kerk, zich demonstreert, gaat de rjIastsslQïe Kerk in het geheel der Kerk op la 't Gereformeerde of PresbQieriaansche Kerkrecht is de pla tselQke Kerk de Eenheid. Daarom legt prof. van L-euwcn met de zijnen den klemtoon op de PieatselQke Kerk. Daarom elschen si zeggenschap over de tractemcnten door den plaatstaken keikeraad En niet door de Synode, die „de Keek'ver tegenwoordigt. Oe „Kerken" moeten beslissen zegt de professor. „De Kerk', zegt de Synode, vloed, hoe harder men schreeuwt. Hoe min der iuvl ed, des te plomper Is men in zQn uitlatingen, TWEEDE KAMER 't Slot van de Justltiebegrooting was gew|d asn het Rijks tucht- en opvoedingswezen. De heer Hugenholtz was pessimistisch ge stemd bstsf ffsndc de cilmiDaSlieit, b| vreesde in de toekomst een steikesiigieg. Natuurlik was hij ais sociaal democraat, die alles van vadertje Staat vordert, er ui.t voor om het opvoedingswezen aan particuliere vereenlgln- gen over te gevsn. De Staat moet volgens hem den noem blQven aangeven De heer Rutgers was het hiermee niet eess Deze spr. hechte wel waaide en beteekeuls ia,a particuliere inaiellicgcn op het gebied van het opvoedingswezen. Ook Minister Hcemckerk weersprak de meezing, dat hat Rijk de norm miet stellen, in principe zou de Mteis'er alleen particuliere gestichten willen hebben Zonder hoofdelijke stemming werd de be- grooiing van Justitie aangenomen Dan volgde de begiootiag van Financiën. De ViQbeidsbonder Staalman sprak over het kwaad der vele loieiQen en meende, dat de Regeering geroepen was het loten der mentchen te telden in goede banen, door de Staatsloterij uit te breiden Minister de Geer onderstreepte de klacht van den heer Staalman, doch verwierp het middel door hem aangewezen. De kwestie der 40 Cent per regel. Troelstra weigert de toegestoken hand, BQ de algemeene beraadslagingen in de 2e Kamer stak .WQnkocp, die de hu.pe Davids nog al eens al te valsch tokkelde, de vriend- schapshaad aan Troelstra, Ea Troelstra heeft hem afgewezen. Geen versoening, geen vereeniglng mogelijk En de gronden waarop zQu juist. Want de Com munistische partij is geen politteke panQ ja, se bad op 5 juli wei in alle 18 districten haar candidatemijet, maar dat stempelt ze nog niet tot een politieke partf. Daarvoor te noodtg een vastheid van overtuiging bg alien die er lid van sQa. Ea al zQn 't er maar eenige duizenden, die die vaste IQntrekken: dan te er een politieke pattQ MaarbQ Win koop is dat zoo nooit geweest Er is wel een communistisch program, maar de men taliteit, de geestesgesteldheid van die Com munistische mentchen is van dien aard, dat ze in ééa uur 't oude program aan de laars lappen en een nieuw maken, al naar de toe stand is onder hun kornuiten In °t Vaderland. Die menzchen voeren eeu guerilla oorlog. Die messchen voeren eeu parasitische po litiek, en draaien hun jasje om ais de wind anders gaat waaien. Maar met zulke gelelegenheidspolitiek kan niet ééa andere pretQ meegaan; en al is 't, dat S jctellsten en Communisten vele trekken gemeen hebbenhoenders zQu uit ééa broed uit gevaarlike elementen bestaan (lenk maar om No«b. 1918;) toch kan kwalfk ontkend, dat in de 25 jaren der Socialistische partf, die ze nu achter dea rug hebben, het orga nische teven daar flUk ontwikkeld is ès 'i partf leven tamelfk begrer-sd tot zuiver so- cialistische ideeën. Maar WQckoop aast op afval. Eu wie 't partfleyen van dat groepje nagaat, eu ook 't optreden In 't Sociale teven, zal wel wat huiverig z|a om met deze menschen in éér parifverband saam te leven. Afgedacht dan nog van de plompe manier, waarop na 1908, oa 'f Congres te Deventer de heeren elkaar te Iff zfu gegaan. Vooral Wfnkoop trad op op eea manier, die wtlalg In overeenstemming was met den zeer poo- veien Invloed, waarover h| beschikte. Maar dat gebeurt wel eens meer, Hoe mipder tn- particulicra loterfen hsd reeds de aandacht vaa den Minister van Jus'He getrokken. Het betoog van den heer Staalman zou men kunnen omdraaien, zei de Minister, door te zeggen, dat uitbreiding van de Staatsloterf ds speelzucht aanwakkert. Er zfn twee mottes, die wellicht na het Kerstreces suilen behandeld worden, ééa van den h*er Staalman om de SiaateloteiQ uitte breiden en een van den beer Beumer (A.R) om haar af te sciuff a. Bf de behanddtag dier moties hoopt de Minister er meer over te zeggen De hoofdschotel der Vrfdagvergadering was de rede van de heer Visscher (A.R), gehoudea bf de behandeling der 7eafdee!ing (kosten der eerediensten) De heer Visscher geide, dat niet Iedere partf ai haar idealen kan verwezenlfktzien. Spr. hoopte, dat ook de liberale partf in haar nieuwe groepeering onvervulde idealen zal terug vinden en daarmede nieuwe vitale kracht. Een der onvervulde Idealen der Anti- Re?. pastij ligt in het kerkelfk vraagstuk Dit vraagstuk wilde deze spr. objectief bezien Hf wees op het g oote gewicht der ke ken voor het zedelijke en cultureele leven. Alle politieke partQen wfden thans aandacht aan de theologie. Zelfs de S.D A.P heeft in haar boezem den terugslag van wat daar leeft diep in dc ziel van ons volk D«n teekende de spreker het ontstaan en de ontwikkeling van het Chrtstesdom en van de kerk door alie e uwen hees, Li 1815 met de restauratie sa de Revolutie, trachtte de KoniaklQke macht de cuds gedachte uit de Republiek wederom te verweseolfken De Koning stak de hsad uit naar alle kerken, zelfs naar de Israëlitische. De Roomsch Ka;h. ke;k weigerde zich aan het Staatsioez ebt te onderwerpen, maar de oude Staatskerk was ais leem In de hand van den pottenbakker en de Koning gaf haar een organisatie tegen het advies van den Raad van State in Men kreeg een ééaheld, die echter maar een schfn-eenheid was. Na 1848 trok de Koniog de hand van de kerk terue en ten slotte kwam het reglement van 1853 en de Koning zei tot de kerkgf zf t vif I Maar wat voor een vrfheid, Spr. vergelQkt die vrijheid met Mageppa, die gebonden aan eeu paard de oneindige steppe werd ingejaagd! Absoluut onjuist is het wat in de Mem. van Artwoord staat, dat de Ned Hervormde gemeenten volkomen viQ zfn baar bestuurs verkiezing te herzien. Ze *fn niet wf In 1853 bad de regeering haar plicht veizaakt. Ze had moeten zeggenbeslis zelf over U organisatie I Nu is een toesiaad geboren, waarbf hoadeiden Kerkvoogdfen zich aan eensluiten en zich weigeren te onderwerpen aan de bemoeienissen van e«u besiuur, dat recht over de middelen doet gelden, reebtseba zoowel als linksche. Het godsdienstige, p ï- litleke ea zeddQke leven der natte If dt schade dooidat zulk een toestand wordt oestendigd. De regeering Is er niet mee klaar door te zeggen: gf zijt wf I Zf heeft de roeping hei recht te herstellen Het komt dc Anti-Rev. voor, dat het vau het hoogste gewicht is voor de ontsluiting van eea nieuwen weg voor de kerk, dat de regeering niet alleen zegt, dat het zonder grondwetsherziening kan, maar dat het ook zal geschieden Ba«r nog dan platonische!verklaring van den Minister te het, als de regeertng, de crisis ziende, zegt niet alleenhet kan, maar ook dei het moet Wil de Minister spoedig doen, wat hf ver klaart mogelfk te zfn Wordt daarbf gebruik gemaakt van Kapi talisatie, dan kost dat niet meer of de regeericg uitbetaalt aan seate of aan traktement Ultkeerlng dient te geschieden aan de rechthebbenden Dat vraagstuk der rechthebbenden wilde prof. Via8cher xoo breed mogelfk ul werken. Hf pleitte niet alleen voor zfn partf, maar ook voor alle rlchilagen ea groepen. Al die verschillende groepen in ééa huls veroorzaakt twist. Die twist verteert de beste levens krachten der kerk. Noodlg daarentegen Is, dat iedere groep sich ten volte kan uldevea. Men moet als vrfe mannen tegenover elkaar staan en spreker wil ook dit ministerie eea schllderQ aanbieden, wanneer het ons niet haeft gehouden bulten den oorlog, maar wanneer het ons gebracht heeft uit den kerkelfken oorlog naar den vrede Onder desa redevoering, die caze anti rev- menschen g >ed gedaan heef!, greep dr Schok, king (cbr. hist) al naar zfn notitieboekje en Slet zich a>s eerste spreker voor de nieuwe week Inscbrfven Te verwachten Is, dat er nog heel wat over gedebatteerd zal worden CAMERA OPENBARE KENNISGEVING Onzindelijke melk. De Butgcmrester van SommeisdQk brengt ter algemeene kennis ondsssisa da circulaire van den Keuringsdienst van Waren voor het Keuilr grgeoied Dordrecht. Sommelsdijk 24 November 1922. De Burgemeester voornoemd, L. J. OEN HOLLANDER KEURINGSDIENST VAN WAREN VOOR HET KEURINGSGEblED DORDRECHT Aan Heeren Veehouders en Melkslijters. ONZINDELIJKE MELK. Het heeft de aandacht van den Keurings dienst te Dordrecht getrokken, dat dezinde- lfkheld van de melk, die la het keurlagsge- bied Dordrecht wordt verkocht, over't alge- gemeen veel te wecschen overlaat. De hoe veelheden vuil, die door filtratie van leder monster melk in bet laboratorium worden verzameld, zQn dikwfls ongelooflik groot. Niemand zal durven beweren, dat de melk in dezen toestand door de koeien wordt voortgebrachthet vuil moet er dus van bui tenaf in geraken, doordat de uiers van de korten en de handen van de melkers met vuil bedekt zflts, doordat de melkemmers niet goed schoon zfe, door het opwaaien van stof en vuil to den stal, waar de melk wordt neer gezet, door het open vervoeren van de melk emmers, waardoor het stof van de weg vrf en toegang beeft en door vele andere oorsaken die de melkveehouder gemakkelfk zal kus sen nagaan, Men zal vragen hindert dat vuil dan Ter beantwoording v&n deze vrasg moeten wf nagaan, waaiuit het in de melk aange troffen vuil bestaat Bf onderzoek blfken het dan koeharen, stukjes koemest, bloed en etter uit woeden te zfn, die de melk verontreini gen. Dat is vies en wat erger isdoordat al die verontreinigingen ziektekiemen kunnen bevatten, bedreigen zf de gezondheid van de menschen, die de verontreinigde melk di te ken. BrvetdPn is het bewezen, dat deze ver* or t rtrtgde melk veel gauwer bederft dan de melk, die op slndelf ke wf ze wordt gewonnen

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1922 | | pagina 1