Woensdag 18 October 192$
m
ZOON
Kolff
m
Antirevolutionair
Orgaan
iizers 1 cL
:et,
50 cent.
IN HOC
landel,
(otterdam
GOEDEREN
Luö Jj.i JCli
ROTTERDAM
ritznsr-Extra.
S0MMELS0UK,
ITRASSEN.
Rotterdam.
:er,
JOER
DA*'- MS. 9481.
RECLAMES MEDEDEELINGEN.
li
VLS
seIs,©eo.
878U Jaargang M°. $851.
SEN
ÊT:
Siilini
5HART,
s en meest ver-
l SCHOEN-
E prijzen.
32.
Co.,
30.en hooger.
s en matrassen,
ij het vullen zijn,,
20.—, ook in
jopen.
ROTTERDAM,
t de Magazlnen van
r®nr de 2Kui<lliollaii<l$clie en lleeuwscKie EilamËeii.
W. BOEKHOVEN Zaatfi,
All© stukken voor de Redactie bestemd, AdvertentiSn en verdere Administratie franco toe te eenden mm de Uitgevers.
SQHEHPSCHilïEfi
I&MEi-XlEKJlS.
f 31.50
*wl f 125.—
.f 65.—
f 4.50
Jastreken, Goeree en
merken Naaimachines
1ÏE INRICNTIBM. 19809
BOTTERDAM
FBRAA.K
st weal gelfke maten en
icht Glas In Lood, Porte
Teakhouten Winkelpui, 30
en, zware Schuurdeuren,
curen, 3 goc. kolommen
z. enz. Verder in
t 22 Voet, Poolsche g.g,
16 voet. Dubbele latten
b|
alt Botte, Rotterdam
tima
ïAM, Telef. 9036.
ging
BILLIJKE PRIJZEN.
20329
ïs£f-
Hese Courant versch?nt eiken WOENSDAG en ZATERDAG,
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post TB @ssf vooreJtieiallag,
iUITENLAND b? vooruitbetaling f 8,S3 per jaar,
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT,
SS?
80MMELSDIJK.
Telefoon Intareosa&ttn&al No. 202.
ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Gaat gssr regel»
BOEKAANKONDIGING 10 Cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— pgr planting.
Groots letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die z? bestaan,
AdverteaRgn worden ingewacht tot DINSDAG- ea VRIJDAGMORGEN 10 UUR
De autonomie der Gemeenien.
Autonomic wil zeggenBaas in eigen huis.
En de 1100 Gemeenten, die er in Nederiand
zin hadden en hebben nog veel zeggenschap
op eigen terrein. Maar de Bezuiniging heeft
den Minister aangespoord om in de uitgaven
der Gemeenten in te gr?pen.ZExc,schreef:
.De nood der tijden noopt ml, hoewel
®ogel?k overbodig, uws blzondere aan»
dacht ts vragen voor de uitnemende be
langen, welke met een uiterst zuinig beheer
var» de gemeenttfioacciës zin gemoeid.
.Hoewel de overgroots meerderheid der
gemeentebesturen zich voldoende hiervan
doordrongen betoont, is er toch voldoende
aanleiding voor de vrees, dat de betrekke-
Ifke ruimte van middelen, welke hier en
daar aan gemeenten zin toegevloeid, tot
rmia oordeelkundig beheer kan leiden.
.Hst is vooral met het oog hierop, dat
ik u verzoek de burgemeesters van uw
gewest te wlxen op de noodzaak om elke
uitgaaf, hoe gering ook, nauwgezet te
toetsen, zich zooveel mogelijk schrap Ie
zetten, ais de oavermfldêlijkheid niet blikt
en mocht hun verzet ia den boezem van
het gemeentebestuur niet tot de geweaschte
uitkomst leiden, zich te wenden tot hooger
gezag. Zoo noodJg kan dan art. 70 2# lid
Gemeentewet worden toegepast.
.Wat de beslissingen van Gedeputeerde
Sisten Inzake gemeente fisaseiën aangaat,
seed3 vroeger mocht ik, te allen overvloede
hun medewerking tot een spaarzaam be
heer inroepen. De opgedane ondervinding
maakt het onnoodig dit beroep te herhalen
maar het spreekt vanzelf, dat wanneer er
eens een besluit zou kunnen vallen dat
niet aan den zuinlghsidseiseh beantwoordt,
ik van u toepassing van art. 32 2e lid der
der Provinciale Wet verwacht,
ElndelQk zou het mijnen ambtgenooten
en ml niet anders dan aangenaam zin,
wanneer min aandacht weid gevestigd op
af maatregelen van hooger hand, welke gel
delijke gevolgen voor de plaatselijke kas
sen medebrengen, zonder dat hetz? het
gewesttllk, hetzl het gemeentelijk bestuur
de cavermldellktaeld erkent. Ik zal dan
niet verzuimen met des Minister, onder
wiens verantwoordelSkheidzoodanige maat
regel is genomen, in overleg te treden".
Deze zaak op zich zelf is goed. Doch hat
middel is niet zoo schitterend.
Den Burgemeesters wordt opgedragen niet
alleen om de uitgaven te toetsen, maar ook
om zich schrap te zetieu tegen den Raad.
De Minister zet nu ais't ware de Burgemees
ters tegen de Raden op. En dat kan toch
bedenkellke gevolgen ca zich sleepen.
De Burgemeester en de Raad
Voor een goede verstandhouding tusschen
Raad en Burgemeester vinden wa de circu
laire in ons eerste stukje vermeld, niet erg
gelukkig. Temeer omdat het Hoofd der
gemeente de wettelijke bevoegdheid reeds
bezit om bl Gedeputeerde Staten en hoc-
gere besturen te rektameeren over ean
Raadsbesluit, waarbij ongewenschte uitgaven
gsvoteerd zin. Slechts in 't alleruiterste ge
val is 't wenschellk, dat er tusschen Raad en
burgemeester over de Gemeantefinsntiën een
geschil ontstaat, een gemeen overleg tusschen
beide organen is steeds aan te bevelen,
Toch vraagt nu de Minster om elke uit
gaaf, hoe gering ook, nauwkeurig te toetsen
en zich zooveel mogelijk schrap te zetten als
de onvermijdelijkheid niet blijkt en mocht het
burgemeesterlijk verzet niet tot de gewenschte
uitkomst leiden zich te wenden tot hooger gezag.
Dan mag de Burg. gebruik maken van art,
70 2de M de; Gemeentewet, waar staat:
.Het Raadsbesluit, dat naar zin oordeel, als
strldig met de wet of algemeen belang, door
Ons kan worden geschorst of vernietigd,
brengt hl niet ten uitvoer".
De Gemeenteraad, dit most men niet ver
geten, is 't grondwettig hoofdwant er staat
duidellk in de Grondwet, art. 143Aan het
hoofd der gemeente staat een raad" Ea de
voorzitter van dien Raad wordt door den
Koning benoemd. De Burgemeester is dus
een door den kroon benoemd voorzitter, maar
de Raad is 't grondwettellk orgaan. Ea toch
wordt nu In 's Ministers circulaire tegen de
Grondwet in, de Burgemeester ais de eigen-
l|be chef genoemd van 't finantlewezen. En
hl most zich zelfs tegen den Raad dia 't
hoofd der,Gemeente volgens is da Grondwet,
schrap zetten en desnoods de kleinste uitga
ve weigeren met den stok achter de deur nl.
art. 70 2a lid. De Minister wist als met op
zet, als met den vinger, naar dat paardemid-
ael, Ea hl zegt er dan nog ten overvloede
b|, dat de Gedep. Staten verplicht zin den
Burgemeerter zoover mogeilk te steunen te
gen den Raad in.
Natuurlik begrgpen we zeer wel, dat hier
anderzlds ook speelruimte gelaten wordt voor
zuinige Raden. Dat die van de Circulaire
nooit geen last zullen ervaren, Dat 't gaat
vooral tegen royale Gemeenteraden. Maar
pages inziens bltfti deze circulaire een aan-
slag op de Autonomie dar Gemeenten
V Bars in eigen hu's.
Hoe is die Zelfregering, die autonomie
der Gemeente ontstaan Niet uit een modern
Staatsbegrip dat de gedachte voorop stelt
Eerst de Staat, dan de Gemeente. Wie zoo
redeneert maakt elke zelfstandigheid eaaer
Gemeente, ia den wortel, kapot. Dan zou de
boom over de takken heerschen. Dan zou in
den Haag, ais de zetel van den Staaf, de
wacht gehouden meeten worden over Stad
en Platteland, Dan zou de Centralisatie hoog-
tivieiea en alles van Boven af bedisseld
wordsn. Na-ndie mechanische Staatsidee
is uit den Booxe. Ze vermoordt gewoonweg
alle Leven, en zoo'n Staatssocialisme ver
woest alle vrlheden. Stel Je toch eens voor,
dat naar die idee het Nederlandschs vcik be
stond net ais een gewone vereeniglng. In
ééa of andere corporatie is dan een Voorzitter.
Dat zou dan in 't groot de koning sfn. la
elke corpotaiie is dan een Secrciarls. Dat
zouden dan in 't groot de Ministers z?n. Voor
zitter en Secretaris bedisselen meestal alle
zaken En dus zouden Koning en Ministers
samen het hecle Nederlandsche Volk bistuten.
De ondetdazen hadden dan maar wat toe te
luisteren, hoe er in den Haag door die Voor
zitter en Secretaris van 't Nederlandscbe
Volk besloten was, ens enz,
Neen; neenl
Zoo'n mechanische fegeerings- ea bestaass
idee mag er wal z?n in een gewone verga
dering öv. kiesvereeclging of Bondmaar
zoo gaat 't niet met 't Nedcrlandscha Volk.
In dat Volk leeft niet de mechaniek, maar
hesrscht de organischs idee.
Dat is't gaat van onderen op.
Het huisgezin is de c*l. En uit dia cel
groeit de hoogere organisatie op.
't Is daar net mee als reet 't menschel?h
leren. Eerst de cal. dan 't embiyo, dan 't
kindje, dan kind, dan Jeugd, dan Jongeling,
dan man.
Zoo is de phyilologla van den mensch.
Ook der dieren. Eerst zaad, dan stek, dan
tak, dan boom, dan vrucht.
De Staat is organisch saamgesield. En uit
't gezin komt de Gemeente. Zij is de scha
kel tusschen Gezin en Staat, zooals de Jeugd,
de schakel is tusschen kind en Man. 't Gezin
is de cel van 't organisme. De Gemeente is
't cmbiyr. De Staat is 't lichaam. Zaad. Tak
Boom.
Baas in eigen huis.
De gemeentel? ke autonomie of zelfregee-
ring is een zeer naiuurlgke. De gemeente is
geen stuk van den Stasi. Es de Slaat is geen
b?reavo@glag van 1100 stukken. In geen ge
val. De gemeente komt nooit uit den Staat,
maar is er vóór dat er een Staat is. En de
gemeente kan alleen bestaan als er gezinnen
zijn. Zoo dus heeft de Gemeeste zelfbeschik
kingsrecht. Dat is haar geboorterecht Dat is
haar autonomie, waaraan niet mag getornd
worden
Zeer zeker I de Gemeente is en bl|ft een
ondergeschikt lichaam. Ze is 't Vaderland
zelf niet. Ze is maar een deel van 'tGroote
Huisgezin, dat Staat heet; maar zooals in
ons gezin ook eeuwige, onaantastbare kla
derrechten z?n, zoo z|n er onaantastbare
Gemeenterechten, daar Vadertje Staat met
zijn lange vingers af moet blfjven.
Zooals het zaad leeft en ontkiemt naar ei
gen levenswet, sooals 't kind opgroeit in
eigen kiaderilken sfeer en doet wat des kinds
is totdat 'tte niet doet wat eens kinds is;
zoo, naar absoluut eigen wei en wetgeving
leefi de dorps en stadsgemeente. Dat is au
tonomie. De zelfstandigheid der gemeenten
moet gehandhaafd, maar een Staatsgezag
moet tegen misbsulk diar zelfstandigheid wa
ken. Ov&igens: de Staat ontwikkelt zich en
kan zich slechts ontwikkeien ais da Gemeen
ten zich ontwikkelen, zooals een hulsgezin
dan pas tot rflber ontplooiing komt, als het
zich in kindertal uitzet, en dat kindertal een
maal door eigen ontwikkeling meehelpt aan
den hoogeren stand en staat van 't gezin.
Groei in den wortel is r?icer blad in de kroon.
Dorheid des wortels is schaarschte aan r?k-
dom van blad en vrucht.
Baas in eigen huis of gemeentelijke auto
nomie is dus uit 't organisme-idee opgeko
men. Maar naast deze theorie is er ook een
prcctliche reden om van Vadertje Staat niet
de slaaf te z|n. Wie kent beter z?n eigen
huishouden dan man en vrouw Wie kan 't
best sociale verordeningen makenhl die
't terrein geheel overziet, of hl die 't maar
half ziet Wie kan 't best controleeren
Staat of Gemeente? En wie 't snelst Ingr?-
pen als 't gst? verloopt en de bakens moe
ten werden verzet.
Autonomie, maar binnen grenzen, Is elsch
der T?den.
De Vrije Universiteit
Het bestaansrecht der Vr|e Universiteit
wordt erkend door de oprichting, de stich
ting eeaer Roomsche Universiteit, Ea wan
neer dan ook over eenige dagen de Jaardag
der Vrije te Amsterdam, als naar gewoonte
wordt herdacht met een gebedssamenkomst,
dan gaan onze gedachten niet alleen dédr-
heen, of onze Gad die School verder tot een
r?ken zegen stellen wil voor Laad en Volk,
zooals H? aireede deed ook op 't veierlel-
tenein van Lager, Middelbaar en Hooger
Onder wis; maar dan g»an onze gedachten
cok terug naar den t?d, toen de Staatsunie-
vsrsiielten het monopolie van wetenschap
meenden te bezitten en door 't Nederland»
■che Volk in grootste massa werd beschouwd
als de Ofgaceö, die in een bepaalde geeste
lijke richting van liberalisms en modernisme
den Nedcïlasdschea Staat wilden heenvoeren,
't Modernisme tierde welig.
Blbelcriüek was aan de orde van den dag,
't Naturalisme vierde hoogt?.
Wat van de Staatsuniversiteiten kwam,
was in theologie en jusisteiy ongeloovig,
zwak rechtzinnig.
Trouwens de Staatsuniversiteit weerspie
gelde slechts don geest des t|<Ss, die in de
50 en 60-sr jaren een oaverschüligheid aan
den dag legde voor de Waarheid, die naar
de Godzaligheid is. En andersom trachtte
weer de Staatsuniversiteit beslag te blijven
leggen op de geesten des volks. Er was
natuurlik wisselwerking. Ongeloovig of zwab-
bel?dcnd ging men er als student heenen
ongeloovig kwam men er van daan. Oader
't motto van Vrijheid van Denken stuurde
men 't Denken toch in een richting, die met
V»?hsid slechts den klank gemeen had.
Met Staatrgcld leefde Liberalisme en Mo
dernisme op.
Totdat de oogen opengingen en de poging
slaagde om da V;?a Universiteit te stichten,
die tot heden vee! zegen heeft verspreid.
Ze heeft met mosilikheden te worstelen,
gewhl Maar nochtans ms en is ze een
pionier van Ch<lstel?&e Wetenschap. Dat ze
gfoiis en bloeie.
een buiteniandsche onderneming uitdrukkel?k
heeft te verklaren dat z? voldoet aan de el-
schen die voor bin^enlandsche z?n gesteld.
Deze verduide!?king vaa hetgeen door de
Minister bedosld was nam deze over,
In het belang der Ncderlaadsche verzeker
den werd aanneming vaa een volgend amen
dement van den heer Deckers geacht, be
doelende vast te leggen, dat het ontslag van
een vertegenwoordiger van een buiteniand
sche verzekeringsmaatschappij niet ingaat
vóór z?a opvolger er la ea de verzekerings
kamer het ontslag heeft goedgekeurd. Ook
dit nam de minster over.
Met 80 tegen 1 stem werd een amendement
aangesomen vaa dsn heer de Msnté ver
Lores?, dia hst absoluut overbodig achtte dat de
wet een speciale opsomming geeft van de
gegevens die de maatschappijen ]aarl?ksch
b? de verzekeringskamer moeten Indienen
om ean duldel?k beeld te geven van het
gevoerde behaer.
Een amendement van den heer v. G?n
werd overgenomen door dets minister waar
door aan aandeelhouders en poiisssnhouders
het recht wordt verleend, luzagc of afschrift
te nemen van het Jaarverslag en de staten,
welke niet door de maatschappijn gedrukt
worden.
Nog een paar minder bekngr?ks amende
menten werden verworpen, waarop het wets
ontwerp voor het levensverxeksringsbedrlf
zonder h. st, werd aangesomen.
CAMERA.
Ik heb een vriend die winkelier is, Grea
b?20t;derheid salt ge zeggen I Neen dat te
het ook niet, Alleen bedoel ik er mee dat h?
een zeer intieme vriend van me is, waar
mede ik ali?d raadpleeg saagsande dingen
van het leven, soowsl vaa principieels als
practieche z?de, Meermalen heeft h? zin
licht over verschillende, voor m? onbekende
of oppervlakkig gekende zaken laten sch?nen
waardoor ik dikw?ls een heel enderen k?k
cp de dingen kreeg.
Want wkkr is, dat eik mensch zoo Hebt
geneigd is om alles te beschouwen vanuit
40 Cent per regel.
TWEEDE KAMER.
Donderdag en Vr?dag werd gesproken
over het Levensverzekeringsbedr?f.
Minister Heemskerk was er niet voor eenige
uitbreiding van bstaekeais of ingr?pende
wijzigingen in 't wetsontwerp tot regeling
van het verzekeringsbedt?f aan te brengen.
Ze zouden door hem niet worden aanvaard.
De overgroots meerderheid dei Kamer
deelde dit standpunt en de aanval vau Mr.
van G?n werd beslist <afgeweien. Van de
vele amendementen door deze ingediend
kwamen er welalge door. Sommige trokh?
zelf in en de rest werd met grootc meer
derheid van stemmen verworpen.
Direct verdween al het amendement dat
inhield schrapping van het verbod om 't le-
ven8verzekeringsbedr?f te combineesen met
een ander bedrijf.
Dr. Deckers wilde nog een bepaling maken
die bedoelde te verhinderen dat tot stichting
van een leve nsverzekeringmaatschapp? slechte
de samenwerking van weinig personen nood-
zakel?k is
Hiertoe wilde deze afgevaardigde bepslen
dat niet meer dan V30 nietvolgeatortc
aandeelen gesteld mag worden ten name van
één persoon.
Met 49 tegen 29 stemmen verwierp de
Kamer dit amendement.
Beter ging het met het amendement van
deze afgevaardigde bedoelende uit te spreken
dat de Versekerlngskamer ten aanxien van
eigen standpunt, dat dikwerf zoo hoog is
opgetrokken dat het aiie werkelijk coutact
met het Ievsn mist. M?n vriend nu heaftde
neiging om de meest voorkomende vraag
stukken terug te brengen tot faun eenvoudigste
oorzaken waatbi h? vooral de nadruk legt
op de voor de hand liggende manschetlhe
faktoren, die de houdtag van dien of genen
bcpalsn ea verklaren. Een paar weken gele
den verscheen in een onzer rechtss dagbla
den een artikeltje onder het kopje „Brood-
pr?zen en nog meer" waarin de schrQver, een
meelhandelaar of zoo iets, uitrekende dat de
bakkers het brood op een pr?s houden weike
evenredig hoog Is in vergel?king met de
waarde der grondstoffen. Wat du3 neerkomt
op een ongemolivterd hooge winst in de
sakken der bakkers-patroons ten koste van
het publiek, Door het noemen van getallen
en c?fers wist de schr?ver zich met eenelr
van „deskundigheid" te tcolen, en b? waar
schuwde niet alleen de bakkers, doch ook
kleinhandelaren van allerlei gading, dat z?
dusdoende zelf den weg effenden voor alle
mogel?fea verhruiks-coöperaties ol inkoopver
eenigingen.
Na eerste lezing van het stukje kreeg ik
een gevoel van weerzin tegen m?n leveran
ciers, die zoo parasiteerden op hunne mede-
menschep.
Tot in m?n droomen verontruste me deze
zaak, Ik meende verdwaald te s?a in een groot
bozch, waar het gehuil van wolven m| uit
de verte me schrik aanbracht. Ik wilde in
een boom klimmen, maar 't was of handen
en voeten versteend waren, Steeds nader
kwam het geluid steeds groeier het gevoel
van m?n onmacht, Het kraken der takken en
het gesnuif van den adem der dieren klonken
afgr|se!i]k in mijn ooren, tot een 4 tal wol
ven plots tegenover tn? stonden in wie ik
tot m?a ontzetting m|n slager, winkelier,
kleermaker en bakker herkende. De las'sts
hief een woest gehuil aan en wilde zich op
m? werpen toen ik wakker werd. Het zweet
parelde op 't voorhoofd en m?n hart klopte
oatrustbsrend. Daarna keerde ik me gerust
gesteld cm en sliep in,
Direct ging ik den volgenden dag met de
courant naar m?n vriend den winkelier. Na
de gebruikel?kc groeten hield ik hem aller
eerst bedoeld stukje onder den neus met
aandrang om dit eerst te lezen. „Heb het al
gelezen" zei h| met iets van minachting en
afkeering in z?n stem, dat me min of meer
prikkelde. „Nu hervatte ik, op eecigtxlcs
aanmatigenden toon, „wat zegt ge daar nu
eens van 1"
Schandel?k is sterk, maar toch hoogst on-
verant woordsifjk,
O, zoo, dat zou ik meeneu hernam ik trl-
omfaukel?k.
Zacht wat, merkte h? nuchter op, ik doel
niet op de in het stukje aangevallen houding
der bakkers, m$ar op die des schifvers.
Hoe nu, sprak ik half verwonderd, half
gramstorig.
Laten we er eens halm en op ons gemak
over spreken hervatte feit @n zet u eens een
oogsabllk neer. Het stukje heb Ik gelezen en
herlezen. Tien tegen een durf ik beweren,
dat de schr?ver, die het artikel uit een vak
blad „De Molenaar" heeft overgenomen, door
welke oorzaken dan ook ia minder gunstige
omsiaudlgheden verkeert of gaat verkeeren
wat z?o wehdgksche inkomsten betreft, 't Is
dikwgle zoo is 't leven dat k? die z?n loon
ziet vermtadiren of zïjn win:ten ziet dalen,
om zich heen gaat schouwen en, niet inge
nomen met den gang vaa zaken in z?n affaire
of bedi?f, al direcht gaaf metsen dat ande
ren ook maar wat mixder moeten en inzln
zelfzuchtigheid en grof egoïsme hoopt en
wenscht dat het zoo zal gaan ook. Da ziel
kundige gesteldheid van dergelijke menschen
is een volstrekte belemmering om een eerlik
oordeel te vellen over anderer gedrag. Z?
kunnen daarin niet neutraal optreden, doch
hun optreden heeft uit den aard der zaak
altijd eer; leelfk bijsmaakje.
Ik heb ait?d gegles, ging m?n vriend voort
dat het hardst geschreeuwd wordt over de
verdiensten en winsten van anderen door hen
die zelf minder Inkomen ge..ieten. Dat komt
daar vandaan dat s? het niet hebben en moet
geheel verklaart worden uit pure afgunst en
broodn?d. En omdat het zoo en niet anders
is vind ik het van den sch:?ver van bedoeld
stukje zoo gansch onverantwoordelijk om
deze bestaande ns@nschel?ke egoistische nei
gingen in het gevlei te komen. Want h? weet
door den inhoud daarvau te spreken naar hst
hart van het zelfzuchtig Jeruzalem, dat
daardoor versterkt wordt in de overtuiging
overgeleverd te s?a aan den willekeur van
estas bende afzetters op consumptief gebied.
Eu met welke argumenten bomt h? aan
dragen Met een percentage bruto-v/iast door
do bakkers gemaakt Maar ik vraag u ver
volgde m?n vriend iets geprikkeld, wat is
dat voor een begripbruto winst
Wat zegt dat nu eigeni?k Wie kan dan
h? benadering uit dat begrip met eenige
zekerheid construeeren wat is de eigenl?ke,
de netto winst, niemand, die dat vermag.
Honderd of meer procent bruto-winzt kan
inderdaad beteekenen een schamel inkomen.
Temeer waar b? een bedr?f als de bakker?
de kapitaal inzet klein is, en als regel geldt
dat kleiner kapitaal inset grooter percentage
winst noodig maakt. Wat weet een buiten
staander nu elge®l?b van al de onkosten en
eigenaardige moeiei?kbeden en opofferingen
die het kleine zakenleven meebrengt, waarin
men van vele menschel?ke grillen aihanke-
l?k is. En buitendien er bestaat nog zoo iets
dat concurrentie heet. In Amsterdam klaagde
een socialistisch leider over de „moordende"
concurrentie die de winkelstand de ccöpera-
tie's aandeed. Het publick meent wel dat er
afspraken bestaan om de prfzen hoogte hou
den, maar in 't algemeen sijn het vooral de
winkeliers die met Argusoogen op elkander
toezien, en alt?d weer piekeren door voor-
deeiige of grootere inkoopen elkander een
vlieg af te vangen.
Doch het sterkste bewijs voorde onhoud
baarheid van wat in het bedoelde schr?ven
vermeld is i?bt ons da houding der coöperaties
Indien de bewering over de hooge win
sten der bakkers waar was zouden de coöpe
raties niet alleen de pr?zen moeten drukken,
maar ook sterk moeten uitbreiden, en geen
van' beide is hst geval. Ja 't is veelal zoo
dat vele coöperaties angstvallig opzien naar
de winkelstand, of deze pr?zen zet die het
bedr?f loonend maken.
Maar viel ik in de rede, coöperatie is toch
een goed ding, en In dc pract?k alleszins
