Zaterdag 29 Juli 1922. 37ste Jaargang N°. 2828. ¥<M?r «le SKatdliollanilscfie en ^eenwüelie WËmmMem Tweede Blad. Antirevolutionair Orgaan IN HOC SIGNO VINCES TWEE BLADEN Sctioolgeldverordeningeai. TWEEDE KAMER. UIT DE PERS. BINNENLAND. uitgevers s W. BOEK HO VIN Ztaaa, Alle stukken voor da Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden mn de Uitgevers. Dit ibggfcal ast SCHERPSCHOTEN. Dtso Courant verschQnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG, ABONNEMENTSPRIJS pet drie maanden franco per post Cent b§ vooruitbetaling, BUITENLAND bQ vooruitbetaling f 8.50 pst fa&r, AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. iOMMBLSDIJK. Telefoon Intercommunaal No. 202, ADVERTENTIËN 20 Cent pet regel, RECLAMES 40 Gent per regel, BOEKAANKONDIGING 10 Cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.- per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die sQ bestaan. Advertenttfin worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 uur. 'i Is een oud verhaaltje, dat leder wel eens gehooid heeft. Van een Jonge® scfcaaphsider die aan de zoom eens wouds de schapen hoedde voor verschillende eigenaars. Op ze keren dag kreeg hij het in 't hoofd de boeren .—«ens bQ den neus te nemen ea riep»de wolf v y mt, de wolf komt". In allerQl verzamelden zich de eigenaars osa hun kudde ie bescher men, doch er was geea spoor van een wolf te ontdekken. Dit herhaalde zich eenige males, tot ten laatste de boeren begrepen flat da jongen met hen solde, en zQ zQn geroep ne geerden. Met het logische gevolg, dat, toen de wolven werkelijk kwamen zij zich aan des herders geroep niet meer stoorden, en er een vreeselQke slachting onder de schapen plaats greep. Onwillekeurig dachten wij aan dit ver haaltje terug toen wQ bei droevig einde lazen Van de Haagsche volkeranconferantia Na den zomer van 1918 hebben wij «gene aaneenscha keling van dergelQke samenspreklngen gehad Ze zQn geweest van volkearechtelQken, po» litieken, economlschen, tegenstrQdlgen en verzoenenden aard, maar welk karakter ze ook mogen hebben gedragen in den grond der zaak was de uitkomst nihil. De eerste conferenties werden met belang stelling tegemoet gezien. Er haerschte vooral onder de Europeesche bevolking, van allerlei slag en gading een zekere spanning. Men was in nletingewQde kringen optimistisch ge- t itemd, en men veronderstelde werkelijk dat uit een en ander iets goeds zou geboren worden. Doch allengs maakte dat optimisme plaats voor pessimisme, 't Gleg met het in uitzicht stellen der conferenties sis met het geroep van den jongen herder, men telde het niet meer, en haalde er de schouders voor op. Maar de wolf van nationale eerzucht en verblindheid gaat steeds voort om zQs slacht offers in menigte te vellen en het geheele leven te desorganiseeren. Natuurlijk meent iedere part| in het volste recht te staan. Nu eens is het de Russische beer die zwaar en plomp den honig alleen voor zich opdacht, dan weet de Fransche Mursaane met har® gs- blankette koontjes, die zich de schoonste aller maagden voelt, en deswege meent op aller bewondering aanspraak te mogen maken soms ook de Engeische panier die het lenig lichaam uitstrekt om zlja deel van den buit niet te zien ontgaan, terwijl ook de Belgische .Gent" in luid gegaggel uiting eeft aan de heldendaden der voorvaderen, die door bua gesnater alleen het kapitool en Rome hebben gered. Per slot van zaken doet het er weinig toe, wie de schuldige is, In elk geval staat vast dat tot heden al de Internationale conferen ties, Internationale mislukkingen s|u. In dat licht worden ze althans door ons, gewone stervelingen, dw.z. niet-diplomatkke mea- scheu gezien. Zeker er zijn na elke samen- spreklsg menschen geweest die er lichtpun ten in ontdekt hebben. Die in de pers ge wezen hebben op dit of dat voordeel. Na tuurlik, er is in elk gebeuren, hoe somber bet ook toeschQne, nog wel een enkele licht glans op te sporen. Maar in elk geval bepaalt zich dat niet tot een of ander paacüsch re sultaat, waaraan men houvast heeft. Hoog stens bestond zulks in een gemeenschappe lijke overtuiging van den weg die men te bewandelen had. Kwam het er evenwel op aan In een volgende conferentie dat evenredig inzicht te reallseeren, dan kwamen weer zoo veel andere gezichtspunten op, dat de ge- meenicbappelQkheld uiteen sloeg in allerlei richtingen en gevoelens als zoovele sta-in- den-wegs om het doel ook maar eenigszlns te benaderen. W| menschen van het gewone leven kg ken uit de laagte daarvan hoog op tegenover alles wat diplomatie heet. Daarin is voor ons zoo veel dat we met het verstand niet omvatten kunnen, zooveel dat in een geheimzinnig duister verkeert, zooveel dat onzen beperk »n gezichtskring on-reël en ongemotiveerd toeschijnt. Het woord .diplomatie" heeft voor ons reeds een min of meer verdachte klank, J?et ,w^kt in 0118 een gemengd gevoel van iSÏ 8.5 dl. ondoordringbaarheid, handigheid, plooibaarheid en wat dies meer zQ. In onze deint het gebruik of het aanhooren 0 m "Neen reeds min of meer on- Men *r?gt zoo de idee dat ge Vj(t Ca gtleycr^ wor^t was? ge zelf b« En toch, op de keper beschouwd, is het zoo iets heel gewoons. Diplomaten zf n men schen van gelijke beweging als w| Met veel meer kennis en ervaring, maar met dezelfde gevoelens en eigen mesningen en vooroor- dealen. Menschen, die als persoonllkheden, ook offeren aan een vooropgezette meening, an die door alles trachten tè handhaven, O, zeker, wij kunnen oss voorstellen dat diplomaten met de beste voornemens, en een groote dosis goeden wil ter conferentie gaan. Die misschien in opdracht hunner Regeering mogen overgaan tot het doen van enkele concessies, Indien andere vertegenwoordigers eveneens van hun welwillende gezindheid blijk geven. Maar indien er één natie ter ver gadering is die al dadelijk den nadruk legt op de erkenning van haar rechten moet dit, zielkundig beschouwd, op de andere werken als de roode lap op de stier. Ea de persoon van den diplomaat èa het nationaal gevoel laten zich dan onmiddellijk gelden, en zijn stand en zQn land laten niet toe dat bi tegen over een der gelijke uiting van nationalen trots en nationaal zelfgevoel bakzeil baalt, maar hij stelt er de zijne tegenover, om zijns erachtens een gezond evenwicht te bewaren. En zoo wordt het geconfereer over dit en dat niets anders dan een vasthouden en met alle macht opkomen van het eigen nationaal belang, dat bQ ieder diplomaat voor het al- I lerhocgste geldt. En alle toenadering Is dan slechts netlijwant een volgende conferentie zal de deelnemers weer even oa-evenredig in ideeën terug zien komen als vorige malen. WQ voor ons gelooven dat elks conferentie een kuil graaft voor de volgende Indien het belang op de voorgrond wordt gesteld. Uit het hart zQn de uitgangen des levens, en als de diplomatie dat hart als leidend beginsel gaat aanvaarden om tot reorganisatie van «en ontwrichte wereld te komen Is er kans op verbetering. Het geestelijke en zedelQke moet weer de maatstaf worden om het stof felijke te meten, dan is er gegronde hope. De eerstvolgende conferentie, waar zulks ten grondslag mag zQn, zal weer op onze leven dige belangstelling aanspraak mogen maken. Wat ons bQ dat alles eigenlQk het meest trof Dit I Alle volkeren van Europa haken naar verbetering der economische toestanden en ophdfiag van het levenspeil. En tezamen zQn zQ onmachtig in dezen maar iets ten goede uit te werken. ZQ geven zich over, de millioeaen en millioeaen in handen van enkele leidslieden, die ze geheel naar hun model kneden. JammsrIQke verwatering van deleer der volkssouvcreiniteit I Na de Fransche re volutie, die met God en heer geen rekening wilde houden, werd die leer in het geheele volkenieven van Europa ingedragen en schier in alle landen toegepast. De volkswil werd het instrument, dat als hefboom moest dienen, om de rechten van den enkeling tot groote hoogte op te voeren. Het Gezag van koning of keizer werd verlegd In handen van het parlement, het orgaan van den volkswil. Of waar de monarchale regeeringsvorm gehand haafd bleef, werd, onder invloed van de leer der Vollrsiouverelniteit, die macht zooveel mogelijk geknot, en door constitutie en gronds- wetwQziging gelegenheid gegeven, niet tot volksinvloed, maar oplegging van den volks wil. En zie nu eens wat er in de practQk der laatste 100 jaren van die leer is terecht ge* komen. GileidelQk maar zeker is In alle lan den de uitoefening van het gezag meer ea meer gecentraliseerd in de handen van enkele personen, die door kennis, handigheid enz. uitblonken. Als onmondige kinderen hebben de volken hun zoogenaamde rechten afgestaan en over gedragen op de schouderen van een gering aantal personen, die door hun meederewQs- heid, kracht en energie, over meer mocht be schikken dan vroegere regeerders In hun han den berustte in 1914 de beslissing des oor- logs, en In diezelfde ook de realiseerlng der vredesgedachten. En het volk staat tegenover dit alhs machteloos. W| vragen, heeft de leer der volkssouve- relnitelt zich daardoor zelf niet om hals ge bracht? Geen God, geen Meester. Welnu, zegt God, dan gaf Ik u, die pleit voor de rechter van den mcnsch, ook geheel over aan dien men8Ch. Wat jammerlijke verdwazing heeft de volkeren bevangen I Ia 100 jaren tQds de volkswil verkeerd in volks-machteloosheld, Is schriller tegenstelling mpgelQk? Wat af valt van den hoogen God moet vallen. GERRITSZ. VAN PUTTEN. ■Q Gelijk uit de mededeeiingen van den cor respondent van Dkksland blQkt, hebben Ged. Staten aan het gemeentebestuur van Dirks- land bericht, dat de Minister van Binnen- landsche Zaken teruggekomen is op z|ne bezwaren tegen het nemen van het belastbaar inkomen als maatstaf voor de berekening van het schoolgeld voor h?t Leger OnderwQs. Vooral de Minister van OnderwQs scheen steeds te blijven vasthouden aan het school geld naar het geschal Inkomen en niet naar een Inkomen, waar op een aftrek werd toe gepast en alzoo een belastbaar Inkomen over bleef. Hef gevolg was, dat bv. alle arbeiders en zoo ook ambachtslieden en kleine burgers allen per kind hetzelfde schoolgeld moesten betalen, onafhankelijk van het aantal meerdere jonge kinderen in het gezin. Het schoolgeld voor een klein gezin zeer billQk, drukte ech ter een groot gezin met kleine kinderen. Ver laagde men echter het schoolgeld, dan be taalde sommige gezinnen naar verhouding weer waf weinig, wat niet In het belang der gemeentekas was. Naar wQ vernamen heeft het gemeentebe stuur van Dirksland herfaaaldelQk maar te vergeefs, aangedrongen op toestemming van aanslag naar een belastbaar fnkomen, Kort geleden verklaarde de Minister goed te vin den, dat niet alleen voor bet schoolgeld bet lokomen van het hoofd van het gezin, maar ook dat van het geheele gezin mag genomen worden. Thans wordt echter het pad geheel geëffend en mag men schoolgeld heffen naar een inkomen, vermindert met een aftrek voor ieder kind beneden zekeren leeffQd, waardoor een schoolgeldregellng kan worden ontworpen waaraan geeae onblilQkheden kleeft en welke tot geen gegronde klachten leidt. GEMEENTEBEHEER. Woensdag j 1. had de toelating en beëedi- ging plaats der Kamerleden. BQna alle leden waren aanwezig. Ook de ministers RuQs, Heemskerk, De Visser, van D|k en de Geer waren als leden tegenwoordig. Zeven vrouwelQke leden hebben bun in trede gedaan. De Roomsch-Kath.-Kamerclub bad baar eerste vrouwelQk lid met bloemen verwelkomd. De zuiveringseed en de eed van trouw aan de Grondwet werden afgenomen. De geheele rechterzijde heeft de eden afgelegd, van licks waren het ailean de belde plattelanders, Mej. v. Dorp, Ebels, DresselbuQs en van Rappard die dit deden. De andere gaven alleen de verklaring en de belofte. Eigenaardig was het enkele rechtsche Ka- meileden plaats te zien nemen aan de linker- zQde omdat rechts niet voor alle een plaats te vinden was. Aan de uiterste linkervleugel werden tug- scheu de Communisten Wijnkoop en Raven* steQn en de VrQheidsbonders Mej. Wester man en Abr. Staalman een plaats verschaft aan v|f Katholieken en Da. Kersten. Eigenaardige samenloop I De vurige anti-papist in lotgemeenschap met vQf Roomsch Kath. te samtn in de Re volutionaire hoek I Moge de Revolutionaire lucht die bQ daar moet inademen hem maar eens flink bevan gen en doordringen, misschien zal b| dan de scherpe tegenstelling tusscheu Rome en Sovjet Rusland In de Kamer beter leeren verstaan dan hQ haar ooit buiten de Kamer begrepen heeft. Dan vindt b| la zQn Roomsche makkers misschien nog wel wapenbroeders tegen WQnkoop en van RavensteQn. Hst drietal leden uit welke de benoeming tot Voorzitter der Kamer zal plaats hebben, werden gekozen. Als nummer één staat Mr. Kooien, de huidige Voorzitter, een bekwaam president, die dan ook weer als zoodanig zal optreden. Nummer twee is de heer De Monté- Verloren, eerste plaatsvervanger dus naar de usantle, en nummer drie Prof. Visser van Ijzendooin. Naar aanleiding van het aftreden van het Kabinet schrqit de N. Haagsche Ct. (A R). Op te merken valt, dat het besluit tot be schikbaarstelling genomen is, nadat de Ko ningin de adviezen van verschillende daartoe aangewezen politici ontvangen had. Ons ware het aangenamer geweest, Indien het Kabinet terstond eigener beweging tot dit besluit genomen was. Maakt het nu niet eenigszlns den indruk, dat bet aanvankelQk geen aanleiding zag tot altreden en eerst la ter, nadat door Hare Majesteit de voorzitters van de Eerste en van de Tweede Karner.de vice-president van den Raad van State en de leiders der grootere partQen In de Tweede Kamer gehoord waren, te rade is geworden In den zin, als nu gebleken Is? Er Is in dit verloop voor ons gevoel iets onbevredigends. Misschien dat bet later zal kunnen worden weggenomen, als omtrent den gang van zaken nadere inlichtingen kunnen worden verstrekt. Dat aan den heer Ruys in de eerste plaats opdracht tot Kabinets- formatie is verleend, is uitteraard zeer logisch. Of hQ slagen zal dient te worden afgewacht Vast staat intusschen dat z|n opdracht geen gemakkelQke is, vooral als gelet wordt op hetgeen de inhoud van een toekomstig legeering&program behoort te zQn. Het „Friesch Dagblad" drlestart. Hoe zit dit toch N.l. met de Staatkundig Geref. PartQ WQ hebben In ds. Kersten Iemand begroet, die wat het beginsel betrefin meer dan één opzicht dicht naast ons staat. Hier in Friesland kent men hem niet. Hier zou hQ geen blankbodem vinden. Misschien in enkele visscbersplaatsen of in de .Wouden" van OostelQk Friesland of van Gaasterland, doch ook dair slechts spo radisch. Ia Holland, Utrecht en Zeeland echter z|n vt| talrQb de volgelingen van wQlen ds. Le- deboer en andere geref. predikanten, die met de kerkeiQke-gereformeerde beweging der vorige eeuw niet meegingen en zich consti tueerden in't kerkverband der .Gereformeerde Gemeenten", 't was te wenschen, ter meer dere kennis van deze kringen, want onze menschen weten in den regel weinig van hen af, dat een onzer aanstaande doctoren in de Theologie aan hen zQn proefschrift eens wQdde. HQ kan er een interressant enleeirQk boek van maken Maar nu terug naar ds. Kersten. Niet alles iu de actie der zQnen schQnt onberispelQk te zQn geweest. Met name van hen wordt getuigd Waar zQ groote tegenstanders zQn van het Vrouwenstemrecht en de Vrouw als 't ware bezwoeren om tbuls te blQven, daar hebben sommigen hunner, toen 't er op idakwam toch de hulp der vrouwen niet versmaad en ze zelfs geholpen om naar de stembus te gaan. Uit Zeeland zagen we reeds dit bericht. En nu vonden we In 't weekblad .De Al- blasaerwaard" een stuksken van Iemand uit Ottoland, die het met z|n naam onderteekend en het volgende zegt: Zooali bekend Is was No. 5 van de bist. der St. Geref. PartQ j F. Jansen, Hoofd der Openbare School te Ottoland. Als candidaat dier partQ heeft genoemde heer gemeend niet te raceten bandelen in den geest van het gegeven advies van den leider. Wat toch ia het geval le. Reeds voor het verkrQgen van een voldoend aantal handteekeningen krachtens de Wet tot officleele candldaatstelling zQn door hem handteekeningen verzameld en aanvaard van Vrouwen door hem zelf daar toe uitgenoodigd. 2e. Op den dag der stemming ia door den heer Jansen in eigen persoon een 94- jarige kiezeres met eigen rijtuig van huis gehaald en naar de stembus gereden. Com mentaar overbodig. Hoewel deze feiten in verband met een candldatuur van de St. Geref. PattQ op zichzelf reeds niet z(Js te verdedigen, nog raadselachtiger werd de kwestie waar vol gens een bericht in .De Rotterdammer" van 10 Juli 1922 de heer Jansen sprekende op een vergadering te bodegraven gemeend heeft te moeten adrlseeren aan de Vrouwen „BlQft thuis" I Deze houding van den heer Jansen IQkt ons beneden crltlek en s|n gevoerde stera- busacte in strQd met een der hoofdpunten van het Program der Staatk. Geref. PartQ. Het is Inderdaad kras. Mocht dit Staatkundig- Gereformeerde hoefd eener Openbare School op dit stuksken iets hebben aan te merken, din zal dit natuurlik ook ónze lezers niet ontgaan. Voorloopig wachten we dat es af. Houdt 'r de moed maar Int De ,Zoekllcht"-schrQver van de Ant-Rev. ,N. Leidsche Crt." steekt op de volgende wQs de draak met de aanmatigende houding, waarin de .VrQheidsbond" die er b| de stem bus zoo bekaaid is afgekomen, nog maar steeds volhardt: .Het naturelQk verschQnsel" door nie mand minder dan Speenhof met geest drift bezongen, schQnt, om in stQl te blQven tbans als leuze te hebben aangenomen: .Houdt 'r de moed maar in". Dit leid ik althans af uit wat te 's-Gra- venhage gebeurde. D r. van der Meuten, die daar voor den VrQheidsbond het woord voerde kan niet ontkennen dat gevoelige verliezen waren geleden en dat men 50 procest be neden de raming was geblven. Ook moest hQ toegeven, dat het ge halte der Liberale fractie minder was geworden. Maar de dokter zag ook nog lichtpunten. Om te beginnen achtte hQ het niet ge» wenscht, dat .een jonge partQ" direct een gewichtige positie Inneemt. Heel bescheiden inderdaad. Maar tiadeljjk daarop betoogde Spreker dan, dat, uitgezonderd een klein deel der Katholieken, heel de coalitie de koers van den VrQheidsbond volgt. Ondanks de geweldige verliezen, zoo besloot hQ, heeft de VrQheidsbond een moreele overwinning behaald. Goed zoo, dokter! Houd 'r de moed maar In I We lezen In het .Friesch Dagblad": Vreemde manieren. De Staatkundig Gereformeerden sQn in politiek opzicht nog groen. Geen wonder dus, dat ze de juiste wQze van propaganda voeren nog niet te pakken hebben. Dat nemen we hen dan ook heelemaal niet kwalQk. In tweeërlei opzicht gingen de volgelin gen van ds. Kersten echter te ver. Tot 't laatst toe hadden de Staatkundig- Gereformeerden zich verzet tegen 't stem men docr de vrouw. Hun recht. Al is soo'n houding vrQ dwaas en hoogst gevsailQfe, Nu werden w omdat we adviseerden vrouwen stemt wèll onzuiver en ontrouw aan ons beginsel gescholden. We namen bet niet kwalQk. Maar zie, 's avonds vóór de stemming wierp ds. Kersten In eens 't roer om. Toen heette 't: vrouwen stemt wèl, stemt Kersten. Dat gebeurde volgens De Zeeuw in Ier- seke, dat geschiedde volgens onze eigen in lichtingen in Goes in Axel. En zoo hielpen de vrouwen ds. Kersten aan een Kamerzetel Wie spreekt daar over .ontrouw aan het beginsel In de tweede plaats ging de strQd van ds. Kersten bQna geheel en bQzonder fel tegen ons, tegen de Aniirevolutionnaire partQ. We hebben een strooibiljet van de Staat kundig Gereformeerden onder ocgen gehad, dat beneden alle crltlek was, Daarin werd doodgewoon de Antirevolutionaire partQ als de revolutionnaire aangeduid. De waarheid struikelde op Ierseke's stra ten Hopen we, dat de Staatkundig Gerefor meerden in 1925 politiek zoover geschoold zQn, dat ze e e r 1Q k gaan strQden. Nu mankeerde daaraan al te veel. Fonds ter bestrijding van tuberculose en kanker In de Dinsdag gehouden vergadering van de afdeeling Zuid-Holland van het Fonds 1918 ter bestriding van tuberculose en kan ker is tot definitieve oprichting van deze afdeeling besloten. Met algemeene stemmen werden tot bestuursleden gekozen de heeren prof. mr. W. van der Vlugt, boogleeraar te Lelden, voorzitter; mr. P.J.vanWQngaardeu notaris te Rotterdam, vice-voorzltterJ. W. van Aken jr. commies bQ het departement van Oorlog, secretaris; E G.Gaaslandt,bur gemeester van Gorinchemmr. J. D. Tresling kantonrechter te Oud-BeQerland en L. J.den Hollander burgemeester van SommelsdQk en Middelharnis. Het concept-regiement voor de afdeeling werd ten slotte goedgekeurd: Huwelijk van militairen. De bepalingen om trent het sluiten van een huwelijk door mi litairen beneden den rang van officier zQn herzien. Toestemming tot het aangaan van een huwelQk wordt niet meer verelscht. Alle onderofficieren, die vier voor jasr- wedde-vethooging tellende dienstjaren hebben en alle militairen beneden dien rang, die in het genot van jaarwedde zQn worden bQ de korpsen van het leger als .gehuwd" aange merkt, een en ander voor zoover bedoelde militairen den leeftQd van 24 jaar hebben bereikt en gehuwd sQn en niet behoorentot het verlofspersoneel van de landmacht- Elk militair Is verplicht binnen acht dagen na het voltrekken van zQn huwelQk hiervan kennis te geven aan den chef, onder wiens bevelen hl is gesteld of die als zoodanig is te beschouwen, onder mededeeling van de namen zQner echtgenoot®. Vleeschkeurlngswet. De regeering Is voornemens, krachtige maatregelen te nemen tot stipte naleving van de Vleeschkeurlngswet Het vervoer van on gekeurd vleesch zal met ingang van 1 Augus tus geheel worden verboden. Gemeentebe-

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1922 | | pagina 3