IMS- IB
SCHIM
Tweede Blad,
TWEE BLADEN
Zfltcrd^ 25 Ëtept» Ï922* 88M»
DE MAATSCHAPPIJ.
OP Oil UITKIJl-
BOEKBESPREKING.
PLAATSELIJK RIEUWi.
Dit name? bestaat ait
II.
Zonder een juist inslcht te hebben in het
leerstuk der Gemeene Gratie is het onmoge-
lgk de Maatschappg te betrekken onder de
beademing van het positief christclgk beginsel
De Gemeene gratie is hst fundament waar
het maatscbappelfk leven oprusten wanneer
men deien grondslag ontkent of er niet mee
rekent kiggt men nimmer een goede voor
stelling, een juist begrip van het gebouw
dat er op rust.
De Gemeene Gratie moet het standpunt
x|n waarop men het maatschappelijk leven
liet en doorvorscht.
Naast de Gemeene Gratie of algemeene
genade erkennen we nog tweeërlei genade,
n.l. de verbondegenade en particuliere genade.
De particuliere genade is het werk van
God, den Heiligen Geest die den enkeling
wederbaar! en hem het geloofsvcrntogcn in
schept de verbondsgeuade is de genade van
God, den Zoon die dexen wedergeboren en
keling inlgft in Zijn Gemeente, tn de Kerk
waar Hg het hoota van is en de algemeene
genade, is de genade van God den Vader,
die ons deed geboren worden als lid van bet
gansche menscnelgk geslacht waar Hg Schep
per ven is.
De beide eerste terreinen van de genade
Gods blgven hier dus bulten beschouwing,
zg behooren tot de Kerke Christ! en bepalen
xlch streng daarbinnen, docb waar het bg
dit onderwerp op aankomt Is het derde stuk
Van God den Vader «en onse Schepping, dat
bevat het gansche meaischelgk geslacht waar
uit de Maatschappij xlch ontwikkeld heeft,
j^over dit gauscne menschelgk geslacht
WKt de Gemeene Gratie.
T)e Gemeene Gratie heeft dus niet het ver
mogen den mensch xalig te maken, ware dit
zoo dan xouden wg de algemeene verzoening
leeren en daat blgtt ieder Gereformeerde ver
van daan.
Neen, de Gemeene Gratie mist de kracht
positief ook maar iets tot stand te brengen
ten eeuwigen leven, haar werking Is louter
negatief, s| doet niet anders dan stuitend
werken tegen de zonde tn.
Had God in het Noachitisch verbond niet
de beloite gegeven der gemeene gratie, dan
was de wereld ook na den zondvloed spoedig
den weg vaa de wereld vóór den zondvloed
opgegaan. Het had zichzelf verteerd in on
gerechtigheid en heluche goddeloosheid.
Want hoe toch sta,an inderdaad de zaken
De vloek der zonde i« de dood.
Onder dien vloek ligt de natuur, het die-
renrgk en het gansche menschelgk geslacht.
En wat is nu eigenlijk de dood?
Is de dood een toestand zooals de Luier-
schen ieeren van een stok en een blok, een
stil zgn, zonder wil,sonder daad, zonder leven?
Neen dood is ook leven I
Mie het maar in het Ifk dat in ontbinden-
oln staat verkeert, het krioelc van leven en
beweging 't is een gansch ander beeld dan
dat van een stok en een blok,
En juist daarom Is de dood zoo veischrlk-
kelgk. Was het nog maar een toestand van
8til-zln I
Maar de dood is lifts anders
Dood is een tegen snatuurlgke weiking,
het scheidt wat oorspronkelijk bgeen behoort,
het verscheurt disharmonisch wat harmonisch
was saamgevoegd, de dood werkt in tegen
overgestelde richting van het leven.
Welnu dat was de vloek der schepping
als straf voor den zondeval, en onder dien
vloek des doods rust ook de Maatscbappfg.
Want ook de Maatschappij is een orga
nisme en geen mechanisme door menschen
als een horloge in elkander gezet. De Maat-
schappg is een lichaam waarvan de voet, de
hand en het oog den voet niet missen kan,
het eene lid kan niet bulten het ander, 't Is
in elkander ingegroeid tot een kunstig orga
nisme, en zonder den vloek der zonde zou
het Maatscbappelgk leven een harmonieus
kunstgewrocht des Scheppers geworden zijn.
Maar nu kwam de zonde tusschenbeide en
daarmede de disharmonie, de tegennatuurlijke
werking, die verscheurt, vernietigt, ontbindt.
Zie het mscir om u heen, en ge vindt be-
wgsmaferiaal te over voor deze waarheid,
oorloges, revolutlën, doodslag, diefstal, lede
ren dag baart nieuwe smart, 't gansche
menschdotn zucht niemand zal er toe kun
nen komen om te gelooven dat de Maat
schappij oorspronkelgk zoo geschapen was.
Welk kunstenaar zou zulk broddelwerk leve
ren? Welk genie zou zulk wanproduct het
»anz|e geven
Zou God Almachtig déir dan toe gekomen
x|n? H|, de Opperkunstenaar, de Groote
Bouwmeester I
Niemand die dit zou kunnen aanvaarden.
Een zondig schepsel moet hier dus inge
grepen hebben en de vloek des doods over
deze schepping gebracht hebben.
En Inderdaad is dat ook zoo. Het eerste
Bijbelboek verhaalt er ons van.
Zoo rust dus de vloek der zonde op de
Schepping.
En ook op de Maatschappg.
Maat toch hoe schrgnend droef de vloek
der zonde om ons heen in 't Maatschappelgk
leven ook waar te nemen is, toch wordt
alen vloek niet in al zgn verschikkelgke
consequenties gezien ware dit het geval dan
zou het gansche leven verkillen en verstgven
««on absolute vernietiging niet kunnen
ïl I?*"1, De elementen der natuur en de
hartstochten die woelen in het
hart zouden dan in alhungruw-
5! geopenbaard worden, want de ont
binding zou doorgaan tot het laatste stofke
vernietigd was.
En zie, dat gebeurd nu niet.
Eerder is er nog veel schoons in het iuen-
scheigk leven te hespeuren zoowel als in de
natuur om ons heen. Er is nog naastenliefde
zie het aan ziekenverpleging en groene kruis,
er is nog erbarming en zelfopoffering er is
nog liefde. Maar er is ook cog een wereld
van het schoone, zie het aan kunst, weten
schap en cultuur. En de natuur levert ons
nog ons voedsel, onse kleeding, xg geeft ons
nog msdicgn en wg kunnen ons nog verlus
tigen in baar schitterende pracht.
O, er is nog zooveel schoons waarin we
kunnen en mogen genieten.
Maar laat dit schoons ons nu niet verleiden
om met de Pelagianen te gaan gelooven, dat
het schoone vrucht is van onse eigen natuur
die van zichzele goed eu onbesmet is. 't Is er
ver vandaan dat de mensch als een blank
stuk papier, zoo rein op de wereld zou ko
men, ge kunt de ddflea en hartstochten vaak
al aasr builen zien komen als het kind nog
iu de wieg iigtt
Doch anderzgds mogen we niet met de
Dooperschen het dwaalspoor opgaan om het
goede en het schoone te ontkennen, onsge-
melgk er van te onttrekken iu ons schulpje
.met eeu boekje iu een hoekje."
Neen we erkennen het schoone en we ge
nieten er van en we wenden het aan tot ons
bestwil, maar heeten het schoone vrucht van
de gemeene gratie.
I De gemeene gratie werkte remmend en
stuitend op het zondeproces en maakte het
leven ook van de Maatschappg mogelgk.
Nu onderscheiden we in de gemeene gratie
tweeërlei werkingconstante en progressieve
werking.
De constante werking is die welke het
mensche!|k leven in stand houdt en bestiert
door stuiting van den vloek der zonde.
De progressieve werking is die waar door
God het menscheiijk leven gestadig doet
vooruit gaan en het menschdom wapent tegen
het l|den dat door de zonde hem overkomt
en ook het menschdom steeds r|ker maakt,
innerl|k doet groeien en bloeien.
Het Maaischappel|k leven recht te verstaan
en de 8tr|d in dit leven te begrlpcn en z|n
plaats er in te bepalen, elscht dus dat men
erkenne
ten eerste, dat alle ellende en jammer
bittere vrucht is van der wereld zondeschuld
en:
ten tweede dat nochthans ontwikkeling,
betrekkel|ke welvaart, groei en bloei moge-
lik is door de gemeene gratie, die stuitend
en remmend den vloek der sonde tegen komt.
En nu weten we wel dat einddoel ook van
de gemeene gratie is het voortbestaan der
wereld mogelijk te maken tot het oogcnbllk
dat het laatste uitverkoren kind Gods In het
bundeike der levenden zal ingebonden z|n
en dus de kerke Chrsiti volmaakt is en dat
dan de gansche wereld in het laatste oordeel
als het steigcrwerk der kerk wordt afgebroken
en als brandhout in het vuur geworpen en
deze kerk In haar heerl|kheid en schoonheid
de nieuwe aarde zal bewonen waarop gerech
tigheid heerschen zal, maar d t neemt niet
weg dat de leden van die kerke Cbristi door
de gemeene gratie ook iu deze bedeeliug
eeu dure roeping kr|gen.
Want bet gaat niet aan als een eenzaam
pelgrimreiziger door dit leven te trekken in
onverschilligheid voor het t|del|ke bestaan
Zulke hemelzoekers kennen geen werken der
dankbaarheid, en het is de vraag of zg niet
meer den hemel, dan wel Christus zoeken.
Natuurlijk is het waar, dat de leden van
Christus gemeente in zooverre pelgrim-
reizigers zijn, dat z| zich speenen van de
Idelhedea der wereld en haar zonde bestrg-
den, maar even waar is het dat z| door God
in de wereld sijs geplaatst niet om die we
reld te ontvluchten, zg hebben er de Eere
Gods te bevorderen in Staat en Maatschappg.
En als vrucht der gemeene gratie heelt de
gemeente Gods de vraagstukken van politiek,
van econome, van de Maatschappg, van bet
huisgezin, van de school, ja, geheel de mach
tlge verscheidenheid van het gansche leven
te betrekken onder het Licht van Gods Woord.
Zoo alleen beantwoordt z| aan het doel
van haar positie in dit leveu.
v. S,
Nadruk verboden.
't is een eigenaardig verschijnsel:
Er sin tal van menschen, die een gassch
verkeerd onderscheid maken tusschen 't geen
moeielgk en ,t geen gemakkelijk is.
Gemakkel|ke dingen, daar zien ze soms
tegenop, of 't een onoverkomelgke berg be
treft.
'k Had een vriend, die schoolmeester was
Een échtein merg en nieren I
Niet, dat je 't nu van buiten aan 'm kon
zien, zooals ze wel willen zeggen, dat vaak
't geval is: je kent den meester aan z'n stem
x'u houding, z'n gang, z'n zinsbouw
trouwens, dat is goeddeels uit de oude doos
tegenwoordig zgn de onderw|zers menschen
geworden van ge!|ke beweging als w|, de
enkelingen uitgeionderd, en de onderwijze
ressen, dames, zgo 't altijd al gewéést, h|
m'n vriend, is voor 'n koopman, voor 'n
zerofficier begroet in z'n leven:
Maar h| was onderwijzer-van-binnen.
Hg lééfde in dit zijn goddelijk beroep.
Als ie es 'n enkelen keer wat grieperig was
en 'n psar dagen thuis moest bigven dau
kenteekende zlcb 't begin der beterschap,
doordat hij weer naar de pip greep, maar
h| was ókn pas weer gehéél de oude, zei
z'n vrouw, als ie weer 'n morgen schoolhou
den achter den rug had.
Soms kwamen er ouders b| hem.
Dan was 't een praatje over alles en nog
wat en vaak werd dan gehoord: .Noul
schoolmeester z|n, ook 'n baantje I Alles
liever dan dat I lk heb er drie, of vier, of
zés, eu die dan nog 't grootste deel van den
dag buiten of in school, maar het kleine
poosje, dat ik ze in huls heb, weet ik er
soms al geen raad meestel je voor, dat je
er zoo'u veertig van 't zelfde soort dag aan
dag in de klas hebt zitten I Meester, hoe je
't volhoudt, ik begr|p het niet 1"
Dan glimlachte m'n vriend.
Zoo'a zoanlgcn, vertrouwl|ken glimlach.
En dan kwam 't er zoo monter uit:
.Geen prettiger, geen gemakkelgker werk,
dan ichoolhouden, wil je dat wel gelooven
Ik waarschuwde hem weieens.
.Ze zullen je waarlik gaan gelooven, kerel I
en dan z|n er bg, die denken zullen.Nu,
als dat baantje dan zóó gemakkel|k is, dan
kan meester 't ook wel met een klein tracte-
mentje doen!"
.Geen nood zei h| te gelooven me
toch niet
.Nou, je mag er dan wel 'n bisoudere gave
voor hebben- en een geduld zonder end I"
Dat was gewoonlijk het slot.
Daarmee stemde mfn vriend in.
.Juist", zei hl, .maar die alle goede gaven
en volmaakte giften uitdeelt, en oni ook een
geduld geven kan zonder end, is God, en
als 't Hem behaagt, ons te schenken wat we
noodlg hebben en dat gééft H| als we't Hem
vragen werkelgk, dan Is ons werk
zoo gemakkellk als 't maar hoeft; dan is 't
werk een genótdan lééf je pas als je bent
midden in je werk!"
Eens heb ik hem kwaad gezien.
En toen gaf iemand hem nogwel gelgk.
't Wfs 'n luie, Ioome. aioome boer:
.Meester zegt het wél", zei die. .Meester
staat acht uur op, half negen wat eten, negen
uur op z'n slofjes naar schoolmaar
als je net als w|, boeren om dézen t|d
't was diep in de herfst b| pikdonker naar
't land moet, als 't regent en met 'n kouë
wind dan sta je 'r Anders voori Tenminste,
meester kan 't van mg over krggenl"
Toen werd m'n vriend kwaad.
.En j| in school, hé Vóór twaalf uur stond
de heele boel op stelten en kon je de klnders
hooren, tien hulzen ver!"
De slag was raak't geselschap proestte
men wist, wat vleesch hier in de kuip zat;
als er een ongeregeld huisgezin wm, dan wel
bg dézen boer.
,En wat dat melken betreft", ging mgn
vriend voort, „daar heb lk geen verstand van
maar als 't je wérk is, daar je van God in
gezet bent en je mag in dat werk en van
dat werk leven, en God geeft je 'n gezond
lichaam en een stevig corpus, dat tegen 'n
buitje regen en 'n stootje bestand is dan
noem ik het voor een jongen, stoeten, atevlgen
kerel gemakkelgk werk om s'morgens
vroeg, al is 't dan nog donker, met het juk
op de schouders naar het land te gaan I 't Is
maar, hoe je de dingen bekgkt zie je I"
Zoo is 't, en als je ze maar góéd bekgkt.
Bekgkt bg 't juiste licht: het licht, dat van
Boven over alle aardsche verhoudingen en
over alle aardiche werk opgaat.
Maar dit is nu juist veler ongeluk
Ze steken eigen walmend oliepitje aan,
waarbg je nauwelgks licht van schaduw on
derscheiden kunt en doen dan, alzo! ze een
electrische zon tot hun beschikking hebben,
tienduizend kaarsen sterk en jal dan
raken ze alle perspectief en diepte van gezicht
kwgt; noemen ze gemakkelgk wat bepaald
zeer moeielgk is, èn omgekeerd I
Zoo b.v. die man, van wlen lk las.
Het moet onlangs gebeurd zgu.
Hg had zich bg geen enkele kerk aange
sloten hg sou eerst alles es probeerenalle
soorten van prediking es proevenergens
zou .de" waarheid nog wel een onderdak
hebben I en dia waarheid zou hg dan koopen
en nimmer meer verkoopen was-ie niet in
de zuivere ign der Schrift? en bjj de
kerk, waarin hem d i e .waarheid" opgescho-
teld werd, zou bg zich voegen.
Maar, alz 't meer iu zulke gevallen gaat:
Hoe linger hg rondzoekt, hoe twgfelach-
tiger hg werd van gehoor en geen enkele
dominee kon 't hem naar den zin maken;
aan elk mankeerde wit.
Hg sprak er met anderen over;
Verzamelde een clubje vrienden om zich
heen,
Die 't hierover eens waren, dat het onbe-
grgpeigk was, immers! een .bevindelgke"
preek maken, dat was toch elgenlgk het ge-
makkelgkste werk, 't welk op aarde bestond
je zette bjj manier van spreken het kraantje
maar open en wat daar aan inwendig leven
in je was, dat stroomde naar bulten I
Maar dat wis 't bg die dominees I
Er was geen leven en dies ook geen
stroom
Onze baas bracht dit in praktgk.
Hg probeerde, oMe zélf niet es een preek
op papier brengen kon en werkelgk, dat lukte I
Hg las die in z'n kringetje voor en kreeg veel
lof: dat was nu pas je ware.
Alleen, hij moest 't zonder opichrgven
doen.
'n Preek van 'n papiertje lezen nu jal
dat was gond, toen-Ie nog niet wist, wat gave
hg had, maar hg moest het er zóó maar, voor
de vuist weg, uitgooien.
Eerst probeerde hg 't voor zich alléén.
Zooals wie wil leeren fietsen, 'n eenzaam
pleintje opzoekt.
Toen trad hg in 't kringetje op:
En waarlgkl 't lukte, reeds de eerste
maal, bonsde bg met de vuist op de tafel,
waar een kleine lessenaar op stond, dat de
kopjes en schoteltjes rinkelden en rammelden,
Het was toch jook zoo gemakkelgk
Zoo'a preek, 't was 'n hmdomdraaiens
werk't liep vanzelf, 't liep gespeerd en om
kort te gaan, weldra meldde het nieuwe licht
zich bg een groepje vige gereformeerden aan
om daar onderzocht te worden, wgl hg gave
en roeping had voor 't predikambt.
Nu, ng wérd onderzocht.
En moest ook zgn preek doen
Met ontzetting keken, 't moet tot hun eer
gezegd, de broeders elkaar aan en ua afloop
werd hg met algemeene stemmen afgewezen,
wegens grove onkunde en verregaande, gees
telgke hoogmoed.
Verder heb lk niet van hem gehoord.
Denkelgk zal hg zich niet bg die uitspraak
hebben neergelegd, en baar hebben toege
schreven aan jaloezie, die dominees, zal
hg gedacht hebben, doisten hem niet i&a,
waren bang, dat biia nachtpitje door zgn
helder licht overschenen worden zou
Hg zal wel 'n eigen parochie hebben
gestichtEr z g u streken in ons land, waar
op geestelgk gebied élke kwakzalver patiën
ten krggtl
Wat is gemakkelijker, dan 't openzetten
van de kraan en 't laten ultstroomen vaa 'n
.preek"
Ja, dat gemakkelgk en moeielgk
Ik sprak er iemand, die ergens op 'n flink
dorp 'n goedbeklante zaak had, terwijl 't
daar dorpsadat was, dat de vaste klanten bg
beurten iu den winter 'n .avondje" en hun
vrouwen etn .middag" werdeu .gevraagd".
De man had er dubbel zgn brood.
Eu hg mocht 't volk daar ook graag.
MAir heeft hg me weieens in tea ver-
trouwelgk oogenblik geklaagd je wéét
niet, hoe ik tegen die .gezellige" middagen
opzie
Niet, vanwege de traktatie
Want hg was aan den gullen kant
In bovendien, erkende hg, 't is net ais 't
geen je in andere zaken voor reclame uitgeeft,
't brengt z'n geld wel op en meer dan dat.
Maar de man was een feeder christen
Nu had hg wèi meest klanken .van de
soort, van de kleur, van de kerk of tenminste
van de richting" maar klaagde bg
.se weten daarom long nog niet allemaal, wat
se spreken of swggen moeten"
Er werd dan van alles bepraat
En och I 't zondige menschenbart, óók mee
binnengekomen, liet zich dan zoo vaak gelden
en aan meer dan één reputatie werd soms
met scherpe vrouwentasdjes of met de grovere
raspende mannentong schade toegebracht
Soms ging mgn kennis daar tegenin
.Maar 't is je niet altgd gegeven, op 't
juiste oogenblik het juiste woord te vinden
en dan gaat zoo'n praatje verder en voort:
'n héél klein spatje maar op Iemands goeden
naam en daar heb ik hinder van
O, die tong toch I Dat heerlgk instrument,
maar toch ook dat leugending, vol vengn 1
En zoo, van gemakkelgk en moeielgk ge
sproken, een van de moeilgkste bezigheden
onder da zon, acht lk wel, om .gezellig" en
tevens .christelgk een middag of een avond
met een tamelgk gezelschap bg elkaar te zitten.
Of ik dat daarom veroordeel?
Dat allerminst; juist het tegendeelI
Immers, in datgene wat ons hetmoeilgkst
valt, moeten we ons het meest oefenen, en
God heeft nu eenmaal ons, menschen, niet
als eenzelvige, maar als gezellige wezens bg
elkaar gebracht; alleenlgk: Al wat gg doet,
doe het ter eere Gods, óók als ge een
gezellige samenkomst houdt ouder vroolgke
scherts en prettige kout
Er komen nu weer .avonden"
Straks, als de .zomertgd" .geeft maar
ngd I" zeggen de boeren voorbg is, zitten
we Ineens begraven, diep in den herfst
De tgd van uitgaan en van vriendschappe-
igkeu omgang bg theepot cn chocoladeketel
bg pgp en sigaar, bg koekjes en gebak,
en alle welke dingen óók overdaad is, 'k geef
het toe I maar die toch ook bg uitzondering
met dankbaarheid mogen genoten worden
die tgd breekt weer aan.
Laten we doen als die oude vrouw.
Die Hing nooit van huls, zelfs bg 't mooiste
weer, of se nam haar paraplui mee: B't kóu
es gaan regenen I" zei ze, .'n briefje heb je
'r niet van!"
Gaan we nooit .gezelsen" zonder tong
toompje bg ons.dat praatgraag lid mocht
es uit den band willen springen I"
Want kgk, ons hart is arglistig, meer
dan eenig ding, zegt Gods woorden nu
heeft die tong de eigenschap, dat ze altgd
dat hart vólgt en zich dat hart ten dienste
stelt, zooals hef gzer volgt, waar de mag
neet trekt
En dan kan men, zelfs op de schgnbaar
allervroomste manier, veel erger dan den
méutch: Gode rooven Zgn eetl
'k Herinner me uit jonger jaren.
'k Werd toen ook op gezelschap verzocht.
Achteraf begreep ik toen wel, dat dit eigen
lik, met 't oog op mgn leeftgd 'nhoogeeer
was, lk kwam in een gezelschap van ten
eerste 'n drie- of viertal, wat men daar noemde
.doorgeleide kinderen Gods" éu van eenige
hunner dlclpelen.
Nu moet ge dit goed verstaan
Zeker van twee dezer mannen wéét ik, dat
ze, zoover menschen kunnen beoordeeleu
godvruchtig afgestorven zgn en niet één heb
ik ooit voor 'n bewust huichelaar aangezien,
wat echter niet wegneemt, dat ze met elkaar
op 'n zeer verkeerden weg waren, waarop
ze elkander voortdreven en waarop ze niet
het minst werden voortgestuwd door de be
wondering, die de discipelen voor hen koes
terden en onomwonden uitspraken
't Werd al haal gauw een geestelgk gesprek.
Maar over den Christus ging 't n i e t
De .christen" met zgn ervaring, bevinding,
enz stond in 't middelpunt en telkens kwam
in geestelgken zin de borst vooruit.1 k ben
die man!" maar 'tgebogen hoofd van den
tollenaar: .0, God! wees mg zondaar ge
nadig I" zag ik niet
't Geestelgk element in 't gesprek mag niet
gemist 'tis me 'n raadsel, hoe zoo menige
Zondag avond-visite verloopen kan, zonder
dat er, 'k zeg niet aan de préék geknab
beld en over dominee wordt gepraat: dat
element komt er maar al te licht in I maar
zonder dat, zoo eenvoudigweg, met'cenkel
woord maar, over den weg naar den hemel
wordt gepraat
Niet ieders werk, zal men zeggen
Men spreekt vtn gave, van stemming:
'k Geef het toe, maar och I laat dan
David maar es even aan 't woord en zing
met elkaar een lieflijke psalm en vraag in
stilte even, dat God geesteigken zegen over
u allen uitstorten mag!
Dan, voorzeker! loopt het wel goed
UITKIJK,
.De Houten Pomp", uitgave drukkerg .Ve
rlias" Zwolle.
Een Anti Revolutionair caricaturistisch
weekblad.
't Eerste orgaan iu dienst van onze partg
dat de caricatuur als hoofdwapen zal han-
teeren.
Natuurlijk heeten we 't van harte welkom.
De politieke tegenstander was ons steeds
zoo een heel eind voor wat dit wapentuig
betreft, dat het hoog tgd werd om deze schl
in te halen.
Tcch zullen er onder onze menschen zgn
wier bodschap over de versckgn ng van dit
periodiek niet onverdeeld ia,
Caricatuur en spot zgn voor hen synoniem.
En toch is dit niet zoo.
Althans niet volkomen.
Caricatuur mag men spot heaten, mits de
spot bedoeld wordt met een verheven achter
grond cn een opvoedend element.
Spot alleen om te spotten, om de draak
met Iemand te steken is niet de echte cari
catuur. De echte caricatuur Is humoristisch
en humor is een .lach met een traan". En
als zoodanig is caricatuur geoorloofd, denk
aan de spot van .Eila op den Karmel met
de Bsilpriezters. Roept luider, misschien Is
Uw God op reis of zit hg In gepeins ver
zonken, misschien slaapt hg en hg zal ont
waken I" zoo bespot hg ben.
De Heiland zelf gebruikte meermalen
de Satiriek tegenover de pharlzeeérs. En
dan was Hg scherp, vlgmend scherp.
Daarom Is ook de caricatuur geoorloofd
als wapen In den strgd op het politieke erf
des levens.
Maar dan wordt er heel veel gevergd vaa
den man die de caricatuur gebruiken will
't Moet een aesteüscb voelend mensch zgu,
Want caricatuur is kunst en als sg niet aan
de regelen der kunst beantwoordt, verliest
ze haar waarde.
Dan moet caricatuur duidelgk zgn, ze moet
voor zich zelf spreken. Caricatuur met lange
onderschriften om de teekenlng duidelgk te
maken la geen echte carcatuur.
Natuurlgk moet de carlcatunr sterk over
driven, maar een kern vaa waarheid moet
er aitjjd in terug gevonden worden, anders
schiet ze langt het doelwit heen.
Of mde Houten Pomp" aan al deze elschen
beantwoordt
We vellen nog geen oordeel.
Men beoordeelt een bakker niet naar één
broodje en evenmin een periodiek naar één
nummer.
Deden we dit dan zouden we de redactie
adviseeren, méér sarcarme, méér satire eu
méér humor In teekenlng bg minder lectuur,
zullen .de Houten Pomp" tot scherper wapen
smeden en de aantrekkelgkheid verhoogen
voor den lezerskring.
In bet eerste nummer missen we te veel
de caricatuur in beeld.
En juist dit moet de ziel van bet blad zgn.
Dan pas kan het een gevreesd wapen wor
den.
Een mooie caricatuur met een paar ignen
op het papier gebracht, kan oneindig scher
per, pittiger en juister den vgand zgn dwaas
heid toonen dan elle lange courantenartikelen
dit vermogen.
De teekenlng in .de Houten Pomp" op
zichzelf is goed, beter zouden we haast zeg
gen, dan we doorgaans in de Christelgke
Pers gewend zgn.
Van harte bevelen we kennismaking met
dit blad bij onse lezers aan.
Voorts ontvingen wede.Maranatha Scheur
kalender" voor 1923, door Ds. J. J. Knap en
Dr. J. C. de Moor. Uitgave J. H. Kok te
Kampen.
De mooiste kalander die we ooit gezien
hebben Zonder aarzeling en vrees voor over
driving schrgven we dit neer,
't Schild is in 12 kleuren gedrukt en brengt
iu beeld nHet feest van Koning Belsazar".
In vlammend schrift schittert het paniek ver
wekkend woord aan den wand, verstorend het
gedruisch der gdele feestvreugde.
Naar de uitgever mededeelt is de rand van
den Kalender, die een sieraad Is in de huls
kamer van arm en tgk, vervaardigd naar iu
kleuren gebakken tegels, welke door Prof.
Delltzsch in de bouwvallen van dezen tempel
werden gevonden.
Dr. G. Keizer, die een specialiteit in de
Oostersche-Oudheidkunde genoemd mag wor
den, geeft van deze onhellsnacht een breede
beschrgving.
Wat het blok betreft meenen we dat een
aanbeveling overbodig is. Ds Knap en Dr.
de Moor zgn in onze kringen genoegzaam
bekend en geliefd.
De prgs van den kalender is slechts 80 cent.
MIDDELHARNIS-SOMMELSDIJK. Naar
men verneemt sullen er pogingen worden
aangewend tot 't oprichten van een Ccöp.
Slsgerg te Mlddelhasnls en Sommelsdgk. Men
lette op de advertentie in dit Blad.
SOMMELSDIJK De eerste suikerbieten zgn
Woensdag aan de Kaai aangevoerd door den
landbouwer J A. Strugk van Melissant,
Msanasg a.s znl de beurtschipper G.
Zoon Gzn. zgn nieuw vaartuig in gebruik
nemen.
We kregen gelegenheid het te bezichtigen,
't Is een vaartuig met bgna 80 ton inhoud,
een forsch slank gebouwd schip,
De motor, een Dautz ruw-olie motor van
twee maal 20 P. K. is de moeite van een
bezichtiging overwaard. Binnen twee en een
half uur legt het vaartuig met dese motor,
de reis van hier naar Rotterdam af.
Ook de stuur8telling die bgkans de grootte
heeft van een kleine salon geeft een indruk
van regalltelf.
We feiiclteeren den heer Zoon met zgn
nieuw vaartuig.
Met alle vrjj moedigheid durven we de
lezers van ons blaa aanbevelen eens een kgkje
te gaan nemen in de verbouwde scheersalou
van den heer B v d Stad aan den Oostdgk
alhier
De eigenaar wist met fgne smaak van zgu
primitieve winkel een zeer comfortable-mo-
derne schematon te maken dijden toets der
scherpste crltiek kan doorstaan.
Wg prgzen zgn initiatief en wenschen hem
vrucht op zgn arbeid
Tegen een viertal personen is proces
verbaal opgemaakt wegens overtreding van
het motor- en rgwlelreglement (tijden zonder
licht)
Bg genoegzame deelname zal dezen
winter weder een tulnbouwwintercutsus wor
den gehouden Adspirant leerlingen moeten
zich zoo spoedig mogelgk en in alle geval
voor 28 Sept a s aanmelden bg den heer L
Pen alhier
MIDDELHARNIS. Met 1 Nov. a.s. zal het
50 jaar geleden zgn dat den Heer M. J. Vletter
benoemd is tot organist in de Ned. Herv. Kerk.
Den 2 den Oct. zal het 25 jaar geleden
xgn dat M. van Eek als timmermansknecht
in dienst trad bg den heer Mast.
De vrouw van L. Stapel had, terwgl
zg in de R. H. B, S. werkte, het ongeluk op
den zolder te vallen, waardoor zg een lichte
hersenschudding bekwam.
Door deu landbouwer J. v. d. Slik zgn
Donderdagmorgen de eerste auikerbieteu aan
de Kaai gebracht.
B. Beket die per fiets van 't erf af kwam
rgden bg de loods van den heer M de Haas
aan de Langewrg werd aangereden door de
motoi fiets van den heer Groenendgk, belden
vielen omver en beseerden zich ernstig, ook
de motor was belangrgk beschadigd.
Zondagavond ontstond bg den heer A.
P. de Graaf door onbekende oorzaak een be
gin van brand, waardoor eenige kleeding-
stukken zgn verbrand. Daar het spoedig op
gemerkt werd voor kwam men erger.
De statuten der vereeniglng .IJsclub"
alhier zgn Kon. goedgekeurd.
MIDDELHARNIS.** Op de Ambachtsschool
alhier, heeft op Vrgdagmorgen j Ieen der
leerlingen een anderen zoodanig met eeu
beitel in de schouder gestoken, dat genees
kundige hulp hoog noodzakelgk was.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. VauC.V.
alhier is een varken doodgegaan.
De aardappelen worden alhier verkocht
voor f 1,50 de HL,
DEN BOMMEL* De prgs vau het bruin-
brood is met 1 cent per pond verlaagd tn
gebracht op 9 cent, terwgl de prgs van het
witte brood 20 cent per 8 ons is.
Volgens de aangeboden geineentebe-
grooting voor 1923 is de belasting naar bet
inkomen geraamd op f 17500. In 1921, dus het
laatst afgesloten dienstjaar, waren de ont
vangsten f 28217,927» de begrooting ligt tot
behandeling in den raad voor ieder ter inzage»
OOLTGENSPLAATDe bakkers hebben het
witte brood gebracht op 18 cent en het bruin
op 15 cent.
NIEUWE TONGE. Tot Volontair ter ge
meentesecretarie alhier Is toegelaten dhr. M,
C. van den Tol te Ooltgenspiaat.
